Đây là những điều mà tôi đã được nghe hồi Bụt còn ở tu viện Trùng Các, trong rừng Đại Lâm, không xa thành phố Tỳ Xá Ly. Lúc bấy giờ đại đức A Nậu La Độ đang cư trú tại một cái am trong rừng, không xa nơi Bụt ở.
These are the things I heard when the Buddha was at the Chong-ge monastery in the Great Forest, not far from the city of Vaishali. At that time the Venerable Anuruddha was residing in a hermitage in the forest, not far from where the Buddha was staying.
Một hôm có một số các du sĩ ngoại đạo đến thăm đại đức A Nậu La Độ. Sau khi trao đổi những lời chào hỏi và chúc tụng, họ hỏi đại đức: “ Này hiền hữu A Nậu La Độ, đức Như Lai mà người ta tôn xưng là bậc đã chứng ngộ quả vị cao nhất, thế nào cũng đã nói và giảng giải cho hiền hữu nghe về bốn mệnh đề sau đây: một là sau khi chết đức Như Lai vẫn còn; hai là sau khi chết đức Như Lai không còn; ba là sau khi chết đức Như Lai vừa còn vừa không còn; bốn là sau khi chết đức Như Lai vừa không còn vừa không không còn. Hiền hữu nói cho chúng tôi nghe đi”.
One day a number of wandering ascetics came to visit the Venerable Anuruddha. After exchanging greetings and congratulations, they asked the venerable one: “Friend Anuruddha, the Tathagata, who is revered as the one who has attained the highest fruition, has certainly spoken and explained to you the following four propositions: one, that after death the Tathagata still exists; two, that after death the Tathagata does not exist; three, that after death the Tathagata both exists and does not exist; four, that after death the Tathagata neither exists nor does not exist. Tell us, friend.”
Đại đức A Nậu La Độ trả lời: “ Này các hiền hữu, đức Như Lai, bậc tôn quý trên đời, người đã từng chứng ngộ quả vị cao nhất, chưa bao giờ từng nói và giảng giải trong khuôn khổ bốn mệnh đề mà các vị hiền hữu vừa đưa ra.”
Venerable Anuruddha replied: “Friends, the Tathagata, the most venerable one in the world, who has attained the highest fruition, has never spoken and explained within the framework of the four propositions that you have just given.”
Nghe đại đức nói như thế, các vị du sĩ ngoại đạo nói với nhau: ”Có thể là ông thầy tu này mới đi xuất gia, hoặc giả nếu ông ta đã đi tu lâu rồi, thì ông ta chỉ là một kẻ ngu độn.” Không vừa ý với đại đức, họ bỏ đi.
Hearing the venerable one say this, the wandering ascetics said to each other: “It is possible that this monk has just become a monk, or perhaps if he has been a monk for a long time, then he just a fool.” Displeased with the venerable one, they left.
Sau khi các vị du sĩ đi rồi, đại đức A Nậu La Độ suy nghĩ: “ Nếu các vị du sĩ ngoại đạo này cứ tiếp tục hỏi như thế thì ta phải trả lời thế nào cho đúng với sự thật và không sai với ý của Bụt? Ta sẽ trả lời như thế nào cho đúng với chánh pháp và để đừng bị người đồng đạo chê trách?”
After the wandering ascetics had left, the venerable Anuruddha thought: “If these wandering ascetics continue to ask questions like this, how should I answer in a way that is true and not contrary to the Buddha’s intention? How should I answer in a way that is true to the Dharma and that will not be criticized by my fellow practitioners?”
Rồi đại đức A Nậu La Độ đi tới nơi Bụt ở cung kính làm lễ và thăm hỏi Người. Sau đó đại đức trình lên Bụt những điều đã xảy ra.
Then the venerable Anuruddha went to where the Buddha was staying, respectfully paid his respects, and asked after him. Then the venerable one reported to the Buddha what had happened.
Bụt hỏi: “Này đại đức A Nậu La Độ, thầy nghĩ sao? Có thể tìm Như Lai trong hình sắc không?”
The Buddha asked: “Venerable Anuruddha, what do you think? Can the Tathagata be found in form?”
- Bạch đức Thế Tôn, không.
- Có thể tìm Như Lai ngoài hình sắc không?
- Bạch Thế Tôn, không.
- Có thể tìm Như Lai trong cảm thọ, tri giác, tâm hành và nhận thức không?
- Bạch Thế Tôn, không.
- Có thể tìm Như Lai ngoài cảm thọ, tri giác, tâm hành và nhận thức không?
- Bạch Thế Tôn, không.
- Này , A Nậu La Độ, đi tìm Như Lai ngay trong khi Như Lai còn sống đây mà còn không tìm ra được thì thử hỏi đi tìm Như Lai sau khi Như Lai đã ẩn diệt trong khuôn khổ bốn mệnh đề còn, không còn, vừa còn vừa không còn, vừa không còn vừa không không còn, đó có phải là một chuyện có thể làm được hay không?
- Bạch Thế Tôn, không.
- Hay lắm, thầy A Nậu La Độ! Từ trước đến nay, Như Lai chỉ giảng dạy về khổ và con đường diệt khổ.”
- No, World-Honored One.
- Can the Tathagata be found outside of form?
- No, World-Honored One.
- Can the Tathagata be found in feelings, perceptions, mental formations, and cognitions?
- No, World-Honored One.
- Can the Tathagata be found outside of feelings, perceptions, mental formations, and cognitions?
- No, World-Honored One.
- Hey, Anuruddha, if you go looking for the Tathagata while the Tathagata is still alive and you still cannot find him, then try looking for the Tathagata after he has disappeared within the framework of the four propositions of existence, non-existence, both existence and non-existence, neither existence nor non-existence, is that right? Is it possible to do?
- Venerable Sir, no.
- Very good, Venerable Anuruddha! Up to now, the Tathagata has only taught about suffering and the path to the cessation of suffering.”
(Kinh A Nậu La Độ: kinh này được dịch từ Tương Ưng Bộ của tạng Pali (Samyutta Nikaya IV, 380). Kinh tương đương trong tạng Hán là kinh số 106 của bộ Tạp A Hàm (99, tạng kinh Đại Chính). Kinh này tuy ngắn nhưng lại là một đề tài quán chiếu quan trọng vào bậc nhất giúp ta vượt được các ý niệm sinh/ diệt, có/ không, tới/ đi và một/ khác. Các tư tưởng của hệ thống Trung Quán đều được xuất phát từ các kinh căn bản như kinh này).
(Anuruddha Sutta: This sutta was translated from the Samyutta Nikaya of the Pali Canon (Samyutta Nikaya IV, 380). The equivalent sutta in the Chinese canon is sutta number 106 of the Samyutta Nikaya (99, Taisho Canon). Although this sutta is short, it is a very important topic of contemplation that helps us overcome the notions of birth/death, existence/non-existence, coming/going, and one/other. The thoughts of the Madhyamaka system all originate from fundamental suttas like this one).