Tâm tịnh, cõi nước tịnh. Tâm bình, cõi nước bình

VỀ MỤC LỤC

Trong phẩm Cõi Nước Nghiêm Tịnh của kinh Phật Thuyết Đại Thừa Vô Lượng Thọ Trang Nghiêm Thanh Tịnh Bình Đẳng Giác, Phật bảo A Nan: “Cõi Cực Lạc kia, đầy đủ vô lượng, công đức trang nghiêm, vĩnh viễn không có, danh từ các khổ, các nạn ác thú, các thứ ma não. Cũng lại không có, bốn mùa nóng lạnh, mưa gió sai khác. Lại không có cả, sông biển lớn nhỏ, gò nổng hầm hố, chông gai cát sạn, Thiết Vi Tu Di, các núi đất đá, chỉ là tự nhiên, làm bằng bảy báu, đất bằng vàng ròng, rộng rãi bằng phẳng, không thể hạn lượng, vi diệu đẹp đẽ, thanh tịnh trang nghiêm, siêu vượt mười phương, tất cả thế giới.”

Thế nào là “đầy đủ vô lượng công đức trang nghiêm”? Cõi nước Cực Lạc có ba thứ công đức trang nghiêm: Cõi nước Phật, A Di Ðà Phật và chư vị Bồ-tát. Trong mỗi thứ công đức trang nghiêm ấy lại bao gồm đầy đủ vô lượng công đức trang nghiêm khó thể nghĩ bàn khác. Lại nữa, mỗi mỗi thứ công đức trang nghiêm trong vô lượng công đức trang nghiêm ấy đều biết tùy theo cơ nghi của mỗi người mà hiển hiện. Chẳng hạn như nước công đức trong các suối ao có tánh giống như là ngọc báu ma-ni Như ý có thể tùy thuận sở thích của mỗi người, hóa hiện ra các thứ công đức trang nghiêm, khiến cho người tắm trong ao được thân thể vui sướng, thần trí thông suốt v.v... Nếu xét về y báo của cõi nước Cực Lạc, Phật A Di Đà dùng tánh an lạc của Ngài để thành tựu các thứ y báo trang nghiêm cho nhân dân trong cõi ấy được thọ dụng đầy đủ tùy theo ý muốn. Những công đức nơi cõi Cực Lạc trang nghiêm thù thắng chẳng thể nghĩ bàn vì nó vượt xa hết thảy các thứ công đức báu trong các cõi trời, không

có cách nào so sánh nổi. Trong kinh, Phật chỉ tạm mượn bảy báu: vàng, bạc, lưu-li, pha-lê, xa-cừ, mã- não, và xích-châu, làm thí dụ tương tự để miễn cưỡng so sánh, giúp cho chúng sanh có thể hình dung ra sự thù diệu của Cực Lạc Thế giới mà thôi, chứ thật ra, ngọc bảy báu trong thế gian kém xa các thứ báu nơi cõi Cực Lạc muôn vạn lần. Cõi Cực Lạc kia thành tựu đầy đủ vô lượng, công đức trang nghiêm cũng do nhờ vào nghiệp trí huệ thanh tịnh của chư Bồ-tát trong cõi ấy phát khởi ra để trang nghiêm Phật sự. Nói cho rõ ràng hơn, chư Bồ-tát cõi Cực Lạc nương vào thật tế của Pháp tánh để nhập vào chân thật huệ, xa lìa điên đảo, hư ngụy; rồi từ trong thể tánh nhất thật ấy, các Ngài phát khởi ra các Phật sự và viên mãn các Phật sự, làm lợi ích cho chúng sanh.

Vô lượng công đức trang nghiêm chẳng thể nghĩ bàn trong cõi Cực Lạc gồm có hai điều căn bản: Một là, do nghiệp lực của đại nguyện thiện căn xuất thế của Tỳ-kheo Pháp Tạng cảm thành. Hai là, do sức khéo trụ trì, nhiếp thọ của đấng Chánh Giác A Di Ðà Pháp Vương. Phật Di Đà thương xót chúng sanh điên đảo bất tịnh, muốn đặt chúng sanh vào nơi chỗ chẳng hư ngụy, nơi chỗ chẳng luân chuyển, nơi chỗ chẳng có sanh tử, được hưởng tất cả những sự vui sướng tối cực ở chốn thanh tịnh đại an lạc rốt ráo, nên Ngài mới phát khởi lên vô lượng công đức thanh tịnh trang nghiêm, khiến cho chúng sanh giác ngộ rằng: Thanh tịnh là tổng tướng của cõi Cực Lạc, cũng là toàn thể của giáo lý của kinh Phật Thuyết Đại Thừa Vô Lượng Thọ Trang Nghiêm Thanh Tịnh Bình Đẳng Giác, nêu rõ tông chỉ của Tịnh tông là “Tâm tịnh, cõi nước tịnh. Tâm

bình, cõi nước bình.” Vậy, những điều như là vĩnh viễn không có danh từ các khổ, không có các nạn ác thú, không có các thứ ma não v.v... đều do sức công đức thanh tịnh trang nghiêm ấy chiêu cảm mà thành.

Trong các cõi uế độ, lúc Phật nhập Niết-bàn, Ngài dùng sức phương tiện, khiến thân xác thịt thị hiện của Ngài nát thành xá lợi để tạo phước cho chúng sanh. Khi chúng sanh hết phước, các viên xá lợi ấy biến thành ma-ni Như ý bảo châu. Những châu này phần nhiều ở trong biển cả, Đại Long Vương thường dùng chúng để trang hoàng trên đầu. Lúc Chuyển Luân Thánh Vương ra đời thì Thiên Vương sẽ có được viên ma-ni Như ý bảo châu để tạo lợi ích cho chúng sanh trong cõi Diêm Phù Ðề. Thế nhưng, tuy rằng các ngọc báu ma-ni Như ý đó có thể thỏa mãn các nguyện cơm, áo, vật dụng v.v… của chúng sanh, nhưng chúng không thể ban cho chúng sanh cái nguyện vô thượng đạo. Hơn nữa, báu ngọc ấy chỉ có thể thỏa mãn các nguyện cho chúng sanh trong một đời, nhưng chẳng thể thỏa mãn các nguyện cho chúng sanh trong vô lượng thân bị luân chuyển trong vô lượng kiếp. Thế gian này có rất nhiều sự khổ bức bách não loạn mà các kinh luận thường nói: ba khổ, tám khổ, tám nạn v.v… Ba khổ là: khổ khổ, hoại khổ và hành khổ. Thân này đã là cái quả của các khổ, lại còn bị thêm các nỗi khổ khác luôn bức bách thân tâm, khổ lại càng thêm khổ hơn, nên gọi là “khổ khổ.” Thế gian này chẳng có niềm vui chân thật, lâu dài; ngay khi lúc niềm vui vừa tan biến mất thì các nổi ưu não, phiền muộn khác liền xuất hiện, nên gọi là “hoại khổ.” Do vì niệm niệm của chúng sanh thường luôn lưu chuyển, thay đổi không ngừng, vọng

niệm này vừa dứt thì vọng niệm khác tức thời sanh ra, lại do vạn sự vật trong đời đều vô thường, rốt cục rồi tất cả cũng đều bị biến diệt, nên gọi là “hành khổ.”

Trên lẽ thật, nghiệp là cách trừng phạt rất công bình; hễ ai có tâm gì thì lúc nghiệp nhân quả báo hội về, phải sanh vào cõi tương ưng với cái tâm ấy. Đọa lạc hay không đọa lạc đều là do nơi tâm mình có tình cảm phân biệt chấp trước hay không. Người dựa vào tình chấp sâu nặng, không biết dùng trí tuệ thì tương lai nhất định sẽ bị đọa lạc vào ba đường ác. Do đó, Phẩm Hết Lầm Thấy Phật của kinh này bảo: “Lại có chúng sanh, tuy trồng căn lành, làm ruộng phước lớn, nhưng tâm vẫn còn, trước tướng phân biệt, tình chấp sâu nặng, cầu thoát luân hồi, trọn không thể được. Nếu ai biết đem, trí huệ vô tướng, trồng các cội đức, thân tâm thanh tịnh, xa lìa phân biệt, cầu sinh Tịnh độ, hướng Phật Bồ-đề, sẽ sinh cõi Phật, vĩnh viễn giải thoát.” Phẩm Chỉ Lưu Lại Một Kinh Này cũng nói: “Nếu nghe hiệu Phật, trong lòng hồ nghi, lời kinh Phật dạy, thảy chẳng lòng tin, đều do ở trong đường dữ mà tới, tai ương đời trước, chưa được dứt tận, chưa được độ thoát, nên tâm hồ nghi, chẳng hướng tin vậy.” Bởi do chúng sanh vô minh lại không mở rộng cõi lòng tin ưa thọ trì kinh điển Đại thừa, nên chẳng hiểu biết đạo lý chân thật và chẳng có cách chi được khai ngộ. Đấy đều do tai ương nghiệp chướng của họ ở đời trước chưa hết tận, khiến thường sanh tâm chấp trước đối với cảnh trần và ngay cả đối với Phật pháp cũng chấp trước, nên chẳng thể nhìn thấu, buông xuống, làm việc tu hành gặp nhiều chướng ngại, chẳng được tự tại.

Tự tại là gì?

Tự tại là cảnh giới chẳng còn các tướng ta, người, chúng sanh và thọ mạng. Khi chúng ta còn chấp trước vào bốn tướng này thì việc tu hành liền gặp chướng ngại, chẳng được thăng cao, cũng chẳng thể siêu xuất tam giới. Pháp thế gian giống như một tấm lưới khổng lồ trói chặt con người; kẻ tham danh thì bị lưới danh vọng trói buộc, người tham tiền thì bị lưới tiền tài cột cứng, ai mê sắc thì bị lưới sắc dục bủa vây. Cuối cùng, người đời đều bị ngũ dục tài, sắc, danh, thực, thùy chi phối đến mức điên đảo. Thế nào gọi là điên đảo? Phật bảo: “Giàu sang, thương muốn, không thể bền vững, phải nên lánh xa, chẳng an vui”, nhưng cnn người cho đó là sự hưởng thụ của đời người nên mới bị trói buộc vào đó đến nỗi thở chẳng ra hơi! Đáng thương nhất là những người không gặp được Phật pháp hoặc không hiểu rõ đạo lý, nên dù đang bị lưới nghiệp vây bủa mà lại chẳng hay chẳng biết! Lại có người tuy biết mình đang kẹt cứng trong lưới nghiệp, nhưng lại không biết làm cách nào để thoát ra. Đấy đều là do họ không mở rộng cõi lòng tin ưa thọ trì kinh Phật. Bởi do cõi Cực Lạc ly dục thanh tịnh nên cõi ấy không có khổ khổ. Bởi do y báo, chánh báo của cõi ấy luôn tồn tại bất biến nên cõi ấy không có hoại khổ. Bởi do cõi ấy vượt ra khỏi tam giới nên không có hành khổ. Do vậy, hễ ai được sanh vào cõi ấy, liền vĩnh viễn giải thoát ra khỏi ba thứ khổ này. Chính vì lẽ đó, chư Phật luôn mong muốn hết thảy chúng sanh đều phát tâm Bồ-đề, một dạ niệm Phật cầu sanh Cực Lạc, để có thể thoát ly tam giới, được đại tự tại.

Ngoài ba thứ khổ vừa kể trên, thế nhân

còn có tám thứ khổ khác, đó là sanh, lão, bịnh, tử; yêu thương mà bị chia lìa; thù ghét mà cứ phải gặp mặt; cầu không được toại ý và năm ấm lừng lẫy thường luôn bức bách thân tâm. Tám thứ khổ này cùng nung nóng, đốt cháy thế nhân chẳng lúc nào ngừng dứt. Cõi Cực Lạc vĩnh viễn chẳng có các nỗi khổ đó, nhân dân ở cõi Cực Lạc do liên hoa hóa sanh và có thân thể là “thanh hư vô cực,” nên không có sanh khổ. Cõi ấy chẳng có bốn mùa nóng lạnh đắp đổi, thân của họ lại chẳng bị phần đoạn sanh tử nên không có bịnh khổ. Thọ mạng của nhân dân cõi ấy vô lượng nên không có lão khổ và tử khổ. Người ở cõi ấy không có cha mẹ, vợ con, thân bằng quyến thuộc, cũng không có ái tình ràng buộc, nên không có ái biệt ly khổ. Trời, người trong cõi ấy toàn là những bậc đại thượng thiện nhân cùng ở chung một nơi, nên không có oán tắng hội khổ. Người trong cõi ấy muốn gì liền tự nhiên có ngay, nên không có cầu bất đắc khổ. Nhân dân cõi ấy hành thâm Bát-nhã, quán chiếu không tịch nên không có ngũ ấm thạnh khổ.

Ngoài ba khổ, tám khổ ra, người thế gian lại thường hay gặp các tai nạn. Tai nạn trong tam giới quá nhiều, không làm sao kể hết cho xiết, nhưng nói chung thì có tám thứ tai nạn trong thế gian, khiến thân tâm con người không được nhàn hạ để tu đạo nghiệp, chúng lại gây ra chướng ngại cho việc gặp Phật, nghe pháp. Tám nạn đó là: địa ngục nạn, súc sanh nạn, ngạ quỷ nạn, trường thọ thiên nạn, Bắc Uất Đan Việt nạn, Manh Lung Ám Á nạn, thế trí biện thông nạn và sanh Phật tiền Phật hậu nạn. Tám điều khổ nạn trên tuy cảm lấy những quả báo

khổ vui có sai khác, nhưng quy chung đều là cùng chung một số phận; đó là chẳng được thấy Phật, chẳng được nghe chánh pháp. Ở thế giới Cực Lạc vĩnh viễn không có các nạn này vì những lý do sau đây:

- Do cõi Cực Lạc không có nhân của ba độc, cũng chẳng có chỗ tạo nghiệp ác nghịch, nên chẳng có khổ quả tam đồ, cũng không có chướng nạn tam đạo (địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh).

- Do thánh chúng trong cõi Cực Lạc thường luôn được nghe Phật A Di Đà thuyết pháp mà nhập chánh định, chẳng bị đọa vào định vô tưởng, nên chẳng có trường thọ thiên nạn.

- Tuy trời, người ở cõi Cực Lạc thọ hưởng sự vui sướng tột bậc, nhưng do thường được hưởng sự giáo hóa của Phật A Di Đà, nên không có nạn tham đ�