Xem trong Thư phòng    Xem định dạng khác Xem định dạng khác    Xem Mục lục Xem Mục lục 

SÁCH AMAZON


Mua bản sách in

Hôm nay ngày nhà giáo Việt Nam 20-11-2008, tôi chia sẻ vài cảm xúc khi tham dự một buổi học “Tư duy sáng tạo” do tiến sĩ Hoàng Đạo đứng lớp. Khi thầy nhắc đến văn hóa Việt Nam, giáo dục Việt Nam, kiến trúc Việt Nam, thầy rơi nước mắt. Mặc dù thầy cố nén cảm xúc, mặt quay vào bảng, nhưng giọng nói nghẹn ngào, giọt nước mắt lăn tròn trên má cũng đủ làm cả lớp lặng im xúc động.

Một hình ảnh thật đẹp, in mãi trong tâm trí bao con người ngồi phía dưới. Không nói nhiều, diễn giải nhiều, những giọt nước mắt của Thầy đã xuyên qua từng trái tim. Những hình ảnh sống động thì ai cũng hiểu, ai cũng nhớ, ai cũng ray rứt. Ấy mới thấy cốt lõi của việc dạy học không nằm ở những phương pháp hiện đại, cố truyền đạt hàng đống kiến thức, kỹ thuật, phương pháp, tư duy... Tất cả chỉ là thứ thuốc bổ giúp cho học sinh, sinh viên thêm phần thông minh, tăng vị trí, nhiều khả năng cạnh tranh, mà thuốc bổ thì cần có liều lượng, không phải uống nhiều là tốt.

Đã có nhiều hội thảo, nhiều nghiên cứu để đi tìm cái “tinh hoa giáo dục”, từ Đông sang Tây. Tôi giật mình khi tại một hội thảo lớn gần đây ở Việt Nam, có nhiều nhà nghiên cứu, nhà giáo dục trong nước cũng như ngoài nước, chỉ để đề ra rằng 20 năm nữa Việt Nam sẽ có “trường đại học nằm trong top 200”.

Quay đi ngoảnh lại cũng chỉ là mục tiêu ở vị trí này, vị trí nọ... Câu hỏi thông thường của những người mẹ, người cha khi đứa con đi học về vẫn là: “Con đứng vị trí mấy?” “Con được mấy điểm?” Còn những câu như: “Hôm nay con có nghĩ được điều gì hay? Con có chia sẻ với bạn không?” thì hầu như ít nghe thấy.

Khi người thầy, người cô đứng trên bục giảng với một thân tâm không trong suốt, còn kẹt vào những vị trí, bằng cấp, tri thức... mà thiếu đi tình yêu thương, chia sẻ, thì khó tạo ra những năng lượng cần thiết, những bước sóng cần thiết để bắt nhịp, để làm rung động và truyền năng lượng dẫn dắt đến đối tượng ngồi dưới lớp, để giúp họ biết nỗ lực học tập, rèn luyện, không phải để tăng sức cạnh tranh trên toàn cầu, mà là để trả lời được những câu hỏi: “Điều gì đã giúp chúng ta là người qua hàng ngàn năm?” “Điều gì giúp ta hiểu được ta là ai, từ đâu đến, đi về đâu và tại sao?”

Trong bài diễn từ nhậm chức hiệu trưởng Đại học Harvard, bà Drew G. Faust nói: “Tinh hoa nằm ở chỗ đại học chịu trách nhiệm với quá khứ và tương lai của dân tộc, chứ không phải chỉ nhắm ở cái mức kết quả thực tiễn trong vòng mươi lăm năm trước mắt. Cái học ở trong đại học là ‘cái học đúc khuôn cho cả đời người, cái học chuyển đạt gia tài của ngàn năm trước, cái học tạo ra vóc dáng cho tương lai’. Thế nên đại học Harvard mới cho mình là ‘Đại học phụng sự dân tộc’.”

Nhìn thực trạng hiện nay, tưởng chừng như giáo dục chỉ có toàn những loại “thuốc bổ”. Nhưng một cơ thể muốn tồn tại cần phải hội đủ nhiều yếu tố thích hợp để cân bằng, đôi khi cần đến cả một ít thuốc xổ để buông bỏ những tạp niệm, nhằm tìm lại được cái chân lý, sự thật, như một triết gia lớn của nền văn hóa phương Tây là Aristote đã nói: “Tôi rất yêu Platon. Ông ấy là thầy của tôi, nhưng tôi yêu sự thật còn hơn tôi yêu ông ấy nữa.”

Xã hội nào biết quý sự thật, biết đòi hỏi sự thật, thì xã hội đó mới tiến hóa. Có sự thật thì mới có cái hay, cái tốt và cái đẹp.

» Tải file Word về máy » - In chương sách này