sekoddeśaḥ

sekoddeśaḥ

om namaḥ kālacakrāya

sucandra āha-

sekaḥ saptavidhaḥ śāstastrividho'nuttarastathā|

laukikottarasiddhyarthaṁ saṁkṣepāt kathayasva me||1||

bhagavānāha-

śṛṇu sucandra sekārthaṁ saptadhā trividhaṁ param|

nāḍīsaṁcāramāyāmamuddeśāt kathayāmi te||2||

uddeśastrividhastantre nirdeśastrividho bhavet|

pratyuddeśo mahoddeśaḥ pratinirdeśako'paraḥ||3||

uddeśa eva nirdeśastantrasaṁgītirucyate|

pratyuddeśaśca nirdeśaḥ pañjikā padabhañjikā||4||

mahoddeśaśca nirdeśaṣṭīkā sarvārthasūcikā|

abhijñālābhibhiḥ sā tu kartavyā naiva paṇḍitaiḥ||5||

evaṁ ṣaṭkoṭibhiḥ śuddhaṁ vajrayogaiścaturvidhaiḥ|

catuḥsambodhibhiḥ skandhadhātvāyatanaṣaṭkulaiḥ||6||

paṭalaiḥ pañcabhiḥ śuddhaṁ lokadhātvādikairmataiḥ|

satyābhyāmādibuddhaṁ syāt kālacakrābhidhānakam||7||

ādau saptābhiṣeko yo bālānāmavatāraṇam|

trividho lokasaṁvṛtyā caturthaḥ paramārthataḥ||8||

satyadvayena dharmāṇāṁ deśanā vajriṇo mama|

lokasaṁvṛtisatyena satyena paramārthataḥ||9||

udakaṁ mukuṭaḥ paṭṭo vajraghaṇṭā mahāvratam|

nāmānujñāsamāyuktaḥ sekaḥ saptavidho nṛpa||10||

kāyavākcittasaṁśuddhirabhiṣekadvayaṁ dvayam|

anujñā jñānaśuddhiḥ syādanyā dhātvādiśuddhitaḥ||11||

udakaṁ dhātusaṁśuddhirmaulī skandhaviśodhanam|

paṭṭaḥ pāramitāśuddhirvajraghaṇṭā mahākṣaram||12||

buddhabhāṣā na vicchinnā arkendvekatraśodhanam|

viṣayendriyasaṁśuddhiḥ syādvajravratamacyutam||13||

nāma maitryādiśuddhiḥ syādanujñā buddhaśodhanam|

ete sapta sekā deyā vartayitvā tu maṇḍalam||14||

kumbho guhyābhiṣekaśca prajñājñānābhidhānakaḥ|

punareva mahāprajñā tasyā jñānābhidhānakaḥ||15||

kṣaraḥ kṣarastataḥ spando niḥspandaśca tato'paraḥ|

kāyavākcittasaṁśuddhyā abhiṣekatrayaṁ kramāt||16||

caturtho jñānasaṁśuddhiḥ kāyavākcittaśodhakaḥ|

bālaḥ prauḍhastathā vṛddhaścaturthastu prajāpatiḥ||17||

prajñāstanāṅgasaṁsparśād bodhicittacyutaṁ sukham|

payodharābhiṣiktaḥ sa bālaḥ prāptaṁ yataḥ sukham||18||

guhyāsphālāccirājjātaṁ bodhicittacyutaṁ sukham|

prauḍho guhyābhiṣiktaḥ sa guhyāt prāptaṁ yataḥ sukham||19||

guhyāsphālāccirājjātaṁ vajrāgre spandataḥ sukham|

prajñājñānābhiṣiktaḥ sa vṛddhaḥ spandaṁ gato yataḥ||20||

mahāmudrānurāgādyajjātaṁ niḥspandataḥ sukham|

mahāprajñābhiṣiktaḥ sa yato niḥspandatāṁ gataḥ||21||

prajāpatiḥ sa vijñeyo janakaḥ sarvatāyinām|

vajrasattvo mahāsattvo bodhisattvo'dvayo'kṣaraḥ||22||

asau samayasattvaḥ syādvajrayogaścaturvidhaḥ|

kālacakra iha khyāto yogināṁ muktidāyakaḥ||23||

asyaiva sādhanaṁ kuryāt pratibhāsairacintitaiḥ|

dhūmādibhirnimittaistaiḥ prajñābimbairnabhaḥsamaiḥ||24||

astināstivyatikrāntaiḥ pratyayārthaiḥ svacetasaḥ|

paramāṇurajaḥsaṁdohaiḥ sarvataḥ parivarjitaiḥ||25||

dhūmamarīcikhadyotadīpajvālendubhāskaraiḥ|

tamaḥ kalā mahābindurviśvabimbaṁ prabhāsvaram||26||

pihitāpihitanetrābhyāṁ śūnye yannānukalpitam|

dṛśyate svapnavad bimbaṁ tad bimbaṁ bhāvayet sadā||27||

abhāve bhāvanā bimbe yogināṁ sā na bhāvanā|

bhāvo'bhāvo na cittasya bimbe'kalpitadarśanāt||28||

pratisenāṁ yathādarśe kumārī paśyedavastujām|

atītānāgataṁ dharmaṁ tattvayogyambare tathā||29||

asyā bhāvo na bhāvaḥ syādvastuśūnyārthadarśanāt|

vastuno'bhāvato'rtho'sti māyāsvapnendrajālavat||30||

asati dharmiṇi hyeṣa dharmotpādaḥ pradṛśyate|

cintāmaṇirivānantasattvāśāparipūrakaḥ||31||

adṛṣṭaṁ pratisenāyāṁ kumārī caurādi paśyati|

tat prādeśikanetrābhyāṁ gatvā paśyanti sādhakāḥ||32||

yadi paśyati sadrūpaṁ svamukhaṁ kiṁ na paśyati|

yadi paśyatyasadrūpaṁ śaśaśṛṅgaṁ kathaṁ na ca||33||

na paśyatyanyacakṣurbhyāṁ svacakṣurbhyāṁ na paśyati|

dṛśyamānamajātaṁ tat kumāryā jātakaṁ yathā||34||

dṛṣṭe bimbe tataḥ kuryāt prāṇāyāmaṁ nirantaram|

urdhvādhastriṣu nāḍīṣu kāyavākcittarodhanāt||35||

candrārkarāhuviṇmūtraśukramārgapravāhiṣu|

toyāgniśūnyabhūvāyujñānadhātukajātiṣu||36||

candrasūryataminyo yāḥ kāyavākcittanāḍikāḥ|

viṇmūtraśukravāhinyaḥ prāṇe'pāne krameṇa tāḥ||37||

[candraḥ kāya] upāyasya prajñāyā vāgdivākaraḥ|

prajñākāyastu viṇ[nāḍī virbhorvāṅmūtravā]hinī||38||

urdhvādhaścittanāḍyau dve taminīśukravāhinyau|

taminī cittamupāyasya prajñāyāḥ śukravāhinī||39||

ūrdhvādhaḥ ṣaṭkulaṁ hyetat kāyavākcittayogataḥ|

prajñopāyāṅgabhāvena saṁsthitaṁ sarvadehinām||40||

ariṣṭaṁ kāyavāṅnāḍyorūrdhvā[dho']dhikamārutaiḥ|

taminīśukravāhinyorutpattimaraṇasthitiḥ||41||

utpāde mṛtyukāle ca maithune śukravāhinī|

taminī ca vahatyūrdhve saṁkrāntau viṣuve raveḥ||42||

lagnodayābhisaṁdhau ca viṣuvaṁ vahati madhye|

[ṣaṭpañcāśat] sapādañca śvāsocchvāsaṁ narādhipa||43||

adhikān pañcasaptatyā ṣaṭśatāṁśca divāniśam|

ekaviṁśatsahasrāṁśca ṣaṭśatairadhikāṁśca yān||44||

vāmā ca dakṣiṇā nāḍī vahatyūnānanena tān|

satripakṣitrivarṣāṇi śatavarṣe hi madhyamā||45||

vāmā savyordhve candrārkau lalaneḍā piṅgalāparā|

toyatejaḥsvabhāvinyau padmadhṛgratnadhṛṅmate||46||

adho viṇmūtravāhinyau pṛthvīvāyusvarūpake|

madhyanāḍī ca vāmā ca [cakradhṛk khaḍgadhṛṅmate]||47||

ūrdhvādho madhyamā savyā rāhuśukrapravāhinī|

śūnya[jñānasvabhā]vinyau vajradhṛgvajradhṛṅmate||48||

viṇnāḍī candramārgeṇa raviṇā mūtravāhinī|

jātau mṛtyau viṣuve rāge rāhuṇā śukravāhinī||49||

yā nābhyūrdhve'vadhūtī sā suṣumnā tamovāhinī|

yā'dhaḥ khagamukhā sā ca śaṅkhinī śukravāhinī||50||

nābhyabje hṛdaye kaṇṭhe lalāṭoṣṇīṣapaṅkaje|

bhūtoyāgnimarucchūnyaṁ saṁhāreṇa pravāhinī||51||

nirgacchantī viśantī [sā] sṛṣṭinā viśati kṣitau|

karṇikāt karṇikāmadhye'vadhūtyā gatirāgatiḥ||52||

nābhau guhye ca maṇyabje kāyavākcittavāhinī|

nirgacchantī viśantī sā saṁhārasṛṣṭirūpiṇī||53||

śaṅkhinī sarvajantūnāmapānānilavāhikā|

eṣā strīṇāṁ sukhācchukraṁ ṛtau raktapravāhinī||54||

prajñopāyāṅgabhāvena ūrdhve savyāvasavyayoḥ|

adho viṇmūtravāhasya rajaḥśukra[pravāhayoḥ]||55||

caṇḍālī rajaso vāhāt khagamukhā śukravāhataḥ|

ūdhve ṛtau smṛ[tā strīṇāṁ ḍombī puṁ]so'vadhūtikā||56||

vijñānādyaṁ sadā vāme nāḍyāṁ maṇḍala[pañcakam|

bhūmyādi]dakṣiṇe nāḍyāṁ madhye vahati ṣaṣṭhamam||57||

nābhipadmadale ṣaṣṭi maṇḍalāni yathākramam|

vāme ca dakṣiṇe lagne meṣādye vṛṣabhādike||58||

mūle v[āme tataḥ savya ūrdhve] madhye[']nilaḥ kramāt|

ekaikamaṇḍalaṁ daṇḍādbhūmyādyaṁ nāsarandhrayoḥ||59||

nāḍikā vahati śvāsān saṣaṣṭitriśatān kramāt|

aṣṭādaśaśataśvāsānnāḍyaḥ pañca vahanti tān||60||

ṣaṣṭi nāḍyo divārātraṁ maṇḍalānīti dehataḥ|

dalamadhye tataḥ pūrve savye vāme'pare kramāt||61||

ākāśādyaṁ sadā vāme bhūmyādyaṁ dakṣiṇe'parāt|

vijñānādibhavo vāme saṁhāraḥ kṣmādi dakṣiṇe||62||

apare pūrve dharā vāyuḥ prajñopāyaḥ parasparam|

aṅguṣṭhānāmikādvābhyāṁ yato vaktre'bhiṣiñcanam||63||

savye vāme havistoyaṁ prajñopāyaḥ parasparam|

madhyamātarjanīdvābhyāṁ yataḥ khaḍgo bhaviṣyati||64||

ardhacandrākṛtirmudrā daṁṣṭrā kartī kanīyasī|

śūnyamakṣaramūrdhvādhaḥ prajñopāyaḥ parasparam||65||

daśamaṇḍalasaṁyoge aṅgulīnāṁ parasparam|

karatale puṭite mūrdhni ekaśūkaṁ sakartikam||66||

viṣuvattanmadhye nāḍyāṁ sṛṣṭisaṁhārakārakam|

skandhadhātutrivajrāṇāmekatvaṁ madhyamāgatau||67||

candrārkanāḍikāruddhe ruddhā viṇmūtranāḍikāḥ|

rāhunāḍīvi(ni)ruddhe syādruddhā'dhaḥ śukravāhinī||68||

mukte muktā bhavantyetāḥ sṛṣṭisaṁhārakārikāḥ|

saṁcāra eṣa nāḍīnāṁ prāṇāpānatrimārgataḥ||69||

vāmāyāṁ dakṣiṇāyāṁ vā pravahatyadhiko[']nilaḥ|

ekarātraṁ tathā pañca trivarṣairmara[ṇaṁ] tataḥ||70||

pañca diktithayo viṁśati tattvānyekottaraṁ kramāt|

trayastriṁśaddinārohaḥ ariṣṭaṁ dakṣiṇe ravau||71||

tridvyekasamakairmāsaiḥ ṣaṭtriyugmendubhirdinaiḥ|

tithidikpañcaguṇadvyekairāyurgacchati dehinām||72||

mūlādekottareṇa syādvāme candrasya rohaṇam|

[dinairmāsairdinairmāsais] tridināni dvimāsakau||73||

dine'riṣṭaṁ śubhe māse vṛddhihānistatastayoḥ|

madhyamārohaṇaṁ mṛtyoḥ śatābdaparipūrṇataḥ||74||

samaviṣamadinaistasya janmajāto'tha maṇḍalaiḥ|

rohaṇaṁ savyavāme ca pakṣadvayavināśanāt||75||

anyathā maraṇaṁ na syā [t pakṣadvayasya] saṁsthiteḥ|

savyāvasavyasaṁcārā [ta] pañcamaṇḍalavāhataḥ||76||

ariṣṭalakṣaṇaṁ jñātvā prāṇaṁ bindau niveśayet|

avadhūtīpadamāśritya [bhāvayet] paramākṣaram||77||

vajrotthānaṁ sadā kuryāccandrārkagatibhañjanāt|

anyathā nāvadhūtyaṅge viśati prāṇamārutaḥ||78||

apāno'dhaśca śaṅkhinyāṁ maraṇaṁ tadaveśataḥ|

ariṣṭavañcanaṁ hyetadānandairyogināṁ bhavet||79||

śukrāgamanamānandamuṣṇīṣādūrṇṇāpaṅkaje|

kaṇṭhe hṛdi paramānandaṁ viramānandaṁ tato bhavet||80||

vividhaṁ ramaṇaṁ nābhau guhyapadme yadāgatam|

guhyādvajramaṇiṁ yāvat sahajānandamacyutam||81||

apratiṣṭhitanirvāṇaṁ mahārāgo'kṣaraḥ prabhuḥ|

virāgādyaccyutaṁ saukhyaṁ tannirvāṇaṁ pratiṣṭhitam||82||

śukrendūdaya uṣṇīṣe pūrṇā guhye saroruhe|

kalā ṣoḍaśamā yā sā maṇipadme vajramūrdhagā||83||

tadūrdhvaṁ cyutikālaḥ syāt kṛṣṇapratipadāgame|

ravistūrṇāpadaṁ yāti amāvasyāṁ virāgataḥ||84||

kalā ṣoḍaśamā tasya uṣṇīṣakamale gatā|

naṣṭacandra ihākhyāto viraktī rāgasaukhyataḥ||85||

adhaścandrāmṛtaṁ yāti maraṇe sarvadehinām|

ūrdhve sūryarajo rāhuvijñānaṁ bhāvalakṣaṇe||86||

ataścandrāmṛtasyordhve kartavyaṁ gamanaṁ nṛpa|

adho'rkarajaso rāhuvijñānasyākṣare sukhe||87||

ūrṇṇābje sarvabuddhānāṁ candrāmṛtasya pūrṇimā|

amā'rkarajaso guhye kaloṣṇīṣe maṇau tayoḥ||88||

iti vajrapadaṁ śāsturviparītaṁ sarvadehinām|

apratiṣṭhitanirvāṇādviparītaṁ yānti dhātavaḥ||89||

maṇau cittaṁ [ca] guhye vākkāyo nābhau mahāsukhāt|

dharmasambhoganirmāṇāḥ śuddhakāyāt spharantyamī||90||

adhopāyasya rājendra prajñā[yā] ūrdhvato bhavet|

lalāṭe kāyavajramasyā grīvahṛnnābhipaṅkaje||91||

vākcittajñānavajrāṇi nirmāṇādyāt spharantyamī|

spharaṇaṁ skandhadhātūnāṁ nirāvaraṇataḥ sukhāt||92||

karmamudrāsamāpattyā jñānamudrāvalambanaiḥ|

mahāmudraikayogena vṛddhiṁ yāti tadakṣaram||93||

vṛddhasya na ca syāt vṛddhiḥ kṣīṇasya kṣīṇatā na ca|

astaṁgatasya nāstamanamuditasyodayaṁ na hi||94||

na prakāśaḥ prakāśasya pihitaṁ pihitasya na|

jātasyaiva na janma syān mṛtasya maraṇaṁ na ca||95||

muktasya na ca muktiḥ syādasthitasya ca cāsthitiḥ|

abhāvo na hyabhāvasya bhāvo bhāvasya naiva ca||96||

kṣarasyāpi kṣaro na syādakṣarasya na cākṣaraḥ|

svabhāvābhāvadharmāṇāṁ māyotpādaḥ kṣayastathā||97||

na kṣayaṁ yānti bhūtāni na jāyante svabhāvataḥ|

niḥsvabhāvamidaṁ viśvaṁ bhāvābhāvaikalakṣaṇam||98||

svaprajñāliṅgitaṁ cittaṁ padme vajramaṇau gatam|

tatra candragataspando niḥspandākṣarabhāvanā||99||

kāyavākcittanāḍīṣu kāyavākcittabhāvanā|

samāhārastrivajrāṇāṁ śaṅkhinyāṁ jñānabhāvanā||100||

prajñārāgadrutānāṁ ca bindūnāṁ śirasaḥ kramāt|

pūrṇāpadaṁ praviṣṭānāṁ bandhanaṁ paramārthataḥ||101||

yathoditaḥ kramāccandraḥ kalābhiryāti pūrṇatām|

vāsanāharaṇaṁ pūrṇā [na] candracchedo na pūraṇam||102||

tathoditaṁ kramājjñānaṁ bhūmibhiryāti pūrṇatām|

kleśādyāharaṇaṁ pūrṇā [na] jñānacchedo na pūraṇam||103||

yathā madhyaśaśāṅkena pūrṇāyāṁ na sthiraḥ śaśī|

saṁsāravāsanāṅkena tathā cittaṁ sukhe'kṣare||104||

utpattiḥ pralayaḥ pakṣaḥ [śuklaḥ] kṛṣṇaḥ pratiṣṭhitaḥ|

tayormadhye tu yā pūrṇā sā pūrṇā na pratiṣṭhitā||105||

ekakṣaṇābhisambuddhaṁ pūrṇāyāṁ niścalaṁ bhavet|

yadā vajramaṇau citaṁ tat sarvakṣaṇapūrakam||106||

na sthitiḥ śuklapakṣe'sya gamanaṁ nāsite kvacit|

pakṣadvayasya madhyasthaṁ pūrṇāyāṁ gatamadvayam||107||

uṣṇīṣādudayaṁ tasya pūrṇā vajramaṇau bhavet|

savirāgāt kalāhāni [ r ] vajrāddhāneḥ prapūrṇatā||108||

uṣṇīse hyudayo bhūyaḥ pūrṇā vajramaṇau punaḥ|

savirāgāt kalāhānirjñānahānirna dehinām||109||

mahāsukhasvabhāvo[']sya pūrṇāśabdena gīyate|

anyabhāvāntaraṁ sarvaṁ sṛṣṭisaṁhārahetukam||110||

bhavādgacchati nirvāṇaṁ tasmādeti punarbhavam|

svapakṣābhyāṁ yathāṁ candro'yanābhyāṁ bhāskaro yathā||111||

pūrṇāyāṁ niścalasyāsya bhūmibhiḥ paripūrṇatā|

dvyayutadvyaṣṭaśataiḥ śvāsairakṣarakṣaṇabhakṣitaiḥ||112||

pakṣadvayaṁ vyatikramya bhūmibhiḥ paripūritam|

dvādaśākārasatyārthaṁ ṣoḍaśākāramakṣaram||113||

bhūmibhirdvādaśākāraṁ pūritaṁ paramādvayam|

kalābhiḥ pūritaṁ cittaṁ ṣoḍaśākāramakṣaram||114||

ekārthamadvayaṁ dharmaṁ paramārthamavinaśvaram|

pūrṇāvasthāṁ gataṁ cittaṁ āsamantāt prapūritam||115||

virāgādimahārāgaṁ vajrānaṅgaṁ mahākṣaram|

paripūrṇamasaṁkliṣṭaṁ pakṣadvaya[sya] vāsanaiḥ||116||

yathā nadyudakaṁ viṣṭaṁ samudre tatpayaḥsamam|

tathā bhāvasamūho'yamakṣare tatsamo[']kṣaraḥ||117||

yathā dhātusamūho[']yaṁ rasatvaṁ yāti bhakṣitaḥ|

bījairbījasva bhāvaṁ ca phalakāle mānavarjitam||118||

evaṁ bhāvasamūho'pi paramākṣarabhakṣitaḥ|

paramākṣaratāṁ yāti sarvākārasvarūpadhṛk||119||

na daṁśe vedanāṁ vetti nānyatra cāpi daṣṭakaḥ|

na viṣayānindriyadvāraiḥ pūrṇāvasthāṁ viṣe gate||120||

evaṁ na ca maṇau yogī nānyatra vetti satsukham|

na viṣayānindriyadvāraiścitte pūrṇakalāṁ gate||121||

yathā lohaikadeśe'pi saṁsthito hi mahārasaḥ|

lohaṁ tīvrāgnisaṁtaptaṁ vedhayedāsamantataḥ||122||

tethaivaikapradeśe'pi saṁsthitaṁ sukhamakṣaram|

cittaṁ kāmāgnisaṁtaptaṁ vedhayedāsamantataḥ||123||

yathā ca viddhalohānāṁ naiva malo bhavet kvacit|

tathā ca viddhacittānāṁ na vāsanā bhavet kvacit||124||

hematvaṁ hi gataṁ lohamagninā nirmalaṁ bhavet|

bhūyo bhūyastathā cittaṁ nirmalaṁ rāgavahninā||125||

yathā mahāmaṇisparśādyāti śīlā pradīptatām|

tathākṣarasukhasparśāt sukhatāṁ cittameti vai||126||

kimatra bahunoktena lokasaṁvṛtisatyataḥ|

avitarkyo rasasadbhāvo lohasyāvedhanaṁ prati||127||

vitarkyo jñānasadbhāvaḥ kiṁ punaḥ paramārthataḥ|

malāgantukaliptasya cittasyāvedhanaṁ prati||128||

nāgantuko malaścitte na cittāccirakālikaḥ|

na cittena vinā jāto na citte saṁsthito'vyayaḥ||129||

yadyāgantuka eva syāccittaṁ prāgamalaṁ tadā|

cirakālī yadā cittāttasyaiva sambhavaḥ kutaḥ||130||

yadi cittaṁ vinā jātastadā khakusumaṁ yathā|

yadi sthitaḥ sadā citte na naśyet sarvatastadā||131||

tāmrasya kālimā yadvadrasayogena naśyati|

na tasya sattvatā naśyennirmalatvena yā sthitā||132||

tadvaccittamalaḥ śūnyatāyogena praṇaśyati|

na tasya jñānatā naśyennirmalatvena yā sthitā||133||

rasaviddho yathā loho na punarlohatāṁ vrajet|

sukhaviddhaṁ tathā cittaṁ na punarduḥkhatāṁ vrajet||134||

na virāgāt paraṁ pāpaṁ na puṇyaṁ sukhataḥ param|

ato'kṣarasukhe cittaṁ veśanīyaṁ sadā nṛpa||135||

vaktuṁ na śakyate saukhyaṁ kumāryā surataṁ vinā|

yauvane surataṁ prāpya svato vetti mahāsukham||136||

evaṁ na śakyate vaktuṁ samādhirahitaiḥ sukham|

samādhāvakṣaraṁ prāpya svato vindanti yoginaḥ||137||

akṣarajasukhajñāne sarvajñairapi śaṁkyate|

tathā kvacinna kartavyo virāgo manaso'sukhāt||138||

cyutervirāgasaṁbhūtirvirāgādduḥkhasaṁbhavaḥ|

duḥkhāddhātukṣayaḥ puṁsāṁ kṣayān mṛtyuriti smṛtaḥ||139||

mṛtyoḥ punarbhavasteṣāṁ bhavān mṛtyuścyutiḥ punaḥ|

evaṁ virāgasaṁbhūteḥ sattvānāṁ nānyathā bhavaḥ||140||

tasmāt sarvaprayatnena cyutirāgaṁ vivarjayet|

yenākṣarasukhaṁ yāti yogī saṁsārabandhanāt||141||

kāmuko'pi virāgānna kāmaśāstraṁ samīhate|

mayokte kiṁ punastantre yogī duḥkhaṁ samīhate||142||

śukrākṣarasvabhāvena sādhayet paramākṣaram|

ādhāre cyutimāpanne ādheyasya virāgatā||143||

ādhārādheyasaṁbandho yāvannākṣaratāṁ vrajet|

cittamakṣaratāprāptaṁ nādhārādheyalakṣaṇam||144||

akṣarodbhavakāyasya ūrṇṇācakragatasya tu|

ālikālisamāyogo hūṁkāro neṣyate nṛpa||145||

bimbaṁ śūnyodbhavaṁ hetuḥ phalamakṣarajaṁ sukham|

phalena mudrito heturhetunā mudritaṁ phalam||146||

śūnyatā bimbadhṛgghetuḥ karuṇākṣaradhṛk phalam|

śūnyatākaruṇābhinnaṁ bodhicittaṁ tadacyutam||147||

nirvāṇarahitaṁ bimbaṁ saṁsārātītamakṣaram|

śāścatocchedanirmuttastatoryogo'dvayo'paraḥ||148||

abhāvo nāsti bimbasya abhāvodbhūtalakṣaṇāt|

bhāvo nāstyakṣarasyāpi bhāvasambhūtalakṣaṇāt||149||

bhāvābhāvasamāyogo vajrayogo'dvayo'paraḥ|

rūpārūpavinirmuktaḥ pratiseneva darpaṇe||150||

bimbaṁ na bhavamāyāti nāpi nirvāṇamakṣaram|

anyonyāliṅgitaṁ śāntaṁ napuṁsakapadaṁ param||151||

prajñāhetorajātatvāt prajñāhetūdbhavaṁ phalam|

prajñāhetorajātatvāt prajñājātaṁ na hetujam||152||

ato na hetujaṁ jñānaṁ prajñājñānamanuttaram|

phalena hetunānyonyaṁ na parasparamudraṇam||153||

hetuḥ phalaṁ ca yat sarvaṁ tat pratītyasamudbhavam|

anyonyamudritaṁ bimbaṁ notpannaṁ na ca nirvṛtam||154||

prajñā cātyantanirvṛtā utpannaśca paro'kṣaraḥ|

hetuphalavinirmuktirna parasparamudraṇam||155||

ajātasyāniruddhasya yajjñeyasyeha darśanam|

tat svacittasya nānyasya bāhyajñeyavibhāgataḥ||156||

ato na cātmanātmānaṁ mudrituṁ śakyate kvacit|

kiṁ chinatti mahākhaḍga ātmānamātmadhārayā||157||

bandhyāduhitṛsaṁgena svapne saukhyaṁ yathā bhavet|

gaganodbhavabimbena sevitena tathātmanaḥ||158||

na prajñā nāpyupāyo'sau sahajaḥ prajñayā saha|

āpūrṇaścaiva saukhyena sarvāvaraṇavarjitaḥ||159||

ākāśavannirāvaraṇo viṣayendriyavarjitaḥ|

sarvataḥ sarvabhūtastha acchedyo bhedavarjitaḥ||160||

svayambhūrvajrasattvo'sau mahārthaḥ paramākṣaraḥ|

mahārāgo mahāsattvaḥ sarvasattvaratiṁkaraḥ||161||

bodhisattvo mahādveṣaḥ kleśakṣayī mahāripuḥ|

samayasattvo mahāmoho mūḍhadhīmohasūdanaḥ||162||

vajrayogo mahākrodhaḥ kruddhamāramahāripuḥ|

kālacakro mahālobhaḥ kṣaralobhaniṣūdanaḥ||163||

vajramabhedyamityāha mahārthaṁ bhagavāniha|

sattvaṁ tribhavasyaikatā taduktaṁ paramākṣaram||164||

paramākṣarasukhāpūrṇo bhūmibhiḥ paripūritaḥ|

mahārāgo mahāsattvaḥ sarvasattvaratiṁkaraḥ||165||

bodhau vyavasthitaḥ sattvo bodhisattvastato'calaḥ|

kleśādidveṣasaṁghānāṁ mahādveṣo mahāripuḥ||166||

samayaścandrāmṛtaṁ śukramacyutistasya bhakṣaṇam|

samayasattvo'nayā vṛttyā mūḍhadhīmohasūdanaḥ||167||

ekatvaṁ sarvavajrāṇāṁ prajñākāyākṣaraiḥ saha|

mahākrodho mahāśatrurmārāṇāṁ krodharūpiṇām||168||

mahākṣarasukhopāyāt sattvārthaṁ na tyajet kvacit|

sattvān moktuṁ mahālobhaḥ kṣaralobhaniṣūdanaḥ||169||

ete hyuktāḥ ṣaḍākārā akṣarajñānavedanā|

vijñānarūpasaṁskārasaṁjñāḥ skandhakulāni te||170||

jñānāgnyambarapṛthivīvāyūdakā yathākramam|

manaścakṣuḥśrutikāyanāsajihvāstathaiva ca||171||

śabdarasadharmadhātukagandhaspraṣṭavyarūpiṇaḥ|

krodharāṭ ṣaṇmukho bhīmaḥ ṣaṭkulaiḥ pariśodhitaḥ||172||

kāyaguhyendriyacittaṁ trividhaṁ maṇḍalaṁ sadā|

prajñopāyatrivajrāṇāṁ jāyate vajrasattvatā||173||

idaṁ sekasya sādhanaṁ paramākṣarasādhanam|

nāḍīkulasamāyuktamuddeśāccandra bhāṣitam||174||

[iti śrīsekoddeśaḥ samāptaḥ]

Technical Details

Text Version: 

Romanized

Input Personnel: 

DSBC Staff

Input Date: 

2008

Proof Reader: 

Milan Shakya

Supplier: 

Nagarjuna Institute of Exact Methods

Sponsor: 

University of the West

Chapter: 

0