Gần nhà tôi là chùa Hà nổi tiếng. Nổi tiếng từ ngày xưa. Nổi tiếng khắp Hà Nội và thậm chí đến nhiều tỉnh thành miền Bắc. Ngày xưa tôi cũng đã hay đến đây. Người ta đồn nhau rằng chùa rất thiêng, đặc biệt là cho dân làm ăn và chuyện tình duyên. Chùa Hà của Thủ đô Hà Nội đông khách thập phương lắm, nhất là ngày rằm và mồng một. Dòng người nườm nượp vào cúng lễ, cầu xin. Tôi có cảm nhận nhộn nhịp chẳng kém đền bà Chúa Kho ở Bắc Ninh. Thật sự là vậy.
Near my house is the famous Ha Pagoda. Famous since ancient times. Famous throughout Hanoi and even to many provinces in the North. I used to come here often. People say that the pagoda is very sacred, especially for business and love affairs. Ha Pagoda in the capital Hanoi is very crowded with visitors, especially on the full moon and the first day of the lunar month. People flock to worship and pray. I feel it is as bustling as Ba Chua Kho Temple in Bac Ninh. It is true.
Nhiều người bảo chùa thì phải đông người đến như chùa Hà, phải phát triển như thế chứ. Tiền công đức nhiều lắm,… quanh năm như hội,… Nhưng tôi lại nghĩ bậy rằng, mặc dù người đến nườm nượp nhưng đây có lẽ là một ngôi chùa chết. Chùa không có bất cứ 1 nhà sư nào. Chùa do địa phương tự quản. Chùa Hà hình như bị biến thành một ngôi đền hoặc nơi thờ tự tâm linh chứ không còn là một ngôi chùa nữa. Đức Phật nơi đây được những người mua thần bán thánh dựng lên, tô vẽ như một ông thần đầy đủ quyền năng ban phúc giáng họa. Thế rồi người dân, trong đó có thể có cả phật tử, đến cúng bái, cầu xin. Đạo Phật sẽ đi về đâu? Ôi Phật ơi!
Many people say that a pagoda must be as crowded as Ha Pagoda, must develop like that. There is a lot of money for donations,... all year round like a festival,... But I think wrongly that, although people flock to it, this is probably a dead pagoda. The pagoda does not have any monks. The pagoda is managed by the locality. Ha Pagoda seems to have turned into a temple or a place of spiritual worship, not a pagoda anymore. The Buddha here was built by those who bought and sold gods and saints, and painted as a god with full power to bestow blessings and curses. Then people, including Buddhists, came to worship and pray. Where will Buddhism go? Oh Buddha!
Là Phật tử, chúng ta biết rất rõ quan trọng nhất đối với mỗi người con Phật là quy y Tam Bảo. Các em trẻ ít biết chữ Nôm, chữ Hán chắc khó hiểu Tam Bảo nghĩa gì, nhưng đó là BA NGÔI QUÝ. Ba ngôi quý đó, ba tài sản vô giá đó là Phật, Pháp và Tăng. Chùa Hà có một ngôi quý đó là Phật. Ở đó có thờ Phật, có tượng Phật thật mà. Và người ta hiểu rằng đã có PHẬT BẢO. Nhưng đức Phật bằng xi măng hay bằng gỗ trong các ngôi chùa như ở chùa Hà này có thật sự là Phật Bảo hay không???
As Buddhists, we know very well that the most important thing for every Buddhist is to take refuge in the Three Jewels. Young children who do not know much about Nom or Han characters will probably have a hard time understanding what the Three Jewels mean, but they are the Three Precious Ones. Those three precious ones, the three priceless assets are Buddha, Dharma and Sangha. Ha Pagoda has a precious one, which is Buddha. There is a Buddha worship there, a real Buddha statue. And people understand that there is a BUDDHA JEWEL. But is the cement or wooden Buddha in pagodas like this one in Ha Pagoda really a Buddha Jewel???
Chùa Hà cạnh nhà tôi rất nổi tiếng mà hoàn toàn vắng mặt ngôi thứ 3 là TĂNG BẢO. Ở đây không có bất cứ vị tăng hay ni nào. Tôi có thưa chuyện này với một quý thầy. Thầy bảo, ban quản lý ở đây không cho sư về đâu, họ đang thu lợi rất lớn từ tiền công đức chảy về mỗi ngày. Các sư muốn nhận chùa phải là những chùa ở nơi xa, chùa chưa xây dựng, đổ nát hoặc hẻo lánh. À ra vậy. Bạn có tin không ạ? Chùa để kiếm chác ư. Thế này thì không khéo nay mai muốn trụ trì 1 chùa “ngon”, “đông khách” có khi các nhà sư, những quý thầy xuất gia cũng phải phong bì, phải chạy chọt như người đời mất thôi. Con lạy Phật!
Ha Pagoda next to my house is very famous but the third one, the SANGHA JEWEL, is completely absent. There are not any monks or nuns here. I told this to a monk. He said that the management board here will not let monks go home, they are making a huge profit from the donations that flow in every day. The monks who want to take over temples must be from far away places, temples that have not been built yet, are in ruins or are remote. Oh, I see. Do you believe it? Temples are for profit? Like this, if one day, if monks and ordained monks want to preside over a "good" temple with "a lot of customers", they might have to pay envelopes and run around like ordinary people. I bow to Buddha!
Câu hỏi đặt ra rằng ở những ngôi chùa như chùa Hà nổi tiếng liệu có Pháp bảo hay không. Ở nhiều ngôi chùa rất ít kinh Phật, không có giảng kinh, giảng Pháp, không có các khóa tu. Pháp của Phật quý giá vô cùng, càng tu tôi mới càng thấy quý lắm. Vậy mà tại nhiều nơi, tài sản lớn và quý giá này không còn nữa. Không có kinh, không được học, mình tu mù ư. Và biết đi đâu về đâu! Tiếc và ngậm ngùi làm sao.
The question is whether there are Dharma treasures in temples like the famous Ha temple. In many temples, there are very few Buddhist scriptures, no lectures on scriptures, no Dharma lectures, no meditation courses. The Buddha's Dharma is extremely precious, the more I practice, the more precious it is. Yet in many places, this great and precious asset no longer exists. Without scriptures, without learning, we practice blindly. And where do we go? How regretful and sorrowful.
Có câu chuyện rằng, tại đám tang của ông A, người ta nói rằng chôn ông ấy lúc ông 83 tuổi nhưng ông ấy đã chết từ lúc 51. Như vậy là 32 năm ông A chỉ tồn tại trên đời này mà không sống. Ông đã chết 32 năm trước khi chôn. Chuyện làm tôi luôn suy nghĩ. Đến nay, mình đã sống bao nhiêu năm và đã chết bao nhiêu năm?
There is a story that, at Mr. A's funeral, people said that he would be buried when he was 83 years old, but he had died at 51. So, for 32 years, Mr. A only existed in this world but did not live. He died 32 years before being buried. This story always makes me think. Up to now, how many years have I lived and how many years have I died?
Chùa chết là có và đã rõ. Chùa chết là khi có chùa mà không thực hiện chức năng của một ngôi chùa. Tôi chợt nhiên nghĩ, trong số khoảng 15.000 ngôi chùa trên đất nước Việt Nam ta, có bao nhiêu phần trăm chùa đang sống, và bao nhiêu ngôi chùa chết. Tôi mơ rằng chùa chết chỉ chiếm dưới 10 phần trăm mà thôi. Tôi mong rằng trên 50% số chùa này đang sống khỏe và rất khỏe.
The temple dies, and that is clear. The temple dies when there is a temple but it does not perform the function of a temple. I suddenly thought, out of about 15,000 temples in our country Vietnam, how many percent are still alive, and how many are dead. I dream that dead temples only account for less than 10 percent. I hope that over 50% of these temples are living well and very well.
Tôi có người nhà sống tại một phường thuộc quận Bắc Từ Liêm, thủ đô Hà Nội. Vợ chồng có cậu con trai bị chết đuối. Các em ra chùa địa phương mời nhà sư về làm lễ. Các em còn huy động cả bố mẹ mình đã rất lớn tuổi ra mời nhưng sư mắng như té tát vào mặt. Chuyện lạ rằng sư yêu cầu gia đình mang gà, thịt, vàng mã ra chùa và đóng mười triệu. Chỉ có như vậy và chỉ ở chùa thì bà sư mới làm lễ. Các em tôi khóc lóc với tôi rằng tại sao lại lễ mặn như vậy và là lễ mặn với vàng mã ở trong chùa. Là phật tử nên các em rất hoang mang. Cuối cùng chúng tôi đã quyết định làm lễ tai gia đình em bằng cách ngồi thiền, tụng các kinh “Phúc đức”, kinh “Bát nhã”, kinh “Sức mạnh Quan Âm”, kinh “Tưới tẩm hạt giống tốt”… Cả gia đình em đều thấy rất hoan hỷ với cách làm nhẹ nhàng, ít tốn kém này. Chúng tôi cũng nói chuyện với gia đình em về chuyện sống chết, về cận tử nghiệp, về nhân quả, về luân hồi, về nghiệp quả. Chúng tôi làm đồ chay, ăn cơm chay, tưởng nhớ đến cháu trong thanh tịnh và bình an. Giờ đây 2 vợ chồng em và cả gia đình đã lấy lại niềm tin vào Phật Pháp. May thay!
I have a relative living in a ward in Bac Tu Liem district, Hanoi capital. The couple had a son who drowned. The children went to the local temple to invite a monk to perform the ceremony. The children even mobilized their very old parents to invite them, but the monk scolded them like a slap in the face. The strange thing is that the monk asked the family to bring chicken, meat, votive paper to the temple and pay ten million. Only then and only at the temple would the nun perform the ceremony. My siblings cried to me asking why they were making such a savory offering and why they were making a savory offering with votive paper in the temple. As Buddhists, they were very confused. Finally, we decided to perform the ceremony at the family by meditating, chanting the "Phuc Duc" sutra, the "Bat Nha" sutra, the "Suc Tinh Quan Am" sutra, the "Watering the good seeds" sutra... The whole family was very happy with this gentle, inexpensive way of doing it. We also talked with her family about life and death, about near-death karma, about cause and effect, about reincarnation, about karma. We made vegetarian food, ate vegetarian meals, and remembered her in purity and peace. Now, my husband and I and the whole family have regained faith in Buddhism. Fortunately!
Tôi cũng lại nghĩ bậy bạ rằng liệu có thêm những ngôi chùa khác mà các vị sư trụ trì đóng vai thầy cúng, thu tiền, thậm chí kinh doanh mê tín dị đoan, trái với lời Phật dạy, ngược hẳn với lời Phật gốc hay không. Sư trụ trì và quý thầy phải là những người lái đò, đưa chúng sinh từ cõi mê về cõi tỉnh, đưa thuyền Bát nhã chở chúng ta thoát khỏi sinh tử trầm luân, để có bình an, để tăng trưởng phước huệ. Các nhà sư không thể là những người phản Phật, giết chùa.
I also thought nonsense about whether there were other temples where the abbots acted as shamans, collected money, and even engaged in superstitious business, contrary to the Buddha's teachings, completely contrary to the original Buddha's teachings. The abbot and the monks must be the boatmen, bringing sentient beings from the realm of delusion to the realm of enlightenment, bringing the Prajna boat to take us out of the cycle of birth and death, to have peace, to increase blessings and wisdom. The monks cannot be people who oppose Buddha and kill temples.
Tôi đến thăm một ngôi chùa khá nổi tiếng ở ngoại thành Hà Nội. Tôi lễ Phật rồi đi vãn cảnh chùa. Tự nhiên tôi muốn được gặp thầy trị trì. Tôi hỏi thăm và được bà cụ đang quét chùa nói rằng bà không thấy thầy đâu. Hoặc thầy vẫn đang ngủ. Hoặc thầy đã đi từ sớm. Lúc đó quãng 8h30 sáng.
I visited a fairly famous temple in the suburbs of Hanoi. I worshiped Buddha and then went to visit the temple. Naturally, I wanted to meet the abbot. I asked and the old lady sweeping the temple said that she didn't see the monk. Or he was still sleeping. Or he had left early. It was around 8:30 am.
Theo chỉ lối của bà, tôi đi xuống phía sau. May thay, gặp thầy đang uống trà và hút thuốc lào. Tôi tự giới thiêu và chúng tôi làm quen với nhau. Thầy năm nay 40 tuổi và đã trụ trì ở ngôi chùa nổi tiếng này gần 20 năm. Thầy cho biết trong chùa chỉ có mình thầy là sư. Các thầy khác đi nhận chùa hết rồi. Khi tôi bàn với thầy nguyện vọng của tôi muốn tổ chức các khóa tu, các buổi giảng pháp cho các bạn trẻ, cho người dân, thầy bảo rằng không làm được đâu. Bởi thầy có một mình sao mà làm được. Tôi hỏi tại sao thầy lại có một mình, sao không có thêm các thầy khác. Thầy nhìn tôi như người ngoài hành tinh “Anh học rộng biết nhiều mà không biết ngoài bắc mình có truyền thống nhất tăng nhất tự à”. Thì ra vậy. Truyền thống bao đời nay rằng chỉ có 1 sư cho 1 ngôi chùa. Các thầy tu lớn dần và tự đi nhận chùa, coi như ra ở riêng. Phật ơi, tu cần có tăng thân, ngay cả quý thầy xuất gia tu môt mình cũng rất khó, tu giữa làng một mình rất khó, chưa nói đến hoằng pháp. Tôi đã tìm ra kẻ giết chùa đây rồi. Tên nó là “truyền thống nhất tăng nhất tự”.
Following her directions, I went to the back. Luckily, I met the monk drinking tea and smoking tobacco. I introduced myself and we got to know each other. The monk is 40 years old and has been the abbot of this famous temple for nearly 20 years. He said that he is the only monk in the temple. The other monks have all taken over the temple. When I discussed with him my wish to organize meditation courses and Dharma talks for young people and the people, he said that it was impossible. Because he was alone, how could he do it? I asked why he was alone, why there weren't other monks. He looked at me like an alien, "You are so learned and knowledgeable, but don't you know that in the North we have the tradition of one monk and one temple?" So that's it. The tradition for generations is that there is only one monk for one temple. The monks grew up and went to take over the temple themselves, as if they were living on their own. Oh Buddha, practicing requires a Sangha, even monks who have left home to practice alone are very difficult, practicing alone in the village is very difficult, not to mention propagating the Dharma. I have found the temple killer. Its name is "Traditional One Monk One Temple".
Lại nhớ đến câu chuyện tuần trước. Tôi được một Đại đức (lại là trụ trì 1 ngôi chùa khác, cũng ở ngoại thành Hà Nội) mời về để thăm. Thầy rất nhiệt tình và mong tôi một lần về đó giúp thầy. Thầy tiếp đón tôi nồng hậu lắm. Cuối cùng thầy dẫn lên thất riêng để tâm sự. Chúng tôi nói rất nhiều chuyện. Tôi tập trung nói về 2 chủ đề: thực hành lời Phật dạy và hoằng pháp. Trước khi về, tôi xin phép thầy nói thẳng rằng có mấy chai bia ở trong thất riêng thờ Phật rất nguy nga thế này là không ổn. Thầy xin lỗi và nói rằng do các Phật tử cúng. Tôi đề nghị thầy cất ngay đi, dấu kín ngay đi, bởi nếu Phật tử có tu học nhìn thấy, thầy mất hết uy tín và nói không ai nghe đâu. Tôi cũng nói rằng tôi linh cảm ở chùa có đồ mặn. Thầy thú thât rằng các Phật tử vẫn mang thịt, rượu đến cúng ở ban Đức Chúa Ông. Tôi tỏ ra khó chịu. Thầy hỏi, thế thì làm thế nào. Tôi nói rằng phải giải thích cho dân làng. Rằng nếu thầy đồng ý cho họ mang rượu, thịt vào chùa là tiếp tay cho họ phạm giới. Trên đường lái xe về nhà tôi đã tìm ra kẻ giết chùa. Đó là chính là việc các nhà sư không giữ giới. Đó là chính việc các nhà sư chiều theo ý của dân làng, ủng hộ họ làm bậy, làm trái lời Phật dạy.
I remember the story last week. I was invited by a Venerable (who is also the abbot of another temple, also in the suburbs of Hanoi) to visit. He was very enthusiastic and hoped that I would come back to help him one day. He welcomed me very warmly. Finally, he took me to his private room to confide. We talked about many things. I focused on two topics: practicing the Buddha's teachings and propagating the Dharma. Before leaving, I asked him for permission to say frankly that it was not right to have a few bottles of beer in this very majestic private room to worship Buddha. He apologized and said that it was donated by Buddhists. I suggested that he immediately put it away, hide it immediately, because if Buddhists who practice and study see it, he will lose all credibility and no one will listen. I also said that I had a feeling that there was meat in the temple. He confessed that Buddhists still brought meat and wine to offer at the altar of Duc Chua Ong. I was upset. He asked, what should we do then? I said that we had to explain to the villagers. That if he agreed to let them bring wine and meat into the temple, he would be helping them break the precepts. On the way driving home, I found out who killed the temple. That was the monks not keeping the precepts. That was the monks following the villagers' wishes, supporting them to do wrong, to go against the Buddha's teachings.
Tôi chợt nghĩ, cư sỹ tại gia giữ 5 giới. Các thầy mới xuất gia làm sa di giữ 10 giới, còn các tỳ kheo và tỳ kheo ni giữ 248 và 350 giới. Tại sao một vị Đại đức xuất gia từ nhỏ lại vẫn uống bia, uống rượu. Tôi thật sự không hiểu. Và cứ nghĩ, liệu có quý Đại Đức, Thượng Tọa nào giữ không trọn 5 giới của người tại gia không?
I suddenly thought, lay people keep 5 precepts. New monks who became novices keep 10 precepts, while monks and nuns keep 248 and 350 precepts. Why would a Venerable monk who had been a monk since childhood still drink beer and wine? I really don't understand. And I kept thinking, are there any Venerable Monks or Venerables who do not keep the 5 precepts of lay people?
Tôi lại nghĩ đến buổi gặp gỡ với một thầy từ châu Âu. Thầy cũng rất muốn găp tôi, và hẹn gặp trước khi lên máy bay về nước. Ở buổi nói chuyện, thầy buồn 2 điều. Thứ nhất, các ban trẻ rất không muốn xuất gia. Bởi ở nhà sướng quá, vào chùa không chịu kham khổ và kỷ luật được. Rồi nếu có xuất gia thì lại không giữ giới. Hoặc xin quay lại đời Thứ 2, thầy buồn vì nhiều Phật tử bây giờ khi quy y nhưng xin quy y Nhị Bảo chứ không phải Tam Bảo. Họ chỉ quy y Phật, quy y Pháp chứ không quy y Tăng. Họ mất lòng tin vào Tăng. Ôi tôi buồn quá. Tôi không tin vào điều này. Cứ như nghe trong mơ, trong mộng. Thế này thì kẻ giết chùa là chính các quý thầy và quý phật tử chúng ta thật rồi!
I thought again about the meeting with a monk from Europe. He also really wanted to meet me, and made an appointment to meet before boarding the plane back home. During the conversation, he was sad about 2 things. First, the young people really do not want to become monks. Because they are too comfortable at home, they cannot endure hardship and discipline when they go to the temple. And if they become monks, they do not keep the precepts. Or they want to return to life. Second, he was sad because many Buddhists now, when they take refuge, ask to take refuge in the Two Jewels, not the Three Jewels. They only take refuge in the Buddha, take refuge in the Dharma, not in the Sangha. They lose faith in the Sangha. Oh, I am so sad. I do not believe this. It is like hearing it in a dream, in a dream. If this is the case, the ones who kill temples are really us monks and Buddhists!
Ngày hôm qua tôi đến thăm 1 ngôi chùa rất lớn, rất nổi tiếng. Bao lần qua đây mà chưa một lần được gặp người trụ trì. Lần này, trước khi có chuyến hành hương xa, tôi muốn được đảnh lễ và thăm Sư Bà. Tôi cũng muốn mời Sư Bà tham gia 1 khóa tu ở nước ngoài. Rồi những câu chuyện của Sư Bà làm tôi rất cảm động. Sư Bà bị bệnh. Sư Bà rất tâm huyết với phát triển Phật Giáo nhưng lực bất tong tâm. Thậm chí, nay mai bà mất, không biết ai sẽ lên thay đây. Không tìm ra người kế nhiệm xứng đáng!
Yesterday I visited a very large, very famous temple. I have been here many times but have never met the abbot. This time, before going on a long pilgrimage, I wanted to pay my respects and visit the Venerable. I also wanted to invite the Venerable to participate in a retreat abroad. Then the stories of the Venerable touched me very much. The Venerable was sick. She was very passionate about developing Buddhism but was powerless. Even if she were to pass away tomorrow, I don't know who would take her place. I can't find a worthy successor!
Qua câu chuyện tôi lại nhận ra một điều rằng, ở đâu chùa được công nhận di tích lịch sử thì thì ở đó Phật Giáo không (hoặc rất khó) phát triển. Nghe vô lý quá đúng không ạ. Hóa ra vấn đề ở chỗ, đã là di tích thì địa phương quản lý hết, nhà chùa không có quyền gì cả. Làm bất cứ gì cũng cần xin phép mà xin thì rất lâu, phép thì khó, cho lại rất ít. Lãnh đạo và ban quản lý di tích thì không quan tâm đến tu tập, đến hoằng pháp, bởi họ không là Phật tử. Họ chỉ quan tâm đến lễ hội và thu tiền, rồi bán vé, rồi quyên góp, rồi xin công đức. Đây rồi. Kẻ giết chùa đã được tìm thấy rồi.
Through the story, I realized one thing: wherever a temple is recognized as a historical relic, Buddhism cannot (or is very difficult) develop there. Sounds absurd, right? It turns out that the problem is that when it comes to relics, the local authorities manage everything, the temple has no rights. To do anything, you need permission, but it takes a long time, permission is difficult, and very little is given. The leaders and management board of the relics do not care about practicing or propagating the Dharma, because they are not Buddhists. They only care about the festival and collecting money, then selling tickets, then donating, then asking for merit. Here. The temple killer has been found.
Bạn có thể không biết và không tin rằng, các nhà sư không thích về các ngôi chùa là di tích lịch sử. Về đây họ không được tu, không được hoằng pháp. Về đây họ bị biến thành công cụ phục vụ tín ngưỡng, phục vụ địa phương. Phật ơi, con sợ chùa di tích lắm rồi. Tự nhiên con muốn đi Làng Mai Pháp để được bên những ngôi chùa giản dị mà có rất nhiều tăng, ni đang tu học và hoằng pháp ở đó.
You may not know and believe that monks do not like to go to temples that are historical relics. When they come here, they cannot practice or propagate the Dharma. When they come here, they are turned into tools to serve the beliefs and serve the locality. Oh Buddha, I am so afraid of historical temples. Suddenly, I want to go to Plum Village France to be with simple temples where many monks and nuns are studying and propagating the Dharma.
Ai là kẻ giết chùa? Còn những kẻ giết chùa nào nữa? hãy hiện nguyên hình ra để những phật tử chân chính nhận diện nào.
Who is the temple killer? Who are the other temple killers? Show your true colors so that true Buddhists can identify you.
Nếu sống cùng chùa chết ta phải làm gì?
If we die while living with the temple, what should we do?
Có một bạn trẻ viết thư cho tôi như sau “Con xin được chia sẻ một số cảm nhận với chú vì con cũng đã từng rất buồn và thắc mắc rất nhiều sáu năm về trước khi biết đến Phật giáo. Bao nhiêu lần con đã phải bước vô chùa nhìn rồi ngậm ngùi, buồn vô cùng. Sau đó có dịp sang Hàn Quốc và gần đây là Nhật Bản lại càng buồn hơn.
A young person wrote to me as follows: “I would like to share some of my feelings with you because I was also very sad and had many questions six years ago when I learned about Buddhism. Many times I had to step into the temple and look, then feel sad and extremely sad. Then, when I had the opportunity to go to Korea and recently to Japan, I felt even sadder.
Tuy nhiên, thầy tổ và hòa thượng đã tháo gỡ tâm giúp con khá nhiều. Biết huyễn mộng thì ráng tự đi. Và con càng khâm phục hơn trí tuệ của Đức Phật khi Ngài đã nói hiện nay là thời kỳ Đấu Tranh Kiên Cố, suốt ngày người ta chỉ biết tranh luận cãi nhau, xây chùa to Phật lớn chứ không phải thật tu, làm những chuyện bề ngoài lôi kéo tín đồ, lễ hội linh đình mất tiền tốn của, đi ngược lại với sự thanh bần giản di, đầy trí tuệ nhưng an lạc của Đức Phật”.
However, the founder and the monk helped me a lot to clear my mind. If you know it is an illusion, try to walk on your own. And I admire the Buddha's wisdom even more when he said that now is the period of Fierce Struggle, all day long people only know how to argue and debate, build big temples with big Buddhas but not truly practice, do superficial things to attract followers, hold grand festivals that waste money, going against the Buddha's simplicity, full of wisdom but peacefulness.”
May thay, vẫn còn có những bạn trẻ như em Hằng này, có trí tuệ, biết tự tìm đường mà đi, biết nương tựa vào kinh Phật và những lời gốc Phật dạy. Bạn trẻ đã biết đúng sai, có chánh kiến và chánh tư duy để bước đúng, bước vững trên con đường chánh (chứ không phải đường tà).
Fortunately, there are still young people like Hang, who have wisdom, know how to find their own way, know how to rely on Buddhist scriptures. and the original teachings of Buddha. Young people know right from wrong, have right views and right thinking to walk correctly, firmly on the right path (not the wrong path).
Tôi chợt nhớ đến những vị thầy tổ tu trên núi, trong hang trong cốc, sống vô cùng khiêm cung, giản dị. Nhiều nhà sư lấy hạnh đầu đà làm lẽ sống. Để rồi tôi cũng đang học dần theo. Có những quý thầy hạn chế xây dựng càng ít càng tốt, chỉ thanh bần cũ kỹ vậy thôi, để tập trung tu. Các thầy muốn chùa sống mà sống khỏe, muốn Phật Pháp trường tồn. Quý thầy hạn chế việc quảng cáo, và chỉ "quảng cáo" với mong mỏi phật tử đầu tư càng nhiều thời gian ra tu tập càng tốt.
I suddenly remember the masters who practiced on the mountains, in caves and valleys, living extremely humbly and simply. Many monks take the ascetic practice as a way of life. And then I am gradually learning to follow. There are monks who limit construction as little as possible, just keep it simple and poor, to focus on practicing. The monks want the temple to live and live well, want the Buddha Dharma to last forever. The monks limit advertising, and only "advertise" with the hope that Buddhists will invest as much time as possible in practicing.
Tôi viết bài này với hy vọng khêu gợi ra một góc nhỏ của vấn đề tu học của tứ chúng. Tôi vẫn tin rằng, tại rất nhiều các ngôi chùa, Pháp của Phật đang được vận hành, và phật tử chúng ta vẫn đang nắm tay nhau, luôn bên nhau thực hành đúng lời Phật dạy. Đời người ngắn ngủi làm sao, không tu hết kiếp lúc nào chẳng hay.
I wrote this article with the hope of evoking a small corner of the problem of practice of the four groups. I still believe that, in many temples, the Buddha's Dharma is being practiced, and we Buddhists are still holding hands, always together practicing the Buddha's teachings. How short is human life, if we don't practice for the rest of our lives, we will never know.
Người tu là nhìn lỗi mình chứ không ngó lỗi người. Ngẫm lại thấy mình nhiều lỗi quá. Chỉ còn cách mong Phật chỉ đường để con và các bạn đồng tu biết TU ĐÚNG. Và rồi, tu gì thì tu những phải diệt được bản ngã của mình. Cái ngã của tôi vẫn đang lớn lắm. Cái tôi không có thật của tôi vẫn đang lớn lắm. Vô ngã là niết bàn. Đích đến theo lời Phật dạy có rồi. Chỉ còn tự thắp đuốc lên mà đi nữa thôi.
Practicing is about looking at our own faults, not at the faults of others. Looking back, I see that I have too many faults. The only way left is to hope that Buddha will show me the way so that I and my fellow practitioners can practice CORRECTLY. And then, no matter what we practice, we must destroy our ego. My ego is still very big. My unreal ego is still very big. Selflessness is nirvana. The destination according to Buddha's teachings is already there. All that remains is to light the torch and go.
Phải nói thật rằng câu hỏi này lởn vởn trong đầu tôi nhiều lần, trong nhiều năm nay. Nghe có vẻ ngớ ngẩn. Mà cũng có thể tôi là người ngớ ngẩn. Ai đời lại đi đặt câu hỏi mà đứa trẻ học tiểu học cũng có câu trả lời thế này.
To be honest, this question has been lingering in my mind many times, for many years now. It sounds silly. Or maybe I am the silly one. Who would ask a question that even an elementary school child would have an answer like this?
Ấy thế mà khi ngồi tĩnh tâm tại ngôi chùa lớn nhất thế giới Borobudur, Indonesia câu hỏi này lại hiện về. Hiện về 1 cách rất rõ nét. Đây là lần thứ 3 câu hỏi này làm tôi trăn trở nhiều nhất.
Yet when I sat in meditation at the world's largest temple, Borobudur, Indonesia, this question came back. It came back very clearly. This is the third time this question has troubled me the most.
Borobudur, ngôi chùa lớn nhất thế giới, trung tâm Phật giáo lớn và huy hoàng ngày nào, bây giờ thành khu du lịch. Phần lớn những người có mặt nơi đây là khách du lịch. Số lương Phật tử có mặt cõ lẽ chỉ vài phần trăm. Không còn thấy các nghi lễ tôn giáo, không thấy ai ngồi thiền, không thấy tiếng tụng kinh, không bóng dáng một nhà sư. Cảnh thì đẹp, công trình thì hùng vĩ, người thì đông, nhưng ngôi chùa lớn nhất thế giới đang đóng vai trò gì của thế kỷ XXI này đây…. Ngậm ngùi.
Borobudur, the world's largest temple, the once great and glorious Buddhist center, is now a tourist area. Most of the people here are tourists. The number of Buddhists present is probably only a few percent. No more religious ceremonies, no one meditating, no chanting, no sign of a monk. The scenery is beautiful, the construction is majestic, there are many people, but what role is the largest pagoda in the world playing in the 21st century... Sadness.
Tôi nhớ lại cách đây nhiều năm, lần đầu tiên là khi tôi dẫn bạn đạo từ Sài Gòn đi thăm chùa Dâu. (Nói rất thật rằng, có bất cứ nhóm bạn nào ở bất cứ nơi đâu về thăm Hà Nội, không kể từ nước ngoài về hay từ các miền khác của đất nước đến, nơi đầu tiên tôi muốn dẫn đi tham quan và cùng lắng lòng chậm bước hành thiền là chùa Dâu và các ngôi chùa khác của Bắc Ninh, Hà Tây, Ninh Bình). Chùa Dâu luôn là lựa chọn hàng đầu của tôi. Bởi đây là cái nôi của Phật giáo Việt Nam. Vậy mà không thấy bóng dáng các nhà sư. Không thấy các khóa tu, khóa thiền. Không thấy những áo nâu, áo lam lẽ ra phải có ngập trời tại một trung tâm Phật giáo lớn thế này. Phật ơi, chẳng lẽ chùa Dâu nay đã thành bảo tàng, thành điểm tham quan du lịch….. Ngậm ngùi làm sao.
I remember many years ago, the first time I took my fellow Buddhists from Saigon to visit Dau Pagoda. (To be honest, any group of friends from anywhere visiting Hanoi, regardless of whether they came from abroad or from other parts of the country, the first place I want to take them to visit and meditate together is Dau Pagoda and other pagodas in Bac Ninh, Ha Tay, Ninh Binh). Dau Pagoda is always my first choice. Because this is the cradle of Vietnamese Buddhism. Yet there are no signs of monks. No retreats, no meditation courses. No brown and blue robes that should be everywhere in such a large Buddhist center. Oh Buddha, has Dau Pagoda now become a museum, a tourist attraction... How sad.
Lần cuối mới đây, tôi lại dẫn sư bà Thích Nữ Giác Liên ra thăm chùa Dâu. May thay tôi gặp được một sư cô. Thấy tôi, sư cô mời “Mời chú công đức cho nhà chùa”. Tôi công đức. Sư cô lấy giấy định viết tờ công đức. Tôi bảo không cần vì mình góp chút tâm thành thôi mà. Thì ra ở đây hiện nay có 4 sư cô tất cả.
The last time recently, I took Venerable Thich Nu Giac Lien to visit Dau Pagoda. Luckily, I met a nun. Seeing me, she invited me, "Please donate to the pagoda." I donated. The nun took out a piece of paper to write a donation. I said no need, because I was just contributing a little bit of sincerity. It turned out that there are currently 4 nuns here.
Lát sau tôi thấy sư cô ra ngồi quán nước trước cửa chùa. Tôi đứng mà mơ rằng tại đây khóa thiền được diễn ra ít nhất 1 tháng 1 lần. Tôi ngồi xuống và lại mơ tưởng rằng nơi đây có nhiều buổi thuyết pháp và Phật tử khắp nơi về đây tu học. Cơ sở vật chất tốt thế này mà lại thành bảo tàng hay sao.
A moment later, I saw the nun sitting at a tea shop in front of the pagoda. I stood there dreaming that meditation courses were held here at least once a month. I sat down and dreamed again that there were many sermons here and Buddhists from everywhere came here to study and practice. With such good facilities, how could it become a museum?
Tôi nhớ rằng mình đã về chùa Bái Đính 1 lần duy nhất kể từ ngày xây dựng. Bởi biết rằng người ta bỏ tiền bỏ của ra xây dựng Bái Đính thành khu du lịch tâm linh. Ý tưởng và kế hoạch đã rất rõ: Đây là khu du lịch. Tôi cứ nghĩ rằng, rồi đây sẽ có hàng chục khu du lịch tâm linh như Bái Đính và sẽ còn to hơn Bái Đính nữa mọc lên. Và vậy là du lịch sẽ rất phát triển. Nhà đầu tư sẽ kiếm được nhiều tiền. Tuy nhiên không khéo, người dân lại biến đây thành nơi tín ngưỡng thậm chí mê tín thì nguy hiểm quá. Biết đâu sẽ có nơi mang Đức Phật và hình ảnh Ngài ra để làm bậy, làm trái lời dạy của Ngài, làm sai con đường mà Ngài đã tìm thấy. Nếu vậy thì ngậm ngùi lắm.
I remember that I have only been to Bai Dinh Pagoda once since its construction. Because I know that people spend money to build Bai Dinh into a spiritual tourist area. The idea and plan are very clear: This is a tourist area. I kept thinking that there will be dozens of spiritual tourist areas like Bai Dinh and even bigger than Bai Dinh springing up. And so tourism will develop very well. Investors will make a lot of money. However, if people are not careful, they will turn this into a place of belief or even superstition, which is very dangerous. Who knows, there will be a place that uses Buddha and his image to do wrong, to go against his teachings, to go against the path that he found. If so, it will be very sad.
Tôi rất thích các tu viện của Làng Mai. Dù ở đâu cũng được xây dựng rất đơn giản. Có khi chỉ là nhà tranh, mái lá. Tuy nhiên trong đó luôn có hàng trăm tăng và ni tu học. Nơi đây, các khóa tu dành cho cư sỹ liên tục diễn ra. Lợi ích to lớn vô cùng cho cả giới xuất gia và cư sỹ tại gia.
I really like the monasteries of Plum Village. Wherever they are, they are built very simply. Sometimes they are just thatched houses with thatched roofs. However, there are always hundreds of monks and nuns studying there. Here, retreats for lay people continuously take place. The benefits are immense for both monks and lay Buddhists.
Có phải càng ngày hình như càng khó tìm ra những ngôi chùa theo đúng nghĩa của từ này. Nhiều ngôi chùa đã biến thành nơi sinh hoạt tín ngưỡng, thậm chí cúng lễ đồ mặn, thậm chí bà đồng ông cốt cũng vào cả chùa. Có những ngôi chùa vắng tanh vắng ngắt, chỉ có ông từ, bà từ hương khói trông nom.
Is it true that it is becoming more and more difficult to find temples in the true sense of the word? Many temples have become places for religious activities, even offering meat offerings, even shamans and mediums enter the temple. There are deserted temples, with only monks and nuns taking care of them.
Có phải càng ngày càng ít đi các ngôi chùa tốt đẹp. Hình như bây giờ các chùa cũng đầu tư nhiều hơn cho việc nghiên cứu và học hỏi các giáo lý của Phật mà thiếu đi phần thực hành. Nhiều nơi người ta đốn cây, phá rừng làm chùa to, tượng lớn nhưng hình như chưa đầu tư vào việc luyện tâm. Chùa để tu chứ nhỉ. Quý thầy quý sư cô tu cả đời. Phật tử tại gia đến đây tu và thực hành lời Phật dạy thông qua cách huấn luyện tâm mình thường xuyên.
Are there fewer and fewer good temples? It seems that nowadays temples also invest more in researching and learning Buddhist teachings but lack practice. In many places, people cut down trees and destroy forests to build big temples and statues, but it seems that they have not invested in training the mind. Temples are for practicing, right? Monks and nuns practice for their whole lives. Lay Buddhists come here to practice and practice the Buddha's teachings through regular training of their minds.
Tôi nhớ rằng, ngày xưa, các nhà sư sống trong rừng, sống với thiên nhiên, không kiến tạo hay xây dựng gì cả. Ngày nay, có nơi xem việc xây dựng chùa chiền là việc chính và nhiều người, thậm chí cả các nhà sư cũng thích làm việc này. Tôi thì nghĩ bụng, có lẽ 80% thời gian của các nhà sư là dành cho thực hành những lời Phật dạy. Thực hành giáo pháp của Đức Phật mới là quan trọng nhất. Thời gian còn lại là giúp đỡ mọi người. Liệu có những nhà sư đang dành nhiều thời gian lo xây chùa và làm những việc không phải là pháp hành không. Nếu có thì tiếc lắm Phật ơi.
I remember that in the past, monks lived in the forest, lived with nature, and did not create or build anything. Nowadays, there are places where building temples is considered the main thing and many people, even monks, like to do this. I think to myself, perhaps 80% of monks' time is spent practicing the Buddha's teachings. Practicing the Buddha's teachings is the most important. The remaining time is spent helping people. Are there monks who spend a lot of time building temples and doing things that are not practicing the Dharma? If so, it's a pity, Buddha.
Tôi lại ngẫm từ mình ra và nghĩ thầm rằng muốn dạy người khác, tự mình phải kiểm soát được mình, tự mình phải có những kết quả của pháp hành nhất định. Có kiểm soát được chính mình thì mới có thể giúp được người khác. Nếu không ta lại đi gánh việc của người khác mất. Nghe pháp, đọc kinh là rất quan trọng nhưng việc thực hành những điều đã học hỏi mới là đích chính của những người con Phật chúng ta.
I think about myself and think to myself that if I want to teach others, I have to control myself, I have to have certain results from my practice. Only by controlling myself can I help others. Otherwise, I will take on other people's work. Listening to the Dharma and reading the sutras are very important, but practicing what I have learned is the main goal of us Buddhists.
Tôi luôn tự đặt câu hỏi: Mình đã tìm thấy những lời dạy dỗ này trong chính mình chưa? Mình đã thưc hành đúng những lời dạy của Phật chưa? Mình đã có kết quả gì rồi? Mình đang đi đúng đường chưa? Ai giúp mình và cùng mình tu tập?
I always ask myself: Have I found these teachings in myself? Have I practiced the Buddha's teachings correctly? What results have I had? Am I on the right path? Who helps me and practices with me?
Chùa là nơi có các quý thầy sống và tu tập. Chùa là nơi tứ chúng cùng bên nhau tu tập để chuyển hóa thân và tâm. Chùa không phải là bảo tàng hay nơi thực hành các nghi lễ mê tín. Chùa là nơi tâm của chúng ta được huấn luyện. Rồi về nhà mình tiếp tục luyện tâm mỗi ngày.
The temple is where monks live and practice. The temple is where the four groups practice together to transform body and mind. The temple is not a museum or a place to practice superstitious rituals. The temple is where our mind is trained. Then when we return home, we continue to practice our mind every day.
Chùa quan trọng nhưng tăng tài mới là quan trọng nhất. Nếu có sự đầu tư cho tăng và ni, nếu có thật nhiều quý thầy và quý sư cô chú tâm vào pháp hành để có chứng ngộ, để tu tập có kết quả thì nhất định Phật giáo Việt Nam của chúng ta sẽ lại hưng thịnh. Tôi nhớ về tổ Khương Tăng Hội và các tổ ngày xưa của nước Nam quá đi thôi.
The temple is important, but the most important thing is the monk's talent. If there is investment in monks and nuns, if there are many monks and nuns who focus on the practice to attain enlightenment, to practice with results, then our Vietnamese Buddhism will definitely flourish again. I miss the founder Khuong Tang Hoi and the ancient founders of the South so much.
Tự nhiên tôi nhớ đến câu chuyện của Đức Phật. Ngài nói rằng”
I suddenly remember the story of the Buddha. He said that “
"...sống giữa những kẻ chất chứa đầy hận thù nhưng vẫn không đánh mất từ tâm, sống giữa những kẻ hung hăng hiếu chiến nhưng vẫn giữ được tâm ôn hòa bình thản, sống giữa những kẻ bị danh vọng vật chất cuốn đi nhưng vẫn an nhiên vô nhiễm. Ta gọi kẻ đó là một Brahmana, kẻ có trái tim tinh khiết như giọt nước đầu nguồn."
"...living among people filled with hatred but still not losing compassion, living among aggressive and warlike people but still maintaining a peaceful mind, living among people swept away by material fame but still remaining untainted. I call that person a Brahmana, a person whose heart is as pure as a drop of water from the source."
Tôi mong sao có nhiều ngôi chùa của thế kỷ XXI này vẫn giữ đúng vai trò và nhiệm vụ của ngôi chùa. Tôi rất rất muốn được đọc, được thăm những ngôi chùa đang sống chứ không phải những bảo tàng hay những khu du lịch.
I hope that there will be many temples in the 21st century that still maintain the role and mission of a temple. I really, really want to read and visit living temples, not museums or tourist areas.
Nếu bạn biết những ngôi chùa đang là chùa, hãy chia sẻ để thật nhiều người được biết đến. Tôi thật sự muốn những ngôi chùa vô nhiễm, nhưng ngôi chùa – giọt nước đầu nguồn. Nhưng những ngôi chùa ấy đang ở đâu… ở đâu….
If you know temples that are still temples, please share so that many people know about them. I really want temples that are untainted, but temples - the drop of water from the source. But where are those temples... where are they...
Điều kiện duy nhất để cái ác ngự trị chính là khi những người tốt không làm gì cả. (The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing.)Edmund Burke
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Pháp môn niệm Phật trong Kinh A-di-đà
Học Phật Trong Mùa Đại Dịch: Học, Hiểu và Hành Kinh Châu Báu (tiếp theo)
Cho là nhận
Bhutan - Cánh cửa hạnh phúc
11. LẠC THỌ
Giảng giải Cảm ứng thiên - Bài thứ nhất
Nghe mà chẳng nghe, chẳng nghe mà nghe
