• ách:

  nd.1. khúc gỗ uốn cong, máng trên cổ trâu, cổ bò để kéo cày, kéo xe. Mắc ách.
  2. Tai họa nặng nề phải chịu. Ách đô hộ của chế độ thực dân.

• bánh khúc :

  nd. Bánh làm bằng bột nếp trộn với lá rau khúc giã nhỏ, nhân đậu xanh và mỡ.

• bấm :

  nđg. 1. Ấn móng tay hoặc ngón tay vào vật gì: Bấm trái tai. Bấm chuông.
  2. Đếm bằng đốt ngón tay. Bấm tay mười mấy năm trường (Nh. Đ. Mai).
  3. Ấn ngón tay một cách kín đáo vào người khác để ngầm ra hiệu. Chúng bấm nhau cười khúc khích.

• bồi :

  nđg. 1. Phủ đất thêm, đắp thêm vào. khúc sông bên lở, bên bồi, Bên lở thì đục, bên bồi thì trong (cd) ; Đất bồi: đất do nước cuốn từ miền thượng lưu bồi vào nơi đất thấp.
  2. Vun bón, bù thêm vào. Cây kia hoa đỏ cành tươi. Ai vun, ai xới, ai bồi mầy xanh ? (cd).
  3. Phết, dán lên nhiều lớp cho bền chắc hơn. Bồi bức tranh.

• bồng mạc:

  nd. Điệu hát ca trù có những câu khúc khuỷu gồ ghề như ở bãi sa mạc nổi lên những đồi núi.

• búa :

  nId. Dụng cụ một đầu có một khúc sắt nặng (có lưỡi hoặc không lưỡi) tra vào một đầu cán, dùng để bổ, đóng, đập: Bị đập mấy búa. Búa tạ: thứ búa lớn.
  IIdg. Đập bằng búa: Búa cho nó mấy búa.

• ca :

  nđg. Hát, thốt ra những lời có âm điệu: Miệng ca tay gảy khúc đàn tương tư (Yên Đổ).

• ca kịch :

  hd. Kịch phổ nhạc có vũ, xen lẫn nhiều nhạc khúc riêng biệt.

• ca trù:

  hd. Ca khúc dùng trong các buổi lễ, hội hè thời trước. Thể cách ca trù.

• cạn xợt :

  nt. Rất cạn. khúc sông cạn xợt.

• canh :

  nd. Sợi dọc trong khúc vải. Hàng canh tơ chỉ vải.

• cật khuất :

  ht. Cong queo, khúc khuỷu , không rõ ràng.

• chả chìa :

  nd. Món ăn làm bằng sườn lợn chặt khúc ngắn tuốt thịt ở một đầu, rán vàng rồi rang ngọt.

• chạo :

  dt. Món ăn bằng cá hoặc tôm giã bấy thường bọc quanh một khúc mía mà nướng. Chạo tôm, chạo cá.

• chín khúc :

  nd. Chín nấc ruột: Khi vò chín khúc khi chau đôi mày (Ng. Du).

• cua:

  pd. khúc ngoặt trên đường đi của xe, tàu. Xe quẹo cua.

• cùng:

  nIgi.1. Với, và: Anh cùng tôi.
  2. Đặt trước từ chỉ người hay những người mình muốn nói điều gì với họ. Đôi lời cùng bạn đọc. Biết cùng ai tỏ khúc nôi ?
  IIt. Chung một. Cùng cha khác mẹ.
  IIIp. Đều, đồng. Đôi ta như thể con tằm, cùng ăn một lá, cùng nằm một mâm.

• cười:

  nđg 1 (ht tiếu). Nhếch môi hoặc há miệng lộ vẻ vui hay có một ý tứ gì khác: Chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy, thứ người hư thân (t.ng). Cười bả lả: cười muốn giải hòa. Cười bò càng, cười bò kềnh: cười lăn ra. Cười duyên: Cười làm duyên kín đáo. Cười gằn: Cười thành tiếng ngắn để mỉa mai, tỏ sự bực tức. Cười góp: cười theo người khác. Cười gượng: cố giả vờ cười. Cười huề: cười bả lả. Cười khan, cười lạt: cười lấy lệ. Cười khà: cười thành tiếng thích thú. Cười khẩy: cười nhếch mép vẻ khinh thường. Cười khì: cười cố tâm hoặc cười ngu ngốc. Cười khúc khích: cười nho nhỏ và bụm miệng lại làm bộ như không cho nghe. Cười lả lơi, cười lẳng: cười có vẻ cớt nhả, không đứng đắn. Cười mỉm, cười mím chi, cười miếng chi: cười không có tiếng, không mở miệng. Cười mơn: cười lấy lòng. Cười mát: cười nhếch mép tỏ vẻ khinh hay hờn giận. Cười mũi: Cười ngậm miệng, chỉ phát ra vài tiếng ở mũi tỏ ý coi khinh. Cười nịnh: cười giả dối để lấy lòng. Cười nụ: Cười chúm môi lại, không thành tiếng, tỏ sự thích thú một mình hay tỏ tình kín đáo. Cười ngất: cười lớn tiếng từng chuỗi dài, tỏ ý thích thú. Cười nhạt: cười nhếch mép, tỏ ý không bằng lòng hay khinh bỉ. Cười như nắc nẻ (hay Cười nắc nẻ): cười giòn từng tràng như bướm nắc nẻ đập cánh. Cười ồ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to, do thích thú đột ngột hoặc để trêu chọc mua vui. Cười phá: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành chuỗi dài vì rất thích thú một cách đột ngột. Cười ra nước mắt: Gượng cười trong khi đáng lẽ phải khóc. Cười rộ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành một chuỗi dài. Cười ruồi: cười chúm môi, do điều thích thú riêng. Cười sằng sặc (hay Cười sặc): cười thành tràng thoải mái. Cười tình: cười hé miệng để tỏ tình. Cười trừ: cười để tránh phải trả lời. Cười tủm: cười mỉm một cách kín đáo. Cười vỡ bụng: cười to thành chuỗi dài. Cười xòa: cười thành tiếng vui vẻ.
  2. Trêu ghẹo, ngạo nghễ: Cười người chớ khá cười lâu, Cười người hôm trước hôm sau người cười (c.d). Cười chê: cười để ngạo. Anh làm chi, cho thiên hạ cười chê, Trai khôn sao dễ dụ, si mê chi gái nạ dòng (c.d). Cười cợt: trêu ghẹo.

• dạ khúc:

  hd. Tác phẩm âm nhạc, có nội dung u buồn hay mơ màng, hợp với đêm khuya. Các dạ khúc của Chopin.

• dài :

  nt. 1. Có một khoảng cách khá xa từ nơi này đến nơi kia, từ đầu này đến đầu kia. Đường dài mấy mươi cây số. khúc vải dài 20m.
  2. Có chiều dài hơn mức bình thường. Áo sơ mi tay dài. Bàn tay năm ngón còn có ngón ngắn ngón dài (t.ng).
  3. Chiếm một thời gian khá lâu. Thức khuya mới biết đêm dài (t.ng). Một ngày đêm dài 24 giờ.
  4. Luôn một mạch không ngó với lại, cứ tiếp tục như thế. Địch thua chạy dài. Nghỉ dài. Đói dài.

• dạo:

  nđg. 1. Đi rong: Dạo vườn hoa. Dạo phố.
  2. Khởi đầu, thử qua. Dạo đàn. Dạo một hồi trống. khúc nhạc dạo. Nói dạo mãi mà không vào vấn đề.

• dậy :

  nđg. 1. Cất mình lên, thức giấc. Canh một chưa nằm, canh năm đã dậy (t.ng).
  2. Chuyển từ tư thế nằm sang tư thế ngồi hay từ tư thế nằm hoặc ngồi sang tư thế đứng. Ngồi dậy. Còn bệnh nhưng cố gắng dậy đi làm.
  3. Chuyển từ trạng thái yên lặng sang trạng thái hoạt động. khúc sông dậy sóng. Trong lòng dậy lên những tình cảm tốt đẹp.

• diễn âm:

  hdg. Chữ ghi đúng như cách nói, cách đọc, chỉ chữ Nôm. Chinh Phụ Ngâm khúc diễn âm: Bản dịch Nôm Chinh Phụ Ngâm Khúc.

• dồi :

  nd. Món ăn làm bằng ruột heo trong có nhồi tiết, mỡ lá và gia vị. khúc dồi.

• đàn tơ rưng:

  nd. Đàn của một số dân tộc ít người ở Tây Nguyên, làm bằng những khúc nứa dài ngắn khác nhau treo trên một cái giá, gõ bằng dùi đôi.

• đầm ấm:

  nt. Êm ấm, ấm cúng. khúc đâu đầm ấm dương hòa (Ng. Du).

• điệp khúc:

  hd. Đoạn phải hát lại nhiều lần trong một bài hát; lời nói lăp đi lặp lại nhiều lần. Vẫn một điệp khúc ấy.

• đoản ca:

  hd. khúc ca ngắn.

• đoản khúc:

  hd. khúc ca ngắn.

• đoạn trường:

  ht. Đau đớn như đứt từng khúc ruột. Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng? (Đ. Th. Điểm).

• đồng tiền:

  nd.1. Nói chung tiền bạc. Đồng tiền liền khúc ruột (tng).
  2. Tiền thời xưa, bằng đồng hay kẽm đúc mỏng, hình tròn có lỗ vuông ở giữa. Một đồng tiền kẽm. Má lúm đồng tiền (có chỗ lõm khi cười nói).
  3. Đơn vị tiền tệ của một nước. Đổi đồng bạc Việt Nam lấy đồng tiền nước ngoài.

• đưỡn:

  nt. Thẳng và cứng đờ. Đứng đưỡn ra như khúc gỗ.

• đường sườn:

  nd. Đường chuẩn gấp khúc dùng trong trắc đạc, để từ đó đo đạc các điểm khác.

• eo:

  nId. Chỗ đường hẹp hoặc khúc sông, khúc biển hẹp. Ghe vừa qua khỏi eo.IIt. Thắt lại ở giữa. Váy eo. Lưng eo. Làm eo: làm khó.

• eo biển:

  nd. khúc biển hẹp, hai bên đất ép lại. Eo biển Gibraltar nối liền Điạ Trung Hải với Đại Tây Dương.

• êm ái:

  nt. Dịu dàng, hòa hợp. khúc đâu êm ái xuân tình (Ng. Du).

• giai khúc:

  hd. khúc nhạc êm đềm.

• hành khúc:

  hd. khúc nhạc bài hát hòa theo nhịp đi đều bước.

• hiệu ứng:

  hd. Hiệu nghiệm được trông thấy, được phát ra. Hiệu ứng khúc xạ. Hiệu ứng nhiệt điện.

• khải hoàn:

  hdg. Thắng trận trở về. Ca khúc khải hoàn.

• khinh khích:

  np. Tiếng cười. Suối vàng khuất mặt cũng khinh khích cười (Nh. Đ. Mai). Cũng nói khúc khích.

• khuất khúc:

  ht. Quanh co. Đường đèo khuất khúc. Còn nhiều khuất khúc trong tâm tư.

• khúc chiết:

  ht.1. Quanh co, không thẳng thắn. Lựa lời khúc chiết để giấu quanh.
  2. Chỉ cách trình bày rành mạch, gãy gọn. Bài văn trình bày khá khúc chiết.

• khúc khắc:

  np. Ho từng tiếng nhỏ rời rạc. Ho khúc khắc suốt đêm.

• khúc khích:

  np. Chỉ tiếng cười nhỏ, liên tiếp tỏ sự thích thú riêng với nhau. Cười khúc khích trong buồng.

• khúc khuỷu:

  nt. Quanh co trên một đoạn dài. Đường lên núi khúc khuỷu gập ghềnh.

• khúc mắc:

  nIt. Không gãy gọn, khó hiểu. Văn nhiều chỗ khúc mắc.IId. Những vướng mắc khó nói ra, khó giải quyết. Những khúc mắc riêng tư.

• khúc nhôi:

  nd. Như khúc nôi.

• khúc nôi:

  nd. 1. Nỗi lòng tâm sự thầm kín, khó nói ra. Biết cùng ai bày giãi khúc nôi.
  2. Đầu đuôi câu chuyện, sự việc. Kể lể khúc nôi.

• khúc quanh:

  nd. Chỗ quẹo, ngoặt qua một con đường khác, chỗ có sự thay đổi trong một quá trình. Sự kiện quan trọng ấy là một khúc quanh lịch sử.

• khúc xạ:

  hdg. Hiện tượng gãy khúc (đổi hướng) của ánh sáng khi đi từ một môi trường này sang một môi trường khác.

• khuỷnh :

  nd. Khoảnh nhỏ hay khúc đường, khúc sông ngắn. Khuỷnh đất. Khuỷnh sông.

• khứa :

  nIđg. Cứa. Bị miểng chai khứa vào chân.
  II. khúc được khứa ra, cắt ra. Một khứa cá.

• làn điệu:

  nd. Lối hát dân ca có nhịp điệu riêng, được lặp lại trong nhiều khúc hát. Các làn điệu của dân ca quan họ.

• lưỡng chiết:

  hdg. Hiện tượng sinh ra hai tia khúc xạ khi có một tia sáng rọi vào.

• mặt cắt:

  nd. Bề mặt của một vật, nơi nó bị cắt làm đôi. Mặt cắt của khúc gỗ.

• mê ly:

  ht. Mê say thú vị đến gần như không biết gì nữa. khúc nhạc mê ly.

• ngà voi:

  nd. Cây cảnh mọc thành những khúc hình trụ nhọn đầu giống ngà voi.

• ngay:

  nIt. Thẳng, chính, thật. Nằm ngay như khúc gỗ. Kẻ gian người ngay. Tình ngay lý gian.
  IIp. Tức khắc, trực tiếp. Ngay sau đó. Đi ngay về nhà (không ghé nơi nào).
  IIItr. Nhấn mạnh ý khẳng định điều đang nói. Ngay cả chủ nhật cũng không được nghỉ. Tàn nhẫn ngay với vợ con. Ngay một đồng cũng không có.

• ngẵng :

  nt. Thắt hẹp ở giữa. Đường đến khúc ngẵng. Thắt ngẵng cổ bòng.

• ngoẹo :

  nđg. 1. Nghiêng hẳn về một bên. Ngoẹo đầu.
  2. Quẹo, rẽ. Ngoẹo tay mặt. khúc ngoẹo: khúc quanh.

• nhạc khúc:

  hd. khúc nhạc, bài nhạc.

• nông choẹt:

  nt. Nông đến mức như không có gì. khúc sông nông choẹt.

• phóng khúc:

  hd. Nhạc khúc có tính cách phóng khoáng.

• quanh co:

  nt&p.1. Chỉ đường đi vòng lượn uốn khúc. Đường núi quanh co, khúc khuỷu.
  2. Chỉ lối nói loanh quanh, giấu giếm. Cứ chối cãi quanh co.

• quân hành:

  hdg. Hành quân. khúc hát quân hành.

• rúc rích:

  np. Như khúc khích. Nhìn nhau cười rúc rích.

• ruồng :

  nđg. Phá sâu vào. Ruồng rừng lấy đất làm rẫy. Sâu ăn ruồng khúc mía.

• sự tình:

  hd. Tình hình của việc xảy ra với nỗi uẩn khúc bên trong. Hiểu rõ sự tình.

• tân khúc:

  hd. khúc nhạc mới.

• thần kinh:

  hd. Bộ phận trong thân thể hình dáng như khúc dây đâm ra nhiều nhánh, màu trắng nhạt, chủ việc truyền đạt cảm giác, tri giác, vận động (cũng gọi là dây thần kinh). Bệnh thần kinh. Thần kinh căng thẳng.

• thượng nguồn:

  hd. khúc sông ở gần nguồn. Nước lũ từ thượng nguồn đổ về.

• tiêu điểm:

  hd.1. Điểm hội tụ chùm tia hình nón hình thành sau khi khúc xạ hay phản xạ các tia song song. Tiêu điểm của gương cầu.
  2. Nơi tập trung cao độ các hoạt động. Vùng này là một tiêu điểm của phong trào cách mạng.

• tiêu sầu:

  ht. Làm khuây nỗi buồn. khúc hát tiêu sầu.

• tiêu tao:

  ht. Buồn bã não nuột. Lựa chi những khúc tiêu tao (Ng. Du).

• tổ khúc:

  hd. Hình thức bài nhạc gồm nhiều khúc nối tiếp nhau.

• tráng ca:

  hd. Bài ca hùng tráng, thường ca ngợi những sự tích anh hùng. khúc tráng ca.

• trôi :

  nIđg.1. Di chuyển tự nhiên theo dòng nước. khúc gỗ trôi trên sông.
  2. Di chuyển tự nhiên theo một hướng nhất định.
  3. Qua đi, ngoài sự để ý của con người. Ngày tháng trôi đi.
  IIp. Xong xuôi một cách thuận lợi. Giao việc gì nó cũng làm trôi hết. Nuốt không trôi khoản tiền đó.

• trường :

  nt.1. Có bề dài đo được. khúc gỗ trường 5 mét. Lợn mình trường. Giọng hát rất trường.
  2. Chỉ khoảng thời gian rất lâu, rất dài. Đường trường. Mấy chục năm trường.

• từ :

  nd. Thể thơ thường dùng làm lời cho các khúc nhạc, không hạn định số chữ, số câu, câu ngắn xen kẽ với câu dài, vần ở cuối câu. Cũng gọi Trường đoản cú.

• ủy khúc:

  hd. Cong quẹo, khúc khuỷu. Những ủy khúc của lòng.

• vạy:

  nt. Cong, không thẳng. Con sông khúc vạy khúc ngay (cd).

• vũ khúc:

  hd. Tác phẩm âm nhạc miêu tả quang cảnh, phong cảnh; sắc thái múa của một tộc người, một địa phương. Vũ khúc Tây Nguyên.

• vui tai:

  nt. Thấy thích nghe. khúc nhạc vui tai.

• xoi:

  nđg.1. Dùng vật hình que chọc vào cho thông. Xoi cống. Xoi ống điếu.
  2. Làm cho thủng bằng vật nhọn. Xoi vỏ sò xâu làm dây chuyền.Xoi thủng.
  3. Mở thông đường. Xoi đường trong rừng. Hai khúc địa đạo được xoi thông với nhau.
  4. Tạo đường rãnh trên mặt gỗ bằng. Những đường xoi, nét chạm tinh vi.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH