QUYỂN
2
THỜI
ĐẠI BẮC THUỘC 227 - 540
NHÀ NGÔ - TẤN,
TỐNG TỀ LƯƠNG
-
Đất Giao Châu tách
làm hai phía (264)
-
Phần phương Nam
Giao Chỉ đặt tên
-
Tấn - Ngô , nhị
quốc tranh quyền
-
Đất vùng thuộc
địa rối ren tơi bời
-
-
Lúc Đông Ngô, lúc
đời nhà Tấn
-
Lũ cầm quyền, tán
tận lương tâm
-
Dân ta đói rách
lầm than
-
Dưới ách nô lệ
ngoại bang bấy giờ
-
-
Ông Đào Hoàng phong
cho hầu tước
-
Khi Tấn triều cướp
được Giao Châu (271)
-
Cầm quyền cũng
được khá lâu
-
Bốn đời thứ sử
nối nhau kế thừa
-
-
Quân xâm lược dù
Ngô hay Tấn
-
Tống Lương Tề
cũng vẫn ác ôn
-
Ngày càng bóc lột
nhiều hơn
-
Thu gom của cải
để làm của riêng
-
-
Bọn quan lại tranh
quyền giành chức
-
Giết lẫn nhau cưỡng
bức nhân dân
-
Như tên Lương Thạc,
Lư Tuần (322)
-
Như tên Lý Tốn,
Trường Nhân bấy giờ (380)
-
-
Phạm Hồ Đạt làm
vua Lâm Ấp (399)
-
Cất quân vào đánh
đất Nhật Nam
-
Tràn qua tiến chiếm
Cửu Chân
-
Giao Châu thôn tính
bàn hoàn Tấn Vương (413)
-
-
Hai năm sau Hoàn Vương
đánh tiếp (415)
-
Vào Giao Châu cướp
giết dã man
-
Bắt theo vô số
dân thường
-
Đem về Phật Thệ
để làm tù binh
-
-
Chúng đốt thành
phá tan nhà cửa
-
Hủy kho tàng phóng
lửa đốt dinh
-
Cửu Chân thiên hạ
rùng mình
-
Dã man tàn bạo,
dân lành ngả nghiêng
-
-
Viên thứ sử đương
quyền tráo trở
-
Dụ Hoàng Vương
vào chỗ nghi binh
-
Ra tay tốc chiến
thình lình
-
Giết ngay Hồ Đạt
đuổi binh khỏi thành
-
-
Phạm Dương Mại
nhân danh Lâm Aᰠ(432)
-
Xin cai quản phần
đất Giao Châu
-
Tống vương xuống
chiếu phê vào
-
Rằng không chấp
thuận yêu cầu của y
-
-
Năm Bính Tý (436)
Hòa Chi khởi đánh
-
Giết Phù Long tướng
lãnh Chiêm Thành
-
Tấn công tiến chiếm
thật nhanh
-
Tiến vào Tượng
Phố là kinh đô Chàm
-
-
Ở Nhật Nam giặc
không quấy rối
-
Thời Hoàng Vương
suy thoái dần dần
-
Lâm An Nam Chiếu
là dân
-
Không còn đáng sợ
như lần trước đây
-
-
Bọn quan lại lũ
người gian ác
-
Lo làm giàu đi cướp
của dân
-
Như tên Lưu Bột
, Trường Nhân
-
Như là Lưu Khải
tham quan đương quyền
-
-
Bọn Phương Bắc
triền miên cướp bóc
-
Hại dân lành xúi
dục man di
-
Điêu tàn non nước
suy vi
-
Long dân mong ngóng
những vì cứu tinh
-
-
NHÀ TIỀN LÝ (541
- 547)
-
LÝ NAM ĐẾ ở
ngôi 7 năm
-
-
Ở Thái Bình tháng
hai Tân Dậu (541)
-
Có một người hiểu
thấu lòng dân
-
Đó là Lý Bí tướng
quân
-
Gióng cờ tống cổ
giặc Lương bạo tàn
-
-
Đặt quốc hiệu
Vạn Xuân cho nước (544)
-
Dời đô về ở
trước Long Biên
-
Người xưng Nam Đế
nguyên niên
-
Xây cung Vạn Thọ
đặt nền móng cho...
-
-
Đất Việt Thường
cũng từ dạo đó
-
Có vương triều
(544) phủ bộ trăm quan
-
Đặt ra tướng võ,
tướng văn
-
Định thêm luật
lệ để ngăn lạm quyền
-
-
Cho Triệu Túc được
làm Thái phó
-
Lấy Tinh Thiều vào
chỗ tướng Văn
-
Phạm Tu đã có công
ngăn
-
Giặc người Lâm
Ấp, võ quan uy quyền
-
-
Nhà Lương sai Bá
Tiên tư mã
-
Làm tiên phong đánh
trả Giao Châu
-
Chu Diên, vua đánh
phủ đầu
-
Dằng dai chống cự,
năm sau vỡ thành (545)
-
-
Trận Gia Ninh , trận
sông Tô Lịch
-
Cả hai bên truy kích
lẫn nhau
-
Địch dùng mưu kế
đánh mau
-
Lệnh vua cho rút
ngỏ hầu dưỡng quân
-
-
Đất Khuất Lạo,
Tân Xương đóng tạm
-
Quân số còn hai
vạn binh nguyên
-
Lại thêm ngàn lẻ
ghe thuyền
-
Bổ sung binh lính
dành riêng dự phòng
-
-
Hồ Điễn Triệt
dàn quân phục kích
-
Đánh cầm chân đợi
địch hết lương
-
Nhằm khi chúng sắp
cùng đường
-
Tốc thần vua sẽ
đánh tràn một phen
-
-
Trần Bá Tiên, tướng
quân của giặc
-
Khích quân mình đánh
thật cho hay
-
Thời cơ nay đã
đến tay
-
Lúc đầm ngập nước
đánh ngay tức thì
-
-
Quân ta vỡ, rút
về Khuất Lạo
-
Để sửa binh, gươm
giáo quân lương
-
Tổ chức quân ngũ
đàng hoàng
-
Chọn thêm tướng
giỏi, bổ sung nhân tài
-
-
Vua cho vời Triệu
Quang Phục đến (546)
-
Trao cho người ấn
triện thay vua
-
Dân quân đất nước
đang chờ
-
Dặn người giữ
vũng cơ đồ cha ông
-
-
Triệu Quang Phục
anh hùng dũng liệt
-
Điều khiển quân
hiểu biết mọi đàn
-
Thế vua, ông nhận
ngai vàng
-
Sửa sang binh mã
chọn đường ra tay
-
-
THỜI ĐẠI TRIỆU
VIỆT VƯƠNG -
-
TRIỆU QUANG PHỤC
(548 - 570)
-
ở ngôi 30 năm
-
-
Triệu Việt Vương
lên thay Nam Đế
-
Đất Vũ Ninh được
kể lắm người
-
Anh hùng hào kiệt
khắp nơi
-
Tụ về dưới trướng
chen vai diệt thù
-
-
Đầm Dạ Trạch
ở Chu Diên huyện
-
Chọn gò cao huấn
luyện dân binh
-
Bùn lầy bụi rậm
vây quanh
-
Um tùm cây cỏ rừng
xanh bạt ngàn
-
-
Dạ Trạch Vương
đánh tan tướng giặc
-
Là Dương Sàn lấy
đất Giao Châu
-
Năm trăm năm , lệ
thuộc Tàu
-
Từ đây độc lập,
nêu cao ngọn cờ
-
-
Kể từ giờ dân
yên nước mạnh
-
Vùng cư dân ở cạnh
Long Biên
-
Được mùa thóc
lúa nhiều thêm
-
Diệt tan xâm lược
chưa yên nội tình
-
-
Lý Thiên Bảo là
anh Nam Đế
-
Cùng một người
họ Lý bôn ba
-
Trong khi giặc mới
tràn qua
-
Vào đất Di Lạc
xưng là Đào Lang
-
-
Đào Lang vương sau
khi tạ thế
-
Lý Phật Tử kế
vị chúa công
-
Tử xua quân xuống
miền Đông
-
Giành nhau với Triệu
Việt Vương đất này
-
-
Tử là tay gian manh
quỷ quyệt
-
Đã năm lần chỉ
biết thua đau
-
Nay dùng chước quỷ
mưu sâu
-
Tìm ra diệu kế
dắt nhau trá hàng
-
-
Xin cho con Nhã Lang
gởi rể
-
Cài vào nhà để
dễ đoạt ngôi
-
Việt Vương vốn
tính thương người
-
Vô tình để hắn
vào nơi thăm dò
-
-
Triệu Quang Phục
chẳng lo chú ý (570)
-
Bị Phật Tử tìm
kế giết đi
-
Cảo Nương vì quá
đam mê
-
Nên cha phải chết
bởi nghe lời chồng
-
-
HẬU LÝ NAM ĐẾ
(571 - 602)
-
ở ngôi 32 năm
-
-
Lý Phật Tử tiếm xưng Nam Đế
-
Lấy họ xưa là để lừa dân
-
Ô Diên, đô đóng mấy năm
-
Sau dời đô đến ở gần Phong Châu
-
-
Năm Nhâm Tuất vua Tàu sai tướng (602)
-
Là Lưu Phương Tổng Quản Quân Doanh
-
Đưa quân uy hiếp kinh thành
-
Phật Tử quá sợ, trói mình hàng ngay
-
-
Tướng nhà Tùy cho người áp giải
-
Đưa vua về giam tại Bắc Kinh
-
Nước ta nay lại trở thành
-
Là đất thuộc địa dưới quyền
ngoại bang
-
-
THỜI ĐẠI BẮC
THUỘC
-
NHÀ TÙY ĐƯỜNG
(603 - 938)
-
-
Đất Việt Thường , vào tròng lệ
thuộc (603)
-
Quân Tùy Đường lần lượt kéo sang
-
Dưới giày xâm lược ngoại bang
-
Nước non xơ xác hoang tàn thảm thương
-
-
Bọn Bắc phương đánh hơi thấy lửa
-
Nghe Lâm Aᰠvàng quả thật nhiều
-
Lưu Phương được phái đem theo
-
Quân hơn một vạn vượt đèo đánh
sang
-
-
Vua Phạm Chí chận đường đánh trả
-
Quân nhà Tùy bèn giả chạy thua
-
Đột nhiên quay lại đánh vào
-
Trung quân phản kích làm vua chạy dài
-
-
Nhà Tùy mất, Đường sai Đạo Hựu
-
Sang Giao Châu phủ dụ Khâm Hòa
-
Là người khét tiếng điêu ngoa
-
Khâm Hòa Thái Thú xin qua chầu hầu
(618)
-
-
Y cướp bóc trân châu ngọc quý
-
Khi về Tàu, làm lễ dâng lên
-
Địa đồ, sổ bộ tịch điền
-
Của dân Nam Việt không quên một vùng
-
-
Đường Thái Tông đổi tên thành Phủ
(622)
-
Xứ Việt Thường xưa gọi Giao Châu
-
Nay thì được gọi như sau
-
An Nam Độ Hộ thuộc Tàu từ đây
-
-
LÝ TỰ TIÊN (
687 )
-
-
Quan cai trị mặc tay vơ vét
-
Của trong dân thu hết làm riêng
-
Có người tên Lý Tự Tiên
-
Hưng binh khởi nghĩa đứng lên diệt
thù (687)
-
-
Vì lực ít, khó cơ chiến thắng
-
Bị giặc Tàu vây hãm đó đây
-
Về sau bị bắt, lưu đày
-
Quân tan, binh vỡ tiếc thay anh hùng
-
-
ĐINH KIẾN ( 687
)
-
-
Tướng của người là ông Đinh Kiến
(687)
-
Gom tàm quân quyết chiến tới cùng
-
Đánh thành vây phủ tấn công
-
Giết tên Đô hộ dẹp xong lũ này
-
-
Vua nhà Đường cử ngay Tư mã
-
Tào Trực Tỉnh qua ngã Quế Châu
-
Phục binh giết Kiến trả thù
-
Cho tên Đô Hộ bấy giờ tham lam
-
-
MAI HẮC ĐẾ (722)
-
-
Mấy trăm năm , mấy đời Bắc thuộc
-
Toàn dân ta trói buộc triền miên
-
Bọn quan nha lại đương quyền
-
Làm điều thất đức đảo điên lòng
người
-
-
Khắp mọi nơi dân tình ta thán
-
Mong có người báo hận cho dân
-
May thay có bậc thánh nhân
-
Quê làng Mai Phụ, Thúc Loan tên ngài
-
-
Cả toàn dân đến nơi Can Lộc (713)
-
Một lòng trừ ngoại tộc Bắc Phương
-
Thề nay đánh đuổi giặc Đường
-
Trừ quân xâm lược nhiễu nhương
giống nòi
-
-
Năm Quý Sửu lên ngôi Cửu Ngũ (713)
-
Ngài là người đất cũ Hoan Châu
-
Thu về đất nước đã lâu
-
Bị Tàu đô hộ cất đầu không lên
-
-
Năm Giáp Dần (714) đuổi tên Đô Hộ
-
Là Sở Khách ra khỏi Giao Châu
-
Từ đây sạch bóng quân thù
-
Toàn dâm mỡ hội khởi đầu kỷ nguyên
-
-
32 châu thu liền một mối
-
Một Vương quyền phục vụ cho dân
-
Ngoại giao các nước ở gần
-
Lâm Ấp, Chân Lạp, Kim Lân để cùng
-
-
Lập thế chung : Tìm đường giữ nước
-
Khai sinh ra chiến lược liên hoàn
-
Họp cùng các nước lân bang
-
Tạo thành sức mạnh sẵn sàng đấu
tranh
-
-
Bốn mươi vạn dân binh các nước
-
Làm kinh hồn lũ cướp Bắc phương
-
Mười năm ròng rã vua Đường
-
Vạch xong kế hoạch lên đường xuất
quân
-
-
Dương Tư Húc làm quan Vệ Tướng (722)
-
Tiến quân vào theo hướng Phục Ba
-
Húc theo đường cũ đi qua
-
Từ Khâm Châu đến chỉ vừa một
đêm
-
-
Trong thoáng chốc đã lềnh quân giặc
-
Ùa vào theo lối tắt đường sông
-
Quân ta bối rối vô cùng
-
Những nơi xung yếu lọt vòng bao vây
-
-
Mai Hắc Đế rời ngay khỏi phủ
-
Rút vào rừng đánh trả địch quân
-
Binh lương , khí giới hao dần
-
Quân cùng lực cạn mười phần còn
hai
-
-
Nước độc lập đã mười năm chẵn
(712 - 722)
-
Ngài mất rồi nhưng vẫn còn đây.
-
Tiếc thuong không nói nên lời
-
Đền Mai Hắc Đế nơi người mệnh
chung
-
-
BỐ CÁI ĐẠI
VƯƠNG (761 - 802)
-
-
Ba quý tử con Phùng Hạp Khánh (767)
-
Vị tướng tài bên cạnh Thúc Loan
-
Những trang văn võ song toàn
-
Phùng Hưng anh cả lại càng oai phong
-
-
Vật ngã trâu, tay không bắt hổ
-
Uy danh kia sấm nổ gần xa
-
Hưng binh vì nước, vì nhà (766 - 780)
-
Anh hùng hào kiệt nghe qua theo về
-
-
Cờ khởi nghĩa lời thề vì nước
-
Quyết tâm giành cho được non sông
-
Giúp dân giải thoát khỏi vòng
-
Đã từng nô lệ ở trong tay Tàu
-
-
Vì nô lệ phất cờ đại nghĩa
-
Đánh tan tành khiếp vía ngoại xâm
-
Đánh cho tướng giặc bàng hoàng
-
Đánh cho tơi tả đầu hàng mới thôi
-
-
Cao Chính Bình sợ oai mà chết (791)
-
Giặc nhà Đường kế hết cạn lương
-
Vẫn còn ngoan cố không hàng
-
Về sau dùng kế Anh Hàng mới xong
-
-
Dẹp giặc xong, làm vua trị nước
-
Ở trên ngôi vừa được bảy năm
(782)
-
Một lòng vì nước vì dân
-
Khi ngài tạ thế nhân tâm sụt sùi
-
-
Ngài đã vì mệnh trời , quốc tổ
-
Dâng tôn ngai Bố Cái Đại Vương
-
Cầm quyền giữ mối kỷ cương
-
Giúp dân bẻ gãy gông cùm ngoại bang
-
-
Con Phùng An thay cha kế nghiệp
-
Bị nhà Đường uy hiếp đánh tan
-
Triệu Xương cai trị cử sang
-
Làm quan Đô Hộ An Nam lúc này (791)
-
-
Nửa thế kỷ từ ngày mất nước
(790 - 840)
-
Cứ mỗi lần, kẻ trước kẻ sau
-
Sang làm Thứ Sử Giao Châu
-
Tên nào cũng trở thành giàu có thêm
-
-
Tội cho dân lên rừng xuống biển
-
Mò ngọc trai, tìm kiếm ngà voi
-
Cong lưng tôi mọi cho loài
-
Ngoại bang xâm lược tác oai dân mình
-
-
DƯƠNG THANH ( 819
)
-
-
Năm Kỷ Hợi (819) Dương Thanh thứ
sử
-
Người Giao Châu chiêu dụ dân quân
-
Phất cờ khởi nghĩa đánh tan
-
Giết Lý Tượng Cổ tham tàn hiếp
dân
-
-
Mấy năm sau Dương Thanh tử trận
-
Người Nam Chiếu Hoàn Độ⮧ kéo sang
-
Cùng đi có cả Hoàn Vương
-
Là vua Lâm ấp lên đường xâm lăng
-
-
NAM CHIẾU XÂM
LĂNG ( 858 )
-
-
Năm Mậu dần, An Nam loạn lạc (858)
-
Khắp mọi nơi đói khát triền miên
-
Bên trong xã hội không yên
-
Cõi ngoài Nam Chiếu chiếm nguyên mấy
vùng
-
-
Quân Nam Chiếu hung hăng xâm lấn
-
Đuổi quân Đường đến tận biên
cương
-
Thành mất, tướng chết thảm thương
-
Giết ngay Sái Tập nhà Đường năm
sau (863)
-
-
Quân Nam Chiếu cầm đầu một cõi
-
Đuổi giặc Đường ra khỏi Giao Châu
(863)
-
Đặt viên Tư Tấn ngôi cao
-
Từ đây đất Việt thuộc vào người
Man
-
-
Quân Nam Chiếu hai lần lấy đất
-
Đường binh thua mất mật Hải Môn
-
Quan dân thất đảm kinh hồn
-
Vừa bắt vừa giết dễ hơn vạn người
-
-
Nhà Đường sai Cao Biền sang đánh
(846)
-
Với mưu đồ bình định Giao Châu
-
Chủ trương trấn áp làm đầu
-
Xây thành khẩn đất làm cầu giao
thông
-
-
Năm Bính Tuất (866) xem xong dự án
-
Cao Biền cho đào móng sửa sang
-
La Thành xây mới khang trang
-
Nhà hơn bốn chục vạn gian để dùng
-
-
Đi một vòng gần hai nghìn trượng
-
Đắp quanh thành một đoạn đê cao
-
Vọng lâu liên kết cùng nhau
-
Châu mai bốn mặt thêm vào phía trên
-
-
Lại đào kênh Thiên Vy lấy lối (867)
-
Để ghe thuyền lui tới thông thương
-
Về sau dân gọi Cao Vương
-
Cao Biền đã ở đất Nam mấy đời
-
-
Đến năm Tý (880) lòng người không
thuận
-
Bèn dấy lên tổng tấn công ngay
-
Đuổi tên Tăng Cổn chạy dài
-
Lại thêm Nam Chiếu tác oai bên ngoài
-
-
Quân Nhà Đường không ai cai quản
-
Chạy xô nhau kinh mạn bỏ thành
-
Nhắm đường Ung Quảng cho nhanh
-
Sau lưng để lại vô vàn binh lương
-
-
Thuở bấy giờ dân đang khổ ải
-
Một là do quan lại nhà Đường
-
Hai là Nam Chiếu nhiễu nhương
-
Chúng cùng cướp bóc phá tan nước
mình
-
-
Giặc hai bên mặc tình vơ vét (905)
-
Chúng tha hồ càn quét nhân dân
-
Núi sông mấy bận qua phân
-
Lòng người uất hận chỉ mong có
ngày
-
-
KHÚC THỪA DỤ
(906 -907)
-
-
Khúc Thừa Dụ vừa ngay khi ấy
-
Với danh gia nổi dậy cơ đồ
-
Một lòng vì nước mà lo
-
Cùng dân khởi nghĩa, đắp mô chiếm
thành
-
-
Giặc giả phong "Đồng Bình Chương
Sự"
-
Kèm theo chức Tiết Độ Sứ quân
-
Dụ người mong được lòng dân
-
Dịu cơn phẫn uất của dân Việt
mình(906)
-
-
Giặc biết đâu, người anh hùng ấy
-
Xoay thế cờ đoạt lấy thời cơ
-
Cùng dân giữ vững cõi bờ
-
Dễ dàng bẻ gãy ý đồ mưu thâm
-
-
KHÚC HẠO (907
- 917)
-
-
Mới ba năm mà người vội thác
-
Con : Khúc Hạo gánh vác lên thay (907)
-
Một trang anh kiệt nhân tài
-
Lấy dân làm gốc vạch ngay tỏ tường
-
-
Nhà cải cách kiếm đường phát triển
-
Từ nghèo nàn sẽ biến ấm no
-
Tổ chức quản lý phân cho
-
Từng châu, từng phủ phải lo chu toàn
-
-
Đừng đầu Tỉnh là viên Quản Giáp
-
Giáp, chia thành từng xã nhỏ hơn
-
Lựa người lệnh trưởng khôn ngoan
-
Bình quân thế ruộng vuông tròn cho
dân
-
-
Lấy an lạc, khoan dung, giản dị
-
Làm phương châm cai trị nhân dân
-
Cải cách hành chính dần dần
-
Quốc gia đổi mặt ngày càng thắm
tươi
-
-
Khi tạ thế chọn người kế vị
-
Suốt đời vua chỉ nghĩ đến dân
-
Giữ cho đất nước hùng cường
-
Dân thêm giàu mạnh ngày càng mở mang
-
-
Để giang sơn ngày càng vững chắc
-
Phải đối đầu với giặc Bắc phương
-
Ngoại giao khôn khéo nhún nhường,
-
Sứ thần trao đổi bình thường với
nhau
-
-
Nơi địa đầu giữ yên biên giáp
-
Với Chiêm Thành, Chân Lạp phương
Nam
-
Phân chia ranh giới rõ ràng
-
Đặt quân canh giữ sẵn sàng chặn
ngay
-
-
KHÚC THỪA MỸ
(917 - 923)
-
-
Khúc Thừa Mỹ lên thay Khúc Hạo (917)
-
Sai sứ thần sang báo vua Lương
-
Giữ tình giao hảo bình thường
-
Nhận cờ Tiết Việt tượng trưng
Phiên thần (919)
-
-
Quân Nam Hán manh tâm chiếm đoạt
-
Lý Khắc Chính được cắt đem qua
-
Binh hùng tướng mạnh quân xa
-
Manh tâm chiếm lại nước ta bấy giờ
-
-
Năm Canh Dần kẻ thù Nam Hán (930)
-
Lấy đất đai ở quận Giao Châu
-
Đại La, Hoan , Ái thu vào
-
Cất quân mấy vạn đánh vào Champa
-
-
Thứ sử mới tên là Lý Tiến
-
Được điều sang trợ giúp việc quân
-
Nhưng mà thế giặc đã tàn
-
Đại La giữ được mấy phần chung
quanh
-
-
Ở Dương Xá vang danh Bộ Tướng
-
Người họ Dương hào trưởng năm
xưa
-
Ba ngàn quân sẵn phòng ngừa
-
Phất cờ khởi nghĩa diệt chừa ngoại
xâm
-
-
Dương Đình Nghệ phá tan bọn giặc
-
Đuổi thứ sử vây bắt tàn quân
-
Giết thêm Trần Bảo hung thần
-
Tự xưng Tiết Độ Sứ Quân cầm quyền
-
-
DƯƠNG ĐÌNH (
Diên) NGHỆ (931 - 938)
-
-
Dương Đình Nghệ giữ yên đất nước
-
Coi binh quyền mới được bảy năm
-
Thì tên Nha Tướng gian thâm
-
Là Kiều Công Tiễn manh tâm hại người
(937)
-
-
Ham địa vị giết ngay chủ cũ
-
Công Tiễn kia dạ thú lòng lang
-
Cũng vì ham chức, làm càng
-
Rước quân ngoại tộc phá tan cơ đồ
|