Làm quan tu sửa để mà chỉnh biên
Dâng vua xem "Quốc triều luật lệ"
Làm nếp nề giúp dễ cho quen
Cần tra điều luật xét phân
Sách 22 quyển rất cần cho dân
"Duyên hải lục" đem dâng ngự lãm
Khảo sát nơi nông cạn xa gần
Men theo bờ biển Việt Nam
Trăm bốn ba (143) cửa hải quan rõ
ràng
Đất nước ta dần dần thay đổi
Qua ngàn năm chìm nỗi thịnh suy
Bây giờ cột mốc biên thùy
Địa đồ hiệu đính , chỉnh qui rõ
ràng
Nước Việt Nam thuộc Đông Nam Á
Vị trí ngay tại ngả tư đường
Phía đông thuộc Thái Bình Dương
Phía tây Miến Điện , Thái Lan , Miên
, Lào
Ở phương bắc đường vào Trung Quốc
Ải Nam Quan cắm mốc phân ranh
Đông Nam nước biễn vây quanh
Cà mau , Phú quốc thuộc miền cực
nam
Miền Đông Bắc cao nguyên và núi
Những đường mòn giáp giới Trung
Hoa
Cao nguyên Quản Bạ , Bắc Hà
Sông Hồng đổ xuống chảy qua ViêﴠTrì
Hồ Thất Khê , Lạng Sơn núi đá
Những dãy đồi Cẩm Phả , Tiên Yên
Cát Bà vùng đảo thiên nhiên
Hạ Long nước phẳng đất liền chân
mây
Miền Tây Bắc Lào Cai Châu Mộc
Núi Sa pa , rừng đất Cúc Phương
Điện Biên , sông Mã , Mường Hum
Hoàng Liên Sơn xuống tận vùng Nghệ
An
Miền đồng bằng ở vùng châu thổ
Của sông Hồng rất đổi phì nhiêu
Sơn Tây , Hà Nội tiếp theo
Hưng Yên , Phả Lại đất nhiều ven
sông
Dãy Trường Sơn nhìn từ phía bắc
Thoặt trông như một bức trường
thành
Tạo ra về mặt địa hình
Vách sườn của dãy nét riêng mỗi
vùng
Trường Sơn Đông dốc thì dựng đứng
Phía sườn Tây thoải xuống lưng chừng
Hoành Sơn đổi hướng tây đông
Đèo Ngang một thoáng , Mũi Ròn ngoài
khơi
Trường Sơn Nam chạy dài xuống tới
Đất cuối cùng là núi Chứa Chan
Cao Nguyên năm lọai xếp tầng
Gia Lai ,Đắc Lắc trải dàn về tây
Lang Biang, mặt quay ra biễn
Vùng Di Linh đất chuyễn địa hình
Ngã Ba biên Giới cao nguyên
Tạo thành khung cảnh thiên nhiên tuyệt
vời
Các đồng bằng vành đai Trung Bộ
Là các vùng châu thổ Thanh Hoa
Vượt suờn núi đá dôi ra
Từ Thanh Nghệ Tỉnh chạy qua Quảng
Bình
Từ Trị Thiên đến vùng Nam Ngãi
Từ Bình Định cho tới Khánh Hòa
Đồng bằng dàn trải bao la
Đến vùng Ninh Thuận , Kê Gà phía
trong
Các núi lửa Miền Đông Nam bộ
Là cao nguyên đất đỏ hiện nay
Lộc Ninh , An Lộc phía tây
Chung quanh Long Khánh trải dài Trảng
Bom
Hạ lưu sông Đồng Nai rất thoải
Dưới dạng đồi chạy mãi phía đông
Đan dày khe suối và sông
Tạo nên khí hậu vô cùng đặc trưng
Sông Cửu Long đồng bằng châu thổ
Đồng Tháp Mười là chổ trũng sâu
Sông Tiền , sông Hậu cùng nhau
Mang phù sa lại bồi cao thành giồng
Đất Vĩnh Long , Bến Tre , Sa Déc
Vùng Gò Công, đất sét Trà Vinh
Cần Thơ , Phụng Hiệp , U Minh
Hàm Luông , Rạch Giá , Hà Tiên cuối
cùng
Cả một vùng phì nhiêu trù phú
Lúa bạt ngàn cây trái xanh um
Ngoài xa hải đảo quanh vùng
Phú Quốc , Côn Đảo vòng cung bên
ngoài
Gia Long sai Văn Thành tổng trấn
Trở về kinh lãnh ấn trung quân
Có con đậu bảng cử nhân
Tên Thuyên là bậc văn nhân có tài
Thơ xướng họa vung tay quá trán
"Đồn rằng châu Ái lắm nhân tài
Trống chiếu lòng riêng những đợi
hoài
Ngọc phát non kinh nào giấu mãi
Ngựa kỳ, ngựa ký mấy người hay
Lan sanh hang thẳm hương ngàn dặm
Phụng đậu gò cao tiếng khắp nơi
Trong núi có ai là Tể tướng
Ra tay giúp đỡ chuyển cơ đồ"
Câu thơ gởi bạn đọc chơi
Nào ngờ thơ ấy đến nơi cung đình
Duyệt vốn ghét Văn Thành từ trước
Nhân dịp này vớ được tâu lên
Xin vua buộc tội trước tiên
Bắt Thành tự vận, đem Thuyên chém
đầu
Đặng Trần Thường bị tâu giấu
thuế
Lê Chất nay phát giác việc này
Vua ra lệnh bắt liền tay
Ánh tuyên tội giảo giết ngay trong
tù
Năm Kỷ Mão (1819) mới vừa tháng Chạp
Vua Gia Long truyền khắp đại thần
Đến bên giường ngự dụ rằng
Thọ mang di chiếu mệnh chung gần kề
Xét Gia Long có bề hào kiệt
Người dù xây được nghiệp tổ tiên
Một tay thống nhất ba miền
Quách thành gây dựng một nền Nam
Giao
Nhà Tôn miếu. Sông đào, đập đắp
Sửa cơ đồ xã tắc an dân
Nhưng mà lòng dạ tiểu nhân,
Đào mồ Nguyễn Huệ, giết oan trung
thần
|