• bách bộ:

  hd. Cây leo mọc hoang, củ có chùm, dùng làm thuốc.

• bách lý hương:

  hd. Thứ cây nhỏ có hoa thơm màu xanh kết từng chùm.

• bạt:

  nId.x Chũm choẹ 1. Làm cho mất, san bằng. Bạt mất mô đất.
  IIđg. Trôi nổi đến nơi khác. Chiếc bè bị sóng đánh bạt đi.

• bọ rùa:

  nd. Bọ cánh cứng, cánh khum tròn giống mai rùa.

• bông :

  nId. 1. Hoa: Gió đưa bông lách, bông lan, Bông lê, bông lựu đố nàng mấy bông (c.d).
  2. Chùm hạt: Bông lúa.
  3. Thứ tơ lấy trong quả bông vải, bông gòn, bông gạo dùng làm vải, độn nệm, v.v... Áo bông.
  4. Vật tán, giã nhỏ, mịn. Thịt bông, ruốc bông.
  5. Giấy cho phép lãnh tiền hoặc mua vật gì. Bông mua hàng.
  IIđg. Đùa, không thực. Mua vui lắm lúc cười cười gượng, Bán dại nhiều khi nói nói bông (Ng. Khuyến).

• bông trang :

  nd. Loại cây nhỏ, có hoa chùm xòe màu đỏ hoặc trắng. Gió đưa gió đẩy bông trang. Bông búp về nàng, bông nở về anh (c.d).

• bụm :

  nIđg. 1. Chúm bàn tay lại để đựng một vật gì ở giữa lòng: Bụm một chùm nhãn lớn.
  2. Lấy bàn tay che kín lại. Bụm mồm, bụm miệng: cấm nói, cấm phát biểu ý kiến.
  IId. Vật bụm trong tay. Một bụm gạo.

• buồng :

  nd. 1. Một phần trong nhà được ngăn kín: Buồng ngủ, Buồng the: buồng đàn bà.
  2. Tập hợp hai hoặc nhiều cơ quan trong cơ thể. Lớp cùng thông như đúc buồng gan (Ô. Như Hầu).
  3. Chùm gồm nhiều quả. Buồng cau. Buồng chuối.

• cáo :

  nd. Thú vật loài có vú, mình hơi giống con chó, đuôi dài, rất tinh khôn. Cũng gọi Chồn.Cáo đội oai hùm mà mất giống (Ng. B. Khiêm).

• chập chõa:

  nd. Nhạc khí gồm hai miếng thiếc hoặc đồng mỏng tròn đánh vào nhau để đưa nhịp. Cũng gọi Chũm chọe. Chập chõa, thanh la, cái cheng cái chập. Thanh la chập chõa, cái chập cái cheng (Bài bát trẻ con).

• chập chủm:

  nđg. Lội dưới nước cạn có tiếng ồn. Chập chủm dưới nước.

• chẩu :

  nđg.chúm và đưa môi ra phía trước. Chẩu môi. Chẩu mõ.

• chẽ :

  nd. Một nhánh, một chùm,cũng gọi là chẹn: Chẽ lúa; Chẽ cau.

• chẹn:

  nd. Chùm hạt của bông lúa. Lúa tốt bông dài chẹn.

• chĩnh :

  nd. Hũ dài và lớn bằng đất nung, miệng hơi thu lại, nhỏ hơn chum. Chĩnh đựng mắm. Mưa như cầm chĩnh mà đổ.

• chíu chít :

  nđg. Có nhiều và bám lấy nhau thành chùm: Quả chíu chít. Đàn con chiu chít.

• chóc mào :

  nd. Giống chim nhỏ, lông màu nâu lạt, hót hay, trên đầu nhú lên một chùm lông màu nâu nhạt, như cái mào.

• chòm nhom :

  nđg. Như Chùm nhum.

• chum :

  nd. Đồ làm bằng đất nung, miệng nhỏ, bụng phình lớn, dưới chân thon lại. Chum nước, chum rượu.

• chùm :

  nd. Tập hợp nhiều vật cùng loại để gần nhau quanh một điểm. Chùm tia sáng. Chùm chìa khóa. Chùm nho. Chùm tóc.

• chũm :

  nd. Núm hình chóp. Chũm cau (Cũng nói Vú cau).

• chúm :

  nđg. Giun lại, thu lại. Chúm miệng huýt sáo. Chúm chân để nhảy.

• chụm :

  nđg.1. Họp chung lại với nhau: Chụm năm, chụm bảy.
  2. Để, chung vào mà đốt. Chụm củi vào bếp.

• chúm chím :

  nđg. Môi hơi mấp máy để cười nhưng không mở miệng. Cười chúm chím.

• chum hum :

  np. Chỉ dáng nằm úp sấp mình trên hai tay, hai chân co lại, nhưng uốn cong lên. Nằm chum hum.

• chùm nhum :

  nđg. Như Chùm giụm.

• chùm ruột:

  nd. Loại cây có quả tròn nhỏ dính từng chùm như dây ruột: Mứt chùm ruột.

• chùn chụt :

  np. Tiếng kêu khi chúm môi lại mà hôn, mà nút. Nút chùn chụt. Hôn chùn chụt.

• cỏ :

  nd. Cây thấp nhỏ mọc lan trên mặt đất. Cỏ sú: sách thuốc gọi là hương phụ, loại cây lá nhỏ như lá hẹ, rễ có chùm củ da tím sậm, được dùng làm thuốc. Cỏ gà: cỏ trẻ con thường lấy làm trò chơi chọi gà. Cỏ gấu: cỏ thuộc loại cói, dùng làm thuốc. Cỏ may: cỏ hay mắc vào áo quần khi mình đi xước phải nó. Cỏ mần trầu: cỏ có hoa, bông gồm năm bảy nhánh dài, làm cỏ chăn nuôi. Cỏ mật: cỏ cao có hoa, lá sấy khô có mùi thơm như mật, làm thức ăn cho trâu bò. Cỏ mực: sách thuốc gọi là hạn liên thảo, lá vò ra biến thành nước đen như mực, có vị ngọt hơi chua. Cỏ năn: cùng họ với cói không có lá, thường mọc ở ruộng ngập nước. Cỏ roi ngựa: cỏ có hoa màu xanh mọc thành chùm ở ngọn trông như roi ngựa. Cỏ sâu róm: cỏ thấp, hoa có lông trông như con sâu róm (sâu rợm). Cỏ sữa: cỏ cùng họ với thầu dầu, có nhựa mủ như sữa, dùng làm thuốc. Cỏ tranh: cỏ lá dài cứng, mọc đứng, thường dùng để lợp nhà, thân và rễ làm thuốc. Cỏ xước: có hai loại, một là cỏ cùng họ với rau dền, quả nhọn thành gai, hay bám vào quần áo, một là loại cỏ thuốc đông y gọi là ngưu tất, lá hình bầu dục, hoa màu lục.

• cong :

  nt. Không thẳng, uốn khum: Phải cung rày đã sợ làn cây cong (Ng. Du).

• cọp :

  nd. Thú dữ, thường ở rừng sâu, hay ăn thịt thú vật khác, cũng gọi là hổ, là hùm. Cọp cái. Sa vào miệng cọp: gặp phải người hung dữ độc ác.

• cơ mầu :

  nd. Điều mầu nhiệm khó hiểu, tình hình khó khăn. Bán hàng ăn những chũm cau, Chồng con có biết cơ mầu này chăng (c.d).

• cười:

  nđg 1 (ht tiếu). Nhếch môi hoặc há miệng lộ vẻ vui hay có một ý tứ gì khác: Chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy, thứ người hư thân (t.ng). Cười bả lả: cười muốn giải hòa. Cười bò càng, cười bò kềnh: cười lăn ra. Cười duyên: Cười làm duyên kín đáo. Cười gằn: Cười thành tiếng ngắn để mỉa mai, tỏ sự bực tức. Cười góp: cười theo người khác. Cười gượng: cố giả vờ cười. Cười huề: cười bả lả. Cười khan, cười lạt: cười lấy lệ. Cười khà: cười thành tiếng thích thú. Cười khẩy: cười nhếch mép vẻ khinh thường. Cười khì: cười cố tâm hoặc cười ngu ngốc. Cười khúc khích: cười nho nhỏ và bụm miệng lại làm bộ như không cho nghe. Cười lả lơi, cười lẳng: cười có vẻ cớt nhả, không đứng đắn. Cười mỉm, cười mím chi, cười miếng chi: cười không có tiếng, không mở miệng. Cười mơn: cười lấy lòng. Cười mát: cười nhếch mép tỏ vẻ khinh hay hờn giận. Cười mũi: Cười ngậm miệng, chỉ phát ra vài tiếng ở mũi tỏ ý coi khinh. Cười nịnh: cười giả dối để lấy lòng. Cười nụ: Cười chúm môi lại, không thành tiếng, tỏ sự thích thú một mình hay tỏ tình kín đáo. Cười ngất: cười lớn tiếng từng chuỗi dài, tỏ ý thích thú. Cười nhạt: cười nhếch mép, tỏ ý không bằng lòng hay khinh bỉ. Cười như nắc nẻ (hay Cười nắc nẻ): cười giòn từng tràng như bướm nắc nẻ đập cánh. Cười ồ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to, do thích thú đột ngột hoặc để trêu chọc mua vui. Cười phá: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành chuỗi dài vì rất thích thú một cách đột ngột. Cười ra nước mắt: Gượng cười trong khi đáng lẽ phải khóc. Cười rộ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành một chuỗi dài. Cười ruồi: cười chúm môi, do điều thích thú riêng. Cười sằng sặc (hay Cười sặc): cười thành tràng thoải mái. Cười tình: cười hé miệng để tỏ tình. Cười trừ: cười để tránh phải trả lời. Cười tủm: cười mỉm một cách kín đáo. Cười vỡ bụng: cười to thành chuỗi dài. Cười xòa: cười thành tiếng vui vẻ.
  2. Trêu ghẹo, ngạo nghễ: Cười người chớ khá cười lâu, Cười người hôm trước hôm sau người cười (c.d). Cười chê: cười để ngạo. Anh làm chi, cho thiên hạ cười chê, Trai khôn sao dễ dụ, si mê chi gái nạ dòng (c.d). Cười cợt: trêu ghẹo.

• cườm :

  nd. 1. Hạt nhỏ tròn bằng chai, bằng đá xâu thành chuỗi để đeo, để kết bông hoa: Chuỗi cườm, Giày cườm.
  2. Chùm lông có nhiều màu mọc thành vòng ở cổ một số giống chim. Chim cu cườm.

• dăn dúm:

  nt.x. Nhăn nhúm.

• dót:

  nIt. Dính chùm lại, teo lại. Bột dót, đường dót.IId. Nồi của thợ đúc, thợ bạc để nấu kim loại.

• dụm:

  nđg. Tụm, chụm. Ngồi dụm lại. Dụm đầu vào nhau.

• đầu rau:

  nd. Khối đất nặn hình khum khum, gồm ba hòn đất chụm đầu để bắt nồi lên đun. Ông đầu rau. Cũng gọi Ông táo.

• ghè:

  nd. Chum.

• ghê :

  nIđg. 1. Có cảm giác khó chịu vì thần kinh bị kích thích mạnh. Ghê mình. Ghê răng.
  2. Tởm, gớm, sợ. Miệng hùm chớ sợ, vảy rồng chớ ghê (Nh. Đ. Mai).
  IIp. Quá lắm. Ba thu dọn lại một ngày dài ghê (Ng. Du). Xấu ghê: xấu quá.

• giâu:

  nd. Loại cây lớn, quả tròn hoặc dài mọc thành chùm.

• giâu gia xoan:

  nd. Cây nhỏ, hoa trắng mọc thành chùm, quả như quả xoan, ăn được.

• hoàng tinh (huỳnh tinh):

  nd. Thứ cây mọc chùm, lá lớn bằng hai bàn tay, có củ tròn dài, nấu ăn hoặc lấy bột. Cũng gọi Củ dong.

• hùm beo:

  nd. Hùm và beo, thú dữ.

• hum húp:

  nt. Hơi húp. Đôi mắt hum húp.

• hùm thiêng:

  nd. Con hổ thông minh. Hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn (Ng. Du).

• hút:

  nđg.1. Chúm miệng lấy hơi kéo vào. Hút hơi. Hút mật. Hút máu.
  2. Rút vào, hấp dẫn. Sức hút của trái đất.
  3. Hít hơi thuốc, dùng thuốc. Anh ấy bỏ hút rồi.

• hút gió :

  nđg. Chúm miệng thổi thành tiếng. cn Huýt.

• huýt sáo:

  nđg. Chúm, tròn môi lại, thổi hơi ra cho kêu thành tiếng sáo. Huýt sáo một bài nhạc.

• hừm:

  nc. Tiếng đầu câu nói, tỏ sự bực tức hay đe dọa. Hừm! Rồi sẽ biết tay nhau!

• kèn bầu:

  nd. Kèn sáu lỗ, loa chúm miệng như hình nửa quả bầu.

• keng keng:

  np. Như Keng. Chùm chìa khóa kêu leng keng.

• khum:

  nđg. Khom, cong vòng lên. Khum lưng.

• khum khum:

  nt. Hơi khum.

• khúm na khúm núm:

  nđg.x.Khúm núm.

• khúm núm:

  nđg. Có bộ dạng như cúi đầu chắp tay, khom lưng... để tỏ ra lễ phép, cung kính. Khúm núm trước cán bộ cấp trên.

• kiệu:

  nd.1. Loại củ như củ hành. Dưa kiệu.
  2. Lối đánh bài hai hoặc ba người với loại bài đánh tổ tôm.
  3. Chum lớn, miệng rộng.

• lơ thơ:

  nt. Ít và thưa thớt. Chùm râu lơ thơ. Xóm vắng lơ thơ mấy nóc nhà.

• lu:

  nd. Đồ gốm hình dáng giống như chum nhưng nhỏ hơn dùng để chứa đựng. Lu gạo. Lu nước.

• lum khum:

  nt. Như Lom khom. Lum khum lễ trước bàn thờ.

• lung liêng:

  nt. Chao qua đảo lại. Chùm pháo sáng lung liêng trên không.

• lủng liểng:

  nt. Lủng lẳng và đong đưa như muốn rơi. Chùm quả chín lủng liểng trên cành.

• lúp xúp:

  nt. Nhiều cái có dáng khum ở gần nhau, thấp và sàn sàn như nhau. Những ngọn đồi lúp xúp như bát úp. Cây mọc lúp xúp.

• mạch môn:

  hd. Cây thân cỏ, rễ củ hình thoi, mọc thành chùm, dùng làm thuốc.

• mai :

  nd. 1. Tấm cứng bảo vệ cơ thể ở một số đông vật. Mai rùa. Mai mực. Mai cua.
  2. Mái khum trên thuyền, trên cảng. Mai thuyền.

• mái :

  nd. Chum.

• mào :

  nd. Chùm lông hoặc miếng thịt mọc trên đầu một số loài vật. Mào gà. Mào công.

• mút:

  nđg.1. Ngậm vào miệng rồi chúm môi lại hút. Em bé mút tay.
  2. Kẹp giữ lại, làm cho chuyển động khó khăn. Bùn đặc quánh mút chặt lấy chân.

• nải:

  nd. Chùm quả chuối xếp thành tầng trong buồng chuối.

• não bạt:

  nd.x.Chũm choe.

• ngâu :

  nd. 1. Loại cây có hoa thơm nhỏ lấm tấm từng chùm hương thơm, dùng ướp trà.
  2. Tên một vì sao trong nhị thập bát tú (do tiếng Ngưu đọc trại).

• ngói bò:

  nd. Ngói hình khum để lợp nóc hay bờ mái.

• nhãn:

  nd. Loại cây có quả dính chùm ăn ngon, mỗi quả có một hạt đen to.

• nhãn lồng:

  nd. Một loại dây leo mọc hoang, quả ăn được; ở nhiều địa phương có những tên riêng trong đó hai tên phổ biến nhất là Chùm bao,Lạc tiên.

• nhăn nhúm:

  nt. Có nhiều nếp gấp nhỏ và co rúm lại. Chiếc áo nhăn nhúm. Vết sẹo làm cho gò má nhăn nhúm lại.

• nhen nhóm:

  nđg.1. Nhóm cho lần lần cháy lên. Nhen nhóm lại ngọn lửa tàn.
  2. Như Nhen nhúm.

• nhen nhúm:

  nđg.1. Nhen nhóm.
  2. Làm cho lần lần nảy sinh và phát triển. Nhen nhúm phong trào đấu tranh.

• nhón:

  nđg.1. Đứng chụm đầu ngón chân, nhấc gót cho người cao lên. Phải nhón mới trông thấy được.
  2. Lấy cắp. Kẻ gian đã nhón mất chiếc ví.

• nhúm:

  nIđg. Lấy một ít vật rời bằng năm đầu ngón tay chụm lại. Nhúm ít chè cho vào ấm.
  IId.1. Lượng nhỏ nhúm lấy trong một lần. Bỏ nhúm muối vào nồi canh.
  2. Số lượng nhỏ, không đáng kể. Chỉ có một nhúm người thì làm gì được.

• nhũn nhặn:

  nt. Khiêm tốn, nhún nhường trong đối xử. Thái độ nhũn nhặn nhưng không khúm núm.

• quang phổ:

  hd. Dải sáng nhiều màu như cầu vồng thu được khi phân tích chùm ánh sáng phức tạp bằng một dụng cụ thích hợp (như lăng kính chẳng hạn).

• sa cơ:

  nđg. Bị không may mà phải thiệt, phải thất bại. Hùm thiêng khi đã cơ công hèn (Ng. Du).

• sung :

  nd. Loại cây to, có quả nhỏ ăn được, mọc từng chùm ở thân cây, ở các cành to. Đói lòng ăn nấm vú sung, chồng một thì lấy, chồng chung thì đừng (cd).

• tán sắc:

  hdg. Chỉ chùm ánh sáng phức tạp tách thành nhiều chùm đơn sắc.

• táo tàu:

  nd. Cây cùng loại với táo ta, quả khô nhăn nhúm, màu đen, để ăn và làm thuốc.

• thủm:

  nt. Thối. Mắm thủm.

• thum thủm:

  nt. Hơi thủm, hơi hôi. Mùi thum thủm.

• tiêu điểm:

  hd.1. Điểm hội tụ chùm tia hình nón hình thành sau khi khúc xạ hay phản xạ các tia song song. Tiêu điểm của gương cầu.
  2. Nơi tập trung cao độ các hoạt động. Vùng này là một tiêu điểm của phong trào cách mạng.

• tóm tém:

  nđg. Cử động đôi môi khẽ và liên tiếp như để thu lại, chúm lại. Cháu bé tóm tém tìm vú mẹ.

• tóp:

  nIt. Trở thành bé đi và nhăn nhúm do khô hay gầy. Lợn đói ăn tóp hẳn. Gầy tóp.
  IIđg. Ép bên ngoài cho lỗ của một vật rỗng nhỏ lại. Tóp khung xe đạp.

• tôm rồng:

  nd.Tôm hùm.

• trúc đào:

  hd. Giống cây cảnh, có hoa hồng đỏ, mọc từng chùm gần giống hoa đào.

• tum húm:

  nt. Nhỏ, hẹp. Căn nhà tum húm.

• tùm hum:

  nt.1. Rậm rạp và lộn xộn. Cỏ mọc tùm hum.
  2. Như Tùm hụp.

• tường vi:

  hd. Loại hoa hồng thân cây leo, hoa kết thành chùm ở cành, màu trắng, vàng hay đỏ.

• vòi ròng:

  nd.1. Hiện tượng gió xoáy với tốc độ rất lớn, có thể cuốn theo nước, đất đá.
  2. Dụng cụ gồm một ống cao su dài dẫn nước, dùng để tạo ra một tia nước mạnh, chụm hay xòe, thường để phun nước chữa cháy. Cảnh sát dùng vòi rồng xịt nước vào đoàn biểu tình.

• vốc:

  nIđg. Lấy vật rời hay chất lỏng bằng bàn tay khum để ngửa. Vóc gạo cho gà. Vốc nước rửa mặt.
  IId. Lượng chứa trong bàn tay khi vốc. Vốc một vốc gạo. Con gà vừa bằng vốc tay.

• vồng :

  nIđg. Cong lên như hình cung. Sóng vồng lên.
  IId.1. Luống đất đấp cao, hình khum khum. Vồng khoai.
  2. Cầu vồng (nói tắt). Vồng rạp mưa rào, vồng cao gió táp (tng).

• vợi :

  nđg.1. Lấy bớt ra một phần ở đồ đựng này để chuyển sang đồ đựng khác. Vợi nước trong chum ra thau.
  2. Đã giảm bớt đi so với trước. Đống củi vợi đi một nửa.

• xủng xẻng:

  nt. Như Xủng xoảng (nhưng tiếng nghe nhỏ hơn và không vang xa). Chùm chìa khóa xủng xẻng trên tay.

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH