tích trượng:

(錫杖) Phạm: Khakkhara. Hán âm: Khích khí la, Khiết khí la. Cũng gọi: Thanh trượng, Hữu thanh trượng, Trí trượng, Đức trượng, Minh trượng, Kim trượng. Gọi tắt: Trượng. Chỉ cho chiếc gậy mà vị tỉ khưu phải mang theo khi đi đường, 1 trong 18 vật dụng của tỉ khưu. Gậy này vốn được dùng để xua đuổi rắn, trùng độc hại, hoặc khi đi khất thực thì rung gậy phát ra tiếng để người từ xa nghe biết; đến đời sau thì gậy trở thành 1 trong các pháp khí của thiền gia.Đại tỉ khưu tam thiên uy nghi quyển hạ có nêu 3 lí do cần phải cầm tích trượng: Để xua đuổi trùng, rắn, vì tuổi già và lúc đi khất thực. Sách này cũng nêu 25 trường hợp bị hạn chế khi cầm tích trượng, như thấy tượng Phật thì không được để đầu gậy phát ra tiếng, cho đến không được dùng gậy để chỉ vào người khác, hoặc vẽ chữ trên mặt đất... xem thế đủ biết cách dùng tích trượng rất nghiêm cẩn. Tích trượng gồm 3 phần là tích, cán gỗ và thuần (cũng gọi là Đối, tức phần được bịt đồng ở cuối cán gỗ). Tích là đầu gậy, hình tháp, có cái vòng lớnbằng kim loạitrên đó có mắc thêm nhiều vòng nhỏ, khi rung gậy thì từ những cái vòng nhỏ này phát ra tiếng rung reng, vì thế nên Tích trượng còn được gọi là Thanh trượng(gậy phát ra tiếng). Vị tăng cầm tích trượng hành hóa khắp nơi, gọi là Phi tích(gậy bay), Tuần tích(qua lại). Khi dừng lại một chỗ, gọi là Lưu tích (dừng gậy), Quải tích(treo gậy). Tại Trung quốc thời xưa đã có nhiều truyện lạ về cây Tích trượng, như Tục cao tăng truyện quyển 16 chép rằng: Ngài Tăng trù đời Bắc Tề, khi tu thiền trên núi Tây vương ốc thuộc Hoài châu, nghe 2 con hổ đánh nhau, tiếng gầm vang trong hang núi, ngài liền cầm tích trượng ra can ngăn chúng, chấm dứt cuộc đánh nhau. Cũng Tục cao tăng truyện còn kể thêm, ngài Đàm tuân đời Tùy đang đi trong núi, bỗng gặp 2 con hổ đánh nhau, ngàicũng dùng tích trượng xua đuổi, chúng liền bỏ chạy mỗi con một ngả. Cho nên xưa nay gọi tích trượng là Giải hổ tích(gậy gỡ hổ). Còn điều Ngũ đài Ẩn phong Thiền sư Đặng thị trong Cảnh đức truyền đăng lục quyển 8 thì ghi: Trong năm Nguyên hòa (806-820) đời Đường, ngài Ẩn phong lên núi Ngũ đài, trên đường qua Hoài tây, lúc đóquanquân triều đình và quân giặc đang giao tranh, không phân thắng bại, vì muốn giải vây cho họ, sư liền quăng tích trượng lên không rồi cất mình bay qua trận chiến, Tướng sĩ 2 quân ngước lên nhìn, tâm đấu tranh của họ liền dứt. Đây là câu chuyện cổ về tích trượng rất nổi tiếng. Ở Nhật bản, các tông Thiên thai và Chân ngôn, trong pháp hội, dùng tích trượng cán ngắn rung lên để xướng Phạm bái (đọc canh tán), cho nên Phạm bái cũng được gọi là Tích trượng, là 1 trong 4 pháp yếu. Tích trượng(Phạm bái) này có 9 điều và 3 điều khác nhau. Chín điều có 9 tiết tán tụng, cũng gọi là Trường tích trượng (Tích trượng dài). Còn tích trượng 3 điều thì tụng 2 điều đầu tiên và 1 điều cuối cùng trong 9 điều tán tụng của Trường tích trượng. Ngoài ra, đời có lưu truyền kinh Đắc đạo thê đặng tích trượng 1 quyển, chuyên nói về nguồn gốc tích trượng và cuối quyển có phụ lục 25 điều về cách cầm tích trượng. Kinh này được lưu truyền vào đời Đông Tấn, câu văn rườm rà, rất nhiều chỗ khả nghi. Tứ phần giới bản như thích quyển 11 cho đây là ngụy kinh. [X. luật Thập tụng Q.56; Căn bản tát bà đa bộ luật nhiếp Q.10; điều Vong tài tăng hiện trong Nam hải kí qui nội pháp truyện Q.4; Thích thị yếu lãm Q. trung, hạ; Phiên dịch danh nghĩa tập Q.18; chương Đại chúng trong Sắc tu Bách trượng thanh qui Q. hạ].