Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Bồ Đề Tâm Nhẫn Nhục Ba La Mật
(VI Ksàntiparamita)
(Phẩm thứ tư)
Nguyện làm các thiện nghiệp
Cho giới dẫn đường trước
Cúng dường Đức Như Lai
Trăm ngàn kiếp chẳng cùng
Tu hành tìm giác ngộ
Tội sân chẳng cho sanh
Quán mọi loại đều không
Cho nên tâm ưa nhẫn
Chẳng được tham ưa vui
Giữ ý cho bình đẳng
Tâm có sân não bịnh
Chẳng mê hay đầy đủ
Kia đây có thí chủ
Cung cấp và lợi dưỡng
Tùy kia ái làm trọng
Chẳng được, sanh sân não
Phàm các việc thân cận
Chẳng khởi thêm giận hờn
Nơi ấy chẳng có sân
Lại được an lạc nầy
Nhẫn phải được như thế
Hoặc đối mặt oan gia
Sân ấy phải hay trừ
Đời đời thường an lạc
Oan ấy sanh nơi tâm
Ái ấy lại chẳng vui
Nếu chấp sân não mãi
Chẳng nhẫn lành không hoại
Kia ăn ta oán lớn
Nơi ta chẳng lợi lạc
Biết kia oán chẳng ăn
Cho nên phải kiên nhẫn
Phàm thấy oán hờn đến
Hoan hỷ chứ chẳng sân
Nơi oán nếu khởi sân
Lợi kia liền diệt hết
Tâm nhẫn thường ở đây
Chẳng cho sân khởi dậy
Trụ nhẫn chẳng thời gian
Sân oán tự chẳng sanh
Nếu người hay gìn ái
Chẳng làm nghiệp miệng ác
Khẩu nghiệp nếu chẳng lìa
Sau đó bị oan gia
Cho nên tâm kiên nhẫn
Liền được những niềm vui
Kia Nạp Lục Nga Tử (Durgàpuraka)
Tà kiến cầu giải thoát
Dao hại bức thiêu thân
Chẳng lợi do hay nhẫn
Ngu si chẳng chánh kiến
Thọ nhận khổ não lớn
Ta đây tâm Bồ Đề
Khổ ấy sao chẳng nhẫn
Muỗi mòng cùng gió máy
Thường đói khát khổ não
–m đau phiền người bịnh
Trụ nhẫn mà chẳng thấy
Lạnh nóng cùng gió mưa
Bịnh kìm hãm khổ sở
Bị hết các khổ não
Nhẫn chẳng cầu an vui
Giết kia máu lưu chảy
Tâm kiên cố dũng mãnh
Hại thân tự thấy máu
Sợ hãi cùng kinh dị
Kẻ kia tâm thanh tịnh
Thường bị sân não vây
Cùng phiền não duy trì
Nhẫn tâm hay dũng mãnh
Bụng rắn bò sát đất
Giống sân ở nơi tâm
Giết đi chẳng kiên sợ
Giết rồi được lợi lạc
Như Lai đấng đại bi
Thương khổ, nói luân hồi
Cho biết tội căn bản
Trụ nhẫn mà chẳng làm
Phụ mẫu khó đo tâm
Con cái gặp chết chìm
Giữ tâm lìa sân nộ
Tự xa khổ báo lớn
Giống như kẻ vô trí
Làm cho tội kia sanh
Tu hành mà vô trí
Sân sanh cũng như thế
Muốn ở bất tư nghì
Hãy tu trì tâm nầy
Nơi đây sanh ái nhiễm
Làm sân chẳng sanh khởi
Nếu tham lam trần kia
Mà sanh nhiều tội lỗi
Nhơn ấy các nghiệp lực
Chẳng thể được tự do
Nơi cảnh nếu chẳng tham
Nơi kia chẳng chỗ sanh
Hòa hợp tâm chẳng sao
Cho nên lại chẳng sanh
Nếu tham mà chẳng sanh
Chẳng được mà tự nói
Ta được như thế ấy
Lại sanh bất tư nghì
Kia không sanh, chẳng sanh
Được ấy có thế nào
Quan sát nơi đây kia
Diệt hết được vô dư
Tâm nầy hằng thanh tịnh
Giống như màu ma ni
Biến hóa do cái nhân
Chẳng nhân, tướng sao có
Quá khứ đã tạo ra
Việc kia tạo thế nào
Tùy kia mà làm nhân
Nhân kia sanh ra quả
Tất cả tuy do nhân
Nhân thiện ác do tâm
Nói cầu tánh tịch tịnh
Như thế có ra sao
Nếu chấp nhân hòa hợp
Vui ấy cùng khổ não
Tâm nầy chẳng thể ở
Hiểu người nên tự khuyên
Cho nên như oan gia
Tưởng làm thiện tri thức
Nhơn làm như thế đó
Hay nhận được niềm vui
Như thế các hữu tình
Do nghiệp chẳng tự tại
Tự tại nếu thành tựu
Ai thẳng đến nơi khổ
Tán loạn tâm duyên trần
Tâm kia chẳng hay biết
Bỏ ăn, ăn sân tiếp
Khổ ấy ngược lại yêu
Tự mình nếu chẳng phước
Ái kia trói buộc nghiệp
Như ăn trúng thuốc độc
Đọa vào chốn sanh tử
Ở tại nơi phiền não
Do đấy chẳng tự hộ
Muốn giải thoát tha nhơn
Việc nầy làm sao được
Phiền não mê hôn ám
Nên lại sanh tự sát
Độc hại chẳng từ bi
Sao sân kia chẳng giữ
Tự tánh lại ngu mê
Làm cho kia điêu đứng
Sanh ra sân chẳng nghi
Như lửa hay sanh cháy
Hữu tình tánh ngu muội
Làm cho nhiều sai trái
Ngu muội ở nơi nầy
Như khói nơi hư không
Nếu người sân chẳng giữ
Ngu mê vô trí kia
Giống cầm gậy khuyên người
Làm cho kia thêm não
Ta từ quá khứ sanh
Khổ não cùng hữu tình
Cho nên ở thân nầy
Bị khổ não hay nhẫn
Thân ta ví như thiếc
Thọ kia bị đốt cháy
Như thiếc gắn vào tâm
Nhận được khổ thế nào
Ta nay thấy thân nầy
Như hình tượng vô tình
Duy chỉ khổ não kia
Sân hận chẳng thể khỏi
Ngu mê khởi ái nghiệp
Chẳng hiểu khổ gốc nầy
Bị khổ duyên nhau lại
Sanh phiền não thế nào
Giống như khổ địa ngục
Bay vào nơi rừng kiếm
Biết nghiệp mình đã sanh
Nơi nào có sân não
Ta bị nghiệp như thế
Phải biết khởi chỗ nầy
Liền phải vào địa ngục
Chẳng phải do kia tạo
Muốn ta hết nghiệp nầy
Vô lượng vô hữu biên
Nghiệp ta cũng như thế
Lâu lắm ở địa ngục
Ta trải qua như thế
Kia thật ta oan gia
Thế nào trí phân biệt
Ngu mê sân tạo ra
Nếu người hay hộ trì
Cùng oan nhẫn chẳng si
Tâm ấy công đức sanh
Địa ngục vào thế nào
Hết ta các việc làm
Được nhơn như kia vậy
Chẳng nhẫn sân, chẳng hộ
Phá hoại việc tu hành
Ý vô tướng vô hình
Tán loạn tức phá hoại
Do thân giữ gìn vậy
Thân khổ nên nhẫn thọ
Ta nơi nghiệp miệng xấu
Chóng qua mà chẳng làm
Thân chẳng cùng chúng khổ
Tâm sân như thế nào
Ta nay sanh nơi ấy
Tâm tịnh làm cùng làm
Lợi ích kia tức không
Việc gì nơi ăn uống
Phàm có làm việc ấy
Quan trọng nơi lợi người
Kia không lợi chẳng thích
Nhất định tội chẳng nghi
Chẳng như giờ chìm nổi
Chẳng tham tà sống lâu
Chết phải đọa chốn khổ
Giống như ở nơi mộng
Trăm năm thọ niềm vui
Như chơn thật được vui
Biết rồi thấy chẳng phải
Giống kia lúc vô thường
Thọ mệnh lại dài lâu
Biết cả hai việc rồi
Kia sao được niềm vui
Ở kia lâu hoan hỷ
Tự mình được nhiều lợi
Như hành nhơn lâu đời
Hình trần cùng tay không
Phước lợi tùy lên xuống
Tội căn trở lại sanh
Phước hết tội chẳng sanh
Vì được chẳng sanh sân
Kia sao bị phá hoại
Hướng đến làm chẳng thiện
Như thế bất tư nghì
Chẳng lành chẳng phá hoại
Chẳng được tán thán sân
Phá hoại hữu tình vậy
Như thế tâm lợi tha
Sân kia chẳng lý sanh
Vì kia tu tâm nầy
Nhẫn nơi chẳng ở vậy
Thấy kia phiền não sanh
Là tán công đức nhẫn
Tháp tượng cùng diệu pháp
Phỉ báng và phá hoại
Phật lại chẳng khổ não
Ta nơi kia chẳng sân
Ở Thầy và quyến thuộc
Chẳng tạo nơi ái nghiệp
Nhơn nầy quá khứ sanh
Thấy rồi mà liền biết
Tâm giác xem hữu tình
Hằng tại nơi khổ não
Thấy kia như thế rồi
Nơi khổ não hay nhẫn
Sân hận và ngu si
Phân biệt riêng từng loại
Độc nầy phải nên biết
Sao được nói chẳng lầm
Quá khứ ấy thế nào
Mà tác hại nghiệp kia
Như thế các nghiệp nhơn
Gián đoạn làm sao đây
Phước Phật cũng như vậy
Ta nay một lòng làm
Cùng tất cả hữu tình
Tâm từ cùng hỗ tương
Như lửa thiêu nhà nầy
Lửa vào trong nhà ấy
Nhà kia lại có cỏ
Lửa kia tự kéo dài
Như thế dụ cho tâm
Hòa hợp cùng lửa sân
Đốt kia phước công đức
Sát na chẳng tồn tại
Nếu người giết nơi tay
Lìa xa việc làm lành
Địa ngục khổ hay trừ
Thiện nầy thật chẳng thật
Nếu người tại thế gian
Ít khổ chẳng hay nhẫn
Địa ngục khổ vô lượng
Nhân sân sao chẳng dứt
Ta lại khổ như thế
Qua trăm ngàn địa ngục
Mỗi mỗi vì lợi kia
Làm ấy chẳng vì mình
Ta chẳng phải như vậy
Những sự khổ não lớn
Phải lìa thế gian nầy
Vì lợi như thế làm
Lìa khổ được vui vẻ
Kia đều tán công đức
Kia được ca ngợi thế
Thế nào chẳng được vui
Kia tức được như vậy
Vô ngại nơi niềm vui
Lợi tha làm tối thượng
Kẻ trí sao chẳng rời
Như thế làm cao cả
Được niềm vui chẳng tu
Thấy đó nếu chẳng xả
Phá hoại nơi chánh kiến
Nếu kỉnh ái nơi kia
Bởi đức mà xưng tán
Đức kia liền xưng tán
Cho đến tự kính yêu
Đương phát Bồ Đề tâm
Vì tất cả hữu tình
Nay được những niềm vui
Sao là sân hữu tình
Phật vì ba cõi cúng
Muốn hữu tình thành Phật
Lợi đời được chẳng thật
Phiền não kia tạo sao
Nếu người cùng cốt nhục
Lại cùng những người thân
Dưỡng dục và đời sống
Chẳng vui sân sao sanh
Như kia cầu Bồ Đề
Đương dùng Bồ Đề tâm
Mà chẳng yêu hữu tình
Phước tự bỏ vì sân
Nếu người hay cầu đến
Bỏ tiền ra bố thí
Cầu ấy tức chẳng được
Chẳng như của tại nhà
Thanh tịnh công đức phước
Chướng nào mà chẳng được
Được rồi tự chẳng thọ
Như ở sân tu hành
Làm tội và làm phước
Chẳng cùng chẳng tùy hỷ
Lại chẳng cùng nương làm
Đương tự chẳng được ghì
Nếu yêu mến oan gia
Muốn cầu hoan hỷ nầy
Lại cầu lời tán thán
Việc nầy chẳng thể được
Tuy dục đầy đủ đó
Khổ thêm chẳng vui sướng
Bồ Đề tâm chẳng nhẫn
Lợi ấy chẳng thành tựu
Phiền não như lưỡi câu
Làm người chẳng tự tại
Giống như nơi địa ngục
Giết người vào hầm lửa
Ta gốc cầu lợi tha
Cần gì xưng tán ảo
Chẳng phước chẳng thọ mệnh
Chẳng lực chẳng an lạc
Tự lợi hành chẳng tròn
Trí giả nên phải biết
Sau mãi phải tự làm
Phải yêu vui đầy đủ
Tu hành cần xưng tán
Hoặc lấy dao tự sát
Như thế chẳng phải thật
Vô ích chẳng lợi lạc
Giống như phá hoại nhà
Thấy mặt trời trong ngoài
Lại do xưng tán hảo
Phải dụng tâm làm sáng
Kia tư duy nơi tiếng
Sanh diệt lại bình đẳng
Tâm như thế lợi tha
Đương làm như thế đấy
Nơi kia yêu thế nào
Mà làm được lợi ích
Kia lại được niềm vui
Ta lợi ích chẳng ảo
Người người được lợi lạc
Cùng người tán thưởng ta
Cái ta là thế nào
Chẳng riêng uy đức vui
Kia như thế thưởng ta
Yêu kia riêng được vậy
Kia chẳng duyên cùng đây
Như kẻ ngu mê kia
Lời thưởng ta được nhận
Xa phá đừng đắm nhiễm
Hận ác kẻ đức chánh
Do đây mà sân làm
Tán thán thành chướng ngại
Ta nay chẳng phát khởi
Giữ chẳng theo đường ác
Vì kia làm vô ngã
Nếu giúp các hữu tình
Lợi dưỡng như dây buộc
Làm hữu tình giải thoát
Ý kia sao lại sân
Nếu người muốn lìa khổ
Lại vào cửa giải thoát
Nầy là uy đức Phật
Sao ta lại sân kia
Sân nầy ta chẳng tạo
Bởi phước chướng ngại vậy
Tu hành bình đẳng nhẫn
Kia chẳng phải gặt được
Tự thân nhiều điều sai
Nhẫn nhục nên không làm
Điều sai ấy chẳng làm
Phước kia lại thâu được
Nếu người phước chẳng có
An nhẫn mà tự sanh
Thường làm an trụ nhẫn
Sao lại nói chướng ngại
Đời muốn người lợi ích
Chẳng nên thí chướng ngại
Chướng ngại nên xuất gia
Lại chẳng được xuất gia
Thế gian thật khó được
Kẻ cầu mà hay cùng
Ta tuy nói việc lành
Ở nơi chẳng thể được
Kia hay làm giác ngộ
Xa rời những oán hận
Như ra vào vào trong
Cho nên nói chẳng khó
Sám hối nơi nghiệp nhơn
Nơi kia làm dẫn đường
Đó là quả của nhẫn
Như thế mà sanh được
Kia chẳng ta nơi tâm
Tâm nầy lại trụ nhẫn
Thành tựu bất tư nghì
Cúng dường nơi diệu pháp
Tâm nầy vì lợi tha
Cho đến cùng thọ mệnh
Hoặc oán hờn chẳng cùng
Vì sao nói nhẫn riêng
Ở nơi tâm ác kia
Mỗi mỗi cùng nhẫn nhục
Cứ như thế được nhẫn
Do cúng dường diệu pháp
Nơi Phật cùng chúng sanh
Đức Thế Tôn nói ra
Mọi người đều cung phụng
Hay cảm được giàu có
Như Lai và pháp nầy
Cùng hữu tình bình đẳng
Tôn trọng lời Phật dạy
Hữu tình cũng được vậy
Ý kia cũng như thế
Ở chính mình không làm
Nơi kia đại bình đẳng
Bình đẳng nơi hữu tình
Ý lớn nơi hữu tình
Từ bi mà cúng dường
Phát tâm như phước Phật
Như phước Phật có được
Cho nên hành Phật pháp
Phật hữu tình bình đẳng
Nơi Phật chẳng bình đẳng
Công đức hải vô biên
Phật công đức tinh thuần
Chẳng công đức thể sánh
Tuy tam giới cúng dường
Thấy thế nhưng khó thể
Phật pháp và đạo sư
Là tối thượng hữu tình
Cúng dường các hữu tình
Phải như đây tác ý
Ở nơi các quyến thuộc
Chẳng hay khởi lợi lành
Ở kia hay phụng sự
Chẳng làm được nào sai
Phá họa thân vào ngục vô gián
Nếu kia làm rồi ta lại làm
Tâm rộng lớn vì kia tất cả
Như thế phải làm các việc lành
Giống đời người vì tự tại chủ
Do nơi việc nầy chẳng xưng tình
Vì sao mà làm người con kia
Ta làm cho kia chẳng nô bộc
Như Phật vào khổ nhưng chẳng khổ
Lại được an vui cùng sung sướng
Vui sướng cùng tất cả Phật kia
Phật vui vì kia hay làm nầy
Như thân phiền não mà cùng khắp
Muốn cho tất cả được đầy đủ
Nơi hữu tình khổ lại như thế
Ta chẳng phương tiện, không bi mẫn
Cho nên khổ nầy ta lìa xa
Cứu tất cả khổ và tâm từ
Trước làm não hại người nhẫn nhục
Tội kia ta nay mà sám hối
Ta nay phụng sự Đức Như Lai
Cùng với thế gian kẻ tôi tớ
Mọi người chân đạp nơi đầu ta
Thọ những niềm vui cùng với Phật
Thế gian tất cả nhác hay làm
Bởi tâm từ mẫn nên chẳng ngại
Thấy đây tất cả không so màu
Kia như thế trọng ai chẳng kính
Như thế phụng sự Đức Như Lai
Như thế sự tự lợi thành tựu
Như vậy làm đời bớt khổ não
Cho nên con nay được xuất gia
Giống như một ông vua
Hay điều phục mọi người
Chẳng người nào không phục
Vì thân vua cao tột
Kia chẳng phải một mình
Che kia lực của vua
Dứt trừ những sức yếu
Lại chẳng có sai quấy
Bi mẫn tâm trụ nhẫn
Lực ấy ở địa ngục
Hay giúp các hữu tình
Như thế có vua ác
Sân chẳng vua ra lệnh
Như địa ngục khổ kia
Phiền não nơi hữu tình
Khổ kia mà tự thọ
Vui chẳng cùng vua kia
Như được cùng Phật vậy
Thiện tâm nơi hữu tình
Tâm nầy sao chẳng thọ
Hay giữ nơi hữu tình
Sau sẽ được thành Phật
Thấy hay được tôn trọng
Vui nầy lại chẳng thấy
Không bịnh lại đoan nghiêm
Vui vẻ mà sống lâu
Phú quý làm luân vương
Đều do nhẫn vậy.
Kinh Bồ Đề Hạnh
Bồ Đề Tâm Tinh Tấn Ba La Mật
(Phẩm thứ năm)
Kẻ trí hay nhẫn nhục
Bồ Đề ở tinh tấn
Giải đãi xa rời phước
Như lìa bởi gió cuốn
Tinh tấn lực thế nào
So kia phân biệt nói
Giải đãi chẳng tinh tấn
Như nghi ngờ tự xem
Hay tham ưa ngủ nghỉ
Ham khoái lạc chẳng chừa
Luân hồi khổ bị đắm
Do nơi giải đãi sanh
Phiền não là nhà ở
Lực giải đãi xâm vào
Hay đến cửa vô thường
Tại sao nay chẳng biết
Tinh tấn vì nơi kia
Đây làm kia chẳng thấy
Giải đãi hay ngủ nghỉ
Đây là trâu buông lung
Điều nầy nếu chẳng thấy
Tất cả đạo đều mất
Ở kia chẳng chứng được
Tại sao tham ngủ nghỉ
Nếu có được uy nghi
Vô thường nếu có đến
Cho đi chẳng thể hết
Làm sao nơi giải đãi
Tinh tấn nếu chẳng tu
An nhiên nếu tinh tấn
Hốt nhiên chốn vô thường
Suy nghĩ lấy làm khổ
Thấy kia cửa Diệm Ma
Khổ não lại nguy cập
Giây lát nước mắt chảy
Bà con chẳng thể cứu
Nghe địa ngục mở cửa
Tự nhớ nghiệp nóng bức
Thân nơi chẳng thanh tịnh
Lo lắng chẳng được yêu
Địa ngục khổ quá nhiều
Ác nghiệp như thế đó
Như cá trong nước chảy
So kia sợ như vậy
Nghiệp địa ngục làm rồi
Lại thọ lửa khổ thiêu
Thân tàn lụi khổ não
Làm sao thanh tịnh được
Ma Vương cùng người khổ
Bắt người tống vô thường
Vô thường khổ hay sợ
Đây là quả giải đãi
Ngu mê đắm ngủ nghỉ
Qua đây mà chẳng nhanh
Vào nơi biển khổ lớn
Lại chẳng được thân người
Trừ vui pháp tối thượng
Vô biên chủng tử vui
Dải đãy cùng cười vui
Nhơn khổ làm sao vui
Thấy thêm lực sân nhiều
Biết kia tự tinh tấn
Tự kia làm các việc
Như bình đẳng với kia
Ta được giác ngộ gì
Mà chẳng phân biệt làm
Nơi Như Lai chơn thật
Lời ngay chánh giải thoát
Kia muỗi, ve, ruồi, nhặng
Cùng trùng, tôm, hến thảy
Nếu được lực tinh tấn
Lại cũng chứng Bồ Đề
So ta được làm người
Hay biết lợi chẳng lợi
Nhớ biết những tinh tấn
Sao chẳng được Bồ Đề
Hoặc bỏ cả tay chân
Điều này sanh sợ hãi
Ngu mê khác chỗ dạy
Lợi nầy kia chẳng biết
Dứt đi và đốt cháy
Chẳng ngừng đều phát sanh
Vô số những kiếp khác
Mà chưa chứng Bồ Đề
Trải qua vô số khổ
Dài lâu chứng Bồ Đề
Như bị trúng độc khổ
Độc hết khổ đều khỏi
Làm tất cả Thầy thuốc
Cứu liệu các bịnh khổ
Cho nên khổ tiêu trừ
Tất cả bịnh ít đi
Cho nên nói cứu chữa
Thuốc ngọt chẳng lợi bịnh
Thầy giỏi chữa bệnh khó
Thuốc ngọt đều chẳng dùng
Trước sau đều như vậy
Kẻ biết hoặc hay làm
Sau đó hay tu hành
Thân nầy xả bỏ đi
Người trí xem thân nầy
Như rau sanh ra vậy
Khô đi sinh đất bụi
Xả nầy chẳng lìa danh
Thân khổ lại làm khổ
Tâm chưa nghĩ việc làm
Người trí tâm chẳng ác
Nên chẳng khổ ác nghiệp
Biết ý pháp làm vui
Đủ vui phước nơi thân
Chẳng đây không luân hồi
Bị khổ sao lại buồn
Tìm đến tội quá khứ
Sâu lợi tha biển phước
Đây lực Bồ Đề tâm
Cùng nhị thừa cần yếu
Như thế lợi chẳng vui
Làm làm sao được khổ
Bồ Đề tâm kéo đi
Người trí lên xe vui
Vì thành tựu hữu tình
Vui thí lực phương tiện
Thân lực khổ sở làm
Quan sát cùng xưng tán
Lìa phân biệt như thế
Tăng trưởng sự tinh tấn
Thân ta hay năng xả
Vượt khỏi thân phương tiện
Ta tiêu trừ nơi kia
Mất đi số rất nhiều
Mỗi mỗi đều mất đi
Cho đến mãi kiếp tận
Kia cũng cùng tận hết
Ta chẳng có chút gì
Vô biên khổ qua rồi
Tâm ta sao tổn được
Ta cầu nhiều công đức
Vì lợi ở nơi kia
Học mỗi mỗi công đức
Kiếp hết học chẳng hết
Tơ hào công đức ấy
Ta sanh chẳng làm gì
Hoặc sanh ra nơi nào
Cũng không chẳng có gì
Ta vui mà cúng thí
Cúng dường Phật Thế Tôn
Vì tham chẳng thể làm
Nên nguyện không tròn đầy
Chẳng thí sợ người yên
Chẳng tu lo khoái lạc
Như vào trong thai mẹ
Mẹ tuy bịnh khổ não
Quá khứ vì xa pháp
Ta nay chịu quả báo
Sanh ra là như vậy
Phải làm pháp gì có
Tất cả gốc tâm lành
Là tịch mặc thế gian
Gốc kia hằng chẳng lìa
Thường được quả báo tốt
Phiền não khổ ràng rịt
Như bị nhiều nỗi lo
Nơi kia yêu chướng nạn
Sanh tội mà tự cảm
Nếu người ở nơi nơi
Hay khởi lên nguyện lành
Mà cảm được phước kia
Rộng được quả cúng dường
Nếu người ở nơi nơi
Làm tội giữ vui riêng
Sẽ bị quả báo kia
Rộng được khổ chen vào
Trăng kia chứa ánh sáng
Rộng ra nhiều mùi thơm
Tiếng Phật nghe số một
Chẳng tu sẽ không được
Mà kẻ Thiện Thệ kia
Được chứng pháp Thiện Thệ
Như hoa sen cao cả
Cũng như người biết trăng
Diệm Ma và ngục tối
Dẫn dắt hồn tội kia
Hầm lửa và đồng sôi
Nóng bức tất phải vào
Lửa cháy cùng đao gậy
Cắt thịt trăm ngàn miếng
Dọa vào nơi thành nóng
Đều do nơi bất thiện
Cho nên tâm làm thiện
Những nhỏ nhoi xem xét
Nương vào cờ Kim Cang
Tu học mà xem xét
Đầu tiên quán hòa hợp
Chẳng xem kia chẳng học
Mà chẳng gọi tối thượng
Kia cần tâm tạo rồi
Sanh vào nơi chốn kia
Tăng trưởng những tội khổ
Cả cuộc đời chẳng tu
So kia chẳng cầu thắng
Ba việc lớn nên biết
Do nghiệp phiền não lực
Tương lai làm nhơn ác
Nơi đây làm thế nào
Thế gian lắm phiền não
Giữ người chẳng tự do
Ta như người chẳng kham
Cho nên ta chẳng làm
Vì nghiệp nên phải tu
Làm sao ở được yên
Phải quán ta chẳng ta
Như thế ta làm rồi
Một giọt nước cam lồ
Chim ăn biến cánh vàng
Ý ta thật hạ liệt
Hay khỏi khổ nạn nhỏ
Sân làm tâm khó khăn
Chẳng lành còn sanh tội
Thấy vô tâm phát khởi
Rộng thay hơn khó khăn
Cho nên tâm thanh tịnh
Nên tụng văn câu nầy
Làm cho kia ba cõi
Ta xa rời hí luận
Ta thắng được tất cả
Chẳng ai thắng được ta
Ta nay phải tự biết
Là Sư Tử con Phật
Hữu tình lìa ta người
Vì kia được tối thượng
Đừng cho oán giải đãi
Giải đãi oán tự xa
Dẫn vào đường ác thú
Thân lành bị phá hoại
Do ta từ ngu ác
Từ ăn uống thọ khổ
Kia thọ nơi tất cả
Tu hành nương ngã mạn
Để được có tiếng thơm
Yếu kém nói thế nào
Như thế nếu dõng mãnh
Tự thắng oan gia kia
Siêng năng tu điều nầy
Mạn oán nếu chẳng thắng
Tâm mạn kia nếu khởi
Thì thật oan gia ta
Thắng quả tuy muốn sanh
Quả ấy tất phải mất
Giống Sư Tử siêng năng
Thấy giống thú phiền não
Phiền não thú ngàn vạn
Chỉ chúng chẳng thể địch
Trong đời khổ não lớn
Người tự thấy đầy đủ
Phiền não chẳng hàng phục
Liền gặp khổ thế nầy
Ta làm cho đầu rơi
Cho đến cả tâm cang
Phiền não các oan gia
Tất cả ta chẳng phục
Do nhơn tu tinh tấn
Mạn kia nghiệp tận diệt
Rộng được quả báo lớn
Tự cảm niềm vui thú
Vì vui vẻ tu nhơn
Kia chạy chẳng theo kịp
Chỗ tu chẳng quyết định
Lại được chẳng thù thắng
Luân hồi muốn chẳng đủ
Giống như dao dính mật
Phước cam lồ nếu tham
Ăn xong chuyển ra tốt
Đây là nghiệp tịch tịnh
Cảm diệu quả nương theo
Như ngày nóng đêm lạnh
Ngày đêm hay xung khắc
Tin tấn là sức mạnh
Năng phá các giải đãi
Rộng được hay xa lìa
Thân tâm hay yên vui
Phiền não gậy ngục cứng
Phá kia niệm kiếm huệ
Giống kiếm gỗ mang theo
Cùng học người nữ kia
Giữ kiếm tay chẳng dùng
Sợ mất cũng như thế
Nghĩ kiếm mất rồi thì
Địa ngục ở tại tâm
Thế gian biết người lành
Chẳng chịu uống máu độc
Tâm sám cũng như thế
Nếu tâm sám chẳng làm
Xuất gia tâm tinh tấn
Như giữ giùm bát dầu
Bát rơi tức phải chết
Rơi vào chỗ sợ hãi
Vì ngủ nghỉ giải đãi
Giống rắn độc tự hoại
Chẳng đi sẽ bị thương
Chạy mau kêu cứu cấp
Mỗi mỗi hối quá sâu
Làm cho tâm suy nghĩ
Hối nầy chẳng thể giữ
Vì sao ta lại làm
Hòa hợp là nghiệp nhơn
Dứt bằng kiếm chánh niệm
Vì sao tâm tự vị
Do niệm nầy rộng được
Chánh niệm tâm chẳng phát
Tơ hào chẳng thể diệt
Nghiệp đến như qua lại
Tất cả báo đều được
Như kia Đỗ La Ca (Tùlaka)
Tùy gió mà mang đến
Người tinh tấn cũng vậy
Tăng thượng được như thế.
Bồ Đề Hạnh Kinh
(Hết quyển 2)