59. Bày tỏ sự đánh giá cao về người khác

Tôi tìm thấy hy vọng trong những ngày đen tối nhất và hướng về những gì tươi sáng nhất mà không phê phán hiện thực. (I find hope in the darkest of days, and focus in the brightest. I do not judge the universe.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Bạn sẽ không bao giờ hạnh phúc nếu cứ mãi đi tìm những yếu tố cấu thành hạnh phúc. (You will never be happy if you continue to search for what happiness consists of. )Albert Camus

Chúng ta có thể sống không có tôn giáo hoặc thiền định, nhưng không thể tồn tại nếu không có tình người.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Phán đoán chính xác có được từ kinh nghiệm, nhưng kinh nghiệm thường có được từ phán đoán sai lầm. (Good judgment comes from experience, and often experience comes from bad judgment. )Rita Mae Brown

Lo lắng không xua tan bất ổn của ngày mai nhưng hủy hoại bình an trong hiện tại. (Worrying doesn’t take away tomorrow’s trouble, it takes away today’s peace.)Unknown

Một số người mang lại niềm vui cho bất cứ nơi nào họ đến, một số người khác tạo ra niềm vui khi họ rời đi. (Some cause happiness wherever they go; others whenever they go.)Oscar Wilde

Cuộc sống ở thế giới này trở thành nguy hiểm không phải vì những kẻ xấu ác, mà bởi những con người vô cảm không làm bất cứ điều gì trước cái ác. (The world is a dangerous place to live; not because of the people who are evil, but because of the people who don't do anything about it.)Albert Einstein

Trực giác của tâm thức là món quà tặng thiêng liêng và bộ óc duy lý là tên đầy tớ trung thành. Chúng ta đã tạo ra một xã hội tôn vinh tên đầy tớ và quên đi món quà tặng. (The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honor the servant and has forgotten the gift.)Albert Einstein

Khi bạn dấn thân hoàn thiện các nhu cầu của tha nhân, các nhu cầu của bạn cũng được hoàn thiện như một hệ quả.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Do ái sinh sầu ưu,do ái sinh sợ hãi; ai thoát khỏi tham ái, không sầu, đâu sợ hãi?Kinh Pháp Cú (Kệ số 212)

VỀ MỤC LỤC

Không phải nghi ngờ gì, một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự oán hận trong rất nhiều quan hệ hôn nhân – đúng ra là trong hầu hết các quan hệ gia đình – là cảm giác thấy mình bị coi thường. Đáng buồn là nhiều người trong chúng ta quá quen thuộc với các thành viên gia đình ở quanh mình, đến nỗi chúng ta quên hẳn đi việc bày tỏ cho nhau biết mình tôn trọng người khác như thế nào. Chúng ta quen xem thường mọi người khác. Trẻ con làm như vậy với cha mẹ, và ngược lại. Những cặp vợ chồng đều mắc thói xấu là không bày tỏ sự tôn trọng lẫn nhau.

Tôi biết những người bạn có các bậc cha mẹ giàu lòng thương yêu đã bỏ thời gian và công sức để đến chăm lo cho con cái của họ mỗi buổi tối, hoặc có khi cả dịp cuối tuần. Dù vậy, tôi chưa bao giờ thấy những người bạn này bày tỏ, dù là đôi chút sự ghi nhận những nỗ lực to lớn như thế. Thái độ của họ được hiểu dường như là: «Họ hẳn muốn làm như thế. Xét cho cùng, họ là ông bà nội của chúng kia mà.» Thật dễ dàng để quên mất đi là mọi người ai cũng muốn và cần cảm thấy mình được tôn trọng – kể cả những người làm ông, bà.
Điều này thật rất quan trọng và quá dễ làm. Không cảm thấy mình được tôn trọng là một trong những nguyên nhân chính của sự cạn kiệt tình cảm. Tôi đã từng nhìn thấy sự thiếu tôn trọng hủy hoại đi những quan hệ hôn nhân, quan hệ giữa cha mẹ và con cái, và giữa anh chị em một nhà với nhau (cũng như mọi quan hệ gia đình khác nữa).

Đề xuất của tôi ở đây rất đơn giản. Mỗi khi có dịp và thấy là thích hợp, hãy nhớ bày tỏ

sự tôn trọng của bạn đối với mọi người. Thường xuyên nói hai tiếng «Cảm ơn» với sự chân thành. Viết những tấm thiệp cảm ơn và làm những việc tốt cho những người đã làm điều tốt với bạn.

Cuối tuần vừa qua, tôi được vinh dự trình bày một bài điếu văn. Người em của ông nội vợ tôi, Miles, người mà tất cả chúng tôi đều vô cùng yêu quý, vừa mới qua đời trước đó mấy hôm. Ông là người rất quan trọng đối với cả gia đình nên ông sẽ được chúng tôi thương tiếc mãi.

Rồi mới hôm nay đây, Kris và tôi nhận được một lá thư từ vợ chồng người con trai của ông Miles. Một phần trong lá thư này viết rằng: «Richard, cha tôi yêu thương cháu ngay từ lần đầu tiên mới gặp. Ông ấy luôn nói rằng cháu là một người tốt bụng, và cũng là người duy nhất đã bỏ thời gian viết thư cảm ơn ông sau lần đầu đến thăm chơi về.» Đó là sức mạnh của sự tôn trọng. Ông Miles đã nhớ mãi một chuyện rất đơn giản là một tấm thiệp cảm ơn trong suốt phần đời còn lại của ông. Điều này nổi bật lên là bởi vì thái độ biết ơn thật có phần nào hiếm hoi trong văn hóa của chúng ta.

Khi một người nào đó cảm thấy mình được trân trọng, người ấy sẽ vui vẻ và cảm thấy dễ dàng hơn trong cuộc sống. Nếu bạn có con cái, hãy cho chúng biết là bạn tôn trọng chúng. Kris và tôi đôi khi cảm ơn các con chỉ vì chúng là một phần trong cuộc sống gia đình. Chúng tôi nói điều ấy một cách thành thật. Hãy nhớ cảm ơn hết thảy mọi người khác trong gia đình nữa – cha mẹ, anh chị em, họ hàng... tất cả mọi người. Phải bày tỏ cho họ biết rằng bạn đánh giá cao họ đến mức nào. Bạn sẽ

ngạc nhiên trước những kết quả của việc làm này. Mọi người đều thích được người khác tôn trọng – không loại trừ ai.

Trong kinh nghiệm của tôi, có một mối quan hệ trực tiếp giữa những gia đình biết bày tỏ sự tôn trọng lẫn nhau và những gia đình gắn bó với nhau về vật chất cũng như về tình cảm. Những thiếu niên khi cảm thấy mình được đánh giá cao và được tôn trọng sẽ thấy dễ dàng hơn trong cuộc sống và tự chúng học biết được sự tôn trọng người khác. Những người vợ khi cảm thấy được tôn trọng sẽ yêu thương và ngưỡng mộ chồng mình. Và những người chồng ngược lại cũng vậy. Sự thật này cũng đúng trong quan hệ giữa anh, chị em trong một nhà, cả khi còn chung sống cũng như khi đã tạo lập gia đình riêng. Tôi có một người chị và một người em gái rất tuyệt vời. Cả hai đều khéo léo trong việc bày tỏ lòng yêu thương và tôn trọng đối với tôi, và tôi cũng cố gắng làm như vậy với họ. Không phải nghi ngờ gì, đây chính là một trong những lý do giải thích vì sao chúng tôi vẫn luôn duy trì được quan hệ gắn bó và dành thời gian cho nhau.