Đừng chờ đợi những hoàn cảnh thật tốt đẹp để làm điều tốt đẹp; hãy nỗ lực ngay trong những tình huống thông thường. (Do not wait for extraordinary circumstances to do good action; try to use ordinary situations. )Jean Paul
Bằng bạo lực, bạn có thể giải quyết được một vấn đề, nhưng đồng thời bạn đang gieo các hạt giống bạo lực khác.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Điểm yếu nhất của chúng ta nằm ở sự bỏ cuộc. Phương cách chắc chắn nhất để đạt đến thành công là luôn cố gắng thêm một lần nữa [trước khi bỏ cuộc]. (Our greatest weakness lies in giving up. The most certain way to succeed is always to try just one more time. )Thomas A. Edison
Những chướng ngại không thể làm cho bạn dừng lại. Nếu gặp phải một bức tường, đừng quay lại và bỏ cuộc, hãy tìm cách trèo lên, vượt qua hoặc đi vòng qua nó. (Obstacles don’t have to stop you. If you run into a wall, don’t turn around and give up. Figure out how to climb it, go through it, or work around it. )Michael Jordon
Thêm một chút kiên trì và một chút nỗ lực thì sự thất bại vô vọng cũng có thể trở thành thành công rực rỡ. (A little more persistence, a little more effort, and what seemed hopeless failure may turn to glorious success. )Elbert Hubbard
Bậc trí bảo vệ thân, bảo vệ luôn lời nói, bảo vệ cả tâm tư, ba nghiệp khéo bảo vệ.Kinh Pháp Cú (Kệ số 234)
Kẻ không biết đủ, tuy giàu mà nghèo. Người biết đủ, tuy nghèo mà giàu. Kinh Lời dạy cuối cùng
Chớ khinh tội nhỏ, cho rằng không hại; giọt nước tuy nhỏ, dần đầy hồ to! (Do not belittle any small evil and say that no ill comes about therefrom. Small is a drop of water, yet it fills a big vessel.)Kinh Đại Bát Niết-bàn
Khi ý thức được rằng giá trị của cuộc sống nằm ở chỗ là chúng ta đang sống, ta sẽ thấy tất cả những điều khác đều trở nên nhỏ nhặt, vụn vặt không đáng kể.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Chúng ta sống bằng những gì kiếm được nhưng tạo ra cuộc đời bằng những gì cho đi. (We make a living by what we get, we make a life by what we give. )Winston Churchill
VỀ MỤC LỤC
Hôm nay là bài chia sẻ Phật pháp lần thứ 20, là bài cuối cùng tìm hiểu về bát chánh đạo và cũng là bài cuối cùng về 37 phẩm trợ đạo. Phần cuối cùng trong bát chánh đạo là chánh định (正定), tức là sự an định chân chánh. Tất nhiên, ở đây là nhấn mạnh đến tâm an định nhiều hơn việc giữ thân an định.
Cũng cần lưu ý rằng tâm an định có hai trường hợp. Đối với những bậc đã giác ngộ thì tâm an định là một trạng thái tự nhiên vốn có, không cần phải có sự cố gắng hay nỗ lực để đạt đến, giống như mặt nước vốn tĩnh lặng, chỉ cần không có bất kỳ sự khuấy động nào thì mặt nước sẽ phẳng lặng. Trong thực tế, bất kỳ một tác động nào nhằm làm cho mặt nước phẳng lặng thì thật ra chỉ gây ra tác động ngược lại, làm mất đi sự tĩnh lặng vốn có. Do đó, sự an định của bậc giác ngộ thì tự thân nó đã luôn luôn là chánh định.
Nhưng đối với tất cả những người phàm phu thì không phải vậy. Tâm an định của phàm phu là kết quả của sự tu tập, không phải trạng thái tự nhiên có được. Hơn thế nữa, tùy theo sự nỗ lực công phu mà người tu tập đạt đến trạng thái an định nhiều hay ít, sâu hay cạn. Và do vậy, chúng ta chỉ có thể đạt được chánh định bằng vào những phương pháp tu tập chân chánh, nghĩa là đúng theo lời Phật dạy. Rất nhiều phương pháp của thế tục cũng đưa đến sự định tâm, nhưng với phương pháp sai lệch, sự khởi tâm không chân chánh thì người tu tập sẽ đạt đến tà định chứ không phải chánh định. Lấy ví dụ, từ trước khi đức Phật ra đời, Ấn Độ đã có rất nhiều phương pháp tu thiền định, tuy nhiên không có pháp tu
Cũng cần lưu ý rằng tâm an định có hai trường hợp. Đối với những bậc đã giác ngộ thì tâm an định là một trạng thái tự nhiên vốn có, không cần phải có sự cố gắng hay nỗ lực để đạt đến, giống như mặt nước vốn tĩnh lặng, chỉ cần không có bất kỳ sự khuấy động nào thì mặt nước sẽ phẳng lặng. Trong thực tế, bất kỳ một tác động nào nhằm làm cho mặt nước phẳng lặng thì thật ra chỉ gây ra tác động ngược lại, làm mất đi sự tĩnh lặng vốn có. Do đó, sự an định của bậc giác ngộ thì tự thân nó đã luôn luôn là chánh định.
Nhưng đối với tất cả những người phàm phu thì không phải vậy. Tâm an định của phàm phu là kết quả của sự tu tập, không phải trạng thái tự nhiên có được. Hơn thế nữa, tùy theo sự nỗ lực công phu mà người tu tập đạt đến trạng thái an định nhiều hay ít, sâu hay cạn. Và do vậy, chúng ta chỉ có thể đạt được chánh định bằng vào những phương pháp tu tập chân chánh, nghĩa là đúng theo lời Phật dạy. Rất nhiều phương pháp của thế tục cũng đưa đến sự định tâm, nhưng với phương pháp sai lệch, sự khởi tâm không chân chánh thì người tu tập sẽ đạt đến tà định chứ không phải chánh định. Lấy ví dụ, từ trước khi đức Phật ra đời, Ấn Độ đã có rất nhiều phương pháp tu thiền định, tuy nhiên không có pháp tu
nào đưa đến sự giải thoát sanh tử như Phật dạy, do đó ta biết rằng đó đều không phải là chánh định.
Tu tập chánh định theo lời Phật dạy phải dựa trên nền tảng của tất cả các pháp chánh kiến, chánh tư duy, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh ngữ, chánh tinh tấn, chánh niệm như chúng ta đã tìm hiểu. Khi đã có sự nhận hiểu chânh chánh và rèn luyện, tu tập thân tâm, giữ cho ba nghiệp thân khẩu ý đều chân chánh đúng theo chánh pháp, chúng ta sẽ kiểm soát và dứt trừ dần các tập khí xấu ác, giúp cho trong tâm không còn nhiều sự vọng động, thôi thúc. Đó chính là những nền tảng căn bản để tu tập chánh định.
Tâm an định là kết quả của sự dừng lắng tâm ý qua quá trình tu tập dứt lìa tham sân si, dứt trừ mọi tập khí xấu ác. Do đó, tu tập chánh định không phải là sự nỗ lực, cố gắng cưỡng ép tâm thức đi vào sự an định. Những nỗ lực như vậy không thể mang lại kết quả. Tâm an định phải là một trạng thái tự nhiên có được khi mọi sự mong cầu, lo lắng, mừng vui cho đến những tâm niệm ganh ghét, đố kỵ, tham lam… đều không còn nữa. Người đạt được chánh định như vậy thì dù đi đứng nằm ngồi, dù ngày hay đêm cũng đều an trú trong chánh định.
Tuy nhiên, trong tiến trình tu tập thì những kết quả như vậy không thể nhất thời đạt đến. Do vậy, chúng ta vẫn cần phải có sự kiên trì rèn luyện mỗi ngày. Và phương thức rèn luyện tốt nhất cho người mới bắt đầu vẫn là thực hành thiền tọa có thời khóa. Mỗi ngày, chúng ta có thể thực hành một hoặc hai lần, vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối trước khi đi ngủ. Thời gian thiền tọa có thể tùy theo mỗi người, nhưng
Tu tập chánh định theo lời Phật dạy phải dựa trên nền tảng của tất cả các pháp chánh kiến, chánh tư duy, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh ngữ, chánh tinh tấn, chánh niệm như chúng ta đã tìm hiểu. Khi đã có sự nhận hiểu chânh chánh và rèn luyện, tu tập thân tâm, giữ cho ba nghiệp thân khẩu ý đều chân chánh đúng theo chánh pháp, chúng ta sẽ kiểm soát và dứt trừ dần các tập khí xấu ác, giúp cho trong tâm không còn nhiều sự vọng động, thôi thúc. Đó chính là những nền tảng căn bản để tu tập chánh định.
Tâm an định là kết quả của sự dừng lắng tâm ý qua quá trình tu tập dứt lìa tham sân si, dứt trừ mọi tập khí xấu ác. Do đó, tu tập chánh định không phải là sự nỗ lực, cố gắng cưỡng ép tâm thức đi vào sự an định. Những nỗ lực như vậy không thể mang lại kết quả. Tâm an định phải là một trạng thái tự nhiên có được khi mọi sự mong cầu, lo lắng, mừng vui cho đến những tâm niệm ganh ghét, đố kỵ, tham lam… đều không còn nữa. Người đạt được chánh định như vậy thì dù đi đứng nằm ngồi, dù ngày hay đêm cũng đều an trú trong chánh định.
Tuy nhiên, trong tiến trình tu tập thì những kết quả như vậy không thể nhất thời đạt đến. Do vậy, chúng ta vẫn cần phải có sự kiên trì rèn luyện mỗi ngày. Và phương thức rèn luyện tốt nhất cho người mới bắt đầu vẫn là thực hành thiền tọa có thời khóa. Mỗi ngày, chúng ta có thể thực hành một hoặc hai lần, vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối trước khi đi ngủ. Thời gian thiền tọa có thể tùy theo mỗi người, nhưng
không nên ít hơn 15 phút và cũng không cần kéo dài quá 1 giờ. Điều quan trọng là sự kiên trì, điều độ, để tập thành một thói quen cho cả thân và tâm.
Phật dạy nhiều phương pháp khác nhau dành cho người mới bắt đầu tu tập thiền tọa. Mỗi người có thể tự chọn phương pháp thích hợp cho riêng mình thông qua trải nghiệm của tự thân. Có người áp dụng phép đếm hơi thở (sổ tức), hoặc chỉ cần tỉnh giác theo dõi hơi thở vào ra trong suốt thời gian ngồi thiền. Cũng có người thực hành niệm Phật, trì chú. Tất cả các phương pháp trong bước đầu đều hướng đến sự dừng lắng của ý thức, không còn chạy theo những vọng niệm lăng xăng như thói quen. Do vậy, trong thời gian dành cho thiền tọa thì mọi sự lo nghĩ, mưu cầu tính toán đều phải gạt bỏ, xem như đã hoàn toàn thoát ly khỏi mọi việc thế gian. Tuy vậy, những vọng niệm lăng xăng vẫn rất dễ khởi sinh, nên người tu tập phải luôn tỉnh giác để kịp thời nhận biết và buông bỏ. Buông bỏ có nghĩa là “phớt lờ đi”, không chạy đuổi theo những vọng niệm ấy, hoàn toàn không cần thiết và cũng không nên cố gắng xua đuổi hay ngăn cản các vọng niệm. Chỉ cần “phớt lờ đi” thì trong chốc lát những vọng niệm ấy sẽ tự nhiên tan biến mất. Tất nhiên, rồi sẽ có những vọng niệm khác lại chực chờ khởi sinh, nên người tu tập lại phải tiếp tục tỉnh giác nhận biết.
Tiến trình nhận biết và dừng lắng các vọng niệm như vậy vào lúc ban đầu thường có vẻ như vô vọng, vì người tu tập có cảm giác như vọng niệm càng lúc càng khởi sinh nhiều hơn. Nói cách khác, họ không thấy có sự tiến triển tốt hơn trong tu tập. Tuy nhiên, sự thật không phải là như vậy.
Phật dạy nhiều phương pháp khác nhau dành cho người mới bắt đầu tu tập thiền tọa. Mỗi người có thể tự chọn phương pháp thích hợp cho riêng mình thông qua trải nghiệm của tự thân. Có người áp dụng phép đếm hơi thở (sổ tức), hoặc chỉ cần tỉnh giác theo dõi hơi thở vào ra trong suốt thời gian ngồi thiền. Cũng có người thực hành niệm Phật, trì chú. Tất cả các phương pháp trong bước đầu đều hướng đến sự dừng lắng của ý thức, không còn chạy theo những vọng niệm lăng xăng như thói quen. Do vậy, trong thời gian dành cho thiền tọa thì mọi sự lo nghĩ, mưu cầu tính toán đều phải gạt bỏ, xem như đã hoàn toàn thoát ly khỏi mọi việc thế gian. Tuy vậy, những vọng niệm lăng xăng vẫn rất dễ khởi sinh, nên người tu tập phải luôn tỉnh giác để kịp thời nhận biết và buông bỏ. Buông bỏ có nghĩa là “phớt lờ đi”, không chạy đuổi theo những vọng niệm ấy, hoàn toàn không cần thiết và cũng không nên cố gắng xua đuổi hay ngăn cản các vọng niệm. Chỉ cần “phớt lờ đi” thì trong chốc lát những vọng niệm ấy sẽ tự nhiên tan biến mất. Tất nhiên, rồi sẽ có những vọng niệm khác lại chực chờ khởi sinh, nên người tu tập lại phải tiếp tục tỉnh giác nhận biết.
Tiến trình nhận biết và dừng lắng các vọng niệm như vậy vào lúc ban đầu thường có vẻ như vô vọng, vì người tu tập có cảm giác như vọng niệm càng lúc càng khởi sinh nhiều hơn. Nói cách khác, họ không thấy có sự tiến triển tốt hơn trong tu tập. Tuy nhiên, sự thật không phải là như vậy.
Chỉ cần chúng ta kiên trì tu tập qua thời gian, chắc chắn tâm thức sẽ ngày càng tĩnh lặng hơn, và đó chính là con đường đi dần đến sự an định.
Với sự kết hợp đồng thời cả 8 chi phần trong bát chánh đạo, chúng ta sẽ theo đuổi được con đường tu tập chân chánh do đức Phật chỉ dạy. Mỗi một pháp tu vừa mang lại kết quả của pháp đó nhắm đến, chẳng hạn như chánh ngữ giúp lời nói trở nên chân chánh, nhưng đồng thời cũng là điều kiện giúp cho các pháp tu khác dễ dàng tăng tiến. Do vậy, tám chánh đạo được hình dung như một cỗ xe được lắp ghép từ các phần khác nhau như trục xe, bánh xe, thùng xe… Chúng ta phải sử dụng nguyên cỗ xe ấy thì mới có thể di chuyển trên đường, không thể chỉ dùng riêng một bánh xe hay cái trục xe.
Cuối cùng, tám chánh đạo là những phương pháp tu tập cụ thể, nhưng chỉ có thể được thực hành dựa trên sự chuẩn bị nền tảng từ những pháp năm căn, bốn niệm xứ, bốn chánh cần, bốn như ý túc, năm lực, bảy giác chi. Không có những nền tảng chắc chắn này thì không thể dựa vào đâu để tu tập thành tựu bát chánh đạo. Do vậy, sự tu tập Phật pháp cần phải được khởi đầu từ những pháp căn bản nhất và tinh tấn, kiên trì thực hiện đầy đủ tất cả các pháp tu trên con đường mà Phật đã dạy. Bát chánh đạo chính là con đường chân chánh đó, và cũng chính là chân đế thứ tư, Đạo đế, trong bốn chân đế mà đức Phật đã dạy, bao gồm: Khổ đế, Tập đế, Diệt đế và Đạo đế.
Với sự kết hợp đồng thời cả 8 chi phần trong bát chánh đạo, chúng ta sẽ theo đuổi được con đường tu tập chân chánh do đức Phật chỉ dạy. Mỗi một pháp tu vừa mang lại kết quả của pháp đó nhắm đến, chẳng hạn như chánh ngữ giúp lời nói trở nên chân chánh, nhưng đồng thời cũng là điều kiện giúp cho các pháp tu khác dễ dàng tăng tiến. Do vậy, tám chánh đạo được hình dung như một cỗ xe được lắp ghép từ các phần khác nhau như trục xe, bánh xe, thùng xe… Chúng ta phải sử dụng nguyên cỗ xe ấy thì mới có thể di chuyển trên đường, không thể chỉ dùng riêng một bánh xe hay cái trục xe.
Cuối cùng, tám chánh đạo là những phương pháp tu tập cụ thể, nhưng chỉ có thể được thực hành dựa trên sự chuẩn bị nền tảng từ những pháp năm căn, bốn niệm xứ, bốn chánh cần, bốn như ý túc, năm lực, bảy giác chi. Không có những nền tảng chắc chắn này thì không thể dựa vào đâu để tu tập thành tựu bát chánh đạo. Do vậy, sự tu tập Phật pháp cần phải được khởi đầu từ những pháp căn bản nhất và tinh tấn, kiên trì thực hiện đầy đủ tất cả các pháp tu trên con đường mà Phật đã dạy. Bát chánh đạo chính là con đường chân chánh đó, và cũng chính là chân đế thứ tư, Đạo đế, trong bốn chân đế mà đức Phật đã dạy, bao gồm: Khổ đế, Tập đế, Diệt đế và Đạo đế.
Lá thư hằng tuần và Chia sẻ Phật pháp bài số 20 - năm 2024
Hết phần Lá thư hằng tuần và Chia sẻ Phật pháp bài số 20 - năm 2024
« Xem chương trước « « Sách này có 1507 chương » » Xem chương tiếp theo »
Mời xem phần:
Lá thư hằng tuần và Chia sẻ Phật pháp bài số 20 - năm 2024
Lá thư hằng tuần
MỤC LỤC ( 58 )
- Tự tại trong tất cả các pháp
- Tôn giả Pháp Loa - Nhị Tổ dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử
- Viết Sách, Đọc Sách và Hội Sách
- Nảy lộc đầu thu
- Chùa Thầy và truyền thuyết ly kỳ về Từ Đạo Hạnh
- Danh y Tuệ Tĩnh, người mở đầu nền y học dân tộc
- Quán Âm Thị Kính qua truyền thuyết dân gian và tem bưu chính Việt Nam
- Làm sao giữ nước
- Chuyển cảnh giới (Hóa giải oan gia trái chủ và nghiệp chướng)
- Học cách cho và nhận
- Sinh diệt diệt dĩ, tịch diệt hiện tiền
- Tin Phật, Tin Pháp, Tin Tăng
- Tuệ Sỹ - Tinh Hoa Phật Giáo VN - Vị thầy của bốn chúng
- Viết Về H. C. Andersen
- Từ Hội sách San Jose, nghĩ về văn hóa đọc
Sách có 1507 chương, Mục lục chia thành 101 trang: »» 1 »» »» 2 »» »» 3 »» »» 4 »» »» 5 »» »» 6 »» »» 7 »» »» 8 »» »» 9 »» »» 10 »» »» 11 »» »» 12 »» »» 13 »» »» 14 »» »» 15 »» »» 16 »» »» 17 »» »» 18 »» »» 19 »» »» 20 »» »» 21 »» »» 22 »» »» 23 »» »» 24 »» »» 25 »» »» 26 »» »» 27 »» »» 28 »» »» 29 »» »» 30 »» »» 31 »» »» 32 »» »» 33 »» »» 34 »» »» 35 »» »» 36 »» »» 37 »» »» 38 »» »» 39 »» »» 40 »» »» 41 »» »» 42 »» »» 43 »» »» 44 »» »» 45 »» »» 46 »» »» 47 »» »» 48 »» »» 49 »» »» 50 »» »» 51 »» »» 52 »» »» 53 »» »» 54 »» »» 55 »» »» 56 »» »» 57 »» »» 58 »» »» 59 »» »» 60 »» »» 61 »» »» 62 »» »» 63 »» »» 64 »» »» 65 »» »» 66 »» »» 67 »» »» 68 »» »» 69 »» »» 70 »» »» 71 »» »» 72 »» »» 73 »» »» 74 »» »» 75 »» »» 76 »» »» 77 »» »» 78 »» »» 79 »» »» 80 »» »» 81 »» »» 82 »» »» 83 »» »» 84 »» »» 85 »» »» 86 »» »» 87 »» »» 88 »» »» 89 »» »» 90 »» »» 91 »» »» 92 »» »» 93 »» »» 94 »» »» 95 »» »» 96 »» »» 97 »» »» 98 »» »» 99 »» »» 100 »» »» 101 »»
Quý vị đang truy cập từ IP 52.14.7.103 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
Việt Nam (29 lượt xem) - ... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... Việt Nam (29 lượt xem) - ... ...