Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Tán Bồ Đề Tâm (Bodhicittânusamsà)
(Phẩm thứ nhất)
Như Phật diệu pháp thể vô biên
Phật tử chánh tâm quy mệnh lễ
Phật cam lồ giới thùy phục hộ
Ngã kim tán thuyết tất y pháp
Thuyết nầy không có, chưa hề có
Lại chẳng tự ngã mà độc tôn
Ngã chẳng tự tha như thế đó
Hay tự tư duy mà quán sát
Như thế phát tâm mà quán sát
Hay làm ngã nầy lành tăng trưởng
Thì thấy như thế cảnh Ta Bà
Ở đây cùng với Phật Thế Tôn
Cảnh nầy sát na khó sanh được
Được sanh làm người nói tự vui
Tư duy nếu lìa tâm Bồ Đề
Lại nữa đến đây lại được gì
Như mây bị che trong đêm tối
Chớp sáng chói lòa trong sát na
Uy đức Phật lớn cũng như thế
Sát na phát ý người được phước
Cho nên lành ít, lực tuy kém
Hay phá nghiệp lực của ác lớn
Như thế nếu phát Bồ Đề tâm
Lành nầy tiến mạnh hay hơn kia
Tư duy vô lượng vô biên kiếp
Thấy Phật hoặc nói chơn thật nầy
Nếu chẳng an vui, được an vui
Tăng trưởng cứu độ khắp chúng sanh
Vì chúng hữu tình nơi họ khổ
Làm lìa trăm ngàn các sợ khổ
Thọ nhiều niềm vui trăm ngàn loại
Vì chẳng thể lìa Bồ Đề tâm
Kẻ Thiện Thệ kia nơi trói buộc
Làm tại luân hồi chẳng nơi ái
Hoặc nói sát na Bồ Đề tâm
Trời người hoan hỷ tất quy mệnh
Hoặc có thọ trì hình bất tịnh
Như tượng Phật quý mà vô giá
Như thuốc biến hóa khắp nhà lao
Để tư giữ lấy tâm Bồ Đề
Bồ Đề tâm quý thật vô biên
Giá trị thế gian khó sánh bằng
Điều Ngự, người làm cùng bạn lữ
Tất hay thọ trì nơi lao ngục
Cây chuối chẳng thật mà sanh thật
Sanh thật cây chuối mà thân tạ
Cây Bồ Đề tâm nếu thanh tịnh
Hay sanh thắng quả không thể biết
Đã làm bạo ác các tội nghiệp
Nương Bồ Đề tâm sát na khỏi
Dũng mãnh nương vào chẳng sợ hãi
Si kia hữu tình chẳng nương vào
Giống như kiếp hết rồi lửa lớn
Sát na đốt cháy tội nghiệp ấy
Nếu niệm từ tôn vô lượng lời
Tức là lành thay cho người trí
Nhiều loại tâm giác ngộ
Chánh trí mà bình đẳng
Bồ Đề tâm thệ nguyện
Mà hành việc Bồ Đề
Giống như người muốn đi
Vì kia phân biệt nói
Nói phân biệt trí rồi
Hay làm như trí biết
Nguyện tâm của Bồ Đề
Quả lớn như luân hồi
Phước lại chẳng gián đoạn
Lại như ý muốn kia
Ở nơi kia không cùng
Nơi hữu tình giải thoát
Với tâm kia bình đẳng
Bồ Đề nguyện chẳng lùi
Ở kia thích ngủ nghỉ
Lại hay nhiều mê say
Gián đoạn nơi phước đức
Giống không, chẳng sở hữu
Hay bày mà hỏi nầy
Ý kém của hữu tình
Nơi giải thoát được sanh
Vì chính là Như Lai
Lại Tư duy liệu trừ
Khổ não loài hữu tình
Làm khổ não hết rồi
Liền được vô biên phước
Hữu tình vô biên khổ
Phải chữa trị thế nào
Làm mỗi mỗi an lạc
Được vô biên công đức
Cha mẹ được lợi gì
Như thế cùng quyến thuộc
Được trời và tiên nhơn
Tịnh hạnh Bà La Môn
Như thế hữu tình kia
Ở quá khứ mê ngủ
Chẳng nguyện nơi tự lợi
Chỉ nguyện sanh lợi tha
Hữu tình tối thắng quý
Hy hữu được sanh nào
Nhiều loại ý lợi tha
Chẳng riêng nơi tự lợi
Hỷ hoan mầm thế gian
Tinh tấn thuốc thế gian
Tâm quý và có phước
Mà kia nói thế nào
Các hữu tình thế nào
Được tất cả niềm vui
Vì phát tâm Bồ Đề
Cúng dường nơi Như Lai
Mê ái lạc niềm vui
Lại giống như ngờ vực
Xa rời và theo cùng
Tất từ ở nơi ý
Nếu tâm cầu vui thú
Khổ não đủ khắp cả
Chứa các niềm vui ấy
Các khổ não tiêu trừ
Phá đi nhơn mê hoặc
Lành thay thế nào được
Gần gũi thiện trí thức
Phước kia như thế được
Lợi lạc liền hồi hướng
Kia phải liền tán thán
Làm lành chẳng cầu lợi
Nói kia là Bồ Tát
Nếu có bố thí mà ăn ít
Tu thiện cúng dường nơi thế gian
Bố thí lớn nhỏ như muỗi ve
Lại được niềm vui ở nửa ngày
Làm sao thâu hoạch cái nhân ấy
Cần thiết vô biên hữu tình hết
Hữu tình không hết như hư không
Tất cả trí cầu liền đầy đủ
Phật Tử tịnh niệm mà suy nghĩ
Nếu phiền não sanh do tâm tạo
Số sanh phiền não lại hay nghi
Phật nói người nầy đọa địa ngục
Phật Tử nếu phát Bồ Đề tâm
Diệt tội lực lớn được thắng quả
Ta nay quy mệnh tâm ma ni
Cứu độ hữu tình được an vui.
Kinh Bồ Đề Hạnh
Bồ Đề Tâm Thí Cúng Dường
(Phẩm thứ 2)
Kia đẹp ma ni tâm cung kính
Dùng để cúng dường Đức Như Lai
Cùng kia thanh tịnh diệu pháp bảo
Phật công đức hải nhiều vô biên
Thế gian nếu có các hoa đẹp
Cho đến quả tốt và thay thuốc
Có được trân bảo nơi nước trong
Tất đều phụng cúng rất vui ý
Trong núi các loại đồ quý giá
Gặp vui cây cối nơi tịch tĩnh
Hoa Mạn trang nghiêm cây phát sáng
Đơm quả đầy cây cành và hạt
Trên trời và người lấy hương quý
Cho đến nhiều cây cùng cây quý
Nước ao thanh tịnh lại trang nghiêm
Nga nga nghe tiếng liền thích ý
Lúa tự nhiên sanh chẳng có giống
Biệt biệt trang nghiêm mà cúng dường
So hư không giới lớn hơn nhiều
Tất cả nơi đây đều thọ dụng
Con nay hiến dâng bánh ngọt nầy
Cúng dường tối thượng Phật Mâu Ni
Vì con chẳng xả đại từ bi
Thọ nhận tối thượng cúng dường ấy
Con nay vô phước lại nghèo nàn
Chẳng phải giàu có để cúng dường
Con nay suy nghĩ vì kẻ khác
Nguyện Phật thọ nhận tùy lực thí
Con tự thân thí tất cả Phật
Tân nầy so với tất cả kia
Gia bị con làm cho hữu tình
Hữu tình thường được Phật giáo hóa
Con được Như Lai gia bị rồi
Làm lợi hữu tình chẳng sợ hãi
Quá khứ tội nghiệp tất xa rời
Vị lai các tội sẽ không làm
Ánh sáng nơi kia thật vui thích
Thiên cái trang nghiêm phụng chơn như
Thủy tinh thanh tịnh lại chiếu sáng
Nơi nơi loại loại hương thơm quý
Bình quý đầy đủ các nước hương
Lại mang hợp ý các hoa tốt
Tẩy rửa Như Lai thân chẳng dơ
Con đang tán vịnh hiến ca nhạc
Thanh tịnh hương xông trên áo kia
Dùng lọng che kia màu sắc đẹp
Con nay hiến tặng trên y phục
Nguyện Phật Từ Bi ai nạp thọ
Nhiều loại thiên y trông rất đẹp
Trang nghiêm bên trong và ở trên
Cúng dường Như Lai cùng Phổ Hiền
Cùng với Văn Thù Quán Tự Tại.


Kinh Bồ Đề Hạnh
Hộ Giới (V. Samprajanyaraksana)
(Phẩm thứ ba)
Trì giới để hộ tâm
Giữ cho thật kiên cố
Tâm nầy khó thể hộ
Vì sao nên hộ giới
Giống voi say chẳng phục
Chẳng lo việc đau đớn
Tâm phóng như voi say
Đang mời A Lợi Da
Nhớ dây thừng chấp giữ
Trói buộc nơi tâm voi
Liền lìa sự buông lung
Tất cả đều an lạc
Nếu hay cột tâm lại
Tất cả đều có thể
Nếu tự hàng tâm kia
Tất cả đều hàng phục
Sư tử, heo, hổ, báo
Dạ Xoa cùng La Sát
Tất cả nơi địa ngục
Đều được rõ oan nầy
Hoặc sợ tất cả oan
Vô biên các khổ não
Đều do tâm ấy được
Phật Thế Tôn đã nói
Địa ngục nơi giam hãm
Cùng hòn sắt nóng ấy
Ai làm lại phải chịu
Tham sân si do đấy
Ở nơi ác tâm kia
Phật sanh ở thế gian
Tam giới tâm ấy hết
Cho nên không sợ hãi
Nếu hay tạo bố thí
Đời nầy chẳng hay tham
Đừng tham, không phiền não
Quá khứ hối thế nào
Nếu tâm người ít chia
Nên thí Ba La Mật
Nếu nói đến quả báo
Cùng tất cả bố thí
Nếu tâm người trì giới
Ngờ ai mà giết hại
Sân tâm là oan gia
Giết sạch hết hư không
Đại địa chẳng ngằn mé
Da kia che đậy lại
Dùng da che một ít
Tùy hành xứ chứa nhóm
Tánh ngã ngoài cũng thế
Thuộc về ai hay làm
Nên khuyên nơi tự tâm
Ngã ấy ngoài tự phục
Tham thân mà vô phước
Quả kia giống sở hành
Có tâm cúng một y
Quả ấy tăng phước lên
Các hành nếu hay giữ
Tâm niệm ấy chẳng xả
Tất cả những lợi tâm
Hư giả nên xa lìa
Tất cả tâm cầu pháp
Nên bí mật quan sát
Lìa khổ được an lạc
Kia được lìa thế gian
Ta vì sao tu hành
Tu hành tuy giữ tâm
Cho nên ta quán tâm
Từng giờ mà giữ gìn
Giống loài khỉ bị bệnh
Tâm ấy hay giữ gìn
Đời người ác như thế
Cũng thường hay giữ tâm
Sợ khổ não bệnh tật
Ta một lòng hay giúp
Phá hoại các chung đụng
Tâm bịnh và không sợ
Thường làm như thế đó
Chẳng làm người trong ác
Con người, ác chẳng phạm
Tự nhiên chẳng sợ sệt
Ta muốn cuối cuộc đời
Lợi hành mà cúng dường
Các thân mệnh khác hết
Tâm lành chẳng thối lui
Ta muốn giữ tâm nầy
Chắp tay nay hay làm
Tâm nhớ nghĩ luôn luôn
Tất cả phương tiện ấy
Giống như người bệnh nặng
Các việc chẳng hay nhẫn
Tâm tán loạn cũng vậy
Chẳng sâu các việc làm
Tâm tán loạn chẳng định
Nghe, tư duy quán sát
Như bình chảy rỉ ra
Nước kia chẳng được nhiều
Do người ấy nghe được
Ở nơi phương tiện tin
Tâm xáo trộn không định
Làm chẳng yên, tội lỗi
Tâm chẳng thể quyết định
Mê hoặc hư chỗ được
Phàm có được phước thiện
Hoặc đọa vào nơi ác
Phiền não những đạo tặc
Đắm nhiễm phải nơi ấy
Do ma chướng khởi lên
Phá hoại đời sống tốt
Giữ ý kia gốc gác
Việc ác chẳng rộng buông
Nhờ đến tội não kia
Lại làm cho an trụ
Lành thay tùy Thầy dạy
Cùng được niệm lành sanh
Hay nghe lời Thầy dạy
Phải một lòng cung cấp
Nơi chư Phật Bồ Tát
Sát na tâm quyết định
Hay nhớ nghĩ sợ hãi
Thương xót mà hiện diện
Tâm trấn ấy không định
Chạy mãi chẳng hồi lui
Nếu hay giữ ý nầy
Giữ gìn ở chẳng rời
Ta nay giữ tâm nầy
Như thế mà hay ở
Như cây chẳng có rễ
Chẳng sanh cành lá ác
Mắt xem nơi sắc tướng
Biết hư giả chẳng thật
Vật vật nên quan sát
Cho nên chẳng tham đắm
Thấy nhơn mà quan sát
Xem rõ chẳng mê lầm
Cho đến xem thấy rồi
An ủi cả việc lành
Muốn làm chẳng biết đường
Hướng bốn phương sanh sợ
Quyết định biết hướng rồi
Quán tâm cũng như thế
Kẻ trí thường hay làm
Suy nghĩ cả trước sau
Việc lành cùng việc ác
Những việc chẳng mất đi
Chẳng còn nơi thân nầy
Lìa nó thì làm sao
Thân nầy ở thế nào
Phải hay quán ở giữa
Quán trong tâm cũng thế
Để dùng các phương tiện
Pháp ấy như trụ cột
Buộc chặt mệnh chẳng thoát
Phải nên ý thế nầy
Quán ta đang hiện hữu
Các thức cũng như vậy
Thống nhiếp từng sát na
Nếu sợ nghiệp lực nhơn
Hay muốn cầu yên vui
Tu bố thí trì giới
Cho đến bỏ tất cả
Nêu tu nhơn giải thoát
Riêng kia chẳng suy nghĩ
Một lòng hướng tự tâm
Phải khởi thấy thế nầy
Như thế tu việc lành
Chẳng khởi việc sợ hãi
Hay làm cho phiền não
Quyết định chẳng tăng trưởng
Nói nhiều loại chánh tín
Thấy nhiều ở tại đây
Quán xem tất rõ biết
Phá lưới nghi chứng quả
Như cỏ bị cắt gốc
Niệm Phật có giữ giới
Sát na làm việc nầy
Nhận được quả thù thắng
Muốn nói việc chánh đáng
Đều phải được thông đạt
Phải quán chiếu tự tâm
Thường tu các tinh tấn
Như gỗ đã vô tình
Không lời lại chẳng làm
Thấy tâm mình như thế
Quyết định làm như vậy
Tâm khởi lên khinh mạn
Như kẻ kia say sưa
Tìm cầu tự khen mình
Chẳng phải kẻ tu hành
Nếu kẻ kia là ta
Sanh ra việc hủy báng
Nghĩa cùng các sân si
Trụ tâm giống như gỗ
Gỗ kia chẳng phân biệt
Lợi dưỡng lấy làm trọng
Lại chẳng làm quyến thuộc
Cho đến các việc khác
Lợi tha chẳng tự lợi
Hay muốn cho tất cả
Cho nên nói tâm nầy
Ở yên như gỗ kia
Một lòng giữ như gỗ
Cùng người thân, bạn bè
Cho đến nơi ba nghiệp
Chẳng sanh yêu, ghét, sợ
Quán sát nơi phiền não
Như không cũng chẳng đắm
Phải dũng mãnh kiên cố
Giữ gìn luôn như vậy
Chẳng thiện, xấu hay sợ
Hãy một lòng cầu kia
Thanh tịnh ở ba vị
Vì kia nên tôn trọng
Tuy ở nơi nhỏ nhoi
Chẳng làm kia sân não
Chính mình chẳng sân kia
Từ bi hay giúp đây
Ta thọ trì thiền định
Làm y hay tịch tịnh
Vì tất cả hữu tình
Hằng ở nơi chẳng tội
Niệm niệm nên tương tục
Càng nhiều càng quý hóa
Như thế tâm thọ trì
Chẳng động như Tu Di
Chim tham thịt chẳng ngăn
Người tham lành cũng thế
Thân tâm chẳng tu hành
Sao có thể ra khỏi
Làm sao giữ thân ý
Tất cả lúc đều nên
Các ngươi làm thế nào
Mỗi mỗi đều một lòng
Mê ngu chẳng tự thế
Tham lam như thân gỗ
Thân nầy chẳng làm lành
Làm sao dứt luyến ái
Xương cùng cốt liền nhau
Trang sức ở ngoài da
Tự giác khiến chẳng tham
Giải thoát cùng trí huệ
Cắt bỏ nơi thân thể
Chỉ thấy các tinh túy
Phải quan sát suy nghĩ
Làm sao thấy nơi người
Một lòng quán như thế
Rõ ràng chẳng thấy người
Vì sao thân bất tịnh
Tham ái mà thủ hộ
Ở thai ăn đồ dơ
Khỏi thai uống máu sữa
Chẳng hề ăn như thế
Làm sao có thân nầy
Chồn chim cũng tham ăn
Chẳng phân thiện và ác
Người cũng yêu thân nầy
Thọ dụng thành nghiệp lụy
Cứ như thế giúp thân
Đến chết chẳng bi nhẫn
Cùng chồn chim không phân
Người làm như thế nào
Thân chết thức chẳng ở
Áo ăn giữ ở lại
Thân đó, thức xa rời
Thọ dụng, tham thế nào
Cho nên nay tác ý
Chẳng tham việc như thế
Như vậy chẳng xa lìa
Được kia những bất thiện
Giống như thân của người
Tay chân muốn đầy đủ
Thọ, thân, trí chẳng tăng
Đến đi chạy tự khốn
Ở đời thân, chẳng thâm
Sắc vui trước an ủi
Như thế thường hay chế
Tâm niệm chẳng hay bỏ
Cười chẳng được lớn tiếng
Chẳng vui nơi chỗ ngồi
Nhẹ tay gõ cửa kia
Lòng tin hay chấp giữ
Như trộm như mèo chim
Cầu việc làm không lời
Tu tâm cũng như thế
Hay lìa nơi nai dê
Người khác mà hiềm giận
Chẳng lợi ích, không nói
Hằng được các đệ tử
Lời nói hay kính tin
Tất cả lời nói ấy
Nghe rồi hiểu làm lành
Xem kia làm việc phước
Xưng tán làm hoan hỷ
Suy nghĩ nói đức kia
Kia nghe tâm tức vui
Muốn tán thán nơi kia
Trước xem đức hạnh kia
Tu các việc hoan hỷ
Khó chứng được tâm thành
Cần tu lợi đức kia
Đang thọ báo an vui
Nhớ ái khổ mà bỏ
Sanh sau khổ hơn nữa
Khổ nầy ta chẳng trụ
Đời sau niềm vui lớn
Lời nói nghe nhu nhuyến
Gốc lành nghe sanh vui
Làm kia hay vừa ý
Đương tin lời nói thật
Hay thương xót hữu tình
Thương yêu như yêu mắt
Vì kia trụ chân thật
Tất sẽ được thành Phật
Chơn thật kia thành được
Mỗi mỗi lợi, bạn bè
Sát na tu công đức
Lìa khổ được an lạc
Công đức tốt khuyến tu
Hay làm để chứng được
Chẳng khoe, chẳng chứa nhóm
Ai hỏi những việc nầy
Bố thí các việc thảy
Vi diệu và tối thượng
Chẳng làm riêng việc ấy
Lợi lạc chẳng xa lìa
Phật như thế lợi người
Hằng hay cùng tất cả
Như Lai nơi lời dạy
Thấy kia việc từ bi
Ba cõi Thầy nhập diệt
Phân biệt người xuất gia
Việc ăn được chẳng được
Chẳng lìa cả ba y
Hay cầu thân diệu pháp
Chẳng khổ não chúng sanh
Nơi chúng sanh như thế
Tùy ý giúp tròn đầy
Bỏ chẳng hết mạng nầy
Bỏ kia cần bình đẳng
Tâm bi phải thanh tịnh
Quả báo tự đầy đủ
Tịnh tâm mà trọng pháp
Chẳng chấp vào đao gậy
Chẳng giữ lọng che đầu
Chẳng có những khinh mạng
Vì kẻ nam người nữ
Nói pháp khéo rộng sâu
Chẳng phân người cao thấp
Làm họ được bình đẳng
Pháp ấy chẳng to lớn
Cho đến chẳng pháp lành
Xa rời chẳng kính lễ
Vui nói nơi Đại Thừa
Xỉa răng và nước miếng
Chẳng nhổ nơi đất sạch
Nước sạch cùng tịnh xá
Chẳng được việc tiện lợi
Uống ăn đừng đầy miệng
Ăn đừng cho có tiếng
Lúc ăn chẳng nói năng
Lại chẳng mở miệng lớn
Ngồi chẳng được rung chân
Đi chẳng được điệu bộ
Chẳng cùng người nữ đi
Lại cũng chẳng ngồi nằm
Tất cả chẳng phải luật
Người thấy, tâm chẳng vui
Tất cả người thấy qua
Xa rời chẳng cung kính
Người hỏi nơi đường sá
Chẳng được một tay chỉ
Cả hai tay phải dùng
Chỉ đường cho họ đến
Phàm đến khi đi bộ
Chẳng cùng gây nên tiếng
Lại chẳng quên khảy tay
Uy nghi như thế giữ
Thầy tuy đã diệt rồi
Bốn phép phải nên học
Giữ giới hạnh chẳng lờn
Quyết định gìn Thánh quả
Bồ Tát hạnh vô lượng
Hay nói chẳng ngằn mé
Phải có tâm thanh tịnh
Quyết định mà phụng hành
Ở một ngày một đêm
Chia ra làm ba thời
Hành đạo cùng sám hối
Trụ Phật, tâm Bồ Đề
Tâm ấy thường tự tại
Lại làm kia lợi lạc
Phật Tử trụ nơi giới
Một lòng như thế giữ
Phật thành, thể thanh tịnh
Chẳng thấy có bạc bẽo
Hằng làm như thế đó
Phước kia khó sánh bằng
Vô thỉ làm hữu tình
Làm làm chẳng phân biệt
Như thế loài hữu tình
Làm cho tất cả giác
Phải biết thiện tri thức
Như mạng chẳng thể bỏ
Bồ Tát giới tối thượng
Đại Thừa pháp cũng thế
Giải thoát nương nơi Thầy
Mà hay sanh tốt lành
Phật Phật nói kinh trí
Đọc, thấy, nghe giới pháp
Nếu người, tâm hộ giới
Việc làm tất thấy rồi
Hoặc thân, hoặc cả tâm
Hãy quán sát kỹ càng
Miệng tụng, tâm chẳng làm
Chứng được thí dụ nào
Giống như người bệnh nặng
Chẳng chịu với thuốc thang
Nơi kinh Hư Không Tạng (Akasagarbhasutra)
Nói Mưu Ba La Đệ (Mulapatti)
Như thế cùng giới định
Rộng như kinh ấy nói
Thánh Long Thọ Bồ Tát
Một lòng tạo nên đây
Tùy theo nơi trụ xứ
Hãy như thế cúng dường.
Bồ Đề Hạnh Kinh
(Hết quyển một)