Như Tranh Vẽ Trên Hư Không - Tiểu luận Phật học

Tinh cần giữa phóng dật, tỉnh thức giữa quần mê.Người trí như ngựa phi, bỏ sau con ngựa hèn.Kính Pháp Cú (Kệ số 29)

Hãy thận trọng với những hiểu biết sai lầm. Điều đó còn nguy hiểm hơn cả sự không biết. (Beware of false knowledge; it is more dangerous than ignorance.)George Bernard Shaw

Nếu muốn đi nhanh, hãy đi một mình. Nếu muốn đi xa, hãy đi cùng người khác. (If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together.)Ngạn ngữ Châu Phi

Tôn giáo của tôi rất đơn giản, đó chính là lòng tốt.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Sự nguy hại của nóng giận còn hơn cả lửa dữ. Kinh Lời dạy cuối cùng

Niềm vui cao cả nhất là niềm vui của sự học hỏi. (The noblest pleasure is the joy of understanding.)Leonardo da Vinci

Đừng chờ đợi những hoàn cảnh thật tốt đẹp để làm điều tốt đẹp; hãy nỗ lực ngay trong những tình huống thông thường. (Do not wait for extraordinary circumstances to do good action; try to use ordinary situations. )Jean Paul

Nên biết rằng tâm nóng giận còn hơn cả lửa dữ, phải thường phòng hộ không để cho nhập vào. Giặc cướp công đức không gì hơn tâm nóng giận.Kinh Lời dạy cuối cùng

Hạnh phúc và sự thỏa mãn của con người cần phải phát xuất từ chính mình. Sẽ là một sai lầm nếu ta mong mỏi sự thỏa mãn cuối cùng đến từ tiền bạc hoặc máy điện toán.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Khi gặp chướng ngại ta có thể thay đổi phương cách để đạt mục tiêu nhưng đừng thay đổi quyết tâm đạt đến mục tiêu ấy. (When obstacles arise, you change your direction to reach your goal, you do not change your decision to get there. )Zig Ziglar

VỀ MỤC LỤC

Trong khi cách nhìn phổ biến nói rằng khổ là có thực, rằng cần đoạn tận lậu hoặc để diệt khổ, vào Niết bàn… các hành giả Thiền Tông nhìn khắp pháp giới như tranh vẽ, rằng không thể nào diệt được cái như huyễn, mà chỉ cần nhìn gốc rễ thực tướng vô tướng thì giải thoát, vì trong cái nhìn này, phiền não cũng chính là Niết bàn, sóng cũng chính là nước. Nghĩa là, cảnh giới Như Huyễn hiện ra trước mắt và bên tai chúng ta: thế giới là một phòng triển lãm đa phương tiện vĩ đại. Đứng trước cái như huyễn, khởi tâm làm gì cũng sai, vì làm gì cũng là như huyễn. Như thế, hành giả chính là họa sư và cũng là người xem tranh.

Tâm như họa sư, năng họa nhất thiết hình tượng… Kinh Hoa Nghiêm viết như thế, rằng tâm như vị thầy hội họa, có thể vẽ tất cả các hình tượng. Lời dạy này được giải thích về cách nhìn tất cả thế giới trong và ngoài (ngoại xứ, nội xứ) đểu do tâm tạo. Tức là, ba cõi là tâm. Do vậy, hành giả Thiền Tông chỉ cần giữ vai trò người thưởng thức hội họa: tất cả đều là tranh vẽ trước mắt, dù là núi sông, phố thị, ta và người… Khi nhận ra thế giới là tranh vẽ, là cảnh thêu dệt, là ảnh trong gương tâm, tự khắc hành giả không nắm giữ hình tướng đó làm chi (kinh thường nói: chớ nắm giữ tướng chung, tướng riêng của cái được thấy). Do vậy cốt tủy của Thiền Tông là, trước tiên cần thấy Bản Tâm, tức là ngộ trước, rồi sau mới đúng là tu.

Kinh Hoa Nghiêm truyền thuyết là khởi đầu Đức Phật thuyết. Quan điểm này nhiều thế kỷ sau được chuyển thành Vạn pháp duy thức (tất cả các pháp đều là thức). Khi nhận ra tất cả là thức biến hiện, cũng là nhận ra pháp

ấn Vô thường trong tất cả pháp, và rồi sẽ giải thoát khi cái nhìn vô thường này tuần tự gột rửa hết cả các vô minh và hành nghiệp chúng ta huân nhiễm từ vô lượng kiếp.

.

Lời dạy như huyễn của Thiền Tông đã xuất hiện từ những năm đầu khi Đức Phật mới đi hoằng pháp. Mở đầu nhóm Kinh Tập là Kinh Sn 1.1 - Uraga Sutta.

Kinh Sn 1.1 gồm 17 bài kệ, lập lại câu “tất cả thế giới này là không thật” tới 5 lần trong 5 bài kệ mang số từ 9 tới 13.

Trích bài kệ số 9, qua bản Anh dịch Nyanaponika Thera: He who neither goes too far nor lags behind and knows about the world: "This is all unreal," — such a monk gives up the here and the beyond, just as a serpent sheds its worn-out skin.

Bản Thanissaro: The monk who hasn't slipped past or turned back, knowing with regard to the world that "All this is unreal," sloughs off the near shore & far — as a snake, its decrepit old skin. (1)

Dịch là: Người nào không phóng tới cũng không lùi lại, và biết về thế giới: “Tất cả đều là không thật” – vị sư như thế rời bỏ được cả bờ này và bờ kia– y hệt một con rắn rũ bỏ lớp da cũ đã mòn. (Ghi chú: bờ này là ba cõi sáu đường, bờ kia là Niết bàn giải thoát.)

Bản của Bodhi dịch (trên sách giấy, The Suttanipata, trang 157-159, không thấy trên mạng) là: “All this is unreal” (như Thanissaro dịch).

Điểm đặc biệt, để nhấn mạnh tính Như huyễn của các pháp, Đức Phật lập lại 17 lần nhóm chữ “rời bỏ được cả bờ này và bờ kia” trong 17 bài kệ của Kinh Sn 1.1.

Đó cũng là ngôn ngữ của Bát Nhã Tâm Kinh: “Vô khổ tập diệt đạo, vô trí diệc vô đắc” -- Không hề có Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng không hề có

Trí Tuệ (qua bờ kia), cũng không hề có Chứng Đắc (giải thoát)…

Cho nên, chư tổ Thiền Tông từng nói “Gặp Phật thì giết Phật, gặp ma thì giết ma…” là nằm trong lời dạy những năm đầu Đức Phật đi hoằng pháp. Có thể viết đơn giản là: Hãy buông bỏ cả bờ này và bờ kia. Do vậy, pháp hành trong tận cùng của Thiền Tông là không thấy một pháp nào để tu, nhưng không có nghĩa là không tu. Đức Phật trong Kinh AN 11.10 đã khen ngợi các vị như thế là tuấn mã.

.

Tới đây, câu hỏi là, làm sao để nhìn thế giới như tranh vẽ trên hư không? Nghĩa là, khi chúng ta bước trong thế giới này, trước mắt nhìn đâu cũng là tranh vẽ (cái được thấy), bên tai nghe gì cũng như nhạc hòa tấu khắp trời (cái được nghe). Đức Phật có dạy cách nhận ra thế giới này như thế.

Trong Tạp A Hàm, Kinh SA 267, bản dịch của hai Thầy Tuệ Sỹ và Thích Đức Thắng viết, trích:

“Này các Tỳ-kheo, như loài chim Ta-lan-na có nhiều màu sắc, Ta nói tâm của chúng cũng có nhiều như vậy. Vì sao? Vì tâm của chim Ta-lan-na đa dạng, nên màu sắc đa dạng. Cho nên này Tỳ-kheo, hãy tư duy quán sát rõ tâm mình. Này các Tỳ-kheo, trong lâu đời tâm bị tham dục làm nhiễm ô, bị sân nhuế, ngu si làm nhiễm uế. Này các Tỳ-kheo, vì tâm não nên chúng sanh não; vì tâm thanh tịnh nên chúng sanh thanh tịnh.

“Giống như người thợ vẽ, hay học trò của người thợ vẽ, khéo dọn sạch đất, rồi dùng các thứ màu, theo ý mình vẽ nên các loại hình tượng khác nhau.

“Cũng vậy Tỳ-kheo, chúng sanh phàm phu ngu si, không biết như thật về sắc, về sự tập khởi của sắc, về sự diệt tận của sắc, về vị ngọt của sắc, về sự tai hại của sắc, về sự xuất ly

của sắc. Không biết như thật về sắc nên thích thú đắm nhiễm sắc. Vì thích thú đắm nhiễm sắc, nên lại sanh ra các sắc vị lai. Cũng vậy, phàm phu ngu si, không biết như thật về thọ, tưởng, hành, thức; về sự tập khởi của thức, về sự diệt tận của thức, về vị ngọt của thức, về sự tai hại của thức, về sự xuất ly của thức. Không biết như thật nên thích thú đắm nhiễm thức. Thích thú đắm nhiễm thức, nên lại sanh ra các thức vị lai. Vì sắc, thọ, tưởng, hành, thức vị lai sẽ sanh nên đối với sắc không giải thoát; đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng không giải thoát. Ta nói người này không giải thoát khỏi sanh, già, bệnh, chết, ưu, bi, khổ, não.

“Có đa văn Thánh đệ tử biết như thật về sắc, về sự tập khởi của sắc, về sự diệt tận của sắc, về vị ngọt của sắc, về sự tai hại của sắc, về sự xuất ly của sắc. Biết như thật rồi nên không đắm nhiễm sắc. Không đắm nhiễm nên không sanh ra sắc vị lai. Biết như thật về thọ, tưởng, hành, thức; về sự tập khởi của thức, về sự diệt tận của thức, về vị ngọt của thức, về sự tai hại của thức, về sự xuất ly của thức. Biết như thật nên không nhiễm đắm thức, vì không đắm nhiễm nên không sanh ra các thức vị lai. Không thích nhiễm sắc, thọ, tưởng, hành, thức nên đối với sắc sẽ được giải thoát và đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng sẽ được giải thoát. Ta nói những người này sẽ giải thoát khỏi sanh, già, bệnh, chết, ưu, bi, khổ, não.” (2)

Biết như thực, cũng có nghĩa là biết thực tướng Như huyễn của các pháp. Có nghĩa là, các pháp là không thật, nhưng không có nghĩa là giả, vì đói vẫn phải ăn, khát vẫn phải uống. Tóm gọn là, biết

thực tướng như thế sẽ không đắm nhiễm, và không sanh ra các thức vị lai, nghĩa là giải thoát. Trong Tạng Pali, kinh tương đương là SN 22.100, HT Thích Minh Châu dịch là Kinh Dây Thằng. (2)

.

Khi nói rằng thế giới (ngoại xứ, nội xứ) là tranh vẽ, có nghĩa là tất cả các pháp đều là thức. Nghĩa là, nghe tiếng chim kêu cũng là nhận ra đó là tâm: cái được nghe chính là người nghe. Tương tự, cái được thấy chính là người thấy. Và cái được tư lường suy nghĩ cũng chính là người tư lường suy nghĩ. Nghĩ thiện, là toàn bộ thân tâm mình là thiện; Nghĩ ác, là toàn bộ thân tâm mình là ác. Người nghe là vô ngã, người thấy là vô ngã, người tư lường suy nghĩ là vô ngã… do vậy, cái được nghe, được thấy, được tư lường chính là tranh vẽ từ chính vị đương cơ – hễ nhận ra như thế, là đương thể tức không.

Về ý nghĩa tất cả các pháp đều là thức biến hiện và do vậy cần phải tịch diệt thức, Đức Phật cũng dạy trong Kinh Trường Bộ DN-11, bản dịch của HT Thích Minh Châu, có thể trích như sau:

“Này Tỷ-kheo, câu hỏi phải nói như sau: “Chỗ nào mà địa đại, thủy đại, hỏa đại, phong đại, dài ngắn, tế, thô, tịnh, bất tịnh không có chân đứng? Chỗ nào cả danh và sắc tiêu diệt hoàn toàn?” và đây là câu trả lời cho câu hỏi này:

“Thức là không thể thấy, vô biên, biến thông hết thảy xứ. Ở đây, địa đại, thủy đại, hỏa đại, phong đại không có chân đứng.
Ở đây, cũng vậy dài, ngắn, tế, thô, tịnh và bất tịnh.
Ở đây danh và sắc tiêu diệt hoàn toàn.
Khi thức diệt, ở đây mọi thứ đều diệt tận”.

Thế Tôn thuyết như vậy. Kevaddha, cư sĩ trẻ tuổi hoan hỷ tín thọ lời dạy của Thế Tôn…”(3)

Đó cũng là cốt tủy của tư tưởng

Đại Thừa. Không thấy chỗ này, sẽ chỉ nhận ra lý ngã không, nhưng không nhận ra lý pháp không – một trong những điểm dễ gây tranh cãi.

.

Chung quanh mình là tranh vẽ, nghĩa là chúng sanh quanh mình chỉ là những hình nộm được nhìn thấy, được nghe thấy, được tương tác. Cũng có nghĩa rằng chính bản thân mình (vị đương cơ, khối ngũ uẩn đang thấy nghe hay biết) cũng là một hình nộm đang đi đứng nói cười.

Một vị thánh ni thời Đức Phật đã so sánh rằng trong mắt ngài, tất cả những người hiện ra chỉ là các búp bê được tô màu, các con rối bằng gỗ được giựt dây nhảy múa. Nghĩa là, trong mắt nhìn của Ni trưởng Subhā, thế giới chỉ là một phòng triển lãm các búp bê biết đi đứng nói cười.

Trong Trưởng Lão Ni Kệ Thig 14.1, bản dịch của Hòa Thượng Indacanda kể chuyện một thanh niên say mê nhan sắc Ni trưởng Subhā đã chiêu dụ ngài về đời sống thế tục, nhưng Ni trưởng trả lời rằng ngài đã tu Bát chánh đạo và vào được ngôi nhà Tánh Không, rằng ngài nhìn thấy chúng sinh chỉ là các búp bê, rằng chàng trai đang chạy theo cái tranh vẽ [nhan sắc] không thật, trích:

“Tôi đây là nữ đệ tử của bậc Thiện Thệ, có sự di chuyển bằng chiếc xe Đạo Lộ tám chi phần, có mũi tên đã được nhổ lên, không còn lậu hoặc, đã được đi đến căn nhà trống vắng, tôi thỏa thích.

Bởi vì tôi đã nhìn thấy những con búp bê khéo được tô màu, hoặc những con rối bằng gỗ, được buộc chặt bằng những sợi dây và những thanh gỗ, nhảy múa theo nhiều kiểu.

Khi (những) sợi dây và thanh gỗ ấy được lấy ra, được tháo rời, được gỡ bỏ, được phân tán, đã được làm thành mảnh vụn, không thể tìm ra, trong trường hợp ấy thì tâm có thể trú vào

cái gì?

Tương tự như thế ấy, các phần thân thể của tôi không vận hành nếu thiếu đi các pháp ấy (đất, nước, v.v…); (cơ thể) không vận hành nếu thiếu đi các phần (tay, chân, v.v…), trong trường hợp ấy thì tâm có thể trú vào cái gì?

Giống như ông đã nhìn thấy bức tranh vẽ (hình người) được bôi màu vàng, được tạo ra ở bức tường, cái nhìn của ông về cái (hình người) ấy đã bị bóp méo, cái tưởng về con người (đứng ở bức tường) là không có ý nghĩa.

Tựa như ảo ảnh được tạo ra ở phía trước, tựa như cái cây bằng vàng ở trong giấc mơ, tựa như sự phô bày hình thức ở giữa đám người, này kẻ mù lòa, ông đi theo cái không thật.” (4)

.

Do vậy, Đức Phật dạy rằng tất cả những gì thế giới tương tác với chúng ta đều nên được nhìn như tranh vẽ trên hư không.

Trong Kinh MN 21, bản dịch của HT Thích Minh Châu, trích:

“Chư Tỷ-kheo, ví như một người đến, cầm màu sơn, màu vàng, màu xanh sẫm hay màu đỏ tía; người ấy có thể nói như sau: “Ta sẽ viết các hình sắc trên hư không này. Ta sẽ làm cho các hình sắc hiển hiện”. Các Tỷ-kheo, các Ông nghĩ thế nào? Người ấy có thể viết các hình sắc trên hư không và làm cho các hình sắc hiển hiện được không?

—Bạch Thế Tôn, không thể được. Vì sao vậy? Bạch Thế Tôn, hư không là vô sắc, không thể thấy được. Ở đây, không dễ gì viết các hình sắc và làm hình sắc hiển hiện, trước khi người ấy bị mệt nhoài và bị thất bại.” (5)

Thấy được như thế, tự thân các pháp trở về không. Và thế giới chung quanh chúng ta trở thành một phòng triển lãm tranh rộng vô tận, một phòng triển lãm búp bê rộng ngút ngàn. Đó là Như huyễn tam muội. Đó là Thiền Tông. Đó

là khi thền sư đưa cây gậy lên và nói, chớ gọi là cây gậy, hãy nói đó là cái gì. Đó là lời chỉ vào chỗ thức đã tịch lặng. Đó là vượt qua cả bờ này và bờ kia.

GHI CHÚ:

(1) Kinh Sn 1.1, bản Nyanaponika: https://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/snp/snp.1.01.nypo.html

Bản Thanissaro: https://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/snp/snp.1.01.than.html

(2) Kinh SA 267, bản dịch hai thầy Tuệ Sỹ & Thích Đức Thắng: https://suttacentral.net/sa267/vi/tue_sy-thang

Kinh SN 22.100, bản dịch HT Thích Minh Châu: https://suttacentral.net/sn22.100/vi/minh_chau

(3) Kinh DN 11, bản HT Thích Minh Châu: https://suttacentral.net/dn11/vi/minh_chau

(4) Thig 14.4, bản dịch HT Indacanda: https://suttacentral.net/thig14.1/vi/indacanda

(5) Kinh MN 21, HT Thích Minh Châu: https://suttacentral.net/mn21/vi/minh_chau

Warning: Undefined array key 2483 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2484 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2485 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2486 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2487 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2488 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2489 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2490 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2491 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2492 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2493 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2494 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2495 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2496 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2497 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2498 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2499 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2500 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2501 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2502 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2503 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2504 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2505 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2506 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2507 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2508 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2509 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2510 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2511 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2512 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2513 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2514 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2515 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2516 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2517 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2518 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2519 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2520 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2521 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2522 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2523 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2524 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2525 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2526 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2527 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2528 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2529 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2530 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2531 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2532 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2533 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2534 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2535 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2536 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2537 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2538 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2539 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2540 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2541 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2542 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2543 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2544 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2545 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2546 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2547 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2548 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2549 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2550 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2551 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2552 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2553 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2554 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2555 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2556 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2557 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2558 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2559 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2560 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2561 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2562 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2563 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2564 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2565 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2566 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2567 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2568 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2569 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2570 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2571 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2572 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2573 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2574 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2575 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2576 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2577 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2578 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2579 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2580 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2581 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2582 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2583 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2584 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2585 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2586 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2587 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2588 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2589 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2590 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2591 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2592 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2593 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2594 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2595 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2596 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2597 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2598 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2599 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2600 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2601 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2602 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2603 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2604 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2605 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2606 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2607 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2608 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2609 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2610 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2611 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2612 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2613 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2614 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2615 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2616 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2617 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2618 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2619 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2620 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2621 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2622 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2623 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2624 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2625 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2626 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2627 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2628 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2629 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2630 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2631 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2632 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2633 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2634 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2635 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2636 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2637 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2638 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2639 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2640 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2641 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2642 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2643 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2644 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2645 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2646 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2647 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2648 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2649 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2650 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2651 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2652 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2653 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2654 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2655 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2656 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2657 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2658 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2659 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2660 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2661 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2662 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2663 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2664 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2665 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2666 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2667 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2668 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2669 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2670 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2671 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2672 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2673 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2674 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2675 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2676 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2677 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2678 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2679 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2680 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2681 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2682 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2683 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2684 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2685 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2686 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2687 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2688 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2689 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2690 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2691 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2692 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2693 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2694 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2695 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2696 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2697 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2698 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2699 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2700 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2701 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2702 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2703 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2704 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2705 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2706 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2707 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2708 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2709 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2710 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2711 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2712 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2713 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2714 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2715 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2716 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2717 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2718 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Warning: Undefined array key 2719 in /ssd/data/rmth2012/includes/thuphong.php on line 81

Như Tranh Vẽ Trên Hư Không

Hết phần Như Tranh Vẽ Trên Hư Không

« Xem chương trước « « Sách này có 1528 chương » » Xem chương tiếp theo »

Tiểu luận Phật học

Nguyên Giác

MỤC LỤC ( 44 )

Sách có 1528 chương, Mục lục chia thành 102 trang: »» 1 »» »» 2 »» »» 3 »» »» 4 »» »» 5 »» »» 6 »» »» 7 »» »» 8 »» »» 9 »» »» 10 »» »» 11 »» »» 12 »» »» 13 »» »» 14 »» »» 15 »» »» 16 »» »» 17 »» »» 18 »» »» 19 »» »» 20 »» »» 21 »» »» 22 »» »» 23 »» »» 24 »» »» 25 »» »» 26 »» »» 27 »» »» 28 »» »» 29 »» »» 30 »» »» 31 »» »» 32 »» »» 33 »» »» 34 »» »» 35 »» »» 36 »» »» 37 »» »» 38 »» »» 39 »» »» 40 »» »» 41 »» »» 42 »» »» 43 »» »» 44 »» »» 45 »» »» 46 »» »» 47 »» »» 48 »» »» 49 »» »» 50 »» »» 51 »» »» 52 »» »» 53 »» »» 54 »» »» 55 »» »» 56 »» »» 57 »» »» 58 »» »» 59 »» »» 60 »» »» 61 »» »» 62 »» »» 63 »» »» 64 »» »» 65 »» »» 66 »» »» 67 »» »» 68 »» »» 69 »» »» 70 »» »» 71 »» »» 72 »» »» 73 »» »» 74 »» »» 75 »» »» 76 »» »» 77 »» »» 78 »» »» 79 »» »» 80 »» »» 81 »» »» 82 »» »» 83 »» »» 84 »» »» 85 »» »» 86 »» »» 87 »» »» 88 »» »» 89 »» »» 90 »» »» 91 »» »» 92 »» »» 93 »» »» 94 »» »» 95 »» »» 96 »» »» 97 »» »» 98 »» »» 99 »» »» 100 »» »» 101 »» »» 102 »»

Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.108 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:

Viên Hiếu Thành

Huệ Lộc 1959

Bữu Phước

Chúc Huy

Minh Pháp Tự

minh hung thich

Diệu Âm Phúc Thành

Phan Huy Triều

Phạm Thiên

Trương Quang Quý

Johny

Dinhvinh1964

Pascal Bui

Vạn Phúc

Giác Quý

Trần Thị Huyền

Chanhniem Forever

NGUYỄN TRỌNG TÀI

KỲ

Dương Ngọc Cường

Mr. Device

Tri Huynh

Thích Nguyên Mạnh

Thích Quảng Ba

T TH

Tam Thien Tam

Nguyễn Sĩ Long

caokiem

hoangquycong

Lãn Tử

Ton That Nguyen

ngtieudao

Lê Quốc Việt

Du Miên

Quang-Tu Vu

phamthanh210

An Khang 63

zeus7777

Trương Ngọc Trân

Diệu Tiến ... ...

... ...