Một trong những giá trị chung nhất của nhân loại ở khắp nơi trên toàn
thế giới có lẽ là nụ cười. Tôi và anh có thể không cùng ngôn ngữ nên tôi
không sao hiểu được những gì anh đang nói, nhưng tôi sẽ dễ dàng hiểu
được tâm trạng của anh khi nhìn thấy anh cười. Tự cổ chí kim, từ đông
sang tây, con người ở đâu đâu cũng có chung một cách mỉm cười. Nụ cười
biểu lộ niềm vui, và niềm vui là dấu hiệu tồn tại tích cực của cuộc
sống. Chúng ta chỉ thật sự sống vui khi chúng ta còn giữ được nụ cười.
Chúng ta thường nghĩ rằng khi ta vui, ta sẽ mỉm cười. Điều đó thật ra
cũng đúng nhưng là một quá trình không tích cực. Chúng ta nên nghĩ điều
ngược lại, rằng khi ta mỉm cười, ta sẽ có được niềm vui. Chỉ khi hiểu
theo cách này, ta mới thấy nụ cười là của chúng ta, là vốn quý của tạo
hóa đã trao tặng, và ta phải tận hưởng nó càng nhiều càng tốt chừng nào
mà ta vẫn còn tồn tại trên đời này.
Đôi khi chúng ta rất rộng lòng với người khác – những người ta thương
yêu. Chúng ta có thể ban phát vật này, vật khác cho ai đó mà không cần
có một lý do hoặc mục đích rõ rệt nào, chỉ giản dị là vì chúng ta đang
yêu thương. Nhưng chúng ta lại thường khe khắt với chính mình, luôn giữ
theo một thói quen cố hữu nào đó. Chẳng hạn như chúng ta chẳng bao giờ
mỉm cười mà không có một lý do này nọ. Và vì thế chúng ta đánh mất đi
rất nhiều nụ cười quý giá mà lẽ ra ta dễ dàng có được.
Chúng ta thường nghĩ rằng khi ta vui, ta sẽ mỉm cười. Điều đó thật ra
cũng đúng nhưng là một quá trình không tích cực. Chúng ta nên nghĩ điều
ngược lại, rằng khi ta mỉm cười, ta sẽ có được niềm vui.
Thật ra, chỉ riêng một việc chúng ta đang còn được hít thở không khí
tươi mát giữa cuộc đời này cũng đã là một lý do quá đủ để chúng ta mỉm
cười. Rất tiếc là nhiều người đã lâu không quen nghĩ như thế.
Khi chúng ta mỉm cười, niềm vui dâng lên trong ta và tỏa lan đến những
người quanh ta, đến cả cây cỏ, mây trời, ánh nắng... Hay có thể nói là
cả cuộc đời này cùng mỉm cười với ta. Điều đó là có thật, và chỉ có thể
được cảm nhận bởi những tâm hồn trong sáng, lành mạnh. Khi ta mỉm cười,
ta chứng tỏ rằng ta đang ý thức sự hiện hữu của mình giữa cuộc đời, và
vì thế mà cuộc đời trở nên thân thiết, có thật đối với ta. Ta nên mỉm
cười theo cách hoàn toàn ý thức được giá trị nụ cười mang lại cho mình,
thay vì chờ đợi có những lý do gợi mở nào đó theo thói quen mới mang lại
cho ta một vài nụ cười hiếm hoi. Tự nhiên không hề giới hạn những nụ
cười của ta, bản thân ta đừng nên khắt khe với chính mình một cách không
cần thiết.
Buổi sáng vừa thức dậy là lúc tốt nhất để chúng ta tập mỉm cười. Vâng,
tôi nói là cần phải luyện tập để có thể biết mỉm cười. Những ai trong
chúng ta đã có được năng lực mỉm cười theo ý mình mà không cần luyện
tập, tôi thành thật chúc mừng người ấy. Còn phần lớn những người khác,
họ cần phải dành đôi chút thời gian luyện tập mới có thể có được thói
quen mỉm cười.
Mỉm cười khi vừa thức dậy vào buổi sáng là điều rất tự nhiên. Qua một
đêm dài, ta thức dậy và biết được rằng mình vẫn còn đang sống. Ta biết
được là ngoài kia mặt trời đang lên, những con chim đang hót, bông hoa
đang hé nở và những chồi non đang nhú cao... Cuộc sống tươi đẹp và mầu
nhiệm đến thế, và ta đang có được cơ hội có thể là duy nhất này để tận
hưởng tất cả. Làm sao ta lại có thể không mỉm cười? Trừ khi ta đã hoàn
toàn quên đi tất cả những gì đang diễn ra quanh ta như thế, và bị cuốn
hút chìm đắm vào một thế giới khác, thế giới của sự đánh mất chính mình
và đánh mất cuộc đời. Ta có thể đưa ra trăm ngàn lý do để biện minh cho
sự quên lãng đó. Ta đang lo toan việc này, việc nọ..., ta cần phải làm
thế này, thế khác... nhưng thật chẳng ích gì mà đưa ra những lý do, khi
vốn quý duy nhất của chúng ta là sự sống đã bị lãng quên không dùng đến.
Mỉm cười vào buổi sáng mang đến cho chúng ta sự tốt lành mà không gì có
thể thay thế được. Như tôi đã nói trên, khi ta mỉm cười ta có được niềm
vui. Bắt đầu ngày mới bằng niềm vui tức là ta đã khơi mở cho bao nhiêu
niềm vui khác. Ta sẽ mở rộng lòng hơn với mọi người quanh ta và cũng
khoan dung độ lượng hơn với chính bản thân mình. Vì thế, không những bản
thân ta được vui, mà chúng ta còn mang lại niềm vui cho người khác. Khi
mỉm cười, ta tự nhắc nhở mình rằng ta đang sống với niềm vui trong cuộc
sống, và ta trân trọng, gìn giữ những niềm vui ấy.
Chỉ cần một thời gian ngắn thực hành việc mỉm cười vào buổi sáng, bạn sẽ
có ngay thói quen tốt đẹp này. Chúng ta sẽ mỉm cười dễ dàng khi nhìn
thấy một bông hoa, một cành lá, khi nhớ đến một câu thơ hay, hoặc khi
nghe tiếng chim hót vui đâu đó... Nụ cười mang lại cho chúng ta một ngày
thanh thản và tràn đầy niềm vui của sự tỉnh thức.
Khi một ai đó mỉm cười, ta nên chia sẻ niềm vui cùng người ấy. Vì thế,
ta cũng sẽ mỉm cười. Tôi mỉm cười vì mọi người quanh tôi đang vui. Và
mọi người quanh tôi vui vì tôi mỉm cười. Cuộc sống là một sự liên kết
nhiệm mầu mà chúng ta không bao giờ có thể tìm được hạnh phúc thật sự
khi ta chưa nhận ra mối liên kết ấy.
Nụ cười là biểu hiện của niềm vui, vì thế nó giúp ta xua tan sự buồn
chán, mỏi mệt. Nó cũng giúp ta trấn tĩnh trước những âu lo, hoảng loạn.
Khi tôi mỉm cười, tôi ý thức đúng về những giá trị của cuộc sống, và vì
thế mọi nỗi lo toan đều sẽ trở thành vụn vặt. Tôi sẽ làm hết sức để vượt
qua những khó khăn trở ngại, nhưng tôi không bao giờ để cho những điều
ấy ngăn trở nụ cười, ngăn trở niềm vui của tôi. Nếu tôi đánh mất nụ cười
vì những khó khăn, điều đó chỉ có nghĩa là tôi đang làm cho mọi việc trở
nên tệ hại hơn mà thôi.
Những nghệ sĩ lớn, những nhà thơ, những nhạc sĩ chẳng hạn... đều biết
cách mỉm cười. Các lãnh tụ lớn, những con người sống để mang lại niềm
tin cho người khác, cũng đều biết cách mỉm cười. Một bài diễn văn hay và
có sức thuyết phục đối với quần chúng, luôn được mở đầu bằng một nụ
cười. Một khuôn mặt nhăn nhó, cau có... không thể mang đến điều gì may
mắn hay tốt đẹp. Chúng ta thật khó có thể hình dung một nhạc sĩ sáng tạo
ra những dòng nhạc mang đến cho ta niềm vui tràn đầy sức sống lại có thể
làm được việc ấy khi anh ta không mỉm cười.
Khi một người mỉm cười, người ấy cũng mang lại sự bình thản, tin cậy cho
mọi người chung quanh. Nụ cười nhắc nhở mọi người rằng, dù sao thì chúng
ta vẫn đang còn sống, và sẽ không có bất cứ chuyện gì khác có thể xem là
quan trọng hơn việc ta đang được sống giữa cuộc đời này.
Không phải vô cớ mà tự nhiên đã ban tặng cho chúng ta nụ cười như một
biểu hiện của sức sống vui. Ý tôi muốn nói là, không phải chỉ có con
người chúng ta mới biết mỉm cười. Cây cối xanh tươi vươn lên vì chúng
đang mỉm cười. Khi một cây xanh héo rũ, ta biết nó đang thiếu vắng nụ
cười. Một bông hoa luôn mỉm cười suốt trong thời gian tồn tại ngắn ngủi
của nó, và chỉ từ bỏ nụ cười khi không còn giữ được nhựa sống để tươi
nguyên. Thiên nhiên quanh ta tươi đẹp, vì tất cả đều đang mỉm cười. Vạn
vật đều tận hưởng cuộc sống theo cách tốt nhất có thể có được. Chỉ có
chúng ta là buông bỏ tự nhiên để chạy theo những tham vọng trong cuộc
sống, thay vì là tận hưởng nó. Đã đến lúc ta phải học cách quay lại với
tự nhiên nếu ta còn muốn giữ được nụ cười. Và chỉ khi đó ta mới có thể
cảm nhận được rằng hạnh phúc là một điều hoàn toàn có thật.