智 禪; ~ tk. 11/12
Thiền sư Việt Nam, thuộc phái Tì-ni-đa Lưu-chi, pháp hệ thứ 16, nối pháp Thiền sư Giới Không.
Sư tên Lê Thước, xuất thân từ một gia đình quan tước. Thuở nhỏ, Sư theo nghiệp nhà Nho, thi đậu tiến sĩ và được sung chức Cung Hậu Thư gia.
Năm lên 27, Sư theo ông anh đến Thiền sư Giới Không nghe giảng kinh Kim cương. Nhân nghe giảng đến bài kệ cuối của kinh »Tất cả pháp hữu vi, như mộng huyễn bọt bóng, như sương cũng như điện, phải quán sát như thế«, Sư bỗng giật mình cảm ngộ, cho rằng ngoài đạo Phật không có giáo lí nào dẫn dắt qua biển sinh tử và xin cạo đầu xuất gia với Thiền sư Giới Không.
Sau khi được Ấn khả, Sư đến núi Từ Sơn chuyên tu khổ hạnh. Ðạo hạnh của Sư cảm hóa được cả thú dữ và giặc cướp. Vua Lí Cao Tông và Anh Tông nhiều lần thỉnh Sư về triều nhưng Sư một mực từ chối. Hai vị quan Tô Hiến Thành và Ngô Hòa Nghĩa đều xin làm đệ tử của Sư nhưng suốt 10 năm chưa được biết mặt thầy. Khi được gặp mặt nhau, thầy trò đều hoan hỉ và vừa hỏi thăm xong, Sư dặn dò:
既懷出素養胸中。聞說微言意悅從
貪欲黜除天里外。希夷之里日包容
淡然自守。惟德是務
善言卷卷一句
心無彼我。既絕昏霾
日夜陟降。無形可住
如影如響。無跡可趣
Kí hoài xuất tố dưỡng hung trung
Văn thuyết vi ngôn ý duyệt tòng
Tham dục truất trừ thiên lí ngoại
Hi di chi lí nhật bao dung.
Ðạm nhiên tự thủ, duy đức thị vụ.
Thiện ngôn quyền quyền nhất cú
Tâm vô bỉ ngã, kí tuyệt hơn mai
Nhật dạ trắc giáng, vô hình khả trụ
Như ảnh như hưởng, vô tích khả thú.
*Ðã mang giống Phật dưỡng trong lòng
Nghe nói lời mầu ý thích mong
Vất ngoài ngàn dặm niềm tham muốn
Lí nhiệm càng ngày càng bao dung.
Ðạm bạc tự giữ, chỉ đức là vụ
Lời thành tha thiết một câu:
Lòng không bỉ ngã, đã dứt bụi mù
Ngày đêm lên xuống, không hình khá trụ
Như bóng như vang, không vết khá đến.
Nói xong, Sư chắp tay ngồi ngay thẳng vui vẻ thị tịch. Các quan và đệ tử xúc động kêu khóc vang núi.