Với một quốc gia mà dân số theo đạo Phật chiếm đại đa số như Thái Lan (95% dân số), Myamar (Miến Điện - 89%), Cambodia (Campuchia 95%), Lào (85%), Bhutan (Phật giáo Tây Tạng 75%), Mongolia (Mông Cổ - Phật giáo TâyTạng 96%) Sri Lanka (Tích Lan –70%) …vv… thì việc chính phủ cho phép phát hành những bộ tem bưu chính mang đậm màu sắc của Phật giáo là một việc hiển nhiên, không có gì phải ngạc nhiên hay bàn cãi.
For a country where the majority of the population is Buddhist, such as Thailand (95% of the population), Myanmar (Burma - 89%), Cambodia (Cambodia 95%), Laos (85%), Bhutan (Tibetan Buddhism 75%), Mongolia (Mongolia - Tibetan Buddhism 96%), Sri Lanka (Sri Lanka - 70%) ...etc... then the government's permission to issue postage stamps with strong Buddhist colors is obvious, there is nothing to be surprised or debated.
Còn với Việt Nam, nếu thấy có nhiều tem bưu chính mang đề tài liên quan đến đạo Phật, cũng sẽ không còn gì phải ngạc nhiên, nếu ta nhớ ra rằng: Phật giáo được truyền bá đến nước ta từ lâu, ảnh hưởng rất sâu đậm đến tinh thần của người Việt, được các vua chúa nhiều triều đại rất tôn kính sùng bái.
As for Vietnam, if we see many postage stamps with themes related to Buddhism, it will not be surprising, if we remember that: Buddhism was spread to our country a long time ago, deeply influenced the spirit of the Vietnamese people, and was highly respected and worshiped by kings of many dynasties.
Cảo thơm lần giở trước đèn, ta thấy: khoảng thế kỷ thứ VII, vùng trung du Bắc bộ đã xuất hiện nhiều chùa chiền rồi. Đến năm 968, khi đã giành được độc lập cho đất nước, vua Đinh Tiên Hoàng đã tuyển mộ những người tài năng đức độ để dẫn dắt tăng ni, nên phong cho ông Ngô Chân Lưu làm Tăng thống để cai quản các nhà chùa. Đến năm 980, vua Lê Đại Hành nhân khi lên ngôi, đã triệu hai bậc cao tăng đạo hạnh sáng ngời, tài trí vô song là Đỗ Thuận và Khuông Việt thay mặt cho vua tiếp đón sứ giả Trung Quốc sang giao ấn sắc.
Flipping through the fragrant book in front of the lamp, we see: around the 7th century, many pagodas appeared in the midlands of the North. By 968, when the country had gained independence, King Dinh Tien Hoang recruited talented and virtuous people to lead the monks and nuns, so he appointed Mr. Ngo Chan Luu as the Supreme Patriarch to manage the pagodas. By 980, King Le Dai Hanh, upon ascending the throne, summoned two eminent monks of brilliant virtue and unparalleled intelligence, Do Thuan and Khuong Viet, to represent the king in welcoming the Chinese envoys who came to deliver the imperial seal.
Đời nhà Lý, Phật giáo thật cường thịnh. Vua Lý Thái Tổ (tức Lý Công Uẩn) là một phật tử thuần thành, vì từ bé ông đã ở trong chốn già lam tu học Chánh pháp dưới sự bảo bọc dẫn dắt của đại sư Lý Khánh Văn ở chùa Cổ Pháp (Đại sư nhận Công Uẩn làm con nuôi, cho mang họ Lý). Khi lên ngôi, thay thế cho đời nhà Lê do vua Lê Ngoạ Triều (Lê Long Đỉnh) vốn tàn ác, hoang dâm vô độ, vua Lý Thái Tổ công nhận đạo Phật là quốc giáo, ban áo cà sa cho tăng ni trong nước, khuyến khích thần dân xuất gia đầu Phật. Đời các vua Lý Thánh Tôn, Lý Nhân Tôn, chùa tháp được xây cất rất nhiều. Đời Lý Thần Tôn có rất nhiều vị cao tăng tài đức vẹn toàn ra giúp nước, nổi tiếng như sư Vạn Hạnh, sư Đạo Hạnh, sư Giác Hải … Đời Lý Anh Tôn, nhà vua mở ra Hội Phụng Phật mà đại xá cho các tội nhân. Vua Lý Huệ Tôn sau khi trị vì được 14 năm (1210-1224) bèn nhường ngôi cho con gái là Chiêu Thịnh để vào chùa ăn chay, niệm Phật, tu học Chánh Pháp. Công chúa Chiêu Thịnh lên ngôi, xưng hiệu Lý Chiêu Hoàng, trị vì không đầy 2 năm đã nhường ngai vàng cho chồng là Trần Cảnh, chấm dứt nhà Lý.
During the Ly Dynasty, Buddhism was truly prosperous. King Ly Thai To (ie Ly Cong Uan) was a devout Buddhist, because since childhood he had lived in a temple to study the Dharma under the protection and guidance of the great master Ly Khanh Van at Co Phap Pagoda (the great master adopted Cong Uan and gave him the surname Ly). When he ascended the throne, replacing the Le Dynasty led by King Le Ngoa Trieu (Le Long Dinh) who was cruel and debauched, King Ly Thai To recognized Buddhism as the national religion, granted cassocks to monks and nuns in the country, and encouraged his subjects to become Buddhist monks. During the reigns of Kings Ly Thanh Ton and Ly Nhan Ton, many pagodas and towers were built. During the reign of Ly Than Ton, many talented and virtuous monks came to help the country, famously such as monk Van Hanh, monk Dao Hanh, monk Giac Hai... During the reign of Ly Anh Ton, the king opened the Buddhist Association and granted amnesty to criminals. After reigning for 14 years (1210-1224), King Ly Hue Ton abdicated the throne to his daughter Chieu Thinh to enter the temple to be vegetarian, recite Buddha's name, and study the Dharma. Princess Chieu Thinh ascended the throne, taking the title Ly Chieu Hoang, reigning for less than 2 years, abdicated the throne to her husband Tran Canh, ending the Ly Dynasty.
Đến đời nhà Trần, Phật giáo trở nên cực thịnh. Trần Cảnh là vị vua đầu tiên, xưng hiệu Trần Thái Tôn, là một người giỏi văn chương thi phú, lại thông làu giáo lý nhà Phật.Nhà vua đã tự soạn một cuốn kinh có nhan đề “Trần Thái Tôn Ngự Chế Khoá Hư”. Vua Trần Nhân Tôn cũng là một người sùng mộ Phật pháp, xem việc đạo quý hơn việc đời, nên trị vì đất nước được 14 năm thì từ bỏ ngai vàng, xuất gia tu hành, trở thành "Trúc Lâm Đại Đầu Đà- Điều Ngự Giác Hoàng", là Phật Hoàng, là vị Sơ Tổ của Thiền phái Trúc Lâm, dòng thiền của Việt Nam. Năm 1314, vua Trần Anh Tôn cũng từ bỏ ngai vàng như vua cha là Trần Nhân Tôn để tìm sự an lạc nơi cửa Thiền, cả hoàng hậu và các cung phi cũng tự nguyện theo vua vào chùa, giúp vua viết kinh. Trần Minh Tôn lên ngôi, trong thời gian 15 trị quốc đã cho cất chùa đúc Phật rất nhiều, có chùa tăng đồ lên đến 15.000 vị.
During the Tran Dynasty, Buddhism became extremely prosperous. Tran Canh was the first king, with the title Tran Thai Ton, a man of literary talent and poetry, and well-versed in Buddhist teachings. The king himself composed a book of scriptures titled "Tran Thai Ton Ngu Che Khoa Hu". King Tran Nhan Ton was also a devotee of Buddhism, considering religious matters more precious than worldly matters, so after 14 years of reigning over the country, he gave up the throne, became a monk, and became "Truc Lam Dai Dau Da - Dieu Ngu Giac Hoang", the Buddha King, the first patriarch of the Truc Lam Zen sect, the Zen sect of Vietnam. In 1314, King Tran Anh Ton also gave up the throne like his father, King Tran Nhan Ton, to find peace in the Zen sect. The queen and concubines also voluntarily followed the king to the temple, helping the king write scriptures. Tran Minh Ton ascended the throne, during his 15 years of reign, he built many temples and cast Buddha statues, some temples had up to 15,000 monks.
Thời nhà Nguyễn cũng kính Phật trọng Tăng không kém. Sử ký các đời vua nhà Nguyễn đều có chép về Phật giáo, ngay trong bộ luật Hồng Đức, luật Gia Long cũng có nhiều khoản nói về Phật giáo, công nhận Phật giáo là một Chánh Đạo. Cho đến thế kỷ thứ XIX, dưới sự thống trị của thực dân Phương Tây, đạo Phật suy yếu dần.
During the Nguyen Dynasty, Buddha was also respected and honored by the monks. The historical records of the Nguyen Dynasty kings all recorded about Buddhism. Even in the Hong Duc Law and Gia Long Law, there were many articles about Buddhism, recognizing Buddhism as a True Religion. Until the 19th century, under the domination of Western colonialists, Buddhism gradually weakened.
Nổi bật nhất trong những trang sử vàng thời kỳ 1954-1975 là Phong trào Phật giáo miền Nam Việt Nam năm 1963 chống chế độ độc tài Ngô Đình Diệm. Đây là phong trào đấu tranh của đồng bào Phật giáo - và cả những người không theo đạo Phật- đòi dân chủ, tự do tín ngưỡng, bình đẳng tôn giáo rất khốc liệt và hào hùng...
The most prominent in the golden pages of history from 1954 to 1975 was the Buddhist Movement in South Vietnam in 1963 against the dictatorship of Ngo Dinh Diem. This is a fierce and heroic struggle of Buddhists - and non-Buddhists - for democracy, freedom of belief, and religious equality...
Nói đến đạo Phật, trong cuốn “Lược sử Phật giáo” (A Short History of Buddhism), Tiến sĩ người Anh (gốc Đức) Edward Conze viết: “Tất cả những ai sống ở châu Á đều có thể tự hào về một tôn giáo không những có trước tôn giáo của phương Tây đến 5 thế kỷ, mà còn được truyền bá và tồn tại mà không dựa vào bạo lực, không vấy máu của các cuộc thánh chiến và không sử dụng đến những biện pháp tàn bạo, cuồng nhiệt.” (All those who dwell in Asia can take pride in a religion which is not only five centuries older than that of the West, but has spread and maintained itself with little recourse to violence and has remained unstained by religious wars, holy inquisitions, sanguinary crusades or the burning of women as witches.)
Speaking of Buddhism, in his book “A Short History of Buddhism”, British (German-born) Doctor Edward Conze wrote:
“All those who live in Asia can take pride in a religion which is not only five centuries older than that of the West, but has spread and maintained itself with little recourse to violence and has remained unstained by religious wars, holy inquisitions, sanguinary crusades, or the burning of women as witches. (All those who reside in Asia can take pride in a religion which is not only five centuries older than that of the West, but has spread and maintained itself with little recourse to violence and has remained unstained by religious wars, holy inquisitions, sanguinary crusades, or the burning of women as witches.)
Phật giáo đã ảnh hưởng đến tinh thần nhân dân và được ca ngợi như thế thì không việc gì phải phân vân khi ngành Bưu chính nước ta phát hành những bộ tem mang đề tài về chùa chiền, tượng La Hán, cổ tích Phật, điêu khắc chạm trổ ở các thiền tự trong nước…
Buddhism has influenced the spirit of With such a popular and praised deity, there is no need to hesitate when our country's Postal Service issues stamp sets with themes of pagodas, Arhat statues, ancient Buddhist stories, sculptures and carvings in Zen temples in the country...
Năm 1961, bộ tem “Tháp Cổ”gồm 4 mẫu mang hình ảnh những tháp (cũng có thể gọi là chùa) nổi tiếng ở 4 địa phương: Tháp Thiên Mụ (Huế), Tháp Bút (Bắc Ninh), Tháp Bình Sơn (Vĩnh Phúc) và Tháp Chàm (Ninh Thuận). Chùa Thiên Mụ là một danh lam nổi bật nhất trong số 99 ngôi chùa được xây dựng hằng trăm năm nay ở đất Thừa Thiên –Huế, tục truyền rằng chùa do chính vua Gia Long cho xây dựng để nhớ công ơn “một bà già mặc áo đỏ” đã chỉ cho nơi chốn xây dinh cơ và thế miếu, ban đầu có tên là Linh Mụ. Cũng như chùa Một Cột, chùa Thiên Mụ được lên tem nhiều lần trong những bộ tem về danh lam thắng cảnh, về kiến trúc cổ của nước Việt mến yêu.
In 1961, the stamp set "Ancient Towers" included 4 designs with images of famous towers (also called pagodas) in 4 localities: Thien Mu Tower (Hue), But Tower (Bac Ninh), Binh Son Tower (Vinh Phuc) and Cham Tower (Ninh Thuan). Thien Mu Pagoda is the most prominent landmark among the 99 pagodas built hundreds of years ago in Thua Thien - Hue. Legend has it that the pagoda was built by King Gia Long himself to remember the merit of "an old lady in red" who showed the place to build the palace and the temple, originally named Linh Mu. Like One Pillar Pagoda, Thien Mu Pagoda has been featured many times in stamp sets about famous landscapes and ancient architecture of beloved Vietnam.
Đặc biệt nhất là 2 bộ tem “Tượng chùa Tây Phương” gồm 18 mẫu, mỗi mẫu là hình tượng của một vị tổ Thiền Tông, hay còn gọi là La Hán (năm 1971 phát hành trước 8 mẫu, đến năm 1978 phát hành thêm 10 mẫu) rất được người sưu tập tem ưa chuộng, truy tầm, đến nay hai bộ này dưới dạng tem sống giá rất cao, và cũng rất khó mua. Được biết, một số tăng ni phật tử tuy không sưu tập tem nhưng cũng mua và cất lưu giữ hai bộ tem này từ những năm trước, khi tem mới được phát hành để làm kỷ niệm.
Most notably, the two stamp sets "Statues of Tay Phuong Pagoda" consisting of 18 models, each model is the image of a Zen master, also known as La Han (8 models were issued in 1971, and 10 more models were issued in 1978) are very popular and sought after by stamp collectors. Up to now, these two sets are in the form of live stamps with very high prices and are also very difficult to buy. It is known that some Buddhist monks and nuns, although not stamp collectors, have also bought and kept these two sets of stamps from previous years, when the stamps were first issued, as souvenirs.
Cũng là tem vẽ hình tượng được thờ trong các chùa, bộ “Bát Bộ Kim Cương” gồm 8 mẫu về những vị thần tướng đã quy y Tam Bảo và phát nguyện hộ trì Phật Pháp, được phát hành năm 1996 thật đẹp với nhiều màu sắc hài hoà.
Also stamps depicting images worshiped in pagodas, the set "Eight Diamonds" consisting of 8 models of gods and generals who have taken refuge in the Triple Gem and vowed to protect Buddhism, issued in 1996, is very beautiful with many harmonious colors.
Có một bộ tem khối gồm 6 mẫu thuộc mảng đề tài tranh truyện cổ tích mà ít người chịu nghĩ đến đó chính là một bộ tem mang đề tài Phật giáo: bộ “Quan Âm Thị Kính” phát hành năm 1998. Vì vậy, nếu ai chơi tem về đề tài Phật giáo xin hãy tìm mua ngay bộ tem khối này để đưa vào bộ sưu tập của mình, không thì thiếu sót.
There is a set of 6 block stamps on the theme of fairy tales that few people think of, which is a set of stamps on the theme of Buddhism: the "Quan Am Thi Kinh" set issued in 1998. Therefore, if anyone is interested in stamps on the theme of Buddhism, please buy this set of block stamps to add to your collection, otherwise it will be a mistake.
Vào những năm 1993, 1996 và 1997… Bưu chính Việt Nam còn phát hành những bộ tem về Kiến Trúc Châu Á, Đông Nam Á, trong đó có nhiều ngôi chùa, nhiều tượng Phật nổi tiếng ở các nước Sri Lanka, Myanma, Thái Lan, Việt Nam (cảnh chùa Keo -Thái Bình, chùa Láng -Hà Nội, chùa Thầy - Hà Tây), và cả tượng Phật ở một nước mà Đạo Hồi chiếm đa số như Indonesia. Những năm1997, 1998 và 1999, các bộ tem về điêu khắc-chạm trổ ở những danh lam cổ tự gồm các mẫu tem như: bệ tượng sư tử đội toà sen (chùa Hương Lãng-Hưng Yên), đầu rồng bằng đất nung (chùa Quỳnh Lâm– Quảng Ninh), rồng chạm đá và di vật bằng đá (chùa Phật Tích-Bắc Ninh), chim phượng chạm gỗ (chùa Bút Tháp- Bắc Ninh), hình rồng trên bệ Tam Thế (chùa Bối Khê –Hà Tây), tiên nữ dâng hoa (chùa Hang-Yên Bái), người quỳ đỡ toà sen (chùa Thái Lạc-Hưng Yên), tiên nữ đầu người mình chim dâng đồ quý (chùa Thái Lạc-Hưng Yên), sừng tê- sóng nước (chùa Thầy-Hà Tây)… đều là những nghệ thuật công phu độc đáo, là những “Pháp Bảo”góp phần làm cho chốn Già Lam thêm tôn nghiêm và cao quý.
In the years 1993, 1996 and 1997... Vietnam Post also issued stamp sets on Asian and Southeast Asian Architecture, including many famous pagodas and Buddha statues in Sri Lanka, Myanmar, Thailand, Vietnam (Keo Pagoda - Thai Binh, Lang Pagoda - Hanoi, Thay Pagoda - Ha Tay), and even Buddha statues in a country where Islam is the majority like Indonesia. In 1997, 1998 and 1999, the stamp sets on sculptures and carvings at famous ancient temples included stamp designs such as: a lion statue pedestal holding a lotus throne (Huong Lang Pagoda - Hung Yen), a terracotta dragon head (Quynh Lam Pagoda - Quang Ninh), a stone-carved dragon and stone relics (Phat Tich Pagoda - Bac Ninh), a wood-carved phoenix (But Thap Pagoda - Bac Ninh), a dragon image on a Tam The pedestal (Boi Khe Pagoda - Ha Tay), a fairy offering flowers (Hang Pagoda - Yen Bai), a person kneeling to support a lotus throne (Thai Lac Pagoda - Hung Yen), a fairy with a human head and a bird body offering precious objects (Thai Lac Pagoda - Hung Yen), a rhinoceros horn - water waves (Thay Pagoda - Ha Tay)... are all unique and elaborate works of art, "Dharma Treasures" that contribute to making the Gia Lam place more solemn and noble.
Trong năm 2001 lại thấy có phát hành bộ tem về danh thắng trong đó có tem đưa cảnh chùa Đồng ở núi Yên Tử (phong cảnh Quảng Ninh)… Vào ngày 21 tháng 12 năm 2002, Bộ Bưu chính Viễn thông đã tổ chức trọng thể lễ phát hành đặc biệt bộ tem “ Kỷ niệm 10 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam- Hàn Quốc (22/12/1992-22-12-2002)”. Đó là bộ tem mang hình ảnh hai ngôi chùa tiêu biểu của hai nước (bên nước ta là chùa Một Cột, bên nước bạn là tháp chùa Dabo nổi tiếng), được trân trọng phát hành chung cùng lúc tại hai nước Việt Nam và Hàn Quốc, nghĩa là tem nước nào dùng chữ quốc ngữ nước đó trên tem nhưng nội dung lẫn hình thức thì đồng nhất, không thay đổi. Bộ tem gồm 2 mẫu cùng khuôn khổ (32x43 mm), do họa sĩ của 2 nước thiết kế (bên Việt Nam có tới 2 họa sĩ là Vũ Kim Liên và Hoàng Thúy Liệu, bên Hàn Quốc là họa sĩ Sojeong).
In 2001, there was another stamp set issued about famous landscapes, including a stamp depicting the Dong Pagoda on Yen Tu Mountain (Quang Ninh landscape)... On December 21, 2002, the Ministry of Posts and Telecommunications solemnly held a special stamp release ceremony "Commemorating the 10th anniversary of the establishment of diplomatic relations between Vietnam and Korea (December 22, 1992 - December 22, 2002)". This is a stamp set with images of two typical pagodas of the two countries (in our country is the One Pillar Pagoda, in the other country is the famous Dabo Pagoda), respectfully issued jointly in Vietnam and Korea at the same time, meaning that each country's stamp uses the national language of that country on the stamp, but the content and form are identical and unchanged. The stamp set includes 2 designs with the same format (32x43 mm), designed by artists from 2 countries (in Vietnam there are 2 artists, Vu Kim Lien and Hoang Thuy Lieu, in Korea there is artist Sojeong).
Nói chung, tem nước ta về đề tài Phật giáo (hoặc liên quan đến Phật giáo) như vậy cũng không nhiều, nhưng cũng không thể kêu là ít ỏi. Mong rằng, trong những năm tới, trong bảng kế hoạch phát hành tem của Bưu chính Việt Nam sẽ có xuất hiện tên những bộ tem về các ngôi chùa nổi tiếng như: chùa Trấn Quốc (Hà Nội), chùa Hương (Hà Tây), Chùa Dâu (Hà Bắc), chùa Dư Hàng (Hải Phòng), chùa Thiền Lâm và Thiền viện Trúc Lâm (Đà Lạt), chùa Khải Đoan (Daklak), Cổ Thạch Tự (Bình Thuận), chùa Long Sơn (Nha Trang), Niết Bàn Tịnh Xá (Bà Rịa-Vũng Tàu), Chùa Bà (Bình Dương) vv…vv… Hay những tượng Phật-Bồ Tát đang được thờ phụng ở các thiền tự như : Phật Thích Ca, Phật Di Lặc, Quán Thế Âm Bồ Tát, Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát, Phật Mẫu Chuẩn Đề Vương Bồ Tát … cũng như những vị Long Thần Hộ Pháp, những Đại Hồng Chung quen thuộc đối với dân ta. Không chỉ những người tôn kính đạo Phật trông mong điều hỷ lạc ấy, mà cả những người ngoại đạo nhưng đam mê thú sưu tập tem cũng háo hức chờ đón sự ra đời của những bộ tem có nội dung mới lạ, hình dạng mẫu mã độc đáo, mang đậm màu sắc của dân tộc vốn có những trang sử vàng chói lọi vẻ vang…
In general, our country's stamps on the theme of Buddhism (or related to Buddhism) are not many, but they cannot be called few. Hopefully, in the coming years, in the stamp issuance plan of Vietnam Post, there will appear the names of stamp sets about famous pagodas such as: Tran Quoc Pagoda (Hanoi), Huong Pagoda (Ha Tay), Dau Pagoda (Ha Bac), Du Hang Pagoda (Hai Phong), Thien Lam Pagoda and Truc Lam Zen Monastery (Da Lat), Khai Doan Pagoda (Daklak), Co Thach Tu (Binh Thuan), Long Son Pagoda (Nha Trang), Nirvana Tinh Xa (Ba Ria-Vung Tau), Ba Pagoda (Binh Duong) etc...etc... Or the Buddha-Bodhisattva statues that are being worshiped in Zen temples such as: Buddha Shakyamuni, Maitreya Buddha, Avalokitesvara Bodhisattva, Ksitigarbha Bodhisattva, Mahasattva Maudgalyayana Bodhisattva, Buddha Mother Chuẩn Đề Vuong Bodhisattva... as well as the Dragon Gods and Dharma Protectors, the Great Bells familiar to our people. Not only Buddhists look forward to that joy, but also non-Buddhists who are passionate about stamp collecting eagerly await the birth of stamp sets with novel content, unique shapes and designs, imbued with the colors of a nation with glorious golden pages of history...
Người biết xấu hổ thì mới làm được điều lành. Kẻ không biết xấu hổ chẳng khác chi loài cầm thú.Kinh Lời dạy cuối cùng
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Thiền và Thi ca
Kinh A Nậu Lâu Độ
Hành Trình Thiện Nguyện Của Chùa Từ Hiếu Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Về Với Đồng Bào Miền Cao
Những ngày ở Áo
Vì sao tôi ngồi thiền
Mùa Sen Nở
