Donate

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Giọng đọc: Trường Tân


Ghi nhận trong thiền là ghi nhận những gì sinh khởi trong thân và tâm. Đối tượng có thể là bên ngoài nhưng ta cần ghi nhận cái sinh khởi ở bên trong. Sự ghi nhận thông thường thì không đúng vì chỉ bắt vào khái niệm, đó là sự thêu dệt của tâm, chúng ta đừng tin vào điều đó.
Chánh Niệm là gì? Là không quên ghi nhận đối tượng đúng. Thế nào là đối tượng đúng – Đó là sự thật tuyệt đối.
Đối với các khái niệm, người ta đặt tên là: ly, bàn, xe, nhà … Bản chất của hiện tượng là vô thường còn cái tên người ta đặt cho nó thì bất biến. Những gì sinh khởi có đặc tính vô thường mới giúp chúng ta quan sát đúng.
Lúc mới thực hành, ta cần thiết lập định và trau dồi Chánh Niệm, khi Chánh Niệm mạnh dần lên thì các đối tượng khái niệm cũng mờ dần đi. Có những thời điểm định phát triển mạnh thì ngồi thiền không thấy tay, chân, toàn thân nữa, Chánh Niệm không còn ghi nhận các đối tượng tục đế mà ghi nhận được những hiện tượng sinh khởi rồi diệt đi rất nhanh. Những điều đó chỉ có thể thấy được khi ta thực hành thiền Vipassana.
Xác thân chúng ta cũng như chiếc xe trong Kinh Mi Tiên vấn đáp. Chiếc xe chỉ là một tập hợp các yếu tố lại với nhau mà thành.Ta nói cái gì là chiếc xe? Là bánh xe hay thùng xe …, khi tập hợp lại thì người ta quy ước gọi đó là chiếc xe.
Xác thân chúng ta cũng vậy. Nếu cắt rời mắt, tay, chân ra … liệu còn gọi là con người không? Nhưng tập hợp lại thì gọi là xác thân. Xác thân do tứ đại hợp lại mà ta có thể nhận biết được sự hiện diện của các yếu tố đất nước lửa gió này thông qua các đặc tính của nó. Mỗi đại có mỗi đặc tính riêng, thông qua đặc tính ta gọi tên đất, nước, lửa, gió, chỉ là gọi tên thôi.
Ví dụ, gió có đặc tính là nâng đỡ và chuyển động nên khi hành thiền, đến một lúc nào đó ta thấy cái tay mờ đi, chỉ còn lại là sự chuyển động. Thông thường ta để ý tới cái tay, nhưng lại ít khi thấy được yếu tố chuyển động. Nếu ta quá để ý đến cái tay thì ta sẽ không ghi nhận được đặc tính chuyển động của gió. Đất nước lửa gió có đặc tính của nó mà khi ta ngồi thiền những đặc tính này rất nổi trội. Có lúc ta cảm thấy nhẹ, người nhẹ như nhấc bổng trên sàn hoặc có lúc người nặng trĩu như có ai kéo xuống, có lúc nóng, có lúc mát. Đó là đặc tính của các đại. Thông thường các đại liên tục sinh khởi nhưng trong một thời điểm chỉ một đại nổi trội ta có thể ghi nhận được.
Và nếu ta quay trở vào bên trong của mình ta sẽ ghi nhận được qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý. Khi chúng ta có con mắt lành lặn, gặp cảnh thì phát sinh ra cái nhìn (nhãn thức), người mù biết là đang nhìn nhưng họ không thể kinh nghiệm được cái thấy do con mắt không lành lặn, người bình thường có mắt lành lặn nhưng nếu trong bóng tối cũng không nhìn được. Có đối tượng, có ánh sáng, có con mắt nhưng vẫn chưa nhìn thấy nếu không có sự chú tâm. Tất cả những yếu tố này là do nhân duyên hội tụ lại, nếu không có thì không có cái thấy, không có nhãn thức. Nhĩ thức và các thức khác xảy ra trên các căn còn lại cũng vậy.
Khi một đối tượng sinh khởi, ta không nắm bắt đúng, thì sẽ có sự sinh khởi thích hay không thích. Thích cũng là dính mắc, không thích cũng là dính mắc. Giống như hai mặt của một đồng xu. Các pháp sinh khởi xuất phát từ dục (ham muốn) nhưng ta không thấy được điều đó. Chỉ khi nào ta không còn ham muốn thì làm chỉ để mà làm. Nhưng ta không thấy được hết tất cả nhân duyên nên ta thường cho rằng “tôi nhìn”. Nhưng đâu có tôi nhìn, chỉ là một tập hợp của các yếu tố mà thôi. Bất kể trong hành động nào ta cũng nhìn nhận sai lầm, tất cả pháp đều do nhân duyên tạo tác, hợp rồi tan, do nhân duyên tạo tác rồi tâm tạo tác, phóng tác tiếp. Cho nên chúng ta hãy thong thả ghi nhận cho đúng đối tượng, xác định đối tượng đúng.

    « Xem chương trước «      « Sách này có 25 chương »       » Xem chương tiếp theo »

_______________

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH

Donate

Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...

Việt Nam (161 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Hoa Kỳ (12 lượt xem) - ... ...