Ngày xưa, trong xã hội Ấn Độ, sự chênh lệch giữa người và người quả là
rất lớn. Thành Vương Xá ở miền nam nước Ấn, dân chúng rất giàu có nhưng
cũng không khỏi có sự phân biệt giai cấp.
Họ căn cứ vào tài sản ít hay nhiều mà phân thành 9 giai cấp, giữa các
giai cấp, sự khác biệt vô cùng rõ rệt. Nhất Ức Lý là giai cấp của người
dân thành thị giàu có nhất, dư giả nhất, gia sản phải lên tới cả ngàn
vạn, hoặc ít nhất cũng là trăm vạn đồng tiền vàng; duy chỉ có những
người giàu có như thế mới đủ tư cách để được xếp vào giai cấp Nhất Ức Lý
ấy. Dĩ nhiên, giai cấp của họ là giai cấp đứng đầu nên không người nào
là không hâm mộ, ao ước.
Lúc ấy có một người thuộc về giai cấp thấp nhất của 9 giai cấp nói trên,
rất ngưỡng vọng sự vinh hoa phú quý của giai cấp Nhất Ức Lý. Ông hy vọng
sẽ có ngày vượt lên được địa vị của những người mà ông hâm mộ đó, nhưng
không có điều kiện thiết yếu là một gia sản đáng giá tối thiểu trăm vạn
tiền vàng. Vì muốn có đủ điều kiện, ông không ngại công lao khó nhọc,
ngày đêm tìm đủ mọi cách để buôn bán khắp mọi nơi. Nhưng sau mười năm
lao lực, ông cũng chỉ gom góp được có 9 phần mười gia sản cần phải có để
đạt được lý tưởng của mình. Nhưng than ôi, ông mắc phải một cơn bạo
bệnh, bệnh tình nguy ngập, ông biết sẽ không còn sống lâu nữa nên gọi vợ
đến căn dặn rằng:
– Tôi sẽ không khỏi bệnh được đâu, chỉ ân hận một điều là nguyện vọng ôm
ấp suốt cả một đời chưa đạt được. Con chúng ta nay chỉ mới 8 tuổi, chưa
thể thừa kế được sự nghiệp của tôi. Tôi mong bà nuôi nấng cho nó thành
người, nói cho nó biết điều tôi mong mỏi, và bảo nó kinh doanh sự nghiệp
của chúng ta cho khéo léo hầu vào được giai cấp Nhất Ức Lý, thì lúc ấy ở
suối vàng tôi cũng ngậm cười mà an nghỉ.
Đợi việc mai táng xong xuôi, người mẹ gọi con đến trước mặt dạy rằng:
– Cha con mất đi có để lại di ngôn, hy vọng con làm ăn buôn bán cho khéo
léo hầu có đủ điều kiện gia nhập vào giai cấp Nhất Ức Lý, để thực hiện
nguyện ước của cha con lúc sinh thời.
Đứa con nhỏ tuổi mà đã có trí huệ của một vị cao nhân, đã biết rõ một
cách chân chánh thế nào là họa, là phúc. Nó biết rằng tiền bạc châu báu
của thế gian như một con rắn độc, từ xưa đến nay biết bao người vì tham
cầu nó mà đã phạm vào đủ điều gian ác, không chùn bước trước bất cứ một
thủ đoạn gian manh nào để làm tổn hại người, lợi ích cho mình, để rồi
chiêu cảm trùng trùng điệp điệp quả báo đau khổ. Tất cả chỉ vì không
hiểu rõ được lý nhân quả.
Người ta không hiểu rằng phúc báo của một người không phải từ trên trời
rơi xuống, cũng như kẻ không trồng trọt mà muốn gặt hái được sao? Sự phú
quý chân chính cũng có con đường của nó: chỉ đi theo con đường bố thí
mới có thể đạt được.
Nhưng thằng bé biết rằng mẹ nó chưa hiểu những lý lẽ ấy nên chỉ lựa lời
thưa rằng:
– Vâng, con sẽ luôn nhớ lời cha dặn. Nay con có một cách này rất hay,
không cần đợi tương lai mà ngay hiện tại đã có thể vào được giai cấp
Nhất Ức Lý. Chỉ cần trong nhà có bao nhiêu tiền của mẹ giao hết cho con
là được.
Người mẹ nghe thế nửa tin nửa ngờ, nhưng bà thương con rất mực và cũng
muốn nương tựa vào con, nên đem chìa khóa ngân khố tài bảo giao hết cho
con.
Đứa bé đem toàn bộ gia sản, cả ngày ở ngoài đường thuê người khắc, nặn
tượng Phật, xây dựng tháp miếu, cúng dường chư tăng, làm tất cả mọi sự
để hoằng dương Phật pháp, rồi còn xuất ra rất nhiều tiền để cứu giúp
người nghèo khổ. Chưa tới nửa năm, tài sản của người cha trọn đời dành
dụm đã được cậu sử dụng hết!
Người mẹ tuy có phúc báo nhưng chưa từng thông hiểu được pháp Phật. Bà
không biết con mình là Bồ Tát tái sinh, không giống phàm nhân, mà trái
lại có trí huệ cao siêu, có thần thông thâm diệu, đi lại tự tại trong Ba
cõi. Bà cũng không biết rằng thí xả tài sản là con đường ngắn nhất để
được phúc đức, giàu sang phú quý. Vì thế, chỉ cần làm theo lời Phật dạy
thì việc sinh vào giai cấp Nhất Ức Lý là một điều quá dễ dàng!
Vì bà không thể biết những điều ấy, lại trước mắt thấy tài sản cứ ngày
theo ngày tiêu hao nhanh chóng nên trong lòng rất lo lắng. Không những
không được làm dân của giai cấp Nhất Ức Lý, mà còn e là sẽ không biết
lấy gì để sống nữa! Nhưng tình thương con khiến cho bà không nỡ trách
mắng, cũng không nỡ ngăn cấm, vì đứa con luôn biết lựa lời giải thích
mỗi khi thấy mẹ quá lo lắng.
Không ngờ phước chưa được hưởng mà họa đã giáng lên đầu, thằng con trai
thông minh, kháu khỉnh của bà trong một đêm lâm bệnh nặng, y sĩ không
đến kịp, đã lìa khỏi vòng tay của bà mà ra đi vĩnh viễn!
Tài sản không còn, thằng con duy nhất cũng đã chết, người mẹ đau khổ chỉ
muốn kết liễu đời mình cho xong, hận sao không được theo con mà chết!
***
Dục vọng con người sao mà nhiều thế, thật không sao kể xiết.
Có một vị phú ông thuộc giai cấp Nhất Ức Lý, giàu có bậc nhất, tài sản
lên tới tám trăm vạn tiền vàng, nhưng suốt ngày lại khổ não vì chưa có
con trai nối dõi tông đường, gia sản kếch sù kia rồi ai sẽ là người thừa
kế?
Ông suốt ngày ngồi kiệu, nghe đâu có chùa chiền miếu mạo nào ông cũng
tìm đến cúng bái, cầu xin sinh được một đứa con trai phúc huệ song toàn.
Quả nhiên ít lâu sau, bà vợ cả của ông sinh được một đứa con trai.
Đứa bé sinh ra rất kháu khỉnh, song có một điều nó không giống người
thường, ai thấy cũng phải lạ. Mới sinh được ba hay bốn ngày, thằng bé
đối với mẹ cứ như người lạ: lúc mẹ bồng thì nó rống lên khóc; mẹ cho bú,
nó cũng khóc; đút vú vào miệng thì nó không khóc cũng quay đầu chỗ
khác... Do đó, hễ nó cất tiếng khóc là cả nhà quýnh quáng lên, vì không
bú sữa thì làm sao mà sống? Cả ngày cứ rống lên khóc mãi thì làm sao
sống? Chỉ hai điểm ấy thôi đã đủ làm cho cả nhà ai nấy đều lo sợ bất an.
Còn phú ông lại càng khổ sở hơn nữa! Thằng con cầu tự này, khó khăn lắm
mới có được, ông xem nó quan trọng hơn cả sinh mệnh của mình, lẽ nào
phải ngồi nhìn thằng bé chết dần chết mòn vì la khóc và không chịu bú
sữa? Ông bèn cho công bố khắp nơi rằng: ”Ai dỗ được con ông hết khóc và
làm cho nó chịu bú sữa thì ông sẽ đem lễ vật đến xin người ấy về làm
thân quyến của ông.”
Biết bao nhiêu người đàn bà đã đến xin thử, nhưng muốn vào nhà đệ nhất
phú ông thật không phải dễ! Người nào đến bồng ẵm đứa bé nó cũng chỉ làm
cho nó khóc to hơn, ôm nó còn không được, huống gì có thể cho nó bú!
Một vài ngày trôi qua, bao nhiêu người đàn bà đã thất vọng ra về, duy
chỉ có một người không biết tu hành từ đời nào mà đời nay được phúc báo
là đuợc giữ lại.
Đó chính là người đàn bà vừa mất con vừa mất tài sản nọ. Chính bà cũng
không hiểu rõ tại sao! Bà nào có ý định đến xin thử việc này, chỉ vì
thấy có đông người và quang cảnh trước mắt vui vui, khêu gợi tính hiếu
kỳ của bà, lại đang lúc buồn nản nên liền đánh liều theo chân đoàn người
kia vào thử một phen. Có ngờ đâu khi vừa thấy bà đứa bé như gặp lại
người thân, liền im ngay tiếng khóc ngang ngược của mình, lại còn nhìn
bà rồi nhoẻn miệng cười qua những giọt nước mắt còn chưa ráo!
Người làm công liền trao cho bà bình sữa. Khi bà đút vào cái miệng nhỏ
xíu của đứa bé thì ô kìa, nó bèn bú lấy bú để một cách ngon lành. Thế
là, khỏi phải nói, phú ông mừng vui không sao kể xiết, đích thân mời bà
ở lại chăm sóc cho đứa bé. Và tất nhiên là giữ lời đã hứa, ông cũng nhận
bà làm thân quyến của ông.
Tối đến, khi trong nhà ai nấy đều đã ngủ say, bà vẫn không tài nào nhắm
mắt, cứ ôn đi ôn lại từng việc đã xảy ra trong ngày hôm đó. Bà thật tình
khó có thể tin được là mình đã bước vào giai cấp Nhất Ức Lý.
– Ta đang nằm mơ chăng? Bà lẩm bẩm tự hỏi.
– Không nằm mơ đâu mẹ!
Có người đang trả lời bà, nhưng người đó là ai? Bà ngồi bật dậy trên
giường, nhớn nhác nhìn quanh tìm kiếm.
– Mẹ ơi, là con đây mà!
Thì ra chính đứa bé đang nằm bên cạnh bà, con trai của lão phú ông đang
nói chuyện với bà.
– Con ư?
Bà vô cùng kinh dị, một đứa bé sơ sinh làm sao đã biết nói, lại còn gọi
bà bằng “mẹ” nữa!!!
– Đúng rồi, con là đứa con mà mẹ đã mất, nay tái sinh về đây! Mẹ chẳng
từng nói với con rằng ước vọng của cha trước khi mất là muốn mẹ con mình
vào được giai cấp Nhất Ức Lý đó sao? Bây giờ thì mẹ con mình đang ở
trong một gia đình giàu có nhất của giai cấp Nhất Ức Lý đây này!
Bà ôm chầm lấy đứa con, giòng nước mắt ràn rụa lăn xuống đôi gò má.
Bây giờ thì bà hiểu rồi: Bố thí tài sản không tham tiếc chính là gieo
nhân lành cho sự giàu sang phú quý của đời sau vậy.
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Thời kỳ Hốt Tất Liệt và Phật giáo Trung Nguyên
