-
Giấc chiêm bao thứ nhất -
|
Tôi
đã nằm mơ thấy tôi đang khoanh tay ngồi ở đầu giường,
thì người con gái đang nằm ngửa cất tiếng trầm tĩnh nói
rằng cô sắp chết. Người con gái xõa mái tóc dài che kín
gối, giữa mái tóc ấy là khuôn mặt hình trái xoan hiền dịu.
Dưới làn da nơi gò má trắng bệch còn ửng lên màu máu ấm,
đôi môi còn đỏ thắm.
Người
con gái chẳng có vẻ gì là sắp chết. Nhưng cô gái cất giọng
trầm tĩnh, nói thật rành rọt:
-Tôi
sắp chết.
Tôi
nghĩ chắc cô gái sắp chết thật. Tôi cúi xuống thật sát
mặt cô, hỏi
-
Sao? Cô sắp chết thật sao ?
Cô
gái mở bừng mắt ra nói :
-Tôi
sắp chết thật mà.
Đôi
mắt thật to sóng sánh ướt khuất dưới hai hàng mi dài rậm
đen tuyền. Dưới đáy đôi mắt huyền ấy có in rõ bóng dáng
tôi.
Tôi
ngắm đôi mắt đen óng ánh thấy rõ bóng mình nơi đáy mắt
trong suốt và sâu thẳm ấy, thầm nghĩ " Thế này mà chết
sao ?"
Tôi
bèn ghé sát miệng vào gối, hỏi đi hỏi lại cho chắc
-Cô
không chết chứ ? Không sao chứ ?
Thế
nhưng người con gái vẫn mở căng đôi mắt đen nhánh như
đang muốn buồn ngủ, và vẫn bằng giọng nói trầm tĩnh đáp
rằng :
-Tôi
sắp chết rồi, đành vậy thôi.
Tôi
lại hỏi đi hỏi lại :
-Cô
có nhìn thấy mặt tôi không ?
Cô
bật cười chìa cho tôi xem :
-Có
thấy không , à ? Thì anh xem đây này, đang in trong đáy mắt
đấy là gì ?
Tôi
làm thinh, quay đi, lại khoanh tay ngẫm nghĩ "Thế nào rồi cô
ta cũng chết hay sao nhỉ ?"
*
Được
một lát, cô gái lại nói:
-Sau
khi tôi chết rồi, hãy chôn tôi nhé. Hãy dùng chiếc vỏ ngọc
trai thật lớn mà đào huyệt cho tôi, lấy mảnh sao băng từ
trời rơi xuống mà làm bia mộ cho tôi. Và hãy ở bên mộ
đợi chờ tôi, tôi sẽ đến gặp.
Tôi
hỏi :
-Khi
nào thì cô đến gặp tôi ?
Cô
gái đáp
-Mặt
trời sẽ lên, rồi lại lặn xuống, và rồi lại mọc lên,
rồi lại lặn xuống, có phải thế không nào ? Anh có đợi
được không, khi mặt trời đỏ rực cứ hết mọc từ phương
đông rồi lại lặn xuống phương tây, cứ như thế mãi ?
Tôi
lặng lẽ gật đầu. Giọng nói trầm tĩnh của cô gái bỗng
có vẻ thật căng thẳng. Cô nói, giọng dứt khoát :
-Xin
hãy đợi một trăm năm. Xin hãy ngồi bên bia mộ tôi mà đợi
một trăm năm nữa, thế nào tôi cũng đến !
Tôi
đáp rằng tôi sẽ đợi. Tức thì cái của bóng của tôi in
thật rõ trong đáy mắt đen nhánh của cô gái bỗng nhòa đi,
như thể mặt nước yên tĩnh khẽ lay động khiến bóng nước
bị rung lên và tan theo gợn sóng lan xa. Đúng lúc đó, đôi
mắt của cô gái bỗng nhắm nghiền lại. Giòng lệ ứa từ
giữa hàng mi đen nhánh chảy xuống má. Cô đã chết.
*
Sau
đó tôi xuống vườn, dùng vỏ sò ngọc trai để đào huyệt.
Con sò ngọc trai này có chiếc vỏ lớn, thật láng, có đường
viền rất sắc cạnh. Mỗi lần tôi dùng chiếc vỏ ấy xúc
đất lên, ánh trăng chiếu lấp lánh sáng trong lòng chiếc
vỏ trai, và có mùi đất ẩm. Một lát sau tôi cũng đào được
một cái huyệt. Tôi đặt người con gái xuống đó. Đoạn
lấy đất mềm phủ lên trên. Mỗi lần tôi dùng vỏ trai hất
đất xuống huyệt, ánh trăng lại chiếu vào lòng vỏ trai.
Rồi tôi đi nhặt mảnh sao rơi, khẽ đặt lên nền đất trên
mộ. Mảnh sao rơi hình tròn. Tôi đoán là trong một thời gian
dài rơi từ trên trời xuống, các cạnh của mảnh sao vỡ
đã mòn dần. Khi ôm mảnh sao vỡ trong tay đem về để đặt
lên mặt đất trên mộ, tôi thấy ngực và tay mình hơi ấm
lên.
*
Tôi
ngồi trên lớp rêu, vừa khoanh tay, ngắm bia mộ bằng mảnh
sao vỡ hình tròn, vừa nghĩ từ nay mình sẽ ngồi ở đây
đợi đến 100 năm. Thế rồi đúng như lời người con gái,
mặt trời mọc lên từ đằng đông. Một mặt trời đỏ rực
thật lớn. Rồi, vẫn như lời người con gái, mặt trời lại
lặn xuống đằng tây, vẫn đỏ rực cho đến khi lặn chìm
hẳn xuống. Tôi bèn đếm " Một ". Một lát sau lại thấy
vầng Thái Dương đỏ rực như son lừng lững mọc lên, và
rồi lại lặn xuống. Tôi lại đếm "Hai".
Trong
lúc tôi cứ đếm một rồi hai ... như thế, dần dần tôi
không còn nhớ được mình đã trông thấy mặt trời đỏ
rực bao nhiêu lần. Tôi đếm, đếm mãi, làm sao đếm
cho xiết không biết bao nhiêu lần mặt trời đỏ rực đã
đi qua trên đầu tôi. Thế mà vẫn chưa đến năm thứ 100.
Đến nỗi mà có lúc đang ngắm rêu đã mọc đầy trên mảnh
đá tròn làm bia mộ, tôi bắt đầu nghĩ không biết có phải
là mình đã bị người con gái ấy lừa dối chăng.
Tức
thì có một chiếc mầm xanh từ phía dưới cạnh tảng đá
nhú ra, mọc vươn về phía tôi. Tôi còn đang mải nhìn, cái
mầm ấy đã mọc vươn dài tới ngực tôi và dừng lại ở
đấy. Ngờ đâu, trên ngọn của chiếc cành đang rung rinh ấy,
có một búp hoa thon dài như thể khẽ nghiêng đầu, rồi nở
tung ra thành một đóa hoa.
Bông
hoa loa kèn trắng, tỏa mùi thơm nơi đầu mũi, mùi hương như
thấm vào tận xương. Có một giọt sương từ mãi tận trên
cao rơi xuống khiến bông hoa lảo đảo bởi chính sức nặng
của hoa. Tôi nghiêng đầu lại gần, hôn lên cánh hoa màu trắng
mà giọt sương vừa nhỏ xuống. Tôi đang cúi xuống bông hoa,
sắp ngửng mặt nhìn lên bầu trời ở trên cao xa tắp, thì
thấy một ánh sao mai đang chớp mắt.
Bấy
giờ tôi mới nhận ra rằng, lúc ấy là vừa được đúng
100 năm.
-
Giấc chiêm bao thứ hai -
|
Tôi
đã nằm mơ thấy mình bái biệt một vị hoà thượng, rồi
theo hành lang về phòng. Trong phòng có ánh sáng tù mù từ chiếc
đèn có chụp giấy. Tôi khuỵu một chân xuống chống đầu
gối trên nệm zabuton, khêu tim đèn khiến cho hoa đèn hình
như một đóa đinh hương rơi xuống chiếc đĩa sơn son. Căn
phòng bỗng sáng bừng lên.
Nét
bút vẽ bức tranh trên hai cánh cửa fusuma là của Buson, đây
đó có những cành liễu, khi đậm khi nhạt khi gần khi xa,
với người ngư phủ co ro đội chiếc nón lá trật ra đằng
sau lưng, đang đi trên bờ đê. Trên tường có treo bức liễn
vẽ Hải Trung Văn Thù. Mùi thơm tỏa ra từ phía đầu đã
cháy thành than của những cây hương đốt dở dang. Ngôi chùa
rộng thênh thang nên càng thêm tĩnh lặng không một bóng
người. Ngửa nhìn lên trần nhà bỗng thấy bóng đen
tròn xoe của chiếc đèn in lên trần nhà thật là linh động.
Vẫn
quỳ một chân, tôi dùng tay trái nâng chiếc nệm zabuton lên,
luồn tay phải xuống dưới nệm, thấy cái ấy vẫn còn nguyên
ở đấy đúng như tôi nghĩ. Hễ còn nguyên đấy là yên tâm
được rồi. Tôi bèn để lại như cũ, rồi ngồi chễm chệ
lên trên miếng nệm.
"Nhà
ngươi là vũ sĩ". Hòa thượng đã bảo " Nhà ngươi là vũ
sĩ. Là vũ sĩ thì phải ngộ. Mãi vẫn chưa ngộ được thì
điệu này nhà người chẳng phải là vũ sĩ, chỉ là đồ
bỏ đi ".
Lại
còn cười ha hả nói " Ha Ha ! Cáu tiết rồi phải không ? Có
tức thì hãy trương bằng cớ chứng tỏ là mình đã ngộ,
xem nào !" Hòa thượng nói rồi vênh mặt quay đi. Thật là
láo xược !
Cho
đến khi chiếc đồng hồ lớn ở phòng bên cạnh điểm chuông
báo thời khắc sắp tới, ta sẽ ngộ cho mà xem. Chẳng những
là sẽ ngộ, mà ngay trong đêm nay ta sẽ vào phòng của hòa
thượng mà lấy đầu ngươi nữa. Nếu không ngộ thì không
thể lấy được mạng của hòa thượng. Thế nào ta cũng phải
lấy mạng hòa thượng cho bằng được. Ta là vũ sĩ.
Nếu
không ngộ thì ta phải tự sát. Vũ sĩ bị nhục thì không
thể nào sống
được.
Ta sẽ chết nhẹ nhàng như không.
Nghĩ
đến đấy, bất giác tôi lại luồn tay xuống dưới nệm
zabuton, và rút thanh đoản kiêm trong vỏ ra. Tay nắm chặt chuối
kiếm, tôi hất vỏ kiếm vằng đi, lưỡi kiếm lạnh lẽo
vung lên thành một vệt sáng trong căn phòng tối. Tôi
tưởng chừng như có cái gì thật ghê gớm (như thần phách
của mình )đã từ tay tôi bay vụt đi, rồi tụ lại cả nơi
mũi kiếm, sát khí đằng đằng. Tôi thấy tiếc cho thanh kiếm
sắc bén của mình như thể đã bị co lại tròn trịa như
cái trôn kim. Chỉ có một tí ở tận mũi lưỡi kiếm dài
năm tấc rưỡi ấy là còn đành giữ dáng nhòn nhọn. Tôi
muốn chém một nhát thật mạnh. Máu trong người muốn đổ
dồn cả vào cánh tay phải, chuôi kiếm trong lòng bàn tay dính
dấp mồ hôi, Môi tôi run bần bật.
Tôi
tra đoản kiếm vào vỏ kiếm trở lại, đặt xuống bên phải
mình, rồi ngồi xếp chân bằng tròn. Triệu Châu Thiền sư
viết "Vô". Thế nào là " Vô "? Tôi nghiến răng rít: "Lão trọc
đầu láo xược !".
Hai
hàm răng nghiến chặt vào nhau khiến hơi thở ấm áp toát
ra đằng mũi. Hai bên thái dương xếch ngược lên đau rát.
Mắt tôi mở to trừng trừng gấp đôi lúc bình thường.
Tôi
nhìn thấy bức liễn, thấy chiếc đèn có chụp giấy, thấy
chiếu tatami lát sàn nhà. Thấy rõ mồn một cái đầu trọc
bóng lưỡng của hòa thượng. Thấy cả cái miệng cá ngão
há hốc ra với tiếng cười khẩy. Lão trọc đầu láo xược
! Nhất định ta phải lấy cái thủ cấp trọc lóc bóng lưỡng
ấy mới được. Ta sẽ ngộ cho mà xem ! Vô ! Vô ! Tôi tụng
mãi chữ "Vô" đến mòn cả lưỡi. Nhưng tuy miệng tụng "
Vô " mà lại thấy có mùi hương. Hương thì là cái gì mới
được cơ chứ !
Đột
nhiên tôi nắm chặt tay lại mà đấm vào đầu mình cho đến
thật hả mới thôi. Rồi nghiến răng trèo trẹo. Mồ hôi toát
ra dưới nách. Lưng ngay đơ như thanh gỗ. Khớp đầu gối
bỗng đau nhói. Tưởng chừng đầu gối có gẫy thì đã có
làm sao. Thế mà đau. Khố thật. Mãi vẫn chưa thấy "Vô"
đâu cả. Có lúc tưởng chừng " Vô " sắp hiện ra thì ngay
lúc đó cơn đau lại kéo đến. Cáu thật. Hoài công toi. Ức
quá. Nước mắt rơi lã chã. Tôi chỉ muốn gieo mình trên tảng
đá thật lớn cho thịt nát xương tan cho rồi.
Tuy
vậy tôi vẫn cố ngồi yên. Một cảm giác buồn tê tái chừng
như không sao chịu nổi cứ dâng lên và len vào lòng. Nỗi
buồn tê tái ấy dâng lên từ trong từng thớ thịt khắp người,
chỉ chực chui ra khỏi các lỗ chân lông, thế nhưng đâu đâu
cũng bị bít kín, tình trạng thật bi đát như thể không có
lối thoát.
Đầu
óc tôi cứ thế mụ dần đi. Chiếc đèn có chụp giấy hay
tranh Buson rồi cũng chẳng còn thấy nữa. Nào chiếu tatami,
nào các kệ tủ đóng trên tường, dù có đấy mà cũng như
không, như thể không còn nữa. Dù thế, "Vô" vẫn chẳng chịu
hiện ra. Tôi có cảm tưởng như mình chỉ biết ngồi trơ
ra đấy. Đúng lúc ấy, chiếc đồng hồ ở phòng bên bỗng
bắt đầu điểm chuông
Tôi
giật mình, vội đưa tay nắm lấy thanh đoản kiếm, thì đồng
hồ cũng vừa điểm tiếng chuông thứ hai.
Tokyo
( 1993- 25/10/2008 )
Nguyên
tác : Yume Juu Ya của Natsumei Soseki (25/7 - 5/8/1908 )
Người
dịch : Quỳnh Chi
[
Trang
sau ]