Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net

Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Thuở xưa, khi Phật còn tại thế, Ma-ha Ca-diếp là bậc cao tuổi, tài đức trí tuệ bậc nhất trong các tì-kheo. Tôn giả lại có thân tướng màu vàng ròng, mỗi khi Đức Phật thuyết pháp ngài thường ngồi ngang với tòa với Phật, mọi người thấy vậy, đều nghĩ ngài là thầy của Phật.
Một hôm, tôn giả Ca-diếp từ biệt Đức Phật đến núi Y-đồ-lê. Trong dãy núi ấy có một ngọn núi tên Phổ Năng, chu vi khoảng mấy nghìn dặm, cách nước Xá-vệ hai vạn sáu nghìn dặm. Núi này có bảy báu, vô số loại quả ngọt. Lại có danh hương, thuốc quí, chiên-đàn. Ba loại này, một loại dùng làm hương liệu, một loại dùng để trị bệnh, một loại để nhuộm năm màu. Còn các loại hương và thuốc bình thường thì nhiều vô số. Ngoài ra còn có nhiều loại chim thú như sư tử, cọp, sói, voi trắng, kì lân, chu tước, phượng hoàng, cùng các đạo sĩ ngoại đạo, dị học.
Nơi ấy, lại có một tảng đá vuông bằng phẳng, màu lưu li, dài rộng đều một trăm hai mươi dặm, cạnh đó có một cội cây rất đặc biệt, tỏa bóng râm mát, hoa lá năm màu, bốn mùa tươi tốt phủ che tảng đá. Tôn giả Ca-diếp dạy pháp cho một nghìn đệ tử. Các đệ tử ấy đã thành tựu quả vị A-la-hán, đạo hạnh thanh tịnh, thường ở nơi đây tọa thiền, tụng kinh, hành đạo. Cạnh đó có một dòng suối trong mát, thơm ngọt, chảy quanh bốn mươi dặm, ven suối có hoa Ưu-đàm, hoa sen xanh tía, hoa sen hồng, hoa sen đỏ tía.
Một đêm, bảy đệ tử của ngài Ca-diếp cùng nằm mộng. Trong đó một vị thấy vùng trung tâm của tảng đá đang ngồi bị nứt, cây cối đều bị bật gốc. Một vị thấy dòng suối dài bốn mươi dặm đều khô cạn, hoa quả khô héo rơi rụng. Một vị thấy ngồi bên cây Câu-la bị nghiêng ngã. Một vị mộng thấy cõi Diêm-phù đề nghiêng sụp. Một vị thấy núi Tu-di sụt lở. Một vị thấy Kim luân vương mất. Một vì thấy mặt trời, mặt trăng rơi xuống, trời đất tối tăm.
Sáng hôm sau, những vị ấy trình điềm mộng lên thầy. Ngài Ca-diếp nói:
- Trước đây, chúng ta thấy ánh sáng và mặt đất chấn động. Nay các con mộng thấy như thế, lẽ nào Đức Phật sẽ vào niết-bàn.
Nói xong, tôn giả cùng các đệ tử lên đường đến nước Câu-di-na-kiệt. Trên đường đi tôn giả thấy một Bà-la-môn cầm hoa Văn-đà-la, ngài Ca-diếp liền hỏi:
- Ông từ đâu đến và định đi về đâu? Sao ông lại có loài hoa này?
Bà-la-môn đáp:
- Tôi từ nước Câu-di-na-kiệt đến! Đức Phật nhập niết-bàn đã bảy ngày rồi. Chư thiên đến viếng, đều rải hoa hương cõi trời cúng dường thân Phật. Vì thế tôi có hoa này.
Tôn giả Ca-diếp nghe xong, liền té ngã xuống đất, kêu gào khóc than:
- Nay Đức Thế Tôn đã vào niết-bàn, ba cõi không còn ánh sáng, chúng sinh biết nương tựa vào đâu?
Tôn giả lại dẫn các đệ tử đi tiếp, chưa được mấy trăm dặm thì thấy bốn vị thiên vương và các vị trời Phạm vương, Đế Thích đều mang lọng bảy báu, các loại danh hương, hoa đẹp đến cúng dường Phật.
Chư thiên tấu mười hai loại nhạc, lại có A-tu-luân vương, các vị trời, quỉ thần đứng khắp hư không. Lại thấy quốc vương Câu-di-na-kiệt và các quốc vương lân cận, mỗi người dẫn theo mấy trăm vạn quần thần. Thấy tôn giả Ca-diếp dẫn các đệ tử đến, vua nước Câu-di-na và vua các nước đều truyền lệnh cho dân chúng nhường đường để ngài Ca-diếp và các đệ tử tiến vào.
Ngài A-na-luật ra nghinh đón. Vừa gặp tôn giả Ca-diếp, ngài liền kể:
- Đức Thế Tôn đã nhập niết-bàn bày ngày, nhưng trà-tì mà lửa không cháy, chắc là Thế Tôn còn đợi tôn giả.
Vừa thấy tôn giả Ca-diếp, A-nan cũng té ngã xuống đất, than khóc không thể kiềm chế, nhưng một tì-kheo già tên Ba-hoặc đến ngăn: “Thôi, có gì phải khóc! Khi còn tại thế Phật thường ngăn cấm đủ điều, không cho chúng ta tự do. Nay Ngài nhập niết-bàn, chúng ta được tự do rồi, có gì phải buồn khóc!”.
Khi ấy, có một vị trời nghe tì-kheo Ba-hoặc nói như vậy, liền đánh ông ta, nhưng ngài Ca-diếp ngăn lại, rồi quay sang trách Ba-hoặc:
- Đức Thế Tôn nhập niết-bàn chúng sinh không còn nơi nương tựa, chỉ có ông ngu si mới vui mừng như thế. Ba-hoặc nghe nói liền tỉnh ngộ và chứng quả A-la-hán.
Ca-diếp và các đệ tử đầu mặt đỉnh lễ Thế Tôn, nhiễu quanh kim quan ba vòng, buồn than:
- Hiện giờ chúng con không biết chân Phật quay về hướng nào? Vừa dứt lời Phật liền hiển thị uy thần, lộ chân ra khỏi kim quan. Chư thiên và mọi người thấy vậy lại càng thương cảm.
Lúc ấy, tôn giả Ma-ha Ca-diếp nói kệ ca ngợi Phật:
Phật là xe ba cõi
Vượt qua dòng sinh tử
An nhiên vào niết-bàn
Nhiệm mầu vượt thế gian.
Phật là ánh sáng tột
Chiếu soi mọi lầm mê
Nguyện vì các chúng sinh
Phóng quang hiện uy linh.
Phật là bậc đại từ
Cứu vô lượng chúng sinh
Tôn thể trong kim quan
Nằm an nhiên tịch tĩnh.
Xin dùng đức phương tiện
Hiện ánh sáng kim thân
Giúp tất cả trời người
Tăng trưởng vô lượng phúc.
Phật là bậc khai pháp
Chúng sinh được thấm nhuần
Chấm dứt dòng sinh tử
Hoặc vào được chính đế.
Đã nhờ ân Như Lai
Con kính lễ chân Phật
Nay chỉ thấy kim quan
Tâm buồn thương vô hạn.
Tuy Phật vào vô vi
Thánh trí đều là thật
Biết đời sau sinh nghi
Duỗi chân khỏi kim quan.
Phân biệt là sinh tử
Phật đã sạch ưu phiền
Pháp thân tuệ chẳng diệt
Chớ nói mãi niết-bàn.