Bà Nguyễn Thị Chín sinh năm 1926, cư ngụ tại: 18/8 đường Cách Mạng Tháng Tám, khu vực 5, hẻm 114, phường Cái Khế, quận Ninh Kiều, Thành Phố Cần Thơ. Song thân là cụ ông Đoàn Văn Thông và cụ bà Võ Thị Vạn. Bà là con thứ chín trong gia đình có chín anh em.
Khi trưởng thành bà kết hôn với ông Sơn Sanh (người gốc Khơ-me), sinh được bốn người con, gia đình sống bằng nghề làm ruộng.
Tính tình bà thật thà, chơn chất và vui vẻ, miệng hay nhai trầu nên bà con lối xóm thường gọi bà là bà Chín Trầu.
Thấy bà tuổi gần 60, cháu của bà là liên hữu Minh Chất khuyên bà nên quy y Tam Bảo. Bà trả lời:
- Còn bận gia đình quá hà, con ơi!
Tháng 9 năm 1990 người chồng đột nhiên lên cơn cao huyết áp rồi từ trần. Từ đó, mặc dù có buồn khổ nhưng nhờ vậy mà bà đã giác ngộ ra lẽ thật của cuộc đời: có sanh thì phải có tử; có hội ngộ ắt phải có giây phút chia ly mà từ ngàn xưa cho đến hôm nay vẫn y nguyên như thế:
“Con người sống trong thời hiện tại,
Mặc dù là thông thái văn minh;
Nhưng vẫn còn trong cảnh tử sinh,
Theo định luật hữu hình tất hoại.
Người vẫn bịnh vẫn già chết mãi,
Vật có sanh đều hoại đều tàn;
Khổ não còn đầy giữa thế gian,
Thân người rốt cuộc hoàn tro bụi.
Sự vật thấy chế nhiều thứ mới,
Già chết xem còn cũ như xưa;
Sức lên trời xuống biển có thừa,
Nhưng thiếu sức ngăn ngừa thần chết.
Giàu sang bỏ xác rồi cũng hết,
Nghèo hèn hơi thở dứt cũng thôi;
Hỏi cái chi là của người đời?
Trả lời chẳng có gì tất cả.
Chỉ một cuộc lữ hành xứ lạ,
Về rồi thôi không thể mang theo;
Đời khác chi là cảnh bọt bèo,
Không thể tránh khỏi ngày tan rã.
Thật là kiếp con người tạm giả,
Thế gian là mồ mả của người;
Kể từ khi mới có đất trời,
Kéo dài đến cõi đời hiện tại.”
Minh Chất lại khuyên:
- Dì Chín ơi! Dì già lắm rồi! Dượng Chín đã mất, bây giờ rảnh rang, con đưa dì quy y, nghen dì?
Bà đồng ý, Minh Chất liền đưa bà đến Niệm Phật Đường Quang Đức, quy y thọ giới với Hòa Thượng Thích Bửu Lai, được pháp danh là Diệu Thơ. Kể từ đó bà tinh tấn niệm Phật, mỗi tháng đi chùa sám hối hai lần.
Bà thường theo Minh Chất và các bạn đồng tu đi hộ niệm, cầu an cho các bệnh nhân, cùng cầu siêu cho các đám tang. Mỗi tối, có khi bà ở nhà niệm Phật; có khi bà đến nhà của Minh Chất để cộng tu với các bạn đạo, do không biết chữ nên ai tụng kinh thì tụng, riêng bà thì cứ ngồi niệm Phật vậy thôi.
***
Đầu năm 1992 bà bị đau bụng, đưa qua Bệnh Viện 30 Tháng 4, bác sĩ chẩn đoán là ung thư gan giai đoạn cuối nên đành bó tay. Ở đây được một tuần, thấy không thuyên giảm, gia đình liền đưa bà về nhà uống thuốc Nam. Qua hai mươi mấy ngày uống thuốc, sức khoẻ hồi phục khả quan, bà đi chùa được, nên mọi người ai cũng rất phấn khởi, vui vẻ chúc mừng cho bà.
Sau đó bệnh lại tái phát, bụng to dần lên, hành hạ bà đau đớn dữ dội, nhưng có điều đặc biệt là không hề nghe bà rên than, càng đau bà càng niệm Phật khẩn thiết thêm hơn.
Trước khi mất vài ngày bà kể rằng, bà đã nằm mộng thấy Đức Phật dẫn một đoàn Phật tử đi rất đông, bà đi riết theo mà không kịp. Rồi bà gọi con cháu lại dặn dò phải cố gắng lo tu hành, thương yêu đùm bọc lẫn nhau. Bà có người con rể thường hay nhậu nhẹt quậy lắm, trước kia bà rất ghét, lúc ấy bà cũng tha thứ cho chú. Còn thiếu nợ ai bà sai con cháu đi trả, và mua vật phóng sanh.
Đến 4 giờ chiều ngày 22 tháng 2, bà bảo người con trai thứ Hai ra chợ mua hoa quả, đồng thời xuống rước Thầy Đức Toàn “Lên hộ niệm lẹ lẹ để không kịp!”
Bà còn bảo người con gái thứ Ba sang mời Minh Chất và các bạn đồng tu đến để hộ niệm cho bà luôn.
Khi hay tin, Minh Chất và chư đồng đạo liền kéo đến, bà đang nằm trên chiếc ghế dựa, mọi người đứng vây quanh, thấy có nhiều bộ đồ chuẩn bị mang theo cho bà, nên Minh Chất đề nghị với bà chỉ đem theo vài bộ thôi, còn bao nhiêu nên phát tâm cho những người nghèo. Bà trả lời:
- Để tao suy nghĩ một lát!
Thế rồi bà yên lặng một chút rồi nói:
- Được, dì giao hết cho con đó, đem mà bố thí cho người nghèo đi con!
Hơi thở bà yếu dần… Minh Chất khai thị và mọi người đồng hộ niệm. Chốc lát sau, bà niệm “Nam Mô A-di-đà Phật” ba tiếng thật lớn rồi ra đi. Nhằm ngày 22 tháng 2 năm 1992, bà hưởng thọ 66 tuổi.
***
Qua tám tiếng đồng hồ hộ niệm, khi thăm khám thi thể thì thấy: tay chân mềm dịu, gương mặt hồng hào rạng rỡ tươi vui, toàn thân đều lạnh chỉ có đỉnh đầu ấm nóng. Sau đó vẫn tiếp tục niệm Phật cho đến ngày hôm sau mới lo việc hậu sự.
(Thuật theo lời cô Sơn Thị Cương Pháp danh Diệu Chiếu, con gái của bà, và Phật tử Minh Chất.)