Nhiệm vụ của con người chúng ta là phải tự giải thoát chính mình bằng cách mở rộng tình thương đến với muôn loài cũng như toàn bộ thiên nhiên tươi đẹp. (Our task must be to free ourselves by widening our circle of compassion to embrace all living creatures and the whole of nature and its beauty.)Albert Einstein
Khi gặp chướng ngại ta có thể thay đổi phương cách để đạt mục tiêu nhưng đừng thay đổi quyết tâm đạt đến mục tiêu ấy. (When obstacles arise, you change your direction to reach your goal, you do not change your decision to get there. )Zig Ziglar
Hãy cống hiến cho cuộc đời những gì tốt nhất bạn có và điều tốt nhất sẽ đến với bạn. (Give the world the best you have, and the best will come to you. )Madeline Bridge
Muôn việc thiện chưa đủ, một việc ác đã quá thừa.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
"Nó mắng tôi, đánh tôi, Nó thắng tôi, cướp tôi." Ai ôm hiềm hận ấy, hận thù không thể nguôi.Kinh Pháp cú (Kệ số 3)
Để có thể hành động tích cực, chúng ta cần phát triển một quan điểm tích cực. (In order to carry a positive action we must develop here a positive vision.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Kẻ yếu ớt không bao giờ có thể tha thứ. Tha thứ là phẩm chất của người mạnh mẽ. (The weak can never forgive. Forgiveness is the attribute of the strong.)Mahatma Gandhi
Điều quan trọng không phải là bạn nhìn vào những gì, mà là bạn thấy được những gì. (It's not what you look at that matters, it's what you see.)Henry David Thoreau
Thật không dễ dàng để tìm được hạnh phúc trong chính bản thân ta, nhưng truy tìm hạnh phúc ở bất kỳ nơi nào khác lại là điều không thể. (It is not easy to find happiness in ourselves, and it is not possible to find it elsewhere.)Agnes Repplier
Cỏ làm hại ruộng vườn, si làm hại người đời. Bố thí người ly si, do vậy được quả lớn.Kinh Pháp Cú (Kệ số 358)

VỀ MỤC LỤC

Mới cuối thu mà trời đã lạnh, lạnh cả nhân gian và cả lòng người. Cơn gió đầu đông thấm mình qua cửa sổ, đùa trên má hôn trên môi, nghe toàn thân giá buốt. Gió không hẹn mà về từng cơn buồn da diết, thu chưa đi đông đứng đợi tự bao giờ, hành trang mang theo vài vạt nắng còn đọng lại, ngõ hoa xanh giờ phủ một màu vàng. Chiếc lá lìa cành bay trong chơ vơ lạc lõng rơi xuống lòng đất lạnh, âm thầm nhắc nhở cõi vô thường lẩn khuất đâu đây. Tiễn thu đi chỉ có gió cùng mây, thêm chút lạnh điểm màu thương nhớ, dẫu không hẹn nhưng sang năm thu sẽ đến, dẫu không chờ thu vẫn ghé thăm, dẫu vô tình thu vẫn bám theo không nỡ, dẫu hững hờ thu một dạ không buông. Ừ thu nhỉ, vẫn như ngày nào mới gặp, đầy mộng mơ, sương khói mong manh, vẫn mượt mà tha thướt, nhung lụa như mây trời ôm ấp, dịu dàng nhắn bảo không nguôi.

Người đứng đợi, có dịp còn đứng đợi, bến thời gian, bến nghiệt ngã nẻo phân ly. Vô sự hay đa đoan, ta mãi còn trốn chạy. Ta bước đi giữa hai bờ mê ngộ, bên triền đồi bên hố thẳm cô liêu. Ta đứng giữa hai bờ lơ lững ấy, nghe trên ngàn gió trỗi nhạc vi vu, nhìn trước ngó sau trông xa về chốn cũ, vẫn dòng đời, dòng xuôi ngược nẻo nhân gian, tâm thức miên man đêm ngày réo gọi, nước mắt, nụ cười hiu hắt trọn đêm thâu, vẫn là những bến đợi đến đi mịt mùng trong từng hoang lạnh. Đêm và đêm, rồi lại từng đêm buôn da diết, ngày lại ngày với từng nỗi ngóng trông. Đợi chút nắng sưởi cõi lòng cô quạnh, mơ màng qua lối nhỏ vụt bay, chút nắng rọi cứ thế mà đi mãi, nhìn bâng quơ, giọt đắng rụng xuống cõi nhân gian, tìm ở đâu
phút giây lắng đọng tuyệt vời còn ở lại?

Hãy để cho từng đêm, từng thu trôi về nơi chốn cũ, không hẹn, không chờ, không đợi, không mong. Buông xuống những nhọc nhằn trĩu nặng, an lạc thảnh thơi là ở trong từng chuyển động, mà lòng vẫn nhẹ nhàng không vương vấn sầu lo, buồn hay vui, mất hay còn cũng chỉ là kiếp nhân sinh. Thong dong tấc dạ như mây trời không lưu lại, mây vẫn bay vì mây vẫn phải bay.

Con chim nhỏ giật mình bay lối nhỏ, bóng thời gian chộp lấy mộng không gian, càn khôn đó, bỗng chốc tan vào từng huyễn mộng.

Gió mây ấy, thu ấy, tâm cảnh ấy, năm sau biết còn gặp lại? Hãy hát giùm ta điệu nhạc không lời, hoàng hôn đi không lời ước nguyện, vẫn hương xưa dáng gầy nho nhỏ, trên lối về thở nhịp nét kiêu sa. Ta đứng đợi một ngày mai ấy, nắng lên cao nắng mãi lên cao, con đường ta đi, ta bước sẽ ra sao, hành trang đem theo, đong đếm đo lường còn hay mất, mất làm sao, còn làm sao, rồi làm sao, phải làm sao? Có làm sao, có là bao. Buông.

Là mộng là mơ là thực, hái dòng tư tưởng đem nhét vào dòng chảy của thời gian. Dòng tâm thức ấy, lăn tăn như sóng vỗ, vỗ vào bờ tung những bọt đắng cay, dòng chảy ấy trôi về miền hoang lạnh, ngập trong mây chìm bởi dòng đời, vẫn miệt mài tuôn đổ, có làm sao thì chảy làm sao, chảy đến đâu ta đào đến đó, chảy đến đâu ta thấy đến đó, ôi dòng chảy, điểm không cùng bất tận. Bỏ.

Với tay chạm vào chữ nghĩa, đụng đến những ước lệ của ngôn từ, những đi hoang không đuổi kịp, suy gẫm nhập vào từng lời kinh, hoa nở rộ trên miền tịch lặng. Bỏ hết ngôn từ vướng bận, tìm lại chính mình, thấy được chính mình, đến được
nơi thẳm sâu, dày công nghiêm mật, nuôi dưỡng hạt mầm trí tuệ, trông thấy được thực tánh thường tại của các pháp là cả một sự quán chiếu phi thường.

Buông xuống, thảnh thơi, khoảnh khắc lặng thinh tuyệt vời đọng mãi, bặt ngôn ý lặng, trải dài trên vạn nẻo nhân sinh.

Một sớm đông, còn nướng mình trên giường ngủ, mở mắt, khoảng không vắng lặng im lìm. Ta đang mộng hay bước ra từ cõi mộng, em ngồi đó, mắt lim dim tĩnh lặng, từng lời kinh, từng tiếng niệm Phật, từng hạt giống an lạc, lẩn qua ngón tay nhỏ, len vào tận tâm thức thẳm sâu. Từ ấy, giật mình ta chợt nghĩ, nếu một mai ta đi về bên ấy, với không gian, thời gian, có được như hiện tại và bây giờ? Đẹp làm sao, tuyệt vời làm sao, em ngồi bên thì thầm khấn nguyện, ta nằm đó nhắm mắt xuôi tay, tiễn ta đi ôi phút giây đẹp não nùng. Vào giây phút đó, lúc đó, có đành lòng mà đi, lưu luyến mà đi, cam lòng mà đi, nhẹ nhàng mà đi, thong dong mà đi? Đàng nào rồi cũng phải ra đi, trước sau gì cũng phải đi, thẳng đường mà đi, cứ thế mà đi, bỏ mà đi, chỉ một lần ra đi này mà thôi, quyết không quay trở lại. Đi.

Quay lưng lại, hỡi những rộn ràng phố thị, ngoảnh mặt làm ngơ, ôi những phiền muộn sầu đau. Nhìn thật lâu, thật sâu vào lòng mình, với chính mình, để thấy tất cả không là gì cả, ung dung cất bước, sen hồng treo gót đỉnh hư vô.

Ta vẫn vậy, sẽ vậy, làm sao vậy, có gì đâu, vẫn vậy mà thôi, vẫn như ngày mới đến, hình hài bé bỏng hoang sơ, vẫn khóc cười một mình trên từng vạn nẻo, cô liêu, cô độc ơi, vẫn đến như thuở nào. Thời gian lặng lẽ trôi, tóc xanh giờ điểm màu sương khói, giật mình tỉnh
mộng, hai bờ, hai cõi mê ngộ hãy còn xa. Ừ nhỉ! Con đường đi tới cao cao vượt thoát, là khi cái ta, cái bản ngã, những gì của ta, những gì thuộc về ta, mọi thứ mọi nơi, phải được đẩy xuống tận cùng, quét sạch đốt tan tất cả, chỉ lúc đó ánh sáng giác ngộ mới bùng lên, lối về hoa thơm đong đầy ngập lối.

Một buổi sáng, chút nắng vàng thức dậy, dư âm xưa còn đọng lại bên thềm, con chim nhỏ hót trên cành trơ trọi lá, làm ta vui đời cũng thêm vui. Ở giữa hai bờ mộng thực ấy, tiếng chuông nhẹ rơi miền tịch lặng, cõi sắc không mấy độ khuyết tròn, vang vang miền tục lụy hay niềm lụy tục, hoa vẫn nở, ngàn sao xanh biếc, ánh dương quang đuổi kịp cuối trời không.

Quá khứ, hiện tại, tương lai, cái thì rủ bỏ ra đi tự lúc nào, cái thì đang tung hoành ngang dọc, cái thì hững hờ đếm bước trong mịt mùng xa vắng. Về đâu, với nhớ thương đong đầy phủ kín, về đâu bây chừ, thăm thẳm chiều trôi, về đâu với rộn ràng phố thị, dòng nhân sinh điệp khúc luân hồi. Về đâu, có nơi đâu bình yên cho ta dừng lại, còn nơi đâu để ta đếm bước khúc hoan ca. Buồn ơi ta xin giã biệt, mai kia có đến thôi đừng tìm ta nữa nhé, một lần thôi, ta tạ ơn người, ơn tất cả chúng sanh, cho và nhận, ta cúi đầu lễ tạ mười phương.

Tâm thức đong đưa, những bắt nhịp, những bặt tăm mất lối, chỉ còn lại tiếng vỗ của bàn tay, vỗ đều cùng một nhịp, dồn dập, dội mạnh, dội xối xả vào tận cùng tâm thức. Bùng dậy, bùng lên, vỡ ra, tỉnh dậy, tỉnh mộng, nghe nức nở cuốn tận ở trời không, bay thật cao về miền tịch lặng.

Gõ thời gian lên tâm thức trinh nguyên, đốt dòng đời, dòng
chuyển lưu của tâm ý, nắng bừng dậy, sáng bừng lên, sáng mãi tận thâm sâu. Nghe nhịp thở chuyển mình qua khe lá, giọt sương khuya ướt đẫm bờ vai gầy, đêm buông xuống tựa đầu trên gối chiếc, gối vô thường lên thân phận mong manh. Mưa trên phố vắng, trên đồi hoang, trên hoa lá, cơn gió nhẹ hất tung niềm hy vọng, nhìn xa xăm cõi nhớ đầy thương. Dòng lệ nhỏ đêm nay không về lại, hơi ấm xưa nay cũng đã phai nhòa, huyễn mộng ơi, thôi ta chào mi nhé, hãy đi đi đừng trở lại làm gì. Cô quạnh, quạnh hiu đứng đợi, bến chờ bến đợi cứ buồn thiu, rồi làm sao, có làm sao, còn làm sao chi nữa, mấy nhịp sơn khê, nghìn trùng xa cách, nhưng chưa hề cách xa, còn bao xa.

Xuân đến rộn ràng, ngàn hoa khoe hương sắc, ngõ hoa xưa tô sắc màu dĩ vãng, dẫu mong manh cũng khiến ta gọi mời. Hy vọng một mai, con đường ta đi, cõi ta tới sẽ tươi đẹp hơn, xuân ơi, xin người ở lại cùng ta mãi nhé. Trong một chốc phiêu bồng nhẹ bước, lững thững ta cất lời cùng cây cỏ nhân gian, tâm nhẹ như mây trời không chốn cũ, thong dong theo gió cùng bay. Nhẹ như mây, nhẹ một cõi tử sinh, trong như gió, như dòng tâm không vướng bận. Chuyện ngày qua xin để cho ngày qua, ôm mây ngủ giữa trời không một cõi. Không buồn vui, không được mất, chuyện thế nhân, bỏ xuống những lo toan, những nhọc nhằn trĩu nặng, trả tất cả về với tất cả, thênh thang trong cõi an lành.

Những đâm chồi nảy lộc, sắc màu rực rỡ, ban tặng hào phóng, không hề đắn đo, tất cả đều được nuôi dưỡng từ mẹ đất. Ta sống trên đất, khi chết chôn trong lòng đất, nhưng ta vẫn không học hạnh của đất. Ta ra sức hủy diệt, làm cạn
kiệt thiên nhiên, ta đổ mọi thứ xuống đất, đất vẫn cam chịu, vẫn san sẻ, sớt chia, vẫn bốn mùa hoa trái. Từ nhân họa đến thiên tai, đất vẫn an nhiên đón nhận, ban phát không hề than oán, hằn học. Ta học và thực hành hạnh của đất, tâm của ta nếu được như đất, bao dung mở rộng cõi lòng, đón nhận tất cả mọi đến đi, từ hạnh phúc đến khổ đau, buồn vui, được mất như đất, ta sẽ nhẹ nhàng, an lạc, thảnh thơi. Đất tâm, nếu một khi cày bừa thật kỹ, gieo hạt mầm trí tuệ, tưới nước từ bi, thì hoa giác ngộ sẽ nở thật tuyệt vời.

Trên đất và trong lòng đất, có không biết bao vấn nạn, khắc khoải lo toan, bao lụy phiền đớn đau phủ ngập, ở trên đất thì gọi là sống, dưới lòng đất thì gọi là chết. Trên mặt đất có khổ, có lo, có vui buồn, nhưng dưới lòng đất, nhắm mắt xuôi tay, muốn sướng, muốn vui, hết giận, hết buồn cũng không còn có dịp. Sống, có là khổ, có là đau, vậy sao ai trong chúng ta cũng muốn sống thêm, sống cho lâu, cho dài, cho thọ, khi nghe đến chết thì cuống cuồng lo sợ? Chết, có là hết nợ hết lo, vậy sao khi nghe đến chết, thấy cảnh chết, lại sợ chết, cứ muốn sống thêm, sống hoài, sống mãi. Đó là điều tự nhiên, lẽ thường, như hoa trái bốn mùa, xuân, hạ, thu, đông, tuần tự luân chuyển. Sống cho thật tốt, an lành, chết cho thật nhẹ không vấn vương, bằng lòng đi theo nghiệp tác tạo.

Nếu ta biết vừa, sống đủ, biết xả ly, thuận theo, thì ta là đất, là sự sống cao đẹp. Trên đất hay dưới đất, ở đâu, nơi nào chốn nào, ta cũng có mặt hòa cùng khắp chốn mọi nơi, ban trải cho muôn loài những ích lợi thực dụng. Một khi nhận ra
được giá trị đích thực của các pháp, thì có gì để phải lo toan, sợ hãi, có gì để phải được mất sầu lo, an lạc ở hiện tại là điều hiển nhiên.

Một ngày nào đó, đất vỡ tung ra, đất oằn oại, đất thay da đổi thịt, là vì do ta góp phần phá hủy tiêu diệt, đất không sống được, ta cũng sẽ không thở được. Tâm của ta cũng vậy, ta đổ vào đó mọi thứ bất tịnh, ô nhiễm, nên ta mãi đau khổ. Điều gì cũng vậy, việc gì cũng thế, phải biết chừng mực, ngăn ngừa, ta vượt giới hạn, cố tình cán mức, ta làm ngược lại, tạo tác lung tung, tất nhiên ta phải tự gánh lấy. Không một ai thay ta và chẳng một ai đủ năng lực làm khác đi được, ngoài chính ta, do ta. Chúng ta, chỉ biết nhận vào chứ không cho ra, cầu xin chứ không ban tặng, níu vào chứ không buông ra, liệu chúng ta có được sự an lạc với tâm cảnh như thế?

Rồi hạ đến, những cơn nắng chói chang, đốt cháy không gian, đốt cháy lòng người. Tìm chút gió giữa trưa hè ngộp thở, một chút lạnh với tứ bề nóng dội, sự sống khô kiệt tả tơi, tức tưởi giữa hoang vu ngập nóng. Cơn gió lạ từ đâu ập đến, miên man vô tận đuổi không gian, mấy độ im lìm cách trở, lòng người nguy biến đầy vơi. Rừng công đức chỉ một sát na nóng vội, đốt thành tro những vun đắp bấy lâu, giây phút bừng lên sân hận thêm sâu, vun rồi đốt nhọc nhằn càng tăng mãi, đốt rồi bồi lại nữa thêm sân.

Nhân tai, thiên họa, cái họa của thiên nhiên không thấm vào đâu, so với cái họa do con người gây ra. Ngày hôm nay chúng ta đang đối diện, sự hận thù chiến tranh, sự băng hoại của đời sống, tham vọng, vô minh ngự trị, tất cả
do và đến từ chúng ta. Chỉ cần trong tích tắc, những quả bom nguyên tử, bom chứa vi trùng, bom hóa học, sẽ hủy diệt tất cả. Những nhà khoa học, chỉ dự báo chừng nào và bao giờ, trái đất sẽ bị những thiên thể lao xuống hủy diệt, biến đổi khí hậu sẽ gây tác hại như thế nào, động đất sẽ xảy ra ở đâu, nghĩa là đều có dự tính. Nhưng, những nhà khoa học không thể đoán được sự biến động ở trong tâm của ta, sự vô minh, tham sân si của chúng ta, to chừng nào, lớn chừng nào, lúc nào thì khởi lên, tác hại như thế nào. Sự sống vốn mong manh, lại càng mong manh hơn, chủ nghĩa cá nhân, tôn giáo, cuồng tín, vô minh, liên tục gây rối, góp phần gây khổ đau cho muôn loài. Có phải, bản chất cố hữu ở trong ta là hủy hoại và tước đoạt, kẻ thù đích thực của chúng ta, ở bên trong hay ở bên ngoài?

Tâm không sáng suốt, cái tâm nặng nề, lo sợ, chất đầy phiền não, tham sân si, tâm không lành mạnh, không kiềm chế, chạy nhảy lăng xăng, không chịu yên tịnh. Nếu cái tâm đó làm chủ, người nào còn cái tâm đó điều khiển, thi sẽ khổ đau, bất an, tự mình thiêu hủy chính mình. Tâm thức của chúng ta bây giờ, nó mưu mô xảo quyệt, nó ranh mãnh, tinh vi, nó có muôn ngàn chiêu thức biến hoá, nó thừa năng lực lừa dối dụ dỗ ta đi vào mê lộ. Môi trường tu tập của ta bây giờ cũng phải đối diện với nhiều biến động, từ thế giới ảo thật khó phân, cám dỗ dẫy đầy, chỉ cần trong sát-na lơ là, ta mất tuệ mạng như chơi, phải cẩn trọng, muôn ngàn lần cẩn trọng.

Bốn mùa luân chuyển đến đi, ta sống lặng giữa muôn ngàn trôi nổi. Bến thời gian, bến đỗ của đời
người, tuần tự đổi thay, ta sống an giữa bốn bề lộng gió. 


Bến thời gian



Hết phần Bến thời gian

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1523 chương »       » Xem chương tiếp theo »
Tản văn Phật giáo

Mời xem phần:

Bến thời gian




Tản văn Phật giáo

Như Hùng

MỤC LỤC ( 83 )



Quý vị đang truy cập từ IP 18.219.23.38 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:
Rộng Mở Tâm Hồn Viên Hiếu Thành Rộng Mở Tâm Hồn Huệ Lộc 1959 Rộng Mở Tâm Hồn Bữu Phước Rộng Mở Tâm Hồn Chúc Huy Rộng Mở Tâm Hồn Minh Pháp Tự Rộng Mở Tâm Hồn minh hung thich Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Âm Phúc Thành Rộng Mở Tâm Hồn Phan Huy Triều Rộng Mở Tâm Hồn Phạm Thiên Rộng Mở Tâm Hồn Trương Quang Quý Rộng Mở Tâm Hồn Johny Rộng Mở Tâm Hồn Dinhvinh1964 Rộng Mở Tâm Hồn Pascal Bui Rộng Mở Tâm Hồn Vạn Phúc Rộng Mở Tâm Hồn Giác Quý Rộng Mở Tâm Hồn Trần Thị Huyền Rộng Mở Tâm Hồn Chanhniem Forever Rộng Mở Tâm Hồn NGUYỄN TRỌNG TÀI Rộng Mở Tâm Hồn KỲ Rộng Mở Tâm Hồn Dương Ngọc Cường Rộng Mở Tâm Hồn Mr. Device Rộng Mở Tâm Hồn Tri Huynh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Nguyên Mạnh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Quảng Ba Rộng Mở Tâm Hồn T TH Rộng Mở Tâm Hồn Tam Thien Tam Rộng Mở Tâm Hồn Nguyễn Sĩ Long Rộng Mở Tâm Hồn caokiem Rộng Mở Tâm Hồn hoangquycong Rộng Mở Tâm Hồn Lãn Tử Rộng Mở Tâm Hồn Ton That Nguyen Rộng Mở Tâm Hồn ngtieudao Rộng Mở Tâm Hồn Lê Quốc Việt Rộng Mở Tâm Hồn Du Miên Rộng Mở Tâm Hồn Quang-Tu Vu Rộng Mở Tâm Hồn phamthanh210 Rộng Mở Tâm Hồn An Khang 63 Rộng Mở Tâm Hồn zeus7777 Rộng Mở Tâm Hồn Trương Ngọc Trân Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Tiến ... ...

... ...