• ... gì mà:

  np. Để bác bỏ một ý kiến. Xa gì mà xa.

• án phí :

  hd. Phí tổn trong một vụ án. Người thất kiện phải nộp án phí.

• án sát :

  ht. Chức quan coi về tư pháp trong tỉnh thời phong kiến.

• ăn to nói lớn:

  nđg. Nói to một cách mạnh dạn, không kiêng sợ ai. Quen thói ăn to nói lớn.

• ấn kiếm :

  hd. Ấn và gươm, biểu tượng của uy quyền phong kiến.

• ẩn sĩ :

  hd. Người trí thức thời phong kiến sống ẩn dật.

• ất giáp:

  hd. Bất cứ chi tiết nào trong sự kiện. Không hiểu ất giáp gì cả.

• ậu:

  nd. Chức việc làng trông nom các việc thu tô, xử kiện, cúng lễ... ở vùng dân tộc Mường thời trước.

• bá:

  hd. Một trong năm tước thời phong kiến, sau tước hầu.

• bá:

  hd. Thủ lĩnh của một liên minh chư hầu thời phong kiến ở Trung Quốc thời xa xưa. Xưng hùng xưng bá.

• bà chúa:

  nd. Con gái của vua thời phong kiến. Ông hoàng, bà chúa.

• bá đạo:

  hd. Đường lối của kẻ dùng quyền thế, vũ lực, trừng phạt và thống trị ở thời phong kiến.

• bá hộ:

  hd. 1. Phẩm hàm cấp cho người giàu có thời phong kiến.
  2. Người giàu có ở nông thôn thời trước.

• bá vương:

  hd. Người làm bá, làm vương, chiếm một phương thời phong kiến. Mộng bá vương.

• bách chu niên:

  hd. Lễ kỷ niệm năm thứ một trăm về một sự kiện đáng ghi nhớ.

• bạch thư:

  hd. Văn kiện công bố chính thức của một số nước ; văn kiện ngoại giao của Anh.

• bãi nại:

  hđg. Chỉ việc một nguyên cáo làm thủ tục để không kiện tụng nữa.

• bái tổ:

  hđg.1. Làm lễ cúng bái tổ tiên sau khi đỗ đạt hay được phong chức tước thời phong kiến. Vinh quy bái tổ.
  2. Chỉ việc người đô vật, người đánh quyền bái để làm lễ tổ sư trước khi vào cuộc đấu.

• bái yết:

  hđg. Như Bái kiến.

• bàn:

  nđg. Trao đổi ý kiến về việc gì, vấn đề gì. Bàn công tác. Bàn mãi mà vẫn chưa nhất trí.

• bàn bạc:

  nđg. Bày tỏ ý kiến với người khác. Bàn bạc tập thể.

• bàn cãi:

  nđg. Bày tỏ ý kiến giữa nhiều người có ý kiến khác nhau về một vấn đề. Bàn cãi cho ra lẽ.

• bàn luận:

  nđg. Trao đổi ý kiến, phân tích lý lẽ được trình bày về một vấn đề. Bàn luận về thời sự.

• bàn lùi:

  nđg. Bàn với ý kiến là việc nhiều khó khăn không nên làm.

• bán phong kiến:

  ht. Còn một nửa tính cách phong kiến.

• bàn ra tán vào:

  nđg. Bàn tán với nhiều ý kiến khác nhau, trái ngược nhau.

• bàn tán:

  nđg. Bày tỏ ý kiến dông dài. Thiên hạ bàn tán về một vụ ly dị.

• bản vẽ :

  nd. Hình vẽ mô tả hình dáng, cấu tạo, kích thước, điều kiện kỹ thuật của máy móc hay công việc kỹ thuật.

• bảo đảm:

  nIđg. Bảo lãnh và đảm nhận trách nhiệm về một người, một vật, một việc gì. Thư bảo đảm. Bán có bảo đảm.
  IIt. Đủ điều kiện qui định, đạt các tiêu chuẩn cần thiết. Chất lượng bảo đảm. Đường lối bảo đảm cho thắng lợi.

• bảo hộ lao động:

  nt. Bảo đảm điều kiện lao động an toàn. Quần áo bảo hộ lao động.

• bảo lưu :

  hđg. Giữ lại. Anh ấy vẫn bảo lưu ý kiến.

• bạo mồm:

  nt. Dám nói một cách không kiêng dè.

• bát phẩm:

  hd. Chức quan bậc thứ tám thời phong kiến.

• bằng vào :

  ngi. Căn cứ vào. Bằng vào sự kiện thực.

• bần sĩ :

  hd.Từ tự xưng khiêm tốn của người tri thức thời phong kiến.

• bèn :

  np. Chỉ việc làm điều gì ngay sau một sự kiện. Giận quá bèn bỏ đi.

• bệ kiến:

  hđg. Vào thấy mặt vua, vào chầu vua. Xin bệ kiến.

• bên bị :

  nd. Phía bị cáo, bị thưa kiện.

• bên nguyên :

  nd. Phía người thưa kiện.

• bệnh thời khí :

  nd. Bệnh dịch phát sinh do điều kiện thời tiết.

• bị :

  nIđg. Mắc, phải. Bị trúng đạn. Bị đày.
  IId. Phía bị người khác kiện. Nguyên nói có, bị nói không.

• bị đơn:

  hd. Bên bị người ta kiện, trái với nguyên đơn.

• bí thư :

  hd. 1. Thư ký giữ những văn kiện bí mật, thư ký riêng.
  2. Cán bộ thay mặt ban chấp hành để giải quyết, lãnh đạo mọi việc hằng ngày. Bí thư chi bộ.

• biên niên:

  ht. Ghi chép sự kiện trong từng năm một. Sử biên niên.

• biểu kiến:

  hđg. Cho thấy bằng hình ảnh nhưng đó không phải là thực tế. Chuyển động biểu kiến của mặt trời.

• biểu tượng :

  hd. Hình ảnh cho thấy nét đặc sắc nhất của một sự kiện. Biểu tượng của hòa bình.

• bội ước :

  hđg. Phản sự giao ước, không giữ đúng điều kiện thỏa ước.

• bốp:

  nđg. Nói thẳng vào mặt, không kiêng nể. Nổi cáu, cậu ta bốp luôn mấy câu.

• bốp chát :

  nđg. Đối đáp một cách gay gắt, không kiêng nể. Tính hay bốp chát.

• bu :

  nId. 1. Lồng chụp đan bằng tre nứa để nhốt gà vịt: Bu gà, bu vịt.
  2. Mẹ: Chớ có khuyên xằng, chết bỏ bu (T. T. Xương).
  IIđg. Bay chung quanh. kiến đậu, ruồi bu. Tụ lại, vây quanh: Thiên hạ bu lại xem.

• bụm :

  nIđg. 1. Chúm bàn tay lại để đựng một vật gì ở giữa lòng: Bụm một chùm nhãn lớn.
  2. Lấy bàn tay che kín lại. Bụm mồm, bụm miệng: cấm nói, cấm phát biểu ý kiến.
  IId. Vật bụm trong tay. Một bụm gạo.

• bút toán :

  hd. Kế toán, văn kiện về thương mãi. Bút toán thương mại.

• cà riềng :

  nđg. Nói dài dòng, lôi thôi. Thầy tu ăn nói cà riềng, Em thưa quan lớn đóng kiềng thầy tu (c.d).

• cá tai tượng :

  nd. Cá kiểng hình dạng lỗ tai voi, lớn con, có hai râu dài.

• cách mạng:

  hd. Sự thay đổi đột ngột xảy ra trong nước về phương diện chính trị, kinh tế hoặc kỹ nghệ. Thường được hiểu như là một sự thay đổi đột ngột về chính trị trong đó một cuộc bạo động đã thay đổi chế độ cũ bằng một chế độ mới. Cách mạng dân chủ tư sản: cách mạng tư sản trong đó quần chúng nông dân nghèo thành thị, công nhân tham gia và tác động đến xu thế cách mạng bằng yêu sách riêng của mình. Cách mạng dân tộc dân chủ: chống đế quốc và phong kiến giành độc lập dân tộc và dân chủ. Cách mạng giải phóng dân tộc: chống ách thống trị của đế quốc giành độc lập dân tộc.

• cãi :

  nđg. Dùng lời lẽ chống lại ý kiến người khác để bảo vệ ý kiến hoặc việc làm của mình. Nhờ luật sư cãi cho trắng án.

• cam kết :

  hđg. Chịu theo những điều kiện giao ước. Cam kết làm đủ mọi việc.

• cảm ứng :

  hđg. Tiếp thu các kích thích của môi trường và phản ứng lại. Trẻ em dễ cảm ứng trước những sự kiện xúc động

• cánh kiến :

  nd. Cánh con kiến rừng ; Thuốc nhuộm màu đỏ thắm rất đẹp.

• cao kiến :

  hd. kiến thức cao xa, sâu rộng hơn người. Bậc cao kiến.

• cao sĩ :

  hd. Học giả, kẻ sĩ cao kiến.

• cau bụng :

  nd. Cây dáng như cây cau, gốc thân phổng to, trồng làm kiểng ở các công viên.

• cẩm chướng :

  nd. Loại cây có hoa nhỏ nhiều màu, trồng làm kiểng.

• cấm kỵ:

  ht. Kiêng cữ, không được phạm đến. Điều cấm kỵ.

• câu:

  nId. Móc bằng thép nhọn uốn cong, có ngạnh sắc dùng để bắt cá, ếch, v.v... Kim vàng ai nỡ uốn câu. Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời (c.d).
  IIđg.1. Dùng lưỡi câu mà bắt cá. Ai về nhắn với ông câu, Cá ăn thì giựt để lâu hết mồi (c.d). Câu cắm hay Câu dầm: câu thả mồi ngâm lâu dưới nước. Câu nhắp: câu không để yên mồi một chỗ mà nhắp mồi cho chạy trên mặt nước. Câu rà: câu thòng dây xuống sâu.
  2. Dụ một cách khéo léo. Câu khách bằng quà khuyến mãi.
  3. Móc và chuyển vật nặng. Dùng cần cẩu câu các kiện hàng.
  4. Bắn đạn theo đường cầu vòng. Đại bác câu trúng lô cốt.

• câu đối:

  nd. Thể văn xưa gồm hai câu có số lượng từ bằng nhau và đối chọi nhau cả về lời và ý. Ví dụ: Tối ba mươi, khép cánh kiền khôn, ních chặt lại, kẻo ma vương đưa quỉ tới, Sáng mồng một, lỏng then tạo hóa, mở toang ra, cho thiếu nữ rước xuân vào (H. X. Hương).

• chái :

  nd. Gian nhỏ lợp một mái tiếp vào đầu hồi theo lối kiến trúc dân gian. Nhà ba gian hai chái.

• chánh sứ :

  hd. Người đứng đầu một sứ đoàn thời phong kiến.

• chào giá :

  nđg. Cho biết rõ ý muốn bán hay mua một mặt hàng, tên hàng, phẩm chất, số lượng, giá cả, thời hạn và điều kiện giao hàng.

• chay tịnh:

  nt. Ăn chay hoàn toàn và giữ đúng những điều kiêng cữ theo Phật giáo.

• chắn :

  nđg. Ngăn giữ lại, chặn ngăn ra. kiếng chắn gió. Màn chắn sáng. Chắn buồng làm hai phòng.

• chắp cánh:

  nđg. Tạo điều kiện tốt để đạt mức độ cao nhất. Chắp cánh cho ước mơ của tuổi trẻ.

• chân :

  nd. 1. Một bộ phận trong thân thể dùng để đi, đứng, chạy (có nơi phát âm là chơn hoặc chưn). Chân lấm tay bùn.
  2. Phần ở dưới cuối cùng của vật gì để giữ vững vật ấy cho khỏi ngả. Dù ai nói ngả nói nghiêng, Thì ta cũng vững như kiềng ba chân (c.d). Chân máy ảnh: chân để dựng máy ảnh mà chụp. Chân đèn. Chân tường. Chân núi. Chân răng.
  3. Địa vị, phần, chỗ. Có chân trong hội. Xin một chân thư ký.

• chất :

  nd. 1. Bản thể của sự vật: Chất nóng. Chất mềm. Chất nước.
  2. Chỉ chung những thuộc tính cơ bản của sự vật, để phân biệt sự vật này với sự vật khác, tạo nên giá trị của từng sự vật. Bài văn có nhiều chất thơ. Qua các sự kiện ấy, có thể thấy phong trào có biến đổi về chất.

• chém tre không dè đầu mặt :

  nđg. Làm bừa không kiêng nể gì ai.

• chế độ:

  hd. Hệ thống tổ chức của xã hội,những quy định phải tuân theo trong một tổ chức. Chế độ nhà tù. Chế độ đa thê. Chế độ kinh tế. Chế độ chính trị. Chế độ phong kiến. Chế độ quân chủ. Chế độ dân chủ. Chế độ cộng hòa. Chế độ đại nghi. Chế độ lưỡng viện. Chế độ dân chủ nhân dân. Chế độ xã hội chủ nghĩa.

• chi chít :

  nt. Nhiều và rậm: Quả chi chít. kiến bò chi chít.

• chí hướng:

  hd. Hướng kiên quyết của ý chí khi theo đuổi một việc gì. Một thanh niên có chí hướng.

• chiêm ngưỡng :

  hdg. Nhìn lên một cách kính cẩn. Chiêm ngưỡng một công trình kiến trúc.

• chín muồi:

  nđg. Chín hết mức, phát triển đầy đủ để chuyển trạng thái. Quả chuối đã chín muồi. Điều kiện phát động đã chín muồi.

• chín người mười ý :

  nth. Chỉ tình trạng quá nhiều ý kiến khác nhau.

• chính kiến :

  hd. Ý kiến về chính trị.

• cho vay:

  nđg. Đưa tiền hoặc vật gì cho người khác với điều kiện là trả lãi trong khi chưa hoàn lại tiền hoặc vật. Cho vay nặng lãi.

• chơi :

  nđg.1. Tìm cách giải trí. Ăn tùy nơi, chơi tùy lúc (t.ng).
  2. Đi lại với nhau, giao thiệp. Chọn bạn mà chơi.
  3. Làm viiệc gì chỉ để cho vui mà thôi. Nói chơi. Mời đến nhà chơi.
  4. Làm việc gì vừa do vui thích vừa ham lợi. Chơi bài tứ sắc. Chơi hụi.
  5. Dùng làm thú tiêu khiển. Chơi tem. Chơi hoa. Chơi cá kiểng.
  6. Chỉ trẻ con khỏe mạnh, không đau yếu. Cháu chơi, không đau ốm như trước.
  7. Xem hành động có hại cho kẻ khác như một trò vui. Anh ấy vừa bị chơi một vố. Chơi khăm.

• chủ kiến:

  ht. Ý kiến của chính mình, không phụ thuộc vào người khác. Người có chủ kiến.

• chủ nghĩa giáo điều :

  nd. Lối tư duy bằng những lý thuyết cứng đờ, công thức, phiến diện, siêu hình, bảo vệ những nguyên lý lỗi thời, không quan tâm đến những điều kiện cụ thể.

• chủ nghĩa nhân văn:

  nd. Trào lưu tư tưởng và văn hóa thời Phục Hưng ở châu Âu nhằm giải phóng con người khỏi áp lực tinh thần của chế độ phong kiến và giáo hội.

• chủ nghĩa tư bản:

  nd. Hình thái xã hội - kinh tế xuất hiện sau chế độ phong kiến, trong đó tính chất cơ bản của nền kinh tế là sản xuất hàng hóa, các tư liệu sản xuất do giai cấp tư sản chiếm hữu và dùng làm phương tiện để bóc lột lao động làm thuê.

• chủ nghĩa tự nhiên :

  nd. 1. Khuynh hướng văn học nghệ thuật cuối thế kỷ XIX ở châu Âu và châu Mỹ, cố gắng tái hiện thực tế một cách khách quan, với thái độ thản nhiên.
  2. Lối miêu tả y nguyên những sự kiện ngẫu nhiên, không điển hình, thường là hiện tượng tiêu cực, của thực tế xã hội, đôi khi là mặt sinh lý của con người miêu tả lộ liễu.

• chủ nghĩa tương đối:

  nd. Phương pháp luận tuyệt đối hóa một cách siêu hình tính tương đối và có điều kiện của tri thức con người, dẫn đến sự phủ nhận khả năng nhận thức chân lý khách quan, dẫn đến thuyết bất khả tri.

• chủ soái:

  nd. Tổng tư lệnh quân đội thời phong kiến.

• chùa:

  nd. Công trình kiến trúc làm nơi thờ Phật. Cảnh chùa. Tiếng chuông chùa.

• chúa công :

  hd. Từ dùng để gọi chúa thời phong kiến.

• chúa thượng :

  hd. Từ dùng để gọi vua thời phong kiến.

• chuẩn xác:

  hp&t. Chắc chắn, không sai. Pháo binh bắn rất chuẩn xác. Ý kiến chuẩn xác.

• chung chung:

  nt&p. Khái quát quá, không cụ thể. Ý kiến phát biểu rất chung chung.

• chuyên sử:

  hd. Sử chuyên nghiên cứu về một nhân vật, một sự kiện, một thời kỳ hay một địa phương nhất định.

• chuyển đạt:

  hdg. Đưa, chuyển lên cấp trên. Văn kiện đã được chuyển đạt.

• chuyễn ngữ:

  hd. Ngôn ngữ dùng để dạy học, truyền thụ kiến thức. Tiếng Việt đã được dùng làm chuyển ngữ ở tất cả các cấp học.

• chữ ký:

  nd. Những nét chữ viết nhanh do mỗi người tự tạo ra để làm ký hiệu cho tên mình có dạng thức đặc biệt không thay đổi để xác nhận tính chính xác của văn bản mình chấp thuận hay để nhận trách nhiệm của mình về một văn bản. Lấy chữ ký cho một bản kiến nghị. Xác nhận chữ ký.

• chư hầu :

  hd.1. Các chúa phong kiến phải phục tùng một vị chúa phong kiến mạnh hơn.
  2. Nước phụ thuộc chịu sự chi phối của một nước lớn hơn. Đế quốc Mỹ và các nước chư hầu.

• chữ tòng:

  nd. Quy tắc lễ giáo phong kiến bắt buộc phụ nữ sau khi có chồng phải hoàn tòan phục tùng chồng. Cũng nói Chữ tùng.

• chữa cháy :

  nđg.1. Dập tắt lửa của đám cháy.
  2. Giải quyết việc cấp bách do tình hình nghiêm trọng, không có điều kiện để giải quyết toàn bộ vấn đề.

• chứng kiến :

  hdg. Trông thấy tận mắt. Chứng kiến một tai nạn giao thông.

• chứng tá :

  hd. Người làm chứng trong một vụ kiện.

• chương trình :

  hd.1. Toàn bộ những hoạt động dự kiến theo một trình tự và trong một thời gian nhất định. Chương trình hành động. Chương trình nghị sự. Chương trình văn nghệ.2. Toàn bộ nội dung học tập, giảng dạy quy định chính thức, nêu vắn tắt cho từng môn, từng lớp học hay từng cấp học, bậc học. Chương trình Toán lớp 10. Chương trình huấn luyện. Đã học hết chương trình đại học về sử.

• có chí :

  nt. Chí quyết, kiên nhẫn. Có chí làm quan, có gan làm giàu (t.ng).

• coi :

  nđg. 1. Xem. Coi mặt đặt tên (t.ng).
  2. Trông nom. Coi nhà.Coi mọi việc.
  3. Có dáng, có vẻ. Ông ta coi còn khỏe.
  4. Có ý kiến đánh giá. Coi đó là điều quan trọng. Coi nhau như anh em.

• còn:

  nIđg. Chỉ sự tiếp tục có, chưa hết hẳn. Kẻ còn người mất. Nó còn tiền, Anh ấy còn mẹ già.
  IIp. Tỏ ý khẳng định một sự kiện bằng cách nêu một trường hợp để đối chiếu. Thà như thế còn hơn, Hôm qua còn vắng khách hơn nhiều, Đã không giúp đỡ còn quấy phá.
  IIIl. Từ để nêu ra một trường hợp khác hay trái ngược. Nó ở nhà, còn anh ? Nắng thì đi, còn mưa thì nghỉ.

• cố chấp:

  ht. Giữ nguyên ý kiến của mình, hẹp hòi: Người hay cố chấp.

• cố vấn :

  hd. Người giúp ý kiến và bàn lẽ hơn thiệt cho một người hoặc một cơ quan nào. Cố vấn kỹ thuật. Cố vấn chính trị.

• công hầu:

  hd. Tước công và tước hầu. Người có chức tước cao ở triều đình phong kiến. Vào luồn ra cúi công hầu mà chi (Ng. Du).

• công kiên:

  hdg. Đánh bằng binh lực hỏa lực mạnh. Đánh công kiên.

• công thần :

  hd. Người có công lao lớn đối với nhà nước thời phong kiến.

• công thức:

  hd. 1. Nhóm ký hiệu diễn tả gọn một sự kiện tổng quát, một quy tắc, nguyên lý hay khái niệm. Công thức toán. Công thức hóa học.
  2. Tập hợp những điều định sẵn cần phải làm để cho một việc đạt kết quả mong muốn. Công thức pha chế một loại thuốc. Công thức xã giao.

• công tố :

  hdg. Điều tra, truy tố, buộc tội kẻ phạm tội và trình bày ý kiến của cơ quan tư pháp trước tòa án.

• công trình :

  hd. Công tác lớn mất nhiều tiền bạc và thì giờ. Công trình kể biết mấy mươi (Ng. Du). Công trình kiến trúc. Công trình thủy lợi.

• công tử :

  hd. Con trai nhà quyền quý thời phong kiến. Công tử bột: con trai nhà giàu chỉ biết chơi bời phóng đãng.

• công tước:

  hd. Tước thứ nhất trong năm tước thời phong kiến. Công tước phu nhân: vợ của một công tước. Nữ công tước: đàn bà được tước công.

• công văn:

  hd. Giấy tờ, văn kiện nhà nước.

• cốt truyện:

  nd. Hệ thống sự kiện biểu hiện các mối quan hệ và sự phát triển tính cách nhân vật trong một tác phẩm văn học thuộc lọai kể chuyện. Cốt truyện của một quyển tiểu thuyết, của một vở kịch.

• cơ :

  nd. 1. Đơn vị quân đội địa phương thời phong kiến.
  2. Lính của triều Nguyễn thời Pháp thuộc, chuyên canh gác phục dịch ở dinh thự quan lại. Lính cơ. Cai cơ.

• cờ mao :

  nd. Cờ tượng trưng cho quyền lực của vua thời phong kiến, thường để ban cho Khâm sai, sứ thần.

• cờ quạt:

  nd. Chỉ chung cờ, quạt... để đón rước thời phong kiến.

• cụ thể:

  ht. 1. Có hình thể , có sự tồn tại mà giác quan con người nhận thức được. Sự vật cụ thể.
  2. Được xác định riêng biệt và rõ ràng. Thí dụ cụ thể. Điều kiện cụ thể.

• cu-roa:

  pd. Băng da, cao su, vải dùng để truyền chuyển động trong một guồng máy hay để buộc một kiện hàng to.

• cúng kiếng :

  nđg. Nói chung lễ cúng. Bày chuyện cúng kiếng lôi thôi.

• cúng quảy:

  nđg. Như Cúng kiếng. Cúng quảy quanh năm.

• Cuội :

  dt. Thằng nhỏ ngồi dưới gốc cây đa trên cung trăng theo tục truyền: Thằng Cuội đứng giữa cung trăng. Cầm rìu cầm rựa đốn săng kiền kiền (c.d). Dối như Cuội: hay nói dối quá.

• cữ :

  nId. 1. Cái dùng làm chuẩn. Dùng thước làm cữ mà đo. Cấy đúng cữ.
  2. Khoảng thời gian xảy ra một hiện tượng thời tiết trong mỗi đợt - Cữ rét cuối năm. Cữ trời sang thu.
  3. Thời kỳ kiêng khem của người mới sinh. Còn trong cữ. Giường cữ: giường dùng trong cữ.
  IIđg. Kiêng. Cữ ăn thịt. Cữ rượu.

• cương thường :

  hd. Tam cương và ngũ thường. Các nguyên tắc đạo đức phong kiến theo Nho giáo.

• cường tráng:

  ht. Mạnh mẽ, tráng kiện: Lớp thanh niên cường tráng.

• cửu phẩm:

  hd. Phẩm trật thứ chín, thấp nhất trong các cấp bậc quan thời phong kiến.

• cựu thần:

  hd. Bề tôi cũ, quan lại cao cấp ngày trước trọng thời phong kiến.

• danh sĩ :

  hd. Người trí thức nổi tiếng thời phong kiến.

• dân đinh :

  hd. Dân thuộc lứa tuổi phải đóng thuế thân và đi lính thời phong kiến.

• dân ý :

  hd. Ý kiến của dân. Cuộc trưng cầu dân ý: cuộc hỏi ý dân về một vấn đề hết sức quan trọng.

• dật sĩ :

  hd. Kẻ sĩ ở ẩn thời phong kiến.

• dè :

  nđg. 1. Dành dụm. Ăn dè, tiêu dè.
  2. Đoán trước, nghĩ trước. Nào ai dè?
  3. Kiêng nể. Kiêng dè. Nói năng phải dè miệng.

• dễ dàng :

  nt. Không đòi hỏi nhiều điều kiện, nhiều công sức. Hiểu được dễ dàng. Thành công dễ dàng.

• di dịch:

  hdg. Dời đổi, thay đổi: Thành kiến bất di dịch.

• diễn:

  hdg. 1. Hoạt động như người thật việc thật để trình bày lại những sự kiện. Diễn vở cải lương. Bắt hung thủ diễn lại vụ giết người.
  2. Như Diễn đạt.
  3. Xảy ra và diễn tiến. Cuộc gặp mặt diễn ra trong không khí thân mật.

• diễn đàn:

  nd. 1. Như Diễn đài.Lên diễn đàn phát biểu.
  2. Nơi để nhiều người có thể phát biểu ý kiến một cách công khai cho mọi người biết. Lấy tờ báo làm diễn đàn của giới.

• dinh :

  nd. 1. Chỗ quân đội đóng thời phong kiến.
  2. Nhà lớn, nơi công chức cao cấp thời trước ở. Dinh thủ tướng. Dinh tổng đốc.

• dù :

  ngi&l. Nêu điều kiện không thuận, bất thường để nhấn mạnh điều nói đến vẫn xảy ra cả trong điều kiện đã nêu. Dù mưa to, vẫn đi. Rượu nhạt uống lắm cũng say, Lời khôn nói lắm dù hay cũng nhàm (c.d).

• dùi mài:

  nđg. Siêng năng, kiên nhẫn học hành. Dùi mài kinh sử để chờ kịp khoa (c.d).

• dung hòa :

  nđg. Hòa hợp hai cá thể có những chỗ khác nhau. Dung hòa đảng phái. Dung hòa ý kiến hai bên.

• duy cảm thuyết (chủ nghĩa duy cảm) :

  hd. Học thuyết chủ trương rằng tất cả kiến thức của con người đều do cảm giác mà có.

• dư ba:

  hd. Gợn sóng còn lưu lại của một sự kiện đã qua. Dư ba của một trào lưu tư tưởng.

• dư cảm:

  hd. Cảm giác còn lại sau khi cảm xúc mạnh vì một sự kiện.

• dữ kiện:

  hd. Điều đã biết trước, đã được thừa nhận để dựa vào đó lập luận, nghiên cứu, tìm tòi. Bài toán thiếu dữ kiện. Dựa vào các dữ kiện thống kê.

• dự kiến :

  hdg&d. Thấy trước, chuẩn bị trước. Đã dự kiến điều khó khăn ấy.

• dưỡng :

  nđg. Tạo điều kiện cho sinh sống, phát triển. Cha sinh mẹ dưỡng. Dưỡng thai. Dưỡng già.

• đại gia đình :

  hd. Gia đình lớn gồm cả ông bà, cha mẹ, con cái, chỉ khối đoàn kết lớn. Chế độ đại gia đình phong kiến. Đại gia đình các dân tộc Việt Nam.

• đại lượng:

  hd. Cái có thể đo được bằng cách này hay cách khác. Độ dài, thể tích, khối lượng, con số đều là những đại lượng. Đại lượng biến thiên: đại lượng có thể nhận những giá trị khác nhau. Đại lượng không đổi (bất biến): đại lượng giữ nguyên giá trị trong những điều kiện nhất định, hằng số.

• đại vương:

  hd. Vua nước lớn, từ để gọi một cách tôn kính vua hay một vị vương thời xưa, cũng dùng để gọi người cầm đầu giặc cướp ở Trung Quốc thời phong kiến.

• đàn áp:

  hdg. Đè ép, chế phục bằng võ lực hay uy quyền. Đàn áp thợ thuyền biểu tình.Đàn áp ý kiến phê phán.

• đánh dấu:

  nđg. 1. Làm dấu cho nhớ. Đánh dấu trong sách.
  2. Làm nổi bật một sự kiện quan tọng. Công trình này đánh dấu bước tiến đầu tiên của công nghiệp xứ sở.

• đạo:

  nd. 1. Đơn vị hành chính thời xưa, tương đương với tỉnh ngày nay.
  2. Đơn vị cánh quân lớn, hoạt động độc lập. Đạo quân.
  3. Đơn vị văn kiện của nhà nước, đơn vị vật mà người có tín ngưỡng tin là có phép của thần linh. Đạo luật. Đạo nghị định. Đạo bùa.
  4. Người cai quản một xóm ở vùng dân tộc Mường trước cách mạng tháng Tám.

• đâm đơn:

  nđg. Gởi đơn kiện hay xin việc gì. Đâm đơn kiện. Đâm đơn xin việc.

• đâu:

  nIp. 1. Để hỏi về vị trí, mức độ sự kiện. Tại đâu? Hung dữ đến đâu? Việc ấy sẽ đi đến đâu?
  2. Biểu thị ý phủ định. Tôi đâu có ngờ. Hơi đâu mà cãi với nó.
  IItr. Đặt ở cuối câu để nhấn mạnh ý phủ định. Nó không đến đâu. Nói thế không đúng đâu.

• đầu hàng:

  hdg. Chịu thua. Đầu hàng vô điều kiện. Đầu hàng trở lực.

• đầu mấu:

  nd. Mắt giữa hai đốt cây. Chém tre không dè đầu mấu (làm bừa, không kiêng nể ai cả).

• đầu mối:

  nd.1. Nơi từ đó tỏa ra nhiều hướng đi, khâu chính chi phối các khâu khác. Đầu mối giao thông. Nắm đầu mối trong sản xuất.
  2. Cái từ đó phát ra các việc đưa đến sự kiện. Tìm ra đầu mối vụ án. Đầu mối của cuộc xung đột.
  3. Người làm nội ứng của tổ chức bí mật trong hàng ngũ đối phương. Bắt liên lạc với đầu mối.

• đấu thầu:

  nđg. Tổ chức cuộc so đọ công khai ai nhận làm, nhận bán với điều kiện tốt nhất thì được chấp nhận.

• đấu tranh sinh tồn:

  nđg. Sự tranh chấp lẫn nhau giữa các sinh vật để giành cho mình những điều kiện sinh sống tốt nhất (theo thuyết Đácwin).

• đề :

  nđg.1. Trình bày, nói ra. Đề ra mấy câu hỏi. Đề ra sáng kiến.
  2. Đưa ra thành điều quan trọng. Nhiệm vụ đã được đề lên hàng đầu.

• để :

  nđg.1. Làm cho ở vào một vị trí nào đó, làm cho còn lại. Tiền để trong ví. Cọp chết để da, người ta chết để tiếng (tng).
  2. Không làm gì để tác động đến một trạng thái hay ảnh hưởng, ngăn cản sự diễn tiến của một sự kiện. Để đầu trần đi ngoài nắng, Để râu dài. Để lộ bí mật.
  3. Nhượng lại vật đã mua với giá phải chăng. Để lại cho bạn chiếc đồng hồ. Để rẻ.
  4. Ly dị. Ra tòa xin để vợ.

• đề đạt:

  hdg. Trình lên cho người trên biết. Đề đạt sáng kiến của cấp dưới.

• đề nghị:

  hIđg. 1. Đưa ra ý kiến về một việc nên làm. Đề nghị áp dụng một kỹ thuật mới. Đề nghị một danh sách khen thưởng.
  2. Đưa ra một cách khiêm tốn một yêu cầu về việc riêng hay một mệnh lệnh. Viết đơn đề nghị được chuyển công tác. Đề nghị im lặng.
  IId. Điều được đề nghị. Một đề nghị hợp lý.

• điểm chỉ:

  hdg. 1. Chấm ngón tay trỏ vào văn kiện để thay chữ ký. Cũng nói Lăn tay.
  2. Như Chỉ điểm.

• điện hạ:

  hd. Tiếng tôn xưng để gọi các hoàng tử thời phong kiến.

• điển hình:

  ht. Thể hiện rõ nhất bản chất của một nhóm hiện tượng, đối tượng. Điển hình của lớp thanh niên mới. Sự kiện điển hình.

• điện văn:

  hd. Văn kiện gửi bằng vô tuyến điện và có tính cách quan trọng. Gửi điện văn chúc mừng một thủ tướng.

• điều chỉnh dòng chảy:

  nđg. Chống lại những tác động không tự điều chỉnh được của dòng sông để giữ điều kiện cho tàu thuyền đi lại và bảo vệ bờ.

• điều kiện:

  hd. Sự kiện đặt định để xảy ra sự kiện gì hay thực hiện điều gì. Điều kiện sinh sống. Điều kiện để thành công.

• định kiến:

  hd. Ý kiến có sẵn, ý kiến nhất định. Vì định kiến mà thiếu khách quan.

• định ước:

  hd. Văn kiện cuối cùng được thông qua tại một hội nghị quốc tế, ghi những kết quả đạt được trong hội nghị.

• đóng khung:

  nđg. Giới hạn trong một phạm vi nhất định. Những kiến thức đóng khung trong sách vở.

• đồ :

  nd. Hình phạt thời phong kiến, đày đi làm khổ sai. Phải tôi đồ năm năm.

• đồ thị:

  hd. Bức vẽ biểu diễn sự biến thiên của một hàm số hay sự thay đổi của một số lượng trong những điều kiện nhất định. Đồ thị của hàm số y=ax+b. Đồ thị số cao su sản xuất.

• đô thống:

  hd. Chức quan võ chỉ huy một đạo quân lớn thời phong kiến.

• đốc binh:

  hd. Chức quan võ thời phong kiến.

• độc tôn:

  ht. Riêng một mình được tôn sùng. Thời phong kiến, nho giáo từng chiếm địa vị độc tôn.

• đôi co:

  nđg. Phân bua phải trái, cãi. Kiện vô chứng cớ, khôn đòi đôi co (H. H. Qui).

• đốt :

  nId. 1. Đoạn, khúc. Mía sâu có đốt, nhà dột có nơi (tng).
  2. Khúc, lóng. Đốt xương sống. Đốt ngón tay.
  3. Đơn vị đếm người. Anh em được mấy đốt?
  IIđg. 1. Chích, châm mũi độc vào da (nói về ong, muỗi, kiến v.v...). Bị ong đốt phù cả mặt.
  2. Làm cho cháy. Anh hùng lỡ vận lên nguồn đốt than (cd). Đốt đèn: thắp đèn. Đốt pháo: làm cho pháo nổ.
  3. Đốt giai đoạn: bỏ, vượt qua nhiều giai đoạn.
  4. Làm cho bối rối, nóng lòng. Lớp cùng thông như đốt buồng gan (Ô. Nh. Hầu).
  5. Dẹp, hạ xuống. Đốt anh ấy đi!

• đời sống:

  nd.1. Toàn bộ hiện tượng diễn ra ở cơ thể sinh vật trong suốt thời gian sống. Đời sống cây lúa.
  2. Toàn bộ những hoạt động và sự kiện trong một lĩnh vực nào đó của con người trong xã hội. Đời sống riêng. Đời sống tinh thần. Đời sống văn hóa.
  3. Toàn bộ những điều kiện sinh hoạt của con người trong xã hội. Đời sống nhiều khó khăn. Những vấn đề đời sống.
  4. Lối sống của xã hội hay một hạng người trong xã hội. Đời sống xa hoa của vua chúa. Đời sống lam lũ của công nhân. Đời sống mới.

• đơn:

  nd.1. Bản yêu cầu việc riêng gửi nơi có thẩm quyền. Đơn xin việc. Đơn kiện người nào.
  2. Bản kê hàng cần mua, kê thuốc trị bệnh. Đơn đặt hàng. Đơn thuốc.

• đơn từ:

  hd. Nói chung về đơn và giấy mà thưa kiện hoặc yêu cầu việc gì.

• đợt :

  nd.1. Phần nhô lên ít nhiều đều đặn. Sóng hết đợt này đến đợt khác. Núi xếp thành nhiều đợt.
  2. Sự kiện diễn ra thành nhiều lượt kế tiếp. Giữa hai đợt gió mùa. Đợt nghĩa vụ quân sự.

• gan vàng dạ sắt:

  nt. Có tinh thần vững vàng, kiên định trước mọi khó khăn, thử thách. Những dũng sĩ gan vàng dạ sắt.

• gạo trắng nước trong:

  nth. Chỉ điều kiện sinh hoạt vật chất dễ dàng ở nông thôn. Vùng gạo trắng nước trong.

• gạt :

  nđg. 1. Đẩy sang một bên. Gạt tàn thuốc. Gạt nước mắt.
  2. Dùng vật thẳng đưa ngang qua miệng vật đong lường để đong cho đủ. Đong cho đầy, gạt cho sát.
  3. Loại hẳn đi. Gạt bỏ thành kiến cá nhân.
  4. Gán nợ. Phải giao căn nhà để gạt nợ.

• gẩy:

  nđg. 1. Hất đi hay hất lên bằng đầu ngón tay hay đầu mút một vật hình que. Gẩy con kiến bò trên áo. Lấy que gẩy con sâu. Gẩy rơm.
  2. Làm nảy dây đàn cho rung lên thành tiếng. Gẩy đàn bầu. Cũng nói Gảy đàn.

• gẫy góc:

  nt. 1. Có đường nét với những góc cạnh rõ ràng. Chữ viết gẫy góc, rắn rỏi.
  2. Rõ ràng từng điểm với những ý kiến dứt khoát. Cần bàn cho gẫy góc.

• già:

  nIt. 1. Nhiều tuổi, lâu năm. An hưởng tuổi già. Già trước tuổi.
  2. Sản phẩm trồng trọt sau giai đoạn phát triển đầy đủ. Đậu đã già. Rau già, chỉ toàn xơ.
  3. Quá độ, quá mức thường. Già mười thước. Già nắng: phơi nhiều nắng. Già kén, kẹn hom: quá kén chọn lại hay gặp xấu.
  4. Có trình độ hơn hẳn mức bình thường. Già tay lái. Một thợ may già kinh nghiệm.
  IIp. Cứ lấn tới trong việc làm, tỏ ra không kiêng nể gì ai. Càng nhịn nó càng làm già.
  IIId. Người cao tuổi (có thể dùng để tự xưng một cách thân mật). Kính già yêu trẻ. Để già kể cho các cháu nghe.

• giá :

  nl. Nêu giả thiết là một điều kiện thuận lợi. Giá đi ngay thì còn kịp. Giá anh đến được thì tốt quá.

• gia pháp:

  hd. Phép tắc trong một gia đình phong kiến. Phép nhà.

• gia thanh:

  hd. Danh giá của một gia đình thời phong kiến. Xúc phạm đến gia thanh.

• gia thần:

  hd. Người giúp việc cho gia đình vua quan thời phong kiến.

• gia thuộc:

  hd. Người trong nhà của một người quyền quý thời phong kiến.

• gia trưởng:

  hd. Người chủ trong gia đình thời phong kiến. Chế độ gia trưởng.

• giác thư:

  hd. Văn kiện ngoại giao của chính phủ một nước gửi chính phủ nước khác trình bày quan điểm của mình về một vấn đề và cách giải quyết vấn đề ấy.

• giai đoạn:

  hd. Khoảng thời gian. Giai đoạn kiến thiết. Giai đoạn phát triển.

• giản yếu:

  ht. Có nội dung đơn giản, chỉ gồm những kiến thức cơ bản. Lịch sử giản yếu.

• giao đãi:

  hdg. Giới thiệu nhân vật và sự kiện để mở đầu một vở kịch. Màn kịch giao đãi.

• giao hẹn :

  nđg. Đặt ra điều kiện để làm việc gì. Giao hẹn phải trả đúng hạn.

• giáo thụ:

  hd. Chức quan trông coi việc học trong một phủ thời phong kiến.

• giáp bảng:

  hd. Bảng để tên những thí sinh đỗ tiến sĩ thời phong kiến.

• giáp lai:

  nd. Khuôn dấu đóng giữa hai tờ văn kiện, một phần bên này và một phần bên kia. Dấu giáp lai trong sổ thu chi.

• giấy bóng:

  nd. Giấy mỏng bóng láng, trong mờ (giấy bóng mờ) hay trong suốt (giấy bóng kính, giấy kiếng).

• giùi :

  nd. Vật dụng nhọn đầu dùng để xoi lỗ. Thày giùi: kẻ mưu bày cho kẻ khác kiện cáo hoặc tranh chấp nhau.

• gõ kiến:

  nd. Loại chim mỏ dài hay đậu vào thân cây mà mổ, để bắt kiến ăn.

• góp ý:

  nđg. Góp ý kiến. Góp ý phê bình.

• hạng mục:

  hd. Công trình kiến trúc nhỏ, riêng lẻ trong một tổ hợp công trình lớn. Một công trình với nhiều hạng mục.

• hành dịch:

  hdg. Làm việc nghĩa vụ cực nhọc thời phong kiến như đi phu, đi lính. Xót người hành dịch bấy nay (Đ. Th. Điểm).

• hào lý:

  hd. Người có quyền thế, chức vị ở làng xã thời phong kiến.

• hào mục:

  hd. Bậc đàn anh có thế lực trong làng thời phong kiến.

• hào trưởng:

  hd. Người có quyền lực lớn nhất trong một địa phương ở nông thôn thời phong kiến.

• hẵng :

  np. Biểu thị ý khuyên nên đợi cho qua một sự kiện hay xong một hành động để thực hiện công việc. Hẵng ăn cơm đã, rồi đi đâu thì đi. Vài hôm nữa hẵng làm.

• hẫng:

  nt. Bị hụt, thiếu vắng một cách đột ngột. Hẫng chân ngã xuống hố.Đang say sưa nói bị hẫng vì câu hỏi bất ngờ. kiến thức bị hẫng.

• hầu :

  nđg. 1. Chầu chực ở bên cạnh để giúp đỡ. Hầu cha mẹ. Lính hầu.
  2. Đến trước mặt quan hay ra trước tòa án để nghe truyền bảo xét xử. Buổi hầu kiện.
  3. Cùng làm việc gì để làm vui kẻ khác kể như bề trên. Mong được hầu chuyện ngài. Tôi xin hầu anh vài ván cờ. Ngồi hầu rượu.

• hậu phương:

  hd. Vùng có điều kiện đáp ứng nhu cầu xây dựng về các mặt kinh tế, chính trị, quân sự và văn hóa để trực tiếp phục vụ cho tiền tuyến.

• hèm:

  nd.1. Trò diễn lại sinh hoạt, sự tích của vị thần thờ trong làng, món lễ phẩm cúng dâng theo sở thích của vị thần ấy.
  2.Tên hèm: tên húy phải kiêng.

• hễ :

  nl. Chỉ quan hệ giữa điều kiện và hệ quả. Hễ hứa thì phải giữ lời. Máu tham hễ thấy hơi đồng thì mê (Ng. Du)

• hệ số:

  hd.1. Số lượng nhân một số lượng khác. Trong 4ab, 4 là hệ số của ab.
  2. Số không thay đổi đối với một chất, dùng như một số nhân để đo sự thay đổi ở một tính chất nào đó của chất trong những điều kiện nhất định. Hệ số dãn nở. Hệ số an toàn.
  3. Số để nhân điểm của một môn thi, tuy tầm quan trọng của môn ấy. Môn toán có hệ số 2.

• hệ thống:

  hd.1. Tập hợp nhiều yếu tố, đơn vị cùng loại hoặc cùng chức năng có quan hệ chặt chẽ với nhau, làm thành một thể thống nhất. Hệ thống đường sắt. Hệ thống tổ chức. Hệ thống tư tưởng. Hệ thống các quy tắc ngữ pháp.
  2. Phương pháp, cách thức phân loại sắp xếp sao cho có trật tự lô-gic. Hệ thống phân loại thực vật. kiến thức thiếu hệ thống. Sai lầm có hệ thống.

• hệ thống hóa:

  hdg. Xếp đặt cho thành hệ thống. Hệ thống hóa các kiến thức đã học.

• hiến kế:

  hdg. Đóng góp ý kiến hay giải pháp tốt để giải quyết một vấn đề. Hiến kế tổ chức lại sản xuất.

• hòa nhịp:

  nđg. Hòa mình vào một sự kiện gì cho thích hợp. Hòa nhịp với đời sống nhân dân.

• hoành:

  nId. 1. Cây tre hay đoạn gỗ tròn gác ngang để đóng rui lợp nhà theo kiến trúc cổ truyền.
  2. Hoành phi (nói tắt). Bức hoành sơn son.
  IIt. Theo chiều ngang. Bề hoành.

• học :

  nđg.1. Theo lời thầy hoặc sách dạy mà mở mang kiến thức. Học nghề. Học văn hóa. Học thầy không tày học bạn.
  2. Đọc đi đọc lại, nghiền ngẫm cho nhớ. Học bài. Học thuộc lòng.
  3. Bắt chước. Chưa học làm xã đã học ăn bớt (tng).
  4. Nói lại cho người khác biết. Chuyện ấy anh không cần phải học lại với ai hết.

• học gạo:

  pđg. Cắm đầu học, chỉ nhằm nhồi nhét kiến thức.

• học sĩ:

  hd. Người có học thức cao thời phong kiến.

• hổ lốn:

  nt. Gồm nhiều thứ khác nhau trộn lẫn, lẫn lộn, lộn xộn. Văn hổ lốn. kiến thức hổ lốn.

• hồi:

  d.1. Từng khoảng thời gian tương đối ngắn trong quá trình của một sự kiện liên tục. Chuông đổ hồi. Mưa hồi đêm. Hồi còn con gái.
  2. Phần của vở kịch dài hay của loại tiểu thuyết Trung Hoa thời trước. Vở kịch ba hồi. Hồi cuối của truyện Tây Du Ký.

• hội kiến:

  hdg. Họp mặt nhau có sắp đặt trước để bàn bạc việc gì giữa các nhân vật quan trọng. Cuộc hội kiến giữa hai nguyên thủ quốc gia.

• hồi quang:

  hd. Ánh sáng phản chiếu, hình ảnh sáng đẹp còn lại của sự kiện đã qua. Hồi quang của chiến thắng.

• hội thảo:

  hd. Họp rộng rãi để trao đổi ý kiến về một vấn đề. Hội thảo khoa học.

• hội ý:

  hdg. Trao đổi ý kiến một cách nhanh, gọn trong phạm vi ít người để thống nhất hành động. Tranh thủ hội ý với ban thường trực.

• hồng quần:

  hd. Quần hồng, chỉ phụ nữ thời phong kiến. Phong lưu rất mực hồng quần (Ng. Du).

• húy:

  nd. Tên cha mẹ đặt cho từ thuở nhỏ phải kiêng, không được gọi và không được viết ra theo tục lệ ngày xưa. Phạm húy: gọi đúng tên phải cữ.

• huy hiệu:

  hd. Dấu hiệu làm bằng kim khí để tượng trưng một tổ chức hay một sự kiện lịch sử quan trọng. Huy hiệu 50 tuổi Đảng.

• hương hào:

  hd.1. Hào mục ở làng xã thời phong kiến.
  2. Hương chức ở làng xã thời Pháp thuộc ở Nam Bộ, chuyên chuyển các trát đòi, giấy tờ đến dân.

• hương lý:

  hd. Chức dịch ở làng xã thời phong kiến.

• hương mục:

  hd. Hào mục ở làng xã thời phong kiến.

• hướng nghiệp:

  hdg. 1. Tạo điều kiện xác định nghề nghiệp cho dân lao động. Công tác hướng nghiệp cho thanh niên.
  2. Giúp đỡ lựa chọn ngành nghề hợp lý. Trường hướng nghiệp.

• hương trưởng:

  hd. Hương chức lo việc phu phen tạp dịch trong làng thời phong kiến và Pháp thuộc.

• im lặng:

  nt.1. Không nói gì. Hai người im lặng nhìn nhau.
  2. Không có hành động trong hoàn cảnh đáng lẽ phải có phản ứng. Im lặng chứng kiến việc sai trái.

• kẻng:

  nd. Vật bằng kim loại để đánh báo hiệu. Đánh kẻng báo động. Cũng nói Kiểng.

• kềnh :

  nt. To lớn quá mức bình thường. kiến kềnh. Chữ to kềnh.

• khả kiến:

  ht. Có thể thấy được. Bức xạ khả kiến.

• khai nhận:

  nđg. Khai và nhận. Khai nhận một sự kiện.

• kháng nghị:

  hdg. Bày tỏ ý kiến để phản kháng việc gì. Chính phủ đã cực lực kháng nghị về sự vi phạm lãnh thổ.

• khanh :

  nId. Chức quan to thời phong kiến. Hạng công hầu khanh tướng.
  IIđ. Tiếng vua gọi các quan, các bà hoàng, phi tần. Khanh có thể vì trẫm mà hy sinh không?

• khanh tướng:

  hd. Chức quan lớn trong triều đình phong kiến.

• khâm thiên giám:

  hd Cơ quan trông coi về thiên văn và làm lịch thời phong kiến.

• khem :

  nđg. Kiêng, thường về ăn uống. Xấu máu thời khem miếng đỉnh chung (H. X. Hương).

• khí tiết:

  hd. Chí khí kiên cường trong việc bảo vệ phẩm giá. Giữ tròn khí tiết.

• khí trơ:

  nd. Khí không hóa hợp được với chất khác ở điều kiện thường như hê-li-um, nê-ông.

• khinh nhờn:

  nđg. Xem thường, không còn kiêng nể gì. Khinh nhờn người lớn.

• khoa:

  nd. 1. Kỳ thi thời phong kiến. Xảy nghe mở hội khoa thi, Vân Tiên từ tạ tôn sư xin về (N. Đ. Chiểu).
  2. Bộ phận của trường đại học, của bệnh viện đa khoa. Sinh viên khoa Toán. Bác sĩ chủ nhiệm khoa nhi.
  3. Năng lực đặc biệt trong một hoạt động (ý mỉa mai). Giỏi về khoa nịnh.

• khoá sinh:

  hd. Người học chữ Nho đã đỗ kỳ thi sát hạch ở địa phương thời phong kiến.

• khoe khoang:

  nđg. Hay khoe. Khoe khoang kiến thức.

• khổ luyện:

  hdg. Dày công luyện tập một cách gian khổ. Phải khổ luyện kiên trì mới có được tay nghề thành thạo.

• không :

  np. 1. Biểu thị ý phủ định. Tôi không biết.
  2. Ý khẳng định phụ thuộc một điều kiện; có nghĩa: nếu không thì. Đi ngay đi, không muộn mất.
  3. Đặt câu hỏi. Trong nhà có ai không?

• Khổng giáo:

  hd. Học thuyết đạo đức - chính trị của Khổng Tử, là hệ tư tưởng chính thống ở Trung Quốc suốt thời phong kiến.

• không thể:

  np. 1. Không có khả năng, điều kiện làm việc gì. Anh ta ốm, không thể đến được.
  2. Phủ định một khả năng khách quan. Việc ấy không thể có được.

• khởi tố:

  hdg. Đầu đơn kiện. Đơn khởi tố vụ án.

• khúc quanh:

  nd. Chỗ quẹo, ngoặt qua một con đường khác, chỗ có sự thay đổi trong một quá trình. Sự kiện quan trọng ấy là một khúc quanh lịch sử.

• khuê phòng:

  hd. Phòng của đàn bà, con gái nhà quyền quý thời phong kiến.

• khuyến khích:

  hdg. 1. Làm cho phấn khởi, tin tưởng mà cố gắng hơn. Giải khuyến khích.
  2. Tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh hơn. Khuyến khích nghề nuôi ong.

• khuyến nông:

  hdg. 1. Khuyến khích nghề nông.
  2. Tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hệ thống đê điều khuyến nông.

• khư khư:

  nt. Một mực giữ lấy, không chịu rời ra. Khư khư như từ giữ oản (t.ng). Khư khư giữ ý kiến.

• kiến bò trong bụng:

  nt. Đói bụng, cồn cào, khó chịu. Cũng nói kiến cắn bụng.

• kiến càng:

  nd.1. kiến lớn có càng dài, hay đốt.
  2. kiến có càng khỏe, giữ nhiệm vụ bảo vệ trong một đàn kiến.

• kiến cánh:

  nd. kiến có cánh, có thể bay được.

• kiện cáo:

  nđg. Kiện nói chung.

• kiến cỏ:

  nd. kiến nhỏ, thường sống trong cỏ, rác. Đông như kiến cỏ.

• kiên cố:

  ht. Chắc chắn, bền vững. Tường kiên cố. Công sự kiên cố.

• kiên cường:

  ht. Nói về ý chí mạnh mẽ, vững chắc. Rèn luyện ý chí kiên cường bất khuất.

• kiên dũng:

  ht. Dũng cảm, kiên cường.

• kiến đen:

  nd. kiến nhỏ màu đen, chạy nhanh, không đốt. Cũng gọi kiến hôi.

• kiên định:

  hdg. Nhất quyết và không dao động, thay đổi. Kiên định ý chí. Lập trường kiên định.

• kiến giải:

  hd. Cách hiểu một vấn đề. Đưa ra một kiến giải táo bạo.

• kiến gió:

  nd. kiến rất nhỏ màu đỏ nhạt.

• kiến hiệu:

  ht. Thấy có hiệu quả, có công hiệu. Thuốc rất kiến hiệu.

• kiến lập:

  hdg. Gây dựng nên. kiến lập một lâu đài. kiến lập quan hệ ngoại giao.

• kiến lửa:

  nd. kiến nhỏ màu vàng đỏ, đốt rất đau.

• kiên nghị:

  ht. Đầy đủ nghị lực để không lùi bước trước những khó khăn, thử thách. Một con người kiên nghị.Khuôn mặt kiên nghị.

• kiến nghị:

  hd. Ý kiến đề nghị đưa ra về một việc chung để cơ quan thẩm quyền giải quyết. kiến nghị một biện pháp với chính quyền.

• kiên nhẫn:

  ht. Bền chí và nhẫn nại, tiếp tục công việc dù thời gian cực khổ kéo dài. Kiên nhẫn đợi chờ.

• kiến quốc:

  hdg. Xây dựng nước. Toàn dân nỗ lực kiến quốc.

• kiên quyết:

  ht. Kiên chí và quyết định không thay đổi. Kiên quyết làm bằng được.

• kiến thiết:

  hdg. Gầy dựng, thiết lập trên qui mô lớn. kiến thiết đất nước.

• kiện thưa:

  nđg. Như Kiện cáo.

• kiến thức:

  hd. Những điều hiểu biết có được. kiến thức khoa học.

• kiện toàn:

  hdg. Làm cho có đủ các bộ phận về mặt tổ chức để có thể hoạt động bình thường. Kiện toàn chính quyền các cấp.

• kiên trì:

  ht. Không thay đổi, giữ vững ý chí đến cùng. Tinh thần đấu tranh kiên trì. Kiên trì đường lối hòa bình.

• kiên trinh:

  ht. Vững bền trong sự giữ gìn trinh tiết. Người con gái dũng cảm kiên trinh.

• kiến trúc:

  hdg. Xây đắp, xây cất. Tòa nhà được kiến trúc theo lối hiện đại.

• kiên trung:

  ht. Giữ lòng trung thành đến cùng. Một chiến sĩ kiên trung.

• kiện tụng:

  nđg. Như Kiện cáo.

• kiện tướng:

  hd. Viên tướng mạnh. Người tài giỏi trong một môn gì. Kiện tướng trong làng túc cầu.

• kiến vàng:

  nd. kiến cẳng cao, to con, màu như kiến lửa, đốt rất đau.

• kiến văn:

  hd. Những điều nghe thấy, hiểu biết. Mở rộng kiến văn.

• kiến vồng:

  nd. kiến cỡ lớn, màu vàng, chân cao. Cũng gọi kiến càng.

• kiến vương:

  nd. kiến rất lớn con, chân và cánh đều cứng, do đuông ăn cổ hũ dừa hay măng tre biến thánh.

• kiêng:

  nd. Tránh ăn, uống hay làm điều gì. Kiêng rượu. Kiêng ăn. Kiêng gió. Kiêng tên: Tránh không nói, không viết đến tên người nào.

• kiềng :

  nd.1. Đồ dùng gồm một khoanh tròn bằng sắt có ba chân để bắc nồi lên nấu. Vững như kiềng ba chân.
  2. Vòng đeo ở chân hoặc ở cổ. Kiềng vàng.

• kiềng:

  nđg. Chừa, tránh mặt. Phải kiềng mặt nó.

• kiểng:

  nd.1. Như Cảnh. Tôi người dạo kiểng lê viên,Tới đây gặp gái thuyền quyên rủ hò (cd).
  2. Nhạc khí gõ bằng đồng, hình tròn giống cái dĩa chính giữa có núm nhỏ treo trên giá gỗ. Hồi kiểng đổi phiên gác. Cũng gọi Kẻng.

• kiểng:

  nđg.1. Hơi nhếch một chân. Đi kiểng chân.
  2. Nhón chân lên. Kiểng chân mới trông thấy.

• kiếng:

  nd. Kính. Mắt đeo kiếng. kiếng soi mặt.

• kiêng cữ:

  nđg. Như Kiêng. Chế độ kiêng cữ cho người bệnh.

• kiêng dè:

  nt. E dè vì nể sợ. Ăn nói không kiêng dè.

• kiêng khem:

  nđg. Kiêng trong việc ăn uống. Ăn uống quá kiêng khem.

• kiêng kỵ:

  nt. Như Kiêng cữ.

• kiêng nể:

  nđg. Không dám làm vì kính nể. Quá kiêng nể nên thành nhu nhược.

• kiêng sợ:

  nđg. Như Kiêng nể. Không việc gì phải kiêng sợ.

• kinh:

  nd.1. Sách do các nhà triết học Trung Hoa thời xưa viết, vạch ra khuôn phép cho cuộc sống trong gia đình và xã hội thời phong kiến. Kinh Thi. Kinh Dịch.
  2. Sách giáo lý của một tôn giao. Kinh Phật. Kinh Thánh.

• kinh lịch:

  hId. Chức quan nhỏ ở tỉnh thời phong kiến.
  IIt. Từng trải.

• kinh tế:

  hd. 1. Tổng thể những quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của một hình thái xã hội nhất định. Kinh tế phong kiến. Kinh tế tư bản chủ nghĩa.
  2. Tổng thể những hoạt động của con người để thỏa mãn các nhu cầu vật chất. Phát triển kinh tế.

• kinh truyện:

  hd. Các sách do các nhà triết học Trung Hoa thời cổ viết, được xem là cơ sở của hệ tư tưởng phong kiến.

• kinh viện:

  hId. Nơi giảng kinh sách thời xưa.
  IIt. Xa rời thực tế, chỉ dựa trên sách xưa và các biện luận. Trí thức kinh viện. kiến thức kinh viện.

• ký kết:

  nđg. Ký tên vào một văn kiện giữa nhiều người đã cùng nhau thỏa thuận. Thỏa ước vừa được ký kết.

• kỷ nguyên:

  hd. Thời kỳ lịch sử đánh dấu bằng một sự kiện trọng đại có ý nghĩa quyết định trong sự phát triển của xã hội hay của một ngành hoạt động. Kỷ nguyên độc lập tự do của một nước cựu thuộc địa.

• kỷ niệm:

  hId. Cái được ghi mãi trong tâm trí về một sự kiện. Kỷ niệm một tuổi thơ.
  IIđg.1. Gợi lại cho nhớ một sự kiện quan trọng. Lễ kỷ niệm chiến thắng. Dựng đài kỷ niệm.
  2. Cho, tặng để làm kỷ niệm. Kỷ niệm anh bức tranh.

• kỳ quan:

  hd. Công trình kiến trúc hay cảnh vật đẹp đến mức lạ lùng, hiếm có. Bảy kỳ quan thế giới là:Lăng mộ của Halicarnasso, Kim tự tháp ở Ai-cập. Hải đăng Alexa ndrie, Vườn treo ở Babylone, tượng thần Zess, Pho tượng khổng lồ Rhodes, Đền thờ Artémis.

• kỵ sĩ:

  hd. Người thuộc tầng lớp thấp nhất trong giai cấp lãnh chúa phong kiến thời Trung Cổ ở châu Âu, phục vụ trong kỵ binh của lãnh chúa phong kiến.

• kỳ thị:

  hdg. Phân biệt đối xử do thành kiến. Kỳ thị chủng tộc: phân biệt chủng tộc.

• là :

  nIđg. 1. Trực tiếp cho biết tên gọi, nghề nghiệp, thuộc tính, bản chất của người, vật, hiện tượng. Người đang hát là Xuân Hoa. Anh này là công nhân. Vàng là kim loại quý.
  2. Chỉ quan hệ tương đương về giá trị. Một với một là hai. Im lặng là vàng.
  IIl. 1. Cho biết nội dung của điều vừa nói. Cứ tưởng là anh ấy gặp rủi ro. Ai cũng khen là giỏi. Chị ấy nói là đang bận.
  2. Chỉ kết quả của điều kiện vừa nêu. Đã nói là làm. Nói động đến là tự ái. Học xong là chạy ra sân bóng.
  IIItr. 1. Làm cho lời nói có vẻ tự nhiên hay có vẻ ý kiến chủ quan của người nói. Chẳng khác nhau là mấy. Tôi thấy là chưa vững lắm.
  2. Kết hợp với từ lặp lại liền sau để nhấn mạnh về sự khẳng định hay về mức độ. Rét ơi là rét. Trông nó hiền hiền là. Bà là bà bảo thật.

• lại :

  nd. Viên chức sơ cấp làm công việc bàn giấy trong guồng máy nhà nước thời phong kiến.

• lại bộ:

  hd. Bộ Nội vụ trong chính quyền phong kiến.

• làm chứng:

  nđg. Đứng ra xác nhận những gì mình đã chứng kiến. Người làm chứng.

• làm dâu trăm họ:

  nđg. Vì phải phục vụ đủ các hạng người nên phải chịu khó chiều theo những ý kiến rất khác nhau.

• làm già:

  nđg. Càng không kiêng nể khi thấy chỉ có phản ứng yếu ớt. Càng nhân nhượng nó càng làm già.

• làm giàu:

  nđg. 1. Làm cho có nhiều tiền của, trở nên giàu. Làm giàu cho đất nước. Biết cách làm giàu.
  2. Làm cho trở nên phong phú, dồi dào. Làm giàu kiến thức. Làm giàu cho tiếng Việt.

• làng :

  nd. 1. Khối dân cư ở nông thôn là đơn vị hành chánh thấp nhất thời phong kiến. Người cùng làng. Phép vua thua lệ làng (t.ng).
  2. Những người cùng một nghề hay cùng làm một việc. Làng báo. Làng văn.

• lãnh binh:

  hd. Chức quan võ chỉ huy một đạo quân ở tỉnh thời phong kiến.

• lãnh chúa:

  hd. Chúa phong kiến ở châu Âu thời Trung Cổ đứng đầu một lãnh địa.

• lãnh địa:

  hd. Đất thời phong kiến vua cấp cho một lãnh chúa ở châu Âu thời Trung Cổ.

• lao động giản đơn:

  nd. Lao động không cần kiến thức chuyên môn.

• lao động phức tạp:

  nd. Lao động đòi hỏi phải có kiến thức chuyên môn.

• lão nhiêu:

  hd. Người già được miễn thuế và tạp dịch (trên 60 tuổi) thời phong kiến và thực dân.

• lắm thầy thối ma:

  nth. Trong một việc có quá nhiều người góp ý kiến nên sinh rắc rối, hỏng việc.

• lần :

  nd. 1. Một trường hợp, một thời điểm xảy ra một sự kiện, một hiện tượng lặp đi lặp lại và thường dùng để tính, để đếm. Có gặp nhau mấy lần. Lần đầu tiên anh ấy sai hẹn. Đã dặn đi dặn lại năm lần bảy lượt.
  2. Lớp gồm nhiều vật ngăn cách từ bên ngoài đến bên trong. Bóc hết lần vỏ ngoài. Qua ba lần cửa.
  3. Chỉ là số nhân hay số chia khi nói về sự tăng hay giảm. Tăng ba lần. Giảm hai lần. Hai lần năm là mười.

• lẩn mẩn:

  nt. Làm việc một cách tỉ mỉ, vụn vặt, một cách kiên trì. Lẩn mẩn đan lát suốt ngày.

• lập trường:

  hd. 1. Chỗ đứng và thái độ khi nhận thức và xử lý một vấn đề. Lập trường hai bên đã gần nhau.
  2. Lập trường giai cấp (nói tắt). Lập trường kiên định.

• lầu hồng:

  nd. Chỗ ở của phụ nữ giàu sang thời phong kiến.

• lấy:

  nIđg. 1. Đưa cái của mình hay cái có sẵn ra dùng. Lấy sách ra đọc. Lấy tiền trả cho người ta.
  2. Lấy cái thuộc về người khác làm của mình. Lấy trôm. Lấy của công.
  3. Dùng phương tiện của mình để tạo ra cái mình cần. Vào rừng lấy củi. Cho vay lấy lãi.Lấy công làm lời.
  4. Tự tạo ra cho mình. Lấy giọng. Lấy đà.
  5. Xin. Lấy chữ ký. Lấy ý kiến rộng rãi.
  6. Chỉnh lại hay tìm biết cho chính xác. Lấy lại giờ theo đài. Lấy nhiệt độ cho bệnh nhân.
  7. Đòi giá bán là bao nhiêu. Con gà này bà lấy bao nhiêu?
  8. Trích ra. Câu này lấy ở Truyện Kiều.
  9. Đi mua. Đi lấy hàng về bán.
  10. Kết thành vợ chồng. Lấy người cùng quê. Lấy vợ cho con.
  IIp.1. Biểu thị kết quả của hành động. Học lấy lệ. Bắt lấy nó.
  2. Biểu thị hành động tự người hành động tạo ra. Ông ấy tự lái lấy xe. Trẻ đã có thể giặt lấy quần áo.
  3. Nhấn mạnh về mức độ tối thiểu. Ở lại chơi thêm lấy vài ngày. Túi không còn lấy một đồng.

• lây nhây:

  nt. Kéo dài. Lây nhây như thầy kiện (t.ng).

• lẻ tẻ:

  nt. Rời rạc, không đều khắp. Lúa chín lẻ tẻ. Ý kiến lẻ tẻ.

• lề :

  nd.1. Dây xe dùng để đóng sách theo lối xưa. Giấy rách giữ lấy lề(t.ng).
  2. Mép tờ giấy để trắng.Viết trên lề.
  3. Phần bên cạnh, bên ngoài một sự kiện. Bên lề hội nghị. Chuyện ngoài lề.
  4. Mé hai bên của con đường. Người đứng đầy hai bên lề.

• lên lão:

  nđg.1. Đến tuổi lão nhiêu (60 tuổi) được miễn lao dịch thời phong kiến thực dân.
  2. Đến tuổi được coi là thọ (từ 60 trở lên).

• lên tiếng:

  nđg. 1. Cất tiếng nói. Kêu mãi mànó không lên tiếng.
  2. Phát biểu ý kiến để tỏ thái độ. Lên tiếng ủng hộ người đề xướng.

• lềnh :

  nd. Ngôi thứ dành cho các ông già cao tuổi trong làng thời phong kiến. Lên lềnh lên lão.

• lịch sử:

  hId. 1. Quá trình phát sinh, phát triển của một sự kiện, sự vật. Lịch sử Việt Nam. Lịch sử tiếng Việt. Lịch sử nghề gốm.
  2. Khoa học nghiên cứu về quá trình phát triển của xã hội loài người nói chung hay của một quốc gia, một dân tộc.
  IIt. Thuộc về lịch sử, có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử. Nhân vật lịch sử. Sứ mạng lịch sử.

• liệu:

  nđg.1. Tính toán các điều kiện và khả năng để có cách làm tốt nhất. Liệu cách đối phó. Liệu lời mà nói. Liệu mà về cho sớm.
  2. Dùng trong câu hỏi xem có khả năng hay không. Anh liệu xem có xong kịp không? Liệu ông ta có đồng ý không?

• liệu cơm gắp mắm:

  nđg. Tùy điều kiện, khả năng cụ thể mà làm cho thích hợp.

• lính giản:

  nd. Lính chuyên phục vụ ở các công đường cấp tỉnh thời phong kiến.

• linh kiện:

  hd. Bộ phận lắp tháo, có thể thay thế trong máy móc, thiết bị. Linh kiện bán dẫn.

• lính lệ:

  nd. Lính chuyên hầu hạ quan lại thời phong kiến.

• lính thú:

  nd. Lính chuyên canh giữ biên giới thời phong kiến.

• lô-cốt:

  pd. Công sự xây dựng thành khối kiên cố để phòng ngữ hay cố thủ.

• lỗi thời:

  nt. Thuộc về thời cũ, không còn thích hợp với thời nay. Tư tưởng phong kiến lỗi thời. Sống lỗi thời.

• lộng:

  nđg. Lồng. Lộng kiếng.

• lỡ :

  nđg. 1. Làm xảy ra do sơ suất. Lỡ gây việc đáng tiếc. Lỡ lời.
  2. Để cho điều kiện khách quan thuận lợi qua đi. Lỡ cơ hội. Thất cơ lỡ vận.
  3. Chậm, làm hỏng đi. Lỡ chuyến tàu. Làm lỡ việc của người ta.

• lời bạt:

  nd. Bài viết ở cuối sách để trình bày thêm một số ý kiến về nội dung tác phẩm.

• lợi dụng:

  hdg. Dựa vào điều kiện thuận tiện để làm việc gì hay để mưu lợi riêng. Lợi dụng dòng nước để chạy máy. Lợi dụng chức vụ.

• lời nói đầu:

  nd. Những lời viết ở đầu sách trình bày trước một số ý kiến liên quan đến nội dung, mục đích tác phẩm.

• lớn :

  nIt.1. Có kích thước, số lượng quy mô, giá trị hơn mức bình thường hay vượt hẳn những cái khác. Thành phố lớn. Sai lầm lớn.
  2. Chỉ âm thanh mạnh vang xa hơn bình thường. Tiếng nổ lớn. Nói lớn tiếng.
  3. Chỉ người, sinh vật đã phát triển đầy đủ. Người lớn.
  4. Có chức vụ cao trong xã hội phong kiến. Quan lớn. Cụ lớn.
  IIđg. Phát triển, tăng lên về hình vóc. Thằng bé đang tuổi lớn. Đàn gà lớn nhanh như thổi. Cây không lớn được.

• luận điểm:

  hd. Ý kiến, quan điểm có tính chất lý luận. Nêu được một số luận điểm mới có ý nghĩa khoa học.

• lúc :

  nd. 1. Khoảng thời gian ngắn, không xác định. Một lúc sau thì về. Ngồi lạng đi một lúc lâu.
  2. Thời điểm không xác định thường là trong phạm vi một ngày đêm. Lúc trưa. Lúc nửa đêm. Lúc gần sáng.
  3. Thời điểm gắn với một sự kiện nhất định. Lúc khó khăn. Lúc vui lúc buồn.

• lực dịch:

  hd. Lao động nặng nhọc không công mà người dân phải làm cho nhà nước thời phong kiến. Thuế khóa và lực dịch nặng nề.

• lược :

  nđg. 1. Bớt đi những chi tiết để chỉ giữ lại cái chính, cái cần nhất. Lược bớt những chỗ rườm rà. Lược ghi các ý kiến được phát biểu.

• lưới quảng:

  nd. Loại lưới rê cố định tầng đáy, dùng nhiều ở các tỉnh Nam Bộ, đặc biệt là Kiên Giang, để đánh bắt các loại cá mập, cá nhám, cá đuối.

• lương đống:

  hd. Rường và cột, chỉ người có tài, giữ trọng trách trong bộ máy nhà nước phong kiến. Bậc lương đống của triều đình.

• lý luận:

  hd. 1. Hệ thống những tư tưởng được khái quát từ kinh nghiệm thực tiễn, có tác dụng chỉ đạo thực tiễn. Lý luận liên hệ với thực tế.
  2.Những kiến thức được khái quát và hệ thống hóa trang một lãnh vực. Lý luận ngôn ngữ học.

• lý thuyết:

  hd. 1. Như Lý luận.
  2. kiến thức về lý luận, trái với thực hành. Đề thi toán có một câu lý thuyết.
  3. Công trình trí tuệ có hệ thống, có tính chất giả thuyết và tổng hợp, nhằm giải thích một loại hiện tượng. Lý thuyết tập hợp.

• lý trưởng:

  hd. Người đứng đầu coi việc hành chính trong làng, thời phong kiến và thực dân.

• mà :

  nl.1. Biểu thị quan hệ đối lập, trái ngược. Nói không mà làm. Mệt mà vẫn cứ làm.
  2. Biểu thị ý bổ sung. Tốt mà rẻ. Dốt mà hay nói chữ. Chẳng hay mà cũng chẳng dở.
  3. Biểu thị mục đích của hành động vừa kể. Tìm việc mà làm. Dìu nhau mà đi.
  4. Biểu thị kết quả, hậu quả của việc vừa trình bày. Nhờ anh giúp đỡ mà tôi hoàn thành nhiệm vụ. Đừng ngờ mà oan cho người ta.
  5. Biểu thị giả thiết, điều kiện. Rủi mà mưa thì ướt hết. Bây giờ mà đi bộ thì không kịp.
  6. Làm cho rõ điều vừa nói về một đặc điểm cụ thể. Người mà anh nói chính là bạn tôi. May mà đã có chuẩn bị trước.

• ma kết:

  pd. 1. Mẫu vẽ hay mô hình của vật sẽ chế tạo. Vẽ ma kết.
  2. Mẫu dự kiến về hình thức trình bày một bản in. Lên ma-kết số báo.

• mạch lạc:

  hId. Sự tiếp nối hợp lý giữa các ý, các phần trong nội dung diễn đạt. Chuyện kể có mạch lạc.
  IIp. Cỏ mạch lạc. Trình bày mạch lạc các ý kiến về vấn đề đã nêu. Văn viết mạch lạc.

• mạch tích hợp:

  nd. Tổng thể các linh kiện điện tử rất nhỏ được bố trí trên một diện tích nhỏ, tạo thành một mạch điện có chức năng nhất định.

• mại lai thục:

  hdg. Bán với điều kiện về sau có quyền chuộc lại. Thường nói Mãi lai thục hay Thục.

• man di:

  hd. Tên gọi chung các dân tộc ít người, chậm phát triển, với ý kiến khinh thị, theo quan điểm phân biệt chủng tộc thời phong kiến.

• mạn đàm:

  hdg. Trao đổi ý kiến về những vấn đề tổng quát một cách thân mật, thoải mái. Mạn đàm về tình hình kinh tế.

• mạo muội:

  hdg. Đánh liều làm một việc biết là có thể thất thố, sơ suất. Xin mạo muội tỏ bày ý kiến riêng.

• mày mò:

  nđg. Lần dò, cày cục làm một cách kiên nhẫn. Mày mò mãi rồi cũng làm được.

• mày râu:

  nd. Chỉ giới đàn ông với ý cho là mạnh mẽ, hơn phụ nữ theo quan niệm thời phong kiến. Không chịu thua cánh mày râu.

• mặc cả:

  nđg. 1. Trả giá. Mặc cả từng đồng.
  2. Thảo luạn thêm bớt từng điều kiện, từng chi tiết trước khi thỏa thuận. Chấp nhận, không hề mặc cả. Mặc cả về chính trị giữa hai phe.

• mặc dầu (mặc dù):

  nl. Biểu thị sự trái ngược giữa điều kiện và sự việc để nhấn mạnh sự việc vẫn xảy ra. Mặc dầu thời tiết không thuận lợi vụ mùa vẫn bội thu.

• mặn :

  nt. 1.Có vị của muối. Nước mặn. Kiêng ăn mặn.
  2. Chỉ thức ăn có vị mặn trên mức bình thường. Canh mặn khó ăn. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước.
  3. Chỉ ăn uống có thịt cá, dùng thức ăn có nguồn gốc động vật, trái với ăn chay. Tiệc mặn. Ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối (tng).
  4. Tha thiết, đậm đà. Nghĩa mặn tình nồng.

• mẫu hậu:

  hd. Từ của con vua hay vua thời phong kiến gọi hoàng hậu hay hoàng thái hậu.

• mềm yếu:

  nt. Vì tình cảm chi phối mà thiếu kiên quyết. Tình cảm mềm yếu. Giây phút mềm yếu của lòng.

• mệnh:

  nd. Lời truyền bảo của vua, của bề trên thời phong kiến. Vâng mệnh vua. Thừa mệnh triều đình.

• mệnh phụ:

  hd. Người đàn bà được phong phẩm tước do chồng là quan lớn trong triều đình phong kiến.

• miễn dịch:

  hdg. 1. Chỉ cơ thể để kháng được với một bệnh nào đó.
  2. Theo pháp quy thời phong kiến, miễn thi hành lao dịch, quân dịch cho một số người.

• miễn sai:

  hdg. Cho được khỏi làm sưu dịch thời phong kiến.

• minh chủ:

  hd. Người đứng đầu một liên minh thời phong kiến.

• minh công:

  hd. Tiếng tôn xưng người có danh vị thời phong kiến.

• móc xích:

  nId. Đốt móc vào với các đốt khác trong một dây xích. IIđg. Nối liền thành chuỗi dắt dây với nhau. Móc xích các vấn đề, các sự kiện với nhau để tìm ra đầu mối.

• Mọi :

  nd. 1. Dân tộc ít người, theo quan điểm kỳ thị chủng tộc các thời phong kiến thực dân.
  2. Đày tớ theo quan điểm phong kiến. Làm mọi không công.

• mọt ruỗng:

  nt. Mọt đến mức rỗng cả bên trong, chỉ tình trạng thối nát từ bên trong của một chế độ, một tầng lớp xã hội. Cây gỗ đã mọt ruỗng. Triều đình phong kiến mọt ruỗng.

• mốc:

  nd.1. Cọc cắm để đánh dấu ranh giới. Cột mốc biên giới.
  2. Thời điểm hay sự kiện quan trọng đánh dấu giai đoạn trong một quá trình lịch sử. Cách mạng tháng Tám là một cái mốc quan trọng trong lịch sử Việt Nam.

• mồi:

  nd.1. Thức ăn, có thể là con vật, chim bắt để ăn, để nuôi con hay kiến tha về để dành. Hổ rình mồi. kiến tha mồi. Chim mớm mồi cho con. Rơi xuống biển làm mồi cho cá mập.
  2. Thức ăn móc vào lưỡi câu hay cho vào bẫy để nhử bắt. Cá đớp mồi. Chim tham mồi mắc bẫy.
  3. Con vật dùng để nhử bắt các con vật cùng loài. Chim mồi.
  4. Cái có sức quyến rũ người ta vào vòng bất lợi . Mồi phú quý. Dùng tiền bạc làm mồi lôi kéo.

• môi trường:

  hd. Toàn bộ những điều kiện tự nhiên và xã hội trong đó một con người hay sinh vật tồn tại và phát triển. Thích nghi với môi trường mới. Lớn lên trong một môi trường thuận lợi.

• môm :

  nd. Như Mom, ý kiến sâu kín.

• môn đăng hộ đối:

  ht. Tương xứng với nhau về địa vị xã hội và tài sản theo quan niệm về hôn nhân thời phong kiến.

• môn hạ:

  hd. Người làm tay sai,giúp việc cho một người quyền thế thời phong kiến.

• môn khách:

  hd. Người có tài năng được một gia đình quý tộc thời phong kiến nuôi dưỡng lâu dài trong nhà để dùng tài năng khi cần thiết.

• mở đầu:

  nđg. Khởi đầu một sự kiện sẽ tiếp tục. Đó là tiết mục mở đầu đêm biểu diễn.

• mở đường:

  nđg. Tạo ra hướng mới hay điều kiện thuận lợi cho một quá trình hoạt động. Việc phóng vệ tinh nhân tạo đã mở đường cho việc chinh phục vũ trụ.

• mới:

  nIt.1. Vừa làm ra chưa dùng hay dùng chưa lâu, chưa cũ. Áo mới. Ngôi nhà mới.
  2. Vừa có, vừa xuất hiện chưa lâu. Tin mới. Người bạn mới. Vợ chồng mới.
  3. Thích hợp với ngày nay, với xu thế tiến bộ. Con người mới. Cách làm ăn mới.
  IIl. Biểu thị quan hệ giữa hành động sắp trình bày với một sự kiện được cho là điều kiện của hành động ấy. Làm xong việc mới nghỉ. Có thực mới vực được đạo. Nửa đêm nó mới về.
  IIItr. Nhấn mạnh mức độ của một tình trạng. Cảnh mới đẹp làm sao!

• mới phải:

  np. Nhấn mạnh ý kiến đang phát biểu. Anh đừng đi mới phải.

• mũ cánh chuồn:

  nd. Mũ có hai cánh gài vào như cánh chuồn chuồn dùng cho các quan văn thời phong kiến.

• mục nát:

  nt. Hư nát, thối mục. Túp lều mục nát. Chế độ phong kiến mục nát.

• muôn tâu:

  nd. Từ mở đầu câu nói với vua thời phong kiến. Muôn tâu bệ hạ...

• mức sống:

  nd. Mức đạt được của các điều kiện sinh hoạt vật chất và tinh thần. Nâng cao mức sống của nhân dân.

• mưu sĩ:

  hd. Người bề tôi chuyên bày mưu hiến kế cho vua thời phong kiến.

• nam:

  dt. Một trong năm tước thời phong kiến (công, hầu, bá, tử, nam).

• nàng:

  nđ&lo.1. Từ chỉ hay gọi người phụ nữ trẻ tuổi được yêu quý, tôn trọng. Ước gì anh lấy được nàng... (cd). Nàng công chúa. Nàng dâu.
  2. Người con gái nhà quý tộc (lang) Mường thời phong kiến.

• nàng hầu:

  nd. Vợ lẽ coi như con hầu trong gia đình quyền quý thời phong kiến.

• này:

  nIch. Biểu thị ý người, sự vật, địa điểm, thời điểm đang nói ở ngay trước mặt hay tựa như ở ngay trước mặt. Cái này đẹp. Anh này tôi không quen. Việc này tôi không biết.
  IItr. 1. Biểu thị ý nhấn mạnh tính cụ thể của nhiều vật, nhiều sự kiện kể thành một loạt. Này kẹo, này bánh, này chè, này thuốc lá, đủ cả. Đẹp này, học giỏi này, thông minh này, người như thế ai mà không thích?
  2. Biểu thị ý nhấn mạnh điều cụ thể vừa nêu ra. Làm thế này này! Mày có đi không này?
  IIIc. Có tác dụng như gọi người đối thoại. Này, cầm lấy.

• nảy sinh:

  nđg. Sinh ra trong một quá trình. Sáng kiến nảy sinh trong cạnh tranh.

• nắm:

  nIđg.1. Co các ngón tay vào lòng bàn tay và giữ chặt lại thành một khối. Nắm tay lại mà đấm.
  2. Cho vào lòng bàn tay rồi bóp chặt lại. Nắm cơm mang đi ăn đường.
  3. Giữ chặt trong bàn tay. Nắm lấy sợi dây. Nắm tay nhau cùng ca múa.
  4. Làm cho mình có được để dùng. Nắm vững kiến thức. Nắm lấy thời cơ.
  IId.1. Bàn tay nắm lại thành một khối. To bằng nắm tay.
  2. Lượng vật rời có thể nắm được trong lòng bàn tay. Bốc một nắm gạo. Vơ đũa cả nắm.
  3. Lượng nhỏ bé, không đáng kể. Nắm xương tàn.

• năng lực:

  hd.1. Những điều kiện được tạo hoặc vốn có để làm một việc gì. Năng lực tư duy của con người.
  2. Khả năng đủ để làm tốt một công việc. Năng lực chuyên môn. Năng lực tổ chức.

• năng nhặt chặt bị:

  nđg. Siêng năng, chịu khó kiên trì làm lụng, tích góp dần thì sẽ đạt kết quả tốt.

• nâng khăn sửa túi:

  nđg. Chăm sóc phục vụ chồng theo quan niệm thời phong kiến.

• nể :

  nđg. Vì, kiêng dè. Nể bạn. Nể lời phải đi.

• nếu:

  nl.1. Biểu thị giả thiết hay điều kiện. Nếu xong sớm thì được thưởng. Nếu có thể được, anh giúp tôi nhé!
  2. Kết hợp với thì ở vế sau, chỉ quan hệ tương ứng giữa hai sự việc có thật. Nếu việc này dở thì việc kia cũng chẳng hay. Nếu nó dốt văn thì trái lại nó giỏi toán.
  3. Phối hợp với “thì là”, “tức thì là” ở vế sau, biểu thị quan hệ giải thích. Nếu mai tôi không đến thì là tôi bận. Nếu giờ này nó chưa về thì tức là có gì bất thường.

• ngả vạ:

  nđg. Bắt người vi phạm phải nộp phạt cho làng, theo tục lệ ở nông thôn thời phong kiến. Làng ngả vạ người chửa hoang.

• ngâm tôm:

  nđg. 1. Nhục hình thời phong kiến trói cong người lại rồi dìm dưới nước như ngâm con tôm.
  2. Giữ lại quá lâu không giải quyết. Vụ khiếu nại bị ngâm tôm, không giải quyết.

• nghè :

  nd. Bậc tiến sĩ thời phong kiến. Chưa đỗ ông nghè, đã đe hàng tổng (tng).

• nghệ nhân:

  hd. Người chuyên biểu diễn một bộ môn nghệ thuật hay làm một nghề thủ công mỹ nghệ, có tài nghệ cao. Nghệ nhân trồng hoa kiểng (cây cảnh).

• nghĩ bụng:

  nđg. Suy nghĩ về một vấn đề với ý kiến của mình nhưng không nói ra.

• nghĩ lại:

  nđg. Suy nghĩ, xem xét lại để thay đổi ý kiến, thái độ. Mong ông nghĩ lại cho.

• nghị lực:

  hd. Sức mạnh tinh thần tạo sự kiên quyết trong hành động. Một người giàu nghị lực.

• nghi trượng:

  hd. Vật trang hoàng bày nơi cung thất, dinh thự hay dũng khí các quan thời phong kiến đi đường, như tàn, cờ, quẹt v.v...

• nghi vấn:

  hIđg. Nghi ngờ và thấy cần xem xét, giải đáp. Nêu ra một số điều nghi vấn.
  IIt. 1. Chỉ hình thức cần nêu ra một câu hỏi để yêu cầu trả lời. Câu nghi vấn.
  2. Dùng để hỏi, theo ngữ pháp. Chỉ định từ nghi vấn dùng với danh từ để hỏi về người vật hay sự kiện; đại từ nghi vấn thay cho danh từ để hỏi.

• nghĩa là:

  nđg. Chỉ rõ nội dung của một từ, một việc, một sự kiện. Chiến tranh nghĩa là tàn phá, giết chóc.

• nghiêm chỉnh:

  ht. Theo đúng phép tắc, quy định. Ngồi nghiêm chỉnh. Phát biểu ý kiến một cách nghiêm chỉnh.

• nghiêng :

  nIt. 1. Lệch về một bên. Mặt nền nghiêng. Viết chữ nghiêng. Nằm nghiêng. Nhìn nghiêng.
  IIđg. 1. Làm cho nghiêng về một bên. Nghiêng đầu chào.
  2. Ngả về một phía. Nghiêng về ý kiến tán thành.

• ngoài:

  nId. 1. Phía không ở trong một vị trí. Nhìn ra ngoài. Đi ra ngoài.
  2. Phía bề mặt đập ngay vào mắt. Mặt ngoài của tủ.
  3. Phía vị trí xa trung tâm hơn. Nhà ngoài. Vòng trong vòng ngoài.
  4. Vùng địa lý gần với phía Bắc so với một vị trí nào đó trong nước Việt Nam. Ra ngoài Hà Nội rồi vào Huế. Quà của bạn bè ngoài này gởi biếu trong đó.
  5. Khoảng thời gian sau một thời điểm. Ra ngoài Tết .
  6. Phạm vi không nằm trong quy định hay dự kiến. Học ngoài giờ. Kết quả ngoài mong muốn.
  7. Thuộc phạm vi khác cái được xác định. Ngoài tiền lương, không có thu nhập nào khác.
  IIgi. Biểu thị vị trí ở ngoài sự vật được nói đến. Ngoài Bắc đang mùa mưa.

• ngoại cảnh:

  hd. 1. Những điều kiện bên ngoài đối với đời sống sinh vật. Khí hậu là điều kiện ngoại cảnh quan trọng đối với cây trồng.
  2. Điều kiện khách quan nói chung.

• ngoan cường:

  ht. Kiên quyết và bền bỉ chiến đấu đến cùng. Tinh thần chiến đấu ngoan cường.

• ngổ :

  nt&p. Táo bạo, không kiêng nể. Ăn nói rất ngổ.

• ngôn luận:

  hdg. Phát biểu bày tỏ ý kiến về những vấn đề xã hội, chính trị, kinh tế ... một cách công khai, rộng rãi. Quyền tự do ngôn luận. Cơ quan ngôn luận.

• ngũ giác đài:

  hd. Đài kiến trúc theo hình năm góc dùng làm trụ sở của bộ quốc phòng Mỹ; thường dùng chỉ bộ quốc phòng Mỹ.

• nguyên:

  nd. Người đưa đơn kiện trước tòa án. Nguyên nói nguyên phải, bị nói bị hay (tng).

• nguyên cáo:

  hd. Người đứng ra thưa kiện. Nguyên cáo dân sự.

• nguyên đơn:

  hd. Người đứng đơn thưa kiện.

• nguyên nhân:

  hd. Duyên do, cái làm sinh ra một sự kiện. Nguyên nhân thắng lợi.

• nguyên tố:

  hd. 1. Yếu tố đầu tiên cấu thành sự vật, sự kiện, hiện tượng. Con người là nguyên tố quyết định.
  2. Nguyên tố hóa học (nói tắt).

• nha:

  nd. Cơ quan hành chính cấp cao trong chính quyền trước kia, tương đương với tổng cục. Nha Thông tin. Nha kiến thiết.

• nhã nhạc:

  hd. Nhạc tấu trong việc tế tự, tỏ ra nghi lễ trang nghiêm, thời phong kiến.

• nhận định:

  hdg. Đưa ra ý kiến có tính chất đánh giá, dự đoán về một sự kiện. Nhận định tình hình.

• nhận thầu:

  nđg. Nhận công tác xây dựng hay làm dịch vụ, căn cứ vào giá cả và các điều kiện trong hợp đồng giữa hai bên.

• nhận xét:

  nđg. Đưa ra ý kiến có xem xét và đánh giá về một đối tượng. Nhận xét về một tác phẩm.

• nhất định:

  hIp. Chắc chắn, không thể khác. Ngày mai nhất định xong. Nhất định anh ấy sẽ đến.
  IIđg. Quyết định dứt khoát, không thay đổi ý kiến. Việc ấy chúng tôi đã nhất định rồi.
  IIIt.1. Có tính chất xác định rõ ràng. Ngồi vào chỗ nhất định. Họp vào một ngày nhất định.
  2. Ở mức độ không cao nhưng có thể chấp nhận. Chưa thành công nhưng cũng đạt những kết quả nhất định.

• nhất lãm:

  ht. Chỉ một sự kiện phức tạp để trông qua một lượt thì biết được đại khái. Bảng nhất lãm lịch sử văn học Việt Nam.

• nhất tâm:

  hIt. Cùng một lòng. Trên dưới nhất tâm.
  IIp. Trước sau như một, kiên quyết. Nhất tâm theo Cách mạng.

• nhất thiết:

  hp.1. Dứt khoát phải như thế, không thể khác được. Ngày mai nhất thiết phải giải quyết xong.
  2. Không thay đổi ý kiến. Nhất thiết từ chối.

• nhẹ nhõm:

  nt.1. Rất nhẹ, đến mức gây cảm giác như không có trọng lượng. Gánh rơm nhẹ nhõm như không.
  2. Có hình dáng, đường nét thanh thoát, khiến thích nhìn. Tòa nhà có kiến trúc nhẹ nhõm, thanh thoát.
  3. Có cảm giác thoải mái, không vướng bận. Lo xong việc, nhẹ nhõm cả người.

• nhiệt đới hóa:

  hdg. Làm cho những thứ sản xuất ở xứ lạnh thích hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới.

• nhiêu:

  nd. Chức vị được miễn tạp dịch, phải bỏ tiền ra mua ở làng xã thời phong kiến. Mua nhiêu cho chồng.

• nho giáo:

  hd. Hệ thống các nguyên tắc đạo đức chính trị, do Khổng Tử sáng lập, để duy trì trật tự của xã hội phong kiến.

• nho sĩ:

  hd. Nhà nho, trí thức trong xã hội phong kiến.

• nhồi nhét:

  nđg.1. Dồn nhét quá nhiều. Nhồi nhét đầy xe.
  2. Bắt đầu óc tiếp nhận quá nhiều kiến thức. Bị nhồi nhét đủ thứ triết lý lỗi thời.

• nhơn nhơn:

  nt. Trâng tráo, không kiêng sợ gì. Nhơn nhơn còn đứng chôn chân giữa trời (Ng. Du).

• nhượng bộ:

  hdg.1. Chịu để cho đối phương lấn tới. Không nhượng bộ trước những yêu sách vô lý.
  2. Chỉ quan hệ giữa mệnh đề phụ và mệnh đề chính khi mệnh đề phụ nêu sự kiện đáng lý ngăn cản, không để xảy ra sự kiện phô diễn ở mệnh đề chính. Tuy ốm nặng, anh ấy vẫn lạc quan.

• nhường lời:

  nđg. Để cho người khác nói, phát biểu ý kiến.

• niên biểu:

  hd. Bảng ghi các năm xảy ra những sự kiện lịch sử đáng chú ý.

• niên đại:

  hd. Thời đại, năm tháng liên quan đến một sự kiện lịch sử. Xác định niên đại thời kỳ Hùng Vương.

• nọc:

  nId. 1. Cọc đóng xuống đất để buộc ngwòi căng ra mà đánh, theo một hình phạt thời phong kiến.
  2. Cọc cắm xuống đất để cho cây thân leo bám vào. Nọc trầu.
  IIđg. Căng người ra để đánh đòn. Nọc ra đánh cho một trận.

• nói :

  nđg.1. Phát ra thành tiếng thành lời để diễn đạt một nội dung nhất định. Nghĩ sao nói vậy. Nói mãi, nó mới nghe.
  2. Sử dụng một ngôn ngữ. Nói tiếng Anh. Nói giọng Nam Bộ.
  3. Có ý kiến chê bai. Làm đừng để cho ai nói.
  4. Trình bày thơ bằng cách nói theo một giọng điệu nhất định. Nói thơ Lục Vân Tiên. Hát nói.
  5. Thể hiện, diễn đạt một nội dung nào đó. Những con số nói lên một phần sự thật.
  6. Dạm hỏi, làm lễ hỏi. Gia đình đã đi nói con Út cho thằng Ba.

• nói chuyện:

  nđg.1. Nói với nhau điều này, điều khác một cách tự nhiên. Vừa đi vừa nói chuyện.
  2. Tỏ thái độ, cho biết rõ ý kiến. Rồi tôi sẽ nói chuyện với anh.
  3. Trình bày vấn đề gì một cách có hệ thống trước đông người. Buổi nói chuyện thời sự.

• nói ra nói vào:

  nđg. Nói đi nói lại, với nhiều ý kiến khác nhau nhưng đều không tán thành hay chê bai.

• nô tì:

  hd.. Đầy tớ hay nô lệ phục dịch trong nhà hay ở điền trang của quý tộc thời phong kiến. Bị bán làm nô tì.

• nội dung:

  hd.. Cái chứa ở trong. Nội dung tờ báo. Nội dung vụ kiện. Nội dung một thỏa ước.

• nông :

  nt.1. Không sâu, cạn. Ao nông. Bát nông lòng.
  2. Hời hợt, không sâu sắc. kiến thức nông. Suy nghĩ còn nông.

• nơi :

  nId.1. Phần không gian liên quan đến sự vật hay sự kiện. Nơi ăn ở. Tìm khắp nơi không thấy.
  2. Chỗ, người yêu thương hay cưới hỏi. Cháu nó đã có nơi nào chưa?
  IIgi. Như ở. Đặt hy vọng nơi các anh.

• nữ tì:

  hd.. Đầy tớ gái trong các gia đình quyền quý thời phong kiến.

• ổ :

  hd.1. Nơi trải rơm rạ, cỏ, để nằm cho êm hoặc để đẻ. Ổ chim. Ổ gà. Ổ kiến.
  2. Đàn động vật con sinh trong cùng một ổ. Gà cùng một ổ.
  3. Nơi tụ tập của những người xấu, vật độc hại. Ổ buôn lậu. Ổ vi trùng.
  4. Nơi bố trí tập trung lực klượng chiến đấu. Ổ chiến đấu. Lọt vào ổ phục kích.
  5. Vật có hình tròn như cái ổ. Ổ bánh nướng. Ổ bánh mì.
  6. Đùm bánh xe. Cũng gọi Vòng bi.

• ô lại:

  hd. Bọn nha lại tham nhũng thời phong kiến. Tham quan ô lại.

• ối :

  nt. Nhiều quá mức dự kiến. Còn ối việc phải làm.

• ông :

  nd.1. Người đàn ông sinh ra hay thuộc thế hệ sinh ra cha mẹ mình. Ông nội. Ông ngoại. Ông chú. Hai ông cháu.
  2. Từ để gọi người đàn ông đứng tuổi hay được kính trọng. Ông lão. Ông giáo.
  3. Từ người đàn ông tự xưng khi tức giận hay muốn tỏ vẻ trịch thượng, hách dịch. Rồi sẽ biết tay ông.
  4. Từ để gọi người đàn ông hàng bạn bè hay đàn em với giọng thân mật. Ông bạn trẻ. Nhờ ông giúp một tay.
  5. Từ để gọi vật được tôn kính hay kiêng sợ. Ông trăng. Ông táo. Ông ba mươi.

• phác thảo:

  hdg. Viết một bản thảo sơ lược hay dựng một bản mẫu bằng những đường nét cơ bản, trình bày một dự kiến sáng tác văn học, nghệ thuật. Phác thảo xong bức tranh. Phác thảo để cương quyển sách.

• phạm húy:

  hdg. Phạm đến tên húy của người bề trên, điều phải kiêng theo tục lệ thời phong kiến. Đi thi hội, làm bài văn sách phạm húy, bị đánh hỏng.

• phạm vi:

  hd. Khoảng có giới hạn của một hoạt động, một sự kiện. Phạm vi ảnh hưởng. Mở rộng phạm vi hoạt động.

• phản ảnh:

  hdg. Trình bày với người có trách nhiệm những sự kiện thực tế. Phản ảnh ý kiến của quần chúng lên cấp trên.

• phản ánh:

  hd.1. Cho thấy hình ảnh của một sự kiện. Nghệ thuật phản ánh cuộc sống.
  2. Như Phản ảnh.

• phản bác:

  hdg. Dùng lý lẽ bác bỏ ý kiến, quan điểm của người khác.

• phản đối:

  hdg. Chống lại. Phản đối biện pháp độc tài.Ý kiến phản đối.

• phản phong:

  hdg. Chống phong kiến. Cách mạng có hai nhiẹem vụ phản đế phản phong.

• phản ứng tự vệ:

  nd. Phản ứng tự nhiên của cơ thể để tự bảo vệ trước sự kiện hay cử chỉ đe dọa.

• phanh thây:

  nđg. Hình phạt tử tội thời phong kiến bằng cách buộc chân tay vào bốn con ngựa hay voi rồi cho chúng chạy ra bốn phía.

• phát biểu:

  hdg. Bày tỏ, biểu lộ. Phát biểu ý kiến.

• phát canh:

  hdg. Cho người canh tác trên ruộng của mình để thu tô thời phong kiến.

• phát kiến:

  hd. Điều phát hiện có ý nghĩa quan trọng về khoa học. Những phát kiến địa lý của thế kỷ XV-XVI.

• phát ngôn:

  hdg. Phát biểu ý kiến, quan điểm một cách chính thức, thay mặt một nhân vật hay một tổ chức. Người phát ngôn của bộ ngoại giao.

• phát ngôn nhân:

  hd. Người thay mặt để bày tỏ ý kiến quan điểm của một chính phủ hay một tổ chức.

• phe giáp:

  nd. Tập hợp những người cùng một xóm trong làng thời phong kiến. Làng ấy có tất cả bốn phe giáp.

• phê:

  nđg.1. Ghi ý kiến nhận xét, đánh giá. Phê học bạ. Phê bài văn.
  2. Phê bình (nói tắt). Phê và tự phê.

• phiếu :

  nd.1. Tờ giấy rời có cỡ nhất định ghi những chi tiết liên quan đến sự sắp xếp, phân loại. Phiếu thư viện. Phiếu điều tra xã hội.
  2. Tờ giấy ghi nhận một quyền lợi cho người sử dụng. Phiếu nhận tiền. Phiếu đi nghỉ mát.
  3. Tờ giấy biểu thị ý kiến trong cuộc bầu cử hay biểu quyết của từng cá nhân. Phiếu bầu cử. Kiểm phiếu. Số phiếu thuận.

• phim tài liệu:

  nd. Phim chuyện ghi lại những hình ảnh, sự kiện có thật nhằm phản ánh các họat động trong cuộc sống.

• phó bảng:

  hd. Học vị của người đỗ khoa thi đình sau tiến sĩ, thời phong kiến.

• phó sứ:

  hd.1. Người làm phó cho chính sứ trong một đoàn đi sứ thời phong kiến.
  2. Người làm phó cho công sứ ở một tỉnh thời Pháp bảo hộ.

• phó thự:

  hdg. Ký phụ vào một văn kiện để có hiệu lực thi hành sau khi Tổng Thống hay Thủ Tướng đã ký.

• phóng ảnh:

  hd. Ảnh phóng, in ra. Phóng ảnh của một văn kiện.

• phong kiến:

  hId. 1. Chế độ phong kiến (nói tắt). Tư tưởng chống phong kiến.
  2. Những người thuộc giai cấp thống trị trong chế độ phong kiến. Phong kiến cấu kết với đế quốc.
  IIt. Thuộc về chế độ hoặc giai cấp phong kiến. Lối bóc lột phong kiến. Anh ấy còn phong kiến lắm.

• phong thổ:

  hd. Những điều kiện khí hậu của một vùng đối với đời sống con người. Chưa quen phong thổ.

• phỏng vấn:

  hdg. Hỏi ý kiến để công bố trước dư luận. Cuộc phỏng vấn bộ trưởng bộ ngoại giao.

• phổ thô:

  ngit.1. Có tính chất thông thường, không có gì đặc biệt, không chuyên môn. kiến thức phổ thông. Lối viết phổ thông, dễ hiểu.
  2. Như Phổ biến. Nhu cầu phổ thông của nhân dân.
  IId. Bậc học gồm phổ thông cơ sở và phổ thông trung học. Các trường phổ thông.

• phu :

  nd.1. Người lao động bị bắt đi làm lao dịch thời phong kiến, thực dân. Đi phu. Lý trưởng bắt phu.
  2. Người lao động chuyên làm những việc nặng nhọc để sinh sống thời thực dân. Phu kéo xe. Phu mỏ. Phu đồn điền.

• phú hào:

  hd. Giàu và thế lực ở nông thôn thời phong kiến. Giai cấp phú hào.

• phụ kiện:

  hd. Bộ phận hay chi tiết phụ nhưng cần thiết cho máy móc, thiết bị. Cần thay một vài phụ kiện.

• phu quân đ:

  dt. Tiếng vợ gọi chồng trong gia đình quyền quý thời phong kiến.

• phu tử đ:

  dt. Tiếng tôn xưng học trò gọi thầy thời phong kiến, thường dùng gọi Khổng Tử. Khổng phu tử.

• phường :

  nd.1. Tổ chức gồm những người cùng làm một nghề thời phong kiến. Phường vải. Phường cấy.
  2. Đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, tổ chức theo khu vực dân cư ở đường phố, dưới quận. Ủy ban nhân dân phường.

• phương án:

  hd. Dự kiến về cách thức, trình tự tiến hành một công việc. Lập phương án tác chiến.

• phường hội:

  hd. Tổ chức của thợ thủ công cùng nghề liên kết để bảo vệ quyền lợi nghề nghiệp thời phong kiến.

• quá trình:

  hd. Trình tự diễn biến của một sự kiện. Quá trình sinh trưởng của cây lúa.

• quan:

  nd. Viên chức có quyền hành thời phong kiến, thực dân. Quan văn, quan võ. Thăng quan.

• quan chức:

  hd. Người có chức vụ cao trong bộ máy nhà nước phong kiến hay tư bản. Một quan chức của bộ ngoại giao.

• quan điểm:

  hd.1. Điểm xuất phát quy định phương hướng suy nghĩ, cách xem xét và hiểu các hiện tượng, các vấn đề. Quan điểm giai cấp. Quan điểm quần chúng.
  2. Cách nhìn, cách suy nghĩ, ý kiến. Trình bày quan điểm về vấn đề nêu ra.

• quan liêu:

  hId. Như Quan lại. Bộ máy quan liêu phong kiến.
  IIt. Thiên về dùng mệnh lệnh, giấy tờ, xa rời quần chúng. Tác phong quan liêu.

• quan phụ mẫu:

  nd. Quan như cha mẹ của dân theo quan niệm phong kiến (ý mỉa mai).

• quan quân:

  hd. Quân đội của nhà nước phong kiến. Quan quân lên đường.

• quảng trường:

  hd. Khu đất rộng trong thành phố, chung quanh thường có những kiến trúc thích hợp. Quảng trường Ba Đình ở Hà Nội.

• quân cấp:

  hdg. Cấp ruộng đất theo đầu người do nhà nước thời phong kiến. Quân cấp công điền. Nhận ruộng quân cấp.

• quân điền:

  hdg. Chia cấp ruộng đất công theo đầu người, thời phong kiến.

• quân tử:

  hd.1. Người có tài có đức trong thời phong kiến ở Trung Quốc.
  2. Người có nhân cách cao thượng, đối lập với tiểu nhân.
  3. Từ phụ nữ thời trước dùng để gọi người yêu, chồng hay người đàn ông được tôn trọng. Trách người quân tử bạc tình ... (cd).

• quốc sư:

  hd.1.Chức phong cho thầy dạy học của thái tử.
  2. Chức phong cho mưu sĩ của vua thời phong kiến.

• quở :

  nđg.1. Trách cứ, phê phán. Lý trưởng bị quan phủ quở.
  2. Nhận xét có ý chê bai. Ai cũng quở là anh ấy dạo này gầy quá.
  3. Khen về sức khỏe của trẻ em, là điều người ta kiêng kỵ. Đừng quở là cháu béo tốt.

• quở quang:

  nđg. Nói gở bằng những lời khen mà người ta kiêng kỵ. Cô ấy rất mê tín, cố tránh cho con những tiếng quở quang.

• quý báu:

  ht. Có giá trị lớn, đáng được tôn trọng. Đóng góp nhiều ý kiến quý báu.

• quyết chiến:

  hdg. Kiên quyết chiến đấu. Tinh thần quyết chiến quyết thắng. Trận quyết chiến chiến lược.

• quyết liệt:

  ht. Mạnh mẽ và kiên quyết. Trận đánh đã đến hồi quyết liệt.

• ra :

  nIđg.1. Di chuyển về phía ngoài, đến nơi rộng hơn hay về phía Bắc trong phạm vi nước Việt Nam. Ra đồng. Ra ga. Từ Đà Nẵng ra Huế. Ra ứng cử.
  2. Tách đi khỏi một môi trường. Bệnh nhân ra viện. Ra ở riêng. Ra trường đang xin việc.
  3. Chỉ cây cối nảy sinh một bộ phận. Cây ra lá, ra hoa.
  4. Nêu cho người khác biết để chấp nhận, để thực hiện. Ra đề thi. Ra điều kiện.
  5. Thành, thành hình. Ăn cho ra bữa. Chẳng ra gì cả.
  6. Biểu hiện đúng với tính chất, ý nghĩa. Sống cho ra sống. Làm ra làm, chơi ra chơi.
  7. Qua khỏi một khoảng thời gian. Ra Tết. Ra tháng.
  IIp. Biểu thị phương hướng, kết quả, sự biến đổi. Mở ra. Bung ra. Nhìn ra biển. Tìm ra. Tính không ra. Nhận ra khuyết điểm. Ngày càng đẹp ra. Bệnh ra. Cứ trơ ra không biết xấu hổ.
  IIIgi. Biểu thị một điều kiện giả thiết. Xoàng ra, năng suất cũng được 5 tấn. Ít ra cũng cả trăm người.
  IVc. Biểu thị sự ngạc nhiên nhận thấy. À, ra thế! Ra nó chỉ hứa để đánh lừa.

• rằng:

  nIđg. Nói. Chẳng nói, chẳng rằng.
  IIgi. Biểu thị nội dung làm rõ điều vừa nói. Tôi tin rằng anh ấy làm việc tốt. Có ý kiến rằng ...

• râm ran:

  nt.1. Nhộn và rộn rã. Tiếng cười nói râm ran.
  2. Có một cảm giác đang lan tỏa ra trong cơ thể. Ngứa râm ran như kiến bò. Mặt nóng râm ran lên.

• riện:

  nd. Loại kiến nhỏ mà hôi. kiến riện.

• rợ :

  nd. Chỉ chung các bộ tộc lạc hậu theo cách miệt thị thời phong kiến. Rợ Hung Nô.

• rơi rụng:

  nđg. Rơi từ cành xuống, mất dần đi. Hoa rơi rụng đầy sân. kiến thức không sử dụng đã rơi rụng dần.

• rút lui:

  nđg. Rời bỏ vị trí, rút về. Chặn đường rút lui của địch. Rút lui ý kiến.

• sách vở:

  nId. Nói chung về sách, tài liệu học tập nghiên cứu. Vùi đầu trong sách vở.
  IIt. Quá lệ thuộc vào sách vở. kiến thức sách vở.

• sai dịch:

  hd.1. Việc lao động bắt buộc ở cửa công, thời phong kiến.
  2. Người phải làm sai dịch.

• sai nha:

  hd. Người làm việc vặt ở cửa công thời phong kiến.

• sáng kiến:

  hd. Y kiến mới, làm cho công việc tiến hành tốt hơn.

• sau khi:

  nl. Biểu thị liên hệ về thời gian giữa hai sự kiện kế tiếp. Sau khi gặp anh, anh ấy sẽ đi.

• sấm:

  nd. Lời dự đoán có tính chất thần bí về sự kiện tương lai quan hệ đến xã hội, dân tộc. Sấm Trạng Trình.

• sâu sắc:

  nt.1. Có tính chất đi vào chiều sâu, vào bản chất, có ý nghĩa quan trọng, lâu dài. Ý kiến sâu sắc. Biến đổi sâu sắc. Mâu thuẫn sâu sắc.
  2. Rất sâu trong lòng, không phai nhạt. Tình yêu sâu sắc. Kỷ niệm sâu sắc.

• sĩ :

  nd.1. Người trí thức trong thời phong kiến. Kẻ sĩ. Các tầng lớp sĩ, nông, công, thương.
  2. Tên gọi quân cờ hay quân bài đứng hàng thứ hai sau tướng. Bộ ba tướng sĩ tượng.

• sĩ tử:

  hd. Học trò đi thi thời phong kiến.

• soái :

  nd. Tướng tổng chỉ huy quân đội thời phong kiến. Lá cờ soái.

• soạn thảo:

  hdg. Thảo ra văn kiện quan trọng, có tính chất chính thức. Ủy ban soạn thảo hiến pháp.

• sót:

  nt. Còn thiếu một vài phần do sơ ý hay quên. Viết sót một chữ. Còn sót lại mấy kiện hàng.

• sổ vàng:

  nd. Sổ ghi trang trọng tên những người có đóng góp, có công lao, hay ý kiến, cảm tưởng, những người được coi trọng. Ghi tên vào sổ vàng cứu trợ nạn nhân. Ghi cảm tưởng vào sổ vàng.

• sông nước:

  nd. Sông về mặt cảnh thiên nhiên hay điều kiện sinh sống của con người. Cảnh sông nước nên thơ. Thạo nghề sông nước.

• sơ đẳng:

  ht. Bậc đầu, cấp thấp nhất. Những kiến thức sơ đẳng.

• sơ khảo:

  hdg. Chấm thi lần đầu trong các khoa thi thời phong kiến.

• sơ kiến:

  hdg. Gặp nhau lần đầu. Buổi sơ kiến.

• sơn trại:

  hd. Trại lập ra ở vùng rừng núi là nơi tập hợp những người chống triều đình phong kiến hay chống trật tự cũ thời xưa.

• súc :

  nd.1. Khúc, khối to còn nguyên. Súc gỗ. Súc thịt.
  2. Khối gồm nhiều tấm vải hay nhiều buộc sợi. Một kiện nhiều súc vải. Súc sợi.

• sứ bộ:

  hd. Phái bộ đi sứ thời phong kiến.

• sử ca:

  hd. Văn vần kể về những sự kiện và nhân vật lịch sử.

• sự kiện:

  hd. Sự việc ít nhiều quan trọng. Những sự kiện lịch sử đáng ghi nhớ.

• sử thi:

  hd. Tác phẩm lớn miêu tả sự nghiệp của những người anh hùng và các sự kiện lịch sử lớn. Thiên sử thi.

• sưu:

  nd.1. Công việc lao động nặng nhọc mà từ mười tám đến sáu mươi tuổi thời xưa phải làm cho nhà nước phong kiến.
  2. Khoản tiền mà đàn ông từ mười tám đến sáu mươi tuổi phải nộp hằng năm cho các nhà nước phong kiến, thực dân. Nộp sưu.

• tái thiết:

  hdg. kiến thiết lại. Tái thiết dinh thự bị chiến tranh tàn phá.

• tam tòng:

  hd. Nguyên tắc lễ giáo phong kiến, bắt người đàn bà ở nhà phải phục tùng cha, khi lấy chồng phải theo chồng, chồng chết phải theo con trai.

• tạm ước:

  hd. Điều ước tạm ký kết, tạo điều kiện để đi đến điều ước chính thức, giải quyết toàn bộ sự việc.

• tàn tạ:

  ht. Tàn, úa héo, rơi rụng. Sắc đẹp tàn tạ. Thời kỳ tàn tạ của chế độ phong kiến.

• tạo :

  nđg. Làm cho từ không có trở thành có và tồn tại. Tạo giống lúa mới. Tạo điều kiện.

• táp :

  nđg. Héo úa vì điều kiện sinh trưởng bất thường. Rét quá, mạ táp hết.

• tạp dịch:

  hd.1. Việc lao động phu phen mà người dân phải làm không công ở thời phong kiến, thực dân.
  2. Như Tạp vụ.

• tạp tụng:

  hdg. Việc kiện lặt vặt. Tòa tạp tụng.

• tẩn mẩn:

  nt&p. Quá tỉ mỉ, vụn vặt, một cách rất kiên nhẫn. Tẩn mẩn xếp lại các tờ báo cũ. Dặn dò tẩn mẩn.

• tập quyền:

  ht. Tập trung, dồn quyền hành vào một nơi. Chế độ phong kiến tập quyền.

• tấp tểnh:

  nđg. Lăm le làm điều mà mình chưa có điều kiện để làm. Chưa chi đã tấp tểnh làm sang.

• tất yếu:

  ht&p. Phải như thế, không khác được. Có áp bức thì tất yếu có đấu tranh. Điều kiện tất yếu.

• tê tê:

  nd. Thú cỡ trung bình, mõm nhọn, không răng, thân có vẩy sừng, đào hang dưới đất để ăn kiến, mối.

• tên húy:

  nd. Tên cha mẹ đặt cho từ lúc nhỏ khi trưởng thành được thay bằng tên khác và kiêng không nhắc đến theo tục lệ.

• tha:

  nđg.1. Thả ra, không giam giữ. Quan tha, ma bắt (tng).
  2. Bỏ qua, không trừng phạt. Tha tội. Tha lỗi.
  3. Ngậm vào miệng đem đi, mang theo. kiến tha lâu đầy tổ (tng). Tha về nhà đủ thứ.

• thả hổ về rừng:

  nđg. Vô tình tạo điều kiện cho kẻ ác hoành hành.

• thách:

  nđg.1. Đưa ra điều kiện để tranh hơn thua. Thách đấu gươm.
  2. Nói quá giá định bán. Nói thách.

• thám hoa:

  dt. Bậc đỗ thứ ba trong khoa thi đình thời phong kiến.

• tham khảo:

  hdg. Khảo cứu, tìm tòi. Sách tham khảo: sách dùng trong việc khảo cứu, tìm tòi. Tham khảo ý kiến nhiều người.

• tham luận:

  hđgI. Phát biểu ý kiến đã chuẩn bị trước. Ý kiến tham luận trong hội nghị. IId. Bài tham luận. Đọc tham luận.

• thánh giá:

  hd. Xe vua đi thời phong kiến.

• thánh hiền:

  hd. Các bậc thánh, bậc hiền được các đời sau trong xã hội phong kiến tôn sùng. Đọc sách thánh hiền.

• thành kiến:

  hId.. Ý kiến không hay sẵn có trong đầu và khó thay đổi. Có thành kiến với người nào.
  IIđg. Có thành kiến. Không nên thành kiến với người phạm sai lầm.

• thành lũy:

  hd. Công trình kiên cố để bảo vệ một vị trí. Tiến công vào thành lũy của chủ nghĩa thực dân.

• thay đổi:

  nđg. Thay cái này bằng cái khác. Thay đổi ý kiến. Thay đổi cách làm.

• thăm dò:

  nđg.1. Tìm hiểu để biết ý kiến, thái độ. Thăm dò dư luận.
  2. Tìm hiểu để đánh giá trữ lượng, chất lượng khoáng sản, cấu trúc địa chất. Thăm dò địa chất.

• thẳng:

  np.1. Theo một hướng nhất định mà tới. Cứ thẳng một đường mà đi.
  2. Không kiêng nể, che giấu. Nói thẳng.
  3. Liên tục trong suốt một thời gian. Đi thẳng một mạch về nhà. Ngủ thẳng một giấc.
  4. Trực tiếp, không qua trung gian. Lúa gieo thẳng không qua khâu làm mạ. Bảo thẳng anh ta.
  5. Ngay và dứt khoát. Bị mắng hắn cút thẳng.

• thăng quan tiến chức:

  hdg. Được lên chức (nói về quan lại viên chức các thời phong kiến thực dân).

• thẳng ruột ngựa:

  nt. Có sao nói vậy, không kiêng nể, không giấu giếm.

• thẩm cứu:

  hdg. Thầm xét một vụ án. Thẩm cứu một vụ kiện.

• thẩm quyền:

  hd.1. Quyền xem xét để định đoạt theo pháp luật. Đề án đã được cơ quan thẩm quyền phê duyệt.
  2. Tư cách về chuyên môn được thừa nhận để có ý kiến, có tính chất quyết định về một vấn đề. Hỏi ý kiến những nhà chuyên môn có thẩm quyền.

• thâm thúy:

  ht. Tinh suốt, sâu sắc về tư tưởng. Ý kiến thâm thúy. Nụ cười thâm thúy.

• thân binh:

  hd. Quân hộ vệ quan to thời phong kiến; riêng chỉ những người trong nước đi lính cho Pháp tái xâm lược. Bọn lính Pháp và thân binh. Cũng gọi Lính Việt gian.

• thất tiết:

  ht. Không giữ trọn tiết với chồng theo quan niệm phong kiến.

• thâu thái:

  hdg. Thu lượm, góp nhặt. Thâu thái vốn văn hóa dân tộc. Thâu thái kiến thức.

• thầy cò:

  nd. Người chuyên nghề viết thuê đơn từ, lo việc kiện tụng cho người khác trong xã hội cũ. Thầy cò xui nguyên giục bị.

• thầy giúi:

  nd.1. Người chuyên xúi giục kiện tụng để kiếm lợi.
  2. Người bày mưu kế cho những người khác tranh giành, hơn thua với nhau. Cũng gọi Thầy dùi.

• theo đuổi:

  nđg. Gắng sức, kiên trì hoạt động nhằm vào một đối tượng, một mục đích. Theo đuổi chính sách hòa bình.Mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng.

• thế :

  nd. Vị trí tạo nên điều kiện thuận lợi hay bất lợi. Thế núi hiểm trở, tiện cho phòng thủ. Cờ đang thế bí. Thế không ở được, phải ra đi.

• thế gia:

  hd. Nhà dòng dõi quý tộc thời phong kiến.

• thi:

  nđg.1. Tham gia cuộc đọ hơn kém về sức lực, tài năng để tranh nhau giải thưởng. Thi hát.Đoạt giải nhất cuộc thi viết truyện ngắn.
  2. Dự những hình thức kiểm tra theo quy định về kiến thức, kỹ năng để xét chính thức công nhận có đầy đủ một tư cách, một trình độ. Thi tốt nghiệp. Thi tay nghề. Ôn thi. Chấm thi.

• thì:

  nlI. 1. Biểu thị cứu cánh, hậu quả của một điều kiện vừa nêu. Nếu mưa thì ở nhà. Bây giờ mới đi thì muộn mất.
  2. Nêu một ý song song hay tương phản với ý trước. Nó dại thì em nó lại rất khôn. Có ba người con thì đều ở xa cả.
  3. Biểu thị ý tiếp nối. Vừa về đến nhà thì trời đổ mưa. Anh đi một lúc thì tôi đến.
  IIp.1. Biểu thị ý phủ định mỉa mai. Vâng, con nó hư, còn con của chị thì ngoan! Mày thì giỏi!
  2. Biểu thị ý khẳng định. Thì ai chẳng biết vậy? Tôi thì tôi không ngại.

• thị dân:

  hd. Dân ở thành thị thời phong kiến. Lối sống thị dân.

• thi hội:

  nd. Khoa thi mở ở kinh đô thời phong kiến, cho những người đã đỗ cử nhân.

• thi hương:

  hd. Khoa thi thời phong kiến mở ở một số tỉnh để lấy học vị cử nhân và tú tài.

• thị lang:

  hd. Chức quan trong triều đình phong kiến dưới chức tham tri.

• thị tỳ:

  hd. Người hầu gái trong gia đình quyền quý thời phong kiến.

• thích dụng:

  ht. Hợp với sự cần dùng. kiến thức quá cũ, không còn thích dụng.

• thiên kiến:

  hd. Ý kiến thiên lệch, không đúng, thiếu khách quan.

• thiển kiến:

  hd. Ý kiến nông cạn, hẹp hòi (thường dùng với ý khiêm tốn để chỉ ý kiến của mình).

• thiên thời:

  hd. Điều kiện thời tiết, khí hậu. Thiên thời là một yếu tố quan trọng trong việc dùng binh.

• thiển ý:

  hd. Như Thiển kiến.

• thiết thạch:

  ht. Sắt đá, tinh thần cứng cỏi, kiên quyết không gì lay chuyển được. Tấm lòng thiết thạch.

• thiểu số:

  hd.1. Phần nhỏ, số ít trong một tập hợp người. Thời phong kiến, một thiểu số địa chủ nắm trong tay phần lớn ruộng đất. Dân tộc thiểu số.
  2. Số lượng phiếu bầu hay biểu quyết dưới phân nửa tổng số. Chỉ một thiểu số tán thành.

• thỉnh thị:

  hdg. Xin ý kiến, chỉ thị của cấp trên. Việc này cần phải thỉnh thị cấp trên.

• thổ hào:

  hd. Bọn giàu có quyền thế ở một vùng thời phong kiến.

• thổ nghi:

  hd. Đất và khí hậu hợp cho trồng trỉa, chăn nuôi. Điều kiện thổ nghi.

• thổ quan:

  hd. Quan chức nhỏ ở địa phương vùng dân thiểu số thời phong kiến.

• thổ tù:

  hd. Tù trưởng của một nhóm thổ dân miền núi thời phong kiến.

• thối nát:

  nt. Trong tình trạng xấu xa, hư hỏng đến mức tồi tệ, không cách cứu chữa. Triều đình phong kiến thối nát.

• thống chế:

  hd.1. Bậc cao nhất trong hàng quan võ thời phong kiến.
  2. Như Nguyên soái ở các nước tư bản.

• thống kê:

  hIđg. Kê khai tổng quát bằng những con số rõ ràng những sự việc quan trọng về một tình hình, sự kiện. Những thiệt hại do cơn bão chưa được thống kê.
  IId. Thống kê học (nói tắt). Cán bộ thống kê.

• thống nhất:

  hIđg. Hợp lại thành một chỉnh thể duy nhất. Quốc gia thống nhất. Cần thống nhất ý kiến trước đã.
  IIt. Có sự phù hợp nhất trí với nhau. Ý kiến không thống nhất.

• thờ phụng:

  hdg.1. Tôn thờ cúng kiến. Thờ phụng tổ tiên.
  2. Chăm sóc một cách tôn kính. Thờ phụng cha mẹ già. Thờ phụng lý tưởng.

• thời kỳ:

  hd. Khoảng thời gian được xác định cho một sự kiện. Hết thời kỳ tập sự.

• thủ bạ:

  hd. Hương chức giữ sổ sách trong làng thời thực dân phong kiến.

• thu hoạch:

  hIđg.1. Thu về những sản phẩm nông nghiệp. Thu hoạch vụ mùa.
  2. Thu nhận tri thức, kiến thức do học tập, tìm hiểu. Thu hoạch được nhiều trong chuyến đi khảo sát.
  IId. Cái sản phẩm, kết quả thu hoạch được. Trồng cây ăn quả đã tăng thu hoạch. Trao đổi thu hoạch của lớp học chính trị.

• thù kim:

  hd. Tiền trả cho những người làm nghề tự do. Thù kim của luật sư, của kiến trúc sư.

• thụ thể:

  hd. Phạm trù ngữ pháp của động từ chỉ hành động mà chủ ngữ nhận chịu tác động. Hắn bị ăn đòn. Các ý kiến phát biểu trong hội nghị.

• thuận lợi:

  ht. Được dễ dàng, tiện lợi. Điều kiện thuận lợi.

• thuận tiện:

  ht. Được tiện lợi. Điều kiện thuận tiện.

• thuê :

  nđg. Dùng người hay vật trong một thời gian nhất định với điều kiện trả một khoản tiền. Thuê xe. Cho thuê nhà. Làm việc gì cho người khác để lấy tiền công. Làm thuê.

• thuế đinh:

  hd. Thuế đánh vào mỗi người dân thời phong kiến.

• thủy tĩnh học:

  dt. Môn học nghiên cứu những điều kiện thăng bằng của các chất lỏng đứng yên và áp suất của chúng lên thành của các vật chứa.

• thuyết:

  nId. Hệ thống những tư tưởng, kiến giải về mặt lý luận trong một lĩnh vực, một khoa học. Đề xướng một thuyết mới.
  IIđg. Giảng giải cho người ta nghe theo. Giảng đạo đức, thuyết nhân nghĩa. Thuyết giặc ra hàng.

• thuyết đa nguyên:

  nd.1. Quan niệm triết học cho rằng các hiện tượng đa dạng của thế giới có nhiều nguồn gốc đầu tiên độc lập với nhau.
  2. Quan niệm cho rằng trong nội bộ một quốc gia cần có nhiều quan điểm, ý kiến, đảng phái chính trị khác nhau.

• thuyết minh:

  hdg. Nói hay chú thích cho hiểu rõ hơn về những sự kiện. Bản vẽ thiết kế có thuyết minh. Thuyết minh phim.

• thứ dân:

  hd. Dân thường, không có chức vụ gì trong xã hội phong kiến. Tầng lớp thứ dân.

• thư lại:

  hd. Viên chức nhỏ trông nom việc văn thư ở công đường thời phong kiến thực dân.

• thứ phòng:

  hd. Vợ hầu trong gia đình sang trọng thời phong kiến.

• thưa kiện:

  nđg. Nói chung việc kiện tụng trước tòa án hay cơ quan có thẩm quyền.

• thừa sai:

  hd. Người làm việc trong làng do quan lại, chức dịch thời phong kiến sai phái. Các thừa sai lo việc thu thuế.

• thưa thốt:

  nđg. Nói, bày tỏ ý kiến của mình. Biết thì thưa thốt, không biết thì dựa cột mà nghe (tng).

• thức giả:

  hd. Người có kiến thức, học vấn. Bậc thức giả.

• thực nghiệm:

  hdg. Thí nghiệm thực sự và kiểm tra sự kiện rõ ràng. Khoa học thực nghiệm: khoa học căn cứ trên những cuộc thí nghiệm thực sự, xác minh giả thuyết.

• thực tập:

  hdg. Tập làm trong thực tế để củng cố kiến thức lý thuyết. Sinh viên đại học bách khoa thực tập ở nhà máy.

• thượng tầng kiến trúc:

  hd.x.kiến trúc thượng tầng.

• thượng thư:

  hd. Chức bộ trưởng thời phong kiến.

• tỉ mẩn:

  nt&p. Kiên nhẫn chú ý đến từng chi tiết nhỏ. Gọt tỉa công phu, tỉ mẩn.

• tịch điền:

  hd. Miếng ruộng vua tự mình cày hằng năm theo tục lệ thời phong kiến. Lễ cày tịch điền.

• tích lũy:

  hdg.1. Góp nhặt dần cho nhiều lên. Tích lũy của cải. Tích lũy kiến thức.
  2. Giữ lại một phần tiền của để mở rộng sản xuất. Dùng quỹ tích lũy để khuếch trương cơ sở.

• tiện :

  nt.1. Dễ dàng, thuận lợi cho công việc. Đun than tiện hơn đun củi. Ở gần thư viện, tiện cho việc nghiên cứu.
  2. Hợp lẽ thông thường. Nói ở đây không tiện.
  3. Có hoàn cảnh thuận lợi để kết hợp làm một việc gì. Tiện đây xin góp một vài ý kiến.

• tiên cáo:

  hd. Người thưa kiện trước. Đứng tiên cáo.

• tiên chỉ:

  hd. Người có chức vị đứng đầu trong làng thời phong kiến.

• tiến cống:

  hdg. Dâng cống lễ cho vua của nước mà mình thần phục, thời phong kiến.

• tiền đề:

  hd.1. Mỗi vế trong hai vế đầu của tam đoạn luận, từ đó rút ra kết luận.
  2. Điều kiện cần thiết có trước để làm việc gì. Dám nghĩ dám làm là tiền đề của mọi sáng tạo.

• tiện lợi:

  nt. Tiện, có lợi. Điều kiện tiện lợi để hành động.

• tiền trạm:

  hd. Bộ phận nhỏ phái đến trước để chuẩn bị điều kiện ăn ở cho bộ phận lớn đến sau. Làm nhiệm vụ tiền trạm.

• tiền trảm hậu tấu:

  hdg. Chém trước rồi mới tâu lên vua sau. Chỉ việc làm xong rồi mới báo cáo với cấp trên, không xin ý kiến trước.

• tiếng nói:

  nd.1. Âm thanh phát ra khi nói ngôn ngữ. Khác nhau về màu da và tiếng nói.
  2. Ý kiến, quan điểm của một hay nhiều người về một vấn đề. Nói lên tiếng nói của mình.

• tiếp kiến:

  hdg. Đón tiếp và hội kiến. Tiếp kiến đại sứ. Cuộc tiếp kiến.

• tiết:

  nd.1. Ngày cách nhau nửa tháng trong năm, được đưa vào lịch cổ truyền Trung Quốc để xác định khí hậu, thời vụ cho phù hợp với điều kiện tự nhiên. Tiết lập xuân. Tiết hạ chí.
  2. Khoảng thời gian giữa hai ngày tiết (15-16 ngày) được xem là có đặc điểm khí hậu gần giống nhau.
  3. Thời tiết với đặc điểm không thay đổi trong khoảng thời gian nhất định trong năm. Tiết tháng bảy mưa dầm.

• tiết liệt:

  ht. Kiên trinh, dám chết để giữ lòng trong sạch. Một người đàn bà trung trinh tiết liệt.

• tiểu đồng:

  hd. Đứa trẻ hầu hạ người quyền quý thời phong kiến.

• tiêu hóa:

  hdg. Biến thức ăn thành chất nuôi dưỡng cơ thể. Bộ máy tiêu hóa. Rối loạn tiêu hóa.kiến thức chưa kịp tiêu hóa.

• tiểu khí hậu:

  hd. Khí hậu trong một khu vực nhỏ, như một cánh đồng, một thung lũng, v.v... chịu ảnh hưởng nhiều của các điều kiện địa lý địa phương. Có hồ chứa nước, tiểu khí hậu của vùng sẽ thay đổi.

• tiêu vong:

  hdg. Mất tiêu hẳn sau quá trình suy tàn. Chế độ phong kiến đã tiêu vong.

• tính :

  nđg.1. Thực hiện các phép tính. Tính tổng của hai số. Tính lỗ lãi. Học tính.
  2. Suy nghĩ, cân nhắc để tìm ra cách giải quyết. Bàn mưu tính kế. Tính sai nước cờ.
  3. Kể đến, coi là thuộc phạm vi vấn đề cần xét. Chỗ đó bỏ ra, không tính. Tính đến mọi khả năng.
  4. Có ý định, dự định làm việc gì. Tôi tính viết thư cho nó.
  5. Nghĩ là, tưởng là. Ốm tính chết.
  6. Tranh thủ sự đồng ý của người đối thoại về ý kiến trình bày trong câu nghi vấn. Anh tính, tôi không đi sao được? Các bác tính, thế thì còn trời đất nào nữa?

• tính nhân quả:

  nd. Chỉ sự liên hê giữa hai sự kiện mà sự kiện này là nguyên nhân sự kiện kia là kết quả.

• tình tiết:

  hd. Chi tiết nhỏ trong quá trình diễn biến của sự kiện, tâm trạng. Câu chuyện có nhiều tình tiết hấp dẫn.

• tòa án:

  nd. Nơi xử những vụ phạm pháp và kiện tụng. Tòa án dân sự. Tòa án hình sự.

• tọa đàm:

  hd. Cuộc họp mặt để trao đổi ý kiến về một vấn đề. Tổ chức tọa đàm về công tác thanh niên.

• tổ :

  np. Nhấn mạnh hậu quả không tránh được của một sự kiện. Chiều lắm chỉ tổ hư... Dở dở ương ương, tổ người ta ghét (tng).

• tố tụng:

  hdg. Thưa kiện tại tòa án. Thủ tục tố tụng.

• tối hậu thư:

  hd. Bức thư, thông điệp cuối cùng của một nước gửi cho một nước khác đòi hỏi những điều kiện nếu từ chối thì sẽ có chiến tranh.

• tổng binh:

  hd. Chức quan võ cầm đầu một đạo quân hay chỉ huy quân đội ở một tỉnh thời phong kiến.

• tổng hợp:

  hIđg. 1. Tổ hợp nhiều yếu tố riêng rẽ để làm thành một chỉnh thể. Tổng hợp các ý kiến phát biểu. Tổng hợp tình hình.
  2. Điều chế hợp chất phức tạp từ các chất đơn giản.
  IIt.1. Được điều chế từ những chất đơn giản. Sợi tổng hợp.
  2. Bao gồm nhiều thành phần quan hệ chặt chẽ. Sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân.
  3. Bao gồm nhiều loại, nhiều thứ. Cửa hàng bách hóa tổng hợp.

• tổng tài:

  hd.1. Chức quan đứng đầu một cơ quan biên soạn của nhà nước thời phong kiến. Tổng tài quốc sử quán.
  2. Chức nắm quyền hành pháp trong lịch sử một số nước. Các tổng tài của đế quốc La Mã.

• tổng trấn:

  hd. Chức quan đứng đầu cơ quan hành chính một địa hạt lớn dưới một số triều đại phong kiến. Tổng trấn Gia Định Thành thời Gia Long.

• tốt nghiệp:

  hd. Đạt tiêu chuẩn kiến thức hay nghiêp vụ khi học xong một bậc, một cấp học. Thi tốt nghiệp.

• tợn tạo:

  nt. Không biết sợ, không kiêng nể ai. Tợn tạo nói ngay.

• trái mùa:

  nt. Không phải mùa, không hợp thời. Mưa trái mùa. Luân lý phong kiến trái mùa.

• trái ngược:

  nt. Trái hẳn lại. Ý kiến trái ngược.

• trạm :

  nd.1. Nhà làm ở từng chặn dọc đường cái quan, làm nơi vận chuyển công văn thời phong kiến. Phu trạm.
  2. Nhà, nơi bố trí ở dọc đường giao thông để làm một nhiệm vụ nhất định. Trạm giao liên. Trạm kiểm soát.

• tráng :

  nd. Trai tráng khỏe mạnh, không có chức vụ gì trong làng xã thời phong kiến. Về làng bắt tráng đi phu.

• trang bị:

  hIđg. Cung cấp cho mọi thứ cần thiết để hoạt động. Trang bị súng ống. Trang bị máy móc. kiến thức được trang bị ở nhà trường.
  IId. Những thứ được trang bị. Các trang bị hiện đại.

• trạng nguyên:

  hd. Người đổ đầu trong khoa thi đình thời phong kiến.

• trạng ngữ:

  hd. Thành phần phụ trong câu, biểu thị thời gian, địa điểm, nguyên nhân, mục đích của sự kiện được trình bày. Trong câu “một ngày gần đây anh sẽ biết”, “một ngày gần đây” là trạng ngữ.

• trạng sư:

  hd. Thầy kiện, luật sư.

• trang viên:

  hd. Trang trại, ruộng vườn của quan lại, quý tộc, địa chủ thời phong kiến, điền trang.

• tranh bá đồ vương:

  hđg. Tranh giành nhau về quyền cao chức trọng thời phong kiến.

• tranh tụng:

  hđg. Kiện tụng.

• trao đổi:

  nđg.1. Chuyển qua lại cho nhau những vật tương đương. Trao đổi thư từ.Trao đổi tù binh.
  2. Trao đổi ý kiến (nói tắt). Có vấn đề cần trao đổi.

• trau giồi :

  nđg. Làm cho đẹp hơn, có chất lượng hơn. Trau giồi đức hạnh. Trau giồi kiến thức.

• trâm anh:

  ht. Trâm và dải mũ, chỉ gia đình quyền quý trong xã hội phong kiến. Con nhà trâm anh.

• trấn át:

  hđg. Làm át, ngăn chặn. Trấn át ý kiến của người khác.

• trần tình:

  hđg. Trình bày với cấp trên việc riêng hay ý kiến riêng của mình. Trần tình nỗi oan.

• trật :

  nd. Cấp bậc quan thời phong kiến. Thăng trật.

• trẻ không tha già không thương:

  nt. Không kiêng nể, không giữ gìn, thận trọng đối với bất cứ ai.

• trêu ngươi:

  nđg. Trêu tức cố ý, tỏ ra không kiêng nể. Càng ngăn cản nó càng làm già như muốn trêu ngươi.

• tri châu:

  hd. Chức quan cai trị một châu, thời phong kiến thực dân.

• tri huyện:

  hd. Chức quan cai trị một huyện thời phong kiến, thực dân.

• tri phủ:

  hd. Quan cai trị một phủ thời thực dân, phong kiến.

• trị sở:

  hd. Nơi đóng cơ quan chính quyền thời phong kiến.

• trích đăng:

  hdg. Trích một đoạn ở văn kiện, ở sách để đăng tải. Cấm trích đăng.

• trói buộc:

  nđg. Kìm giữ chặt chẽ, gò bó để không còn tự do hành động. Sự trói buộc của lễ giáo phong kiến.

• trong:

  nId. Vị trí thuộc một phạm vi nhất định. Trong ấm ngoài êm. Che kín cả trong ngoài.
  IIt.1. Thuộc về vị trí gần trung tâm hay ở phía trước. Vòng trong vòng ngoài. Nhà trong.
  2. Thuộc về phía nam so với một vị trí trên đất nước Việt Nam. Đàng Trong, Đàng Ngoài. Người miền trong.
  IIIgi. 1. Biểu thị quan hệ về vị trí. Người Hà Nội vào công tác trong Vinh. Sống trong cảnh nghèo đói. Ý kiến phát biểu trong cuộc họp. Ngồi trong nhà. Mời vào trong này.
  2. Biểu thị quan hệ về thời gian. Đi từ hồi trong Tết. Hoàn tất trong một tháng. Sẽ gặp lại trong vòng ba ngày.

• trọng đại:

  ht. Có tầm quan trọng lớn lao. Sự kiện trọng đại.

• trọng thần:

  hd. Quan giữ chức vụ lớn thời phong kiến.

• trùm :

  nd. 1. Người đứng đầu một phe giáp hay một phường hội thời phong kiến. Trùm phường mộc.
  2. Người đứng đầu giáo dân trong một họ đạo.
  3. Người đứng đầu một nhóm, một tổ chức hành động xấu. Trùm buôn lậu.

• trung kiên:

  hIt. Giữ lòng trung thành đến cùng, không lay chuyển. Một chiến sĩ trung kiên.
  IId. Cốt cán trong một tổ chức, một hoạt động chính trị, xã hội... Bồi dưỡng trung kiên.

• trung thành:

  hIt. Hết lòng, không thay đổi. Trung thành với tổ quốc.
  IIp. Đúng với sự thật. Phản ánh trung thành ý kiến của hội nghị.

• trùng tu:

  hdg. Sửa chữa lại công trình kiến trúc. Ngôi chùa được trung tu nhiều lần.

• truy phong:

  hdg. Phong tặng cho người đã chết, thời phong kiến.

• truyện:

  nd.1. Tác phẩm văn học miêu tả tính cách nhân vật và diễn biến của sự kiện qua lời kể của nhà văn. Truyện dài. Truyện lịch sử.
  2. Sách giải thích các “kinh” trong Nho học.

• truyện dài:

  nd. Truyện bằng văn xuôi, có dung lượng lớn, miêu tả hàng loạt sự kiện và nhân vật trong một phạm vi không gian và thời gian tương đối rộng lớn.

• trường hợp :

  hd. Tình hình cụ thể trong đó sự việc xảy ra. Một trường hợp gặp gỡ bất ngờ. Dự kiến mọi trường hợp.

• trường ốc:

  hd. Nơi thi cử thời phong kiến

• trượng phu:

  hd. Người đàn ông có nhân cách, đức hạnh, theo quan niệm thời phong kiến. Đấng trượng phu.

• trường tiền:

  hd. Sở đúc tiền thời phong kiến, sở công chánh thời thực dân.

• tuần phủ:

  dt. Chức quan đứng đầu một tỉnh nhỏ thời phong kiến, thực dân.

• tuần ty:

  hd. Việc kiểm soát và đánh thuế hàng hóa từ nơi này đến nơi khác thời phong kiến. Thuế tuần ty.

• tùng bách:

  hd. Cây thuộc loại thông, chỉ lòng kiên trinh, khí khái.

• tùy tướng:

  hd. Tướng giúp việc một tướng cấp cao hơn thời phong kiến.

• tuyên cáo:

  hdg. Trịnh trọng và chính thức báo cho mọi người biết về một sự kiện lớn. Tuyên cáo với quốc dân.

• tử :

  hd. Tước liền sau tước bá trong năm tước thời phong kiến.

• từ A đến Z:

  np. Từ đầu đến cuối một công việc, một sự kiện. Nhận làm từ A đến Z.

• tư cách:

  hd.1. Cách ăn ở, cư xử biểu hiện phẩm chất đạo đức của một người. Người đứng đắn, có tư cách.
  2. Những điều yêu cầu ở một cá nhân để được công nhận ở một vị trí, một chức năng xã hội. Kiểm tra tư cách đại biểu. Có đủ tư cách thay mặt giám đốc vì có giấy ủy nhiệm.
  3. Một mặt nào đó trong các mặt chức năng, cương vị của một người, một sự vật. Phát biểu ý kiến với tư cách cá nhân. Nghiên cứu từ với tư cách đơn vị cơ bản của ngôn ngữ.

• từ điển bách khoa:

  nd. Sách tra cứu về nhiều loại kiến thức, được sắp xếp, trình bày theo lối từ điển.

• từ kiêng kỵ:

  nd. Từ tránh nói vì trùng với tên cần kiêng cữ.

• tư liệu sản xuất:

  nd. Những thứ dùng làm điều kiện vật chất của sản xuất, gồm đối tượng lao động (như ruộng đất, hầm mỏ, nguyên liệu v.v...) và công cụ sản xuất.

• tư pháp:

  hd. Việc xét xử các hành vi phạm pháp và các vụ kiện tụng trong nhân dân. Cơ quan tư pháp.

• tứ trụ:

  hd. Bốn chức quan đại học sĩ to nhất trong triều đình phong kiến.

• tư vấn:

  ht. Có chức năng giúp ý kiến, làm cố vấn. Hội đồng tư vấn.

• tươi tốt:

  nt. Xanh tốt do được phát triển trong điều kiện thuận lợi. Mùa màng tươi tốt. Cây cối tươi tốt.

• tưởng:

  nđg.1. Nghĩ đến nhiều với tình cảm ít nhiều tha thiết. Lúc nào cũng tưởng đến công việc.
  2. Nghĩ và tin chắc. Nó cứ tưởng là nó giỏi.
  3. Tỏ ý kiến với ý khẳng định dè dặt. Việc đó tưởng cũng dễ thôi.

• tướng công:

  hd. Tiếng gọi các quan đại thần thời phong kiến.

• tượng đài:

  hd. Tượng lớn đặt tại địa điểm thích đáng để đánh dấu một sự kiện lịch sử hay tưởng niệm người có công lớn.

• tương kiến:

  hdg. Trông thấy nhau, gặp mặt nhau. Sau lần tương kiến ấy đã thân nhau.

• ủng hộ:

  nđg. Có thái độ đồng tình, góp phần bênh vực hay giúp đỡ. Ủng hộ một sáng kiến. Ủng hộ phong trào đấu tranh giành độc lập.

• uy :

  nd.(khd)1. Oai, làm cho người khác kiêng vì. Ra uy. Uy trời.
  2. Như Uy quyền. Dùng uy.

• ức chế:

  hdg. Ngăn cản hay kìm hãm hoạt động. Chính sách ức chế thương nghiệp của chính quyền phong kiến thời xưa.

• ưu đãi:

  hdg. Dành cho những điều kiện, quyền lợi hơn người khác. Chính sách ưu đãi trí thức.

• và :

  nl.nIl. 1. Biểu hiện quan hệ liên hợp giữa hai người, hai vật, hai sự kiện. Mưa to và gió lớn.
  2. Biểu thị điều nói thêm để khẳng định điều vừa trình bày. Nó thi đỗ và đỗ rất cao.
  3. Biểu thị điều kể như kết quả, hâu quả của việc vừa trình bày. Mưa to và đường sá ngập hết.
  IIp. Nhấn mạnh ý nghĩa kết luận của điều sắp nêu ra. Và thế là hết.

• vá víu:

  nIđg. Vá nhiều chỗ và không cẩn thận. Vá víu chiếc áo rách.
  IIt. Gồm nhiều phần không đồng bộ, chấp vá tạm thời. Những kiến thức vá víu.

• vạc dầu:

  nd. Vạc dầu đang sôi để thả người có tội vào, theo một hình phạt thời phong kiến.

• vay:

  nIđg. Nhận tiền hay vật của người khác để sử dụng với điều kiện sẽ trả lại bằng cái ít nhất có giá trị hay số lượng tương đương. Vay tiền. Vay gạo. Cho vay lấy lãi.
  IIp. Lo lắng, suy nghĩ thay cho người khác. Thương vay khóc mướn.

• vay lãi:

  nđg. Vay với điều kiện khi trả phải thêm một khoản theo tỉ lệ phần trăm gọi là lãi. Vay nặng lãi.

• văn:

  hd.1. Hình thức ngôn ngữ được trau chuốt cho hay, đẹp. Câu văn. Nghề viết văn.
  2. Lối viết riêng của một tác giả. Văn Hồ Xuân Hương.
  3. Văn học (nói tắt). Học khoa văn.
  4. Việc văn chương chữ nghĩa của người trí thức thời phong kiến. Quan văn. Hai bên văn võ.

• văn hóa:

  hd.1. Tổng thể giá trị vật chất và tinh thần do con người tạo ra. Kho tàng văn hóa dân tộc.
  2. Những hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu đời sống tinh thần. Công tác văn hóa.
  3. Tri thức, kiến thức. Học văn hóa. Trình độ văn hóa.
  4. Biểu hiện văn minh trong các sinh hoạt xã hội. Sống có văn hóa.
  5. Nền văn hóa của một thời kỳ lịch sử. Văn hóa gốm màu. Văn hóa Đông Sơn.

• văn khố:

  hd. Kho cất trữ tài liệu văn học, văn kiện. Văn khố quốc gia.

• văn kiện:

  hd. Văn bản có ý nghĩa quan trọng. Văn kiện ngoại giao.

• văn thư:

  hd. Giấy má, văn kiện. Văn thư chính thức.

• vẫn :

  np.1. Biểu thị sự tiếp tục, không thay đổi. Tôi vẫn ở chỗ cũ.
  2. Biểu thị ý khẳng định về điều xảy ra, không tùy thuộc điều kiện. Trước nguy hiểm vẫn bình tĩnh.
  3.Biểu thị ý khẳng định về sự đánh giá. Vở kịch này hay thật, nhưng vở trước vẫn hay hơn.

• vận dụng:

  hdg. Đem tri thức dùng vào thực tế. Vận dụng kiến thức khoa học vào sản xuất.

• vật liệu:

  hd. Nói chung các thức cần để tạo vật gì, ngư gỗ, ngói, gạch v.v... Vật liệu kiến trúc.

• vệ :

  nd. Toán quân năm trăm người thời phong kiến. Coi một vệ.

• vị trí:

  hd.1. Chỗ được xác định cho người, vật. Không rời vị trí chiến đấu.
  2. Nơi đóng quân được bố trí tương đối cố định. Một vị trí kiên cố.
  3. Chỗ đứng, vai trò trong tổ chức. Vị trí của công nghiệp trong nền kinh tế quốc dân.

• viện đô sát:

  nd. Cơ quan ngang bộ trông coi việc thanh tra các quan lại thời phong kiến.

• viện kiểm sát:

  nd. Cơ quan kiển tra và giám sát việc chấp hành pháp luật.

• viên ngoại:

  hd.1. Chức thuộc quan ở các bộ xưa. Viên ngoại bộ hình.
  2. Người giàu có mà không chức tước trong xã hội Trung Quốc phong kiến. Có nhà viên ngoại họ Vương (Ng. Du).

• võ cử:

  hd. Danh vị cấp cho người đỗ ở khoa thi võ của các tỉnh thời phong kiến.

• vòi :

  nđg. Cố đòi cho bằng được. Vòi mẹ cho tiền. Quan còn vòi tiền, chưa xử kiện (tng).

• vọng :

  nđg. Nộp tiền hay lễ vật theo lệ cho làng để được ngôi thứ thời phong kiến. Vọng quan viên.

• vòng kiểng:

  nd. Kiểu đi bàn chân bước vòng vào trong. Chân đi vòng kiểng.

• vô điều kiện:

  ht&p. Không kèm theo điều kiện. Viện trợ vô điều kiện.

• vốn :

  nId.1. Tổng thể những tài sản bỏ ra lúc đầu trong sản xuất, kinh doanh. Chung vốn mở một cửa hàng. Đi buôn lỗ vốn. Vốn đầu tư.
  2. Tổng thể những gì sẵn có hay tích lũy được dùng để hoạt động trong một lĩnh vực. Vốn kiến thức sâu rộng. Vốn từ ngữ của một nhà văn.
  IIp. Nguyên từ trước, nguyên trước kia. Anh ấy vốn ít nói.

• vợ cả:

  nd. Vợ được công nhận ở hàng thứ nhất, thời phong kiến.

• vợ lẽ:

  nd. Vợ ở hàng thứ, sau vợ cả, thời phong kiến.

• với:

  nIgi. 1. Biểu thị quan hệ liên hợp. Hình với bóng. Nước với lửa.
  2. Biểu thị ý cùng hành động. Sống chung với nhau. Đi với bạn.
  3. Mục tiêu của hành động. Đề nghị với hắn.
  4. Biểu thị điều kiện. Với hai bàn tay trắng.
  5. Nguyên nhân trực tiếp. Khổ với nó. Còn mệt với chuyện này.
  6. Đặc điểm của sự vật. Căn hộ với đầy đủ tiện nghi. Thành phố với năm triệu dân.
  IItr.1. Biểu thị yêu cầu thân mật. Chờ tôi với.
  2.Biểu thị ý chê bai, trách móc. Con với cái, chán quá. Học với hành gì mà lười thế.

• vua chúa:

  nd. Nói chung người đứng đầu một nước thời phong kiến.

• vua quan:

  nd. Chỉ chung những người thống trị thời phong kiến.

• vun xới:

  nđg.1. Xới đất và vun gốc cho cây. Vun xới ruộng vườn.
  2. Chăm nom, săn sóc, tạo điều kiện cho phát triển. Chăm nom vun xới cho thế hệ trẻ.

• vương:

  nd.1. Vua. Xưng vương.
  2. Tước cao nhất trong các tước thời phong kiến. Phong tước vương.

• vương tướng:

  nd. Vương và tướng, những chức tước cao nhất trong triều đình phong kiến. Chẳng làm nên vương tướng gì.

• xã :

  nd.1. Đơn vị hành chính cơ sở ở nông thôn gồm một số thôn.
  2. Chức vị ở làng xã thời phong kiến, có thể bỏ tiền ra mua, lớn hơn nhiêu.
  3.x.Bà xã, ông xã.

• xa giá:

  hId. Xe vua đi thời phong kiến. Theo hầu xa giá.
  IIđg. Đi bằng xa giá. Vua xa giá hồi loan.

• xã hội:

  hd. 1. Hình thức sinh hoạt chung có tổ chức của loài người ở một trình độ phát triển nhất định, trên cơ sở một phương thức nhất định. Xã hội phong kiến. Xã hội tư bản.
  2. Đông đảo những người cùng sống một thời. Dư luận xã hội. Làm công tác xã hội.
  3. Tập hợp người có địa vị kinh tế - chính trị như nhau. Xã hội thượng lưu.

• xâu chuỗi:

  nđg.1. Ghép lại thành một chuỗi, một tuyến. Xâu chuỗi các sự kiện.
  2.Từ người này liên hệ sang người khác xây dựng cơ sở vận động quần chúng tham gia cách mạng. Bắt rễ và xâu chuỗi.

• xây cất:

  nđg. Xây dựng công trình kiến trúc. Xây cất nhà cửa.

• xây dựng:

  nđg.1. Làm nên một công trình kiến trúc. Xây dựng nhà cửa. Xây dựng một cung văn hóa. Công nhân xây dựng.
  2. Làm cho thành một tổ chức hay một chính thể xã hội chính trị kinh tế. Xây dựng chính quyền. Xây dựng gia đình. Xây dựng con người mới.
  3. Tạo ra cái có ý nghĩa trừu tượng. Xây dựng cốt truyện. Xây dựng một học thuyết mới.
  4. Xây dựng gia đình. Chưa xây dựng với ai.
  5. Muốn làm cho tốt hơn. Góp ý phê bình trên tinh thần xây dựng.

• xèng :

  nd. Đồng tiền kẽm, đơn vị tiền tệ nhỏ nhất thời phong kiến. Bòn nhặt từng xèng nuôi thân.

• xi :

  pd. Chất làm bằng cánh kiến pha lẫn tinh dầu, dùng để niêm phong bao, túi, gắn kín nút chai lọ. Xi gắn nút chai. Đóng dấu xi.

• xui :

  nđg.1. Tác động làm nảy sinh một sự kiện một cách tự nhiên. Trời xui đất khiến chứ nào ai muốn vậy.
  2. Dùng lời lẽ tác động khiến người khác làm việc đáng lẽ không nên làm. Đừng có xui dại!

• xúi quẩy:

  nt. Rủi ro. Kiêng đi ngày lẻ, sợ xúi quẩy.

• xuôi chiều:

  nt. Thuận theo, không có ý kiến ngược lại. Câu chuyện có vẻ xuôi chiều.

• xử trảm:

  hdg. Chém đầu để hành hình thời phong kiến.

• ý :

  nd.1. Điều suy nghĩ, ý nghĩ. Anh đã hiểu ý tôi.
  2. Nội dung những gì được nói hay viết ra. Bài có ba ý lớn.
  3. Ý kiến, ý muốn, ý định. Ý chị thế nào? Nó không có ý làm hại anh.
  4. Ý tứ, cẩn thận. Nói năng phải giữ ý.
  5. Tình ý (nói tắt). Hai người có ý với nhau.
  6. Biểu hiện bên ngoài cho thấy ý nghĩ, ý định, tình cảm. Im lặng ra ý không bằng lòng.

• ý kiến:

  hd.1. Cách nhìn, cách nghĩ, cách đánh giá riêng của mỗi người về một sự vật, một vấn đề. Trao đổi ý kiến. Xin ý kiến của cấp trên.
  2. Lời phát biểu có tính cách nhận xét, phê bình. Phải có ý kiến với anh ta.

• yết kiến:

  hdg. Đến thăm người trên. Xin yết kiến.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH