Viên quan tư tế của Vua Pasenadi là một Brahmin uyên bác, nhưng lại rất mê tín tên là Bhaggava Gagga. Vai trò của ông là chiêm tinh, tư vấn về thời điểm phù hợp nhất để bắt tay vào các công việc khác nhau, và xua đuổi những năng lượng xấu bằng bùa chú. Ngày vợ ông hạ sinh cho ông một cậu con trai, ông vui mừng khôn xiết, nhưng khi xem tướng số cho đứa bé thì niềm vui của ông biến thành nỗi lo sợ. Tướng số chỉ ra rằng cậu bé sẽ lớn lên với thiên hướng trở thành một kẻ tội phạm. Với sự lo lắng đến từ việc mê tín, cha mẹ cậu bé quyết định đặt tên cậu bé là Ahimsaka mang ý nghĩa “Vô hại” với hy vọng điều này sẽ giúp cậu chống lại ảnh hưởng của các vì sao. Cậu bé lớn lên thành một thanh niên ngoan, học giỏi và vâng lời cha mẹ. Nhưng để đảm bảo rằng anh ta sẽ không trở thành con người xấu, cha mẹ liên tục nhấn mạnh với anh tầm quan trọng của việc vâng lời và làm theo những gì họ chỉ bảo.
1. King Pasenadi’s chaplain was a learned but superstitious Brahmin named Bhaggava Gagga. It was his job to cast horoscopes, advise about the best time to embark on various projects and ward off evil influences with spells and mantras. He was filled with joy when his wife gave birth to a boy, but when the baby’s horoscope was drawn up, his joy turned to dread. The horoscope indicated that the boy would grow up with criminal tendencies. Filled with superstitious fear, the parents decided to name the boy Ahimsaka, ‘Harmless’ in the hope that this would counter the influence of the stars. “The boy grew up into a fine youth who was good at his studies and obedient to his parents. But to make sure that the boy would never turn bad, they constantly stressed to him the importance of obeying them and doing what he was told.
Sau đó, anh rời nhà đến Taxila để học lên cao hơn. Vào thời đó, những người Brahmin trẻ tuổi sẽ đi đến Taxila và sống với một vị Brahmin uyên bác để học những hiểu biết truyền thống và đổi lại họ sẽ phục vụ cho nhà vị ấy. Mối quan hệ giữa họ khi ấy sẽ giống như là cha và con. Ahimsaka được vị thầy đặc biệt quan tâm vì là một học sinh rất đỗi nghe lời, nhưng điều đó cũng làm các bạn đồng học trở nên ghen tị. Họ quyết định tìm cách khiến cho thầy giáo trở nên ghét Ahimsaka. Theo kế hoạch, họ lần lượt đến gặp vị thầy giáo và rỉ vào tai ông rằng cậu học trò cưng đang muốn chiếm lấy vị trí của thầy. Lúc đầu, người thầy gạt đi và cho rằng điều đó là vô lý, nhưng những hạt giống không tin tưởng đã dần được gieo vào tâm thức của ông, và cuối cùng nảy nở thành sự nghi ngờ và người thầy bắt đầu tin về sự thù nghịch của Ahimsaka đối với mình.
Eventually, he left home for Taxila to do his higher studies. In those days, young Brahmins would go to Taxila and live in the house of a learned Brahmin to learn traditional lore and in return, work in his home. The relationship would be like that between father and son. Ahimsaka was a particularly obedient student which earned him special attention from his teacher but it also created jealousy in the other students. They decided to try to turn the teacher against Ahimsaka. According to plan, they went one by one to the teacher and whispered that his favourite student was trying to usurp his position. At first the teacher dismissed this as nonsense, but gradually the seeds of doubt were sown, and they eventually sprouted into suspicion and the teacher became convinced of Ahimsaka’s hostility to him.
“Tên thanh niên trẻ tuổi này có sức khỏe phi thường và rất có khả năng sẽ làm hại ta. Ta phải tìm cách đuổi hắn đi và làm thế nào để chắc chắn rằng hắn sẽ không bao giờ quay trở lại”, ông ta tự nghĩ như thế.
“This young man is strong in body and quite capable of doing me harm. I must get rid of him and make sure he never comes back,” he thought to himself.
Một ngày nọ, thầy giáo gọi Ahimsaka đến và nói:
One day, the teacher called Ahimsaka and said:
“Con đã lãnh hội tất cả những gì cần phải học ở đây, giờ là lúc con phải trả công cho ta.”
“You have successfully finished your studies, now you must bring me my fee.”
“Chắc chắn rồi”, Ahimsaka nói. “Thầy muốn con trả công thầy như thế nào?”
“Certainly,” said Ahimsaka. “What do you demand as your fee?”
“Con phải đem cho ta một ngàn ngón tay trỏ từ bàn tay người.”
“You must bring me a thousand first fingers from the human hand.”
“Con không tin là thầy lại bắt con làm điều này?” Ahimsaka kinh khiếp đáp lại.
“Surely you don’t require this of me?” responded the horrified Ahimsaka.
“Ngươi đã nhận lấy từ ta nên để đền đáp thì ngươi phải thực hiện mệnh lệnh của ta. Giờ hãy đi và mang về một nghìn ngón tay.”
“You have taken from me and in return you must now do my bidding. Go now and bring a thousand fingers.”
Hẳn nhiên ông thầy nọ hy vọng rằng trong lúc thực hiện nhiệm vụ này, Ahimsaka sẽ bị giết và rồi ông sẽ không bao giờ phải gặp lại anh ta nữa.
The teacher’s hope was, of course, that in the process of carrying out this task Ahimsaka would be killed and he would never have to see him again.
Chàng học trò khốn khổ trở về Kosala và chuyển đến sống trong khu rừng Jalani. Ban đầu việc ấy với anh có phần miễn cưỡng nhưng dần về sau, không chút ray rứt, anh ta bắt đầu mai phục những người bộ hành đơn độc, giết họ rồi chặt lấy một ngón tay và sống nhờ vào những của cải mà anh ta cướp được. Thoạt tiên, ông treo các ngón tay trên cây nhưng lũ chim tới mổ lấy thịt và khiến cho các đốt xương rơi xuống và vương vãi trên đất. Chính vì vậy một thời gian sau, Ahimsaka luồn các ngón tay vào một sợi dây và đeo chúng quanh cổ mình. Điều này khiến anh có một vẻ ngoài kinh khiếp và là kẻ giết người khét tiếng đáng sợ khi đó được biết đến với cái tên Angulimala (Vòng cổ bằng các ngón tay). Cuối cùng, bằng cách giết người, và có lẽ cùng với việc cắt ngón tay từ các xác chết, mà ở Ấn Độ cổ đại không được chôn cất mà đem bỏ những nơi xa vắng, Angulimala đã thu thập được 999 ngón tay.
2. The unhappy student returned to Kosala and went to live in the Jalani forest and reluctantly at first, but later without compunction, he began waylaying lone travellers, killing them, cutting off one of their fingers and living off the possessions he stole. At first he hung the fingers on a tree where the birds would pick at the flesh, after which the bones would drop to the ground and be scattered. So after a while, Ahimsaka would thread the fingers on a cord and hang them around his neck. This gave him a terrible appearance, and the by then notorious and feared murderer came to be known as Angulimala (Finger Necklace). Eventually, through murder, and perhaps by cutting fingers from corpses that in ancient India were not buried, but cast away in charnel grounds, Angulimala had accumulated 999 fingers.
Rồi cũng đến lúc cha mẹ anh nghe tin kẻ giết người, mà mọi người đang bàn tán chính là cậu con trai ruột của mình. Bối rối và xấu hổ, người Brahmin già - cha anh ddã từ mặt đứa con trai mình. Nhưng mẹ anh lại không nỡ làm như vậy, bà dự định đi đến khu rừng nơi người ta bảo con trai bà đang ẩn náu và tìm cách nói chuyện với anh. Ngay lúc dường như Angulimala thậm chí chuẩn bị giết cả mẹ ruột của mình thì anh ta đã gặp được Đức Phật.
3. His parents came to hear that the murderer whom everyone was talking about was their own son. Embarrassed and ashamed, the old Brahmin disowned his son. His mother could not bring herself to do so and she planned to go into the forest where her son was known to operate and try to talk to him. Just when it looked like Angulimala might even kill his own mother, he came into contact with the Buddha.
Khi Đức Phật nghe tin về Angulimala, Ngài lặng lẽ rời Jetavana và lên đường đi đến rừng Jalani, nằm cách đó khoảng bốn mươi cây số. Trên đường đi, những nhóm khách bộ hành Ngài gặp đều cảnh báo Ngài không nên tiếp tục đi một mình vì rất nguy hiểm. Đức Phật chỉ mỉm cười với họ và tiếp tục đi tới. Khi Angulimala nhìn thấy Đức Phật, anh đã vô cùng ngạc nhiên:
4. When the Buddha heard about Angulimala, he quietly left the Jetavana and set out for the Jalani forest, some forty kilometres away. As the Buddha walked along the road, groups of travellers passed him and as they did, they warned him not to continue alone because of the danger. He simply smiled and continued on his way. When Angulimala saw the Buddha, he was most surprised.
“Thật là tốt. Thường chỉ có những khách bộ hành với nhóm hai mươi, ba mươi hoặc bốn mươi người mới đi trên con đường này nhưng đây chỉ có một kẻ hành khất đơn độc. Ta sẽ giết hắn.”
“This is wonderful indeed. Usually only travellers in groups of twenty, thirty or forty come along this road and here is an ascetic travelling alone. I will kill him.”
Nắm chặt lấy thanh kiếm và chiếc khiên của mình, Angulimala xuất hiện từ trong rừng và bắt đầu đuổi theo Đức Phật, nhưng mặc dù gắng sức chạy nhanh nhất có thể, anh ta vẫn không thể đuổi kịp Đức Phật, người mà chỉ đang bước đi một cách khoan thai. Anh gắng sức tăng tốc nhưng vẫn không tài nào đến gần Đức Phật được. Hoàn toàn hoang mang, anh lớn tiếng hét rằng:
Seizing his sword and shield, Angulimala emerged from the jungle and began to chase the Buddha, but although he ran as fast as he could, he could not catch up with the Buddha, who only walked. He put on a burst of speed but still could not get near the Buddha. Utterly bewildered, he shouted out:
“Hãy dừng lại, này tên khổ hạnh kia!”
Đức Phật quay lại nhìn anh ta, và đáp:
The Buddha turned around and looked at him, and replied:
“Ta đã dừng lại. Tại sao con vẫn chưa dừng?”
“I am still. Why don’t you be still also?”
Angulimala càng thêm hoang mang hỏi: “Ý của ngươi là sao, hỡi tên khổ hạnh?”
Even more bewildered Angulimala asked: “What do you mean, ascetic?”
“Ta đã dừng lại việc gây hại cho sinh mạng của chúng sinh. Con còn giết hại và con vẫn chưa dừng lại”, Đức Phật đáp.
“I am still in that I harm no living being. You kill and therefore you are not still,” replied the Buddha.
Những điều khủng khiếp đã gây ra, cùng sự khốn khổ của cuộc đời mình khi đó ùa về trong tâm trí Angulimala, khiến anh ấy ngã quỵ và bật khóc. Rồi anh buông bỏ vũ khí, lạy xuống dưới chân Đức Phật và cầu xin được gia nhập đoàn thể xuất sĩ. Đức Phật đã xuống tóc cho anh và họ cùng nhau lên đường về lại Savatthi. Vài hôm sau, khi Đức Phật và Angulimala đang tĩnh tọa ở Jetavana thì Vua Pasenadi với đoàn tùy tùng gồm những người lính được trang bị khí giới đầy đủ đến thăm.
5. The terrible things that he had done and the wretchedness of his life dawned on Angulimala and he broke down and sobbed. He threw down his weapons, bowed at the Buddha’s feet and asked to become a monk. The Buddha ordained him and together they set out for Savatthi. A few days later, as the Buddha and Angulimala were sitting in the Jetavana, King Pasenadi and a retinue of fully armed soldiers came to visit.
“Thưa bệ hạ, ngài sắp đi đâu?” Đức Phật hỏi. “Phải chăng đang có tranh chấp biên giới với Magadha?”
“Where are you off to, O King?” asked the Buddha. “Has a border dispute broken out with Magadha?”
“Thưa không, Bạch Thế Tôn”, vua trả lời. “Có một kẻ sát nhân đáng sợ đang hoạt động trong vương quốc. Vì hắn mà người dân ở các khu vực xa xôi đã thu dọn đồ đạc, rời bỏ xóm làng để chuyển đến những nơi an toàn trong thành phố. Bây giờ người dân đang thỉnh cầu con tiêu tiêu diệt hắn, nên con đang trên đường đi tìm hắn ta.”
“No, Lord,” said the king. “There is a terrible murderer operating in the kingdom. Because of him, people in outlying areas pack up their belongings, leave their villages and move to the safety of the city. Now the citizens have petitioned me to get rid of him and I am setting out to find him.”
“Nếu được biết rằng tên sát nhân này đã từ bỏ cuộc sống đáng ghê sợ của mình và trở thành một vị xuất sĩ thì người sẽ làm gì, này bệ hạ?”
“If you heard that this murderer had given up his terrible life and become a monk, what would you do, O King?”
“Con nghĩ là con sẽ cúi đầu và đối xử với vị ấy giống như với bất kỳ vị xuất sĩ nào khác. Nhưng điều ấy sao có thể xảy ra được, thưa Thế Tôn?”
“I suppose I would bow to him and treat him as I would any other monk. But is such a thing possible, Lord?”
Đức Phật khi ấy duỗi tay ra và nói: “Ở đây, này bệ hạ, chính là Angulimala.”
The Buddha stretched out his arm and said: “This, O King, is Angulimala.”
Nhà vua sợ hãi lùi lại, nhưng Đức Phật đã trấn an ông:
The king drew back in fear, but the Buddha reassured him:
“Này bệ hạ, đừng sợ. Không cần phải hốt hoảng.” Khi ấy nhà vua đến gần hơn để nhìn kỹ vị sư kia và hỏi: “Đây có thật là Angulimala không, thưa Thế Tôn?”
“Do not be afraid, O King. There is no need for alarm.” The king came closer, looked carefully at the monk and asked: “Is this really Angulimala, Lord?”
Sau đó, vua nói với Thầy Angulimala:
Then he addressed Angulimala:
“Tên của cha Thầy là gì? Mẹ Thầy thuộc thị tộc nào?”
“What is your father’s name? What clan does your mother belong to?”
“Cha tôi là Gagga và mẹ tôi là người Mantani.”
“My father is Gagga and my mother is a Mantani.”
“Vậy mong cho họ được an vui. Nếu Thầy cần bất kỳ vật dụng nào, tôi sẽ cố gắng chu cấp chúng cho Thầy”, nhà vua nói với vẻ lo lắng.
“Then may they be of good cheer. If you need any requisites I will make an effort to provide them for you,” said the king nervously.
Thầy Angulimala đáp lại: “Cảm ơn bệ hạ. Nhưng y áo tôi đã đủ.”
“Thank you, sire. But I have enough robes,” replied Angulimala.
Sau đó vua Pasenadi đến ngồi gần Đức Phật và nói:
Then King Pasenadi came and sat near the Buddha and said:
“Bạch Đức Thế Tôn, thật là tuyệt vời khi không cần gậy gộc hay gươm giáo, Ngài có thể bình định những kẻ mà con không thể làm được dẫu với gậy gộc hay gươm giáo.”
“Lord, it is truly wonderful that without stick or sword you are able to pacify those whom I cannot pacify with sticks or swords.”
Đức Phật mỉm cười sau khi nghe nhà vua nói.
Tôn giả Angulimala sống đời sống đơn giản và tịch tịnh dưới sự hướng dẫn của Đức Phật, và cuối cùng cũng đã đạt được giác ngộ. Nhưng mãi cho đến khi đó thì vẫn còn nhiều người nhớ về quá khứ khủng khiếp và xa lánh Thầy ấy. Thầy Angulimala thường trở về với bình bát trống không sau những lần đi khất thực, và đôi khi người ta còn ném đá vào Thầy ấy nữa. Có một lần khi trông thấy Thầy ấy đi khất thực trở về trên mình bê bết máu và chi chít những vết cắt do bị một đám đông giận dữ tấn công, Đức Phật an ủi rằng:
6. Angulimala led a life of simplicity and solitude, and under the Buddha’s guidance eventually attained enlightenment. But even then, there were many who remembered his terrible past and people would shun him. Often, he would return from his alms round with no food and sometimes people would throw stones at him. Once he returned from his alms round with blood and cuts all over him having been attacked by an angry mob. The Buddha comforted him, saying:
“Thầy phải chịu đựng điều này, này Angulimala. Thầy phải im lặng mà chịu đựng điều này. Đây là nghiệp quả của những việc mà Thầy đã làm trước đây.”1
“You must endure this, Angulimala. You must silently endure this. This is a result of the deeds you have done previously.”1
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Anh Tý Mù
