• ả:

  nd. Chỉ đàn bà con gái với vẻ thân mật. Ả Chức chàng Ngưu. Hoặc với ý xem thường. Bên thì mấy ả mày ngài... (Ng. Du).

• ao:

  nd. Vũng nước ở gần nhà ở, có thể để nuôi cá, trồng rau hay giặt rửa. chẳng tham ruộng cả ao liền. Tham về cái bút cái nghiên anh đồ (Cd).

• áo xống:

  nd. Như Áo quần. Áo xống chẳng ra hồn.

• ăn dầm nằm dề:

  nđg. Ở lâu tại một nơi nào mà chẳng làm được việc gì.

• ắt:

  np. Hẳn, chắc. Xót người bạc mệnh ắt lòng chẳng quên (Ng. Du).

• ẩm ương :

  nt. Dở, chẳng có tác dụng gì. Tính khí ẩm ương. Chuyện ẩm ương không ai muốn nghe.

• ba sinh:

  nd. Ba lần sinh sau ba lần chết theo thuyết luân hồi của đạo Phật. Nói về tình duyên gắn bó. Ví chăng duyên nợ ba sinh (Ng. Du).

• bách:

  nd. Thuyền nhỏ nhẹ làm bằng gỗ bách. chẳng lo thuyền bách lênh đênh giữa dòng (H.H. Qui).

• bắn hơi:

  nđg. Đưa tin. Bắn hơi chưa dễ dò hay ý chàng (cd).

• bẵng :

  nIp. 1. Hoàn toàn. Im bẵng, quên bẵng.
  IIt. Im bặt. Bẵng tin không lẽ ngồi trơ ngóng chàng (cd).

• bấc :

  nd. 1. Ruột xốp của vài thứ cây nhỏ, thường dùng làm tim đèn. Đêm khuya rót dĩa dầu đầy, bấc non chẳng cháy, oan mầy dầu ơi (cd).
  2. Gió nhẹ từ phương Bắc.
  IIt. Nhẹ (nghịch với chì là nặng). Thịt heo non, sao không ngon không béo. Tiếng bấc tiếng chì, chi cho héo dạ em (cd).

• bất quá :

  hp. chẳng qua, quá lắm là. Bất quá là anh giận tôi.

• bây giờ:

  np. Lúc này. Khi sang mẹ chẳng cho sang, bây giờ quan cấm đò ngang không chèo (cd)

• be :

  nId. 1. Bình nhỏ đựng rượu. Rượu ngon chẳng lọ be sành (cd).
  2. Mạn thuyền tàu. Be thuyền.
  3. Cây gỗ đốn chưa xẻ ra. Xe be.
  IIđg Đắp thành bờ. Công anh đắp đập be bờ, Để cho người khác mang lờ đến đơm (cd).

• bể đông :

  nd. Tên phần bể dọc theo bờ biển nước Việt Nam. Dã tràng xe cát bể đông, Nhọc lòng mà chẳng nên công cán gì (cd).

• biệt cửa:

  np. (thgt). chẳng bao giờ. Hắn biệt cửa sợ ai.

• bỏ :

  nđg. 1. Để vật gì vào một chỗ. Dao vàng bỏ đãy kim nhung. Biết rằng quân tử có dùng ta chăng (cd).
  2. Không dùng, không nhìn nhận nữa. Bỏ thì thương, vương thì tội (t.ng). Tiết trăm năm nỡ bỏ đi một ngày (Ng. Du).
  3. Loại ra, xóa, gạch. Bỏ hai câu đầu.

• bo bo:

  nđg. Giữ chặt, giữ khăng khăng. chẳng ăn, chẳng mặc, chẳng chơi, Bo bo giữ lấy của trời làm chi (cd).

• bỏ không:

  nt. Để trống không, chẳng có người ở. Nhà bỏ không.

• bon bon:

  nđg. Đi, chạy mau. Ba bà đi bán lợn sề, bán thì chẳng đắt, chạy về bon bon (cd).

• bổ báo:

  nđg. 1. Làm cho bổ, cho lại sức. Thuốc uống vào chẳng bổ báo gì cả.
  2. Như Báo bổ.

• bồ lao :

  nd. 1. Tên một loại thú ở bờ biển.
  2. Một loại chuông: Ta đi mua đồng về đúc bồ lao, Bây giờ tình nghĩa làm sao, Cho chuông chẳng bén, bồ lao chẳng bền (cd).

• bôn ba :

  hđg. 1. Vừa đi vừa chạy. Đi vừa một dặm xa xa, bỗng đâu ông quán bôn ba theo cùng (Ng. Đ. Chiểu).
  2. Chạy theo danh lợi. Bôn ba chẳng qua thời vận (t.ng).

• bơ bải :

  nt. Mệt hết hơi. Bơ bải chẳng bằng phải thì (t.ng).

• bơi :

  nđg. 1. Lấy mái chèo ấn vào nước để đẩy thuyền đi. Bơi Đăm rước Giá hội Thầy, Vui thì vui vậy, chẳng tày Giã-La (c.d). Bơi Đăm: bơi trải, bơi thuyền ở làng Đăm (tỉnh Hà Đông).
  2. Lấy tay chân đạp trong nước đưa mình đi.

• bợm:

  nd. 1. Khôn lanh, gian hùng. Thằng bợm, tên bợm.
  2. Tên gian hùng giảo quyệt: Gặp phải bợm. Bợm già: người gian hùng lão luyện. Thân con chẳng khéo mắc tay bợm già (Ng. Du).

• bợm đĩ :

  nd. Tên điếm, đĩ đực. Trai thì bợm đĩ chẳng hề, gái thì phải giữ lấy nghề vá may (c.d).

• bớt :

  nId. Vết ở da có từ lúc mới sinh.
  IIđg. Giảm, làm ít đi: Chồng giận vợ phải lui lời, Cơm sôi bớt lửa, chẳng rơi hột nào (c.d). Bớt một thêm hai: Trả giá lên xuống. Bớt miệng ăn: bớt số người ăn.

• bụi rậm:

  nd. Bụi có nhiều cây chằng chịt, khó ra vào: Giếng sâu, bụi rậm, trước sau tìm quàng (Ng. Du).

• bướm:

  nd. 1. Loại côn trùng có cánh phấn. Thiếp như hoa đã lìa cành, Chàng như con bướm, lượn vành mà chơi (Ng. Du).
  2. Vật hình con bướm dùng để móc áo. Treo áo lên con bướm.

• cách trở :

  ht. Xa cách, ngăn trở. Giả sử ngày trước Liêu Dương cách trở, Duyên chàng Kim đừng dở việc ma chay (Ch. M. Trinh).

• cam :

  nd. Cây về loại chanh, bưởi, trái ruột nhiều múi, nước nhiều, ăn ngon và bổ: chẳng chua cũng thể là chanh, chẳng ngọt cũng thể cam sành chín cây (c.d).

• cạn lòng :

  nt. Nông nổi, không suy nghĩ sâu xa. Cạn lòng chẳng biết nghĩ sâu (Ng. Du).

• canh:

  nIđg. Trông chừng, coi giữ. Ngày thì canh điếm, tối dồn việc quan (c.d).
  IId. Khoảng thì giờ trong đêm, bằng hai giờ: Đêm năm canh, ngày sáu khắc, Thương nhớ chàng không một giấc nào nguôi (c.d). Canh gà: Tiếng gà gáy cầm canh. Tiếng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ Xương (c.d).

• cành :

  nd. Nhánh mọc ở thân cây. Công anh đắp nấm trồng chanh, chẳng được ăn quả vin cành cho cam (c.d).

• cảnh :

  nd. Hình, sắc bày trước mắt: Cảnh nào, cảnh chẳng đeo sầu, Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ (Ng. Du).

• cao kều:

  nt. Cao đến mất cân đối. Anh chàng cao kều.

• cáp :

  nđg. Vào cuộc. Gái chửa hoang, ngàn quan chẳng cáp (t.ng), Cáp chạn gà đá.

• cau :

  nd. Loại cây ở vườn, thân nhỏ và cao vút, có quả dùng để ăn với trầu: Có trầu mà chẳng có cau, Làm sao cho đỏ môi nhau thì làm (c.d). Cau hoa: cau còn non. Cau tươi: cau còn xanh vỏ (trái với cau khô). Cau tầm phổng: cau mềm và ốp. Cau tầm vun: cau già.

• cay :

  nt. 1. Vị nồng như ớt làm nóng tê đầu lưỡi. Ớt nào là ớt chẳng cay, gái nào là gái chẳng hay ghen chồng (c.d).
  2. Tức tối vì đau đớn, thất vọng. Học đã sôi cơm nhưng chửa chín, Thi không ăn ớt thế mà cay (T. T. Xương).

• cầm:

  nđg. 1. Dùng tay để giữ lấy vật gì: Cầm lược lại nhớ đến gương, Cầm khăn nhớ lúc đi đường có nhau (c.d).
  2. Giữ cho có lề lối, thứ tự: Cầm binh ra trận. Cầm lái. Cầm quyền.
  3. Giữ lại, làm ngưng, dừng lại: Thuốc cầm máu.
  4. Coi như, kể như: Cầm như chẳng đỗ những ngày còn xanh (Ng. Du).
  5. Giữ lại một chỗ hay giữ lại trong lòng. Cầm khách. Không cầm được niềm xúc động.

• cất đầu:

  nđg. Ngẩng đầu lên. Khá, có địa vị tốt hơn. Làm cho đày đọa cất đầu chẳng lên (Ng. Du).

• câu kéo:

  nd. Như Câu cú. Câu kéo chẳng ra làm sao ! Cũng nói Câu kẹo.

• chả bù:

  np. Như chẳng bù.

• chả trách:

  np. Như chẳng trách.

• chàng :

  nd. 1. Dụng cụ thợ mộc, lưỡi dài và giẹp hơn lưỡi đục: Thợ mộc gõ chàng, thợ hàn gõ thiếc (t.ng).
  2. Tiếng gọi người trai trẻ: Chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt (Đ. Th. Điểm). Chàng rể. Anh chàng.
  3. Tiếng ngày trước vợ gọi chồng hoặc người nữ gọi tình nhân. Chàng về thiếp một theo mây, Con thơ để lại một bầy ai nuôi (c.d).

• cháng :

  nd. 1. Tên một thứ tiền xưa. Tiền cháng.
  2. Chỗ thân cây đâm hai hoặc ba nhánh. Cháng hai, cháng ba.

• chạng:

  nđg. Chìa, bạnh toạc ra: Chạng chân.

• chang bang :

  nt. To phình ra: Bụng chang bang.

• chang chang :

  nt. Gắt gao và đầy đủ (nói về nắng). Dọc bờ sông trắng nắng chang chang (H. M. Tử).

• chàng hàng:

  nt. Không rõ, không nhất định: Bà con chàng hàng.

• chàng hảng :

  nđg. Mở toạc hai chân ra. Ngồi chàng hảng.

• chàng hiu :

  nd. Cũng gọi là chẫu chàng hoặc chàng xanh. Giống ếch nhái da xanh, đôi mắt lồi, chân mảnh dài, thường ở trên cây.

• chàng màng:

  nđg. 1. Lớt phớt bên ngòai, không thật sự bắt tay vào việc gì. Cứ chàng màng không chịu làm gì.
  2. Ve vãn, muốn quan hệ yêu đương không thích đáng. Đi chàng màng một người đàn bà có chồng.

• chàng ràng :

  nđg. 1. Kéo dài thời gian, dềnh dàng trong công việc. Chàng ràng mãi, không xong việc.
  2. Quanh quẩn mãi bên cạnh. Chợ chiều nhiều khế ế chanh, Nhiều cô gái lạ nên anh chàng ràng (c.d).

• chạng vạng:

  nd. Lúc nhá nhem tối. Ba mươi chạng vạng, gặp bạn cũng không hay (t.ng)

• chẵn lẻ:

  nd. Trò cờ bạc, gieo xuống sáu đồng tiền, căn cứ vào số chẳng hay lẻ của các mặt sấp ngửa mà định được thua.

• chăng:

  np. 1. Biểu thị ý phủ định. Có chăng chỉ một mình anh biết. Nghe câu được câu chăng.
  2. Tỏ ý nghi vấn vì nửa tin nửa ngờ. Việc ấy nên chăng? Muộn rồi chăng?
  3. Làm nổi bật ý khẳng định. Khó đến mấy chăng nữa, cũng nhất định làm.

• chẳng bõ :

  nt. Không đáng, không bù lại được: Phụ người chẳng bõ khi người phụ ta (Ng. Du). chẳng bõ công: không xứng công.

• chẳng bù :

  np. Chỉ trường hợp không tốt ngược lại. Hôm nay nắng gắt, chẳng bù với hôm qua mưa suốt ngày.

• chằng chằng :

  np. Một cách chăm chú, không hở một phút nào. Nhìn chằng chằng. Bé bám mẹ chằng chằng.

• chằng chéo:

  nt. Giao chéo nhau theo nhiều hướng. Những mối liên hệ chằng chéo.

• chằng chịt:

  nt. Mắc vướng dây tứ phía: Dây chằng chịt. Đường chằng chịt. Mạng nhện chằng chịt.

• chẳng cứ :

  np. Không nhất định việc gì, người nào. chẳng cứ anh tôi mới nói. chẳng cứ đi hay ở.

• chẳng gì :

  np. Có sao đi nữa. chẳng gì cũng thể là vàng, chẳng gì cũng thể là nàng vợ anh (c.d).

• chẳng hạn:

  np. Để trình bày những ví dụ, những dẫn chứng. Anh ấy có nhiều ưu điểm, chẳng hạn như tận tụy, cần cù.

• chẳng là (cũng nói Chả là) :

  np. Trình bày lý do nêu ra để phân bua, thanh minh. chẳng là mấy hôm rồi bị ốm nên không đến cơ quan.

• chẳng lẽ (cũng nói Chẳng nhẽ) :

  np. Không có lý do gì. Việc ấy chẳng lẽ anh không hay biết.

• chẳng mấy chốc :

  np. Không bao lâu. Cũng nói chẳng mấy nỗi.

• chẳng những :

  (cũng nói Không những) np. Để cho biết điều nói ra chỉ là một phần của sự việc và tiếp theo đó sẽ kể phần khác quan trọng hơn. Phim truyện này chẳng những trẻ con mà người lớn cũng thích.

• chẳng nữa:

  np. Tỏ ý nếu không vậy sau này sẽ... Cần tranh thủ gặt cho xong, chẳng nữa trời mưa lúa hỏng hết.

• chằng oạc:

  nt. Mở rộng, mở toác. Miệng chằng oạc.

• chẳng qua :

  np. Biểu thị mức độ hạn chế của sự việc được trình bày. chẳng qua chỉ là nói đùa. chẳng qua vì thiếu hiểu biết nên mới làm như vậy.

• chẳng trách :

  np. Cho biết điều vừa nói là nguyên nhân tất yếu đưa đến việc không hay sắp trình bày. Hư đốn thế chẳng trách ai cũng xem thường.

• chăng văng :

  nt. Có vẻ rộn ràng, gấp gáp. Coi bộ hắn chăng văng từ nãy giờ.

• chẫu chàng :

  nd. Loại nhái thân và chi dài, nhảy xa. Cũng gọi Chàng hiu.

• chẫu chuộc:

  nd. Loại nhái giống chẫu chàng nhưng lớn con hơn.

• chầy :

  nt. Chậm, muộn. chẳng kíp thì chầy. Một mình lưỡng lự canh chầy (Ng. Du).

• chê bai :

  nđg. Nói lên lời chê. Bị dư luận chê bai. Canh cải mà nấu với gừng, chẳng ăn thì chớ, xin đừng chê bai (c.d)

• chết :

  nIdg. 1. Không còn sống nữa. Cọp chết để da, người ta chết để tiếng.
  2. Không còn hoạt động nữa, hư hỏng. Đồng hồ chết. Ô tô chết giữa đường.
  3. Mất tác dụng do biến chất. Xi-măng chết. Phẩm đã chết màu. Còn nhiều giờ chết trong thời gian lao động.
  4. Mất hết khả năng họat động hay gặp khó khăn trở ngại lớn. Trước tin sét đánh ấy anh ngồi chết lặng. Làm ăn như thế thì chết. Làm được việc ấy hay không cũng chẳng chết ai.
  IIp. Mức độ rất cao trong một trạng thái hay một hoạt động. Làm như thế thì chậm chết. Chán chết. Hắn đã làm thì làm chết thôi.

• chiêng:

  nd. Nhạc khí bằng đồng, hình giẹp tròn, giữa có cái núm, thường treo mà đánh. Đem chiêng đi đánh xứ người, chẳng kêu cũng đánh một hồi lấy danh (c.d).

• chín bệ :

  nd. Ngôi vua, nhà vua. Trên chín bệ có hay chăng nhẻ (Ô. Nh. Hầu).

• chính chuyên :

  ht. Đứng đắn, môt lòng chung thủy với chồng. Chính chuyên chẳng có đổi dời (N.Đ.Chiểu).

• chinh phụ:

  hd. Vợ của người ra trận: Thiếp chẳng tưởng ra người chinh phụ (Đ. Th. Điểm).

• choạng vạng:

  nd. Như Chạng vạng.

• chói chang :

  nt. Làm lóa mắt, khó nhìn. Chói chang khó ngó, trao lời khó trao (c.d).

• chốc :

  nd. Một lúc, một lát, một thời gian ngắn. Chốc nữa hãy đi. chẳng mấy chốc.

• chớ :

  np.1. Đừng, không nên: Chớ thấy người sang, bắt quàng làm họ (t.ng).
  2. Biểu thị ý phủ định dứt khoát. Chớ hề gặp nó. chẳng ăn thì chớ, nó còn vứt đi.

• chút :

  nd.1. Cái gì nhỏ, ít: Gương trong chẳng chút bụi trần (Ng. Du). Một chút, một ít. Mấy chút: không bao nhiêu.
  2. Cháu năm đời. Chút là con của chắt.

• chuyển :

  nđg.1. Rung, động đậy: Ai lay chẳng chuyển ai rung chẳng rời (Ng. Du).
  2. Thay đổi. Nói mãi mà anh ấy vẫn không chuyển. Chuyển bại thành thắng.
  3. Như Chuyền: Chuyển hộ một bức thư.

• chừa :

  nđg.1. Bỏ, thôi không làm việc bậy như thế nữa. Chừa rượu. Biết tay ăn mặn thì chừa, Đừng trêu mẹ mướp mà xơ có ngày (c.d).
  2. Trừ ra, dành lại. Chừa lối ra vào. chẳng chừa một ai.

• còn mệt:

  np. Còn lâu lắm, chẳng biết bao giờ. Còn mệt mới đến lượt anh, Theo kịp anh ấy thì còn mệt.

• còn phải nói :

  nthp. Tỏ ý khẳng định. Anh ấy thì còn phải nói, chẳng ai bằng.

• công bội:

  hd. Số tăng bội trong một cấp số nhân: Trong một cấp số nhân 5, 10, 20, 40... chẳng hạn, công bội là 2.

• công cán :

  hd. 1. Việc công có một tính cách đặc biệt. Đi công cán ở nước ngoài.
  2. Việc làm có giá trị. Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì.

• công dã tràng:

  nd. Công khó nhọc mà vô ích như việc dã tràng xe cát. Dã tràng xe cát biển đông, Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì.

• công lênh :

  nd. Công trạng: Rủ nhau đi cấy xứ Đoài, công lênh chẳng được, được vài chút con (c.d).

• cơ mầu :

  nd. Điều mầu nhiệm khó hiểu, tình hình khó khăn. Bán hàng ăn những chũm cau, Chồng con có biết cơ mầu này chăng (c.d).

• cơm :

  nId. 1. Nạc, thịt của trái cây: Quả nhiều cơm.
  2. Gạo nấu chín: Cơm sôi bớt lửa, chồng giận bớt lời (t.ng). Cơm hàng cháo chợ: bạ đâu ăn đó, sống không có qui củ. Cơm mắm: cơm ăn với mắm; cơm nhà nghèo, thanh đạm. Cơm nguội: cơm để nguội: Chàng ơi phụ thiếp làm chi, Thiếp như cơm nguội đỡ khi đói lòng (c.d). Cơm tấm: cơm nấu với hạt gạo vỡ nhỏ. Cơm toi: tiền tiêu một cách vô ích.
  3. Tất cả những thức làm thành một bữa ăn. Làm cơm đãi khách.
  IIt. Chỉ loại quả không chua, chỉ hơi ngọt, vị lạt. Cam cơm. Khế cơm.

• cơm cháo:

  nd. Cái ăn thường ngày, cái tối thiểu phải có... Sáng giờ chưa cơm cháo gì cả. chẳng làm nên cơm cháo gì.

• cu cậu:

  nd. Chàng con trai ấy. Thật đáng đời cu cậu.

• cù lần:

  nd. 1. Giống khỉ có cử động chậm chạp.
  2. Chỉ người ngù ngờ, chậm chạp. Anh chàng cù lần.

• của đáng tội :

  hp. Nói thực ra, nói cho ngay: Anh ta cũng có được chia phần lợi, nhưng của đáng tội, chẳng ăn nhằm gì đối với tên chủ chốt.

• của người phúc ta :

  nth. Làm ơn làm phúc bằng của cải của người khác, mình chẳng mất gì (ý mỉa mai).

• cung:

  nd. 1. Chỗ vua ở: Cung cấm.
  2. Tòa nhà to làm nơi tổ chức các hoạt động quần chúng về văn hóa thể thao. Cung văn hóa. Cung thiếu niên.
  3. Chặng đường giữa hai trạm nghỉ thời xưa, chặng đường trên một tuyến giao thông dài. Đi một ngày được hai cung đường. Mở thêm nhiều cung đường mới để quản lý giao thông.
  4. Một trong năm âm của nhạc ngày xưa (cung, thương, giốc, chủy, vũ). Cung thương làu bậc ngũ âm (Ng. Du).
  5. Khoảng cách giữa hai nốt nhạc hay tính cách của nhạc cổ truyền. Hát lạc nhịp sai cung. Cung Nam. Cung Bắc.
  6. Lời khai của bị can trước cơ quan điều tra, truy tố. Hỏi cung. Bị ép cung.

• cừ :

  nd. 1. Hàng cọc cắm ở giữa sông để chăng lưới đánh cá.
  2. Hàng cọc cắm ở bờ đê, bờ sông cho khỏi lở đất.

• cứ :

  nIđg. Dựa theo để hành động. chẳng cứ có kiểm tra mới làm cẩn thận. Cứ gì khó dễ, việc cần thì làm.
  IId. Khu vực làm chỗ dựa để chuẩn bị và tiến hành chiến tranh. Tạm rút về cứ.
  IIIp. Biểu thị ý khẳng định về một hành động hay trạng thái. Dù phải hy sinh, cũng cứ đi. Nặng thế mà nó xách cứ như không.

• cực chẳng đã:

  nIp. Vì không thể đừng được mà phải làm. Cực chẳng đã hắn phải dọn đi.
  IIt. Chỉ miễn cưỡng làm điều không tránh được. Đó là việc cực chẳng đã.

• cứng :

  nt. 1. Rắn, không gãy được: Ví dầu cây cứng rễ bền, Gió lay chẳng chuyển sấm rền nào rung (c.d).
  2. Không mềm mại, không dịu dàng; không cử động được. Động tác còn cứng. Quai hàm cứng lại không nói được.
  3. Không lưu loát. Văn cứng đờ.
  4. Không để tác động bên ngoài làm xao động, lay chuyển. Lúa đã cứng cây. Có cứng mới đứng đầu gió. Thái độ quá cứng.
  5. Có trình độ cao, vững vàng. Học lực rất cứng.
  6. Hơi mặn quá yêu cầu của khẩu vị. Nước mắm cứng.

• dã tràng:

  hd. Loại giáp xác nhỏ, thường đào lỗ xe cát ở bờ bể: Dã Tràng xe cát biển đông. Nhọc lòng mà chẳng nên công cán gì (Cd). Công dã tràng: công uổng phí.

• dao :

  nd. Đồ bằng sắt có lưỡi dùng để cắt, thái. Dao vàng bò đãy kim nhung, Biết rằng quân tử có dùng ta chăng (t.ng). Lưỡi dao cạo: lưỡi lam. Cán dao: chuôi dao. Dao bài: dao có lưỡi hình lá bài. Dao bàn: dao nhỏ dùng ở bàn ăn. Dao bào: lưỡi dùng trong cái bào; thứ dao dùng để bào trái cây thành từng miếng nhỏ, thứ dao lưỡi rất mỏng hai cạnh đều bén dùng để cạo râu. Dao bảy: dao dài chừng bảy tấc ta. Dao bầu: dao lưỡi rộng, phần giữa phình ra. Dao bổ (bửa) củi: dao dùng để bổ củi. Dao cạo: dao để cạo râu. Dao cau: dao để bửa cau. Dao cầu: dao thái thuốc bắc. Dao con: dao nhỏ. Dao cưa: cái cưa. Dao chìa vôi: dao nhỏ có đầu giẹp nhọn để bôi vôi vào lá trầu. Dao díp: dao nhỏ xếp được (dao nhíp). Dao găm: dao mũi nhọn dùng để đâm. Dao khắc: dao để khắc, chạm. Dao mổ: dao dùng trong việc mổ xẻ. Dao nạo: dụng cụ một đầu tròn có răng cưa, dùng để nạo dừa, nạo khoai. Dao nhíp: như dao díp. Dao pha: dao lớn để chặt, cắt, chẻ, thái... Dao phay: dao lớn dùng làm cá. Dao quắm: dao mũi vểnh lên. Dao rọc: dao dùng rọc giấy. Dao rựa: như Dao pha. Dao tu: thứ dao dài bén để chặt cây. Dao trổ: như Dao khắc. Dao vọ: dao đầu mũi cong. Dao vôi: như dao chìa vôi.Dao xén: như Dao cắt, Dao xắt: dao để thái thuốc bắc (cũng gọi Dao tể). Dao xếp: như Dao nhíp. Dao yếm: có hình dạng như dao bầu nhưng to hơn, dùng trong việc bếp núc.

• dằng dịt:

  nt. Như Chằng chịt.

• dây chằng:

  nd. Phần cuối của các bắp cơ bám vào xương. Dây chằng dạ con.

• dây dợ :

  nd. Dây nói một cách khái quát. Dây dợ chằng chịt.

• doi:

  nd. 1. Phần đất gie ra sông, ra biển: Nước còn quyện cát làm doi, Huống chi ta chẳng tài bồi lấy nhau (c.d).
  2. Hàng tiền bạc xỉa ra mỗi lần khi đếm. Mỗi doi năm đồng.

• dơ dáng:

  nt. Không biết hổ thẹn: Xuống chân lên mặt ta đây nhỉ, chẳng biết rằng dơ dáng dại hình (T. T. Xương). Cũng nói Dơ dáng dại hình.

• dở ông dở thằng:

  nt. Cũng gọi là người có chút địa vị xã hội hay có văn hóa nhưng thật ra chẳng được ai coi trọng..

• dời:

  nđg. Đổi đi nơi khác, thay đổi: Thuyền dời nhưng bến chẳng dời (c.d).

• dượi :

  np. Buồn đến như cơ thể rã rời. Đưa chàng lòng dượi dượi buồn (Đ. Th. Điểm). Cũng nói Dười dượi.

• đan thanh:

  hd. Màu đỏ, màu xanh, chỉ hội họa, bức họa. Nét đan thanh bậc chị chàng Vương (Ôn. Nh. Hầu).

• đeo đai:

  nt. Vướng víu. Trông nàng chàng cũng ra tình đeo đai (Ng. Du).

• đeo đuổi :

  nđg. Theo mãi không rời xa. Công đeo đuổi, chẳng thiệt thòi lắm ru? (Ng. Du).

• đền bù:

  nđg. Trả lại đầy đủ tương xứng với sự mất mát, vất vả. Kiếp này chẳng quản đền bù mới xuôi (Ng. Du).

• đoạn đầu máy:

  nd. Xí nghiệp đường sắt có nhiệm vụ chuẩn bị cho chạy, sửa chữa và quản lý một số lượng đầu máy trên những chặng đường nhất định.

• đoạn toa xe:

  nd. Xí nghiệp đường sắt có nhiệmvụ chuẩn bị cho chạy, sửa chữa và quản lý một số lượng toa xe trên những chặng đường nhất định.

• đong :

  nđg.1. Lường với lon hay đấu. Khôn ngoan chẳng lọ thật thà, Lường thưng tráo đấu chẳng qua đong đầy (cd).
  2. Mua thóc gạo tính theo đơn vị đo lường. Hết mạ ta lại quảy thêm, Hết lúa ta lại mang tiền đi đong (cd).

• đồ :

  nd. Người dạy học chữ Nho hay theo học chữ Nho để thi cử thời trước. Ông đồ. chẳng tham ruộng cả ao liền, Tham về cái bút cái nghiên anh đồ (cd).

• đồng:

  nd. Người ngồi thiếp để hồn người chết nhập vào mà nói chuyện vị lai quá khứ. chẳng sướng gì hơn lúc thượng đồng (T. T. Xương). Ông đồng bà cốt.

• đuềnh đoàng:

  nt. chẳng chú ý đến việc gì. Con người đuềnh đoàng, nói trước quên sau.

• đụp :

  nđg. Vá chồng lên nhiều lớp. Áo vá chằng vá đụp.

• gà tồ:

  nd. 1. Gà to, trụi lông, dáng ngờ nghệch.
  2. Người to xác nhưng khờ khạo. Anh chàng gà tồ. Giọng gà tồ.

• gần gặn:

  nt. Gần lắm. Đường đi chẳng gần gặn gì.

• giai âm:

  hd. Tin tốt, tin lành. Ở đây hoặc có giai âm chăng là (Ng. Du).

• giụm:

  nđg. Họp chung lại với nhau. Một cây làm chẳng nên non, Ba cây giụm lại nên hòn núi cao (cd).

• giữ giàng:

  nđg. Như Giữ gìn. Gieo thoi trước chẳng giữ giàng (Ng. Du).

• giương:

  nđg. Mở, căng ra. Giương cung mà bắn phượng hoàng, chẳng may lại gặp một đàn chim ri (cd). Giương mắt: mở rộng mắt.

• hà tất:

  hp. Biểu thị ý phủ định, có nghĩa như “chẳng cần gì”. Điều đã rõ, hà tất phải nói nhiều.

• hàng :

  nd.1. Dãy đường dài. Sắp hàng. Hàng chục: Con số hàng chục. Hàng chữ: dòng chữ.
  2. Hạng, bậc, bọn, nhóm, phe. chẳng trang đài các cũng hàng trâm anh (N. Đ. Chiểu). Hàng chú bác. Ngang hàng.
  3. Tập thể người cùng ở một vùng. Hàng phố. Hàng xã.
  4. Hàng hóa bày thành dãy để bán. Hàng thịt nguýt hàng cá (tng).
  5. Tiệm, chỗ bày hàng hóa để bán. Hàng lụa. Hàng giải khát. Hàng hoa.
  6. Hàng hóa. Hàng nhập cảng. Hàng xuất cảng.
  7. Đồ tơ lụa trái với đồ vải. Áo hàng, quần hàng.
  8. Chỉ số nhiều không xác định. Hàng chồng sách tham khảo. Đợi hàng ngày. Đông đến hàng vạn.

• hào kiệt:

  hd. Người đã làm những việc vẻ vang và có chí khí hơn người. Chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt (Đ. Th. Điểm).

• háp :

  nt.1. Chỉ cây cối, hoa quả bị khô héo, thiếu nhựa sống. Chuối chín háp.
  2. Chỉ người chưa lớn tuổi nhưng khô gầy như người già. Anh chàng già háp.

• hay:

  nIp. Thường, năng. Xấu hay làm tốt, dốt hay nói chữ (tng).
  IIt&p.1. Giỏi, tốt. Trăm hay không bằng tay quen (tng). Hát hay.
  2. Biết, hiểu rõ. Học chẳng hay, cày chẳng biết (tng).
  3. Đem lại sự tốt lành, có dáng dễ gây thiện cảm. Tin hay bay xa (tng). Con bé trông rất hay.
  IIIl. Hoặc là. Hững hờ nào biết rằng nàng hay ta (Nh. Đ. Mai).

• hâm:

  nt. Tính khí không bình thường, có vẻ gàn, ngớ ngẩn. Anh chàng hâm ấy.

• hề :

  nd. Vai pha trò, vai giễu trong tuồng hát, trong gánh xiếc. Tớ chẳng như ai, vẻ mặt hề (T.T. Xương).

• hểnh:

  dt. Quái vật bịa ra để dọa trẻ con. Dạy con, con chẳng nghe lời, Con theo ông hểnh đi đời nhà con (cd).

• hò khoan:

  nc. Tiếng đệm nhịp trong một số điệu hò, như hò chèo thuyền chẳng hạn.

• họ mạc:

  nd. Bà con họ hàng. Gia đình họ mạc chẳng còn ai.

• họa chăng:

  np. May ra, nếu có chăng nữa. Hắn ít đi xem hát, họa chăng là khi nào có ai mời mọc lắm.

• hoặc:

  nIl. Hay là. Làm việc ấy, tôi hoặc anh cùng được.
  IIp. Có thể có. Ở đây hoặc có giai nhân chăng là (Ng. Du).

• hóc hách:

  nđg. Tỏ thái độ chống lại. Có muốn hóc hách gì cũng chẳng được.

• hồ tinh:

  hd. Con chồn chết hóa làm gái đẹp để quấy các chàng thư sinh theo các truyện huyền hoặc ngày xưa.

• hùng hục:

  nt. Dốc sức một cách mải miết, không suy nghĩ. Hùng hục làm chẳng kể ngày đêm.

• ì :

  nđg. Ở nguyên môt chỗ, không nhúc nhích. Xe ì ra giữa đường. Ngồi ì, chẳng làm gì cả.

• kẻo :

  nđg. Tránh khỏi. Làm như thế chẳng kẻo phải làm lại.

• kèo nèo:

  nd. Loại rau cọng xốp như tàu môn. Kèo nèo mà lại làm chua, Ăn với cá rán chẳng thua món nào (cd).

• kết bạn:

  nđg.1. Làm bạn với nhau. Tìm người tốt mà kết bạn.
  2. Như Kết duyên. Về sau chàng và nàng kết bạn với nhau.

• kêu nài:

  nđg. Kêu ca, nài nỉ. Kêu nài mãi cũng chẳng được gì.

• khạc :

  nđg. Lấy hơi hắt cái gì vướng trong họng cho văng ra. Khạc chẳng ra cho, nuốt chẳng vào (Ôn. Nh. Hầu).

• khách:

  nd. 1. Người từ nơi khác đến với nhà mình. Khách đến nhà chẳng gà thì vịt (t.ng). Làm khách: không thật tình khi ăn uống.
  2. Người đến mua hàng hay giao dịch với cửa hiệu, cửa hàng. Khách nhớ nhà hàng, nhà hàng không nhớ khách (t.ng). Khách trọ.
  3. Người đi tàu xe. Khách đi tàu. Xe khách.
  4. Người tài hoa. Khách văn chương. Khách anh hùng.
  5. Người Trung Hoa. Người Khách chớ không phải người Nhật (xưa: Khách trú).

• khấu đuôi:

  nd. 1. Phần đầu của đuôi nối liền với xương cụt của cơ thể động vật xương sống.
  2. Dây chằng yên vào đuôi ngựa.

• khéo:

  nt&p. 1. Tài nghệ trong việc tạo nên những vật đẹp. Thợ khéo. Nét chạm trổ khéo.
  2. Biết sắp xếp công việc để đạt kết quả tốt. Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm (t.ng).
  3. Biết làm vừa lòng người khác trong cách đối xử. Khéo ăn ở làm vừa lòng mọi người. Nhắc khéo anh chàng ba hoa.
  4. Vừa vặn, thích hợp do biết tính toán. Cái áo mặc khéo thật.
  5. Xinh đẹp. Con bé trông khéo thật.

• khề khà:

  nt1. Chỉ giọng nói chậm và kéo dài như của người uống rượu ngà ngà say.
  2. Kéo dài thời gian. Việc chẳng có gì mà khề khà suốt ngày.

• khỉ :

  nd. 1. Thú cao cấp gần với người, bàn tay bàn chân có thể cầm nắm được, leo trèo rất giỏi.
  2. Tiếng rủa thân mật khi bực mình, không vừa ý. Khỉ thật, có thế mà không nhớ. chẳng biết khỉ gì.

• khoe :

  nđg. Phô trương cái mà mình cho là hay, là tốt của mình. Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng. Đèn ra trước gió được chăng hỡi đèn (c.d). Gặp ai cũng khoe con.

• khỏi phải nói:

  nt. Ghê gớm lắm, chẳng ai lạ gì. Thủ đoạn của hắn thì khỏi phải nói.

• không trách:

  np. chẳng trách.

• khứng:

  nđg. Ưng, chịu. chẳng khứng.

• ký lục:

  hd. Viên chức chuyên làm công việc sổ sách giấy tờ ở công sở thời Pháp thuộc. Thông ngôn, ký lục chẳng hay, Trở về làng cũ học cày cho xong (cd).

• là :

  nIđg. 1. Trực tiếp cho biết tên gọi, nghề nghiệp, thuộc tính, bản chất của người, vật, hiện tượng. Người đang hát là Xuân Hoa. Anh này là công nhân. Vàng là kim loại quý.
  2. Chỉ quan hệ tương đương về giá trị. Một với một là hai. Im lặng là vàng.
  IIl. 1. Cho biết nội dung của điều vừa nói. Cứ tưởng là anh ấy gặp rủi ro. Ai cũng khen là giỏi. Chị ấy nói là đang bận.
  2. Chỉ kết quả của điều kiện vừa nêu. Đã nói là làm. Nói động đến là tự ái. Học xong là chạy ra sân bóng.
  IIItr. 1. Làm cho lời nói có vẻ tự nhiên hay có vẻ ý kiến chủ quan của người nói. chẳng khác nhau là mấy. Tôi thấy là chưa vững lắm.
  2. Kết hợp với từ lặp lại liền sau để nhấn mạnh về sự khẳng định hay về mức độ. Rét ơi là rét. Trông nó hiền hiền là. Bà là bà bảo thật.

• lan man:

  np. Điều nọ tiếp điều kia, không mạch lạc, không hệ thống. Suy nghĩ lan man. Trình bày lan man chẳng đâu ra đâu.

• lảng:

  nđg. 1. Bỏ đi, tránh đi chỗ khác. Cáo say chàng đã tính bài lảng ra (Ng. Du).
  2. Chuyển sang chuyện khác để tránh chuyện đang bàn. Tìm cách nói lảng vì đuối lý.

• láng cháng:

  nđg. 1. Lúc đến lúc đi không có mục đích rõ ràng, không ngồi yên một chỗ, không làm việc gì cho ra việc. Cứ láng cháng suốt buổi sáng mà không làm được gì.
  2. Vớ vẩn, tào lao, không ra chuyện gì. Nói láng cháng một hồi rồi bỏ đi.

• lạy lục:

  nđg. Cầu xin một cách khổ sở, nhục nhã. Lạy lục hết người này đến người khác, mà chẳng được gì.

• lặn ngòi ngoi nước:

  nđg. Lặn lội qua nhiều chặng đường khó khăn vất vả.

• lẵng đẵng:

  nt. Mất thời gian kéo dài với một công việc mà không thấy kết quả. Lẵng đẵng bao nhiêu năm mà học hành vẫn chẳng đâu vào đâu.

• lần khân:

  nt. Đòi hỏi nhiều, với vẻ thống thiết nhưng có phần quá đáng. Sợ lần khân quá e sàm sở chăng (Ng. Du).

• lân nhi:

  dt. Đứa con quí. Điềm lành sớm ứng lân nhi một chàng (Ng. H. Tự).

• linh cảm:

  hdg. Cảm giác tự nhiên biết trước việc sẽ xảy ra. Linh cảm việc chẳng lành sắp xảy ra.

• linh tính:

  hd. Năng khiếu biết trước, cảm thấy trước những việc liên quan mật thiết tới bản thân mình. Linh tính báo cho biết việc chẳng lành sẽ xảy ra.

• liu điu:

  nd. Thứ rắn nhỏ có nọc độc ở hàm trên, sống ở ao hồ. chẳng phải liu điu vẫn giống nhà (L. Q. Đôn).

• líu nhíu:

  nt&p. Chằng chịt nghe không rõ, thấy không rõ. Chữ viết líu nhíu. Nói líu nhíu.

• lọ :

  np.1. Huống chi, huống nữa. Sắt đá cũng xiêu lo người.
  2. Cần gì, chảng cần gì. Văn hay lọ phải viết nhiều.

• lọt sàng xuống nia:

  nth. Mình không được thì người quan hệ gần gũi với mình được, chẳng mất đi đâu.

• lờ lãi:

  nd. Lời lãi. Buôn bán vất vả mà lờ lãi chẳng được là bao.

• lợn lành chữa thành lợn què:

  nth. Chỉ dụng cu, máy móc vốn chẳng hỏng gì nhưng lại đem sửa chữa làm cho hỏng thật. Không rành việc thì chớ đụng vào, kẻo lợn lành chữa thành lợn què.

• lùi lũi:

  nt. Lầm lì, mải miết, không chú ý tới chung quanh. chẳng nói chẳng rằng, lùi lũi bước theo sau.

• lưu tệ:

  hd. Tệ nạn xã hội cũ còn rơi rớt lại (cờ bạc, bói toán, hối lộ... chẳng hạn).

• ma :

  nId.1. Bóng người chết hiện về. Cọp Khánh Hòa, ma Bình Thuận (tng). Xấu như ma.
  2. Người nào đó, không xác định. chẳng có ma nào đến. Nói thế có ma nó tin!
  IIt. Chỉ có trên sổ sách hay báo cáo, chứ không có thật, do bịa đặt để đánh lừa. Bản báo cáo trình bày thành tích với những con số ma.

• mà :

  nl.1. Biểu thị quan hệ đối lập, trái ngược. Nói không mà làm. Mệt mà vẫn cứ làm.
  2. Biểu thị ý bổ sung. Tốt mà rẻ. Dốt mà hay nói chữ. chẳng hay mà cũng chẳng dở.
  3. Biểu thị mục đích của hành động vừa kể. Tìm việc mà làm. Dìu nhau mà đi.
  4. Biểu thị kết quả, hậu quả của việc vừa trình bày. Nhờ anh giúp đỡ mà tôi hoàn thành nhiệm vụ. Đừng ngờ mà oan cho người ta.
  5. Biểu thị giả thiết, điều kiện. Rủi mà mưa thì ướt hết. Bây giờ mà đi bộ thì không kịp.
  6. Làm cho rõ điều vừa nói về một đặc điểm cụ thể. Người mà anh nói chính là bạn tôi. May mà đã có chuẩn bị trước.

• mách:

  nđg. 1. Nói cho người khác biết điều có lợi cho họ. Ngoài rèm thước chẳng mách tin (Đ. Th. Điểm). Mách cho bài thuốc.
  2. Báo cho người trên biết lỗi của người dưới. Mách cô giáo. Bị anh đánh, mách mẹ.

• mai:

  nd. Mối, môi giới. Xấu tre uốn chẳng nên cần, xấu mai nên chẳng được gần với em (cd).

• màng :

  nđg. 1. Nghĩ đến, tưởng đến cho mình. Danh lợi không màng. Phải duyên phải lứa cùng nhau, Dẫu là áo vải, cơm rau cũng màng (cd).
  2. Để ý tới. chẳng màng đến việc đời.

• mắc phải:

  nđg. chẳng may gặp phải. Mắc phải bãi ở ngoài khơi, thuyền bị đắm.

• mấy chốc:

  np. chẳng mấy chốc, không bao lâu. chẳng ốm chẳng đau, làm giàu mây chốc (tng).

• mấy khi:

  np. chẳng mấy khi. Mấy khi anh đến chơi.

• mấy nả:

  np. chẳng được bao lâu. Tủ gỗ tạp thì được mấy nả.

• mệt xác:

  nt. Mệt cho thân mình. chẳng được gì chỉ tổ mệt xác.

• mô tê:

  nđ. Nhấn mạnh ý của một phụ từ phủ định. Không hiểu mô tê gì cả. chẳng biết mô tê gì cũng phát biểu.

• mống :

  nd. Đoạn cầu vồng ở chân trời. Mống bên đông, vồng bên tây,chẳng mưa dây thì bão giật (tng).

• mống :

  nd.1. Mầm mới lú. Mống khoai.
  2. Chỉ cá thể người hay động vật với số lượng ít ỏi, nói đến với ý coi khinh. Bọn cướp bị bắn chết, chỉ còn vài mống. Gà toi hết, chẳng còn một mống.

• một đồng một chữ:

  nd. Một khoản tiền rất nhỏ, rất ít. Khi ông nằm xuống, bà chẳng còn một đồng một chữ.

• mỡ màng:

  nId. Mỡ để ăn nói chung. Nồi canh chẳng có mỡ màng gì cả.IIt. Mượt mà, tươi tốt. Vườn cây xanh mướt, mỡ màng.

• muốn:

  nđg.1. Cảm thấy có sự đòi hỏi về tâm lý, tình cảm hay sinh lý làm một việc gì hay có được cái gì. Khao khát muốn hiểu biết. Ốm chẳng muốn ăn. Chưa muốn vợ.
  2. Có dấu hiệu sắp có biến đổi sang một trạng thái khác. Trời lại muốn mưa. Chiếc thuyền tròng trành muốn lật.

• nào:

  nIch. Chỉ định một danh từ bằng ý bất định, tức để chỉ người hay vật cần hỏi ra cho biết, không cần nói rõ ra, không cần xác định. Mượn những quyển sách nào? Mới ngày nào. Ngày nào cũng như ngày nào.
  IIp. Biểu thị ý phủ định dứt khoát. Nào anh ta có biết. Nào thấy ai đâu.
  IIItr. 1. Nhấn mạnh về điều vừa trình bày. Chờ nó ăn xong đã nào. Có muốn cũng chẳng được nào.
  2. Nhấn mạnh về số nhiều của những cái kể ra. Nào nồi, nào xoong, nào mắm, nào muối lỉnh kỉnh. Nào tắm, nào giặt, nào đi chợ, nào thổi cơm, bao nhiêu là việc!
  IVc. Biểu thị ý thách thức hay thúc giục. Nào, có giỏi thì đánh đi! Nào, nói đi!

• nề :

  nđg. Quản, ngại. Không nề khó nhọc. Yêu nhau vạn sự chẳng nề... (cd).

• nể :

  np.1. Ở không, chẳng làm việc gì cả. Ở nể.
  2. (Ăn) vã. Ăn nể.

• nệ :

  nđg. Câu chấp, dựa vào một cách cứng nhắc. Áo dài chẳng nệ quần thưa, Tám mươi có của cũng vừa mười lăm (cd). Lối miêu tả còn quá nệ vào người thật việc thật.

• nề hà:

  nđg. Quản ngại nói chung. chẳng nề hà việc gì.

• nên:

  nIđg.1. Theo lẽ phải thì đúng như thế: Rằng tài nên trọng mà tình nên thương (Ng. Du).
  2. Thành. chẳng hẹn mà gặp, chẳng rắp mà nên (tng). Nên vợ nên chồng: thành hôn.
  IIl. Biểu thị quan hệ nhân quả giữa điều vừa nói và điều sắp nói. Không ai bảo nên không biết.Cách sông nên phải lụy đò (tng).

• nên thân:

  nt.1. Được việc, có kết quả. chẳng làm được việc gì nên thân.
  2. Đáng, đúng mức. Cho một bài học nên thân.

• nếu:

  nl.1. Biểu thị giả thiết hay điều kiện. Nếu xong sớm thì được thưởng. Nếu có thể được, anh giúp tôi nhé!
  2. Kết hợp với thì ở vế sau, chỉ quan hệ tương ứng giữa hai sự việc có thật. Nếu việc này dở thì việc kia cũng chẳng hay. Nếu nó dốt văn thì trái lại nó giỏi toán.
  3. Phối hợp với “thì là”, “tức thì là” ở vế sau, biểu thị quan hệ giải thích. Nếu mai tôi không đến thì là tôi bận. Nếu giờ này nó chưa về thì tức là có gì bất thường.

• ngắn :

  nt. 1. Cụt, trái với dài.
  2. Chiếm ít thời gian. Ngày vui ngắn chẳng tày gan (Ng. Du). Kế hoạch ngắn ngày.
  3. Gần, không xa, hẹp hòi. Thấy ngắn. Lấy ngắn nuôi dài.

• ngấp nghé:

  nđg. 1. Đã gần đến mức. Nước ngấp nghé mạn thuyền. Ngấp nghé tuổi bảy mươi.
  2. Đến gần nhìn vào rồi lại lui ra, muốn vào mà chưa dám. Ngấp nghé ngoài cổng.
  3. Dòm ngó với ý muốn giành lấy cho mình nhưng còn ngại ngùng. Có cô con gái xinh nhiều chàng trai ngấp nghé.

• nghề ngỗng:

  nd. Nghề nghiệp (với ý mỉa mai). chẳng có nghề ngỗng gì.

• ngọc bội:

  hd. Thẻ đeo bằng ngọc; chỉ người đàn bà đức hạnh. Chàng trang ngọc bội, cũng phường kim môn (Ng. Du).

• ngon ăn:

  nt. Dễ làm và mang lại kết quả tốt. Việc ấy chẳng ngon ăn đâu.

• ngố :

  nt. Ngốc nghếch, ngây ngô. Ngố quá, chẳng biết gì cả.

• ngơi :

  nđg. Nghỉ, tạm ngưng hoạt động. Chim bay mỏi cánh chim ngơi (cd). chẳng ngơi lúc nào: không hề nghỉ.

• ngủ nghê:

  nđg. Ngủ nói chung. Ồn quá, chẳng ngủ nghê gì được.

• ngưu lang :

  hd. Chàng Ngưu, tức Sao Ngưu (thường nói đến cùng Sao Nữ (Chức Nữ).

• nhai nhải:

  nđg. Nói đi nói lại mãi làm người nghe khó chịu. Chuyện chẳng có gì mà cứ nhai nhải.

• nhẵn:

  nt. 1. Trơn láng, không còn nhám. Mặt bàn nhẵn bóng.
  2. Hoàn toàn chẳng còn gì. Ăn nhẵn rồi.
  3. Quá quen vì đã gặp nhiều lần. Nhẵn mặt. Vùng này nó đã nhẵn đường rồi.

• nhênh nhang:

  nt. Đủng đỉnh kéo dài thời gian. Nhênh nhang cả ngày, chẳng được việc gì.

• nhùng nhằng:

  nIt&p.1. Vướng vít chằng chịt vào nhau. Dây thép gai nhùng nhằng.
  2. Như Nhì nhằng. Làm ăn nhùng nhằng.
  IIđg. Không có thái độ dứt khoát để kéo dài. Nó cứ nhùng nhằng không trả nợ.

• như ai:

  np. chẳng thua kém gì người khác. Cũng có nhà có cửa như ai.

• như không:

  np. Xem như chẳng có gì xảy ra hoặc thay đổi. Công chuyện lớn thế mà nó coi như không. Nó nhảy qua 1,6 mét như không.

• những:

  nIs. Chỉ số nhiều , không xác định. Những ai. Trang giấy dày đặc những con số.
  IIp. Chỉ là, chỉ. Những mừng thầm cá nước duyên may (Ô. Nh. Hầu). chẳng những: không chỉ ...

• nói gần nói xa:

  nđg. Nói gần gần xa xa, chứ không nói thẳng. Nói gần nói xa chẳng qua nói thật.

• nói gỡ:

  nđg. Nói ra những lời có thể báo trước việc chẳng lành. Đừng có nói gỡ.

• non:

  nt.1. Mới sinh, mới mọc, chưa phát triển hoàn chỉnh. Mầm non. Cỏ non. Con chim non.
  2. Sớm hơn bình thường, chưa đầy đủ quá trình phát triển thông thường. Đẻ non. Về hưu non. Lúa gặt non để tránh lụt.
  3. Dưới mức chuẩn, dưới mức yêu cầu. Non một nửa. Còn được non một lít. Cân này hơi non. Tay nghề non.
  4. Yếu kém về bản lĩnh tinh thần. chẳng phải là tay non.

• nợ đời:

  nd.1. Nghĩa vụ đối với xã hội chưa làm được. Nợ đời còn chưa trả được.
  2. Cái khổ đeo đẳng, chỉ muốn dứt bỏ mà không bỏ được. Chồng gì anh, vợ gì tôi? chẳng qua là cái nợ đời chi đây (cd).

• nữa là:

  np. Huống chi là. Một năm còn đợi được nữa là! Chuông khánh còn chẳng ăn ai. Nữa là mảnh chĩnh bỏ ngoài bờ tre (cd).

• nửa mùa:

  nt. Kém cỏi, trình độ chẳng ra gì. Thi sĩ nửa mùa.

• nứt nẻ:

  nđg. Nứt thành nhiều đường ngang dọc chằng chịt. Ruộng khô cạn, nứt nẻ.

• ớ :

  nt. Như Ngớ. Đứng ớ ra, chẳng hiểu gì.

• ở không:

  nđg. Ngồi không, chẳng làm việc gì.

• ở nể:

  nđg. Không làm việc gì cả vì không có việc hay vì chẳng thiết làm.

• phải chăng:

  np.1. Đặt câu hỏi với ý muốn bàn bạc. Phải chăng nó không biết nên không đến. Phải chăng nên làm như thế?
  2. Đặt câu hỏi với ý mỉa mai về điều người đối thoại cũng thấy là vô lý. Phải chăng anh không biết gì cả.

• phải tội mà :

  np. Biểu thị ý chỉ vất vả chứ chẳng được lợi gì. Trời đang mưa to, phải tội mà đi.

• phiền hà:

  ht&đg.1. Làm rắc rối, gây khó khăn. Không muốn phiền hà ai.
  2. Lấy làm bực mình. Chuyện rủi ro, anh ấy cũng chẳng phiền hà gì.

• phỉnh nịnh:

  nđg. Khéo nịnh để lợi dụng. chẳng cần phỉnh nịnh ai cả.

• qua :

  nIđg.1. Di chuyển từ bên này sang bên kia. Qua sông.
  2. Đến một nơi nào. Qua nhà bên cạnh. Qua Pháp dự hội nghị.
  3. Hướng sang phía khác, chuyển sang đối tượng khác. Nhìn qua cửa sổ. Lật qua trang sau.
  4. Sống hết một khoảng thời gian. Qua thời thơ ấu. Qua bước khó khăn. Bệnh khó qua khỏi.
  5. Đã trôi đi, thuộc về quá khứ. Một năm qua. Trẻ chưa qua, già chưa tới (tng).
  6. Bước vào một thời gian nào đó. Qua năm mới.
  7. Chịu tác động trực tiếp của một quá trình. Đã qua kiểm tra. Qua một khóa huấn luyện.
  8. Tránh được sự chú ý. Không qua được tai mắt quần chúng.
  IIp. Một cách nhanh, không kỹ. Tạt qua hiệu sách. Dặn qua mấy câu rồi đi.
  IIIgi. Biểu thị quan hệ về phương tiện, môi giới. Kiểm nghiệm qua thực tế. Qua anh, xin gởi lời hỏi thăm cả văn phòng.
  IVtr. Biểu thị ý nhấn mạnh sự phủ định. Không thấy qua một bóng người.chẳng nói qua một lời nào.

• quản bao:

  nđg. chẳng ngại. Quản bao tháng đợi năm chờ (Ng. Du).

• quản ngại:

  nt. Lo lắng, quan tâm đến nhiều. Công việc khiến phải quản ngại. chẳng quản ngại gian lao.

• quang phổ:

  hd. Dải sáng nhiều màu như cầu vồng thu được khi phân tích chùm ánh sáng phức tạp bằng một dụng cụ thích hợp (như lăng kính chẳng hạn).

• ra :

  nIđg.1. Di chuyển về phía ngoài, đến nơi rộng hơn hay về phía Bắc trong phạm vi nước Việt Nam. Ra đồng. Ra ga. Từ Đà Nẵng ra Huế. Ra ứng cử.
  2. Tách đi khỏi một môi trường. Bệnh nhân ra viện. Ra ở riêng. Ra trường đang xin việc.
  3. Chỉ cây cối nảy sinh một bộ phận. Cây ra lá, ra hoa.
  4. Nêu cho người khác biết để chấp nhận, để thực hiện. Ra đề thi. Ra điều kiện.
  5. Thành, thành hình. Ăn cho ra bữa. chẳng ra gì cả.
  6. Biểu hiện đúng với tính chất, ý nghĩa. Sống cho ra sống. Làm ra làm, chơi ra chơi.
  7. Qua khỏi một khoảng thời gian. Ra Tết. Ra tháng.
  IIp. Biểu thị phương hướng, kết quả, sự biến đổi. Mở ra. Bung ra. Nhìn ra biển. Tìm ra. Tính không ra. Nhận ra khuyết điểm. Ngày càng đẹp ra. Bệnh ra. Cứ trơ ra không biết xấu hổ.
  IIIgi. Biểu thị một điều kiện giả thiết. Xoàng ra, năng suất cũng được 5 tấn. Ít ra cũng cả trăm người.
  IVc. Biểu thị sự ngạc nhiên nhận thấy. À, ra thế! Ra nó chỉ hứa để đánh lừa.

• rách việc:

  nt. chẳng được việc gì. Đi với nó chỉ rách việc.

• ràng rịt:

  nđg. Buộc chặt chằng chéo. Ràng rịt cánh tay bị thương. Tình cảm ràng rịt.

• ranh:

  nt.1. Nhỏ bé, chẳng được việc gì. Bọn trẻ ranh. Mấy con cá ranh.
  2. Khôn một cách tinh quái. Con bé ấy ranh lắm.

• rằng:

  nIđg. Nói. chẳng nói, chẳng rằng.
  IIgi. Biểu thị nội dung làm rõ điều vừa nói. Tôi tin rằng anh ấy làm việc tốt. Có ý kiến rằng ...

• rậm rịt:

  nt. Rậm và chằng chịt vào nhau. Cây cối và dây leo rậm rịt.

• ru :

  ntr. Biểu thị ý hỏi với sự nghi ngờ. Công đeo đuổi chẳng thiệt thòi lắm ru? (Ng. Du). Sự đời chẳng lẽ cứ thế ru?

• sẵn:

  nIt. 1. Có thể sử dụng hay hành động ngay do đã được chuẩn bị. Cơm đã có sẵn.Bán quần áo may sẵn.
  2. Có nhiều đến mức cần bao nhiêu cũng có. Dạo này hàng hóa sẵn lắm. Sẵn tiền trong tay, muốn mua gì chẳng được.
  IIl. Biểu thị quan hệ về thuận tiện. Sẵn có anh ở đây, ta bàn một số việc.

• sửu :

  hd. Ký hiệu thứ hai trong mười hai chi trong phép đếm thời gian trong lịch cổ truyền Trung Quốc. Giờ Sửu (từ 1 đến 3 giờ sáng). Năm Sửu (Năm Đinh Sửu chẳng hạn, nói tắt). Tuổi Sửu (sinh vào một năm Sửu).

• tài cán:

  hd. Tài làm nồi công việc. Thiếu người tài cán. Hắn chẳng có tài cán gì đâu.

• tài nào mà chẳng:

  np. Không thể nào không, khó có thể không làm. Một mình như thế tài nào mà chẳng sợ.

• tăm dạng:

  nd. Dấu vết, hình dạng. Mất hút, chẳng còn thấy tăm dạng.

• tẩm:

  nt. Quê kệch, kém hiểu biết. Anh chàng tẩm quá.

• tẽn:

  nt. Ngượng, xấu hổ trước mọi người. Bị tẽn vì pha trò chẳng ai cười.

• tếu:

  nIt. Làm vui nhộn, thiếu nghiêm chỉnh. Tếu với nhau cho vui. Anh chàng tếu nhất bọn.
  IIp. Nông nổi, thiếu nghiêm chỉnh, không thực tế. Lạc quan tếu.

• thà :

  np. Đành thế còn hơn. Thà khuyên chàng đừng chịu tước phong (Đ. Th. Điểm).

• thèm:

  nđg.1. Khao khát, ước muốn. Thèm ăn, thèm mặc.
  2. Muốn, thấy cần. Thèm được bay nhảy tự do. Không thèm nói nữa. chẳng ai thèm để ý.

• thể :

  nId. 1. Trạng thái tồn tại của vật chất. Thể rắn. Thể lỏng. Thể khí.
  2. Hình thức sáng tác văn thơ. Thể thơ lục bát. Thể tùy bút.
  3. Hình thức biểu hiện của sự vật, hiện tượng. Con người là một thể thống nhất.Bệnh ở thể cấp tính.
  IIđg. Là, vẫn là. chẳng thơm cũng thể hoa lài ... (cd).

• thế mà:

  np. Biểu thị ý trái với việc đáng lẽ xảy ra. Thế mà tôi chẳng biết gì cả.

• thết:

  nđg. Bày tiệc đãi. Ăn chẳng hết, thết chẳng khắp (tng).

• thì:

  nlI. 1. Biểu thị cứu cánh, hậu quả của một điều kiện vừa nêu. Nếu mưa thì ở nhà. Bây giờ mới đi thì muộn mất.
  2. Nêu một ý song song hay tương phản với ý trước. Nó dại thì em nó lại rất khôn. Có ba người con thì đều ở xa cả.
  3. Biểu thị ý tiếp nối. Vừa về đến nhà thì trời đổ mưa. Anh đi một lúc thì tôi đến.
  IIp.1. Biểu thị ý phủ định mỉa mai. Vâng, con nó hư, còn con của chị thì ngoan! Mày thì giỏi!
  2. Biểu thị ý khẳng định. Thì ai chẳng biết vậy? Tôi thì tôi không ngại.

• thiêng :

  nt.1. Linh ứng, mầu nhiệm. chẳng thiêng ai gọi là thần (tng).
  2. Rất đúng, rất hiệu nghiệm. Lời anh nói thiêng thật.

• thiếp :

  nd.1. Vợ lẽ. Năm thê, bảy thiếp.
  2. Tiếng người đàn bà tự xưng với chồng hoặc tình nhân. Chàng đi thiếp cũng một lòng xin theo (Ng. Du).

• thuyết duy danh:

  nd. Khuynh hướng triết học thời Trung Cổ cho rằng chỉ những sự vật riêng biệt mới có thật, còn những khái niệm chung chẳng qua là tên gọi của sự vật do con người đặt ra.

• tiếng là:

  nđg. Như Tiếng rằng.Tiếng là anh em mà chẳng nhờ cậy được gì.

• tông:

  nd. Dòng dõi. Con nhà tông, chẳng giống lông cũng giống cánh (tng).

• tơ hồng:

  nd. Cây ký sinh thân hình dây nhỏ, màu vàng hay trắng lục, không có lá, quấn chằng chịt vào cây chủ.

• tơ màng:

  nđg. Nghĩ đến và mong muốn có được. chẳng tơ màng đến danh lợi.

• trách nào mà chẳng:

  nl. Biểu thị một hậu quả tất nhiên. Làm vội làm vàng trách nào mà chẳng sơ suất.

• tránh voi chẳng xấu mặt nào:

  nđg. Tránh không dám đương đầu với kẻ có thế mạnh cũng chẳng có gì là xấu.

• trâng tráo:

  nt. Ngang ngược, không kể gì đạo lý, trơ trơ trước sự chê cười, khinh bỉ của dư luận. Thái độ trâng tráo. Người trâng tráo, chẳng biết xấu hổ.

• trốc chang:

  nđg. Trốc cả gốc lẫn rễ. Đánh trốc chang quân địch.

• trời:

  nId.1. Khoảng không gian vô tận như một hình vòm úp trên mặt đất. Sao trên trời.
  2. Trạng thái khí quyển bao quanh con người ở một nơi nào. Trời đang mưa. Trời trở rét.
  3. Thiên nhiên về mặt đối lập với con người. Mưa nắng nhờ trời. Tại trời, chẳng tại ai.
  4. Lực lượng siêu tự nhiên, coi như ở trên trời cao, mà nhiều người tin rằng sáng tạo và quyết định số phận muôn loài trên mặt đất. Kêu trời chẳng thấu. Cầu trời khẩn Phật.
  IIt.1. Hoang dại, có sẵn trong trời đất. Vịt trời.
  2. Mức độ rất dài, rất lâu về thời gian. Gần ba tháng trời.
  IIIc. Biểu thị sự ngạc nhiên hay than thở. Trời! Sao lại như thế?

• trớt lớt:

  nt.1. Như Trớt (nghĩa mạnh hơn). Môi trớt lớt.
  2. Tuột hết cả. Trớt lớt, chẳng được gì.

• trước sau:

  nId. 1. Cả phía trước và phía sau. Nhìn trước sau chẳng thấy ai.
  2. Đầu đuôi câu chuyện. Hỏi chuyện trước sau.
  IIp.1. Trước cũng như sau. Trước sau giữ vững lời nguyền.
  2. Không trước thì sau. Trước sau cũng phải làm.

• trừu tượng hóa:

  hdg. Tách ra trong tư duy một thuộc tính của sự vật, để nhận thức một cách sâu sắc hơn. Những khái niệm như “vật chất”, “năng lượng”, chẳng hạn là kết quả của sự trừu tượng hóa khoa học.

• tuấn tú:

  ht. Người trai trẻ có vẻ mặt đẹp và thông minh. Chàng trai tuấn tú.

• tương can:

  ht. Can hệ nhau. Những việc chẳng tương can gì nhau.

• tý :

  hd. Ký hiệu thứ nhất (tượng trưng là con chuột) trong mười hai chi của lịch cổ truyền Trung Quốc. Giờ Tý (từ 23 giờ đến 1 giờ sáng). Năm Tý (Giáp Tý chẳng hạn). Tuổi Tý (sinh vào một năm Tý).

• uổng :

  nt. Phí, toi, đáng tiếc. Rốt cuộc chẳng được gì, uổng công chờ đợi.

• ươn:

  nt.1. Không được tươi, gần thối. Cá ươn. Thịt ươn.
  2. Không được khỏe. Anh thấy khó ở, ươn người.
  3. Hèn, kém. Đồ ươn, chẳng làm được việc gì.

• vả:

  nl. Như Vả lại. Không ai nói gì nữa, vả cũng chẳng còn gì để nói.

• vả chăng:

  nl. Biểu thị điều sắp nêu ra là thêm một lẽ khẳng định ý chính muốn nói. Tôi không đi, vả chăng có đi cũng vô ích.

• vần:

  nđg.1. Làm di chuyển vật nặng trên mặt nền, bằng cách lăn xoay. Vần chiếc cối đá.
  2. Xoay nồi quanh lửa, than để thức ăn trong nồi chín đều. Vần cơm trên bếp.
  3. Xoay chuyển mạnh theo chiều hướng. Mây vần gió chuyển. Bị vần cho đến mệt lử.
  4. Tác động đến đáng kể, tác hại. Bão lụt cũng chẳng vần gì.

• việc gì:

  nId. Sự việc xảy ra có thiệt hại gì. Xe đổ, nhưng không ai việc gì.
  IIt. Có can hệ gì đến. Chuyện này, việc gì đến nó.
  IIIp. chẳng có gì cần phải. Việc gì anh phải lo.

• vốn liếng:

  nd. Vốn nói chung. Vốn liếng chẳng có là bao.

• với :

  nIđg.1. Vươn tay ra cho tới một vật ở hơi quá tầm tay. Vắn tay với chẳng tới kèo... (cd).
  2. Đạt tới cái khó vươn tới. Chỉ tiêu cao quá, không ai với tới.
  3. Nhằm tới một đối tượng ở khoảng cách hơi quá tầm. Gọi với qua cửa sổ.
  IId. Chiều cao bằng một người bình thường đứng giơ thẳng cánh tay lên. Cây cao một với.

• vừa:

  nt. Không lớn mà cũng không nhỏ, không cao, không thấp, không nhiều nhưng cũng, không ít. Xí nghiệp loại vừa. Nó chẳng phải tay vừa, (sừng sỏ, không chịu thua kém ai).

• vương tướng:

  nd. Vương và tướng, những chức tước cao nhất trong triều đình phong kiến. chẳng làm nên vương tướng gì.

• xồng xộc:

  np. Xông thẳng vào đột ngột. Xồng xộc vào chẳng hỏi ai.

• xù :

  np. Quá cỡ to lớn. Chiếc áo lông to xù. Anh chàng béo xù.

• yên lành:

  nt. Yên ổn, không có điều gì chẳng lành. Bảo vệ giấc ngủ yên lành của trẻ thơ.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH