Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Phẩm thứ hai: THẬP LUÂN
Lúc bấy giờ, đại Bồ-tát Ðịa Tạng rời khỏi chỗ ngồi, sửa y áo, đảnh lễ chân Phật, bày một vai áo, gối phải chấm đất, chấp tay cung kính bạch Phật:
- Con xin hỏi Thế Tôn
Biển công đức vô lượng
Nguyện xin Ngài nhận lời
Giải thích dứt trừ nghi.
Thế Tôn bảo:
- Ông thật là bậc Ðại sĩ, hiểu biết tất cả pháp không chướng ngại. Vì muốn làm lợi ích cho hữu tình nên thưa hỏi Như-lai. Tùy theo câu hỏi của ông, Ta sẽ phân biệt giải nói làm cho ông hoan hỷ.
Lúc đó, đại Bồ-tát Ðịa Tạng dùng kệ thưa hỏi:
- Con trong mười ba kiếp
Ðã siêng tu khổ hạnh
Vì tất cả hữu tình
Trừ ba tai, năm trược
Ở vô số cõi Phật
Thiết cúng dường vô biên
Từng gặp đại hội lớn
Chúng hòa hợp tịnh tín
Thông minh, siêng tinh tấn
Ðều cùng đến hội họp
Chưa từng thấy như vậy
Không có chúng xấu ác
Vì sao cõi Phật này
Dơ bẩn, không sạch đẹp?
Bậc trí đều xa lìa
Ở chung người làm ác
Tạo nhiều tội vô gián
Phỉ báng chánh pháp Phật
Hủy Thánh, sanh ác kiến
Giảng sai luận đoạn thường
Tạo đủ mười ác nghiệp
Không sợ khổ đời sau
Phần nhiều xa ba thừa
Hướng đường ác xấu xa
Bị vô minh che mắt
Nhiều tham, ganh, gian lận
Làm sao chuyển pháp luân
Ðộ các chúng sanh này?
Làm sao phá tương tục
Phiền não như kim cương
Làm sao được tổng trì
Hay nhẫn nhục như vậy
Nay con gặp đạo sư
Hội lớn thật hy hữu
Chưa từng thấy nơi khác
Ðủ công đức đầu đà
Thật nhiều các công đức
Siêng tu đạo Bồ-tát
Làm sao giảng pháp Phật
Nơi những chúng ngu này?
Thế Tôn bảo:
- Lành thay, lành thay! Thiện nam tử! Ông đã ở trong vô số cõi Phật đời quá khứ vào thời năm trược xấu ác, đã từng thưa hỏi chư Phật Thế Tôn vô số nghĩa lý giáo pháp. Lúc ông thưa hỏi giáo pháp này, ông đã chịu khổ nhọc, đã thông đạt hoàn toàn, đã đến bờ kia, các hạnh viên mãn, đã được phương tiện diệu trí thiện xảo. Nay vì giáo hóa tất cả hữu tình, làm cho được lợi ích an lạc; vì làm cho tất cả đại Bồ-tát được kho tàng Thánh hạnh phương tiện thiện xảo để thực hành sáu pháp ba-la-mật-đa, giáo hóa tất cả hữu tình được thắng hạnh trí Nhất thiết trí, biển lớn công đức mau được viên mãn; vì chuyển những hành động hung ác của tất cả vua Sát-đế-lợi, làm cho không đọa trong ba đường ác; vì làm cho dòng giống oai đức Tam bảo ở cõi này hưng thịnh, trụ lâu ở đời, nay Bồ-tát Ðịa Tạng lại hỏi Như-lai nghĩa lý giáo pháp như vậy.
Phật bảo:
- Hãy lắng nghe, lắng nghe, suy nghĩ cho kỹ, Ta sẽ phân biệt giải nói cho ông.
Bồ-tát Ðịa Tạng thưa:
- Bạch Thế Tôn, con nguyện xin muốn nghe.
Bấy giờ, Phật bảo đại Bồ-tát Ðịa Tạng:
- Thiện nam tử, Như-lai do lực bổn nguyện thành tựu mười Phật luân. Ở cõi Phật này, vào đời năm trược xấu ác tất cả hữu tình đều giảm mất pháp thiện bạch tịnh, thiếu mất vật báu thất thánh tài, xa lìa tất cả người trí thông minh, bị lưới chấp đoạn chấp thường che phủ, thường ưa cưỡi xe đi đến các cõi ác, không sợ khổ đời sau, thường ở nơi vô minh hắc ám nặng nề, đầy đủ mười loại nghiệp đạo bất thiện, tạo năm tội vô gián, phỉ báng chánh pháp, hủy nhục Hiền Thánh, xa lìa các pháp thiện, đầy đủ các pháp ác. Ta ở trong cõi uế tạp như vậy mà được an ổn, được không sợ hãi, được không kinh sợ, tự xưng Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân hàng phục tà luận của các thiên ma ngoại đạo, diệt trừ phiền não rắn chắc như kim cương của tất cả chúng sanh. Tùy theo ý muốn, hướng dẫn tất cả chúng sanh có năng lực làm cho trụ địa vị ba thừa bất thối chuyển.
Này thiện nam tử! Ví như có đất nước gặp thời ngôi vua bị sụp đổ, trong nước tất cả nhân dân bày ra quân trận, hai bên giết hại lẫn nhau, gây ra rối loạn, lo sợ, dân chúng không an, xảy ra vô lượng cuộc đấu tranh chống trái, lấn hiếp nhau, nói dua nịnh dối trá, thô ác, ly gián, vu khống, gây rối loạn; các loại bệnh tật, mù lòa, mê mờ, lạnh nóng, bệnh hủi, động kinh... làm khô khan, ăn uống không tiêu, tâm cuồng loạn, các căn không đủ, các bộ phận thân thể thiếu khuyết, thiếu thốn y phục, thức ăn, đồ dùng, tất cả vật sở hữu đều không vừa ý; các loại hữu tình quy y các tà thần ngoại đạo, ác kiến, ác tâm, ác ý đều mạnh mẽ, bỏ mất chánh đạo, sẽ đọa vào đường ác.
Lúc đó, trong nước ấy có các vị trưởng lão thông minh, đa trí, học rộng, thư thái, oai nghiêm đáng kính bàn luận với nhau tìm các mưu kế, liền triệu tập nhân dân trong ấp, nước cùng nhau tiến cử tìm một vương tử, trước hết phải đầy đủ các đức tính: bố thí, điều phục, tịch tịnh, trì giới, tinh tấn, dõng mãnh, thực hành các hạnh khổ khó làm, đầy đủ các tướng phước đức thù thắng, các căn đầy đủ, các phần thân thể không thiếu, hình tướng cao lớn, tướng tốt trang nghiêm, dung mạo đẹp đẽ bậc nhất, thường được tất cả mọi người tôn trọng cung kính, binh lính nhân dân đều thương mến, bản tánh thuần hậu, chất phác, có lòng từ bi, học rộng, nhiều tài, đủ các nghề nghiệp, lấy nhu hòa nhẫn nhục trang nghiêm tâm mình, là con của hậu phi, dùng các hương thơm để xông, nước trong sạch điều hòa lạnh nóng để tắm, mặc các y phục tốt đẹp, xông hương, được trang sức các châu báu, bảo châu ma-ni kết vào búi tóc, vàng ngọc, vòng hoa được trang sức trên mão, tơ lụa trắng mỏng quấn trên tóc. Lại dùng các loại ma-ni chơn châu, vàng bạc... làm thành vòng ngọc châu đeo tai, vòng anh lạc, vòng đeo tay, nhẫn, đồ trang sức trên thân, chân mang hài dệt bằng các thứ báu, đỉnh đầu được che bằng lọng báu, an trí vào tòa ngồi, nơi ngày xưa các vị tiên nhân hộ trì, đưa vào trong đại điện xinh đẹp do các vị thiên đế hộ trì, tiên vương tự mình bước lên bảo tòa, nối tiếp ngôi vua, đánh chuông trống lớn để tất cả thiên đế, long đế, dược xoa đế, thần đế, a-tố-lạc đế, cưu-bàn-trà đế... đến hộ trì. Âm thanh ấy vang khắp các cõi nước. Sát-đế-lợi,... bốn dòng họ lớn, vô lượng dân chúng tắm rửa thân thể, mặc y phục sạch sẽ, cầm các loại cờ, lọng, lụa là quý báu, ma-ni, chơn châu, vàng bạc, vỏ ốc ngọc bích, san hô, lưu ly, vô lượng trân bảo có màu sắc tốt đẹp khác nhau dâng lên vua mới, tâu trình khen ngợi những lời tốt đẹp:
“Vua là bậc quý tộc tịnh hạnh, học rộng, nhiều tài. Các Bà-la-môn dùng vô lượng bài tán tụng, ca vịnh hay khen ngợi oai đức nhà vua, dùng lời tốt chú nguyện cho nhà vua, đem các vật tốt lành tung rải lên đảnh vua. Vua là dòng họ quý tộc trước đây được Tiên vương quý trọng, học rộng, nhiều tài nghệ, tánh trung trực, trí thông minh, tùy khả năng mà thọ nhận, đặt ra các chức vị, quan liêu xử lý các việc nước, làm cho các bên đánh nhau ở trong nước trước kia, nay đều chấm dứt, cũng làm cho tất cả oán địch, bạn ác làm hại đều tiêu diệt, trừ bỏ tất cả phẩm chất xấu trong nước, tăng trưởng tất cả phẩm chất tốt trong nước”.
Này thiện nam tử! Ðại vương Quán đảnh dòng Sát-đế lợi thành tựu vương luân thứ nhất như vậy. Do vương luân này nên ở trong đất nước mình được an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân làm tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, khi cõi nước không có Phật ra đời, nhiều tạp nhiễm, năm trược xấu ác, tất cả chúng sanh trong đó tâm bị phiền não trói buộc, hai bên đánh nhau đau khổ bức bách, quấy rối, ngu mê không an, sanh ra vô lượng chấp trước đoạn - thường, đấu tranh chống trái, khinh miệt lẫn nhau, phát sanh tham - sân - si, lời nói lừa gạt..., đầy đủ mười nghiệp đạo bất thiện. Các hữu tình tham đắm, quấy nhiễu thế giới, có đủ các phiền não tật bệnh, thiếu con mắt chánh pháp, giận dữ não loạn, thường không tư duy chánh pháp chân thật, bỏ vị chánh pháp, chê bai thiện hạnh, ít hưởng được vị ngon, vui vẻ, thường bị các lưới phiền não che phủ, theo sáu ngoại đạo tà sư, mê mất chánh đạo, hướng đến ba đường ác. Ở trong cõi đó có các đại Bồ-tát đã ở đời quá khứ thân cận cúng dường vô lượng chư Phật, đã thâm nhập biển công đức lớn của chư Phật, đã trụ vào bản sở hành đạo của chư Phật, đều cùng hội họp đến chỗ Ta hỏi, Ta bảo:
“Các ông ở đời quá khứ đã tu tập vô lượng hạnh bố thí, điều phục tịch tịnh, giới, tinh tấn dõng mãnh, hạnh khổ khó làm, tất cả đều viên mãn. Các phương tiện phước huệ vi diệu đại từ bi... cùng trang nghiêm kho tàng công đức lớn. Tất cả định tổng trì, an nhẫn, các địa, biển công đức lớn viên mãn, không dua nịnh, lừa gạt, thân hình cao lớn, tướng tốt viên mãn, nhẫn nhục nhu hòa, đoan chánh thù thắng, không dựa vào người khác khi tu đạo Bồ-đề đã được viên mãn tất cả biển trí, thành tựu tướng mạo tốt đẹp tối thắng, có thể làm đại đạo sư cho tất cả Thanh văn, Ðộc giác, cũng có thể làm bạn thân cận an ủi cho tất cả chúng sanh lo sợ sanh tử, lấy đại từ đại bi,... vô lượng công đức để trang nghiêm, là con của Yết-lạc-ca-tôn-đà, Yết-nặc-ca-mâu-ni, Ca-diếp-ba Như lai,... ở Hiền kiếp này sẽ được làm Phật, làm vị thượng thủ trong tất cả đại Bồ-tát, đem các công đức, các loại hương xông thơm, nước thanh tịnh chỉ quán để tắm rửa, mặc áo tàm quý, thanh tịnh pháp giới làm ngọc châu trong búi tóc, trang sức trên mão cảnh giới chư Phật và các vòng hoa lớn buộc bằng tơ trắng mỏng giải thoát thù diệu. Lại dùng các loại trân bảo công đức trí Nhất thiết trí, Vô sanh pháp nhẫn để tự trang nghiêm, lấy từ bi hỷ xả làm phước báo, có thể bao trùm ba cõi, ba diệu hạnh Thánh nhân viên mãn làm bảo cái, an trí tòa kim cang định, nơi ngày xưa chư Phật thiên tiên hộ trì, thú nhập tất cả Thanh văn, Ðộc giác cung kính, hộ trì bốn niệm trụ, ngồi ở tòa trải trước chư Phật, chứng đắc địa vị Nhất thiết trí, đạo Vô thượng chánh giác, làm cho tất cả hạt giống Tam bảo không đoạn tuyệt, chuyển pháp luân, đánh chuông trống pháp, âm thanh diệu pháp vang khắp ba cõi làm cho chư thiên long, dược xoa, la sát, a-tố-lạc, yết-lộ-trà, khẩn-nại-lạc, mạc-hô-lạc-ca, cưu-bàn-trà, di-lệ-đa, tất-xá-da, bố-đát-na, yết-tra-bố-đát-na, người, phi nhân đều thông suốt bốn Thánh đế, chuyển pháp luân ba chuyển mười hai hành mà Sa-môn hoặc Bà-la-môn, chư thiên, ma, Phạm vương, người, phi nhân khắp thế gian không ai có thể chuyển được, vì muốn làm lợi ích an lạc cho vô lượng trời người ở thế gian, làm cho được lợi ích lớn thù thắng nên xưa chưa chuyển mà nay chuyển.
Này thiện nam tử, Ta thành tựu Phật luân thứ nhất như vậy. Do Phật luân này nên hiểu biết như thật đời này, đời sau, chỗ này, chỗ kia, được trụ an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, điều phục các tà luận của thiên ma, ngoại đạo, chuyển đại pháp luân, thành đại phạm hạnh. Khi ở thế giới tạp nhiễm năm trược xấu ác này, ở giữa đại chúng, Ta sẽ rống tiếng rống sư tử, diệt trừ năm nghiệp vô gián của các hữu tình, rộng ra cho đến các căn bản bất thiện, dẹp tan tất cả phiền não, tập khí tương tục vững chắc như kim cương của tất cả chúng sanh, thành tựu diệu quả giải thoát, đoạn tận tất cả các lậu, tùy theo ý thích hướng dẫn tất cả chúng sanh có năng lực an trụ tam thừa, địa vị bất thối chuyển.
Này thiện nam tử, như Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi mới lên ngôi vua, thọ nhận chức vua rồi xem xét phép tắc của các vua đời quá khứ, vị lai, hiện tại, trong các nghiệp luân của vua, dùng trí quán sát kỹ nghiệp báo, nhân quả, tùy theo chỗ thích hợp thành lập tất cả các bộ phận quan chức, hộ trợ, làm tốt ba loại nghiệp luân cho tất cả nhân dân, người ngu kẻ trí trong nước, ấp. Do nghiệp luân này, binh sĩ, nhân dân thường được thọ dụng các vật dụng thích ý, càng thêm vui vẻ, có thể tiêu diệt tất cả oán địch, bạn ác.
Thế nào là ba loại nghiệp luân?
1- Kiến lập đế vương nghiệp luân: nghĩa là dạy tốt việc tập luyện quân trận, chiến đấu, để đánh các binh chúng khác, chăm lo cho nhân dân.
2- Kiến lập điền trạch nghiệp luân: nghĩa là dạy tốt việc tạo lập nhà cửa, làm nông, làm cho được an ổn, ăn uống no đủ.
3- Kiến lập tài bảo nghiệp luân: nghĩa là dạy tốt việc công thương kỹ nghệ, làm cho được các loại đồ chơi quý báu, tài sản tùy ý thọ dụng càng thêm vui thích.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ hai như vậy. Do vương luân này, đất nước mình được an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân, làm tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai khi mới thành Phật quả, đắc Vô thượng trí, quán sát pháp nhãn chư Phật đời quá khứ, vị lai, hiện tại, dùng trí tuệ quán sát rõ ràng về các nghiệp phải chịu quả báo do nhân của nó, kiến lập ba loại nghiệp luân giáo hóa tất cả hữu tình. Do nghiệp luân này có thể làm cho pháp nhãn dòng giống Tam bảo thường không đoạn diệt, chánh pháp vô thượng được lưu thông hưng thạnh, làm cho các hữu tình luôn được các loại Niết-bàn, sanh thiên an lạc và làm cho tất cả tà luận ngoại đạo không thể chế phục chánh pháp nhãn của Ta, mà Ta có thể như pháp bẻ gãy tà luận kia.
Này thiện nam tử! Thế nào là ba nghiệp luân?
1- Kiến lập tu định nghiệp luân.
2- Kiến lập tập tụng nghiệp luân.
3- Kiến lập doanh phước nghiệp luân.
Này thiện nam tử! Thế nào là nghiệp luân tu định của Như-lai? - Ðịnh có mười loại, thế nào là mười? - Nghĩa là quán sát kỹ sáu loại cảnh giới ở thức thân, các cõi, chấp ngã, ngã sở, lấy đó làm nhân, nghiệp là ruộng tốt, che phủ bằng vô minh, ái là ẩm ướt, không có tự tại, nương dựa vào người khác, lệ thuộc các duyên. Vì muốn đoạn trừ ba loại lưu chuyển nghiệp, phiền não, khổ nên quán sát như vậy.
Thế nào là nghiệp lưu? - Nghĩa là các hữu tình thực hành các hành động. Nếu các hành động này do vô minh và ái làm nhân có thể sanh các hữu, gọi là phiền não lưu. Nếu do phiền não thức làm nhân, các duyên hòa hợp, danh sắc sanh khởi, danh sắc làm nhân, các duyên hòa hợp, lục xứ phát sanh, lục xứ làm nhân, các duyên hòa hợp, xúc thọ hậu hữu, sanh lão tử... lần lượt phát sanh. Ðó gọi là nghiệp lưu.
Như vậy, ba lưu này thì nghiệp là ruộng tốt, vô minh là nhân, ái là ẩm ướt mà được sanh trưởng. Vì muốn làm khô cạn ba lưu, nghiệp là ruộng tốt, vô minh là nhân, ái là ẩm ướt thì đối với năm thủ uẩn phải quán là vô thường, khổ, vô ngã, ngu đần, ù lì, không nhạy bén, như huyễn, như sóng nắng, như trăng dưới nước, như việc thấy trong mộng, hoàn toàn vô sở hữu, vô tướng, vô nguyện, không có tạo tác, không sanh, không khởi, không xuất, không hình tượng, tịch tịnh viễn ly, không có sự phát sanh.
Ðối với năm thủ uẩn quán sát như vậy có thể thuận không nhẫn, thuận vô tướng nhẫn, thuận vô nguyện nhẫn. Vì muốn tùy thuận nên quán năm thủ uẩn.
Lại dùng phương tiện tu quán hơi thở ra vào, tức là tu tập giữ niệm đến đi. Thế nào là do niệm quán sát như thật hơi thở vào, hơi thở ra? - Nghĩa là quán sát như thật sổ, tùy, chỉ, quán, chuyển, tịnh. Nên biết, sổ ở đây là tạo tác hai sự nghiệp:
1- Có thể làm chỗ nương tựa của các tầm tứ.
2- Có thể nắm lấy tướng hơi thở ra vào.
Tùy có nghĩa là tạo tác hai sự nghiệp:
1/ Nương vào xuất ly, xả các tầm tứ.
2/ Có thể khéo nắm giữ tướng hơi thở ra vào.
Chỉ có nghĩa là tạo tác hai sự nghiệp:
1- Có thể biểu hiện, làm ngưng hơi thở ra vào.
2- Có thể an trụ tam-ma-địa thù thắng.
Quán có nghĩa là tạo tác hai sự nghiệp:
1/ Có thể hiện bày chấm dứt hơi thở ra vào.
2/ Có thể an trụ pháp tâm, tâm sở, quán sát khác nhau.
Chuyển có nghĩa là tạo tác hai sự nghiệp:
1- Có thể dùng phương tiện xả các thủ uẩn.
2- Có thể dùng phương tiện hướng đến Thánh địa.
Tịnh có nghĩa là tạo tác hai sự nghiệp:
1/ Có thể xả bỏ kiết sử.
2/ Có thể được kiến tịnh.
Như vậy, sáu phương tiện này là tu tập quán sát hơi thở ra vào, liền có thể tùy thuận quán năm thủ uẩn. Vì sao? - Vì tự tánh hơi thở ra vào này là sắc thủ uẩn, lãnh nạp hơi thở ra vào là thọ thủ uẩn, nắm lấy tướng hơi thở ra vào là tưởng thủ uẩn, tạo tác hơi thở ra vào là hành thủ uẩn, hiểu rõ phân biệt hơi thở ra vào là thức thủ uẩn. Như vậy, đã nói năm thủ uẩn chúng đều sai khác không giống nhau, thay đổi, thay đổi mãi, chẳng phải như cũ nên không dừng lại, không tích chứa, không thể nói được.
Như vậy, quán sát năm thủ uẩn có thể trừ được ba hành. Nếu có thể tùy quán rốt ráo như vậy thì đoạn tận ba hành, liền có thể tùy quán rốt ráo sáu loại cảnh giới ở thức thân các cõi, nghiệp chấp ngã, ngã sở, vô minh, ái là nhân, là ruộng tốt, là che phủ, là ẩm ướt, tất cả đều dứt trừ.
Như vậy tu tập bốn niệm trụ đều được viên mãn, cho đến tu tập tám Thánh đạo đều được viên mãn.
Như vậy cho đến tu tập mười tám pháp bất cọng của Phật đều được viên mãn. Cho đến tu tất cả tam-ma-địa Vô sanh pháp nhẫn thủ- lăng-già-ma đều được viên mãn.
Như vậy, tu tập nắm vững ý nghĩa đến đi, thể nhập các tịnh lự, gọi là hữu tình trụ thắng nghĩa chánh pháp, gọi là chân thật tu tập tịnh lự, gọi là chân thật cúng dường chư Phật Thế Tôn ba đời, gọi là con trong tâm tất cả chư Phật, từ miệng Phật sanh, từ pháp thành tựu, từ pháp hóa sanh, hoặc có Bồ-tát tu tập như vậy dần dần thối chuyển, cho đến dứt hết lậu hoặc thành A-la-hán đủ sáu thần thông. Hoặc có Bồ-tát tu tập như vậy dần dần tăng trưởng công đức viên mãn, thành đại Bồ-tát, cho đến tu tập mười tám pháp bất cọng của Phật, Nhất thiết chủng trí được viên mãn. Vị này không bao lâu sẽ đắc Vô thượng Bồ-đề.
Này thiện nam tử! Ta dùng trí tuệ quán sát các nghiệp phải chịu quả báo đưa đến do nhân của nó, quán sát pháp nhãn chư Phật ba đời, hướng dẫn hữu tình tu tập mười nghiệp luân tu định này.
Này thiện nam tử! Ðó gọi là nghiệp luân tu định của Như-lai.
Này thiện nam tử! Thế nào là nghiệp luân tập tụng của Như-lai? - Nghĩa là các Bí-sô, hoặc Bí-sô ni, Ô-ba-sách-ca, Ô-ba-tư-ca, hoặc các thiện nam, tín nữ thiện căn íùt ỏi, nương vào tục đế, căn cơ chưa thành thục, Ta sẽ hướng dẫn các hữu tình này làm cho họ tập tụng, đầu đêm cuối đêm tinh tấn không giải đãi, hoặc các hữu tình mong cầu trí vô thượng, Ta sẽ hướng dẫn họ thuần thục đại thừa, làm cho họ tự đọc hoặc dạy người khác đọc, làm cho họ tự tụng, hoặc dạy người khác tụng, làm cho tự giảng thuyết hoặc dạy người khác giảng thuyết, làm cho họ tự tu tập đại thừa hoặc dạy người khác tu tập, làm cho phiền não của mình và của người khác đều diệt trừ, làm cho chứng đắc trí vô thượng, đoạn trừ khổ cho tất cả hữu tình, làm cho hướng đến thành Vô úy.
Nếu các hữu tình mong cầu Duyên giác thừa, Ta sẽ đưa ra các pháp duyên khởi để họ tu tập. Nếu các hữu tình mong cầu thừa Thanh-văn, Ta sẽ hướng dẫn trăm ngàn bài tụng Tứ-a-cấp-ma (Tứ A-hàm), trăm ngàn bài tụng Tỳ-nại-da, trăm ngàn bài tụng A-tỳ-đạt-ma và Tỳ-bà-sa để họ tập tụng. Này thiện nam tử! Ðó gọi là nghiệp luân tập tụng của Như-lai.
Này thiện nam tử! Thế nào là nghiệp luân doanh phước của Như-lai? - Nghĩa là các hữu tình căn cơ ngu độn, chưa trồng căn lành, trí huệ yếm kém, giải đãi, thất niệm, đắm nhiễm các loại vật dụng, xa lìa bạn lành, Ta sẽ hướng dẫn các hữu tình này làm cho được nhiều phước nghiệp, nghĩa là làm cho họ tu tập các việc Phật Pháp Tăng và các việc thân giáo sư, quỷ phạm sư. Này thiện nam tử! Ðó là nghiệp luân doanh phước của Như-lai.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ hai này. Do Phật luân này nên dùng trí nghiệp tam thế vô thượng hiểu biết như thật các nghiệp pháp thọ nhân, quả báo của tất cả hữu tình tùy theo thích ứng, lập ba nghiệp luân giáo hóa tất cả hữu tình được an trú an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, chuyển đại pháp luân, thành tựu đại phạm hạnh, hiểu biết như thật nhân quả của chúng sanh.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh thuộc dòng Sát-đế-lợi thành tựu trí thiện xảo, quán sát tất cả Sa-môn, Bà-la-môn, Sát-đế-lợi, Phệ-xá, Miệt-đạt-la..., các loại công đức đa văn mạnh mẽ, kỹ nghệ tài giỏi. Nếu các chúng sanh có nhiều công đức, thành tựu trí thiện xảo, tinh tấn dõng mãnh, kiên cố không thối chuyển, dùng các phước đức để tự trang nghiêm, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi này - tùy theo nhu cầu của họ - cung cấp trân bảo, tài vật, thóc lúa, ruộng vườn, nhà cửa, nô-tỳ. Ở trong nước mình, nếu các chúng sanh kỹ nghệ thấp kém, công nghiệp non yếu, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi này tùy theo thích ứng giúp đỡ thêm. Ở trong nước mình, nếu các chúng sanh công đức ít ỏi, không tinh tấn, giải đãi, lười biếng, quên mất chánh niệm, không có tâm từ bi, không biết báo ân, không sợ khổ đời sau, chìm trong bùn gia đình, tích chứa các hạnh ác, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi này tùy theo tội lỗi, dùng các hình thức trách phạt thích hợp, hoặc dùng lời dạy bảo, quở trách, hoặc thu lấy trân bảo, tài sản, hoặc thu lấy tài sản, nghề nghiệp thọ dụng như ý, hoặc đánh phạt bằng roi, cây, hoặc giam cầm trong lao ngục, hoặc chặt tay chân, hoặc chém đầu. Như vậy, tùy theo tội lỗi, dùng vô lượng hình phạt thích ứng.
Này thiện nam tử, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ ba. Do vương luân này làm cho đất nước mình càng thêm an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân tăng thêm tuổi thọ.
Này thiện nam tử, cũng vậy, Như-lai thành tựu trí thiện xảo, biết căn cơ các đệ tử nào xa lìa phước huệ, phương tiện quyền xảo, bố thí, điều phục tịch tịnh, thất niệm loạn tâm, đến chỗ Ta, quy y Ta mà Ta biết rõ căn cơ, sở thích, tùy miên, thắng giải của họ, Ta dùng pháp Tỳ-nại-da trị phạt thích ứng với họ. Các chúng sanh nào tánh tình ngang bướng, không phụng trì các học xứ, vì muốn làm cho Thánh giáo của Ta trụ lâu ở đời, Ta làm nhiều cách: hoặc chế ra trị phạt bằng ức niệm, hoặc bằng lời răn dạy, quở trách làm cho sợ hãi, hoặc tạm đuổi, hoặc làm cho triết phục, thành thật lễ bái, hoặc không cùng nói chuyện, không cùng lợi dưỡng, hoặc như trải cỏ, hoặc diệt tẩn. Với diệu trí, Ta biết căn cơ, sở thích, tùy miên, thắng giải của các hữu tình Bổ-đặc-già-la, tùy theo tội mà trị phạt thích ứng. Vì muốn làm cho họ phá tan vô minh hắc ám đã tích chứa nhiều, làm khô kiệt các bộc lưu phiền não, làm cho được sanh thiên Niết-bàn an lạc, vì làm cho các Bổ-đặc-già-la làm điều ác được điều phục nên tùy theo tội mà trị phạt thích ứng, quán sát nói ngầm nói lớn khác nhau, tùy theo tội lỗi mà đưa ra hình thức trị phạt những người làm điều xấu ác. Với diệu trí, Ta biết các hữu tình viên mãn, thành tựu lòng tin kính tăng thượng, thuần tịnh ý lạc, tùy theo căn cơ Ta thuyết các pháp thiện sai khác để họ tu học, cho đến làm cho họ viên mãn tất cả thiện căn, vào thành Vô-úy.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ ba như vậy. Do Phật luân này, Ta biết căn cơ sở thích, tùy miên, thắng giải, sự nhận lấy các nghiệp pháp của các hữu tình Bổ-đặc-già-la, tùy theo căn cơ đều được lợi ích an lạc, được sống an ổn, được không sợ hãi, được không kinh sợ, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi biết trong nước mình có vô lượng hữu tình Bổ-đặc-già-la quy y các tà thần ngoại đạo, phát sanh tà tín và tà kiến, học theo cấm giới tà đạo, chấp trước vào sự tu tập tà với tướng kiết hung, chịu các khổ, không có lợi ích; đại vương biết vậy nên thường triệu tập, dùng chánh pháp trị nước của tiên vương khai ngộ, chỉ dạy, răn nhắc, làm cho họ xả bỏ những tà kiến điên đảo, tu học pháp chánh trực xưa của tiên vương, làm cho tất cả hữu tình trong nước mình đồng tâm một hướng quy về theo chánh pháp của tiên vương, cùng nhau vâng theo chiếu mạng, tùy thuận phụng hành, cả nước hòa đồng làm việc nên làm. Khi ấy, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thường tập hợp các quần thần, cùng vui mừng thọ hưởng khoái lạc, vui chơi du ngoạn, không nghi ngờ nhau, cùng mưu bàn việc nước.
Này thiện nam tử, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ tư như vậy. Do vương luân này, làm cho đất nước mình càng thêm an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, giữ gìn thân làm cho tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai thành tựu trí thiện xảo thắng giải, thấy các tà quy, tà kiến, tà ý lạc trong thế gian, đắm trước tà pháp, tà hạnh nghiệp, do nhân duyên này chịu vô lượng khổ. Biết như vậy rồi, Như-lai thường triệu tập đại chúng, đem các pháp nhân quả chủng tánh Tam bảo, sáu pháp ba-la-mật-đa, Du-già, ba luật nghi... của chư Phật Thế Tôn trong quá khứ khai ngộ, chỉ bày, giải rõ cho tất cả chúng hội, làm cho họ được giải thoát các tà kiến điên đảo mà kiến lập chánh kiến, an trí vào mười điều thiện là chánh đạo vốn có từ lâu, làm cho các hữu tình thường cùng tu tập pháp tùy pháp hành, phương tiện dẫn nhiếp, nhân quả, đẳng lưu, làm cho các hữu tình bốn chúng hòa hợp, cùng tu tất cả thiện hạnh thù thắng, cùng an trụ bốn niệm trú; đối với tam-ma-địa, giải thoát tri kiến, các đạo phẩm được hoan hỷ thọ lạc, làm cho Thánh giáo trụ lâu ở đời, tiếp nối dòng giống Tam bảo không để đoạn tuyệt, liền cùng an trú Tứ chánh cần, Tứ thần túc, Ngũ căn, Ngũ lực, Thất giác chi, Bát chánh đạo, ở trong các pháp Tam-ma-địa thù thắng, giải thoát tri kiến, các đạo phẩm được hoan hỷ thọ lạc.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ tư như vậy. Do Phật luân này biết các thắng giải quy thú, sở thích, sự nhận lấy các nghiệp pháp của các hữu tình Bổ-đặc-già-la, tùy theo căn cơ làm cho được lợi ích an lạc, được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị tôn quý đại tiên, chuyển Phật luân, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi biết đất nước mình hoặc nước khác có vô lượng hữu tình Bổ-đặc-già-la đối với tài sản, sắcđẹp của mình thì đam mê không chán; đối với tài sản, sắc đẹp của người khác thì tham cầu mong muốn, vua liền lập thành quách, thôn, phường, đồ binh cung nỏ, lính canh trong làng nước, cung vua, nói rộng cho đến xá la anh vũ để phòng thủ, làm cho không tổn mất.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ năm như vậy. Do vương luân này, làm cho đất nước mình càng thêm an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân làm cho tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai thành tựu thắng trí, biết các tánh, biết các ác ma và chín mươi lăm chúng ngoại đạo tà kiến và vô lượng chúng ma ngoại đạo khác, hoặc hữu tình đối với tài sản sắc đẹp của mình thì đam mê không chán; đối với sắc đẹp tài sản của người khác thì tham cầu mong muốn; đối với bản thân mình và đồ chúng của mình sanh tâm ganh ghét vì làm hại mình. Giả sử thiết đặt thức ăn ngon nhưng bỏ thuốc độc vào, làm hầm lửa để giường tòa ở trên ngụy trang, hoặc xô đá từ trên núi xuống, hoặc thả voi say, cầm kiếm đuổi rượt, làm tan nát như bụi, hủy báng hành dâm dục, hủy báng người này không phải nam hoặc cho là phi nhân, hoặc cho là huyễn hóa. Do các điều ác này mà phỉ báng nhau. Ðối với Phật, Pháp, Tăng cũng sanh vô lượng các thứ phỉ báng, chửi mắng, hủy nhục. Ðối với cận trụ, Thanh văn đệ tử của Ta do ganh ghét mà sanh tâm hủy báng. Biết như vậy, Như-lai khéo giữ gìn sáu căn, nương vào bốn phạm trụ, đầy đủ bốn biện tài, giảng thuyết chánh pháp cho các Thanh văn, đưa vào ba môn giải thoát thanh tịnh. Nhờ thắng trí, biết các tánh pháp thế gian, xuất thế gian như vậy. Ta hiểu biết như thật vô lượng các tánh sai khác của tất cả chúng sanh, tùy theo căn cơ mà làm lợi ích.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ năm, do Phật luân này, dùng thắng trí biết các tánh thế gian, xuất thế gian, biết vô lượng các tánh sai khác của các hữu tình Bổ-đặc-già-la, tùy theo căn cơ làm lợi ích an lạc, được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân bẻ gãy các tà luận của thiên ma, ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thiết lập tất cả thành quách kiên cố, thôn phường, đồ binh, giáo mác, lính canh, nước ấp, cung vua, nói rộng cho đến xá la anh võ phòng thủ đầy đủ rồi, ở trong cung cùng các quyến thuộc, cung phi mỹ nữ vây quanh vui chơi, thọ hưởng năm dục lạc, buông lung sáu căn, thọ hưởng các thú vui dục lạc.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ sáu. Do vương luân này làm cho đất nước mình càng thêm an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân làm cho tăng thêm tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai thiếp lập Thánh giáo kiên cố, các việc phòng thủ cho tất cả các đại Bồ-tát và đại Thanhvăn, sau đó liền nhập tịnh lự thứ nhất cho đến nhập tịnh lự thứ tư, nhập định Vô biên hư không xứ, nói rộng cho đến nhập định phi tưởng phi phi tưởng xứ, như vậy cho đến nhập định Nhất thiết Phật sở hành. Ta nhập định này rồi, vô lượng trăm ngàn câu-chi-na-dữu-đa thiên, long, dược xoa, la-sát, kiền-đạt-phược, a-tố-lạc, yết-lộ-trà, khẩn-nại-lạc, mạc-hô-lạc-già, di-hiếp-đa-tất-xá-giá, bố-đát-na yết-tra-bố-đát-na... đối với các chúng sanh thường ôm lòng độc ác, làm tổn hại, không có lòng từ bi, không sợ hãi khổ đời sau mà thấy Ta nhập định Nhất thiết Phật sở hành đều rất hoan hỷ đối với Ta, phát tâm tịnh tín đối với Tam bảo, đều rất hoan hỷ phát lòng tịnh tín tôn trọng cung kính, được chưa từng có; đối với tất cả việc ác biết tàm quý phát lồ sám hối, nguyện chấm dứt. Do vậy, trong một khoảng sát-na, vô lượng vô số các phiền não chướng, nghiệp chướng, pháp chướng đều được tiêu trừ, vô lượng vô số phước huệ, tư lương đều được viên mãn, xa lìa sanh tử, hướng đến Niết-bàn, hộ trì chánh pháp vô thượng của Như-lai.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ sáu như vậy. Do Phật luân này, Như-lai an trú vô lượng trăm ngàn tịnh lự giải thoát, đẳng trì, đẳng chí thâm sâu vi diệu, dùng trí thanh tịnh tùy chuyển diệt trừ vô lượng phiền não của các hữu tình, tùy theo căn cơ làm lợi ích an lạc, được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi cùng các quần thần thống lãnh bốn binh chúng tuần canh quán sát khắp thành ấp, làng xóm, núi sông, khe suối, vườn ruộng, vũng, ao, sông, đồng rộng, rừng khắp đất nước mình, ở nơi nào trong nước gặp hiểm trở, nhiều tai nạn, không thể làm ăn, có lo âu, có sợ hãi, chịu đựng ngoại cảnh, oán địch, bạn ác, phải chạy trốn, ẩn nấp, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi này tùy theo sức mình dùng phương cách ổn định, sửa sang, phòng thủ vững chắc, làm cho các nơi bình yên, không còn hoạn nạn nữa, có thể làm ăn, không còn lo âu, không còn sợ hãi ngoại cảnh, oán địch, bạn ác ngăn chận, phải chạy trốn, ẩn nấp, an ủi tất cả nhân dân trong nước mình, làm cho đều xa lìa các khổ, hưởng các thú vui.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ bảy như vậy. Do vương luân này làm cho nước mình ngày càng an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân làm cho tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai dùng Phật nhãn của mình, như thật hiểu biết tất cả hữu tình Bổ-đặc-già-la có tâm tham, sân, si..v.v..., như thật hiểu biết các bệnh phiền não của các hữu tình hiện hành sai khác. Như-lai biết rồi liền sanh ra vô lượng năng lực dũng mãnh, tinh tấn, tùy theo căn cơ mà đưa ra phương thuốc vi diệu, tu định làm cho các hữu tình siêng năng tinh tấn tu học để diệt trừ bệnh phiền não. Hữu tình nào nên tu quán bất tịnh để diệt trừ bệnh phiền não, liền trao cho phương thuốc tu quán bất tịnh; các hữu tình nào nên tu phạm trụ để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu tập phạm trụ; các hữu tình nào nên tu quán duyên khởi để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu quán duyên khởi; các hữu tình nào nên tu quán hơi thở để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu quán hơi thở; các hữu tình nào nên tu quán ba môn giải thoát để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu quán ba môn giải thoát; các hữu tình nào nên tu tịnh lự để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu tịnh lự; các hữu tình nào nên tu vô sắc để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu vô sắc; các hữu tình nào cho đến nên tu định Thủ-lăng-già-ma để diệt trừ bệnh phiền não thì liền trao cho phương thuốc tu định Thủ-lăng-già-ma.
Sở dĩ Như-lai trao cho các hữu tình thuốc pháp như vậy là vì không muốn làm cho tất cả hữu tình được giáo hóa bị bốn ma oán nhiếp phục; không muốn làm cho tất cả hữu tình được giáo hóa xoay lưng đường nhơn thiên, hướng đến các đường ác; không muốn làm cho hạt giống Tam bảo, pháp nhãn vô thượng của Như-lai mau hoại diệt. Do đó Như-lai trao cho các hữu tình thuốc pháp này.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ bảy như vậy. Do Phật luân này, Như-lai dùng trí hạnh vô thượng biến hành mà trao cho các chúng sanh các loại thuốc pháp, làm cho siêng năng tu học để diệt trừ bệnh phiền não, được sống an ổn, được không khiếp sợ, được không sợ hãi, tự xưng “Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý”, chuyển Phật luân, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi nhớ lại những việc vui đùa, dòng họ... khi xưa lúc mới sanh còn nhỏ của mình và người. Nghĩa là nhớ lại khi mình và người ở nơi đó, lúc mới sanh, tắm rửa, ẳm bồng, bú mớm, vỗ về thân thể, cho đến vui chơi hoặc đùa giỡn, bốc tro đất hoặc cùng với người hầu rong chơi khắp nơi, hoặc học tập kỹ nghệ, hoặc làm các nghề nghiệp, hoặc đi đến nước khác sớm tối dừng nghỉ, hoặc phụng sự vua, hoặc giải quyết sự việc cho vua, hoặc làm thái tử, hoặc lên ngôi vua, được quyền lực lớn thọ dụng vui chơi, danh tiếng vang khắp các nơi. Nghĩ việc này rồi, tuân theo chánh pháp của tiên vương, chăm sóc nuôi dưỡng nhân dân trong nước, gìn giữ nước mình, không xâm phạm ranh giới nước người.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ tám như vậy. Do vương luân này, làm cho đất nước mình ngày càng an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân làm cho tăng tuổi thọ.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, Như-lai ở giữa đại chúng nhớ nghĩ vô lượng các việc đời trước của mình và người, như các việc trong một đời, hoặc hai đời, hoặc ba đời, cho đến vô lượng trăm ngàn đời, hoặc nghĩ kiếp thành, hoặc nghĩ kiếp hoại, hoặc nghĩ vô lượng kiếp thành, kiếp hoại đã từng trong đời quá khứ ở nơi đó, tên gọi như vậy, dòng họ như vậy, chủng loại như vậy, ăn uống như vậy, lãnh nạp khổ thọ lạc thọ như vậy, tuổi thọ như vậy, sống lâu ở đời như vậy, đời sống khó khổ ngoài biên giới như vậy, chết từ chỗ kia sanh đến nơi này, chết từ nơi này sanh đến chỗ kia, nhớ nghĩ vô lượng vô biên các việc đời trước như vậy, tùy theo căn tánh sai khác của chúng sanh mà Như-lai giảng thuyết chánh pháp làm lợi ích cho họ.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ tám như vậy. Do Phật luân này, Như-lai làm lợi ích an lạc cho vô lượng hữu tình được sống an lạc, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng “Ta được ngôi vị đại tiên tôn kính”, chuyển Phật luân, bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi tùy niệm tự quán sát dòng họ, kỹ thuật của các hữu tình trong nước mình cho đến các sự nghiệp chết nơi này sanh chỗ kia, nhân quả tốt xấu sai khác không đồng, biết hữu tình kia sanh vào nhà như vậy, thân thể khỏe mạnh hoặc yếu đuối, đối với các thứ kỹ thuật đã học hay chưa học, làm nghề nghiệp lương thiện hay xấu ác, giàu sang hay nghèo hèn, xinh đẹp hay xấu xí..., các việc như vậy cho đến qua đời, hoặc có người nghiệp chưa hết mà chết, hoặc có người nghiệp hết rồi chết, hoặc phạm pháp vua bị hình phạt mà chết, hoặc lần lượt sát hại nhau mà chết, hoặc bị roi gậy đánh đập mà chết, hoặc bị trói nhốt kín trong nhà tù mà chết, hoặc do học tập kỹ thuật mà chết, hoặc do chiến trận bị giết mà chết, hoặc do đấu tranh xô xát nhau mà chết, hoặc do tham lam bỏn xẻn tài bảo mà chết, hoặc do say đắm sắc dục mà chết, hoặc do sân giận uất ức mà chết, hoặc do mệt nhọc khốn đốn mà chết, hoặc do đói khát tuyệt vọng mà chết, hoặc có lỗi mà chết, hoặc không lỗi mà chết, hoặc già chết, hoặc trung niên chết, hoặc còn nhỏ chết, hoặc làm các nghiệp lành mà chết, hoặc làm các nghiệp ác mà chết; biết các hữu tình làm việc thiện, sau khi qua đời sẽ sanh vào cõi thiện, biết các hữu tình làm việc ác, sau khi qua đời sẽ sanh vào cõi ác. Biết các việc này rồi lại tự suy nghĩ: Ta sẽ siêng năng tu tập thân làm việc thiện, miệng nói lời thiện, ý nghĩ điều thiện. Ta sẽ dùng các phương tiện tu hành bố thí, điều phục tịch tịnh, sau khi qua đời sẽ sanh vào cõi thiện, không đọa vào cõi ác.
Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi này suy nghĩ như vậy rồi, dõng mãnh tinh tấn tu tập ba nghiệp thiện về thân - miệng - ý thường hành bố thí, tất cả vật sở hữu, thức ăn uống, y phục, voi, ngựa, xe cộ, đồ nằm, thuốc men, phòng nhà, đèn đuốc và các vật dụng khác, nô tỳ, nô bộc, các loại trân bảo, đầu mắt tay chân, cho đến thân mạng đều không hối tiếc, xa lìa sát sanh, xa lìa không cho mà lấy, xa lìa dục tà hạnh, xa lìa nói dối, xa lìa nói thô ác, xa lìa nói lời ly gián, xa lìa nói tạp uế, xa lìa các tham dục, xa lìa các sân giận, xa lìa các tà kiến. Do nhân duyên này, đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi sẽ được mười công đức lợi ích thù thắng. Thế nào là mười?
1- Ðầy đủ tiếng khen lớn.
2- Ðầy đủ tài bảo lớn.
3- Ðầy đủ sắc tướng tốt đẹp.
4- Ðầy đủ nhiều quyến thuộc.
5- Ít bệnh, ít phiền não.
6- Bạn bè, quyến thuộc thông minh học rộng.
7- Thân cận cúng dường bậc chánh chí chánh hạnh.
8- Tiếng khen tốt đẹp vang khắp mười phương.
9- Oai đức lớn, trời thần thường theo hộ vệ.
10- Sau khi qua đời sẽ sanh lên cõi trời, thường ở cõi thiện, cõi nước an vui.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ chín như vậy. Do vương luân này, làm cho đất nước mình càng thêm an lạc, có thể điều phục tất cả oán địch, bạn ác, khéo giữ gìn thân mạng, tăng thêm tuổi thọ.
Này thiêïn nam tử! Cũng vậy, Như-lai như thật hiểu biết các việc sanh tử... của tất cả hữu tình, nghĩa là như thật biết các hữu tình nào thân làm việc ác, miệng nói lời ác, ý nghĩ việc ác, phỉ báng Hiền Thánh, đủ các tà kiến, nghiệp nhân tà kiến, sau khi qua đời đọa vào các đường ác, hoặc sanh vào đại ngục, hoặc sanh vào súc sanh, hoặc sanh vào ngạ quỷ. Các hữu tình nào thân làm việc thiện, miệng nói lời thiện, ý nghĩ điều thiện, không phỉ báng Hiền Thánh, đầy đủ chánh kiến, nghiệp nhân chánh kiến, sau khi qua đời, sanh lên các cõi thiệân, hoặc sanh lên cõi trời, hoặc sanh trong loài người, hoặc đoạn tận các lậu.
Như-lai như thật biết rõ như vậy rồi, đối với chúng sanh kia sanh tâm đại từ bi, dõng mãnh, tinh tấn, hiện ba thần biến làm cho chúng sanh đó hướng về Phật pháp, hướng dẫn giáo hóa, đặt niềm tin vào pháp thế gian, xuất thế gian. Thế nào là ba?
1- Thần thông biến hiện.
2- Ký thuyết biến hiện.
3- Giáo giới biến hiện.
Do oai lực của ba biến hiện này, khuyến khích các hữu tình, giáo hóa họ phát sanh niềm tin vào pháp thế gian, xuất thế gian, làm cho họ giải thoát khỏi tất cả đường sanh tử.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ chín như vậy. Do Phật luân này nên làm lợi ích an lạc cho vô lượng hữu tình, được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Như đại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi vì muốn diệt trừ thân bệnh cho vô lượng hữu tình khắp bốn châu nên xả bỏ ngôi vua, dùng các loại nước thơm tắm gội thân thể, mặc y phục sạch sẽ, ngồi ngay thẳng tư duy, tâm bình đẳng từ bi hộ niệm đối với các chúng sanh, làm cho họ thoát khỏi tất cả bệnh tật, dùng các thứ hương hoa kỹ nhạc và các vật dụng khác cúng dường cho tất cả thiên thần có oai đức lớn.
Lúc bấy giờ, tất cả thiên đế, long đế, cho đến mạc-hô-lạc-già thần đế biết việc này rồi đều cùng bàn luận với nhau: “Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi đầy đủ các công đức, có oai thần lớn, làm luân vương thống lãnh bốn châu, chúng ta nên cùng nhau đến kiến lập lại vương vị, thống lãnh bốn châu, làm cho các chúng sanh không bệnh tật, được an lạc”.
Khi ấy, các thiên đế cho đến Mạc-hô-lạc-già thần đế làm đầy đủ bảy báu, thống lãnh bốn đại châu đều được tự tại, đầy đủ ngàn con mạnh mẽ xinh đẹp, có thể diệt trừ oán địch, gìn giữ đất đai của vua đến cùng tận biên giới, không có hình phạt dao gậy, đều tu chánh pháp, thọ hưởng an lạc.
Này thiện nam tử! Ðại vương quán đảnh dòng Sát-đế-lợi thành tựu vương luân thứ mười như vậy. Do vương luân này, ở trong bốn đại châu và tám vạn bốn ngàn đảo nhỏ hướng dẫn các hữu tình trong cõi nước của mình tu tập mười nghiệp đạo thiện, khéo giữ gìn thân, làm tăng tuổi thọ. Sau khi qua đời sẽ sanh lên cõi trời thọ hưởng các thú vui thù thắng.
Này thiện nam tử! Cũng vậy, xưa Như-lai còn ở địa vị Bồ-tát, biết thân mình và người có vô lượng các bệnh phiền não, dùng nước hương định tắm rửa thân thể và dùng pháp chân thật đại từ đại bi để gội đầu, mặc áo tàm quý. Tất cả chư Phật Thế Tôn trong mười phương dùng các tịnh lự đẳng trì, tinh tấn phương tiện, trí tuệ, từ bi để hộ niệm, đều nói: “Vị đại sĩ này là bậc Bảo khí phước huệ trang nghiêm có thể chứa đựng ba loại bất hộ, bốn vô sở úy, mười lực Như-lai và mười tám pháp bất cộng của Phật, có thể chứng đắc trí Nhất thiết trí vô thượng, đại từ đại bi, thường ưa làm lợi lạc tất cả chúng sanh, là người thương nhân dẫn đầu trên con đường tìm cầu Phật bảo, có thể cứu các khổ sanh tử cho các hữu tình, có thể ban cho hữu tình vui lớn Niết-bàn. Tất cả chư Phật Thế Tôn chúng ta nên dùng lời dạy và bổn nguyện của mình làm cho vị đại sĩ này thành Như-lai Ứng Chánh Ðẳng Giác, chứng đắc pháp vô thượng, làm đại Pháp vương”. Khi ấy, Ta nương vào oai lực phước tuệ dõng mãnh tinh tấn, như thật hiểu biết bốn Thánh đế, chứng đắc Vô thượng chánh đẳng giác.
Này thiện nam tử! Như Chuyển luân vương thống lãnh bốn châu lớn đều được tự tại, cũng vậy, Như-lai đối với bốn tịnh lự, bốn định vô sắc, bốn phạm trú, bốn vô ngại giải, bốn Thánh đế quán, bốn vô sở úy, mười lực Như-lai và mười tám pháp bất cộng của Phật, Nhất thiết chủng trí đều được tự tại. Như Chuyển luân vương đầy đủ bảy báu, cũng vậy, Như-lai thành tựu bảy phần Bồ-đề báu. Như Chuyển luân vương đầy đủ ngàn con khỏe mạnh, đẹp đẽ, có thể điều phục oán địch, cũng vậy, Như-lai có A-nhã-đa Kiều-trần-na là người đệ tử đầu tiên, Tô-bạt-đà-la Tô-thứ-đa là đệ tử cuối cùng, các đại Thanh văn từ tâm Phật sanh, từ miệng Phật sanh, từ Pháp hóa sanh, được phần Pháp Phật, đoạn tận các lậu, gọi là dõng mãnh, đầy đủ bốn phạm trú, gọi là đoan chánh, có thể điều phục tất cả luận thuyết của thiên ma ngoại đạo, oán địch. Như Chuyển luân vương giáo hóa đến tám vạn bốn ngàn đảo nhỏ, cũng vậy, Như-lai ở trong trăm câu-chi Nam Thiệm Bộ châu, ở trong trăm câu-chi Tây Cù Ðà Ni châu, ở trong trăm câu-chi Ðông Tỳ Ðề Ha châu, ở trong trăm câu-chi Bắc Câu Lô châu, ở trong trăm câu-chi các biển lớn, ở trong trăm câu-chi các núi Diệu Cao, ở trong trăm câu-chi Tứ đại thiên vương, ở trong trăm câu-chi cho đến trời Phi tưởng phi phi tưởng, ở trong trăm câu-chi núi Ðại Luân Vi, ở trong tất cả cõi nước cao rộng này thuyết pháp giáo hóa đều được tự tại.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu Phật luân thứ mười như vậy. Do Phật luân này nên như thật biết thân mình, thân người, đoạn tận các lậu, làm lợi ích an lạc cho vô lượng hữu tình được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, ở giữa đại chúng rống tiếng rống sư tử.
Này thiện nam tử! Ta thành tựu mười Phật luân như vậy. Do năng lực bổn nguyện nên ở cõi Phật này vào đời năm trược xấu ác, tất cả hữu tình tổn mất tất cả pháp thiện thanh tịnh, thiếu thất Thánh tài quý báu, xa lìa tất cả bậc trí thông tuệ, bị lưới đoạn thường ngăn che bao phủ, thường ưa thích đi xe vào các đường ác, không biết sợ hãi khổ đời sau, thường ở nơi hắc ám vô minh nặng nề, có đủ mười nghiệp ác, tạo tội năm vô gián, phỉ báng chánh pháp, hủy nhục Hiền Thánh, xa lìa các pháp thiện, đầy đủ các pháp ác; Ta ở trong cõi ấy thành tựu mười Phật luân như vậy nên được sống an ổn, được không kinh sợ, được không sợ hãi, tự xưng: Ta được ngôi vị đại tiên tôn quý, chuyển Phật luân bẻ gãy các tà luận của thiên ma ngoại đạo, trừ diệt tất cả phiền não chắc chắn như kim cương của các hữu tình, tùy theo ý thích hướng dẫn tất cả chúng sanh có năng lực làm cho họ an trụ ba thừa, đạt ngôi vị bất thối chuyển.
Khi ấy, tất cả đại Bồ-tát, tất cả Thanh văn, tất cả trời, rồng, nói rộng cho đến tất cả Yết-tra-bố-đát-na, người, phi nhân trong hội đều rất vui mừng, đồng xướng lên: “Lành thay!”.Trời mưa hương lớn, mưa hoa lớn, mưa châu báu lớn, mưa y phục lớn, tất cả đại địa đều chấn động.
Nghe Phật thuyết mười Phật luân như vậy, ở trong chúng hội có tám mươi bốn trăm ngàn na-dữu-đa đại Bồ-tát đắc Vô sanh pháp nhẫn. Lại có vô lượng đại Bồ-tát đắc các pháp nhẫn Ðà-la-ni, tam-ma-địa. Lại có vô lượng vô số hữu tình mới phát tâm Vô thượng Chánh đẳng giác được bất thối chuyển. Lại có vô lượng vô số hữu tình đạt được quả chứng.
KINH ÐẠI THỪA ÐẠI TẬP ÐỊA TẠNG THẬP LUÂN
Hết quyển thứ hai