Ở đời có những người không đức lại tự cho rằng quá nhiều đức; không tài lại nghĩ mình kỳ tài không ai bằng; làm lợi ích cho người không được bao nhiêu mà nghĩ mình làm quá nhiều; thành tựu không lớn mà nghĩ là thành tựu chưa từng thấy… là bởi “cái tôi” quá lớn.
In life, there are people who have no virtue but think they have too much virtue; have no talent but think they are the most talented; do not benefit others much but think they have done too much; have small achievements but think they have never been achieved before... because the "ego" is too big.
Cái tôi (the Self, the Ego) ấy vượt khỏi giới hạn của thân xác, đóng cọc cắm rào khắp nơi nào nó hướng đến. Nó vô hình nhưng lại mượn cái hữu hình để tự thể hiện sự hiện hữu của nó. Và sự hiện hữu theo cách thế bành trướng, lấn lướt của một cái tôi lớn, làm cho không gian chung quanh chật chội, tù túng. Ngay cả môi trường sống của gia đình, trường học, làng xóm, tổ chức tôn giáo, quốc gia, cho đến thế giới, trước sự hung hăng hãnh tiến, tự tin, tự mãn của một “cái tôi đáng ghét,” (1) sẽ bị ô nhiễm, khó thở. Cái tôi ấy nếu là người bình thường thì chỉ gây khó chịu, hoặc làm trò cười cho hàng thức giả trong vài phút giây; còn như cố gắng giành lấy trách nhiệm lãnh đạo tập thể nữa thì mới là hiểm họa cho nhiều người, trong một thời gian dài lâu khó lường.
The ego (the Self, the Ego) goes beyond the limits of the body, planting stakes and fences everywhere it goes. It is invisible but borrows the visible to express its existence. And the existence of a large ego in an expanding, dominating way makes the surrounding space cramped and stuffy. Even the living environment of the family, school, village, religious organization, nation, and even the world, facing the aggressive, arrogant, confident, and complacent advances of a "hateful ego," (1) will be polluted and have difficulty breathing. If that ego were an ordinary person, it would only cause discomfort or be a laughing stock for intellectuals for a few moments; But trying to take on the responsibility of collective leadership is a danger to many people, for an unpredictable long time.
Thế giới nầy có bao nhiêu “cái tôi” như thế? — Có bao nhiêu sinh loại thì có bao nhiêu “cái tôi.” Nhưng không phải cái tôi nào cũng đáng ghét. Có những “cái tôi” biểu lộ nhẹ nhàng, không muốn lấn lướt, tranh giành với ai, có thể hòa được với những cá thể khác; và có những “cái tôi” khá mờ nhạt, có mà dường như không—những cái tôi “không tôi.”
How many “I”s are there in this world? — How many “I”s are there as there are living beings. But not all “I”s are hateful. There are “I”s that express themselves gently, do not want to overwhelm or compete with anyone, and can get along with other individuals; and there are “I”s that are quite faint, exist but seem not to—“I-not-I”s.
Cái-tôi-không-tôi sống hòa với con người và thiên nhiên, vì giữa họ và tha nhân không có giới hạn của tuổi tác, thế hệ, thời đại; không có biên giới của màu da, sắc tộc, quốc gia, tôn giáo. Cái tôi ấy chẳng là gì, chẳng là ai, chẳng có công danh hay sự nghiệp vĩ đại nào với đời; nhưng nó là cốt lõi, làm trung gian, trung hòa cho một thế giới an bình, thương yêu, không xung đột đối chõi nhau.
The “I-not-I” lives in harmony with people and nature, because between them and others there are no limits of age, generation, or era; there are no borders of skin color, ethnicity, nation, or religion. That “I” is nothing, no one, has no great reputation or career in life; but it is the core, the mediator, the neutralizer for a peaceful, loving world, without conflict or opposition.
Muốn sống như một “cái-tôi-không-tôi,” cần phải học và thực tập rất nhiều.
To live as a “self-not-self,” one must study and practice a lot.
Các đạo gia và hiền triết Đông-Tây đều sống như thế. Phật gia cũng dạy về vô-ngã, không chỉ là triết thuyết mà là pháp-hành để thực chứng trong đời sống hàng ngày. Điểm chung của đạo gia, triết nhân và Phật gia là: quên mình, không vì mình.
Taoists and Eastern and Western philosophers all live like that. Buddhism also teaches about selflessness, not just a philosophy but a practice to realize in daily life. The common point of Taoists, philosophers and Buddhists is: forgetting oneself, not for oneself.
Quên mình là bước đầu để dẹp bỏ những hàng rào ngăn cách với người khác.
Forgetting oneself is the first step to remove the barriers that separate us from others.
Không vì mình là vì muốn làm lợi ích cho số đông.
Not for oneself is because we want to benefit the majority.
Giản dị, khiêm cung, không tranh giành, mà thành tựu tất cả việc chung trong trời đất.
Simple, humble, not competitive, but accomplish all common things in heaven and earth.
Như Lão Tử từng nói: “Hậu kỳ thân nhi thân tiên; ngoại kỳ thân nhi thân tồn” (2). Lui về phía sau, đặt mình ở ngoài, mà lại thành tựu tất cả việc. Làm mọi việc, thành mọi việc, mà không thấy có mình. Không có người làm. Không có cái danh của người làm. Không có người thành công. Không có cái danh của người thành công. Đây mới gọi là người đức hạnh của mọi xứ, mọi thời.
As Lao Tzu once said: “Later in life, the body is first; outside of the body, the body exists” (2). Retreating back, placing oneself outside, but accomplishing all things. Do everything, accomplish everything, without seeing oneself. No doer. No name of doer. No successful person. No name of successful person. This is called a virtuous person of all countries, all times.
California, ngày 27.02.2018
Vĩnh Hảo
California, February 27, 2018
Vinh Hao
(1) Blaise Pascal (1623-1662), “the Self is hateful.”
(1) Blaise Pascal (1623-1662), “the Self is hateful.”
(2) Lão Tử (thời đại nhà Chu, Trung Hoa, khoảng thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên). Nguyên văn: “Thiên trường địa cửu. Thiên địa sở dĩ năng trường thả cửu giả, dĩ kỳ bất tự sinh, cố năng trường sinh. Thị dĩ thánh nhân, hậu kỳ thân nhi thân tiên, ngoại kỳ thân nhi thân tồn. Phi dĩ kỳ vô tư da? Cố năng thành kỳ tư.” (Trời dài đất lâu. Trời đất sở dĩ dài lâu, Là vì không sống cho mình, Nên mới đặng trường sinh. / Vì vậy Thánh nhơn, Để thân ra sau, mà thân ở trước; Để thân ra ngoài, mà thân đặng còn. Phải chăng vì không riêng tư, Mà thành được việc riêng tư?)
(2) Lao Tzu (Zhou Dynasty, China, around the 4th century BC). Original text: “Heaven and Earth are eternal. The reason why Heaven and Earth can last forever is because they do not give birth to themselves, so they can live forever. Therefore, the sage, later in life, is first in life, and lasts outside of his body. Isn’t it because of his selflessness? Therefore, he can achieve his own thoughts.” (Heaven is long and earth is long. The reason heaven and earth are long is because they do not live for themselves, so they can attain immortality. / Therefore, the Saint puts the body behind, but the body is in front; puts the body outside, so the body can remain. Is it because there is no privacy, that private matters can be accomplished?)
天長地久。天地所以能長且久者，以其不自生，故能長生。是以聖人後其身而身先，外其身而身存。非以其無私耶？故能成其私。《道德經 • 第七章》(Đạo Đức Kinh, Chương 7, bản dịch của Thu Giang Nguyễn Duy Cần, Quyển I, trang 64). Có thể đối chiếu đoạn văn nầy qua Đức Đạo Kinh, Phần Đạo, Chương 51, trang 181, bản dịch của Huỳnh Kim Quang)
天長地久。天地所以能長且久者，以其不自生，故能長生。是以聖人Home • 第七章》(Tao Te Ching, Chapter 7, translated by Thu Giang Nguyen Duy Can, Book I, page 64). This passage can be compared with the Dao Kinh, Dao Phan, Chapter 51, page 181, translated by Huynh Kim Quang)
Không có ai là vô dụng trong thế giới này khi làm nhẹ bớt đi gánh nặng của người khác. (No one is useless in this world who lightens the burdens of another. )Charles Dickens
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Thiền và Thi ca
Kinh A Nậu Lâu Độ
Hành Trình Thiện Nguyện Của Chùa Từ Hiếu Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Về Với Đồng Bào Miền Cao
Những ngày ở Áo
Vì sao tôi ngồi thiền
Mùa Sen Nở
