59. Bày tỏ sự đánh giá cao về người khác

Nhẫn nhục có nhiều sức mạnh vì chẳng mang lòng hung dữ, lại thêm được an lành, khỏe mạnh.Kinh Bốn mươi hai chương

Tìm lỗi của người khác rất dễ, tự thấy lỗi của mình rất khó. Kinh Pháp cú

Bạn có thể trì hoãn, nhưng thời gian thì không. (You may delay, but time will not.)Benjamin Franklin

Dầu nói ra ngàn câu nhưng không lợi ích gì, tốt hơn nói một câu có nghĩa, nghe xong tâm ý được an tịnh vui thích.Kinh Pháp cú (Kệ số 101)

Không thể lấy hận thù để diệt trừ thù hận. Kinh Pháp cú

Khó khăn thách thức làm cho cuộc sống trở nên thú vị và chính sự vượt qua thách thức mới làm cho cuộc sống có ý nghĩa. (Challenges are what make life interesting and overcoming them is what makes life meaningful. )Joshua J. Marine

Mỗi ngày khi thức dậy, hãy nghĩ rằng hôm nay ta may mắn còn được sống. Ta có cuộc sống con người quý giá nên sẽ không phí phạm cuộc sống này.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Hầu hết mọi người đều cho rằng sự thông minh tạo nên một nhà khoa học lớn. Nhưng họ đã lầm, chính nhân cách mới làm nên điều đó. (Most people say that it is the intellect which makes a great scientist. They are wrong: it is character.)Albert Einstein

Mỗi cơn giận luôn có một nguyên nhân, nhưng rất hiếm khi đó là nguyên nhân chính đáng. (Anger is never without a reason, but seldom with a good one.)Benjamin Franklin

Nhiệm vụ của con người chúng ta là phải tự giải thoát chính mình bằng cách mở rộng tình thương đến với muôn loài cũng như toàn bộ thiên nhiên tươi đẹp. (Our task must be to free ourselves by widening our circle of compassion to embrace all living creatures and the whole of nature and its beauty.)Albert Einstein

VỀ MỤC LỤC

Không phải nghi ngờ gì, một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự oán hận trong rất nhiều quan hệ hôn nhân – đúng ra là trong hầu hết các quan hệ gia đình – là cảm giác thấy mình bị coi thường. Đáng buồn là nhiều người trong chúng ta quá quen thuộc với các thành viên gia đình ở quanh mình, đến nỗi chúng ta quên hẳn đi việc bày tỏ cho nhau biết mình tôn trọng người khác như thế nào. Chúng ta quen xem thường mọi người khác. Trẻ con làm như vậy với cha mẹ, và ngược lại. Những cặp vợ chồng đều mắc thói xấu là không bày tỏ sự tôn trọng lẫn nhau.

Tôi biết những người bạn có các bậc cha mẹ giàu lòng thương yêu đã bỏ thời gian và công sức để đến chăm lo cho con cái của họ mỗi buổi tối, hoặc có khi cả dịp cuối tuần. Dù vậy, tôi chưa bao giờ thấy những người bạn này bày tỏ, dù là đôi chút sự ghi nhận những nỗ lực to lớn như thế. Thái độ của họ được hiểu dường như là: «Họ hẳn muốn làm như thế. Xét cho cùng, họ là ông bà nội của chúng kia mà.» Thật dễ dàng để quên mất đi là mọi người ai cũng muốn và cần cảm thấy mình được tôn trọng – kể cả những người làm ông, bà.
Điều này thật rất quan trọng và quá dễ làm. Không cảm thấy mình được tôn trọng là một trong những nguyên nhân chính của sự cạn kiệt tình cảm. Tôi đã từng nhìn thấy sự thiếu tôn trọng hủy hoại đi những quan hệ hôn nhân, quan hệ giữa cha mẹ và con cái, và giữa anh chị em một nhà với nhau (cũng như mọi quan hệ gia đình khác nữa).

Đề xuất của tôi ở đây rất đơn giản. Mỗi khi có dịp và thấy là thích hợp, hãy nhớ bày tỏ

sự tôn trọng của bạn đối với mọi người. Thường xuyên nói hai tiếng «Cảm ơn» với sự chân thành. Viết những tấm thiệp cảm ơn và làm những việc tốt cho những người đã làm điều tốt với bạn.

Cuối tuần vừa qua, tôi được vinh dự trình bày một bài điếu văn. Người em của ông nội vợ tôi, Miles, người mà tất cả chúng tôi đều vô cùng yêu quý, vừa mới qua đời trước đó mấy hôm. Ông là người rất quan trọng đối với cả gia đình nên ông sẽ được chúng tôi thương tiếc mãi.

Rồi mới hôm nay đây, Kris và tôi nhận được một lá thư từ vợ chồng người con trai của ông Miles. Một phần trong lá thư này viết rằng: «Richard, cha tôi yêu thương cháu ngay từ lần đầu tiên mới gặp. Ông ấy luôn nói rằng cháu là một người tốt bụng, và cũng là người duy nhất đã bỏ thời gian viết thư cảm ơn ông sau lần đầu đến thăm chơi về.» Đó là sức mạnh của sự tôn trọng. Ông Miles đã nhớ mãi một chuyện rất đơn giản là một tấm thiệp cảm ơn trong suốt phần đời còn lại của ông. Điều này nổi bật lên là bởi vì thái độ biết ơn thật có phần nào hiếm hoi trong văn hóa của chúng ta.

Khi một người nào đó cảm thấy mình được trân trọng, người ấy sẽ vui vẻ và cảm thấy dễ dàng hơn trong cuộc sống. Nếu bạn có con cái, hãy cho chúng biết là bạn tôn trọng chúng. Kris và tôi đôi khi cảm ơn các con chỉ vì chúng là một phần trong cuộc sống gia đình. Chúng tôi nói điều ấy một cách thành thật. Hãy nhớ cảm ơn hết thảy mọi người khác trong gia đình nữa – cha mẹ, anh chị em, họ hàng... tất cả mọi người. Phải bày tỏ cho họ biết rằng bạn đánh giá cao họ đến mức nào. Bạn sẽ

ngạc nhiên trước những kết quả của việc làm này. Mọi người đều thích được người khác tôn trọng – không loại trừ ai.

Trong kinh nghiệm của tôi, có một mối quan hệ trực tiếp giữa những gia đình biết bày tỏ sự tôn trọng lẫn nhau và những gia đình gắn bó với nhau về vật chất cũng như về tình cảm. Những thiếu niên khi cảm thấy mình được đánh giá cao và được tôn trọng sẽ thấy dễ dàng hơn trong cuộc sống và tự chúng học biết được sự tôn trọng người khác. Những người vợ khi cảm thấy được tôn trọng sẽ yêu thương và ngưỡng mộ chồng mình. Và những người chồng ngược lại cũng vậy. Sự thật này cũng đúng trong quan hệ giữa anh, chị em trong một nhà, cả khi còn chung sống cũng như khi đã tạo lập gia đình riêng. Tôi có một người chị và một người em gái rất tuyệt vời. Cả hai đều khéo léo trong việc bày tỏ lòng yêu thương và tôn trọng đối với tôi, và tôi cũng cố gắng làm như vậy với họ. Không phải nghi ngờ gì, đây chính là một trong những lý do giải thích vì sao chúng tôi vẫn luôn duy trì được quan hệ gắn bó và dành thời gian cho nhau.