Lời dẫn, Đạo Ca không phải là Chứng Đạo Ca, được wikipedia định nghĩa như sau: Chứng Đạo Ca, (zh. 證道歌, ja. shōdōka) nghĩa là "bài ca về sự trực nhận chân lý". Mang hai nghĩa sau:
Introduction, Dao Ca is not the Song of Enlightenment, defined by wikipedia as follows: Song of Enlightenment, (zh. 證道歌, ja. shōdōka) means "song of direct realization of truth". Has two meanings:
1. Chỉ những bài ca tán tụng Chân như của các Thánh nhân khi thành đạo, đặc biệt là những vị Đại thành tựu
1. Refers to the songs praising the True Nature of the Saints when they attain enlightenment, especially those of Great Accomplishment
2. Một kiệt tác của Thiền sư Vĩnh Gia Huyền Giác, cũng được gọi là Tối thượng thừa Phật tính ca (最上乘佛性歌, ja. saijōjō busshō-ka). Tác phẩm này chứa đựng những khái niệm căn bản của Pháp bảo đàn kinh, của các bộ kinh thuộc hệ Bát-nhã-ba-la-mật-đa.
2. A masterpiece of Zen Master Vinh Gia Huyen Giac, also known as the Song of the Supreme Vehicle of Buddha-nature (最上乘佛性歌, ja. saijōjō busshō-ka). This work contains the fundamental concepts of the Dharma Jewel Platform Sutra, of the sutras of the Prajnaparamita system.
Wikipedia còn nói thêm, “Chứng Đạo Ca là một khối pha lê đúc kết lại tinh hoa của Phật giáo mà cốt tủy là Thiền tông. Thiền không nhằm tạo ra một mẫu người để khuôn tín đồ vào đó - dầu mẫu người ấy là La Hán hay Bồ Tát. Bằng diệu tu diệu chứng, Thiền thúc giục mỗi người tự tri tự ngộ. Tri những gì hư dối, chẳng thực là mình, những sở tạo của khối óc: tư tưởng, định kiến, triết học v.v… Ngộ con người thực của chính mình: bổn lai diện mục. Bằng tri và ngộ, Thiền thành tựu con người toàn diện – con người của nguyên lý đại đồng, của thể tánh bình đẳng, mà Huyền Giác gọi là “thiên chân Phật”. “Bổn nguyên tự tánh thiên chân Phật”. Tự tánh là Phật. Đó là trái tim của khối pha lê.
Wikipedia also added, “The Song of Enlightenment is a crystal that summarizes the essence of Buddhism, the core of which is Zen. Zen does not aim to create a model for the followers to follow - whether that model is an Arhat or a Bodhisattva. Through wonderful practice and wonderful realization, Zen urges each person to know and realize themselves. Know what is false, not really oneself, the creations of the mind: thoughts, prejudices, philosophies, etc. Realize one's true self: the original face. Through knowledge and realization, Zen achieves a complete person - a person of the principle of universal unity, of the nature of equality, which Huyen Giac calls "the true Buddha". "The original nature is the true Buddha". The nature is Buddha. That is the heart of the crystal.
Còn Đạo Ca ở đây chỉ đơn thuần là từ ngữ khi hai vị tiên sinh họ Phạm gặp nhau và làm một dự án thi nhạc nói về một phần nhỏ triết lý Phật Đà. Hai tiên sinh đó là cố nhạc sỹ Phạm Duy và thi sỹ Phạm Thiên Thư.
And the Song of Enlightenment here is simply is the word used when two gentlemen with the last name Pham met and did a poetry project about a small part of the Buddhist philosophy. Those two gentlemen were the late musician Pham Duy and poet Pham Thien Thu.
Nhạc sỹ Phạm Duy tâm sự qua bài, Những Trang Hồi Âm - Đạo Ca, như sau:“Cái may mắn cho tôi là gặp được nhà thơ Phạm Thiên Thư. Sau khi có được vài bài thơ của anh để soạn thành vài bài tình ca rất trong sáng như Ngày Xưa Hoàng Thị, Em Lễ Chùa Này... tôi đả động tới chuyện cùng nhau soạn nhạc đạo, vì chúng ta đã đánh mất đạo giáo và đang tìm đường trở về Đạo Việt Nam.
Musician Pham Duy confided in the article, Nhung Trang Hoi Am - Dao Ca, as follows:“The luck for me was meeting poet Pham Thien Thu. After having a few of his poems to compose some very pure love songs such as Ngay Xua Hoang Thi, Em Le Chua Nay... I mentioned the matter of composing Dao music together, because we had lost Daoism and were looking for a way back to Vietnamese Daoism.
Và Đạo Ca tuần tự ra đời... Quên chuyện thực tại rất ê chề đi, chúng tôi cùng nhau đi vào cõi siêu hình. Không còn là tả thực (realism) trong âm nhạc nữa, đạo ca dùng cốt truyện, âm điệu, nhất là hợp âm, để diễn tả những ý tưởng trừu tượng (abstract). Đạo ca đi ra ngoài hành trình âm nhạc đại chúng của tôi, không còn có những yếu tố cận nhân tình như quê hương, dân tộc, xã hội, chính trị...
And Dao Ca was born one after another... Forget the very humiliating reality, we went together into the metaphysical realm. No longer realism in music, Dao ca uses plot, melody, especially chords, to express abstract ideas. Dao ca goes beyond my popular music journey, no longer has human elements such as homeland, nation, society, politics...
Vậy có thể nói Đạo ca đi ngoài giữa hai thái cực đúng sai, có không, còn mất v.v... Cái còn lại có chăng là âm hưởng của những gì chúng ta đang thưởng thức bây giờ và ở đây. Chúng tôi muốn nói đến phần hai, Đạo Ca trong Đêm nhạc thính phòng Tâm Xuân tại hội trường Việt Báo.
So it can be said that Dao ca goes between two extremes of right and wrong, existence and non-existence, loss and gain, etc. What remains is perhaps the echo of what we are enjoying now and here. We want to talk about part two, Dao Ca in the Tam Xuan Chamber Music Night at Viet Bao Hall.
Mở đầu bằng giọng nói của Phạm Duy nói về Đạo Ca. Ông giới thiệu về Đạo Ca. Bác sỹ Bích Liên, ca sỹ nghiệp dư, như cô thừa nhận, trình diễn rất xuất xắc và rất hồn qua ba bài nhạc: Đạo Ca 1- Pháp Thân, Đạo Ca 3 - Chàng Dũng Sĩ và Con Ngựa Vàng, Đạo Ca 4 - Quán Thế Âm.
Opening with Pham Duy's voice talking about Dao Ca. He introduces Dao Ca. Doctor Bich Lien, an amateur singer, as she admitted, performed very well and with great soul through three songs: Dao Ca 1 - Phap Than, Dao Ca 3 - The Brave Man and the Golden Horse, Dao Ca 4 - Quan The Am.
Đạo ca số một thật tuyệt vời và đây là lần đầu tiên tôi nghe live, thôi thì mượn lời nhạc sỹ Phạm Duy dùng lời của nhạc sỹ Hoàng Ngọc Tuấn, nói những gì chúng tôi không thể nào diễn tả về bài Đạo Ca 1 - Pháp Thân.
Dao Ca No. 1 is truly wonderful and this is the first time I have heard it live, so I will borrow the words of musician Pham Duy and the words of musician Hoang Ngoc Tuan, to say what we cannot describe about Dao Ca 1 - Phap Than.
“Bài đạo ca số 1 có cái tên là Pháp Thân (Essence Of Being). Nhà nhạc học Hoàng Ngọc Tuấn ở Úc Châu đã có nhận định về bài này (với vài dòng bổ sung của tôi cho bài viết rõ ràng hơn):
“Dao Ca No. 1 is called Phap Than (Essence Of Being). Musicologist Hoang Ngoc Tuan in Australia commented on this song (with a few additional lines from me to make the article clearer):
Ðạo ca là thơ của Phạm Thiên Thư, một thầy tu kiêm thi sĩ (hoặc thi sĩ đội lốt thầy tu) do Phạm Duy phổ nhạc. Chữ "Ðạo" không có nghĩa là tôn giáo, mà có nghĩa là con đường. Tuy nhiên Ðạo không phải chỉ có nghĩa là con đường của Lão. Ý nghĩa chữ Ðạo đã rõ ràng trong toàn thể mười bài Ðạo Ca và thâu tóm trong bài một : Mình với ta tuy hai mà một, thì tại sao lại còn phân biệt Lão với Phật hay với gì khác?
Dao Ca is a poem by Pham Thien Thu, a monk and poet (or poet disguised as a monk) with music by Pham Duy. The word "Dao" does not mean religion, but means the path. However Dao does not only mean the path of Lao. The meaning of the word Dao is clear in all ten Dao Ca poems and is summarized in the first poem: You and I are two but one, so why should we distinguish Lao from Buddha or anything else?
Ðạo Ca cũng không phải là một bài học triết lý. Ðã rất nhiều tác phẩm văn học nói về những ý tưởng trong Ðạo Ca một cách sâu sắc hơn. Cái đặc biệt của Ðạo Ca là sự cộng tác mật thiết giữa hai tác giả, đưa đến một sự đồng nhất chưa từng có giữa thơ và nhạc.
Dao Ca is also not a philosophical lesson. Many literary works have discussed the ideas in Dao Ca in a more profound way. The special thing about Dao Ca is the close collaboration between the two authors, leading to an unprecedented unity between poetry and music.
Về nhạc lý, điểm đặc sắc nhất của Ðạo Ca là trong vài bài, nhạc sĩ đã xây dựng toàn bản nhạc căn cứ từ hòa âm (harmony) chứ không phải là từ sự ngân nga câu thơ như lối làm nhạc của hầu hết các nhạc sĩ Việt Nam, ngày xưa cũng như bây giờ.
In terms of music theory, the most outstanding point of Dao Ca is that in a few songs, the musician built the entire piece of music based on harmony, not from humming the verses like the way most Vietnamese musicians, in the past as well as now, make music.
Xưa em làm kiếp chim, chết mục trên đường nhỏ
Once upon a time, I was a bird, rotting on the road small
Motif chính : Si si la do si,sol mi sol re mib
Main motif: Si si la do si,sol mi sol re mib
Anh làm cội băng mai, để tang em, chờ mấy thuở...
I am the root of the mai ice, mourning for you, waiting for a long time...
Imitation: Re si si re re, si re re si re si...
Imitation: Re si si re re, si re re si re si...
Ðạo Ca 1 có thêm phụ đề là Giữa thành vách sương mù, kể chuyện một người đi tìm chân lý, để thoát ra khỏi đám sương mù tối ám. Chân lý có thể ở rất gần ta nhưng ta không thấy. Bài ca khởi đầu ở G trưởng, nhưng ngay cuối câu đầu đã xuất hiện nốt E giảm nghe là lạ - giọng C thứ chăng? Trở lại G trưởng, nhưng rồi lại hiện ra một cung B giảm không thuộc giọng trưởng. Câu nhạc nghe khúc khuỷu, lần mò, nhiều lần như muốn đổi mà lại trở về chỗ cũ, chân lý như sát gần nhưng rồi lại xa vời:
Dao Ca 1 has an additional subtitle, In the middle of the foggy wall, telling the story of a person searching for the truth, to escape from the dark fog. The truth may be very close to us but we cannot see it. The song starts in G major, but at the end of the first verse, a strange-sounding E-flat note appears - C minor key? Returning to G major, but then a B-flat note that is not in the major key appears. The melody sounds winding, groping, many times as if wanting to change but returning to the same place, the truth seems so close but then so far away:
Xưa em làm kiếp lá, rụng xuống lòng suối thu
Anh làm mưa tháng Bảy, đôi hàng lệ ướt tương tư...
Once you were a leaf, falling down the autumn stream
I was the rain of July, a couple of tears wet the private...
Rồi video với cuộc gặp gỡ giữa Phạm Thiên Thư và Phạm Duy được trình bày. Hai ông đến với nhau như nắng hạ chờ mưa, như thuyền chờ bến, như khách chờ đò, và nhờ đó mà nhạc của Phạm Duy có chiều đổi hướng về dòng nhạc tâm linh và thánh thiện hơn.
Then the video with the meeting between Pham Thien Thu and Pham Duy was presented. The two men came together like the summer sun waiting for rain, like a boat waiting for a dock, like a passenger waiting for a ferry, and thanks to that, Pham Duy's music tended to change direction towards more spiritual and sacred music.
Có thể nói, giọng ca sỹ “nghiệp dư” như lời Bác sỹ Bích Liên nói về mình, thật xuất thần. Cô hát với cả tấm lòng say mê âm nhạc họ Phạm. Giọng cô có lúc cao vút, có lúc lắng đọng. Đôi mắt lim dim như thiền định trước khi cô hát như là một phong thái nhà nghề. Tuyệt. Sau phần nhập hồn của bác sỹ, kiêm ca sỹ Bích Liên, anh Phạm Hà đã “Đưa Em Tìm Động Hoa Vàng” với nốt nhạc (C) nhẹ nhàng và quyến rủ. Cô ca sỹ trẻ Thương Linh thì “Em Lễ Chùa Này”, thật xuất xắc, giọng của cô cần được sự ủng hộ và khuyến tấn để cô ngày càng vươn xa. Nhóm Ca Cát Trắng trong bài Ngày Xưa Hoàng Thị thật dịu dàng và duyên dáng.
It can be said that the voice of the "amateur" singer, as Doctor Bich Lien said about herself, was truly divine. She sang with all her heart and passion for Pham's music. Her voice was sometimes high-pitched, sometimes calm. Her eyes were half-closed as if meditating before she sang like a professional style. Wonderful. After the part of the doctor and singer Bich Lien, Mr. Pham Ha performed "Dua Em Tim Dong Hoa Vang" with the note (C) gentle and seductive. The young singer Thuong Linh's "Em Le Chua Nay" was truly excellent, her voice needs support and encouragement so that she can go further and further. The Ca Cat Trang group in the song Ngay Xua Hoang Thi was truly gentle and charming shape.
Sau đó, bác sỹ Bích Liên cám ơn ban tổ chức, các nhà xuất bản / producers, các nghệ sĩ tham dự, và khán thính giả. Sau cùng cô tặng hai quyển sách với thủ bút của Phạm Thiên Thư cho Việt Báo. Nhưng có lẽ chúng ta cũng nên cảm ơn sự can đảm của bác sỹ Bích Liên, đứng ra tổ chức một buổi nhạc đầy sắc thái này. Về sau, chúng tôi có hỏi cô Bích Liên qua facebook, nhân duyên gì cô tổ chức buổi Tâm Xuân cũng như cho biết thêm về ‘nghiệp dư' ca hát của mình. Đây là câu trả lời chân tình của cô.
After that, Dr. Bich Lien thanked the organizers, publishers/producers, participating artists, and the audience. Finally, she donated two books with Pham Thien Thu's autograph to Viet Bao. But perhaps we should also thank Dr. Bich Lien for her courage in organizing such a colorful music event. Later, we asked Ms. Bich Lien via Facebook what her reason was for organizing the Tam Xuan event as well as to tell us more about her 'amateur' singing career. This is her sincere answer.
“Tôi yêu nhạc phạm duy từ tấm bé. Khi nghe Đạo Ca lần đầu trên 40 năm trước là đã có một ấn tượng rất sâu. Từ đó đã tâm nguyện một ngày nào sẽ được hát và thu thanh. Trong hai năm thực hiện rất vất vả vì còn phải lo công việc thường ngày nhưng rất vui vì tôi rất thích hoà âm của Hoàng công Luận và cảm thấy Luận rất hiểu và đồng cảm với những cảm nhận của tôi về những bản nhạc này. Lại được sự khuyến khích và hỗ trợ của rất nhiều thân nhân và bạn bè nên CD mới ra đời được, lại xong đúng vào đúng ngày giỗ bác Phạm Duy nên ra mắt luôn. Những bài Đạo Ca đặc biệt là vì sự kết hợp tuyệt vời của thơ Phạm Thiên Thư và nhạc Phạm Duy. Chúng tôi nhân dịp này làm một chương trình nhạc Phạm Duy phổ thơ ông. Tôi rất vui khi thấy ông đang hồi phục và đã tham dự thật vui tươi của ông qua video.
“I have loved Pham Duy's music since I was a child. When I first heard Dao Ca over 40 years ago, I had a very deep impression. Since then, I have vowed to sing and record it one day. It was very difficult during the two years of production because I still had to take care of my daily work, but I was very happy because I really liked Hoang Cong Luan's arrangements and felt that Luan understood and sympathized with my feelings about these pieces of music. Thanks to the encouragement and support of many relatives and friends, the CD was born, and it was finished on the anniversary of Uncle Pham Duy's death, so it was released right away. The Dao Ca songs are special because of the wonderful combination of Pham Thien Thu's poetry and Pham Duy's music. We took this opportunity to make a program of Pham Duy's music set to his poems. I was very happy to see him recovering and happily attended his performance via video.
Về ca hát thì tôi cũng không có ‘sự nghiệp’ gì đáng nói cả vì tôi chỉ hát tài tử thôi. Chỉ có một album Bích Liên hát Nhạc Buồn thôi. Tôi cũng hát và giúp huấn luyện một số các chị trong ban hợp xướng Ngàn Khơi ở Nam Cali. Tôi hy vọng là thính giả sẽ vui vẻ đón tiếp công trình tâm huyết này của tôi.”
As for singing, I don't have any 'career' worth mentioning because I only sing amateur songs. I only have one album of Bich Lien singing Sad Music. I also sing and help train some of the sisters in the Ngan Khoi choir in Southern California. I hope that the audience will happily welcome this work of my heart.”
Có thể nói, đó cũng là một ước nguyện của Cô Bích Liên vậy. Cái ước nguyện nho nhỏ đó chan hoà vào cái đại nguyện (bài hát kế tiếp), như có lần tôi đã viết, “...và tiểu ngã đang chang hoà cùng đại ngã, ôi hư không em có nếm vô thường?”
It can be said that this is also a wish of Ms. Bich Lien. That small wish is mixed with the great wish (the next song), as I once wrote, “...and the small self is mixing with the great self, oh the void, do you taste impermanence?”
Và lời của bài hát có lẽ là câu trả lời cho tất cả chúng ta:
And the lyrics of the song are perhaps the answer for all of us:
...Muôn loài như sương rơi, xin làm hoa trắng đỡ
Hoa yêu sương chẳng rời, hoa yêu sương tuyệt vời
Muôn loài như cát trắng, xin làm dòng nước trong
Ra trùng dương tím mát, cát sông vẫn nguyện lòng…
Xin làm hạt cây nhé, cho đời hiện hữu Xuân
Xin làm chim gõ mõ, gõ tan kiếp hồng trần.
Thương người như thương thân ! Thương người như thương mình !
Thương người như thương thân ! Thương người như thương mình !
Thương người như thương thân !
...All living things are like falling dew, please be the white flowers
Flowers love the dew that never leave, flowers love the dew wonderfully
All living things are like white sand, please be the clear stream
Going out to the cool purple ocean, the river sand still wishes…
Please be the seed of a tree, for life to exist Spring
Please be the bird that knocks the wooden fish, knocking out the red dust.
Love others as you love yourself! Love others as you love yourself!
Love Love others as you love yourself! Love others as you love yourself!
Love others as you love yourself!
Đêm nhạc kết Thúc bằng bài Tâm Xuân, chủ đề của đêm đó, nhưng rất tiếc là chúng tôi phải về sớm. Đâu đó lời nhạc của Tâm Xuân vẫn xuất hiện trong đầu”
The music night ended with the song Tam Xuan, the theme of that night, but unfortunately we had to leave early. Somewhere Tam Xuan's lyrics still appeared in my head"
Mùa Xuân có không? Hay là cõi Tâm?
Mùa Xuân có không? Hay là cõi không?
Về nguồn về cội! Về nguồn về cội!
Ðể rồi vươn tới, với lòng mênh mông…
Does Spring exist? Or is it the realm of the Mind?
Does Spring exist? Or is it the realm of nothingness?
Return to the source, return to the origin!
To reach out, with an immense heart...
Ah, thì Ðể rồi vươn tới, với lòng mênh mông… với lòng mênh mông.
Ah, then To reach out, with an immense heart... with an immense heart.
Bạch X. Phẻ
Sacramento, Tháng chạp năm Đinh Dậu.
Bach X. Phe
Sacramento, December of the year Dinh Dau.
1. Phạm Duy. Những Trang Hồi Âm - Đạo Ca. Tải xuống ngày 22 tháng 1, 2017, từ trang nhà: http://phamduy.com/vi/van-nghien-cuu/nhung-trang-hoi-am/5850-dao-ca
1. Pham Duy. The Pages of Echoes - Dao Ca. Downloaded on January 22, 2017, from the homepage: http://phamduy.com/vi/van-nghien-cuu/nhung-trang-hoi-am/5850-dao-ca
2. Phạm Quang Tuấn. Bàn về kỹ thuật viết nhạc trong vài ca khúc Phạm Duy. Tải xuống ngày 22 tháng 1, 2017, từ trang nhà: http://www.tuanpham.org/nhacphamduy.htm
2. Pham Quang Tuan. Discussing the music writing techniques in some Pham Duy songs. Downloaded on January 22, 2017, from the homepage: http://www.tuanpham.org/nhacphamduy.htm
3. Wikipedia. Chứng Đạo Ca - Tải xuống ngày 20 tháng 1, 2017 từ trang nhà:
3. Wikipedia. Proclaiming the Way Song - Downloaded on January 20, 2017 from the homepage:
https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%E1%BA%A1o_ca
https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%E1%BA%A1o_ca