• ban:

  nd. Khoảng thời gian không rõ, tương đối ngắn. Ban sáng. Ban trưa.

• canh:

  nd. Một khoảng thời gian trong sòng bạc. Một canh bài.

• chập :

  nd. Khoảng thời gian tương đối ngắn, như hồi. Mới mưa một chập. Mắng cho một chập.

• chiều :

  nd. Khoảng thời gian từ sau trưa đến trước tối. Ba giờ chiều. Trời đã chiều.

• chiều tối:

  nd. Khoảng thời gian vừa hết buổi chiều, chuyển sang buổi tối; lúc gần tối, sẩm tối. (NMT)

• chu kỳ :

  hd. Khoảng thời gian tương đối không đổi giữa hai lần diễn ra kế tiếp của một hiện tượng lặp đi lặp lại. Chu kỳ sinh đẻ của cá. Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.

• chu kỳ sản xuất:

  hd. Khoảng thời gian lặp đi lặp lại từ khi nguyên vật liệu được đưa vào quá trình sản xuất đến khi làm ra thành phẩm.

• chừng :

  nId.1. Hạn, độ vừa. Đơn giản chừng nào tốt chừng ấy. Hay quá chừng!2. Quãng đường hoặc khoảng thời gian xác định đại khái. Giữa chừng đường.Nửa chừng xuân.
  IIp. Tình hình hay sự việc đại khái có thể xảy ra. Coi chừng! Chừng như trời sắp mưa.

• cổ :

  nd. 1. Phần nối đầu với thân thể. Cổ cao. Một cổ hai tròng: chịu khổ nhiều chuyện.
  2. Chỉ khoảng thon nhỏ như cái cổ ở giữa hai đoạn dài hay lớn của vật gì. Cổ chai. Cổ áo.
  3. Dùng thay cho đầu. Cứng cổ, Cưỡi cổ.

• cơn:

  nd. 1. Một trận, một hồi. Một cơn mưa gió nặng nề (Ng. Du). Cơn dông. Cơn điên. Cơn giận. Cơn ho. Cơn sốt.
  2. Khoảng thời gian tương đối ngắn của cuộc đời phải trải qua việc không may. Cơn hoạn nạn. Cơn đau yếu.

• cữ :

  nId. 1. Cái dùng làm chuẩn. Dùng thước làm cữ mà đo. Cấy đúng cữ.
  2. Khoảng thời gian xảy ra một hiện tượng thời tiết trong mỗi đợt - Cữ rét cuối năm. Cữ trời sang thu.
  3. Thời kỳ kiêng khem của người mới sinh. Còn trong cữ. Giường cữ: giường dùng trong cữ.
  IIđg. Kiêng. Cữ ăn thịt. Cữ rượu.

• đầu hôm:

  nd. Khoảng thời gian đầu của buổi tối. Từ đầu hôm đến sáng.

• đỗi:

  nd. Quãng đường hay khoảng thời gian. Đi một đỗi khá xa. Làm một đỗi lại nghỉ.

• đời :

  nd.1. Khoảng thời gian từ lúc sinh ra đến lúc chết. Cuộc đời con tằm. Già nửa đời người.
  2. Cuộc sống, xã hội loài người. Yêu đời. Sống trên đời.
  3. Lớp người sống thành những thế hệ kế tiếp nhau. Chuyện đời xưa. Để lại đời sau. Ai giàu ba họ, ai khó ba đời? (tng).
  4. Thời gian trị vì của một ông vua, một triều đại. Đời vua Gia Long. Đời nhà Trần.
  5. Thời gian hoạt động của con người trong một lãnh vực nhất định. Đời học sinh. Đời làm báo.
  6. Lần kết hôn. Đã một đời chồng. Đời vợ trước không có con.
  7. Bên ngoại (trái với bên đạo, theo đạo Thiên Chúa). Việc đạo, việc đời.

• gang tay:

  nd. Chỉ khoảng thời gian ngắn. Đời người được mấy gang tay.

• giác :

  nd. Một khoảng thời gian trong ngày. Giác trưa có người đến. Giác sáng không có gì.

• giai đoạn:

  hd. Khoảng thời gian. Giai đoạn kiến thiết. Giai đoạn phát triển.

• giáp hạt:

  nd. Khoảng thời gian lương thực đã hết nhưng chưa đến vụ thu hoạch mới.

• giáp vụ:

  nd. Khoảng thời gian vụ thu hoạch trước đã qua mà chưa đến vụ thu hoạch mới.

• giấc :

  nId. Một khoảng thời gian ngủ. Ngủ ngon giấc. Thẳng giấc. Quá giấc: quá lúc ngủ được. IIg. Ngủ. Ông nội đương giấc.

• giấc ngủ:

  nd. Khoảng thời gian ngủ. Một giấc ngủ ngon. Làm mất giấc ngủ.

• giây:

  nd.1. Một phần sáu mươi của một phút; khoảng thời gian ngắn.
  2. Khoảng chia của một vòng tròn bằng một phần sáu mươi của phút góc nghĩa là một phần 3600 của một độ (viết tắt ). Giây góc.

• giờ :

  nd.1. Khoảng thời gian bằng 1/24 của một ngày một đêm (24 giờ); theo âm lịch là 12 giờ: sửu, dần, mão, thìn, tỵ, ngọ, mùi, thân, dậu, tuất, hợi.
  2. Lúc. Đã đến giờ lên đường. Tin giờ chót: tin cuối cùng.

• giờ lâu:

  nd. Khoảng thời gian lâu hàng giờ. Giờ lâu mới tỉnh.

• giờ phút:

  nd. Khoảng thời gian ngắn, tính bằng giờ bằng phút, trong đó một việc đáng ghi nhớ đã diễn ra. Giờ phút lịch sử. Những giờ phút khó quên.

• hạ tuần:

  hd. Khoảng thời gian cuối tháng kể từ 21 đến 30.

• hiệp:

  nd.1. Nhóm những người thợ cùng làm một việc trong suốt thời gian nhất định. Hai hiệp thợ mộc làm một ngày.
  2. Một khoảng thời gian ngắn trong một hoạt động sôi nổi hay một cuộc thi đấu thể thao. Bị đo ván ở hiệp thứ ba. Gà gáy hiệp nhất.

• hồi:

  d.1. Từng khoảng thời gian tương đối ngắn trong quá trình của một sự kiện liên tục. Chuông đổ hồi. Mưa hồi đêm. Hồi còn con gái.
  2. Phần của vở kịch dài hay của loại tiểu thuyết Trung Hoa thời trước. Vở kịch ba hồi. Hồi cuối của truyện Tây Du Ký.

• khắc :

  nd. 1. Một phần tư giờ, 15 phút.
  2. Một phần sáu trong môt ngày, theo xưa. Đêm năm canh, ngày sáu khắc.
  3. Khoảng thời gian ngắn. Tình chung một khắc, nghĩa dài trăm năm (c.d).

• khuya:

  nIt. Muộn về đêm. Đêm đã khuya. Thức khuya.
  IId. Khoảng thời gian từ nửa đêm đến gần sáng. Nói chuyện đến khuya. Một giờ khuya.

• kìa:

  nIp. Ở đằng kia, đấy. Kìa thế cục như in giấc mộng (Ôn. Nh. Hầu). Nó đến kìa!
  IIt. Tiếng chỉ về khoảng thời gian cách hiện tại ba ngày hay ba năm. Năm kìa. Ngày kìa. Cũng nói Ngày kỉa, Năm kỉa.

• kỷ:

  hd.1. Ký hiệu thứ sáu trong 10 can theo cách tính thời gian cổ truyền của Trung Hoa.
  2. Khoảng thời gian 12 năm, một con giáp. Tuổi hơn nhau một kỷ.

• lát:

  nd. Khoảng thời gian rất ngắn. Suy nghĩ một lát. Lát nữa.

• loáng:

  nIđg. Chiếu sáng hay được chiếu sáng lướt nhanh trên bề mặt. Ánh đèn loáng trên mặt nước. Mặt đường còn loáng nước mưa.
  IIt. Sáng, bóng đến mức phản chiếu được ánh sáng. Lưỡi lê sáng loáng. Nước sơn bóng loáng.
  IIId. Khoảng thời gian hết sức ngắn, qua rất nhanh. Làm một loáng là xong. Loáng cái nó đã biến mất.

• lớp :

  nd.1. Phần, tầng khác nhau bên ngoài vật thể. Quét thêm lớp sơn. Quanh nhà có ba lớp rào.
  2. Tập hợp những người cùng thế hệ. Lớp già. Lớp trẻ.
  3. Đơn vị phân loại sinh vật, dưới ngành, trên bộ. Lớp bò sát.
  4. Lớp học (nói tắt). Vào lớp. Lớp bạn ấy ở dưới nhà.
  5. Toàn thể những người trong cùng lớp học. Bạn học cùng lớp.
  6. Chương trình học tập trong mỗi năm học. Học hết lớp mười. Thi lên lớp.
  7. Từng phần trong một hồi (một màn) của một kịch bản.
  8. Khoảng thời gian được nói đến trong quá khứ hay hiện tại. Lớp trước ta đã thỏa thuận nhau rồi. Lớp này trời rét đậm.

• lúc :

  nd. 1. Khoảng thời gian ngắn, không xác định. Một lúc sau thì về. Ngồi lạng đi một lúc lâu.
  2. Thời điểm không xác định thường là trong phạm vi một ngày đêm. Lúc trưa. Lúc nửa đêm. Lúc gần sáng.
  3. Thời điểm gắn với một sự kiện nhất định. Lúc khó khăn. Lúc vui lúc buồn.

• lùi:

  nđg. 1. Di chuyển ngược lại về phía sau mà vẫn giữ tư thế hướng về phía trước. Cho xe lùi dần. Giật lùi.
  2. Nán lại thêm một khoảng thời gian nữa. Lùi cuộc họp lại mấy ngày.

• mọi :

  ns. 1. Tất cả các người, sự vật. Mọi người đều tán thành. Giúp đỡ về mọi mặt.
  2. Tất cả các khoảng thời gian từ trước tới nay. Mọi ngày anh ấy về sớm. Mọi lần không phải chờ lâu.

• mùa:

  nd.1. Thời gian trong năm phân chia theo những đặc điểm về thiên văn, về khí hậu. Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.Mùa mưa. Mùa khô. Mùa gió chướng.
  2. Phần của năm phân chia theo những đặc điểm về sản xuất nông nghiệp. Lúa mùa. Mùa khoai. Dưa trái mùa.
  3. Khoảng thời gian trong năm thường tiến hành một loạt chung nào đó. Mùa tựu trường. Mùa thi cử. Mùa cưới.

• mùa thiên văn:

  nd. Phần của năm, phân chia theo những đặc điểm về thiên văn thành những khoảng thời gian xấp xỉ bằng nhau: năm gồm bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.

• nãy giờ:

  nd. Trong khoảng thời gian ngắn vừa qua. Đợi anh nãy giờ.

• nắng :

  nId. 1. Ánh sáng từ mặt trời chiếu thẳng xuống. Nắng trưa hè.
  2. Khoảng thời gian có nắng trong một ngày. Thóc phơi một nắng đã săn.
  IIt. Có nắng. Ngồi chỗ nắng.

• ngày :

  nd. 1. Khoảng thời gian Trái Đất tự xoay một vùng chung quanh nó, bằng 24 giờ. Một năm dương lịch có 365 ngày.
  2. Khoảng thời gian kể như 24 giờ. Ở chơi vài ngày. Ngày hôm qua.
  3. Khoảng thời gian từ mặt trời mọc đến mặt trời lặn. Ngày làm hai buổi. Ngày nắng đêm mưa.
  4. Ngày xảy ra điều đáng ghi nhớ. Ngày Quốc Khánh. Ngày Tết. Ngày sinh.
  5. Khoảng thời gian không xác định nhưng gồm nhiều ngày, nhiều tháng, nhiều năm. Ngày xưa. Những ngày thơ ấu. Ngày mai.

• ngày tháng:

  nd. 1. Ngày và tháng, chỉ thời gian. Ngày tháng trôi đi rất nhanh.
  2. Khoảng thời gian trong quá khứ không xác định nhưng gồm nhiều ngày, nhiều tháng. Những ngày tháng khó quên.

• ngoài:

  nId. 1. Phía không ở trong một vị trí. Nhìn ra ngoài. Đi ra ngoài.
  2. Phía bề mặt đập ngay vào mắt. Mặt ngoài của tủ.
  3. Phía vị trí xa trung tâm hơn. Nhà ngoài. Vòng trong vòng ngoài.
  4. Vùng địa lý gần với phía Bắc so với một vị trí nào đó trong nước Việt Nam. Ra ngoài Hà Nội rồi vào Huế. Quà của bạn bè ngoài này gởi biếu trong đó.
  5. Khoảng thời gian sau một thời điểm. Ra ngoài Tết .
  6. Phạm vi không nằm trong quy định hay dự kiến. Học ngoài giờ. Kết quả ngoài mong muốn.
  7. Thuộc phạm vi khác cái được xác định. Ngoài tiền lương, không có thu nhập nào khác.
  IIgi. Biểu thị vị trí ở ngoài sự vật được nói đến. Ngoài Bắc đang mùa mưa.

• ngữ :

  nd. 1. Mức được coi là tiêu chuẩn. Ăn tiêu có ngữ.
  2. Khoảng thời gian ước chừng. Ngữ này năm ngoái đã thu hoạch xong.

• nháy mắt:

  nd. Khoảng thời gian rất ngắn. Xong trong nháy mắt.

• qua :

  nIđg.1. Di chuyển từ bên này sang bên kia. Qua sông.
  2. Đến một nơi nào. Qua nhà bên cạnh. Qua Pháp dự hội nghị.
  3. Hướng sang phía khác, chuyển sang đối tượng khác. Nhìn qua cửa sổ. Lật qua trang sau.
  4. Sống hết một khoảng thời gian. Qua thời thơ ấu. Qua bước khó khăn. Bệnh khó qua khỏi.
  5. Đã trôi đi, thuộc về quá khứ. Một năm qua. Trẻ chưa qua, già chưa tới (tng).
  6. Bước vào một thời gian nào đó. Qua năm mới.
  7. Chịu tác động trực tiếp của một quá trình. Đã qua kiểm tra. Qua một khóa huấn luyện.
  8. Tránh được sự chú ý. Không qua được tai mắt quần chúng.
  IIp. Một cách nhanh, không kỹ. Tạt qua hiệu sách. Dặn qua mấy câu rồi đi.
  IIIgi. Biểu thị quan hệ về phương tiện, môi giới. Kiểm nghiệm qua thực tế. Qua anh, xin gởi lời hỏi thăm cả văn phòng.
  IVtr. Biểu thị ý nhấn mạnh sự phủ định. Không thấy qua một bóng người.Chẳng nói qua một lời nào.

• ra :

  nIđg.1. Di chuyển về phía ngoài, đến nơi rộng hơn hay về phía Bắc trong phạm vi nước Việt Nam. Ra đồng. Ra ga. Từ Đà Nẵng ra Huế. Ra ứng cử.
  2. Tách đi khỏi một môi trường. Bệnh nhân ra viện. Ra ở riêng. Ra trường đang xin việc.
  3. Chỉ cây cối nảy sinh một bộ phận. Cây ra lá, ra hoa.
  4. Nêu cho người khác biết để chấp nhận, để thực hiện. Ra đề thi. Ra điều kiện.
  5. Thành, thành hình. Ăn cho ra bữa. Chẳng ra gì cả.
  6. Biểu hiện đúng với tính chất, ý nghĩa. Sống cho ra sống. Làm ra làm, chơi ra chơi.
  7. Qua khỏi một khoảng thời gian. Ra Tết. Ra tháng.
  IIp. Biểu thị phương hướng, kết quả, sự biến đổi. Mở ra. Bung ra. Nhìn ra biển. Tìm ra. Tính không ra. Nhận ra khuyết điểm. Ngày càng đẹp ra. Bệnh ra. Cứ trơ ra không biết xấu hổ.
  IIIgi. Biểu thị một điều kiện giả thiết. Xoàng ra, năng suất cũng được 5 tấn. Ít ra cũng cả trăm người.
  IVc. Biểu thị sự ngạc nhiên nhận thấy. À, ra thế! Ra nó chỉ hứa để đánh lừa.

• sang:

  nđg.1. Di chuyển đến một nơi gần hay xa nơi mình đang ở. Sang nhà hàng xóm. Sang nhà bên. Sang Pháp dự hội nghị.
  2. Chuyển qua một giai đoạn, một trạng thái khác. Trời đã sang xuân. Lịch sử đã sang trang.
  3. Chuyển cho người khác quyền sở hữu. Sang nhà cho con. Sang tên chiếc xe đã bán.
  4. Hướng hoạt động nhằm phía khác, đối tượng khác. Nhìn sang bên cạnh. Chuyển sang vấn đề khác.
  5. Đến khoảng thời gian tiếp liền sang thời gian hiện tại. Sang tuần sau. Sang thế kỷ XXI.

• sáng :

  nIt. 1. Có ánh sáng tỏa ra. Trăng sáng. Đôi mắt sáng. Nụ cười làm sáng cả khuôn mặt.
  2. Chỉ màu tươi, không sẫm. Màu xanh sáng. Nước da sáng.
  3. Lối diễn đạt rõ ràng dễ hiểu. Câu văn gọn và sáng.
  4. Có khả năng cảm biết, nhận thức nhanh, rõ. Càng bàn, càng thấy sáng ra.
  IId.1. Khoảng thời gian từ lúc mặt trời mọc đến gần trưa. Sáng sớm. Từ sáng đến chiều.
  2. Khoảng thời gian từ lúc bắt đầu một ngày đến gần trưa, tức sau 12 giờ đêm đến gần 12 giờ trưa. Dậy từ 2 giờ sáng. Lúc 5 giờ sáng trời vẫn còn tối.

• sớm :

  nId. Khoảng thời gian lúc mặt trời mọc. Ra đi từ sớm.
  IIt&p. Trước thời gian thường lệ. Đi ngủ sớm. Lúa chín sớm.

• tháng:

  nd.1. Khoảng thời gian bằng một phần mười hai của năm dương lịch, gồm ba mươi hay ba mươi mốt ngày (trừ tháng hai có 28 hay 29 ngày) hay của năm âm lịch, gồm ba mươi hay hai mươi chín ngày.
  2. Khoảng thời gian 30 hay trên dưới 30 ngày. Sau vài tháng. Nghỉ phép một tháng.

• thập kỷ:

  hd. Từng khoảng thời gian mười năm của một thế kỷ tình từ năm đầu của thế kỷ. Thập kỷ 70 của thế kỷ XX (từ năm 1971 đến năm 1980).

• thế kỷ:

  hd.1. Khoảng thời gian một trăm năm. Một thế kỷ đã qua.
  2. Từng khoảng thời gian một trăm năm tính từ năm 1 sau hay trước công nguyên trở đi. Thế kỷ XX (từ năm 1901 đến năm 2000). Nửa đầu thế kỷ.

• thiên kỷ:

  hd.1. Khoảng thời gian một ngàn năm.
  2. Từng khoảng thời gian 1000 năm từ năm 1 sau Công nguyên (hoặc từ năm 1 trước Công nguyên về trước). Nhân loại sắp bước vào thiên kỷ thứ ba (từ năm 2001 đến năm 3000). Cũng nói Thiên niên kỷ.

• thoáng :

  nId. Khoảng thời gian rất ngắn. Chỉ một thoáng là đến nơi. Thoáng cái đã biến mất.
  IIđg. Diễn ra và qua đi rất nhanh. Nét mặt thoáng vẻ ngạc nhiên. Ý nghĩ thoáng qua trong đầu.

• thoang thoáng:

  np. Lướt qua, không rõ ràng. Chỉ thấy thoang thoáng.

• thôi :

  nd. Khoảng thời gian hay không gian trong đó diễn ra liên tục một hoạt động. Đi một thôi đường. Kể lể một thôi một hồi.

• thốt:

  nđg. Nói. Hoa cười ngọc thốt đoan trang (Ng. Du). Hốt hoảng thốt lên.

• thời:

  nd.1. Khoảng thời gian được xác định bởi một đặc điểm. Thời thơ ấu. Thời cổ đại. Thời nay.
  2. Khoảng thời gian thuận lợi cho một việc gì. Làm ăn găp thời. Sống chờ thời.
  3. Phạm trù ngữ pháp của động từ liên hệ với thời gian trong một số ngôn ngữ. Thời hiện tại. Thời quá khứ.

• thời đại:

  hd. Khoảng thời gian lịch sử dài. Thời đại đồ đá. Thời đại tin học.

• thời kỳ:

  hd. Khoảng thời gian được xác định cho một sự kiện. Hết thời kỳ tập sự.

• thuở :

  nd. Khoảng thời gian thuộc về quá khứ. Thuở xưa. Thuở mới lên mười.

• tích tắc:

  nd.1. Tiếng đều đặn của máy đồng hồ. Tiếng tích tắc của chiếc đồng hồ.
  2. Khoảng thời gian rất ngắn. Chậm một tích tắc là hỏng việc.

• tiếng :

  nd. Khoảng thời gian một giờ đồng hồ. Độ nửa tiếng thì xong.

• tiết:

  nd.1. Ngày cách nhau nửa tháng trong năm, được đưa vào lịch cổ truyền Trung Quốc để xác định khí hậu, thời vụ cho phù hợp với điều kiện tự nhiên. Tiết lập xuân. Tiết hạ chí.
  2. Khoảng thời gian giữa hai ngày tiết (15-16 ngày) được xem là có đặc điểm khí hậu gần giống nhau.
  3. Thời tiết với đặc điểm không thay đổi trong khoảng thời gian nhất định trong năm. Tiết tháng bảy mưa dầm.

• tiết:

  nd. Khoảng thời gian lên lớp tương đương một giờ. Buổi sáng học bốn tiết.

• tinh mơ:

  nd. Khoảng thời gian mới sáng, trời còn mờ mờ. Đi làm từ sớm tinh mơ.

• tối :

  nIt.1. Không có hay thiếu ánh sáng. Trời tối như mực.
  2. Chỉ màu sẫm, không tươi. Bức tranh màu rất tối.
  3. Không sáng sủa, khó hiểu. Câu văn tối nghĩa.
  4. Hiểu biết chậm, kém thông minh. Đầu óc tối quá.IId. Khoảng thời gian không còn ánh sáng mặt trời; đêm. Sáng đi tối về. Ngủ trọ một tối.

• trước kia:

  nd. Khoảng thời gian đã lâu rồi. Trước kia khác ngày nay khác.

• trường :

  nt.1. Có bề dài đo được. Khúc gỗ trường 5 mét. Lợn mình trường. Giọng hát rất trường.
  2. Chỉ khoảng thời gian rất lâu, rất dài. Đường trường. Mấy chục năm trường.

• tuần :

  nd.1. Tuần lễ (nói tắt). Được nghỉ một tuần.
  2. Khoảng thời gian, thời kỳ. Gặp tuần trăng sáng. Tuần trăng mật.
  3. Đợt, lượt. Thắp một tuần hương.
  4. Lễ cúng người chết, sau bảy ngày hay một số lần bảy ngày và khi tròn một trăm ngày, theo tục lệ cổ truyền. Cúng tuần. Làm tuần bốn mươi chín ngày.

• tuần hoàn:

  hdg.1. Lặp đi lặp lại đều đặn sau những khoảng thời gian bằng nhau. Thủy triều lên xuống một cách tuần hoàn.
  2. Chỉ máu chuyển động từ tim đi khắp cơ thể rồi lại trở về tim. Bộ máy tuần hoàn.

• tuần lễ:

  hd. Khoảng thời gian bảy ngày theo dương lịch, từ thứ hai đến chủ nhật.

• vũ kế:

  hd. Máy đo lượng nước mưa trong một khoảng thời gian nhất định ở vùng nào.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH