Hãy thư giãn, nhắm mắt và hình dung có một cậu bé tên là Egbert, con trai của một vị công tước. Egbert luôn nghĩ rằng mình là người quan trọng nhất trên đời. Cậu cũng luôn tin rằng mình có quyền cư xử thô lỗ tùy thích và ra lệnh cho bất cứ ai. Cho đến ngày kia, một người đánh cá tốt bụng đã dạy cho Egbert một bài học quan trọng. Hãy lắng nghe câu chuyện của cậu bé.
Relax, close your eyes and imagine a duke's son, Egbert, who thought he was the most important person in the world. Egbert believed he could be as rude as he liked and order everyone about - until a kindly fisherman taught him an important lesson. Listen carefully to his story.
Một buổi sáng, Egbert ngồi trên một cái ghế kiệu, được hai người hầu là Benson và Merriweather khiêng đi loanh quanh trong cung điện. Không phải Egbert không thể tự bước đi, nhưng cậu ta quá lười đến nỗi không muốn tự mình làm bất cứ việc gì.
One morning Egbert was being carried around the palace in a sedan chair by his servants, Benson and Merriweather. It wasn’t that Egbert couldn't walk - he was very lazy and didn't like to do anything for himself.
Egbert nói với Benson: “Ta muốn đi thuyền.”
“I want to go boating,” Egbert said to Benson.
Benson lắp bắp: “Nhưng thưa cậu chủ, trời đang sắp có bão!” Benson vừa nói vừa run vì biết rằng Egbert không thích bị từ chối.
“But Master Egbert, there’s a storm coming!” stuttered Benson. He was scared - he knew Egbert didn’t like it when people said no to him.
Egbert hét lớn: “Ta không cần biết. Ta là con trai của công tước. Ta muốn đi thuyền ngay bây giờ!”
“I don’t care, I’m the duke’s son and I want to go boating right NOW!” shouted Egbert.
Thế là Benson và Merriweather phải khiêng Egbert trong ghế kiệu đi xuống 108 bậc thang, thở phì phò hổn hển khi đi ra khỏi cổng lâu đài và tiến về phía biển.
Benson and Merriweather, puffing and panting, carried Egbert and his sedan chair down the one hundred and eight steps of the palace, out of the gate and toward the sea.
Egbert càu nhàu: “Cẩn thận chứ, hai người làm gì mà xóc mạnh thế.”
“Watch it, you’re bumping me,” complained Egbert.
Hai người hầu đã kiệt sức, đặt ghế kiệu xuống và kéo lê đi trên con đường đầy đá để xuống đến bến cảng. Egbert chỉ còn cách rên rỉ và than vãn, rồi thúc hối hai người hầu đi nhanh hơn. Cuối cùng, Merriweather không giữ được bình tĩnh, đẩy mạnh chiếc ghế kiệu về phía trước và Benson cũng buông tay ra. Merriweather thét lên: “Đủ lắm rồi, hãy thôi đi những lời độc địa của cậu.”
The two exhausted servants hauled Egbert along the rocky road to the harbour. Egbert moaned and groaned, then demanded to be carried faster. Merriweather finally lost his temper. He gave the sedan chair an almighty push and Benson dropped it, too. “I’ve had enough of you and your wicked tongue!” Merriweather cried.
Egbert và chiếc ghế kiệu lăn tròn xuống dốc, ra khỏi tầm kiểm soát của hai người hầu. Hối hận vì đã mất bình tĩnh, Merriweather cùng với Benson chạy vội theo, nhưng họ đã không kịp ngăn lại khi Egbert tiếp tục lao thẳng và rơi tỏm xuống biển làm nước bắn lên tung tóe. Egbert bám chặt vào ghế kiệu và trồi lên hụp xuống trong nước biển.
Egbert and the chair rolled down the hill, out of control. Sorry that he'd lost his temper, Merriweather ran with Benson after Egbert, but they couldn’t stop him plopping into the sea with a great splash. Clinging to the chair, Egbert bobbed up and down in the water.
Ngay khi ấy, cơn bão ập đến. Những tia chớp lóe sáng ngang trời và những con sóng dâng cao vì gió bão. Egbert chưa bao giờ hãi hùng đến thế.
Just then the storm arrived. Lightning flashed across the sky and the waves were whipped high by the wind. Egbert had never been so frightened.
Cậu bé thét lớn: “Cứu tôi với! Ai đó làm ơn cứu tôi với!”
“Help!” he cried. “Please somebody, help me!”
Một người đánh cá tên Ayo cũng bị kẹt lại ngoài khơi trong cơn bão. Nhưng anh có nhiều kinh nghiệm và rất bình tĩnh. Anh đã hạ buồm xuống và kiên nhẫn chờ cho cơn bão qua đi. Khi ấy, anh vội vã quay tàu về hướng có tiếng kêu la cầu cứu của Egbert.
Ayo was a fisherman who’d also been caught by the storm. But he was very experienced and very calm. He’d hauled in his sail and was patiently waiting for the storm to pass. He spun his ship hard in the direction of Egbert’s cries.
Lại một tia chớp lóe sáng soi rõ Egbert đang bám chặt vào chiếc ghế kiệu dưới biển. Ayo suy nghĩ thật nhanh. Anh nói với con vẹt được mang theo làm bạn cùng anh trên tàu: “Tao sẽ kéo thằng bé này lên bằng lưới đánh cá.” Và Ayo quăng lưới xuống, tóm được Egbert ngay lần quăng lưới đầu tiên rồi kéo cậu bé lên tàu.
Another flash of lightning lit up Egbert clinging to his sedan chair in the sea. Ayo thought quickly. “I’ll haul him in with my fishing net,” he said to the pet parrot who kept him company. Ayo threw out his net, caught Egbert first time and pulled him aboard.
Egbert nằm dài trên boong tàu, cảm thấy tủi thân vô cùng.
Egbert lay on the deck, feeling very sorry for himself.
Ayo cười khúc khích và nói: “Chú mày là một con cá kỳ lạ!”
“You're a strange-looking fish!’’ chuckled Ayo.
Egbert giận dữ nghĩ thầm: “Thật quá vô lễ! Ta là con trai của công tước! Sao ông ta dám cười nhạo ta chứ.” Nhưng cậu không nói gì. Cậu thấy khiếp sợ người đàn ông này khi nhìn thấy những hình xăm trên người và miếng dán che một mắt.
“How disrespectful. I’m a duke’s son! How dare he laugh,” thought Egbert furiously. But he said nothing. He was frightened of this man with his tattoos and eye-patch.
Ayo đưa tay xốc mái tóc của Egbert lên và nói: “Đừng sợ, ta sẽ lau khô người và cho chú mày ăn một ít xúp nóng.”
“Come on,” said Ayo, ruffling Egbert’s hair “We’ll get you dried off and get some warm soup in you.”
Egbert giận nóng cả người lên, cậu nghĩ: “Sao ông ấy dám chạm vào ta với đôi bàn tay thường dân thô thiển như thế?”
Egbert was red-hot with anger. “How dare he touch me with his great peasant hands,” he thought.
Cơn bão qua đi và Ayo đưa tàu vào bến cảng an toàn. Egbert làm ra vẻ biết ơn. Cậu bé cố mỉm cười, nhưng điều này làm tổn thương khuôn mặt bởi cậu không quen mỉm cười. Cậu nói “cảm ơn” nhưng thấy rất khó chịu khi phải nói ra những từ không quen thuộc.
The storm passed and Ayo sailed safely into port. Egbert pretended to be grateful. He tried to smile, but it hurt his face as he wasn't used to smiling. He said “thank you,” but felt sick speaking that unfamiliar word out loud.
Trước mặt Ayo, Egbert nói: “Khi trở thành công tước, ta sẽ ban thưởng thật hậu hỹ cho ông.” Nhưng rồi Egbert nói thêm với giọng thật nhỏ gần như không để ai nghe thấy: “Cứ mơ vậy đi...!”
To Ayo’s face he said: “When I’m made duke I will reward you most generously.” But under his breath Egbert added “As if...!”
Khi Egbert quay về cung điện, cậu ta khoác lác rằng đã tự mình thoát chết nhờ vào sự khôn ngoan và khả năng bơi lội xuất sắc. Nhưng ai cũng biết là Egbert chẳng bao giờ chịu suy nghĩ và hơn nữa cũng chưa bao giờ tập thể dục. Mọi người bảo nhau: “Cậu ta thậm chí còn chưa bao giờ chịu bước chân đi, nói gì đến chuyện biết bơi chứ.”
When Egbert returned to the palace he bragged that he had saved himself using his brainpower and his excellent swimming. But everyone knew that Egbert never bothered to use his brain, and what’s more never did any exercise. “He doesn’t even walk anywhere, let alone swim,” they said.
Qua năm sau, tàu của Ayo đi ngang qua gần bến cảng của vị công tước. Ayo nói với con vẹt của mình: “Có lẽ tao sẽ ghé thăm người bạn trẻ của mình. Để xem dạo này cậu ta thế nào.”
The following year Ayo was sailing near the duke’s harbour. “Perhaps I’ll pay a visit to my young friend,” Ayo said to his parrot. “Let’s see how he’s getting along.”
Người cha của Egbert đã qua đời và giờ đây Egbert trở thành công tước. Buổi sáng hôm Ayo quyết định ghé thăm, Egbert đang nằm dưới một tán dù lớn màu đỏ, trên thềm cung điện để người hầu xoa bóp những ngón chân. Cậu ta chợt nhìn thấy dáng người to lớn của Aya đang tiến lên đồi.
Egbert’s father had died and Egbert was now the duke. The morning that Ayo decided to visit, Egbert was lying under a big red canopy on the palace terrace having his toes massaged. He spied the great hulk of Ayo coming up the hill.
Egbert nghĩ thầm: “Ái chà! Cái gã đần độn vô lễ kia đang trở lại, muốn ta ban thưởng đây. Ta phải trừ khử hắn trước khi hắn nói cho bất cứ ai biết việc hắn đã cứu ta.” Egbert quát bảo bọn cận vệ: “Bắt ngay người đàn ông kia! Hắn là một tên trộm cắp côn đồ. Đưa hắn vào ngục tối.”
“Aha, that disrespectful oaf is back, looking for handouts,” he thought. “I must get rid of him before he tells anyone he rescued me.” Egbert shouted to his guards: “Arrest that man! Hes a thief and a thug. Throw him in the dungeon.”
Những người lính cận vệ của Egbert không dám trái lệnh. Họ bắt ngay Ayo, trói tay lại và dẫn đến ngục tối.
Egbert's bodyguards didn’t dare challenge him. They arrested Ayo, bound his hands and took him to the dungeon.
Hôm đó nhằm phiên chợ ở quảng trường thành phố. Các nhà buôn đang bán trái cây, rau quả, gia vị và cá tươi. Một người bán tạp hóa tên Paolo đã nhận ra người bạn của ông là Ayo đang bị trói tay dẫn đi. Ông liền yêu cầu những người lính cận vệ cho biết họ đang dẫn bạn ông đi đâu.
It was market day in the city square. Traders were selling fruit and vegetables, spices and fresh fish. Paolo the grocer spied his friend Ayo being led away in chains and demanded to know where the guards were taking him.
Viên chỉ huy cận vệ nói: “Ông ta đang bị dẫn đến ngục tối. Ông ta là một tên côn đồ trộm cắp.”
“He is being sent to the dungeons. He’s a thug and a thief” replied the chief guard.
Paola kêu lên: “Vô lý! Tôi biết người này. Anh ấy là một người lương thiện và tử tế.”
“Nonsense,” exclaimed Paolo. “I know this man and he’s a decent and honest fellow.”
Đám đông tụ tập lại và nhiều người khác cũng nhận ra Ayo.
A crowd gathered and several others recognized Ayo.
Một nhà buôn gia vị tên Mario nói: “Anh ấy là người tốt bụng nhất mà tôi từng được biết.”
Mario the spice trader said: “He’s the kindest man I know.”
Người thợ kim hoàn tên Nino nói: “Ayo thường đem hết khả năng giúp đỡ mọi người.”
Nino the goldsmith said: “Ayo helps everyone he can.”
Và người bán cá tên Clauda nói: “Tôi có thể tin tưởng giao phó cả mạng sống của mình cho Ayo. Hơn nữa, tôi biết rằng Ayo đã từng cứu mạng công tước Egbert.” Và rồi Clauda kể cho đám đông nghe toàn bộ câu chuyện.
And Claude the fishmonger said: “I’d trust Ayo with my life. What's more, I know that Ayo saved Duke Egbert's life.” Then Claude told the gathering crowd the whole story.
Mọi người la lên: “Egbert là một tên vô ơn và dối trá.” Đám đông giận dữ cùng kéo đến cung điện để đòi hỏi sự công bằng.
“Egbert is ungrateful and a liar” the people cried. The angry crowd ran to the palace demanding justice.
Họ la hét: “Đả đảo Egbert ! Đưa Ayo lên cầm quyền.”
“Down with Egbert! Ayo for chief minister!” they cried.
Xấu hổ và hoảng sợ, Egbert không biết phải làm sao.
Ashamed and frightened, Egbert didn't know what to do.
Paolo nói: “Hãy để Ayo quyết định hình phạt đối với Egbert.”
“Let Ayo decide on Egbert's punishment,” said Paolo.
Ayo suy nghĩ một lát rồi nói: “Nên bắt buộc Egbert làm người đánh cá trong một năm lẻ một ngày. Tôi không nghĩ ra được cách nào tốt hơn để dạy cho anh ta biết kiên nhẫn và khiêm tốn.”
Ayo thought for a while. Then he said, “Egbert should be a fisherman for one year and one day. I can't think of a better way of teaching him patience and humility.”
Sau một năm lẻ một ngày phải sống như một người đánh cá nghèo nàn, Egbert đã biết được giá trị của việc giúp đỡ người khác và biết ơn khi được người khác giúp đỡ lại. Egbert trở nên tốt bụng, rộng lượng và dựa vào Ayo như một quan cố vấn khôn ngoan. Mọi thần dân của công tước đều cho rằng họ đã có được một người cai trị tốt nhất.
After a year and a day as a poor fisherman, Egbert had learned the value of helping people and was grateful when people helped him in turn. He became kind and generous and relied on Ayo as his wise counsellor. The people of the dukedom agreed they had the best ruler in the land.
Cho dù bản thân mình có tầm quan trọng đến đâu đi chăng nữa, tất cả chúng ta đều cần đến sự giúp đỡ của người khác. Nói năng tử tế và rộng lượng là cách tốt nhất để chắc chắn là ta sẽ nhận được sự ủng hộ và thân thiện từ người khác.
However important we are, we all need the help of other people. Using kind and generous words is the best way of making sure we receive support and friendship from others.