Tôi chắc chắn rằng chẳng có một ai đến cái tuổi chớm về chiều như tôi, khi nhìn lại quá khứ đời mình mà không mang ít nhiều cảm giác ăn năn vì những lỗi lầm nào đó mà mình đã phạm phải trong cuộc sống. Những lỗi lầm có thể do tính xấu bẩm sinh của mình gây ra, chẳng hạn như tính ích kỷ, tính keo kiệt, tính đố kỵ với bạn bè, người thân... Nhưng cũng có thể do thiếu kinh nghiệm sống hay chỉ vì dốt nát, ngu đần nên gặp phải, hoặc vì chủ quan, tự tin quá lố để rồi mất đi sự thông cảm, sự hiểu biết hợp lý mà dẫn đến lầm lạc... Tóm lại nói đến sự “thỏa mãn toàn vẹn” về con người mình trong cuộc đời chỉ là điều không có thật, nếu không muốn nói là u mê chưa tỉnh, hay không có can đảm nhìn rõ về mình mà thôi.
I am sure that no one who has reached the age of sunset like me, when looking back on their past life, does not feel a little remorse for the mistakes they have made in life. The mistakes can be caused by our innate bad qualities, such as selfishness, stinginess, jealousy towards friends, relatives... But it can also be due to lack of life experience or simply because of ignorance, stupidity, or because of subjectivity, overconfidence leading to loss of sympathy, reasonable understanding leading to mistakes... In short, talking about "complete satisfaction" about oneself in life is just an illusion, if not to say that one is ignorant, or does not have the courage to see oneself clearly.
Tôi cũng thế, không một tí ngoại trừ. Nhìn lại khoảng thời gian trải dài đằng đẵng hơn 60 năm tuổi đời. Nhớ lại biết bao nhiêu sự việc không mấy tốt đẹp, với những thất bại ê chề xảy ra trong đời, ít hay nhiều do chính mình gây ra. Tôi chẳng muốn giấu giếm hay ngượng ngùng khi nhìn nhận mình đã có quá nhiều khiếm khuyết, ngày nay quay nhìn lại với những ăn năn, tự trách. Đúng như vậy, kể làm sao cho hết những khiếm khuyết, lỗi lầm mà tôi đã gây ra cho chính bản thân và cho những người thân thương, ruột thịt của mình. Từ lúc ấu thơ sống dưới sự cưu mang, chăm sóc (dù thiếu thốn, nghèo khổ) của cha mẹ khi là đứa bé hằng ngày lang thang ở thành phố Hà Nội xa xưa đến lúc lớn khôn bước vào đời đi làm việc. Rồi nhờ tí may mắn kèm theo những cố gắng học hỏi về chuyên môn với những hối thúc bởi tham vọng mà có giai đoạn được bước vào vị trí nhàn nhã có tí chút hơn người...
Me too, without any exception. Looking back on the long period of time spanning more than 60 years of life. Remembering so many not-so-good things, with humiliating failures that happened in my life, more or less caused by myself. I do not want to hide or be embarrassed when I admit that I have had too many shortcomings, looking back today with regret and self-reproach. That's right, how can I tell all the shortcomings and mistakes that I have caused to myself and to my loved ones and blood relatives. From my childhood living under the care and protection (despite the lack and poverty) of my parents as a child wandering around the old city of Hanoi every day until I grew up and entered the working world. Then thanks to a little luck along with efforts to learn about expertise with the urge of ambition, there was a period when I was able to step into a leisurely position that was a little better than others...
Đôi lần tôi đã quên đi những thất bại, những lầm lạc mà tưởng rằng mình giỏi, mình khôn ngoan! Nhưng đến một lúc nào đó, trong một không gian tĩnh lặng, tâm tư thoáng đãng chợt đưa mắt nhìn rất thật vào cái gương soi rõ con người mình. Tôi không còn tí chút nào cao ngạo nữa, thay vào đó là bao nhiêu cảm giác ăn năn vì những lỗi lầm trong đời. Tôi tự nghĩ nếu thực sự khôn ngoan hơn, suy tính kỹ lưỡng hơn và nhất là dám nhận khuyết điểm, can đảm sửa sai, phục thiện… có lẽ tôi đã đạt được kết quả tốt hơn và không bị giày vò ân hận với những thất bại như ngày nay.
Sometimes I forgot about my failures and mistakes and thought that I was good and smart! But at some point, in a quiet space, my mind suddenly opened up and I looked very honestly into the mirror that clearly reflected my true self. I no longer had any arrogance, instead I felt so much remorse for the mistakes in my life. I thought to myself that if I had been wiser, more thoughtful, and especially dared to admit my shortcomings, had the courage to correct my mistakes, and reform... perhaps I would have achieved better results and not been tormented by regret for the failures like today.
Ngay với 3 đứa con của tôi, chúng đã sinh ra, lớn lên, được giáo dục trong tình thương yêu đậm đà cùng với bao ước mơ của tôi dành cho chúng, nhưng tôi cũng có quá nhiều khuyết điểm, sai lầm trong vai trò người cha đối với con. Tôi đã quá nghiêm nghị, quá khắt khe đôi khi mang tính cố chấp, độc tài với các con. Tôi đã ôm tính tự ái quá cao với vị trí của người bố để không dám xin lỗi hay tìm cách sửa sai trước mặt các con. Tôi không dám hay thật ra cố tìm cách quên đi những bản chất tự nhiên của trẻ thơ. Cái bản chất mà chính ngày xưa, lúc tôi còn ở tuổi như chúng, tôi cũng thế, nếu không muốn nói là còn đáng trách hơn. Tôi đã rầy la, ngăn cản không cho chúng được thể hiện những cái mà ở tuổi chúng phải như thế. Tôi không hiểu được rằng, nếu chúng không như thế mà đúng y hệt như cha mẹ chỉ dẫn tức là bất bình thường. Tôi muốn chúng chơi đùa, ăn học có lúc, đúng với thời khóa biểu, chỉ vì tôi không hiểu một điều đơn giản, đó là thời gian của trẻ thơ không bao giờ được đếm bằng chiếc kim đồng hồ và dẫn dắt bởi ý kiến lạ kỳ của ông cha, bà mẹ. Thời gian của trẻ thơ được tính toán bằng sự hồn nhiên phóng túng liên hệ đến bầu năng lượng mà sức khỏe của chúng xác định. Một đứa bé chỉ biết cắm đầu vào sách vở không biết gì đến xã hội chung quanh, không biết chơi đùa, nghịch phá như bạn cùng lứa tuổi tức là chúng khác thường hay đang đi vào một loại bệnh tật nào đó. Cha mẹ hãy nên lo lắng hơn là vui mừng với đứa con như vậy!
Even with my 3 children, they were born, grew up, and were educated in deep love with all my dreams for them, but I also had too many shortcomings and mistakes in my role as a father to my children. I was too strict, too strict, sometimes stubborn and dictatorial with my children. I held too much pride in my position as a father to not dare to apologize or find a way to correct my mistakes in front of my children. I do not dare or in fact try to forget the natural nature of children. The nature that I had in the past, when I was their age, I was the same, if not more blameworthy. I scolded them, prevented them from expressing the things that their age should be like. I did not understand that if they were not like that but exactly as their parents instructed, it meant they were abnormal. I wanted them to play and study at the right time, according to the schedule, only because I did not understand one simple thing, that a child's time is never counted by the hands of a clock and guided by the strange opinions of their parents. A child's time is calculated by the innocence and freedom related to the energy atmosphere that their health determines. A child who only knows how to bury his head in books, knows nothing about the society around him, does not know how to play and misbehave like his peers, means that he is abnormal or is going through some kind of illness. Parents should be more worried than happy with such a child!
Tôi đã uốn nắn, tìm cách hướng dẫn ba đứa con theo những kinh nghiệm, khôn ngoan của tôi. Tôi muốn chúng hiểu rõ những cay đắng của thất bại, những khổ cực mồ hôi nhầy nhụa của đời tôi. Một cuộc đời sinh ra lớn lên trong thiếu thốn và luôn luôn bị đe doạ bởi những bấp bênh của chiến tranh, loạn lạc và đầy dẫy bất công ... Tất cả những cái thua thiệt đó đã mài giũa tôi thành một con người sắc xảo, khôn lanh (có lẽ cả sự gian trá nữa?!). Tôi nghĩ rằng đó là kinh nghiệm sống, là cấu chất của thành công. Nhưng tôi đã lầm, cái lầm lẫn quá lớn lao và đầy tệ hại. Tôi đã không biết một điều rất đơn giản, quá hiển nhiên, đó là những đứa con tôi chưa bao giờ biết đến ý niệm thiếu ăn, khốn khổ vì chiến tranh thì tại sao bắt chúng phải nhịn bữa cơm khi bụng đang đói? Chúng phải nghi ngờ, nói xấu sau lưng hay phùng má trợn mắt lên chống đối người khác khi họ không đồng quan điểm hay chính kiến với chúng?
I have trained and tried to guide my three children according to my experience and wisdom. I want them to understand the bitterness of failure, the sweat and sweat of my life. A life born and raised in poverty and always threatened by the uncertainties of war, chaos and injustice... All those losses have honed me into a sharp, clever person (perhaps also deceitful?!). I thought that was life experience, the structure of success. But I was wrong, a very big and terrible mistake. I did not know a very simple, very obvious thing, that is, my children have never known the concept of hunger, misery because of war, so why should they be forced to skip meals when their stomachs are hungry? Should they be suspicious, talk behind their backs or puff up their cheeks and roll their eyes in opposition to others when they do not share their views or opinions?
Thật là vô lý! Cái vô lý ngớ ngẩn và rất khó hiểu khi chúng thấy tôi nghĩ đó là khôn ngoan và muốn truyền đạt cho chúng. Tôi dạy dỗ chúng dè xẻn tiền bạc để phòng ngừa lúc túng thiếu, nhưng tôi quên một điều là xã hội chúng đang sống, đang cưu mang chúng khác hoàn toàn với xã hội nghèo khổ, chiến tranh và đầy bấp bênh của tôi ngày xưa. Chúng cần gì nén lòng không dám bỏ tiền ra mua một món đồ dùng mà chúng ham thích khi trong túi đang có tiền hay phải ngại ngần không dám đến ngân hàng để mua trả góp khi chúng có khả năng hoàn trả?
It's absurd! The absurdity is so silly and difficult to understand when they see me thinking it's wise and wanting to pass it on to them. I teach them to be frugal with money to prepare for times of need, but I forget one thing: the society they live in, the one that supports them, is completely different from the poor, war-torn and uncertain society I lived in back then. Why should they hold back their courage to spend money to buy something they want when they have money in their pockets or hesitate to go to the bank to buy in installments when they have the ability to pay?
Tóm lại đến ngày nay khi các con tôi đã lớn khôn, tôi đã có đầy đủ thời gian và hoàn cảnh để nhìn lại mình, nhìn khá rõ! Tôi đã im lặng chịu đựng những ăn năn vì những lỗi lầm của mình. Viết ra đây một lầm lỗi rất bé nhỏ, cái lầm lỗi mà nhiều người cho rằng không quan trọng, chẳng đáng để tâm, nhưng với tôi lại là một biểu tượng của hàng trăm lỗi lầm khác liên hệ đến cái tính xấu độc tài, cứng nhắc, tự ái quá đáng của tôi, đã làm tôi xấu hổ với chính mình và cả với vợ con nữa.
In short, today when my children are grown up, I have had enough time and circumstances to look back at myself, to see quite clearly! I have silently endured the remorse for my mistakes. Writing here a very small mistake, a mistake that many people think is not important, not worth paying attention to, but for me is a symbol of hundreds of other mistakes related to my bad personality of dictatorship, rigidity, excessive pride, which has made me ashamed of myself and my wife and children.
Khi 3 đứa con tôi còn bé, gia đình chúng tôi thường cùng đi với nhau, ngay cả việc đi siêu thị mua đồ ăn hằng ngày. Đặc biệt vào những ngày nghỉ lễ hay cuối tuần tôi luôn luôn lái xe cùng gia đình tìm chốn vui chơi hay thăm viếng bạn bè. Ngay cả những khi vì công việc phải đi công tác xa, trong Thụy Sĩ hay ngoại quốc. Tôi cũng không bao giờ bỏ qua dịp may, xếp đặt lấy thêm vài ngày nghỉ thường niên để cả gia đình cùng đi, coi như một cuộc du lịch thư giãn vui chơi cùng vợ và con tôi.
When my 3 children were young, our family often went out together, even to the supermarket to buy daily food. Especially on holidays or weekends, I always drove with my family to find places to have fun or visit friends. Even when I had to go on business trips far away, in Switzerland or abroad, I never missed the opportunity, arranging to take a few extra days off every year for the whole family to go together, considering it a relaxing and fun trip with my wife and children.
Một lần, vào dịp nghỉ hè, chúng tôi dùng xe ô tô tham dự một lễ hội ở thành phố Bern, thủ đô của Thụy Sĩ. Trong những lần đi xa như vậy, vợ tôi luôn luôn ngồi phía trước để giúp đỡ tôi trong việc mở bản đồ chỉ dẫn đường đi và cũng để giúp tôi những việc lặt vặt cá nhân khi lái xe. Các con tôi ngồi hàng ghế phía sau. Lần đó, khi xe vừa vào thành phố, hai đứa con lớn của tôi bắt đầu gây gỗ, đánh nhau vì tranh giành đồ chơi. Vợ tôi quay lại giàn hoà rất nhiều lần nhưng cũng chẳng xong, tôi la hét, dọa dẫm đều vô ích. Lái xe trong một thành phố chưa quen thuộc đường đi, lại vào dịp lễ hội đông xe, đông người đã làm cho vợ chồng tôi nhiều khi luống cuống. Trong khi đó ở hàng ghế sau lũ con thì khóc lóc, đánh nhau muốn phá tung lên, càng làm tôi gần như điên lên vì tức giận.
Once, during the summer vacation, we used a car to attend a festival in the city of Bern, the capital of Switzerland. During such long trips, my wife always sat in the front to help me open the map to show the way and also to help me with personal chores while driving. My children sat in the back seat. That time, when the car just entered the city, my two older children started arguing and fighting over toys. My wife turned back many times to mediate but it was useless, my yelling and threatening were useless. Driving in an unfamiliar city, on a festival with a lot of traffic and people, made my wife and I flustered at times. Meanwhile, in the back seat, the children were crying and fighting, wanting to destroy each other, making me almost crazy with anger.
Tôi vừa lái xe, vừa dùng đủ lời đe dọa, mong chúng sợ mà im lặng. Vợ tôi cũng chẳng khá hơn, quay hẳn người lại để tìm cách phân xử. Nhưng cuộc tranh giành vẫn không chấm dứt. Lo sợ tai nạn và lầm lẫn đường đi, tôi có ý định tìm chỗ dừng xe để giải quyết. Nhưng ở một thành phố đang lễ hội, đường xá lại hẹp, bảng chỉ dẫn đường bị thay đổi để tránh nạn kẹt xe… hoàn toàn không dễ dàng cho việc dừng xe mà không làm ngăn cản giao thông. Cuối cùng quá bực bội, tôi hét lên với lũ con:
While driving, I used all kinds of threats, hoping they would be scared and quiet. My wife was no better, she turned around to find a way to settle the matter. But the fight still did not end. Fearing an accident and getting lost on the way, I intended to find a place to stop the car to resolve the matter. But in a city that is having a festival, the roads are narrow, the road signs are changed to avoid traffic jams... it is not easy to stop the car without blocking traffic. Finally, I was so frustrated that I shouted at my children:
- Chúng mày mà không chấm dứt, ba sẽ dừng xe lại, liệng hết đồ chơi đi đó!
- If you don't stop, I will stop the car and throw all the toys away!
Nhưng cũng chẳng đến đâu, tiếng khóc, tiếng cãi nhau của lũ trẻ chẳng ít đi mà có phần nhiều hơn. Tôi gần như giận run lên! Ngay lúc đó, gặp một ngã rẽ bên phải, tôi quẹo xe vào con đường bên cạnh, ít xe hơn, cùng lúc tôi hét lên:
But it didn't get anywhere, the children's crying and arguing didn't decrease but increased. I was almost shaking with anger! Right at that moment, when I saw a turn on the right, I turned the car into the side street, which had less cars, and at the same time I shouted:
- Ba kiếm chỗ dừng xe, chúng mày sẽ biết ba sẽ làm gì, ba không muốn đùa với chúng mày!
- I'll find a place to stop the car, you'll know what I'll do, I don't want to play with you!
Chạy được một khỏang ngắn, thấy một khỏang đất trống, nơi để những chiếc thùng rất to màu xanh để thu gom đồ vật tái chế (thủy tinh, kim loại…) . Chẳng ngần ngại tôi giảm tốc độ, quay đầu nhìn lại lũ con, với lời nói rất rõ ràng:
After driving a short distance, I saw an empty space where there were very large blue bins for collecting recyclables (glass, metal...). Without hesitation, I slowed down, turned to look at my children, and said very clearly:
- Chúng mày sẽ thấy ba sẽ làm đúng như lời nói.
- You will see that I will do as I say.
Lũ con tôi, lúc này đã nhận thấy câu nói của tôi không còn là câu đe dọa suông nữa. Chúng im lặng hoàn toàn, ngồi đúng chỗ trên xe. Đứa đưa mắt sợ hãi nhìn tôi như van lơn, đứa nhìn vợ tôi mong cứu giúp. Thành thật mà nói, lúc quay lại nhìn các con, thấy chúng đã biết sợ, im lặng, nhất là thấy đôi mắt như van lơn tha thứ của chúng … sự tức giận của tôi đã có phần nào giảm bớt. Nhưng tự ái, muốn xác nhận quyền làm cha, muốn chứng tỏ lời nói của mình không đùa giỡn, đâu ra đó … Tất cả những cái cứng mạnh muốn tỏ lộ vai vế một ông bố “nói là làm”, một ông bố nghiêm nghị đã xóa nhòa nhãn giới, suy nghĩ đúng sai của tôi để mất đi sự cảm thông với trẻ thơ. Dù lúc đó lòng thương yêu con tràn đầy trong tim tôi khi nhìn những cặp mắt ăn năn, đầy sợ hãi của lũ con.
My children, at this time, realized that my words were no longer empty threats. They were completely silent, sitting in their right places in the car. One looked at me with fear as if pleading, the other looked at my wife hoping for help. Honestly, when I turned back to look at my children, seeing that they were scared and silent, especially seeing their eyes as if begging for forgiveness... my anger had somewhat lessened. But my pride, wanting to confirm my rights as a father, wanting to prove that my words were not joking, that they were true... All the strength and determination to show the role of a father who "says what he does", a serious father had blurred my perspective, my thoughts of right and wrong, causing me to lose sympathy for children. Although at that moment, my heart was filled with love for my children when I saw their repentant, fearful eyes.
Tôi vẫn lạnh lùng điều chỉnh cho chiếc xe dừng lại đúng chỗ, ngay bên cạnh chiếc thùng thu gom đồ tái chế. Vợ tôi hình như nhìn thấy sự quyết liệt của tôi, nhưng không cầm lòng được khi nhìn thấy sự im lặng sợ hãi, khẩn cầu giúp đỡ của các con. Đưa mắt nhìn tôi, vợ tôi đấu dịu:
I still coldly adjusted the car to stop in the right place, right next to the recycling bin. My wife seemed to see my determination, but could not help but feel sad when she saw the silent fear and pleas for help of my children. Looking at me, my wife tried to calm down:
- Thôi bỏ qua cho chúng đi, chúng đã biết tội rồi!
- Let them go, they already know their crime!
Nhưng vẫn khuôn mặt vô cảm, ánh mắt cau có đầy tức giận, im lặng không nói tiếng nào, tôi xuống xe, bước đến mở cánh cửa sau, đưa bàn tay vào trong xe, với giọng quyết liệt:
But still with an expressionless face, angry frown, silently saying nothing, I got out of the car, walked to open the back door, put my hand in the car, and said in a determined voice:
- Đưa những đồ chơi mà chúng mày tranh giành, đánh nhau ra đây!
- Give me the toys you fought over and got in the car!
Ba đứa con tôi đưa ánh mắt lo sợ, van xin, im lặng nhìn về hướng tôi. Vợ tôi cũng lặp lại lời xin tôi tha lỗi cho chúng, nhưng tôi hoàn toàn không động lòng, tôi nói nhát gừng từng chữ:
My three children looked at me with fear and pleading eyes, silently looking in my direction. My wife also repeated her request for my forgiveness, but I was completely unmoved, I said each word slowly:
- Đưa ngay! Nếu không muốn tất cả đồ chơi sẽ được bỏ vào thùng rác.
- Give it to me now! If you don't want all the toys to be thrown in the trash.
Lúc đó thằng con trai và đứa em gái lớn tranh nhau phân trần với tôi về chiếc xe ô tô đồ chơi là nguyên nhân mà chúng tranh giành. Tôi chẳng cần nghe phải trái của hai đứa con, với tất cả quyết liệt, không khoan nhượng tôi nhắc lại:
At that time, my son and my older sister argued with me about the toy car that was the reason they were fighting over. I didn't need to listen to the two children's right and wrong, with all my determination and uncompromisingness, I repeated:
Vợ tôi không cầm lòng được khi nhìn thấy lũ con sợ hãi và tiếc rẻ món đồ chơi, nhìn tôi như năn nỉ:
My wife couldn't help herself when she saw the children scared and regretful of the toy, looking at me as if begging:
- Thôi, anh tha cho chúng nó đi.
Quay về hướng các con vợ tôi nói :
Turning to the children, my wife said:
- Các con xin lỗi bố đi.
- Apologize to your father.
Chẳng cần vợ tôi nói lần thứ hai, cả ba đứa con cùng cất lời xin lỗi. Lúc đó tôi hoàn toàn không còn giận tức nữa, nhưng vẫn muốn chứng tỏ mình không đe dọa suông, muốn chứng tỏ oai quyền của ông bố quyết liệt. Đúng là tự ái rởm, thiếu bao dung, không cảm thông, quên đi cái tôi của chính mình ngày xưa, thời còn ở tuổi như chúng, chắc chắn mình còn tệ hại, hư đốn hơn chúng rất nhiều (!)… Tôi vẫn đưa bàn tay về hướng thằng con, với lời nói rất sắt đá:
Without my wife's need to say it a second time, all three children apologized together. At that time, I was no longer angry at all, but I still wanted to prove that I was not making empty threats, wanted to prove the authority of a fierce father. It was really fake pride, lack of tolerance, no sympathy, forgetting my own ego in the past, when I was their age, I was definitely much worse and more depraved than them (!)... I still held out my hand towards my son, with very harsh words:
- Ba nói lại một lần nữa, đưa đây cho ba liệng đi!
- I say it again, give it here so I can throw it away!
Đến lúc này thì thằng con đã thực sự rơi vào thất vọng trước sự quyết liệt của bố. Đôi mắt nó mờ dại, tay run run cầm lấy chiếc xe ô tô đồ chơi đưa chậm chạp về hướng tôi. Tôi vẫn không động lòng dù đã nhìn rõ ánh mắt tiếc rẻ, đầy ăn năn vì lỗi lầm dại khờ của thằng con. Tôi cũng chẳng thu nhỏ bàn tay của mình đang ngửa trước mặt nó. Trong khi thằng con vừa đưa chiếc xe ra vừa run run (tôi chắc chắn con tôi run run không phải vì sợ hãi mà nó run vì tiếc rẻ chiếc xe ô tô cũ kỹ, nhỏ bé chỉ bằng trái chuối cau)
At this point, my son had truly fallen into disappointment before his father's fierceness. His eyes were dim, his hands were trembling as he held the toy car and slowly brought it towards me. I was still unmoved even though I clearly saw my son's regretful eyes, full of remorse for his foolish mistake. I also did not shrink my hand that was facing him. While my son was holding out the car, trembling (I am sure my son was not trembling because of fear, but because he was regretting the old, small car, only the size of a banana)
Nhưng hình ảnh cuối cùng của sự việc có lẽ đã làm tôi xúc động nhất, đau khổ nhất và đến nay đã mấy chục năm qua tôi vẫn không quên được ánh mắt buồn đau, tiếc rẻ của thằng con, đã khắc sâu vào trí nhớ của tôi, đã làm tôi ân hận mãi mãi. Đó là lúc thằng con tôi run run đưa chiếc xe vào tay tôi, tôi chưa kịp nắm lấy chiếc xe đồ chơi. Con tôi rút tay lại, nó đưa chiếc xe lên ngang tầm mắt, nước mắt chẩy dài dưới gò má. Thằng con đờ đẫn ngắm nghía chiếc xe đồ chơi cũ kỹ ra vẻ rất đau xót. Cuối cùng nó đưa chiếc xe sát vào miệng, hôn đắm đuối chiếc xe trước khi nhìn ngơ ngẩn như si dại rồi đặt nhẹ chiếc xe vào bàn tay tôi, bàn tay vẫn lạnh lẽo xoè ngửa trước mặt đứa con!
But the last image of the incident probably moved me the most, the most painful, and even now, decades later, I still cannot forget my son's sad, regretful eyes, deeply engraved in my memory, making me regret forever. That was when my son was tremblingly holding the car in my hand, I had not yet had time to hold the toy car. My son withdrew his hand, he held the car up to eye level, tears streaming down his cheeks. My son was staring blankly at the old toy car, looking very sad. Finally, he brought the car close to his mouth, kissed it passionately before looking absentmindedly as if in a trance, then gently placed the car in my hand, my hand still cold and open in front of my son!
Tôi chứng kiến tất cả! Từ bàn tay run run đưa ra. Từ ánh mắt ngây dại buồn đau, dàn dụa nước mắt đến cả lúc con tôi đắm đuối hôn từ giã chiếc xe đồ chơi trước khi đưa chiếc xe vào bàn tay tôi. Nắm được chiếc xe đồ chơi của con, không một tí lưỡng lự, thương con, tôi quay người ra khỏi cửa sau chiếc xe, dù lúc đó lòng tôi cũng đau và thương con như muối xát nhưng chỉ vì cái tự ái qúa lớn của một ông bố đã làm tôi quên đi tất cả. Tôi cầm lấy món đồ chơi còn hơi hám nụ hôn và nước mắt xót đau của đứa con, đi đến chiếc thùng thu gom rác kim loại, tàn nhẫn tôi bỏ chiếc xe đồ chơi của con tôi vào đó!
I witnessed it all! From the trembling hand reaching out. From the sad, bewildered eyes, filled with tears, to the moment my child passionately kissed the toy car goodbye before putting it in my hands. Holding my child's toy car, without a moment's hesitation, I turned around and walked out of the back door of the car, even though at that time my heart ached and I felt like I was rubbing salt on my child, but because of my father's great pride, I forgot everything. I picked up the toy that still had a hint of my child's kiss and painful tears, went to the metal trash can, and cruelly threw my child's toy car in there!
Đến nay bất cứ khi nào khắt khe với con, hình ảnh đau buồn và đầy ân hận đó luôn luôn hiện ra trong trí nhớ tôi, mang đến cho tôi những cảm giác của một ông bố lỗi lầm. Tôi đã ngoan cố, tôi đã thiếu cảm thông với thế hệ con của tôi. Tôi đã hèn nhát, không trung thực để không dám chấp nhận một điều rất rõ ràng và chính xác. Đó là chắc chắn các con tôi, chúng ngoan ngoãn, biết sống ngay ngắn đầy tính nhân bản hơn tôi ngày xưa rất nhiều. Chẳng có gì phải suy nghĩ cao siêu để nghi ngờ điều này cả. Chúng sinh ra, lớn lên trong một xã hội thanh bình, có nền giáo dục tốt đẹp như Thụy Sĩ. Chúng không phải ngụp lặn trong một xã hội chiến tranh và đầy dẫy tật ách như tôi đã không may bị vướng vào thì làm sao chúng nó xấu xa hơn tôi được? Nếu có điều gì đó ngày xưa của tôi khả dĩ tốt hơn chúng (dù chỉ là cái tốt epsilon!), thì đó cũng chỉ là một hệ quả đương nhiên vì cuộc sống ngày xưa nghèo đói tôi đã không có điều kiện để hư đốn mà thôi. Bản chất và mầm giáo dục từ cái xã hội chiến tranh, phong kiến, đầy rẫy gian xảo trong tôi có lẽ chẳng có gì để tự hào hơn chúng nó cả.
Until now, whenever I am strict with my child, that sad and regretful image always appears in my memory, bringing me the feelings of a guilty father. I was stubborn, I lacked sympathy for my children's generation. I was cowardly and dishonest to not dare to accept something very clear and correct. That is, my children are certainly obedient, know how to live uprightly and humanely much more than I was in the past. There is no need to think too highly to doubt this. They were born and raised in a peaceful society with a good education like Switzerland. They did not have to be immersed in a society of war and full of vices like I was unfortunately caught up in, so how could they be worse than me? If there is something in my past that could be better than them (even if it is only epsilon good!), then it is only a natural consequence because my poor life in the past did not have the conditions to be corrupt. My nature and education from a war-torn, feudal, and deceitful society probably have nothing to be proud of more than them.
Đừng than khóc khi sự việc kết thúc, hãy mỉm cười vì sự việc đã xảy ra. (Don’t cry because it’s over, smile because it happened. )Dr. Seuss
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Tuệ Sỹ - Người gầy trên quê hương
Ý nghĩa ngày Thành Đạo
Đừng lỗi hẹn với thực tại
Hòa Hoãn
Ngôi chùa niệm Phật
SƯ TỬ VÀ CHÓ SÓI
Những Chặng Đường Tu Tập
2. Quyết tâm cầu giải thoát
