Tướng cảnh giới - Tu học Phật pháp

VỀ MỤC LỤC

Tây Phương Cực Lạc là vô vi Niết-bàn giới, tức là cảnh giới Nhất Tâm, nhưng do vì chúng sanh nương nơi năng kiến nên cảnh giới hiện ra trở thành hư dối. Khi nào mình lìa hết mọi ý niệm, không còn cảnh giới nào nữa trong tâm mình thì mới nhận ra thể tánh vô vi của cõi Cực Lạc chỉ là Nhất Tâm. Tây Phương Cực Lạc thế giới do Chân như Bổn tánh biến hiện ra, thế giới Sa-bà cũng do Chân như Bổn tánh biến hiện ra, nhẫn đến vô lượng vô biên hằng sa thế giới cũng vẫn là do Chân như Bổn tánh biến hiện ra. Nói chung, tất cả cảnh giới, không có cảnh giới nào có thể vượt ra ngoài khỏi Tự tánh, nên Tự tánh còn có cái tên khác là Chân không Diệu hữu. Khi nào chúng ta hiểu được như vậy thì mới biết công đức của Tự tánh đúng là vô lượng vô biên.

Tất cả những cảnh giới mà Phật nói, từ cảnh giới của chư Phật, cảnh giới của chư Bồ-tát, Thanh văn, trời người cho đến cảnh giới của địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, chẳng có cảnh giới nào chẳng phải là cảnh giới của từng mỗi chúng sanh. Cho nên, y báo, chánh báo của A Di Đà Phật, của cõi nước Cực Lạc và của chư Bồ-tát nơi cõi nước ấy cũng đều là y báo, chánh báo của từng mỗi đương nhân. Thiền tông gọi Tự tánh là ”diện mạo trước khi được cha mẹ sanh ra.” Như vậy, Tự tánh mới là con người thật sự của chính mình, là bản lai diện mục sẵn có của chính mình. Phật thị hiện ở thế gian, sáng lập ra nền giáo học Phật pháp chẳng có mục đích gì khác ngoài việc giáo hóa chúng sanh, nhằm khôi phục lại diện mạo của chính mình mà thôi. Nói cách khác, chúng ta do mê mất chính mình, nên Đức Phật dạy

chúng sanh cách thức để tìm lại chính mình, thì đó gọi là Phật pháp. Do vậy, dù chúng ta tiếp nhận Phật pháp hay không tiếp nhận, Phật pháp và chúng ta vẫn thường luôn có mối quan hệ rất mật thiết, chẳng thể tách rời.

Do vì chúng ta chẳng thể tìm được bản lai diện mục của mình ở bên ngoài mà chỉ phải tìm nó ở ngay nơi chính mình, nên Phật gọi người cầu pháp ngoài tâm là ngoại đạo. Nói như vậy, việc hằng ngày chúng ta tìm học Phật pháp từ trong kinh điển, chẳng phải là ngoại đạo sao? Vâng, nó vẫn bị coi là ngoại đạo, vì sao? Bởi vì từ trong kinh điển chúng ta tìm được cái này cái nọ, đều là những thứ do Thích Ca Mâu Ni Phật nói ra, chớ chẳng phải là cái từ nơi Tự tánh của chính mình giác ngộ ra, nên đó vẫn bị coi là ngoại đạo. Như vậy, thế nào thì mới được coi là Phật pháp? Chúng ta nương theo những thứ của Thích Ca Mâu Ni Phật và Tổ sư Đại đức chỉ dạy để dẫn phát Tự tánh hiển lộ ra, thì đó mới là Phật pháp. Thí dụ: Có hai ngọn nến, một ngọn nến là Phật thường luôn thắp sáng, còn ngọn nến kia là mình chưa được thắp sáng. Nếu chúng ta biết dùng ngọn nến kia của Phật để đốt sáng ngọn nến này của mình thì đó mới là Phật pháp. Còn nếu như chúng ta chẳng biết dùng ngọn nến kia để thắp sáng ngọn nến này, thì ngọn nến này vĩnh viễn không đốt sáng lên được, nên chẳng thể gọi là Phật pháp. Vì thế, Phật mới nói, “cầu pháp ngoài tâm là hành tà đạo;” cho nên, người học Phật chân chánh thì phải biết mượn ngọn lửa trí tuệ Phật để thắp sáng Tự tánh thì đó mới là đúng là Phật pháp chân chánh. Chúng ta muốn

học Phật một cách chân chánh thì phải biết mượn quang minh trí tuệ của Phật, của chư Tổ sư và của các bậc pháp sư cổ đức để dẫn phát Tự tánh, tức là chúng ta phải biết mượn Văn tự Bát-nhã từ trong kinh điển, từ những lời luận giảng của chư cổ đức làm quang minh để thắp sáng quang minh trong Tự tánh, khôi phục lại Tự tánh quang minh của chính mình, thì đó là mới là Phật pháp chân chánh. Nếu chúng ta không hiểu rõ đạo lý này mà cứ coi những thứ của các Ngài là Phật pháp của mình, thì vĩnh viễn cũng vẫn chỉ là chạy theo bên ngoài, chạy theo người khác, để rồi vĩnh viễn vẫn là ngoại đạo. Tam thế chư Phật thấy chúng ta học Phật như vậy, cũng đành phải đều ứa lệ, kêu oan!

Chúng ta cũng phải biết, Phật pháp dùng để khai phát Tự tánh quang minh, chớ chẳng phải để chúng ta ỷ lại Phật. Chúng ta học Phật là để biết cách thức làm thế nào phát sanh trí tuệ, thấu rõ chân tướng sự thật về vũ trụ nhân sanh mà con mắt thịt của người thường không nhìn thấy được. Sự thật ấy chính là nhân quả thông qua trong ba đời quá khứ, hiện tại và vị lai. Tất cả những gì mà chúng ta phải tiếp xúc hằng ngày, chẳng có thứ gì chẳng phải là quả báo hiện ra từ cái nhân do tự mình đã tạo trong quá khứ. Bây giờ gặp được duyên khởi lên, quả báo liền hiện tiền thì đương nhiên tự mình phải nhận chịu, chẳng ai có thể gánh thay. Do đó, Người học Phật có trí huệ thì phải biết tạo các việc lành và tiêu trừ các việc ác; còn người không có trí huệ thì phóng tâm chạy theo những thứ bên ngoài, gieo nhiều ác nghiệp, làm tiêu mất đi hạt giống thiện nghiệp của mình.

Ai ai cũng có trí huệ Bát-nhã như nhau, chỗ khác nhau ở mỗi người chỉ là có biết dùng nó hay không mà thôi. Người biết vận dụng trí tuệ Bát-nhã thì sẽ chiếu sáng khắp cả pháp giới; người không biết vận dụng trí huệ Bát-nhã thì không thể nào nhận biết rằng: Vốn tự xưa nay, mười pháp giới chỉ vỏn vẹn nằm ở trong Tâm mình, liễu ngộ là do đây chớ chẳng phải do gì khác!

Trước kia, chúng ta tạo ác quá nhiều, làm thiện lại quá ít, nên đời này ít gặp được việc vừa ý, còn việc không vừa ý thì quá nhiều; đây gọi là nghiệp chướng. Nghiệp ấy chướng ngại tâm thanh tịnh của mình, làm Phật tánh của mình không thể hiển lộ ra được. Phật tánh là gì? Phật tánh là đại giác ngộ, mà đại giác ngộ lại là trí tuệ Bát-nhã; cho nên, người không có Bát-nhã thì không thấy được Phật tánh. Bát-nhã gồm có ba loại; đó là: Văn tự Bát-nhã, Quán chiếu Bát-nhã và Thật tướng Bát-nhã:

· Văn tự Bát-nhã là văn tự được Phật giảng dạy trong các kinh Điển Đại thừa, là ứng hóa thân của Phật có oai lực gia trì của chư Phật khiến cho người trì kinh phát tâm Bồ-đề, tu đạo Bồ-đề, đắc quả Bồ-đề. Cho nên, người thường luôn thọ trì đọc tụng kinh điển Đại thừa sẽ sớm khai triển được công đức và thiện căn từ nơi Tự tâm mà đạt được đại trí tuệ Bát-nhã, thấy được Phật tánh. Vì thế, Văn tự Bát-nhã còn được gọi là Duyên Nhân Phật tánh.

Trong phẩm Niệm Phật của kinh Đại Tạng có nói: “Phật bảo Xá Lợi Phất: Người không thông đạt các pháp đều là vì lời nói che phủ. Do vậy Như Lai biết ngôn ngữ là tà vạy. Dù ngay cả có chút ít ngôn ngữ, người này cũng không đạt được sự chân thật.” Đức Phật bảo Tôn giả Xá Lợi Phất,

phàm kẻ nào không thể hiểu rõ tất cả pháp đều là vì bị ngôn ngữ che đậy thì sẽ không đạt được sự chân thật. Vì sao? Vì họ chưa biết tánh không của các pháp, nên khởi tâm chấp ngã, chấp pháp. Hễ còn chấp trước thì dù chỉ một câu hoặc một chữ nói ra cũng đều là không chân thật. Bởi do tất cả ngôn ngữ đều không đúng, đều sai lầm, nên hễ có ngôn ngữ là có chỗ che đậy, hễ có che đậy là có trí ngại, không thể đạt được sự chân thật. Vì lẽ đó, người biết đọc kinh, chẳng những họ biết đọc kinh có chữ mà còn phải biết đọc cả kinh không chữ nữa.

Vì kinh không chữ lìa hết thảy che phủ và tà vạy của ngôn từ, nên được gọi là Chân Kinh Vô Tự. Thế nhưng, phàm phu chúng ta đọc kinh có chữ còn chưa hiểu nổi thì là làm sao có thể đọc được Chân Kinh Vô Tự? Để có thể đọc được Chân Kinh Vô Tự thì trước tiên phải đọc và hiểu kinh có chữ, phải biết dùng Văn tự Bát-nhã trong kinh để khởi duyên tu hành, tích lũy thiện căn, công đức cho đến khi phát sanh trí tuệ nhận biết chỗ thâm mật bí yếu chứa đựng trong Văn tự Bát-nhã, thì lúc đó mới hiểu được Chân Kinh Vô Tự. Vậy, rốt cuộc thì Chân Kinh Vô Tự là gì? Thật ra, Chân Kinh Vô Tự chỉ là “một niệm không sanh;” hành nhân từ cái tâm vô niệm, thanh tịnh thông suốt ấy mà thấu hiểu nghĩa chân thật của Như Lai thì đó chính là Chân Kinh Vô Tự.

Khi nào chúng ta tích lũy được nhiều công đức, vun bồi nhiều căn lành Bồ-đề và tu nhiều Bồ-đề đạo, được Lục độ viên mãn, muôn hạnh đều đầy đủ, đến lúc đó tự nhiên sẽ được nhất niệm bất sanh và không tịch hiện tiền. Khi

ấy, tâm mình sẽ thông, tâm thông thì vạn pháp đều thông; lúc ấy mình không cần phải đọc kinh có chữ mà vẫn thông rõ Phật pháp đến mức cùng lý tận tánh. Vì sao? Vì lúc ấy tâm ta tương thông với tâm Phật, trí ta tương thông với trí Phật, thì cần gì phải đọc kinh có chữ. Bằng chứng là Lục Tổ Huệ Năng không biết đọc chữ, nhưng do vì tâm của Ngài thanh tịnh, một niệm không sanh, nên tự nhiên thông suốt tất cả các pháp thế gian lẫn xuất thế gian. Ai hỏi gì Ngài đều có thể khai thị một cách rõ ràng, minh bạch và sâu sắc. Thế nhưng, chúng ta phải biết, Lục tổ là Phật, Bồ-tát tái lai để biểu pháp, giáo hóa chúng sanh, chớ chẳng phải phàm nhân. Chúng ta không thể học Phật theo kiểu của Ngài được. Chúng ta là phàm phu đầy dẫy vọng tưởng, phân biệt, chấp trước thì phải y theo Văn tự Bát-nhã trong kinh điển Đại thừa mà tư duy quán chiếu để nhận biết nguồn đạo chân chánh.

Khi xưa, Đức Phật đã trải qua bốn mươi chín năm thuyết pháp, thế mà Ngài lại bảo là “Phật chưa từng thuyết pháp.” Vậy rốt cuộc thì Phật có thuyết pháp hay không? Nếu nói là Phật không thuyết pháp thì các kinh Hoa Nghiêm, Pháp Hoa, Kim Cang, Lăng Nghiêm, Vô Lượng Thọ, A Di Đà v.v... lấy từ đâu ra? Còn nếu như nói Phật có thuyết Pháp, thì tại sao Phật lại không tự thừa nhận là Ngài đã từng thuyết Pháp? Trong kinh Kim Cang, Phật nói: “Nếu ai nói ta thuyết Pháp là phỉ báng ta,” rồi Phật lại bảo: “Hễ ai rời xa kinh điển dù chỉ một chữ, tức là ma nói.” Hai câu nói này dường như rất tương phản với nhau, phàm phu chúng ta phải hiểu như thế nào cho đúng? Thật ra, Phật không thừa nhận là Ngài đã

từng thuyết pháp là có ý dạy rằng: Hễ ai đọc kinh, nghe pháp mà chấp vào lời nói, văn từ, liền làm ngăn trở ý nghĩa chân thật của Phật. Bởi vì chân thật pháp không có ngôn ngữ nào có thể nói ra được, ngay cả Đức Phật cũng không thể nói ra được, vì sao? Vì những gì Phật nói ra đều chỉ là pháp phương tiện tạm dùng để khai quyền, chỉ phương, lập hướng, hiển bày cái thật, mà cái thật chỉ có thể được hiểu do bởi sức quán chiếu Bát-nhã mà thôi. Kinh Phật ví như ngón tay chỉ mặt trăng, còn mặt trăng ví như chân thật nghĩa của Phật; nếu chúng ta nhận lầm ngón tay là mặt trăng, tức là vẫn chưa hiểu chân thật nghĩa của Như Lai. Chúng ta chớ nên nghe và hiểu lõm bõm, rồi vội vàng phế bỏ kinh pháp, làm như vậy có khác gì người chưa qua bờ bên kia mà lại bỏ thuyền.

· Quán chiếu Bát-nhã là trí tuệ chiếu soi vạn pháp, ví như ngọn đèn chiếu sáng căn phòng để thấy rõ mọi vật trong đó. Người trì kinh Điển Đại thừa thì phải từ nơi Văn tự Bát-nhã mà nhập định tư duy, quán chiếu, xem xét rõ ràng ý nghĩa sâu xa hàm chứa trong Văn tự Bát-nhã thì mới gọi là Quán chiếu Bát-nhã.

Trong kinh Vô Lượng Thọ, Phật bảo Tôn giả A Nan: “Hãy lắng nghe, kỹ càng suy nghĩ, ta đang vì ông, phân biệt giải nói.” Ý của Đức Phật là: Người đọc kinh, nghe pháp phải lắng nghe và ghi nhớ Văn tự Bát-nhã, rồi lấy đó mà