Chạy bộ dĩ nhiên là tốt cho sức khỏe. Nhưng chạy bộ cho phù hợp với lời khuyên của bác sĩ sẽ tốt nhiều thêm cho sức khỏe -- hơn là khi chạy chỉ là chạy. Và khi chạy cho phù hợp với thiền chánh niệm sẽ còn tốt thêm cả trăm đường…
Jogging is of course good for health. But jogging in accordance with the doctor's advice will be much better for health -- than just jogging. And jogging in accordance with mindfulness meditation will be even better in a hundred ways...
Thực ra không có gì mới, vì ngày xưa các thiền sư đã dạy rằng tập thiền là cả đi đứng nằm ngồi. Tuy nhiên, phần lớn nhà chùa ưa nói về thiền ngồi và thiền đi bộ… Không mấy khi, và không mấy ai nói về thiền chạy bộ. Hiển nhiên, chạy phải cần nhiều phương tiện hơn, như giày, vớ, áo lạnh, và đường chạy an toàn.
Actually, there is nothing new, because in the past, Zen masters taught that practicing meditation involves both walking, standing, lying down, and sitting. However, most temples like to talk about sitting meditation and walking meditation... Rarely, and hardly anyone talks about jogging meditation. Obviously, jogging requires more equipment, such as shoes, socks, warm clothes, and a safe running path.
Trước tiên, với y khoa, hễ chạy là tốt, vì chạy là một dạng thể dục có lợi. Tác giả Daniel Pendick viết trên tạp chí Harvard Health Publications ngày 30/7/2014 rằng một cuộc nghiên cứu phổ biến trước đó một tuần trên tạp chí Journal of the American College of Cardiology cho thấy rằng ngay cả chạy mức độ chậm (low-intensity running) từ 5 tới 10 phút mỗi ngày cũng đủ để tăng tuổi thọ nhiều năm, so với không chạy chút nào.
First of all, in medical terms, running is good, because running is a beneficial form of exercise. Author Daniel Pendick writes in the Harvard Health Publications on July 30, 2014, that a study published a week earlier in the Journal of the American College of Cardiology found that even low-intensity running of 5 to 10 minutes a day is enough to increase life expectancy by several years, compared to not running at all.
Đối với Đại sư Tây Tạng Sakyong Mipham Rinpoche, chạy nhất định phải là thiền, bởi vì không nên thuần chạy là chạy. Đó là lý do Đại sư soạn ra tác phẩm “Running with the Mind of Meditation” (Chạy Bộ Với Tâm Thiền). Thầy còn làm một bản ghi âm hướng dẫn, đọc khoảng 15 phút để những người chạy bộ nghe và giữ đúng hướng dẫn, gọi là vừa chạy, vừa thư giãn, vừa chánh niệm chú tâm vào giây phút hiện tiền xuyên qua hòa hợp đồng bộ tâm và thân.
For the Tibetan master Sakyong Mipham Rinpoche, running must be meditation, because running should not be just running. That is why he composed the book “Running with the Mind of Meditation”. He also made an audio guide, reading for about 15 minutes for runners to listen and follow the instructions, called running, relaxing, and mindfully focusing on the present moment through the synchronization of mind and body.
Tạp chí Chatelaine Magazine trong một bài viết ngày 30/10/2012, ghi lại cuộc phỏng vấn Đại sư Sakyong Mipham Rinpoche về chạy bộ trong chánh niệm. Đại sư cũng là một lực sĩ chạy đã hoàn tất 9 cuộc thi trường lực (marathon: cuộc thi chạy đường xa, độ dài chính thức mỗi cuộc thi là 42.195 kilometres).
Chatelaine Magazine in an article on October 30, 2012, recorded an interview with Venerable Sakyong Mipham Rinpoche about mindful running. The Master is also a runner who has completed nine marathons (a long-distance race, the official distance of each race is 42.195 kilometers).
Đại sư nói rằng ban đầu chỉ nghĩ là chạy để giữ sức khỏe, nhưng dần dà chạy trở thành niềm vui lớn và là cuộc thư giãn – một cách để nối kết thân, tâm và thiên nhiên chung quanh cùng một lúc.
The Master says that at first he thought of running only as a way to stay healthy, but gradually running became a great joy and a relaxation – a way to connect body, mind and the surrounding nature at the same time.
Đại sư kể rằng đại sư tập thiền từ thời rất nhỏ, nên đã thấy việc luyện tâm xuyên qua thiền tập cũng đưa ra những phẩm chất hệt như, nếu không phải thâm sâu hơn, như luyện thân xuyên qua thể dục.
The Master says that he has practiced meditation since he was very young, so he has found that training the mind through meditation brings out the same qualities, if not more profound, as training the body through physical exercise.
Đại sư nói, “Tôi thấy liên hệ giữa chạy bộ và thiền tập là một khám phá tự nhiên. Xuyên qua thiền tập, chúng tôi học giữ chánh niệm trong mọi hoạt động đời thường – dù là chạy bộ, đi bộ, hay ngay cả khi gặp gỡ bạn hữu và gia đình. Trong một vài ý nghĩa, chúng ta luôn luôn thiền tập trên một chuyện gì đấy. Bạn có thể thiền tập về chuyện bạn muốn ăn món gì cho bữa trưa, hay về cuộc nói chuyện điện thoại bạn trải qua trước đó trong ngày. Và trong sách của tôi, ‘Running with the Mind of Meditation’, tôi đề nghị rằng bạn nên biến tất cả mọi chuyển động như một thiền tập.”
“I found the connection between running and meditation to be a natural discovery,” he said. “Through meditation, we learn to be mindful in all our daily activities – whether it’s running, walking, or even meeting friends and family. In some sense, we are always meditating on something. You can meditate on what you want to eat for lunch, or on the phone conversation you had earlier in the day. And in my book, ‘Running with the Mind of Meditation,’ I suggest that you make every movement a meditation.”
Đại sư nói rằng tác phẩm của nhà sư giúp chuyển sự tập trung chỉ nơi hơi thở sang hiện diện tỉnh thức trên mọi hoạt động trong ngày. Nghĩa là tỉnh thức về mọi chuyển động của toàn thân.
The master said that his work helps shift focus from just on the breath to being mindfully present in all activities of the day. That is, being mindful of every movement of the whole body.
Đại sư nói, ngay cả khi chạy bộ trong tâm thiền chỉ 15 phút, cũng sẽ khám phá ra niềm vui đồng bộ hòa hợp thân và tâm.
The master said that even if you jog in a meditative state for just 15 minutes, you will discover the joy of synchronizing body and mind.
Nhà văn Hoa Kỳ Amy Chavez, người đã ở Nhật Bản trong hai thập niên, trong bài viết “The influence of sports on meditation” (Ảnh hưởng thể thao trên thiền tập) trên nhật báo The Japan Times ngày 19/7/2013 kể rằng Thiền chạy bộ là một tự nhiên.
American writer Amy Chavez, who has been in Japan for two decades, wrote in her article “The influence of sports on meditation” in The Japan Times on July 19, 2013, that Zen running is a natural thing.
Bà đã quan sát rằng các nhà sư phái Tendai-shu (Thiên Thai Tông) trên Núi Hiei ở Kyoto thường tập Thiền đi bộ, gọi trong tiếng Nhật là jogyozanmai. Và đó là một chuyện tự nhiên, vì khi đã có Thiền đi bộ, tất nhiên sẽ có Thiền chạy bộ.
She observed that monks of the Tendai-shu sect on Mount Hiei in Kyoto often practice walking Zen, called jogyozanmai in Japanese. And it is a natural thing, because when there is walking Zen, there will be running Zen.
Nhà văn này thấy rằng người ta chạy vì nhiều lý do, nhưng một trong các lý do là để “nhẹ đầu.” Như là chạy sau khi rời sở làm, hay khi gặp căng thẳng trong đời, hay khi đi trong gió và cần chạy cho ấm người.
This writer found that people run for many reasons, but one of the reasons is to “lighten the head.” Like running after work, or when you are stressed in life, or when you are walking in the wind and need to run to warm up.
Bà viết rằng hành động chạy rất gần với thiền tập, vì “trong thiền tập chân thực, hành giả trên nguyên tắc là làm cho tâm rỗng rang, xa lìa mọi tưởng nhớ và chiêm nghiệm” (In true meditation one is supposed to empty the mind of any reflections and contemplations.) Có lẽ, nhà văn này định nghĩa như thế là viết theo Thiền Nhật Bản.
She writes that running is very close to meditation, because “in true meditation, one is supposed to empty the mind of any reflections and contemplations.” Perhaps, this writer defines it like this, writing according to Japanese Zen.
Nhà văn này nói rằng có rất nhiều tương tự giữa thiền tập và chạy bộ. Thiền tập là một phương pháp để tâm lặng lẽ. Và chạy bộ cũng thế.
This writer says that there are many similarities between meditation and running. Meditation is a method to quiet the mind. And so is running.
Khi chạy bộ, người chạy phải chánh niệm, phải cực kỳ tỉnh thức. Phải chú ý vào hơi thở, phải chú ý xem chạy lên dốc hay xuống dốc, phải xem có cần tới lúc cho nghỉ chân chưa.
When running, the runner must be mindful, extremely alert. One must pay attention to breathing, to running uphill or downhill, to seeing if it is time to rest.
Dù vậy, vẫn có những dị biệt giữa thiền tập và chạy bộ. Và bất kỳ ai cũng từng kinh nghiệm về các dị biệt này.
However, there are still differences between meditation and running. And everyone has experienced these differences.
Trước tiên, ngồi thiền an toàn hơn. Bởi vì thống kê cho biết 80% những người chạy bộ sẽ bị thương một lúc nào đó trong cuộc đời chạy bộ của họ. Hoặc đau mắt cá chân, hoặc trẹo gân, hoặc tai nạn trượt chân, hoặc gặp nạn xe cộ…
First of all, sitting meditation is safer. Because statistics show that 80% of runners will get injured at some point in their running life. Or a sore ankle, or a sprain, or a slip and fall, or a car accident…
Nhưng ngồi thiền, hễ đau chân hay mỏi lưng thì cứ việc duỗi chân ra, hay ngả lưng nằm. Bạn hãy an tâm, vì sách Thanh Tịnh Đạo cũng viết rằng có những căn cơ thích nghi với nằm thiền, tuy rằng lời khuyên là hãy luôn luôn giữ tâm lặng lẽ tỉnh thức trong mọi thời. Với Bắc Tông, Thiền không chỉ giữ tâm tỉnh thức lặng lẽ, mà còn phải là cái nhìn vào hiện thể rỗng rang vô tướng của tất cả các pháp.
But sitting meditation, if your legs hurt or your back is tired, just stretch your legs out, or lie down. Rest assured, because the Visuddhimagga also says that there are aptitudes that are suitable for lying meditation, although the advice is to always keep the mind quiet and awake at all times. For the Northern School, Zen is not just about keeping the mind quiet and awake, but also about looking into the empty, formless nature of all things.
Dị biệt nữa: nếu bạn đang ngồi thiền, hơi thở sẽ ngày càng vi tế hơn; nếu bạn chạy bộ, hơi thở sẽ ngày càng nặng nề hơn. Vì có ai chạy mà không mệt, và có ai khi thân thể mệt nhọc mà hơi thở không nặng nề hơn?
Another difference: if you are sitting in meditation, your breath will become more and more subtle; if you are running, your breath will become heavier and heavier. Because who can run without getting tired, and who can breathe more heavily when their body is tired?
Nếu bạn đang ngồi thiền, không thể nào có chuyện toát mồ hôi được. Nhưng khi chạy bộ, dù chạy trong thiền tâm hay không, mồ hôi sẽ ngấm ướt áo. Làm sao bây giờ. Khi bạn ngồi thiền, bạn có thể nhắm mắt lại, khi thấy mỏi mắt. Nhưng khi chạy bộ, dù là chạy thiền, hễ nhắm mắt là có chuyện tức khắc. Bởi vậy, Thiền chạy bộ đòi hỏi bạn cảnh giác nhiều vô cùng tận. Như thế, có phải Thiền chạy bộ sẽ thích nghi cho các chiến binh nơi các chiến trường biên giới, vì là nơi cần nhiều cảnh giác cao độ? Ứng dụng của Thiền là nhiều vô cùng tận. Nhưng hãy nhìn về hành động chạy, cũng hệt như hành động ăn, như một pháp từ lâu đã thịnh hành là “ăn trong chánh niệm” (mindful eating) – một phương pháp được Thầy Nhất Hạnh ưa nói tới.
If you are meditating, it is impossible to sweat. But when you run, whether you are meditating or not, sweat will soak your shirt. What to do? When you are meditating, you can close your eyes when your eyes feel tired. But when you run, even if it is meditative running, if you close your eyes, something will happen immediately. Therefore, running meditation requires you to be extremely alert. So, is running meditation suitable for soldiers in border battlefields, where extreme alertness is required? The applications of meditation are endless. But let’s look at the act of running, just like the act of eating, as a practice that has long been popular is “mindful eating” – a method that Master Nhat Hanh likes to talk about.
Thực ra, nếu chúng ta nhớ tới bài học chạy bộ từ thầy giáo môn thể dục thể thao thời trung học, sẽ thấy lời khuyên cũng gần với thiền tập. Nhưng cũng khác, dĩ nhiên, vì khi chạy bộ cần ưu tiên an toàn, nhất là khi chạy trong hàng nhiều người, hay khi chạy thi với học sinh khác. Khác xa nhất là tốc độ: vì ngồi thiền làm gì có tốc độ.
In fact, if we remember the running lesson from our high school physical education teacher, we will see that the advice is similar to meditation. But it is also different, of course, because when running, safety must be the priority, especially when running in a line of many people, or when racing with other students. The most different is speed: because sitting in meditation has no speed.
Khi chạy, lời khuyên của thầy hướng dẫn là, cần thở sâu, hít hơi từ mũi và thở ra bằng miệng, nên đều theo bước chạy. Khi cánh tay này đánh ra trước, cánh tay kia lùi ra sau, trong khi 2 bàn tay thư giãn, đừng nắm chặt. Giày, vớ phải thoải mái. Bàn chân phải được cảm nhận khi chạy, trong khi mắt nhìn tầm gần và tầm xa, để khỏi vấp té. Nếu đang Thiền chạy bộ thì nhớ là đừng tranh thắng, nên tự tìm tốc độ và nhịp độ riêng, để tâm thư giãn, đừng gắng sức quá độ.
When running, the instructor’s advice is to breathe deeply, inhale through the nose and exhale through the mouth, so that it follows the running steps. When this arm swings forward, the other arm moves back, while the two hands are relaxed, do not clench. Shoes and socks must be comfortable. The feet must be felt while running, while the eyes look near and far, to avoid tripping. If you are doing running meditation, remember not to compete, find your own speed and rhythm, let your mind relax, do not overexert yourself.
Và vì là Thiền chạy bộ, nên quan sát tâm mình trong cả ba thời: trước khi chạy, trong khi chạy, và sau khi chạy.
And because it is running meditation, observe your mind in all three times: before running, while running, and after running.
Thí dụ, trước khi chạy, trong lòng còn băn khoăn, lo lắng vì việc mới làm xong ở sở còn vương vất trong đầu.
For example, before running, your mind is still worried and anxious because the work you just finished at work is still lingering in your mind.
Trong khi chạy, hãy nhìn xem tâm chuyển biến, khi quăng bỏ hết mọi thứ ở cõi này theo bước chạy.
While running, watch your mind change, when you throw away everything in this world with your running steps.
Khi mệt, ngừng chạy, hãy nhìn xem tâm có an lạc chăng, có phải đã là “tất cả chuyển động toàn thân đã đồng bộ một thể với tâm thiền định hay chưa”?
When you are tired and stop running, see if your mind is at peace, is it "all the movements of the whole body synchronized with the meditative mind"?
Hãy nhớ rằng, tu một phút là an lạc một phút. Do vậy hễ chạy 15 phút là sẽ thấy an lạc 15 phút, nghĩa là đúng rồi vậy. Và sẽ nhìn thấy vô số bệnh biến mất, kể cả bệnh tâm và bệnh thân…
Remember, practicing for one minute is one minute of peace. Therefore, if you run for 15 minutes, you will feel at peace for 15 minutes, which is correct. And will see countless illnesses disappear, including mental and physical illnesses…