Dầu mưa bằng tiền vàng, Các dục khó thỏa mãn. Dục đắng nhiều ngọt ít, Biết vậy là bậc trí.Kinh Pháp cú (Kệ số 186)
Hãy tự mình làm những điều mình khuyên dạy người khác. Kinh Pháp cú
Dầu nói ra ngàn câu nhưng không lợi ích gì, tốt hơn nói một câu có nghĩa, nghe xong tâm ý được an tịnh vui thích.Kinh Pháp cú (Kệ số 101)
Người ta trói buộc với vợ con, nhà cửa còn hơn cả sự giam cầm nơi lao ngục. Lao ngục còn có hạn kỳ được thả ra, vợ con chẳng thể có lấy một chốc lát xa lìa.Kinh Bốn mươi hai chương
"Nó mắng tôi, đánh tôi, Nó thắng tôi, cướp tôi." Ai ôm hiềm hận ấy, hận thù không thể nguôi.Kinh Pháp cú (Kệ số 3)
Mặc áo cà sa mà không rời bỏ cấu uế, không thành thật khắc kỷ, thà chẳng mặc còn hơn.Kinh Pháp cú (Kệ số 9)
Tinh cần giữa phóng dật, tỉnh thức giữa quần mê.Người trí như ngựa phi, bỏ sau con ngựa hèn.Kính Pháp Cú (Kệ số 29)
Lấy sự nghe biết nhiều, luyến mến nơi đạo, ắt khó mà hiểu đạo. Bền chí phụng sự theo đạo thì mới hiểu thấu đạo rất sâu rộng.Kinh Bốn mươi hai chương
Xưa, vị lai, và nay, đâu có sự kiện này: Người hoàn toàn bị chê,người trọn vẹn được khen.Kinh Pháp cú (Kệ số 228)
Kẻ hung dữ hại người cũng như ngửa mặt lên trời mà phun nước bọt. Nước bọt ấy chẳng lên đến trời, lại rơi xuống chính mình.Kinh Bốn mươi hai chương
Trang chủTrang chủ »» Kinh Nam truyền »» Vi Diệu Pháp (Abhidhamma) »» Tựa »»
Vi Diệu Pháp (Abhidhamma) »» Tựa
Abhidhammatthasangaha
Dịch giả: Tịnh Sự (Santakicca)Kính mong quý độc giả xem kinh cùng góp sức hoàn thiện bằng cách gửi email về admin@rongmotamhon.net để báo cho chúng tôi biết những chỗ còn có lỗi.
Font chữ:
Paṭṭhāna: Tàu âm là Phát-thú, dịch chữ là Vị Trí hay Xứ Luận, là bộ thứ bảy cũng là bộ cuối cùng của Tạng Abhidhamma (A-tỳ-đàm hay Vi Diệu Pháp).
Vì pháp giới bao la, cảnh giới huyền diệu, hàm tàng vạn pháp, nên bộ Luận này đời sau gọi là Mahāpaṭṭhāna, Ðại xứ Luận.
Sở dĩ tôi dịch tựa sách này là Bộ Vị-trí, vì danh từ Paṭṭhāna có nghĩa là cứ điểm, điểm tựa, nơi chỗ ... mặt khác các nhà chú giải có giải thích rằng bộ Paṭṭhāna là đỉnh cao của trí tuệ, nhất thiết chủng trí (sabbaññutā) của Ðức Phật được phát huy tột độ khi thẩm nghiệm lý pháp duyên hệ trong bộ Paṭṭhāna này. Vì hai nguyên nhân đó nên tôi dịch tựa sách là Bộ Vị Trí.
Bộ Vị Trí nội dung được trình bày theo bốn luận cứ:
1. Pháp Thuận (anuloma) như là "Pháp thiện liên quan pháp thiện bằng Nhân duyên" v.v...
2. Pháp Nghịch (paccaniya), như là "Pháp phi thiện liên quan pháp phi thiện bằng Nhân duyên" v.v...
3. Pháp Thuận Nghịch (anuloma paccaniya), như là "Pháp thiện liên quan pháp phi thiện bằng Nhân duyên" v.v...
4. Pháp Nghịch Thuận (paccaniyānuloma), như là "Pháp phi thiện liên quan pháp thiện bằng Nhân duyên" v.v...
Cả 4 luận cứ ấy, mỗi luận cứ được phân tích theo 6 phạm trù:
1. Tam đề vị trí (tikapaṭṭhāna) là phân tích 24 duyên theo 22 Ðầu Ðề Tam.
2. Nhị đề vị trí (dukapaṭṭhāna) là phân tích 24 duyên theo 100 Ðầu Ðề Nhị.
3. Nhị đề tam đề vị trí (dukatikapaṭṭhāna) là lấy 100 nhị đề làm năng đối và 22 Tam Ðề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 6.600 vị trí.
4. Tam đề nhị đề vị trí (tikadukapaṭṭhāna) là lấy 22 tam đề làm năng đối và 100 nhị đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 4.400 vị trí.
5. Tam đề tam đề vị trí (tikatikapaṭṭhāna) là lấy 22 tam đề làm năng đối và cũng lấy 22 tam đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 1.386 vị trí.
6. Nhị đề nhị đề vị trí (dukadukapaṭṭhāna) là lấy 100 nhị đề làm năng đối và cũng lấy 100 nhị đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 19.800 vị trí.
Như vậy ở mỗi luận cứ có được 6 phạm trù và 32.308 vị trí. Tổng cộng 4 luận cứ sẽ có 24 phạm trù và 129.232 vị trí.
Mỗi vị trí phân tích theo 24 duyên (paccaya), đó là:
1. Nhân duyên (hetupaccayo)
2. Cảnh duyên (ārammaṇapaccayo)
3. Trưởng duyên (adhipatipaccayo)
4. Vô gián duyên (anantarapaccayo)
5. Ðẳng Vô gián duyên (samanantarapaccayo)
6. Câu sanh duyên (sahajātapaccayo)
7. Hỗ tuơng duyên (aññamaññapaccayo)
8. Y chỉ duyên (nissayapaccayo)
9. Cận y duyên (upanissayapaccayo)
10. Tiền sanh duyên (purejātapaccayo)
11. Hậu sanh duyên (pacchājātapaccayo)
12. Trùng dụng duyên (āsevanapaccayo)
13. Nghiệp duyên (kammapaccayo)
14. Dị thục quả duyên (vipākapaccayo)
15. Vật thực duyên (āhārapaccayo)
16. Quyền duyên (indriyapaccayo)
17. Thiền na duyên (jhānapaccayo)
18. Ðồ đạo duyên (maggapaccayo)
19. Tương ưng duyên (sampayuttapaccayo)
20. Bất tương ưng duyên (vippayuttapaccayo)
21. Hiện hữu duyên (atthipaccayo)
22. Vô hữu duyên (natthipaccayo)
23. Ly khứ duyên (vigatapaccayo)
24. Bất ly duyên (avigatapaccayo)
Mỗi duyên được minh định theo 3 khía cạnh:
a. Pháp năng duyên (paccayadhamma) tức là pháp làm nhân trợ.
b. Pháp sở duyên (paccayuppannadhamma), tức là pháp được trợ.
c. Pháp địch duyên (paccanikadhamma), tức là pháp ngược với sở duyên hay phi sở duyên.
Bộ Vị Trí này được đưa vào chương trình Phật học A Tỳ Ðàm cao đẳng, và được các bậc Ðại Trưởng lão như Ngài Bhaddandañānika (Miến Ðiện) và Ngài Saddhammajotika (Thái Lan) chú giải và giảng dạy sâu rộng. Tôi được duyên may đã thọ giáo với Ngài Saddhammajotika về Bộ Luận Tạng A Tỳ Ðàm, nên nay phiên dịch tiếp tục bộ Paṭṭhāna ra Việt ngữ để truyền bá tại Việt Nam, mong sao Phật giáo Việt Nam được phát triển nền Phật học như các nước thầy bạn.
Mong thay!
TỶ KHƯU TỊNH SỰ
(SANTAKICCO BHIKKHU)
Vì pháp giới bao la, cảnh giới huyền diệu, hàm tàng vạn pháp, nên bộ Luận này đời sau gọi là Mahāpaṭṭhāna, Ðại xứ Luận.
Sở dĩ tôi dịch tựa sách này là Bộ Vị-trí, vì danh từ Paṭṭhāna có nghĩa là cứ điểm, điểm tựa, nơi chỗ ... mặt khác các nhà chú giải có giải thích rằng bộ Paṭṭhāna là đỉnh cao của trí tuệ, nhất thiết chủng trí (sabbaññutā) của Ðức Phật được phát huy tột độ khi thẩm nghiệm lý pháp duyên hệ trong bộ Paṭṭhāna này. Vì hai nguyên nhân đó nên tôi dịch tựa sách là Bộ Vị Trí.
Bộ Vị Trí nội dung được trình bày theo bốn luận cứ:
1. Pháp Thuận (anuloma) như là "Pháp thiện liên quan pháp thiện bằng Nhân duyên" v.v...
2. Pháp Nghịch (paccaniya), như là "Pháp phi thiện liên quan pháp phi thiện bằng Nhân duyên" v.v...
3. Pháp Thuận Nghịch (anuloma paccaniya), như là "Pháp thiện liên quan pháp phi thiện bằng Nhân duyên" v.v...
4. Pháp Nghịch Thuận (paccaniyānuloma), như là "Pháp phi thiện liên quan pháp thiện bằng Nhân duyên" v.v...
Cả 4 luận cứ ấy, mỗi luận cứ được phân tích theo 6 phạm trù:
1. Tam đề vị trí (tikapaṭṭhāna) là phân tích 24 duyên theo 22 Ðầu Ðề Tam.
2. Nhị đề vị trí (dukapaṭṭhāna) là phân tích 24 duyên theo 100 Ðầu Ðề Nhị.
3. Nhị đề tam đề vị trí (dukatikapaṭṭhāna) là lấy 100 nhị đề làm năng đối và 22 Tam Ðề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 6.600 vị trí.
4. Tam đề nhị đề vị trí (tikadukapaṭṭhāna) là lấy 22 tam đề làm năng đối và 100 nhị đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 4.400 vị trí.
5. Tam đề tam đề vị trí (tikatikapaṭṭhāna) là lấy 22 tam đề làm năng đối và cũng lấy 22 tam đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 1.386 vị trí.
6. Nhị đề nhị đề vị trí (dukadukapaṭṭhāna) là lấy 100 nhị đề làm năng đối và cũng lấy 100 nhị đề làm sở đối để phân tích 24 duyên. Phạm trù này có được 19.800 vị trí.
Như vậy ở mỗi luận cứ có được 6 phạm trù và 32.308 vị trí. Tổng cộng 4 luận cứ sẽ có 24 phạm trù và 129.232 vị trí.
Mỗi vị trí phân tích theo 24 duyên (paccaya), đó là:
1. Nhân duyên (hetupaccayo)
2. Cảnh duyên (ārammaṇapaccayo)
3. Trưởng duyên (adhipatipaccayo)
4. Vô gián duyên (anantarapaccayo)
5. Ðẳng Vô gián duyên (samanantarapaccayo)
6. Câu sanh duyên (sahajātapaccayo)
7. Hỗ tuơng duyên (aññamaññapaccayo)
8. Y chỉ duyên (nissayapaccayo)
9. Cận y duyên (upanissayapaccayo)
10. Tiền sanh duyên (purejātapaccayo)
11. Hậu sanh duyên (pacchājātapaccayo)
12. Trùng dụng duyên (āsevanapaccayo)
13. Nghiệp duyên (kammapaccayo)
14. Dị thục quả duyên (vipākapaccayo)
15. Vật thực duyên (āhārapaccayo)
16. Quyền duyên (indriyapaccayo)
17. Thiền na duyên (jhānapaccayo)
18. Ðồ đạo duyên (maggapaccayo)
19. Tương ưng duyên (sampayuttapaccayo)
20. Bất tương ưng duyên (vippayuttapaccayo)
21. Hiện hữu duyên (atthipaccayo)
22. Vô hữu duyên (natthipaccayo)
23. Ly khứ duyên (vigatapaccayo)
24. Bất ly duyên (avigatapaccayo)
Mỗi duyên được minh định theo 3 khía cạnh:
a. Pháp năng duyên (paccayadhamma) tức là pháp làm nhân trợ.
b. Pháp sở duyên (paccayuppannadhamma), tức là pháp được trợ.
c. Pháp địch duyên (paccanikadhamma), tức là pháp ngược với sở duyên hay phi sở duyên.
Bộ Vị Trí này được đưa vào chương trình Phật học A Tỳ Ðàm cao đẳng, và được các bậc Ðại Trưởng lão như Ngài Bhaddandañānika (Miến Ðiện) và Ngài Saddhammajotika (Thái Lan) chú giải và giảng dạy sâu rộng. Tôi được duyên may đã thọ giáo với Ngài Saddhammajotika về Bộ Luận Tạng A Tỳ Ðàm, nên nay phiên dịch tiếp tục bộ Paṭṭhāna ra Việt ngữ để truyền bá tại Việt Nam, mong sao Phật giáo Việt Nam được phát triển nền Phật học như các nước thầy bạn.
Mong thay!
TỶ KHƯU TỊNH SỰ
(SANTAKICCO BHIKKHU)
Hết phần Tựa (Abhidhammatthasangaha)
(Lên đầu trang)
Bộ Vị Trí có tổng cộng 89 phần.
|| Xem phần tiếp theo
Tải về dạng file RTF
(Lên đầu trang)
Bộ Vị Trí có tổng cộng 89 phần.
|| Xem phần tiếp theo
Tải về dạng file RTF
_______________
MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Ba điểm tinh yếu trên đường tu tập
Phát tâm Bồ-đề
Giảng giải Cảm ứng thiên - Tập 1
Vì sao tôi khổ
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 18.119.142.113 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
Việt Nam (161 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Hoa Kỳ (12 lượt xem) - ... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... Việt Nam (161 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Hoa Kỳ (12 lượt xem) - ... ...