Trong cuộc đời không ai là không phải trải qua sinh, lão, bệnh tử, không ai là không có nỗi buồn nỗi khổ. Nhưng khổ vui cũng do tâm sinh mà cũng do tâm diệt.
In life, no one does not have to go through birth, aging, sickness and death, no one does not have sadness and suffering. But happiness and suffering are both born from the mind and also destroyed by the mind.
Trạng thái của tâm là hỷ, nộ, ai, ái, ố, lạc, dục (vui, giận, buồn, thương, ghét, mừng, muốn) là bảy thứ tình cảm của con người. Trong đó bảy thứ tình cảm này phát sinh ra tâm trạng là hạnh phúc hay khổ đau. Hạnh phúc khi chúng ta đạt được những gì chúng ta mong muốn, ưu thích hay mong cầu, còn bất hạnh hay khổ đau lại là ngược lại khi ta bị vướng vào những rắc rối, nhưng trắc trở, những sự không thành, hay ước mong không đạt thành mà tâm khởi phát những ưu phiền thông qua nhiều trạng thái mà tiêu biểu là ý nghĩ tiêu cực cũng từ đó mà sinh khởi những niệm tưởng sầu bi, ảo não.
The states of the mind are joy, anger, sorrow, love, hate, happiness, and desire (joy, anger, sadness, love, hate, joy, desire) are seven human emotions. In which, these seven emotions give rise to a state of happiness or suffering. Happiness is when we achieve what we desire, like or hope for, while unhappiness or suffering is the opposite when we are caught up in troubles, obstacles, failures, or unfulfilled wishes, and the mind gives rise to worries through many states, typically negative thoughts, from which arise sad and depressing thoughts.
Vậy hạnh phúc hay khổ đau do tâm tạo tác, tâm làm chủ. Nên trần gian nói là khổ thì cũng do tâm khởi khổ mà có khổ, nói trần gian vui thì cũng do tâm khởi vui mà có vui. Nên giải thoát không đâu xa mà ngay nơi tâm mà bình tâm, ngay nơi lòng mà an vị, ngay nơi tánh mà an nhiên, ngay nơi pháp mà bình đẳng, ngay nơi đạo mà xuất thế đạo.
So happiness or suffering is created by the mind, controlled by the mind. So, when we say the world is suffering, it is because the mind gives rise to suffering, and when we say the world is happy, it is also because the mind gives rise to happiness. So, liberation is not far away, but right in the mind to be calm, right in the heart to be at peace, right in the nature to be at peace, right in the dharma to be equal, right in the path to transcend the world.
Để có cuộc sống an nhiên và vui vẻ trong hiện tại, và an ổn về sau thì ngay nơi tâm đối với mọi sự, mọi việc không khởi chấp. Không khởi chấp là nơi sự hay việc đó bằng cái nhìn chánh niệm hay ý nghĩ chơn chánh mà khởi làm. Dù cho sự hay việc có gian nan, có vất vả hay khổ đau phiền muộn thì bằng cái tâm buông xả, cái tâm vị tha, cái tâm chánh trực mà đối diện để vượt qua. Như nhà thiền có câu :" khổ vui như giấc mộng", vậy mộng là ảo hay thật? Nếu nói ảo thì tại sao lại có khổ có vui hiện hữu nơi tâm ta, mà nói thật thì khi nhìn lại tìm nó, nó cũng chẳng thật hiện hữu mà do giả danh giả hợp, do duyên mà thành, do tâm bám chấp nơi pháp mà có khởi hay không khởi.
To have a peaceful and happy life in the present, and a stable life in the future, right in the mind, towards all things, all events, one must not give rise to attachment. Not giving rise to attachment is to do that thing or event with a mindful view or true thought. Even if the thing or event is difficult, arduous, painful, or sorrowful, one must face it with a mind of letting go, a mind of altruism, a mind of integrity to overcome it. As the Zen masters say: "suffering and happiness are like a dream", so is the dream an illusion or real? If it is an illusion, then why does suffering and happiness exist in our mind? But to be honest, when we look back and find it, it does not really exist, but is a false name, a combination of causes and conditions, and a mind that clings to the dharma, whether it arises or not.
Vậy cùng nhìn nhận một sự việc, có hai người cùng làm việc bổ củi, một người thì yêu thích công việc và làm hăng say không biết mệt. Còn một người thì thấy nó nặng nề, không thích nên làm việc uể oải và trong trạng thái buồn chán. Vậy cũng một tính chất công việc mà có người yêu thích thì làm việc hăng say do yêu thích công việc, một người thì do không yêu thích nên sinh tâm buồn chán nên từ đó công việc đó là nặng nề và làm chỉ là mang tính chịu đựng và khổ ép thân tâm mà thôi. Từ đó cho thấy tuy cùng một sự, một việc mà tâm có khởi khác thì lại có các trạng thái của tâm khác nhau, và hạnh phúc hay đau khổ, vui hay buồn, an nhiên hay bất an đều do cái tâm cái niệm cái ý mà tạo tác khởi ra.
So, let's look at the same thing. There are two people doing the same job of chopping wood. One person loves the job and works enthusiastically without getting tired. The other person finds it heavy and does not like it, so he works listlessly and in a state of boredom. So, with the same nature of work, one person loves it and works enthusiastically because he loves it. The other person, because he does not like it, becomes bored, so from then on, the work is heavy and doing it is just a matter of endurance and suffering, forcing the body and mind. From that, it can be seen that although the same thing, the same work, but the mind arises differently, there are different states of mind, and happiness or suffering, joy or sadness, peace or insecurity are all created by the mind, concepts, and ideas.
Vậy để có cuộc sống hạnh phúc thì nơi tâm hãy buông xả ý niệm tà vạy, không tốt, phân biệt. Để tâm không còn ngã kiến, tư kiến, năng sở hay ngã sở mà từ đó tâm được an nhiên. Tâm an nhiên là gốc đạo, là nơi sản sinh ra muôn pháp. Pháp chánh, pháp lành là thiện pháp của tâm. Nếu chỉ cần tâm khởi tà tâm, ý niệm không tốt, bất lương thì lại là nơi sản sinh muôn pháp tà đạo, bất chánh là ác pháp. Để tâm luôn an nhiên và pháp luôn là thiện pháp thì người tu nên ngoài an nhiên nơi cõi pháp, trong an định trong cõi tâm, ý niệm luôn chơn chánh, thân khẩu ý hãy thiện lành thì có ở nơi đâu hay làm gì cũng có sự an vui yên ổn trong cõi đời trần gian này.
So to have a happy life, in the mind, let go of evil, bad, and discriminating thoughts. Let the mind no longer have ego, private views, subject and object, or self-possession, and from there the mind will be at peace. A peaceful mind is the root of the path, the place where all dharmas are born. The righteous dharma, good dharma is the good dharma of the mind. If the mind only has evil thoughts, bad, unwholesome thoughts, then it will be the place where all dharmas of the evil path, unrighteous dharma is evil dharma. To have the mind always at peace and the dharma always be good dharma, the practitioner should be at peace in the dharma realm, at peace in the mind, always have righteous thoughts, and be kind in body, speech, and mind, then wherever you are or whatever you do, you will have peace and happiness in this mundane world.
Đạo là tâm an nhiên, và tâm an nhiên tạo muôn nết hạnh phước lành. Hãy kiến tạo nơi tâm mình một cõi tịnh độ nơi trần thế, đem tâm mình hòa với tâm của mọi chúng sanh không phân biệt quốc gia, tôn giáo, không phân biệt địa vị khổ sang, không phân biệt thành phần xã hội hay tín ngưỡng, không phân biệt hình tướng, tướng trạng mà trải lòng khắp tất cả. Hãy cầu nguyện cho những người đã mất hay nạn tai, hay chung tay giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh hơn mình, và đạo càng sâu là hành đạo càng rộng khắp giúp người giúp đời chứ không phải chỉ cầu mong an ổn cho chắc bản thân mình, nếu vì bản thân mình thì đạo bị bó hẹp trong cái tâm vị kỷ, cái tâm không rộng mở, vô hình trung làm cho đạo không là đạo, mà đạo là sự rộng mở của tâm hồn, đạo không phân biệt, đạo là không ngưng trệ. Nên trong cuộc đời vô thường không chắc thật, sớm còn tối mất hay như nháng lửa đom đóm, như hoa sớm nở tối tàn, vì mong manh vậy nên khi còn sống hãy sống sao cho xứng đáng, sống sao cho tốt, làm gì cho đời, để ngõ hầu tiến tu về nơi giải thoát, an nhiên và tìm được chân lý của cuộc đời mình thì không phải uổng phí năm tháng nơi trần gian này. Và hạnh phúc hay đau khổ chỉ là khác cách nhìn, cách chấp nhận hay cách ứng xử của tâm với pháp trần mà thôi.
The path is a peaceful mind, and a peaceful mind creates all good virtues and blessings. Let's create in our hearts a pure land on earth, let our hearts blend with the hearts of all sentient beings without distinction of nation, religion, status, social class or belief, without distinction of form or appearance, but open our hearts to all. Let's pray for those who have passed away or have had accidents, or join hands to help those who are more unfortunate than ourselves, and the deeper the path, the more widely we practice the path to help others and help the world, not just pray for peace and security for ourselves. If we only pray for ourselves, the path will be confined in a selfish mind, a mind that is not open, which will invisibly make the path not the path, but the path is the openness of the soul, the path does not discriminate, the path is not stagnant. So in life, impermanence is uncertain, morning comes and evening disappears, like a flash of firefly, like a flower that blooms in the morning and fades in the evening. Because it is so fragile, while you are still alive, live a worthy life, live a good life, do something for life, so that you can progress to the place of liberation, peace and find the truth of your life, then you will not waste your time in this world. And happiness or suffering is just a difference in the way of looking, accepting or behaving of the mind towards the worldly dharmas.
(Nguồn: Tác giả gửi qua email)
(Source: Author sent via email)
Người khôn ngoan học được nhiều hơn từ một câu hỏi ngốc nghếch so với những gì kẻ ngốc nghếch học được từ một câu trả lời khôn ngoan. (A wise man can learn more from a foolish question than a fool can learn from a wise answer.)Bruce Lee
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Những cái gạt tàn thuốc
Bầy khỉ ăn trộm
KỶ NIỆM MỘT CHUYẾN ĐI
Phật tử và vấn đề xã hội
Thật tướng của Bồ Tát
THIỀN
Giữ gìn giới cấm, vững vàng không phạm
Pháp thoại tại chùa Beel Low See Temple (Tỳ Lô Tự) Singapore
