Hiện hữu là chân ngã(2) thâm sâu nhất của bạn
Ông có nói về tầm quan trọng để tạo được gốc rễ sâu bền ở bên trong hay an trú(3) trong cơ thể mình: Xin giải thích thêm?
Thân thể có thể trở thành cánh cửa đưa bạn đi vào lĩnh vực Hiện Hữu. Bây giờ chúng ta hãy đi sâu vào đề tài đó.
Tôi vẫn chưa hiểu lắm những gì ông nói về Hiện Hữu.
Nếu có ai hỏi một con cá: “Nước là gì?” thì con cá sẽ trả lời: “Nói cái gì kỳ cục vậy, thực ra ông muốn nói gì vậy? Tôi không thể hiểu được”. Vâng, nếu cá có khả năng nói được tiếng người, nó sẽ trả lời như vậy.
Xin đừng gắng hiểu nghĩa của từ Hiện Hữu. Bạn đã hé thấy nó vài lần rồi, nhưng lý trí ta luôn muốn nhét nó vào một cái hộp bé nhỏ (của khái niệm) và dán cho nó một cái tên. Đó là một điều không thể làm được. Hiện Hữu không thể là một đối tượng của trí năng để bạn thu thập như thu thập một dữ kiện hay kiến thức. Vì trong Hiện Hữu, chủ thể và đối tượng đã hòa nhập với nhau làm một(4).
Hiện Hữu có thể được cảm nhận như là cái-biết-luôn-thường-còn, bất-diệt ở trong ta, vượt lên trên tên gọi và hình tướng(5). Việc cảm nhận để biết được ta là cái gì và an trú thường xuyên ở trong trạng thái cắm rễ sâu xa đó chính là giác ngộ. Đó là cái tự biết mà Chúa Jesus thường nói: “Sự thật ấy sẽ giải thoát bạn”.
Giải thoát khỏi cái gì?
Giác ngộ giúp ta thoát khỏi ảo tưởng rằng “tôi chỉ là thân xác và suy tư này thôi”. Ảo tưởng của bạn cho rằng có một cái Tôi biệt lập(6), không dính gì đến mọi thứ chung quanh cả. Phật gọi đó là sai lầm chủ yếu của chúng ta. Giác ngộ giải thoát ta khỏi hậu quả tất yếu của ảo tưởng đó, chính là cảm giác sợ hãi dưới muôn hình muôn vẻ của nó. Nỗi sợ hãi còn tra tấn ta chừng nào ta còn đồng hóa, cho rằng mình chỉ là thân thể, hình hài chóng tàn hoại và dễ bị tổn thương này. Sự giác ngộ giải thoát ta khỏi cảm giác “tội lỗi”, tức là những khổ đau mà bạn vì không biết nên đã gây ra cho chính mình hoặc cho người khác.
Vượt lên trên ngôn từ
Tôi không thích từ “tội lỗi”, vì nó khiến tôi cảm thấy mình đang bị phán xét và bị cho là phạm lỗi.
Tôi thông cảm với bạn điều đó. Nhiều thế kỷ qua, có nhiều quan điểm và cách diễn dịch sai lầm quanh từ “tội lỗi”, do ngu dốt, hiểu lầm hay do tham vọng trấn áp, nhưng từ này vẫn chứa đựng một sự thật rất cốt tủy. Nhưng nếu bạn không thể vượt lên trên những suy diễn như thế, và do vậy không thể nhận ra cái thực tiễn mà nó chỉ ra cho bạn, thì bạn đừng dùng nó. Đừng vướng mắc vào ngôn từ. Ngôn từ chỉ là phương tiện giúp ta đi đến cứu cánh. Nó chỉ là một ý niệm trừu tượng, giống như một bảng chỉ đường. Từ ngữ hướng đến một cái gì vượt lên trên chính nó. Chữ mật ong đâu phải là mật ong(7). Ta có thể nghiên cứu và bàn luận về mật ong tùy thích, nhưng chỉ khi ta thực sự nếm được mật ong, ta mới biết được mật ong. Một khi ta đã nếm được mật ong thì danh từ đó không còn quan trọng đối với ta nữa. Ta sẽ không còn vướng mắc vào từ ngữ đó nữa. Tương tự như thế, bạn có thể suốt đời luôn nói hoặc nghĩ về danh từ “Thượng Đế”, nhưng liệu điều đó có giúp bạn biết được hay hé thấy được cái thực tại mà danh từ đó muốn nói đến hay không? Điều này có thể được xem như là một sự ám ảnh, vướng mắc vào một bảng chỉ đường, một thần tượng tinh thần, không hơn không kém.
Ngược lại, nếu vì một lý do nào đó, bạn không thích chữ mật ong, thì điều đó có thể ngăn bạn biết được mật ong là gì. Nếu bạn có một phản ứng ghét bỏ rất mạnh mẽ chữ Thượng Đế, tức là một dạng vướng mắc tiêu cực, bạn có thể đang chối bỏ không những danh từ đó mà bạn còn chối bỏ luôn thực tại mà danh từ đó muốn hướng đến. Có thể bạn đang cắt mình ra khỏi khả năng trải nghiệm thực tại đó. Dĩ nhiên là tất cả những vấn đề này đều có liên quan đến vấn đề căn bản: vì thiếu hiểu biết, bạn đã tự đồng hóa mình với những suy tư, cảm xúc tiêu cực của mình.
Do vậy nếu bạn cảm thấy có một từ ngữ nào đó không có ích nữa, hãy buông bỏ từ đó và thay vào một từ khác có tác dụng cho bạn hơn. Cho nên nếu bạn không thích từ tội lỗi thì hãy thay bằng từ mê lầm hay điên rồ cũng được. Điều này có thể giúp bạn tiếp cận được với chân lý, với thực tại đằng sau một danh từ hơn là một từ ngữ cũ kỹ, đã bị lạm dụng lâu đời như từ tội lỗi và điều này sẽ giúp cho bạn bớt đi cảm giác phạm tội.
Tôi cũng không thích những từ này. Vì nó ám chỉ là tôi đang có vấn đề gì đó. Như là tôi đang bị phán xét.
Dĩ nhiên là bạn đang có vấn đề gì đó rồi – nhưng không phải bạn đang bị phán xét.
Tôi không hỏi điều này vì muốn xúc phạm bạn, nhưng chẳng phải bạn thuộc về giống người đã giết hại hơn một trăm triệu đồng loại của mình, chỉ riêng trong thế kỷ 20 này sao?
Ông muốn nói là tôi phạm tội liên đới?
Đây không phải là vấn đề lầm lỗi. Nhưng chừng nào mà bạn còn bị lý trí và bản ngã ở trong bạn chi phối, thì bạn cũng là một phần của tình trạng điên rồ của tập thể. Có thể bạn chưa nhìn sâu vào hoàn cảnh của con người đang ở trong tình trạng bị kiềm chế bởi lý trí và bản ngã. Hãy mở mắt ra và nhìn cho rõ nỗi sợ hãi, thất vọng, lòng tham đắm, và tình trạng bạo hành lan tràn khắp nơi. Hãy nhìn cho rõ sự tàn ác dã man và khổ đau ngoài sức tưởng tượng mà con người đã gây ra và tiếp tục gây ra cho đồng loại cũng như cho các loài khác trên trái đất này. Chỉ nhìn thôi. Không cần phải chỉ trích. Đó chính là tội lỗi. Đó là sự điên rồ. Đó là vì sự thiếu hiểu biết, vì vô minh. Nhưng trên hết, bạn đừng quên tự quan sát những suy tư của chính mình. Hãy tìm ra cội rễ của sự điên rồ ngay ở trong mình.
Nhận ra bạn chính là thực tại vô hình tướng và trường cữu
Ông có nói rằng đồng nhất mình với thân xác hữu hình chính là một phần sai lầm của ảo tưởng, vậy làm thế nào mà thân thể - tức là dạng vật chất hữu hình đó - có thể đưa ta đến với sự Hiện Hữu?
Thân xác mà bạn đang sở hữu, có thể nhìn thấy, có thể cảm nhận, có thể đụng chạm được đó không thể đưa bạn đến với Hiện Hữu. Cái thân thể hữu hình đó chỉ là một cái vỏ bên ngoài, hay đúng hơn là một khái niệm giới hạn và méo mó của trí năng về một thực tại sâu xa hơn ở bên trong. Trong trạng thái liên hệ tự nhiên với Hiện Hữu, thực tại sâu xa này có thể được cảm nhận trong mỗi phút giây như là phần thân thể vô hình bên trong, sự hiện hữu sống động ở trong bạn. Vì vậy “an trú trong cơ thể” là cảm nhận cơ thể mình từ bên trong, cảm nhận sự sống bên trong thân thể, qua đó biết được ta là ai, vượt lên trên hình hài bên ngoài này.
Nhưng đó chỉ mới là bước khởi đầu của một cuộc hành trình khám phá thế giới bên trong, đưa bạn đi sâu vào cõi tĩnh mặc và an bình tuyệt đối, nhưng đồng thời cõi đó cũng chính là bạn. Bạn chính là đời sống sinh động đang diễn ra từng pht từng giy, khắp mọi nơi trong vũ trụ. Lúc đầu, có thể bạn chỉ cảm nhận được trong thoáng chốc trạng thái sâu thẳm đó, qua đó bạn hiểu rằng mình không phải chỉ là một mảnh vụn vô nghĩa trong cái vũ trụ bao la, bị treo giữa sự sống và cái chết ngắn ngủi, hay vài thú vui chóng tàn, theo sau là khổ đau và cuối cùng là bị hoại diệt. Bên dưới hình hài này, bạn đang là một phần của một cái gì đó thật lớn lao, linh thiêng và vô cùng. Cái-không-thể-nói hay hình-dung-ra-được đó – thế mà tôi lại đang nói về điều đó - thực ra không phải để thuyết phục bạn tin theo đâu, mà chỉ để giúp bạn nhận diện ra điều hiển nhin ấy ở trong mình.
Chừng nào mà toàn bộ sự chú tâm của bạn còn bị chi phối bởi những suy tư, cảm xúc không chủ đích ở trong bạn, thì khi đó bạn vẫn còn bị tách biệt với Hiện Hữu. Khi điều này xảy ra – và vẫn đang xảy ra liên tục cho hầu hết mọi người – bạn sẽ “không có mặt” ở trong cơ thể của mình. Suy tư không chủ đích của bạn sẽ thu hút tất cả sự chú tâm của bạn và biến nó thành chất liệu của những suy tư không chủ đích của trí năng. Ta không thể ngừng lại lối suy tư không chủ đích này. Sự bó buộc trong lối suy tư kiểu này đã trở thành một căn bệnh của tập thể. Cảm nhận hoàn toàn về mình là ai, lúc đó chỉ còn dựa vào những hoạt động giới hạn của trí năng. Vì không cắm rễ được với Hiện Hữu, nên nhận diện về tự thân mình – bản chất chân thực của mình là cái gì – đã trở thành một cấu trúc trí năng mong manh và đầy lệ thuộc, do đó dễ tạo ra một nỗi sợ hãi thường trực ở trong lòng. Điều duy nhất thực sự có giá trị mà bạn đang khiếm khuyết: Nhận thức về chân ngã thâm sâu bên trong bạn – thực tại không-thể-hình-dung và bất diệt của bạn.
Để ý thức được Hiện Hữu, bạn cần phải hướng sự tập trung để đưa nhận thức của mình ra khỏi lý trí. Đây là công việc cơ bản nhất của cuộc hành trình tâm linh của bạn. Điều này sẽ giải thoát phần lớn tâm thức của bạn trước đây vốn bị mắc kẹt triền miên trong lối suy nghĩ bó buộc và vô ích. Để làm được điều này, có một cách rất hữu hiệu là đưa sự chú ý của bạn ra khỏi những suy nghĩ và hướng nó vào bên trong thân thể, ở đó Hiện Hữu có thể được cảm nhận ngay lập tức, như là một trường năng lượng vô hình, cung cấp sự sống cho những gì bạn cảm nhận như là cơ thể của mình.
Tiếp xúc với cơ thể năng lượng bên trong
Bài tập 6.a: An Trú Trong Thân Thể Mình
Giờ ta làm thử. Nếu bạn nhắm mắt lại để thực tập thì tốt hơn. Sau này, khi thực tập “an trú trong thân thể mình” đã trở thành dễ dàng và tự nhiên hơn thì bạn không cần phải nhắm mắt. Hãy hướng sự chú ý của mình vào thân thể. Cảm nhận từ bên trong. Nó đang sống phải không? Có sự sống trong hai cánh tay, bàn tay, hai chân và bàn chân, ở trong bụng, trong ngực không? Bạn có cảm nhận được trường năng lượng tinh tế lan tràn khắp cơ thể và cung cấp sự sống rộn ràng cho mọi cơ quan và tế bào trong cơ thể? Bạn có thấy nó là trường năng lượng duy nhất được cảm nhận đồng thời ở khắp các nơi trong cơ thể? Bạn hãy tập trung cảm nhận bên trong cơ thể trong một thời gian. Tránh đừng suy nghĩ về nó. Chỉ cảm nhận thôi. Chú ý càng nhiều thì cảm nhận này càng rõ ràng và mạnh mẽ. Có vẻ như mọi tế bào đều sống động hơn, và nếu bạn có năng khiếu tinh tế về quán tưởng, bạn có thể cảm nhận được hình ảnh cơ thể của mình phát sáng lên. Dù là một hình ảnh như thế nhất thời là tốt, hãy tiếp tục chú ý đến cảm nhận hơn là bất kỳ một hình ảnh nào khởi lên. Một hình ảnh, dầu đẹp đẽ hay mạnh mẽ thế nào, cũng chỉ là một hình tướng; không cung cấp bạn thêm phạm vi để thâm nhập sâu hơn vào Hiện Hữu.
Cảm nhận về thân thể bên trong là cảm nhận một cái gì không hình tướng, không giới hạn và sâu xa vô cùng. Ta luôn có thể thâm nhập vào đó sâu hơn. Nếu lúc này ta không cảm nhận được nhiều, thì hãy chú ý đến bất cứ cái gì mình đang “có thể” cảm nhận được. Có thể đó chỉ là một cảm giác hơi tê ở đầu ngón tay hay chân, cũng tốt. Chỉ chú ý đến cảm nhận. Thân thể của bạn đang dần dần sống lại. Sau đó, chúng ta sẽ luyện tập thêm nữa. Lúc này bạn có thể mở mắt được rồi, nhưng khi nhìn quanh phòng, bạn vẫn nên giữ một phần sự chú tâm của mình vào trường năng lượng bên trong cơ thể. Cái cơ thể bên trong này nằm ở ngưỡng cửa giữa biểu hiện của hình tướng và biểu hiện của vô tướng – bản chất thực sự của bạn. Đừng bao giờ đánh mất bản chất chân thực, vô hình tướng của mình.
Chuyển hóa qua cơ thể mình
Tại sao hầu hết các tôn giáo đều phê phán và khước từ cơ thể? Có vẻ như những người theo đuổi giác ngộ luôn xem thân thể là vật cản trở hoặc thậm chí là tội lỗi.
Tại sao rất ít những người theo đuổi giác ngộ trở thành những người đắc đạo?
Về mặt cơ thể, con người rất giống với con vật. Tất cả chức năng cơ thể căn bản của ta đều giống với loài vật: thú vui, đau đớn, thở, ăn, uống, bài tiết, ngủ, bản năng đi tìm bạn gối chăn và sinh sản, dĩ nhiên là cả sống và chết. Thuở xưa sau khi loài người bị thất sủng và tách biệt với Nhất Thể, với Cội Nguồn của mình(8), thình lình những con người ấy tỉnh giấc và chợt nhận ra là mình đang ở trong một cơ thể thú vật và điều này làm họ rất khó chịu. Giọng nói của bản ngã cứ vang vang ở trong đầu: “Thôi đừng tự lừa dối mình nữa. Mày chỉ là một con vật, không hơn”. Điều này dường như một sự thật đang trừng trừng đối diện trước mặt họ, không thể trốn tránh được. Đó là một sự thật quá phũ phàng và khó mà chấp nhận được. Adam và Eve đã nhận ra mình đang lõa thân, và họ quá sợ hãi. Ngay lập tức họ liền khước từ, một cách vô ý thức, bản năng thú tính của mình. Con người nguyên thủy thường cảm nhận một mối đe dọa từ việc có thể bị bản năng thú tính rất mạnh ở trong mình chế ngự, và tình trạng bị buộc phải trở về với trạng thái vô minh hoàn toàn của thú vật là một điều rất có thể xảy ra. Nỗi hổ thẹn và những cấm kị xuất hiện đối với một số bộ phận trên cơ thể họ, với những chức năng của cơ thể và đặc biệt là chức năng dục tình. Ánh sáng nhận thức của con người lúc đó chưa đủ mạnh để làm quen với bản chất thú tính này, để cho bản năng đó được tự nhiên và thậm chí tận hưởng những khía cạnh đó của con người. Chưa nói gì đến chuyện đi sâu vào đó để nhìn ra cái siêu phàm ẩn giấu ở bên trong – thực tại nằm trong cái ảo tưởng sai lầm. Vì vậy, trong vô minh đó, con người nguyên thủy chỉ làm những gì họ cần phải làm. Họ bắt đầu cách ly khỏi cơ thể của mình. Họ xem như họ “có” một thân thể, chứ không phải an nhiên “là” thân thể đó.
Khi tôn giáo xuất hiện, sự cách ly này càng bị biến thành niềm tin “bạn không phải là cơ thể bạn”. Rất nhiều người ở phương Đông cũng như phương Tây qua nhiều thời đại đã cố tìm ra Thượng Đế, cứu rỗi và giác ngộ thông qua việc khước từ cơ thể, dưới hình thức khước từ những cảm giác vui sướng, đặc biệt là khước từ dục tình qua việc ăn chay(9) và những lối tu khổ hạnh khác. Thậm chí họ còn gieo đau đớn cho cơ thể vì muốn làm giảm đi những cảm giác bình thường của cơ thể hay trừng phạt nó vì họ xem cơ thể là tội lỗi. Với Cơ Đốc giáo, điều này thường được gọi là thực tập hành hạ thân xác(10). Có người còn muốn trốn chạy thân thể bằng cách đi vào những trạng thái nhập đồng hoặc tìm những kinh nghiệm trong việc xuất hồn. Tương truyền ngày xưa khi còn chưa đắc đạo, Phật cũng đã thực tập ăn chay và các hình thức khổ hạnh khác để khước từ thân thể trong sáu năm, nhưng Ngài không chứng Đạo cho đến khi Ngài từ bỏ lối tu này.
Thực tế là chưa có ai đạt được giác ngộ qua chuyện khước từ, hành xác hay kinh nghiệm xuất hồn. Dù những kinh nghiệm như thế có thể rất hấp dẫn và giúp bạn hé thấy được sự tự do khi thoát khỏi hình hài vật chất này, nhưng rốt cuộc bạn vẫn phải trở về với cơ thể của mình, nơi những chuyển hóa thiết yếu xảy ra. Chuyển hóa là chuyển hóa qua cơ thể, chứ không phải là ngoài cơ thể. Điều này giải thích tại sao không có bậc thầy chân chính nào cổ vũ việc hành hạ hay tách ly khỏi cơ thể, dù nhiều đệ tử đang bị-kềm-tỏa-bởi-trí-năng của họ vẫn thường làm.
Trong số những giáo lý cổ truyền liên quan đến thân thể, chỉ còn lại một vài mảnh rời rạc là còn lưu lại, ví dụ như lời Chúa Jesus nói “Cơ thể con sẽ tràn đầy ánh sáng”. Hay chỉ lưu truyền lại như những huyền thoại, như chuyện tin rằng Chúa Jesus không bao giờ từ bỏ cơ thể của Ngài, mà Ngài, với hình hài vật chất đó, đi lên “thiên đàng”. Cho đến ngày nay, hầu như không ai hiểu được những mẩu chuyện đó hay ý nghĩa ẩn giấu của những huyền thoại đó, và niềm tin “bạn không phải là cơ thể bạn” vẫn còn thống trị nhiều nơi, tạo ra sự khước từ và cố gắng thoát ly khỏi thân xác. Biết bao nhiêu người đi tìm đạo vì thế mà không đạt được tỉnh thức cho chính mình để trở thành các bậc khai sáng.
Có thể nào khôi phục lại những lời răn dạy đã thất truyền về tầm quan trọng của thân thể hay xây dựng lại những giáo lý đó từ những mẩu rời rạc còn sót lại không?
Không cần thiết. Tất cả những răn dạy về tâm linh đều phát xuất từ một Nguồn. Trong ý nghĩa đó, trước đây và bây giờ chỉ có một bậc thầy, được thể hiện ra nhiều dạng khác nhau. Tôi là bậc thầy đó và khi bạn tiếp cận được với Nguồn bên trong thì bạn cũng vậy. Và cách tiếp cận là qua thân thể bên trong của bạn. Dầu tất cả lời dạy về tâm linh đều xuất phát từ một Nguồn, nhưng khi được thể hiện ra thành văn và được viết ra, chúng chỉ còn là một tập hợp từ ngữ – và như đã nói, ngôn từ chỉ là một cái bảng chỉ đường. Tất cả những lời dạy chỉ có ý nghĩa như những bảng chỉ đường giúp ta tìm ra một con đường trở về Nguồn Cội.
Tôi đã nói về cái Chân lý còn ẩn sâu trong cơ thể bạn, ở đây tôi chỉ tóm tắt lại lần nữa những lời răn dạy đã thất truyền của các bậc thầy – tức là một bảng chỉ đường khác. Khi đọc hay nghe, bạn hãy gắng cảm nhận phần thân thể bên trong của bạn.
Bài thuyết pháp về thân thể
Những gì bạn cảm nhận như là cấu trúc vật chất đông đặc mà ta gọi là cơ thể – cái phải chịu bệnh tật, tuổi già và cái chết – rốt cuộc lại không có thật và cũng không phải là bản chất của bạn. Đó chỉ là cảm nhận sai lầm do những giới hạn của trí năng bị mất liên hệ với Hiện Hữu tạo nên. Nó tạo ra cơ thể để làm bằng chứng cho những niềm tin sai lầm vào sự phân ly và để biện minh cho trạng thái sợ hãi của nó. Nhưng bạn cũng đừng vì thế mà quay lưng với cái thân thể đó, vì bên trong cái biểu tượng của vô thường, của giới hạn và cái chết do sự tạo dựng mê mờ của lý trí đó, lại ẩn giấu vẻ huy hoàng của một thực tại cốt yếu và bất tử của bạn. Bạn đừng đi tìm Chân Lý ở đâu khác, vì nó chẳng ở đâu cả, ngoại trừ bên trong cơ thể của bạn.
Đừng kình chống với cơ thể, vì làm vậy là bạn chống lại thực tại của chính mình. Bạn chính “là” cơ thể vô hình ở trong bạn. Cái cơ thể mà bạn có thể nhìn thấy và đụng chạm được chỉ là một tấm màn ảo giác mỏng. Vì bên trong nó còn có phần cơ thể vô hình ở phía trong, cánh cửa để bạn đi vào Hiện Hữu, vào Sự Sống Vô Tướng. Qua thân thể bên trong, bạn nối kết được một cách không thể nào phân ly với Sự Sống Duy Nhất này – cái thực tại vô biên, bất sinh, bất diệt.
Tập trung sự chú ý của bạn vào cơ thể bên trong
Điều quan trọng là luôn an trú trong trạng thái hợp nhất thường xuyên với cơ thể bên trong – cảm nhận sự hợp nhất đó bất kỳ lúc nào. Điều này sẽ giúp bạn nhanh chóng chuyển hóa và cắm rễ sâu sắc vào đời sống của bạn. Càng chú tâm vào cơ thể bên trong của bạn chừng nào, thì tần số rung của nó càng được khuyếch đại hơn, tựa như bóng đèn sẽ sáng hơn khi ta vặn nút chỉnh độ sáng lên, và làm gia tăng dòng điện. Ở cấp độ năng lượng cao này, những thái độ tiêu cực không còn ảnh hưởng đến bạn nữa và bạn có khuynh hướng thu hút những tình huống mới tích cực hơn, phản ảnh tần số cao hơn này.
Nếu bạn hướng sự chú tâm của mình vào bên trong cơ thể bạn càng nhiều, thì bạn càng tiếp xúc được với phút giây hiện tại. Bạn không còn tự đánh mất mình vào thế giới bên ngoài, hoặc bị lôi cuốn bởi những suy tư không chủ đích, hoặc những cảm xúc miên man ở trong mình. Suy nghĩ và cảm xúc, nỗi sợ và lòng tham đắm vẫn còn trong một mức độ nào đó, nhưng chúng không còn khống chế được bạn nữa.
Xin hãy để ý xem, ngay trong phút giây này, bạn đang chú tâm vào chuyện gì. Bạn có đang lắng nghe tôi, hay chỉ đang đọc những dòng chữ này trong sách. Đó là nơi tập trung sự chú tâm của bạn. Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý phần nào đến những gì đang xảy ra chung quanh bạn, những người khác, v.v. Hơn nữa, khi chú tâm, bạn cũng có thể nhận ra có những hoạt động của trí năng quanh những gì bạn đang đọc hay nghe, có những tiếng bình phẩm vang vọng ở trong đầu bạn. Tuy nhiên, bạn không cần để cho điều nào kể trên choán “hết” tất cả sự chú tâm của bạn. Thử xem là cùng lúc bạn có thể liên hệ được với cơ thể năng lượng của mình ở bên trong không. Hãy giữ một ít sự chú tâm của mình ở bên trong. Đừng để nó trôi tuột hết qua những gì đang xảy ra ở bên ngoài. Cảm nhận cơ thể từ bên trong, như là một trường năng lượng nguyên vẹn. Lúc đó, bạn như đang nghe hoặc đọc với toàn bộ cơ thể của mình. Hãy thực tập điều này trong những ngày, những tuần sắp đến.
Đừng hướng toàn bộ sự chú tâm của bạn vào những suy tư không chủ đích hay vào thế giới bên ngoài. Bằng mọi cách, hãy chú tâm vào những gì bạn đang làm, nếu được, thì đồng thời hãy cảm nhận cơ thể bên trong của mình. Cắm rễ vào bên trong. Sau đó hãy quan sát việc thực hành này đã thay đổi trạng thái nhận thức của bạn và chất lượng những gì bạn đang làm như thế nào.
Khi nào bạn đang đợi chờ, bất kỳ ở đâu, hãy dùng thời gian đó để cảm nhận thân thể năng lượng ở bên trong của mình. Như thế, kẹt xe hoặc đứng xếp hàng cũng có thể trở thành một điều rất lý thú. Thay vì phóng tâm ra khỏi Hiện tại, bạn hãy đi sâu vào Hiện tại bằng cách đi sâu vào cơ thể.
Nghệ thuật nhận thức cơ thể từ bên trong sẽ phát triển thành một lối sống hoàn toàn mới - trạng thái an trú thường xuyên với Hiện Hữu - qua đó cuộc sống của bạn sẽ có chiều sâu hơn, điều mà trước đây bạn chưa hề có.
Khi bạn cắm rễ vững chắc ở trong cơ thể mình thì chuyện an trú trong phút giây hiện tại, làm một người im lặng quan sát những suy tư ở trong mình, sẽ trở thành một điều không khó. Không còn bất kỳ chuyện gì xảy ra ở bên ngoài mà có thể lay chuyển được bạn.
Trừ phi bạn có mặt trong phút giây hiện tại – và luôn có mặt trong cơ thể mình – bạn sẽ còn tiếp tục bị chi phối bởi những suy tư không chủ đích. Những kịch bản cũ kỹ ở trong đầu mà bạn đã học được từ lâu - những hoàn cảnh, thói quen suy tư không kiểm soát được của lý trí - sẽ quy định lối nghĩ cũng như hành vi của bạn. Có thể bạn tự do trong một vài phút giây ngắn ngủi nào đó, nhưng hiếm khi tình trạng đó được kéo dài. Điều này đặc biệt đúng khi có gì đó “trục trặc”, khi có sự mất mát hay buồn bực. Lúc đó những phản ứng bị định đặt, không kiểm soát được, tự động hóa và dễ đoán trước được của bạn, sẽ bị khích động bởi một xúc cảm cơ bản ẩn sau trạng thái nhận thức tự đồng hóa mình với lý trí: Đó là nỗi sợ hãi.
Vì vậy khi những thử thách xảy ra, và chúng xảy ra rất thường xuyên, bạn hãy tạo một thói quen đi sâu ngay vào bên trong cơ thể và tập trung càng nhiều càng tốt vào trường năng lượng bên trong của cơ thể bạn. Bạn không phải mất nhiều thì giờ đâu, mà chỉ cần vài giây. Nhưng bạn cần phải làm ngay khi thử thách phát sinh. Chậm trễ sẽ làm cho phản ứng lý trí-tình cảm tiêu cực bị điều kiện hóa(11) sẽ nẩy sinh, và chúng sẽ khống chế bạn. Khi bạn tập trung vào bên trong và cảm nhận cơ thể năng lượng ở bên trong của mình, ngay lập tức bạn sẽ trở nên tĩnh lặng và có mặt vì bạn đang tách nhận thức ra khỏi lý trí. Nếu lúc đó bạn cần có một phản ứng, phản ứng này cũng nảy sinh từ một mức độ sâu xa hơn của Hiện Hữu. Cũng như mặt trời thì dứt khoát chiếu sáng hơn là ngọn nến, có nhiều sự thông thái từ Hiện Hữu hơn là từ lý trí của ta.
Chừng nào bạn còn tiếp xúc có ý thức với cơ thể ở bên trong, bạn sẽ như một thân cây cắm rễ sâu vào trong đất, hay là một tòa nhà có nền móng vững sâu. Chúa Jesus đã dùng lối so sánh này trong một câu chuyện thường hay bị hiểu sai về hai người đàn ông xây một ngôi nhà. Một người xây trên cát, không có móng vững, khi bão lũ kéo đến, ngôi nhà bị cuốn trôi. Người kia “đào móng sâu” cho đến khi móng chạm lớp đá sâu ở dưới đất, rồi mới xây nhà, căn nhà này không bị lũ cuốn trôi.
Hãy mở lòng bao dung trước khi đi vào bên trong cơ thể
Tôi cảm thấy rất khó chịu khi cố hướng sự chú tâm vào bên trong cơ thể. Tôi có cảm giác khó chịu và buồn nôn. Vì vậy tôi không thể kinh nghiệm được những gì ông đang nói.
Những gì bạn đang cảm thấy chỉ là một cảm xúc chưa nguôi, còn rơi rớt lại mà bạn không nhận ra trước đây, cho đến khi bạn bắt đầu hướng một ít chú tâm vào cơ thể mình. Trừ khi bạn chú tâm vào những cảm xúc đó, nếu không, nó sẽ ngăn không cho bạn đi vào bên trong cơ thể, phần nội thân nằm ở một tầng sâu hơn, bên dưới những cảm xúc đó. Chỉ cần chú tâm thôi chứ bạn không cần phải khởi sự “suy nghĩ” về những cảm xúc ấy. Quan sát những cảm xúc đó trong im lặng, cảm nhận nó trọn vẹn, tức là thừa nhận và chấp nhận để cho nó được như thế. Có một số cảm xúc thông thường, bạn rất dễ nhận ra như giận dữ, sợ hãi, đau buồn... Một số khác thì bạn sẽ khó gọi cho đúng tên. Có thể vì chúng là những cảm xúc mơ hồ như khó chịu, nặng nề hay một cái gì đó dồn nén, nằm ở ranh giới giữa cảm xúc và sự kích động trong cơ thể. Dầu gì đi nữa thì vấn đề ở đây không phải là bạn có thể dán một nhãn hiệu nào đó cho cảm xúc, mà thực ra là bạn có khả năng để mang những cảm xúc đó vào trong ý thức của bạn được bao nhiêu. Sự chú tâm trong yên lặng, không phê phán, vào những cảm xúc tiêu cực đang có ở trong lòng chính là chìa khóa của sự chuyển hóa – và khi bạn có sự chú tâm hoàn toàn vào một cảm xúc, đó là khi bạn dễ dàng đi đến sự chấp nhận nỗi khổ ấy. Sự chú tâm của ta giống như một chùm ánh sáng – tức là năng lực tập trung của nhận thức để chuyển đổi mọi thứ từ vô minh thành ánh sáng, thành tự thân của nhận thức (12).
Trong một cơ thể hoạt động hoàn toàn, một cảm xúc có tuổi thọ rất ngắn. Nó giống như một gợn sóng trên bề mặt Hiện Hữu của ta. Tuy nhiên, khi ta không có mặt ở bên trong thì cảm xúc đó có thể lây lất nhiều ngày hay nhiều tuần, hay nhiều khi kết hợp với những cảm xúc khổ sở khác có tần số tương tự và trở thành khối khổ đau lớn ở trong ta. Những cảm xúc đó như một loại ký sinh trùng có thể sống ở trong bạn nhiều năm, ăn mòn sức lực bạn, đưa đến nhiều bệnh tật về thể xác, và làm cho đời bạn khốn khổ (xem chương 2).
Cho nên, bạn hãy chú tâm vào cảm nhận những cảm xúc tiêu cực, thử xem lý trí của bạn đang bám vào kiểu bất bình nào đó như là trách móc, tự thương xót hay căm ghét - chúng là thức ăn nuôi sống những cảm xúc tiêu cực đó. Nếu quả như thế, tức là bạn chưa thực sự tha thứ. Có thể bạn không tha thứ cho một người nào đó hoặc cho chính bạn, nhưng cũng có thể đó là một tình huống hay hoàn cảnh nào đó – ở quá khứ, hiện tại hay tương lai – mà lý trí của bạn không muốn chấp nhận. Vâng, có khi chúng ta oán ghét tương lai. Đây là lúc lý trí không chịu chấp nhận rằng tương lai là một điều không thể biết trước và nằm ngoài tầm kiểm soát của trí năng. Tha thứ là từ bỏ những lời kêu ca, phàn nàn và buông bỏ nỗi sầu khổ. Tha thứ sẽ đến một cách tự nhiên khi bạn nhận thức rằng sự phàn nàn không có mục đích nào ngoài việc củng cố cảm giác sai lầm về một bản ngã giả tạo ở trong mình. Tha thứ là không còn tạo ra sự chống đối với sự sống – để cho sự sống biểu hiện qua chính bạn. Nếu không, bạn sẽ phải khổ đau và chịu đựng, đó là khi bạn cố kềm hãm dòng sinh lực của sự sống, nhiều lúc đưa đến nhiều tật bệnh về thể xác.
Khi bạn thực sự tha thứ, bạn sẽ giành lại được sức mạnh của mình từ vòng kiềm tỏa của lý trí. Bản chất của lý trí là không thể tha thứ, cũng như cái bản ngã sai lầm do lý trí tạo ra, cái bản ngã không thể tồn tại nếu không có sự xung đột và mâu thuẫn liên tục ở trong bạn. Chỉ có “bạn” mới có thể tha thứ. Lúc đó bạn trở nên có mặt hơn, bạn đi vào cơ thể, bạn cảm nhận được nỗi an bình và tĩnh lặng đầy tinh lực phát sinh từ Hiện Hữu. Vì thế Chúa Jesus đã nói “Trước khi con vào đền thờ, hãy mở lòng tha thứ”.
Sự liên hệ giữa bạn với cõi vô tướng (13)
Quan hệ giữa sự hiện diện và cơ thể bên trong là gì?
Sự hiện diện là nhận thức rất thuần khiết – nhận thức đã tách ra khỏi lý trí, ra khỏi thế giới của hình tướng. Thân thể năng lượng bên trong của bạn là cây cầu nối kết bạn với Cõi Vô Tướng, và trong khía cạnh sâu xa nhất của nó, thân thể năng lượng vô hình tướng đó của bạn cũng chính là Cõi Vô Tướng: Suối Nguồn phát sinh ra khả năng nhận thức ở trong bạn, cũng như mặt trời là nơi phát ra ánh sáng. Khi bạn có nhận thức về cơ thể bên trong của mình chính là lúc Tâm–nhận thức nhớ lại nguồn cội của nó và trở về Nguồn.
Vô Tướng có giống với Hiện Hữu không?
Vâng. Từ “Vô Tướng” cố gắng diễn đạt, bằng cách nói ngược, cái mà không thể nói, nghĩ hay tưởng tượng ra được: Gọi Cái-Không-Thể-Nghĩ-Bàn đó là gì bằng cách nói lên những gì không phải là nó. Còn Hiện Hữu là một từ có ý nghĩa tích cực. Nhưng xin bạn đừng vướng mắc với hai từ ngữ này hay bắt đầu đặt niềm tin vào những từ đó. Chúng chỉ là những tấm bảng chỉ đường.
Ông nói rằng “sự có mặt ở trong tôi” chính là nhận thức khi đã được thu hồi từ sự kềm tỏa của trí năng. Ai làm công việc thu hồi này?
Chính bạn. Nhưng vì, về bản chất, bạn chính là nhận thức ở trong bạn, nên cũng có thể nói sự thu hồi đó chính là sự bừng tỉnh của nhận thức khỏi giấc mơ hình tướng. Như thế cũng không có nghĩa là hình hài, tướng trạng của bạn sẽ lập tức tan biến trong một vụ nổ bùng của ánh sáng. Bạn vẫn ở trong hình hài mình đang có, nhưng đã nhận thức được chiều sâu vô hình tướng và bất tử ở trong bạn.
Tôi phải thừa nhận rằng điều ông nói này nằm ngoài sự hiểu biết của trí năng tôi, tuy nhiên, ở một cấp độ sâu hơn, dường như tôi lại hiểu được những gì ông đang nói. Nó giống như là một cảm nhận nhiều hơn là một cái gì khác. Tôi có đang tự lừa dối mình?
Không có đâu. Cảm nhận sẽ giúp bạn đến gần với chân lý hơn là những suy nghĩ miên man, không-có-chủ-đích của mình. Những gì tôi đang nói cho bạn ở đây chỉ là những điều gì mà trong sâu thẳm, bạn đã biết rồi. Khi bạn đạt đến một mức độ nối kết sâu sắc với sự chân thật ở bên trong của bạn, bạn sẽ nhận ra ngay khi nghe một điều gì đến từ sự chân thật. Nếu chưa đến mức độ đó, việc luyện tập nhận thức sâu về cơ thể năng lượng ở bên trong của bạn sẽ mang lại chiều sâu nhận thức cần thiết cho bạn.
Làm chậm quá trình lão hóa
Nhận thức về cơ thể bên trong còn có những lợi ích khác về mặt thể chất. Một trong những ích lợi này là việc làm chậm lại đáng kể quá trình lão suy của cơ thể.
Trong khi cơ thể bên ngoài của bạn thường già nua và tàn lụi khá nhanh theo thời gian, cơ thể năng lượng vô hình bên trong của bạn vẫn không thay đổi mấy - ngoại trừ là bây giờ bạn cảm nhận được nó sâu sắc hơn và toàn vẹn hơn Nếu bạn đang ở độ tuổi 20, thì trường năng lượng bên trong cơ thể bạn cũng sẽ được cảm nhận giống như khi bạn đã đến độ tuổi 80. Cũng sẽ sống động, đầy năng lực như thế. Từ khi thay đổi trạng thái trước đây (thường hay bận tâm vào bên ngoài cơ thể và hay bị chi phối, kềm tỏa bởi trí năng,…) sang trạng thái mới (chú tâm vào bên trong cơ thể và có mặt trong phút giây hiện tại) cơ thể của bạn sẽ trở nên nhẹ nhàng, trong sáng và sống động hơn. Và vì có thêm nhận thức ở trong bạn về thân thể bên trong, nên cấu trúc phân tử trong cơ thể bớt dày đặc hơn. Có thêm nhận thức tức là có ít tham đắm về vật chất hơn.
Khi bạn đồng nhất mình với cơ thể năng lượng phi-thời-gian ở bên trong nhiều hơn là với cơ thể vật lý ở bên ngoài, khi sự có mặt thường xuyên ở trong bạn trở thành một lối nhận thức mới, rất bình thường, thì quá khứ và tương lai sẽ không còn làm bận tâm được bạn, lúc đó bạn không còn tích lũy thêm thời gian tâm lý(14) nữa vào trong những tế bào của cơ thể. Tích lũy thời gian chính là gánh nặng tâm lý của quá khứ và tương lai, nó sẽ cản trở nhiều đến khả năng tự làm mới của tế bào. Vì vậy nếu bạn an trú được ở bên trong cơ thể năng lượng của mình, thì quá trình lão suy của cơ thể bên ngoài của bạn sẽ được chậm lại nhiều lần, và ngay cả khi đang ở trong tuổi già, thì bản chất không-bị-chi-phối-bởi-thời-gian ở trong bạn sẽ chiếu rọi, tỏa ra bên ngoài, làm cho bạn không có dáng vẻ của một người già nua.
Ông có bằng chứng khoa học nào trong chuyện này không?
Bạn hãy thở và cảm nhận. Chính bạn sẽ là bằng chứng.
Gia tăng hệ thống miễn nhiễm
Một ích lợi khác về khía cạnh thể chất khi thực tập phương pháp này là hệ thống miễn nhiễm của bạn được làm mạnh lên rất nhiều. Điều này xảy ra khi bạn có mặt ở trong cơ thể, càng đưa ý thức vào bên trong cơ thể thì hệ miễn nhiễm ở trong bạn càng mạnh hơn. Giống như là tất cả các tế bào đều thức tỉnh và hoan lạc. Cơ thể bạn yêu thích sự quan tâm của bạn. Đây cũng là một cách bạn tự chữa lành cho mình với một tiềm năng rất cao. Hầu hết tật bệnh tật len lỏi vào khi ta không thực sự có mặt ở trong cơ thể. Nếu chủ nhân vắng nhà thì tất cả những gì ám muội sẽ xuất hiện và chiếm lĩnh chỗ cư trú đó. Khi bạn thường trú trong cơ thể của mình thì những người khách không được mời đó sẽ khó mà vào nhà bạn được.
Không chỉ hệ miễn nhiễm trong cơ thể bạn được tăng cường, mà hệ miễn nhiễm tâm linh của bạn cũng được tăng cường theo. Điều này sẽ bảo vệ cho bạn khỏi rơi vào ảnh hưởng tiêu cực của các trường năng lượng cảm xúc– tinh thần tiêu cực của người khác. Trường năng lượng này thường lan nhiễm ra rất nhanh. Thường trú trong cơ thể bảo vệ bạn không những bằng cách dựng nên một tấm chắn, mà còn nâng cao tần số rung của toàn bộ trường năng lượng chung quanh bạn, để cho những gì rung động ở những tần số thấp hơn như nỗi sợ hãi, giận dữ, và buồn rầu,... giờ đây không còn ảnh hưởng đến bạn vì chúng chỉ tồn tại trong một trật tự riêng biệt của một thực tại khác. Nó không còn chen vào trường năng lượng của nhận thức ở trong bạn nữa. Nếu có, thì bạn cũng không cần phải chống lại năng lượng có tần số rung thấp đó vì nó chỉ đi băng qua bạn thôi. Xin bạn hãy đừng chấp nhận hay bài bác ngay những gì tôi đang nói. Mà hãy tự thử nghiệm cho chính mình điều này.
Bài tập 6.b: Thực tập Hơi Thở Có Ý Thức
Bạn có thể sử dụng một phương pháp thiền quán rất đơn giản nhưng có công năng rất mạnh giúp làm tăng hệ miễn dịch của mình. Phương pháp này không những rất hiệu quả đối với các triệu chứng đầu tiên của bệnh tật mà nó còn có tác dụng tốt với những căn bệnh đã có từ lâu, nếu bạn áp dụng thường xuyên và với sức tập trung mạnh mẽ. Đồng thời bài tập này cũng giúp bạn được miễn nhiễm những năng lượng tiêu cực khi có những xáo trộn xảy đến cho trường năng lượng của bạn. Tuy nhiên, điều này không thể thay thế cho cách tập luyện có mặt trong cơ thể từng-phút-từng-giây, nếu không thì hiệu quả của nó cũng chỉ là tạm thời. Ta hãy làm như sau:
Khi bạn có một vài phút thư giãn, đặc biệt là ban đêm trước khi bạn ngủ và nhất là vào buổi sáng trước khi bạn ra khỏi giường, hãy để cho nhận thức của mình “tràn ngập” thân thể mình. Hãy nhắm mắt lại. Nằm ngửa duỗi thẳng người. Trước hết bạn hãy chọn một phần nào đó trên cơ thể của bạn để giữ sự chú tâm của mình trong một thời gian như: tay, bàn chân, cánh tay, cẳng chân, bụng, ngực, đầu... Hãy cảm nhận năng lượng của sự sống trong những phần đó càng mạnh càng tốt. Với mỗi bộ phận, hãy duy trì sự chú tâm của bạn khoảng 15 giây. Xong hãy để sự chú tâm của bạn lan đi khắp cơ thể, như một ngọn sóng, trong vài lần, từ chân lên đầu và ngược lại. Động tác này mất khoảng chừng một phút. Sau đó, bạn cảm nhận toàn bộ cơ thể bên trong như là một trường năng lượng đơn thuần. Hãy giữ lấy cảm giác đó trong vài phút. Hãy có mặt cao độ trong suốt quá trình đó, và hãy có mặt trong mỗi tế bào trong người bạn. Nếu thỉnh thoảng lý trí bạn có đưa bạn ra khỏi sự chú tâm bên ngoài cơ thể hay bạn bị cuốn hút theo vài ý tưởng nào đó thì bạn cũng đừng quá quan tâm. Khi nào bạn nhận ra điều này, thì bạn hãy đưa sự chú tâm của mình trở về lại trong người mình.
Để hơi thở đưa bạn vào bên trong cơ thể bạn
Nhiều lúc, lý trí của tôi quá bận rộn. Vì bị cuốn hút theo một quán tính của suy tư mà tôi cảm thấy không thể thu hồi lại sự chú tâm của mình ra khỏi những suy tưởng đó để trở về, cảm nhận cơ thể bên trong của tôi. Điều này xảy ra khi tôi rơi vào những khuôn mẫu phản ứng lo lắng, bất an, tiêu cực (15) ở trong tôi. Ông có cách nào không?
Bất cứ khi nào bạn cảm thấy khó khăn khi muốn tiếp xúc với phần cơ thể bên trong, điều dễ dàng nhất là bạn hãy tập trung vào hơi thở trước. Hơi thở có ý thức(16), là một phương pháp thiền quán giúp bạn an tĩnh tâm thần rất mạnh mẽ, sẽ giúp bạn dần dần liên lạc lại với cơ thể bạn. Theo dõi hơi thở với sự chú tâm của mình khi bạn đang thở vào, hay đang thở ra. Bạn hãy thở vào, và cảm nhận bụng mình đang phồng lên và xẹp xuống qua từng hơi thở vào, ra. Nếu bạn cảm thấy dễ hình dung một cái gì đó thì nhắm mắt lại và thấy mình như đang được bao quanh bởi ánh sáng hay đang chìm trong một chất phát sáng – một biển nhận thức bao la. Sau đó bạn thở vào và thâu hết luồng sáng đó vào người mình. Hãy cảm nhận là chất phát sáng đó đang tràn ngập cơ thể bạn và làm cho cơ thể bạn cũng phát sáng. Rồi bạn để sự chú tâm của mình nhiều hơn vào những cảm xúc ở bên trong. Bây giờ bạn đã ở trong cơ thể của mình. Hãy nhớ đừng bị vướng mắc với bất cứ hình ảnh nào mà bạn nhìn thấy.
Hãy sử dụng trí năng của bạn một cách sáng tạo
Nếu bạn cần sử dụng trí năng cho một mục đích đặc thù nào đó, hãy dùng nó để liên kết với cơ thể bên trong của bạn. Chỉ khi nào bạn có thể nhận thức mà không vướng chút suy tư nào, lúc đó bạn mới có thể dùng lý trí của mình một cách sáng tạo và cách dễ nhất để thực hiện điều đó là đi vào bên trong cơ thể của mình. Khi nào bạn cần có một câu trả lời, một giải pháp hay một ý tưởng sáng tạo, bạn hãy dừng lại hết mọi suy tư trong chốc lát và tập trung sự chú tâm của mình vào trường năng lượng bên trong cơ thể bạn. Hãy chú tâm đến sự tĩnh lặng ở bên trong. Khi bắt đầu suy nghĩ trở lại, những suy tư ấy sẽ tươi trẻ và đầy sáng tạo. Trong bất cứ hoạt động suy tư nào, bạn hãy tạo một thói quen dao động một vài phút giữa suy tư và yên tĩnh, lắng nghe sự tĩnh lặng của bạn ở bên trong. Chúng ta có thể nói là: Đừng chỉ suy tư với cái đầu, hãy suy tư với toàn bộ cơ thể của mình.
Nghệ thuật lắng nghe
Khi lắng nghe người khác, bạn đừng chỉ lắng nghe với lý trí, mà hãy nghe với toàn bộ cơ thể của mình. Khi lắng nghe, hãy cảm nhận trường năng lượng của cơ thể năng lượng bên trong bạn. Điều đó giúp bạn tách sự chú tâm ra khỏi những suy nghĩ và tạo ra một khoảng không gian yên tĩnh, giúp bạn lắng nghe thực sự mà không bị trí năng quấy rầy. Lúc đó, bạn đang cho người kia không gian – không gian để thể hiện. Đó là một món quà quý giá nhất bạn có thể cho người đó. Hầu hết mọi người thường không biết cách lắng nghe, vì những suy tư ở trong đầu họ thường chiếm hết sự chú tâm của họ. Họ chú ý vào những suy tư đó hơn là những gì người kia đang nói, và không chú tâm tí nào đến một điều quả thực rất quan trọng là: Sự Có Mặt của người kia, bên dưới những ngôn từ và suy tư. Dĩ nhiên là bạn không thể cảm nhận được sự Hiện Hữu của người khác, ngoại trừ qua sự Hiện Hữu ở trong chính bạn. Đây chính là bước khởi đầu của quá trình nhận thức về cái Một, Cái Duy Nhất(17), tức cũng là tình yêu. Ở cấp độ sâu nhất của Hiện Hữu, bạn là một với tất cả.
Hầu hết quan hệ con người chỉ đơn thuần là sự tương tác giữa lý trí với nhau, mà không phải là hai con người đang giao tiếp, đang hòa nhập với nhau. Không có mối quan hệ nào có thể phát triển được theo chiều hướng đó, và đó cũng là lý do tại sao trong quan hệ giữa người với người có quá nhiều xung đột. Khi đời bạn còn bị khống chế bởi lý trí thì xung đột, mâu thuẫn và rắc rối là điều không thể tránh khỏi. Khi liên kết được với cơ thể bên trong của mình tạo ra một chiều không gian-không-có-lý-trí-kềm-tỏa, thì quan hệ của bạn với người khác mới được đơm hoa, kết trái trong không gian đó.
Chú thích Chương 6:
1) Cơ Thể Năng Lượng: Là thân thể bên trong ta làm bằng nhiều lớp năng lượng vi tế của vũ trụ. Những người nhạy cảm có thể nhìn thấy mầu sắc hay cảm được thân thể năng lượng này. Nhân điện là liệu pháp tác động vào những thân năng lượng này.
2) Chân Ngã: Cái ‘Tôi' chân thật, thâm sâu nhất của mình. Ta chính là Hiện Hữu, là tất cả những gì đang biểu hiện một cách sống động từng giây, từng phút trong phút giây này. Chân ngã của ta không có giới hạn, và vô hình nên trí năng của ta không thể nào khái niệm được.
3) An Trú trong cơ thể mình: hay có mặt, giữ tâm ý trong cơ thể mình, biết được thân thể mình đang có đó, có mặt với những gì đang xảy ra ở trong cơ thể của mình.
4) Chủ thể và đối tượng: Trong thiền quán danh từ chủ thể là người quan sát, người đặt sự chú tâm vào một cái gì đó. Đối tượng là vật hay đề tài mà ta đang quan sát, đang đặt sự chú tâm của mình vào. Ví dụ bạn đang nhìn một bông hoa, thì bông hoa đang trở thành là đối tượng của bạn. Khi Eckhart Tolle nói trong Hiện Hữu, chủ thể và đối tượng trở thành một, đồng nhất, hòa vào với nhau, không còn sự phân biệt giữa người quan sát và đối tượng đang được quan sát nữa.
5) Vượt lên trên Tên Gọi và Hình Tướng: Hiện Hữu là cái ta chỉ có thể cảm nhận trực tiếp qua sự có mặt của mình, mà không thể qua suy nghĩ, hoặc tư duy. Vì Hiện Hữu vượt lên trên những gì chúng ta có thể khái niệm, đặt tên được, hoặc những gì có hình thể, hay tướng mạo để ta có thể diễn tả hoặc khái niệm được.
6) Cái tôi biệt lập: là ấn tượng ở trong ta, có vẻ rất thật, nhưng sai lầm rằng có một bản ngã, một cá thể, một con người… ở trong ta, biệt lập, không dính dáng gì đến thế giới chung quanh, ta phải tự lo liệu chuyện sinh kế, sống còn…
7) Chữ mật ong không phải là mật ong: Vì chữ mật ong chỉ giúp cho ta một khái niệm về mật ong thôi, đâu thể thay thế cho mật ong thực sự hay kinh nghiệm vị ngọt khi ta bỏ mật ong vào lưỡi. Cũng như tấm bản đồ giúp ta có một khái niệm về một lãnh thổ, nhưng tấm bản đồ (chỉ là một mảnh giấy có nhiều ghi chú) không phải là tự thân lãnh thổ ấy.
8) Nhất thể: Cảm nhận hợp nhất với vạn vật, đất trời, muông thú… tất cả.
9) Ăn chay: Một thực tập vì lòng xót thương mạng sống của thú vật, chim muông, hoặc để giữ gìn sức khỏe hay có được sự quân bình năng lượng ở trong người.
10) Hành hạ thân xác: Một lối thực tập thiếu từ bi bằng cách tự hành hạ mình, như dùng roi quất vào lưng mình hay mang dây gai ở trong người để thân thể luôn cảm thấy bị đau đớn.
11) Phản ứng lý trí - tình cảm tiêu cực đã bị điều kiện hóa được nảy sinh: Cách chúng ta cư xử, suy nghĩ theo một thói quen, một khuôn mẫu nhất định, bó buộc, không thể làm khác đi được. Một trong những khuôn mẫu cư xử từ quá khứ là từ những cách cư xử của cha, mẹ hoặc những người thân trong gia đình cư xử với nhau,… Ví dụ: Khuynh hướng bạo động, tự hủy mình hoặc bạo động với người khác khi phải đối diện với nỗi khổ đau quá lớn ở trong ta.
12) Sự chú tâm của ta là định lực, như là tia sáng được hội tụ, tập trung lại khi đi qua một chiếc kính lúp, cho nên có sức mạnh soi thủng những vô minh, khổ đau dày đặc ở trong tâm thức của chúng ta. Ví dụ khi ta có một nỗi khổ ở trong lòng, chỉ cần ta yên lặng, đặt hết sự chú tâm của mình vào cảm xúc tiêu cực đó mà không có thái độ phản ứng, hay phán xét,… thì một lúc sau, tự nhiên những khổ đau, vô minh đó sẽ được chuyển hóa, trở thành niềm an lạc, trở thành nhiên liệu của ý thức. Một người vừa chuyển hóa được một mối khổ lớn thì nhận thức của người đó càng được thắp sáng hơn.
13) Cõi Vô Tướng: Cõi chưa biểu hiện, nhưng tràn đầy tinh lực. Cõi Vô Tướng là cái nôi, là Cội Nguồn của tất cả những gì đang được biểu hiện, trong đó có thế giới vật lý mà chúng ta đang sống.
14) Thời gian tâm lý: đó là quá khứ và tương lai. Quá khứ là những gì đã qua, nhưng dư âm vẫn còn vang vọng lại trong lòng chúng ta, thường là vì chúng ta vẫn chưa hoàn tất với quá khứ, có những niềm đau, nỗi khổ trong quá khứ mà chúng ta vẫn còn trốn chạy, không muốn cảm nhận,… nên quá khứ vẫn còn đó. Không biết rằng, ta chỉ cần yên lặng, ý thức, đối diện, quan sát mà không phê phán, những cảm xúc khổ đau, khó chịu đó khi chúng trở về ở trong lòng ta, ta sẽ hóa giải được ngay tức khắc những khổ đau này. Nếu cần khóc, ta cứ khóc tự nhiên để rũ bỏ những khổ đau này. Hoặc trong khi tâm ta đang ở trong trạng thái thiếu hiểu biết, có khi chúng ta vẫn còn tưởng rằng quá khứ đang xảy ra, nên ta vẫn luôn bị ám ảnh, và bị quá khứ chi phối đời sống hiện tại của chúng ta. Tương lai là những gì chưa xảy ra nhưng, vì không ý thức, ta cứ để những suy tư, lo lắng về tương lai ở trong ta chi phối đời sống của chúng ta trong phút giây hiện tại.
15) Khuôn mẫu phản ứng lo lắng, bất an: Trong ta có những phần rất lo lắng, ưu tư cho sự sống còn, muốn có một bảo đảm về vật chất, tinh thần,… trong tương lai. Nên khi những khuôn mẫu phản ứng lo lắng, bất an này trong ta bị kích thích, ta trở nên nóng nảy, bồn chồn như một người đang ngồi trên lửa. Chúng ta có thể sống an nhiên, tự tại trong phút giây này, không muốn phí công lo nghĩ, sợ hãi những gì chưa xảy đến vì tương lai là điều luôn nằm ngoài vòng kiểm soát của chúng ta.
16) Hơi thở có ý thức là một thực tập sâu sắc nhất trong Thiền Tập giúp bạn có mặt với chính mình và với những gì xảy ra chung quanh bạn.
17) Cái Duy Nhất: Cái Một, Cái Tất Cả, là Đời Sống, nơi mọi thứ trở thành hợp nhất trong sự toàn vẹn, vĩnh cửu, hiện tiền.
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
Vài suy nghĩ về công trình nghiên cứu “Cải tiến chữ quốc ngữ” của PGS Bùi Hiền
Nói gì với giới trẻ về Phật giáo?
