Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Tôi nghe như vầy : Một thời đức Phật cùng với tám ngàn vị đại Tỳ kheo, ba vạn hai ngàn Đại Bồ tát ở núi Kỳ Xà Quật thành Vương Xá.
Các vị đều là bậc có tiếng tăm, mọi người đều biết, đắc Đà la ni, biện tài vô ngại, chứng đắc pháp Vô sanh nhẫn, chiến thắng ma oán, tự tại với tất cả pháp, thông suốt tất cả thần thông biến hóa, tất cả thiền định tam muội đều hoàn hảo, ra vào tự tại. Vì các chúng sanh hành động không cần cầu thỉnh viễn ly triền cái, khéo hiểu rõ căn bổn của chúng sanh. Y chỉ hoàn toàn nơi pháp liễu nghĩa. Thanh tịnh tu tập sáu độ đến bờ bên kia. Dạo chơi năm đường, giáo hóa chúng sanh, tâm không nhàm chán. Vô lượng, vô biên trăm ngàn vạn ức na do tha kiếp, tu tập các hạnh, đã từng cúng dường vô lượng chư Phật. Được sự hộ trì của chư Phật giữ vững thành Chánh pháp, không để chấm dứt hạt giống giác ngộ. Thường dùng tất cả đức thánh hỷ lạc, chuyển pháp luân vi diệu. qua lại vô biên cõi Phật dễ dàng, cung phụng chư Phật. Rống tiếng sư tử lớn, lèo lái con thuyền pháp lớn, đánh trống pháp lớn, thổi pháp loa lớn. Tập họp tất cả phước đức trang nghiêm, tướng hảo nghiêm thân, định niệm trí huệ, tinh tấn vững chắc, biết rõ tàm quí. Tự vui với pháp hỷ, thành tựu đầy đủ đại từ đại bi. Ánh sáng của các vị ấy che lấp ánh sáng của mặt trời, mặt trăng. Không bị ô nhiễm bởi tám pháp ở thế gian là Lợi, Suy, Hủy, Dự, Xưng, Cô, Khổ, Lạc. Không cao không thấp, khéo đoạn tận ái nhuế, thường dùng phương tiện tương ưng với trí huệ. Tùy theo căn tánh chúng sanh mà khéo léo giáo hóa, cứu độ nhưng không thấy có người để cứu độ. Có làm điều gì đều quán sát kỹ lưỡng. Không bị các khổ hoạn về nghiệp của thân, khẩu, ý. Tu tập định huệ hoàn hảo trang nghiêm.
Tâm các vị ấy được điều hòa nhu nhuyến giống như rồng lớn, như đại sư tử chiến thắng ngoại đạo. Tinh tấn hướng đến bậc đại trượng phu, xa lìa các sợ hãi. Giỏi về sự quyết đoán nghi lầm của chúng sanh. Khéo khuyến thỉnh vô lượng chư Phật chuyển pháp luân. An trú đại nguyện, vĩnh viễn xa lìa nhị kiến. Luôn luôn chuyên cần độ thoát tất cả chúng sanh. Biết rõ nhân duyên phát khởi sự trong sạch hay cấu uế. Tu tập chánh niệm, không khởi ý niệm về Thanh Văn, Duyên Giác. Trong tâm không bỏ tất cả trí huệ quý báu ấy. Tâm ấy thanh tịnh giống như hư không. Thân ấy nhu nhuyến. Tâm không nhiễm ô, ý không hư hoại. Dù đến chỗ nào tâm cũng không bị nhiễm trước. Âm thanh dịu dàng hòa nhã. Nói ra điều gì đều trình bày rõ ràng dễ hiểu, lời nói trong sạch, không nói pháp ô nhiễm. Luôn luôn quan sát ân đức người khác, dõng mãnh không bạn lữ, ý chí muốn đến đạo tràng.
Danh hiệu của các vị đó là : Bồ tát Sơn Lang, Bồ tát Đại Sơn, , Bồ tát Trì Sơn Nham, Bồ tát Sơn Tích Vương, Bồ tát Thạch Sơn Vương, Bồ tát Thiện Tấn, Bồ tát Tín Tấn, Bồ tát Cực Tấn, Bồ tát Hỷ Thủ, Bồ tát Bảo Ấn Thủ, Bồ tát Bảo Thủ, Bồ tát Đức Thủ, Bồ tát Đăng Thủ, Bồ tát Thường Cử Thủ, Bồ tát Thượng Hạ THủ, Bồ tát Thường hỷ Căn, Bồ tát Thường Tư Niệm, Bồ tát Thường Cần, Bồ tát Thường Quán, Bồ tát Pháp Dõng Vương, Bồ tát Tịnh Bảo Quang Minh Oai Đức Vương, Bồ tát Ma Ni Quang Vương, Bồ tát Quá Chư Cái, Bồ tát Tổng Trì Tự Tại Vương, Bồ tát Phát Tâm Chuyển Pháp Luân, Bồ tát Pháp Dõng, Bồ tát Tịnh Chúng Sanh Bảo Dõng, Bồ tát Đạo Phân Vị, Bồ tát Thiệp Biện, Bồ tát Vô Ngại Biện, Bồ tát Bất Động Túc Tấn, Bồ tát Kim Cang Túc Tấn, Bồ tát Kim Cang Chí, Bồ tát Hư Không Tạng, Bồ tát Tướng Hảo Tích Nghiêm, Bồ tát Hoại Quy Võng, Bồ tát Thắng Chí, Bồ tát Đạo Sư, Bồ tát Hỷ Kiến.v.v...
Mười sáu đại sĩ hiền hộ, Di Lặc.v.v... Bồ tát Hiền Kiếp ở cung trời Đâu Suất Mạn Đà La Hoa Hương làm thượng thủ. Ba vạn hai ngàn vị ở Tha Hóa Tự Tại Thiên Vương.v.v... Các thiên tử như vậy và những vị khác đều hướng đến đại thừa. Chư thiên ở cõi Dục, cõi Sắc tịnh cư, Thích, Phạm hộ đời ở ba ngàn đại thiên thế giới, tất cả đều đến tập họp cung kính cúng dường lễ bái Như Lai.
Khi Thế Tôn đang thuyết pháp cho vô lượng trăm ngàn đại chúng cung kính vây quanh thì ở phương Đông, cách cõi Phật này bảy mươi hai ức, có cõi Phật tên là Thường Xuất Đại Pháp Chi Âm. Cõi đó Phật hiệu Bảo Trượng Như Lai Ứng Cúng Chánh Biến Tri Giác, đang còn ở đời. Mà nước đó thường phát ra pháp âm rộng lớn. Tất cả các loài nước ở sông ngòi, ao, suối, tất cả cây, tất cả hoa, tất cả lá, tất cả quả, tất cả lâu đài thường phát ra pháp âm của pháp bảo vô thượng. Chúng sanh cõi đó thường nghe pháp âm thù thắng vi diệu.
Nước của Phật Bảo Trượng thường phát ra pháp âm rộng lớn, có vị Bồ tát tên là Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương. Bồ tát này chiêm ngưỡng Phật Bảo Trượng, rồi nhanh như thời gian tráng sĩ duỗi cánh tay, trong chốc lát ẩn mất trong nước. Thường xuất Đại Pháp Âm. Trong khoảng một niệm đã đến thế giới Ta Bà này.
Bấy giờ, Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương hóa làm tám vạn bốn ngàn đài báu làm bằng các loại báu xinh đẹp. Bốn phương có bốn trụ, ngang rộng bằng nhau, trang nghiêm đẹp đẽ. Mỗi một đài hoa báu hóa thành tám vạn bốn ngàn cây báu hoa trái sum suê. Dưới mỗi mỗi cây đều hóa thành tòa sư tử báu, phủ lấp bằng các vật báu được trải bằng trăm ngàn tấm vải mềm mại. Trên các tòa này, đều thấy Phật ngồi, hình sắc, tướng mạo giống như Đức Thích Ca Mâu Ni.
Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương hóa hiện như vậy rồi, lại biến hóa lọng báu khắp trong hư không, vuông vức khắp cả trăm ngàn do tuần dải lụa thòng xuống, trang trí bằng lưới đẹp có gắn linh. Gió thổi lưới linh phát ra âm thanh nhu hòa nhẹ nhàng đáng yêu. Âm thanh đó vang khắp ba ngàn đại thiên thế giới.
Khi ấy, ba ngàn đại thiên thế giới này bằng phẳng như lòng bàn tay, hóa ra hoa sen báu cúng dường Như Lai. Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương dùng tám vạn bốn ngàn đài báu, đến nhiễu quanh chỗ Phật.
Bấy giờ, đại chúng thấy việc biến hóa chưa từng có, nên nói rằng : “Theo sự thấy biết như vậy thì đại sĩ này đến để trang nghiêm tướng sư, chắc chắn thuyết pháp lớn và các việc trong ba ngàn đại thiên thế giới đều trang nghiêm. Lại có lọng báu lơ lững giữa hư không che trên Như Lai, làm cho tất cả cung điện trời đền bị che lấp”.

Khi đó, đại đức Ma Ha Ca Diếp nương oai lực Phật, từ chỗ ngồi đứng dậy, sửa y phục bày vai áo bên phải, gối phải sát đất, chắp tay hướng về phía Phật nói kệ :
Ánh sáng thanh tịnh từ hư không
Che lấp ánh sáng trời Thích, Phạm
Và ánh sáng nhật, nguyệt hỏa châu
Cúi xin Nhơn Tôn thuyết tướng này
Trên không trung hiện lọng báu đẹp
Phủ khắp cả trăm ngàn do tuần
Trang nghiêm bằng cờ phướn lưới linh
Nay Thế Tôn rưới trận mưa pháp
Lưới linh phát âm thanh vi diệu
Vang khắp thế giới Phật này.
Ai nghe âm thanh, phiền não dứt
Vì lợi ích gì thuyết điều này
Ba ngàn thế giới phẳng như tay
Trăm ngàn hoa sen từ đất mọc
Hương hoa làm an lạc thân tâm
Oai đức này là thế nào đây !
Ở phương Đông phóng ánh sắc vàng

Tám vạn bốn ngàn lọng báu đẹp
Tòa sư tử trong đài cây báu
Thấy như đạo sư Thích Sư tử.
Đạo sư việc này lợi ích gì ?
Ai thấy điều này có ích chi ?
Trí huệ của Phật lại xuất hiện.
Đầy đủ vô lượng các thần biến.
Bấy giờ, Phật dạy Đại Ca Diếp :
- Cách đây bảy mươi hai ức cõi Phật ở phương Đông có nước tên Thường Xuất Đại Pháp Âm. Trong nước đó có Phật hiệu Bảo Trượng, đang còn ở đời, ở đó có Bồ tát tên Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương đến cõi này, thấy Ta nên lễ bái, thăm hỏi nghe pháp. Vì các Bồ tát sanh đại pháp dục, sanh đại pháp lực, tập đại pháp trí. Muốn hiển lộ công đức của nước Thường Xuất Đại Pháp Âm và công đức của Phật Bảo Trượng. Vì nhân duyên này nên Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương đến thế giới Ta Bà này làm lợi ích cho chúng sanh chỉ một ngày một đêm còn hơn là các pháp đại Thanh Văn ở khắp ba ngàn đại thiên thế giới làm lợi ích chúng sanh. Giả sử số lượng của quý thầy giống như lúa mè, tre,
lau, mía, rừng rậm làm lợi ích cho chúng sanh sống suốt một kiếp cũng bằng như trên không khác.
Đại đức Ca Diếp bạch Phật :
- Bạch Thế Tôn ! Người ở Diêm Phù Đề nếu được nghe danh hiệu đại trượng phu này được lợi ích như trên huống chi là có tín tâm nghe thuyết pháp.
Khi ấy, Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương và các đài báu trụ trước Như Lai, bèn đảnh lễ sát chân Phật. Lúc đang lễ Phật, ba ngàn đại thiên thế giới chấn động sáu cách. Trăm ngàn âm nhạc không đánh tự kêu. Tất cả đại chúng đảnh lễ sát chân Như Lai. Bấy giờ, Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương nhiễu quanh Phật ba vòng, tám vạn bốn ngàn đài báu cũng nhiễu Phật ba vòng. Nhiễu ba vòng rồi, chắp tay hướng Phật, nói kệ ca ngợi :
Ngôn ngữ nhu nhuyến rất trang nhã
Không lẫn, không tạp, sạch không cấu
Đáng bậc oai đức huệ thù thắng
Nay con đảnh lễ Tối Thắng Tôn
Đủ cả trăm ngàn ức công đức.
Đem niềm an lạc, diệt các khổ.
Từ bi hỷ xả khắp tam giới
Thuyết pháp đoạn trừ mọi cấu nhiễm
Chư Phật mười phương khen đức Ngài
Phật đắc Bồ đề đời ác trược
Cứu độ chúng sanh không chán nhàm
Độ một chúng sanh đã là khó
Tất cả chư Phật đều bình đẳng
Trí huệ thần thông hiệu Nhơn Tôn
Thành Phật vô đẳng pháp thanh tịnh
Thị hiện thấp hèn thuận chúng sanh
Nếu cần thị hiện cảnh giới Phật.
Tất cả chúng sanh tâm não loạn
Với lòng đại bi vì lợi ích.
Tùy theo đối tượng mà thuyết pháp
Trí huệ Thế Tôn chúng đều thích
Nhan sắc hiền hòa lời nhu nhuyến

Xét ra đức thiên nhơn không bằng
Cho nên hoan hỷ đảnh lễ Phật
Tất cả hiểu biết độ chúng sanh
Dứt tận các pháp, thắng ngoại đạo
Tất cả tri kiến chiến ma oán
Đảnh lễ Thập Lực, vượt các lực
Niềm vui chơn thật lời chắc thật
Biết rõ thực hành đúng lời nói
Khổ vui không động như núi, chúa
Con lạy đấng ban vui thế gian.
Bấy giờ, Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương nói kệ tán thán Phật rồi bạch :
- Bạch Thế Tôn ! Đức bảo Trượng Như Lai thăm hỏi Thế Tôn ít bệnh, ít não, đi đứng có nhẹ nhàng, hành đạo được lợi ích an lạc không ?
Bạch Thế Tôn ! Con muốn hỏi Như Lai Ứng Cúng Chánh Biến Giác. Xin ngài cho phép con mới dám hỏi.
Phật dạy Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương :
- Thiện nam tử ! Như Lai đang nghe. Nghi ngờ gì cứ hỏi. Ta sẽ theo lời hỏi của ông mà trả lời, để tâm ông được cởi mở.
Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương bạch Phật :
- Bạch Thế Tôn ! Trước kia con nghe Như Lai Ứng Cúng Chánh Biến Giác có pháp gọi là Như Lai bí mật tạng. Nếu có Bồ tát nào trụ ở bí mật tạng này thì chứng đắc pháp vô tận, biện tài vô tận, thấy Phật vô tận, chứng đắc thành tựu hoàn hảo vô tận. Vì các chúng sanh làm y chỉ chơn thật. Lành thay ! Thế Tôn ! Xin ngài vì con diễn thuyết pháp Như Lai bí mật tạng.
Phật dạy Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương :
- Lành thay ! Lành thay ! Thiện nam tử ! Có thể hỏi Phật về pháp như vậy. Thiện nam tử ! Ông đã từng ở hằng hà sa chỗ Phật, gieo trồng các căn lành, thưa hỏi, thọ thỉnh. Thiện nam tử ! Nay ông lắng nghe và khéo suy nghĩ. Ta sẽ thuyết pháp Như Lai Bí Mật Tạng.
Bồ tát Vô Lượng Chí Trang Nghiêm Vương bạch Phật :
- Bạch Thế Tôn ! Con xin lắng nghe thọ giáo.
Phật dạy :
- Thiện nam tử ! Pháp Như Lai Mật Tạng gọi là tâm Nhất thiết trí, đã phát tâm này thì phải giữ gìn vững chắc, không thối lui, không xả bỏ, không rối loạn, chánh niệm hoàn hảo, chỉ đường khuyến hóa mạnh mẽ, sự dạy dỗ lấy căn lành làm then chốt, giữ gìn sự an lạc, luôn luôn vững chắc, làm việc đáng làm là bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, phương tiện. Lấy tâm làm trụ, không nhiếp, không nhược, không yếu, không hoại, không làm biếng, không bỏ, không lấy. Thuận theo tâm ấy thì được giác ngộ. Thiện nghiệp làm căn bản. Ngay thẳng chất trực, đứng thẳng vững vàng, không giả, không dối, làm rồi không nghi, việc chưa làm thì làm. Việc đáng làm là nên siêng năng tu hành, bỏ hạnh bất chánh, cần tu chánh hạnh. Thiện nam tử ! ! Đây gọi là nhập vào pháp môn Như Lai Bí Mật Tạng, là giữ vững tâm Nhất thiết trí, thích kiên trì giữ gìn không xả bỏ.
Thiện nam tử ! Những gì là tâm Nhất thiết trí kiên cố ? Thiện nam tử ! Tâm Nhất thiết trí kiên cố có bốn :
1- Không nhớ nghĩ đến thừa nào khác.
2- Không kính lễ Chư thiên.
3- Không phát tâm khác.
4- Ý chí không chuyển.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Không sanh niệm nhị thừa
Lễ Phật không lạy trời
Không sanh tâm muốn khác
Không lễ bái phàm phu
Khi tu hành pháp này
Tâm vững Nhất thiết trí
Ma quân và ngoại đạo
Chẳng đụng được lông tóc.
Thiện nam tử ! Lại có bốn pháp, bảo vệ tâm Nhất thiết trí :
1- Không say đắm sắc đẹp.
2- Không lệ thuộc tiền tài.
3- Không lệ thuộc quyến thuộc.
4- Không say đắm quyền lực.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Chẳng đắm say tài sắc
Quyến thuộc và quyền lực
Ngăn tài sắc quyền lực
Quyến thuộc không phóng dật
Quán các pháp hữu vi
Tất cả đều vô thường
Không phóng dật kiêu mạn
Giữ vững tâm Bồ đề
Thực hành pháp công đức
Không thối hướng Bồ đề.
Thiện nam tử ! Lại có bốn pháp không thối tâm Bồ đề :
1- Tu tập các Ba la mật.
2- Thân cận Bồ tát chân thật.
3- Tu tập đại bi.
4- Dùng bốn nhiếp pháp để giúp đỡ chúng sanh.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Thường tu lục độ không ngừng nghỉ
Lắng nghe, nghe rồi tâm nhu nhuyến
Tuy sống cõi dục lìa bạn xấu
Thân cận bạn lành tùy sở thích
Thường tu thắng đạo gần hướng thượng
Luôn tập tâm bi trụ tứ nhiếp
Ưa thích an trụ tâm Bồ đề
Tạo công đức Phật đâu còn khó.
Thiện nam tử ! Bồ tát đầy đủ bốn pháp không bỏ tâm Nhất thiết trí :
1- Tin công đức Phật.
2- Tu tập trí Phật.
3- Biết thần thông Phật.
4- Không mất hạt giống giác ngộ.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Tin hiểu công đức Phật
Siêng tu tập trí Phật
Biết được thần thông Phật
Luôn giữ giống Bồ đề
Hành trì pháp như vậy
Không bỏ tâm giác ngộ
Tùy chỗ thấy chư Phật
Càng sanh sức tinh tấn.
Thiện nam tử ! Bồ tát đầy đủ bốn pháp, trọn đời tâm Bồ đề không bị rối loạn :
1- Luôn luôn thân cận bên Phật.
2- Từ đó được nghe pháp của Như Lai.
3- Thường ca ngợi công đức Phật.
4- Y chỉ vào sự tịch tịnh, luôn nghĩ đến Phật.
Đây là bốn, Phật nói kệ :
Hầu hạ nơi Như Lai
Tôn trọng và cung kính
Nếu có được nghe pháp
Nghe rồi thực hành theo
Thường ca ngợi Như Lai
Tin tưởng và yêu thích
Đã được nghe pháp rồi
Người trí nương vào nghĩa
Tán thán công đức Phật
Điều Ngự cả thế gian
Cần y chỉ vào đó
Chánh niệm nơi Chư Phật
Công đức Phật vô số
Luôn quán hành động mình
Thường thích chỗ thanh tịnh
Nhớ nghĩ đức Như Lai
Khéo giữ pháp như vậy
Tu hành tâm bất loạn
Người ấy được Tam muội
Không mất tâm Bồ đề.
Thiện nam tử ! Bồ tát đầy đủ bốn pháp không quên tâm Bồ đề.
1- Tôi cần phải vì tất cả chúng sanh làm phước điền tốt.
2- Tôi phải thuyết đạo pháp.
3- Tôi phải tùy theo chỗ đến của Như Lai mà đến.
- Tôi phải thật sự biết các hành của chúng sanh.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Ta làm phước điền tốt thế gian
Người theo tà đạo chỉ đường chánh
Phật đi đến đâu, con đến đó
Thường xuyên biết hành các chúng sanh
Đại sĩ Bồ tát nhớ đức này
Đạo tâm thù thắng, niệm Bồ đề
Mau chóng thành tựu đạo pháp vương
Đắc trí thần thông, vượt thế gian.
Thiện nam tử ! Bồ tát đầy đủ bốn pháp nhớ nghĩ tâm Nhất thiết trí :
1- Dốc lòng nhớ nghĩ các pháp căn bản này.
2- Nên nhớ pháp căn bản.
3- Phát tâm Nhất thiết trí là tháp báu ở đời.
4- Nên nhớ tưởng bảo tháp.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Nên dốc lòng hết ý
Nhớ nghĩ điều tốt đẹp
Các pháp căn bản này
Tất cả tháp thế gian
Thường nhớ tâm Bồ đề
Giữ ý tốt lòng lành
Căn bản bậc mười lực
Làm tháp cho trời người.
Thiện nam tử ! Bồ tát có đầy đủ bốn pháp, phát khởi tâm Nhất thiết trí :
1- Dùng sức thần thông tu tập không để mất bổn hạnh.
2- Năm căn, năm lực viên mãn.
3- Thân tâm tinh tấn nhưng không có ngã chấp.
4- Siêng năng thực hành tinh tấn vì lợi ích người khác.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Diễn thuyết được bốn pháp
Phát khởi tâm Bồ đề
Nếu trí huệ tăng trưởng
Ngăn chặn các phiền não
Nghệ, lực và thông đạt
Siêng tinh tấn như vậy
Là đã an trụ rồi
Trang nghiêm không biếng nhác
Không quên lời đã nguyện
Khéo an trụ căn, lực
Thân tâm không mệt mỏi
Tinh tấn cầu chân thật
Phát khởi được như vậy
Tăng trưởng tâm Bồ đề
Trí huệ được như vậy
Như trăng lớn theo ngày.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp khuyến khích phát tâm Bồ đề :
1- Ở giữa đại chúng ca ngợi, tán thán tâm Bồ đề.
2- Làm cho họ hiểu rõ phát triển tâm Bồ đề.
3- Dạy dỗ họ theo sư trưởng để phát tâm thanh tịnh hoàn hảo.
4- Tất cả phiền não đều không bị khống chế.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Hướng dẫn về đạo tâm
An trụ căn bản này
Sẽ được Nhất thiết trí
Đây gọi người có trí
Tâm Nhất thiết trí này
Thanh tịnh thường chiếu sáng
Thường trụ ở nơi đây
Bậc thế gian đảnh lễ
Luôn nói lời hòa nhã
Mau chóng vâng lời dạy
Hỏi các bậc sư trưởng
Được tâm Nhất thiết trí
Bổn tánh thường thanh tịnh
Giữ gìn tâm Bồ đề
Thanh tịnh lìa phiền não
Tối thắng không chống trái
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp, hiển lộ tâm Bồ đề :
1- Đây là chỗ tối trụ.
2- Trụ chỗ này rồi thì khai thị diễn thuyết.
3- Biết trong tâm này có vô lượng công đức.
4- Vì người khác mà thuyết các điều như vậy.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Khéo trụ đúng chỗ trụ
Bồ tát trụ đây rồi
Ca ngợi pháp như vậy
Tâm Bồ đề vi diệu
Đạo tâm đức vô lường
Phát khởi và xưng tán
Khen ngợi rồi làm theo
Chứng đắc theo lời khen.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp dạy dỗ tu tập tâm Bồ đề :
1- Không hung hăng.
2- Lời nói dịu dàng.
3- Không thô tháo.
4- Sắc mặt vui vẻ.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Diễn thuyết nghĩa nhu hòa
Thường không có hung hăng
Trụ pháp này hòa nhã
Dạy người phát Bồ đề.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp, lấy thiện căn làm đầu để xây dựng tâm Bồ đề :
1- Thành tựu tướng hảo viên mãn, mở cửa bố thí.
2- Tu hành thanh tịnh cõi Phật, thực hành các loại bố thí.
3- Trí huệ thanh tịnh, điều phục lòng kiêu mạn.
4- Đầy đủ trí huệ, tu tập đa văn.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Thường mở cửa bố thí
Tướng hảo đến bờ kia
Khéo làm các việc thí
Được đến cõi tịnh độ
Không bao giờ kiêu mạn
Thường cầu trí huệ Phật
Tập nghe không đầy đủ
Có lợi cho trí huệ
Được diệu tướng như vậy
Phương tiện khởi đạo căn
Tâm khéo tùy chỗ chuyển
Tu tập các công đức.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp thường hỷ lạc.
1- Vui mừng khi thấy Phật.
2- Thấy các Bồ tát khác là các bậc tinh tấn, trong lòng hỷ lạc.
3- Nói như vầy : “Đến bao giờ Ta mới được thọ ký đạo Vô Thượng Bồ đề ! Đến bao giờ Ta mới làm Phật sự cho chúng sanh đây !”
4- Sanh hỷ lạc đối với trí huệ Phật.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Biết đến bao giờ, Ta gặp Phật
Sanh lòng hoan hỷ muốn thấy Phật
Bậc tinh tấn và Bồ tát khác
Ưa thích tu tập tinh tấn này
Đến bao giờ ta mới đủ đức
Lại được thọ ký chứng Bồ đề
Thắng trí phương nào làm Pháp vương
Bồ tát thường sanh hỷ lạc này
Đến bao giờ làm được Phật sự
Trí huệ thần thông đến bờ kia
Tiếng khen vang khắp mười phương cõi
Bồ tát thường sanh hỷ lạc này.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn điều không vui lòng:
1- Không vui khi được khen ngợi về những công đức không thật và được lợi dưỡng.
2- Không vui khi được hưởng niềm vui của trời Thích, Phạm hộ thế, và giàu sang ở trời người.
3- Không vui với tất cả hàng Thanh Văn, Duyên Giác.

4- Không vui khi được cúng dường hơn cả ngoại đạo.
Đây là bốn điều không vui, Phật thuyết kệ :
Danh dự, lợi dưỡng đều không mừng
Thân mạng, tài sản cũng như vậy
Không vui thích, Phạm và hộ đời
Các cõi tà này đều vô thường
Không vui Duyên Giác và Thanh Văn
Nhất tâm hướng đến thừa Tối Thắng
Không thích ngoại đạo và định đó
Không ưa thân kiến và biên kiến.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp ủng hộ tâm Nhất thiết trí :
1- Giảng về điều nói đúng như pháp, trụ đúng như pháp, làm đúng như pháp.
2- Đối với các chúng sanh, tâm luôn bình đẳng.
3-4 - Sanh tâm rất ham muốn đối với thiện pháp.
Đây là bốn, Phật nói kệ :
Nói làm ngừng nghỉ đều như pháp
Chúng sanh cầu đạo tâm bình đẳng
Bốn thắng pháp này khéo an trụ
Đem lòng hộ đạo không quên mất.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp đáng nên làm:
1- Tu tập việc nghe rộng.
2- Nhớ nghĩ điều nghe rộng.
3- Nói về điều được nghe.
4- Không thối lui sự tịch tịnh.
Đây là bốn, Phật thuyết kệ :
Tinh cần tu tập điều chưa nghe
Luôn luôn nhớ nghĩ điều nghe rộng.
Đối với đa văn thường xuyên thuyết
Siêng năng tu tập đắc thiền định.
Thiện nam tử ! Bồ tát có hai pháp định tâm Nhất thiết trí để hành bố thí :
1- Chuyên tâm nhớ nghĩ về thiền định.
2- Xả bỏ, không mong cầu quả báo.
Đây là hai, Phật thuyết kệ :
Đem tâm hoan hỷ mà bố thí
Không mong quả báo khi đã cho
Tất cả đều bỏ hướng Bồ đề
Tâm định thí rồi chứng Bồ đề.
Thiện nam tử ! Bồ tát có hai pháp, lấy Nhất thiết trí làm đầu để tu trì tịnh giới :
1- Đối với tất cả chúng sanh không có tâm làm tổn hại.
2- Sanh tâm đại bi với người hủy giới.
Đây là hai. Phật thuyết kệ :
Không sanh tâm hủy hại
Trên, dưới, giữa bình đẳng
Tăng trưởng tâm đại bi
Với chúng sanh ác nghiệp.
Thiện nam tử ! Bồ tát có hai pháp lấy Nhất thiết trí làm đầu để tu hạnh nhẫn nhục.
1- Tự bỏ cái vui của mình.
2- Đem ban niềm vui cho người.
Đây là hai. Phật thuyết kệ :
Không cầu vui cho mình
Lợi ích người khác vui
Tu nhẫn nhục như vậy
Bồ đề Phật làm đầu.
Thiện nam tử ! Bồ tát có hai pháp, lấy Nhất thiết trí làm đầu để tu hạnh tinh tấn :
1- Tâm Bồ đề làm đầu.
2- Không bỏ các chúng sanh.
Đây là hai. Phật thuyết kệ :
Tất cả hạnh trong sạch
Lấy đạo tâm làm đầu
Không thấy Ta, chúng sanh
Tinh tấn không hủy diệt.
Thiện nam tử ! Bồ tát thành tựu hai pháp, lấy Nhất thiết trí làm đầu để tu hành thiền định :
1- Nhập định theo phương tiện.
2- Xuất thiền theo nguyện lực.
Đây là hai. Phật thuyết kệ :
Người dõng mãnh thường khởi
Trí huệ hành thiền định
Chiến thắng các kiết sử
Thường muốn đắc thiền định
Xuất thiền theo nguyện lực
Đáng là bậc đạo sư
Người có đức như vậy
Chứng đắc nơi thiền định.
Thiện nam tử ! Bồ tát thành tựu hai pháp, lấy Nhất thiết trí làm đầu ở nơi trí huệ :
1- Tự xa lìa các kiến chấp.
2- Đoạn trừ tất cả kiến chấp của chúng sanh để tu hành trí huệ.
Đây là hai. Phật thuyết kệ :
Xa lìa các kiến chấp
Tu hành lợi chúng sanh
Thắng trí được hiện tiền
Trí an ổn hành đạo.
Thiện nam tử ! Bồ tát thành tựu bốn pháp ở nơi phương tiện :
1- Đem lòng từ bi thương xót chúng sanh, làm việc để cứu độ.
2- Tấm lòng đại bi chơn thật không có mõi mệt.
3- Hỷ lạc đối với pháp, sanh lòng hoan hỷ.
4- Xa lìa các phiền não, không có khiếp nhược.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Tu từ không sân nhuế
Lòng bi không mệt mỏi
Dùng pháp sanh hoan hỷ
Bỏ phiền não không sợ.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp không nhàm chán :
1- Nghe nhiều không nhàm chán.
2- Tu tập công đức mãi vẫn không mãn nguyện.
3- Ở chốn tịch tịnh nhưng cũng chưa mãn nguyện.
4- Hồi hướng cũng chưa mãn nguyện.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Tạo đức nghe nhiều chưa tự mãn
Ở chốn tịch tĩnh chưa tự mãn
Hồi hướng phước đức chưa tự mãn
Bốn pháp như vậy, không nhàm chán.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp vô túc :
1- Bồ tát tưởng niệm Phật ở thời quá khứ mà suy nghĩ như vầy : “Chư Phật đều tu tập Bồ đề tối thắng. Sao mình lại không tu tập ?”
2- Nhớ nghĩ đến chư Phật ở đời vị lai, biết mình cũng ở trong số đó.
3- Quán niệm Phật ở hiện tại.
4- Khi quán niệm Phật khởi lên suy nghĩ: “ Chư vị Phật đã hiểu rõ tất cả các pháp”. Trong lúc quán niệm không có khiếp nhược.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Tưởng niệm Phật quá khứ
Tâm trí không khiếp nhược
Phật kia đắc đạo quả
Sao mình lại không được
Nghĩ đến Phật vị lai
Mình cũng trong số đó
Không dao động tinh tấn
Quyết định ở số này
Quán chiếu đấng đạo sư
Khi hành Bồ tát đạo
Mình sẽ trừ kiết sử
Chứng Bồ đề tịch diệt
Hiểu rõ tất cả pháp
Chỗ trụ như điều mong
Không sanh tâm khiếp sợ
Tinh tấn gấp bội lần.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp không thối thất đối với đại thừa :
1- Tâm như đất.
2- Tâm như nước.
3- Tâm như lửa.
4- Tâm như gió.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Tâm giống như đất, nước
Cũng giống như gió lửa
Làm không làm đồng đẳng
Không đắc đạo không thối.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp hiểu rõ vô ngã:
1- Bồ tát suy nghĩ thế này: “ Ta phải biết tất cả tư tưởng, hành động trong cảnh giới của các chúng sanh. Ta phải biết các căn trong cảnh giới của các chúng sanh. Ta phải đoạn trừ tất cả phiền não trong cảnh giới của các chúng sanh, để vì họ mà thuyết pháp.
2- Vô lượng chư Phật đã biết rõ, chúng ta cần phải hiểu được.
3-4 - Chẳng phải ngã thân cũng chẳng phải ngã tâm, có thể hiểu rõ được pháp này. Các thiện pháp của ta có thể hiểu rõ pháp này, không có ngã thì gọi là Bồ tát.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Tâm, hành của chúng sanh
Không thể suy lường được
Phiền não và phân biệt
Vọng tưởng sanh thị phi
Trí Phật cũng như vậy
Vô lượng bất tư nghì
Không phải sức của Ta
Hiểu rõ nơi trí Phật
Các kiết sử ngược lại
Không sắc, không thể thấy
Cần phải đoạn trừ hết
Hiển lộ đạo giải thoát.
Thiện nam tử ! Bồ tát có bốn pháp không có khiếp nhược :
1- Nguyện làm các căn lành.
2- Tu tập trí tuệ phương tiện.
3- Tu tập tín, tấn, niệm, lực.
4- Tin tưởng nơi đạo Vô thượng.
Đây là bốn. Phật thuyết kệ :
Khéo vui vẻ thấm nhuần
Các hương, huệ, phương tiện
Tín, tấn, niệm và lực
Đạt được đạo giải thoát
Bốn pháp trí huệ này
Trì pháp không nhàm chán
Không mệt mỏi xa lìa
Cứu giúp cho thế gian.