Tài năng là do bẩm sinh, hãy khiêm tốn. Danh vọng là do xã hội ban cho, hãy biết ơn. Kiêu căng là do ta tự tạo, hãy cẩn thận. (Talent is God-given. Be humble. Fame is man-given. Be grateful. Conceit is self-given. Be careful.)John Wooden
Nếu chuyên cần tinh tấn thì không có việc chi là khó. Ví như dòng nước nhỏ mà chảy mãi thì cũng làm mòn được hòn đá.Kinh Lời dạy cuối cùng
Nếu bạn nghĩ mình làm được, bạn sẽ làm được. Nhưng nếu bạn nghĩ mình không làm được thì điều đó cũng sẽ trở thành sự thật. (If you think you can, you can. And if you think you can't, you're right.)Mary Kay Ash
Trong sự tu tập nhẫn nhục, kẻ oán thù là người thầy tốt nhất của ta. (In the practice of tolerance, one's enemy is the best teacher.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Lửa nào bằng lửa tham! Chấp nào bằng sân hận! Lưới nào bằng lưới si! Sông nào bằng sông ái!Kinh Pháp cú (Kệ số 251)
Ý dẫn đầu các pháp, ý làm chủ, ý tạo; nếu với ý ô nhiễm, nói lên hay hành động, khổ não bước theo sau, như xe, chân vật kéo.Kinh Pháp Cú (Kệ số 1)
Như bông hoa tươi đẹp, có sắc lại thêm hương; cũng vậy, lời khéo nói, có làm, có kết quả.Kinh Pháp cú (Kệ số 52)
Ví như người mù sờ voi, tuy họ mô tả đúng thật như chỗ sờ biết, nhưng ta thật không thể nhờ đó mà biết rõ hình thể con voi.Kinh Đại Bát Niết-bàn
Như cái muỗng không thể nếm được vị của thức ăn mà nó tiếp xúc, người ngu cũng không thể hiểu được trí tuệ của người khôn ngoan, dù có được thân cận với bậc thánh.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Kẻ ngốc nghếch truy tìm hạnh phúc ở xa xôi, người khôn ngoan gieo trồng hạnh phúc ngay dưới chân mình. (The foolish man seeks happiness in the distance, the wise grows it under his feet. )James Oppenheim

VỀ MỤC LỤC

Một trong những hình thức ta nuôi dưỡng phiền giận về chính mình là mặc cảm tội lỗi.

Như kinh nghiệm tôi có trong thời gian tu tập với ngài U Pandita. Khi thiền tập của ta được thâm sâu một chút, thường tự nhiên ta sẽ quán xét lại những hành động sai lầm của mình trong quá khứ. Những việc này không cần ai mời gọi, chúng cũng cứ tự động khởi lên.

Có người nhớ lại là mình đã làm một người bạn thất vọng, vì đã không đến dự buổi tiệc sinh nhật 16 tuổi của cô, vào hai mươi sáu năm về trước; hoặc một câu trả lời cay cú đối với vợ hay chồng mình, mà người ấy không còn trong cuộc đời mình nữa. Có người đau khổ về một sự lường gạt thuế má mà không ai biết đến, hoặc một nỗi sợ vì một lời nói dối trong tình bạn…

Ðiều quan trọng là ta phải biết thừa nhận các việc đó, cho dù nhỏ bé hay lớn lao đến đâu, tiếp xúc với nỗi đau ấy một cách trọn vẹn, và rồi, như ngài U Pandita khuyên tôi, buông bỏ chúng đi - "Ðừng nghĩ về nó nữa." Bằng không, chúng ta chỉ vô tình củng cố thêm một hình ảnh rất sai lầm về con người thật của mình mà thôi.

Mặc cảm tội lỗi là một tâm bất thiện.

Trong tâm lý học Phật giáo có một sự phân biệt khá lý thú giữa mặc cảm tội lỗi (akusala) và hổ thẹn (hiri).

Mặc cảm tội lỗi, hay sự ghét bỏ, thường đem mũi dùi hướng về chính mình. Nó xâu xé thân tâm ta ra thành từng mảnh. Khi có một mặc cảm tội lỗi lớn, ta sẽ không còn đủ năng lượng để thay đổi nó nữa. Ta bị chính mặc cảm ấy chế ngự, nó làm tiêu hao hết năng lực của ta. Ta cảm thấy rất cô đơn và chỉ còn biết nghĩ đến sự bất thiện của
mình mà thôi: "Tôi là người xấu nhất trên trái đất này. Chỉ có tôi mới có thể làm những chuyện như vậy!" Nhưng thật ra chính thái độ ấy lại rất là vị kỷ, vì ta chỉ biết nghĩ đến mình như là trung tâm của vũ trụ này vậy.

Hổ thẹn (hiri), ngược lại, là một thái độ chấp nhận. Chúng ta ý thức rằng mình đã làm hay nói một điều gì đó bất thiện, và nó gây nên khổ đau. Bây giờ ta cảm nhận được nỗi đau ấy. Nhưng điều quan trọng là hổ thẹn có công năng giải thoát ta ra khỏi ngục tù của quá khứ. Nó cho ta năng lượng, giúp ta có thể đứng dậy và bước đi, và tự hứa rằng từ nay mình sẽ sống sao cho tốt đẹp.

Ngược lại, mặc cảm tội lỗi đôi khi lại rất là gian xảo. Ta có thể tưởng nó là một sức mạnh chính đáng có thể thúc đẩy ta hành động tốt lành, phục vụ cho kẻ khác. Nhưng thật ra, mặc cảm tội lỗi không hoạt động như vậy. Khi chúng ta bị thúc đẩy vì tội lỗi thì chính mặc cảm ấy, nỗi đau ấy, đóng vai trò chánh, làm chủ hành động của mình.

Và khi những cảm xúc ấy đóng vai ông chủ, ta chỉ còn nghĩ đến chính mình. Nó ngăn trở, không cho phép ta suy xét và hành xử một cách sáng suốt được. Cảm xúc chế ngự lý trí ta. Cuối cùng, với mặc cảm tội lỗi, ta chỉ biết phục vụ cho chính mình mà thôi.

Tất cả đều đang biến đổi.

Ý niệm sai lầm về một cái Tôi cố định, không thay đổi, cũng có thể nuôi dưỡng phiền giận qua hình thức của sự tự ghét bỏ hoặc tự trách móc. Khi chúng ta cho rằng cái Tôi này là thật, không bao giờ đổi thay, ta sẽ dễ dàng chấp nhận những tập quán, thói quen của mình như đó là
bản tánh tự nhiên.

Một cái thấy chân chánh sẽ giúp ta phá vở được ý niệm sai lầm này. Nó giúp ta thấy được tự tánh vô ngã của những năng lực khởi lên rồi diệt đi trong ta.

Ví dụ, ta có thể kinh nghiệm được sân hận, tội lỗi và phiền muộn như những năng lực tự động đến và đi trong tâm, mà ta không làm gì hết. Phiền giận như là một cơn dông tố, nó kéo đến rồi kéo đi. Nó không phải là tôi, là của tôi. Và nó cũng không phải là bạn, hay là của bạn.

Ý thức được sự rỗng không này, ta sẽ nhìn thấy được mình và kẻ khác chính xác hơn. Và từ đó mà tâm từ được phát sinh.


Chuyển hóa mặc cảm tội lỗi



Hết phần Chuyển hóa mặc cảm tội lỗi

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1541 chương »       » Xem chương tiếp theo »
Tu tập Phật pháp

Mời xem phần:

Chuyển hóa mặc cảm tội lỗi




Tu tập Phật pháp

Sharon Salzberg, Nguyễn Duy Nhiên dịch

MỤC LỤC ( 32 )



Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.12 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:
Rộng Mở Tâm Hồn Viên Hiếu Thành Rộng Mở Tâm Hồn Huệ Lộc 1959 Rộng Mở Tâm Hồn Bữu Phước Rộng Mở Tâm Hồn Chúc Huy Rộng Mở Tâm Hồn Minh Pháp Tự Rộng Mở Tâm Hồn minh hung thich Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Âm Phúc Thành Rộng Mở Tâm Hồn Phan Huy Triều Rộng Mở Tâm Hồn Phạm Thiên Rộng Mở Tâm Hồn Trương Quang Quý Rộng Mở Tâm Hồn Johny Rộng Mở Tâm Hồn Dinhvinh1964 Rộng Mở Tâm Hồn Pascal Bui Rộng Mở Tâm Hồn Vạn Phúc Rộng Mở Tâm Hồn Giác Quý Rộng Mở Tâm Hồn Trần Thị Huyền Rộng Mở Tâm Hồn Chanhniem Forever Rộng Mở Tâm Hồn NGUYỄN TRỌNG TÀI Rộng Mở Tâm Hồn KỲ Rộng Mở Tâm Hồn Dương Ngọc Cường Rộng Mở Tâm Hồn Mr. Device Rộng Mở Tâm Hồn Tri Huynh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Nguyên Mạnh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Quảng Ba Rộng Mở Tâm Hồn T TH Rộng Mở Tâm Hồn Tam Thien Tam Rộng Mở Tâm Hồn Nguyễn Sĩ Long Rộng Mở Tâm Hồn caokiem Rộng Mở Tâm Hồn hoangquycong Rộng Mở Tâm Hồn Lãn Tử Rộng Mở Tâm Hồn Ton That Nguyen Rộng Mở Tâm Hồn ngtieudao Rộng Mở Tâm Hồn Lê Quốc Việt Rộng Mở Tâm Hồn Du Miên Rộng Mở Tâm Hồn Quang-Tu Vu Rộng Mở Tâm Hồn phamthanh210 Rộng Mở Tâm Hồn An Khang 63 Rộng Mở Tâm Hồn zeus7777 Rộng Mở Tâm Hồn Trương Ngọc Trân Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Tiến ... ...

... ...