Chiến thắng hàng ngàn quân địch cũng không bằng tự thắng được mình. Kinh Pháp cú
Không làm các việc ác, thành tựu các hạnh lành, giữ tâm ý trong sạch, chính lời chư Phật dạy.Kinh Đại Bát Niết-bàn
Vết thương thân thể sẽ lành nhưng thương tổn trong tâm hồn sẽ còn mãi suốt đời. (Stab the body and it heals, but injure the heart and the wound lasts a lifetime.)Mineko Iwasaki
Điều khác biệt giữa sự ngu ngốc và thiên tài là: thiên tài vẫn luôn có giới hạn còn sự ngu ngốc thì không. (The difference between stupidity and genius is that genius has its limits.)Albert Einstein
Trong sự tu tập nhẫn nhục, kẻ oán thù là người thầy tốt nhất của ta. (In the practice of tolerance, one's enemy is the best teacher.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Đừng chờ đợi những hoàn cảnh thật tốt đẹp để làm điều tốt đẹp; hãy nỗ lực ngay trong những tình huống thông thường. (Do not wait for extraordinary circumstances to do good action; try to use ordinary situations. )Jean Paul
Quy luật của cuộc sống là luôn thay đổi. Những ai chỉ mãi nhìn về quá khứ hay bám víu vào hiện tại chắc chắn sẽ bỏ lỡ tương lai. (Change is the law of life. And those who look only to the past or present are certain to miss the future.)John F. Kennedy
Vui thay, chúng ta sống, Không hận, giữa hận thù! Giữa những người thù hận, Ta sống, không hận thù!Kinh Pháp Cú (Kệ số 197)
Nếu người có lỗi mà tự biết sai lầm, bỏ dữ làm lành thì tội tự tiêu diệt, như bệnh toát ra mồ hôi, dần dần được thuyên giảm.Kinh Bốn mươi hai chương
Mỗi ngày, hãy mang đến niềm vui cho ít nhất một người. Nếu không thể làm một điều tốt đẹp, hãy nói một lời tử tế. Nếu không nói được một lời tử tế, hãy nghĩ đến một việc tốt lành. (Try to make at least one person happy every day. If you cannot do a kind deed, speak a kind word. If you cannot speak a kind word, think a kind thought.)Lawrence G. Lovasik
VỀ MỤC LỤC
Vâng, đúng vậy. Nếu có ai hỏi tôi mục đích của thiền là gì, tôi sẽ không
ngần ngại mà nói ngay đó là sự tỉnh thức. Nếu bạn luôn sống trong sự
tỉnh thức, bạn không cần phải học thiền, thực hành thiền, vì bản thân
bạn đã có một cuộc sống thiền rồi.
Như vậy, khi ngồi thiền chúng ta phải suy nghĩ những gì để đạt được sự tỉnh thức? Thật ra, chúng ta không suy nghĩ gì cả. Vì nếu bạn có suy nghĩ một điều gì đó khi ngồi thiền, bạn chưa thực sự biết ngồi thiền.
Việc đầu tiên hết khi chúng ta ngồi thiền là thư giãn đầu óc. Chúng ta đã có quá nhiều tư tưởng, ý niệm trong những lúc bình thường, và đến với thiền trước hết là để dừng nghỉ cái “quá nhiều” đó.
Chúng ta không thể vận dụng sự suy nghĩ để đạt đến chỗ “dừng nghỉ”, vì điều đó hoàn toàn vô lý và không thể làm được. Tuy vậy, không ít người đã cố làm. Bằng cách ấy, chúng ta thật ra đang cố thay thế cái “quá nhiều” này bằng một cái “quá nhiều” khác mà thôi...
Khi chúng ta giải một bài toán khó, hoặc suy nghĩ về cách giải quyết một vấn đề khó khăn... chúng ta đôi khi cũng ngồi lặng hàng giờ và không còn biết gì khác ngoài vấn đề đang suy nghĩ. Một số người là cho trạng thái này gần giống với trạng thái nhập định của người ngồi thiền. Tuy nhiên, khác biệt lớn nhất ở đây là sự “suy nghĩ” và “không suy nghĩ”. Khi chúng ta suy nghĩ, đầu óc ta phải hoạt động và vì thế nó tất nhiên là phải mỏi mệt. Khi chúng ta ngồi thiền, không có sự suy nghĩ, vì thế nó có tác dụng khôi phục tinh thần, hàm dưỡng trí óc chứ không làm cho chúng ta mệt mỏi.
Sự khởi đầu của rất nhiều người khi đến với thiền là không
Như vậy, khi ngồi thiền chúng ta phải suy nghĩ những gì để đạt được sự tỉnh thức? Thật ra, chúng ta không suy nghĩ gì cả. Vì nếu bạn có suy nghĩ một điều gì đó khi ngồi thiền, bạn chưa thực sự biết ngồi thiền.
Việc đầu tiên hết khi chúng ta ngồi thiền là thư giãn đầu óc. Chúng ta đã có quá nhiều tư tưởng, ý niệm trong những lúc bình thường, và đến với thiền trước hết là để dừng nghỉ cái “quá nhiều” đó.
Chúng ta không thể vận dụng sự suy nghĩ để đạt đến chỗ “dừng nghỉ”, vì điều đó hoàn toàn vô lý và không thể làm được. Tuy vậy, không ít người đã cố làm. Bằng cách ấy, chúng ta thật ra đang cố thay thế cái “quá nhiều” này bằng một cái “quá nhiều” khác mà thôi...
Khi chúng ta giải một bài toán khó, hoặc suy nghĩ về cách giải quyết một vấn đề khó khăn... chúng ta đôi khi cũng ngồi lặng hàng giờ và không còn biết gì khác ngoài vấn đề đang suy nghĩ. Một số người là cho trạng thái này gần giống với trạng thái nhập định của người ngồi thiền. Tuy nhiên, khác biệt lớn nhất ở đây là sự “suy nghĩ” và “không suy nghĩ”. Khi chúng ta suy nghĩ, đầu óc ta phải hoạt động và vì thế nó tất nhiên là phải mỏi mệt. Khi chúng ta ngồi thiền, không có sự suy nghĩ, vì thế nó có tác dụng khôi phục tinh thần, hàm dưỡng trí óc chứ không làm cho chúng ta mệt mỏi.
Sự khởi đầu của rất nhiều người khi đến với thiền là không
phân biệt
được điều này. Cho dù là dùng phương pháp đếm hơi thở, theo dõi hơi thở
hoặc tham khán thoại đầu... điều tất yếu là không dụng công suy nghĩ,
phân tích. Khi chúng ta bắt đầu ngồi thiền, chúng ta thắp lên ngọn đèn
chánh niệm để soi rọi vào dòng sông tư tưởng, để nhận biết tất cả những
biến chuyển trong đó. Vì thế, chúng ta thường xuyên biết được mình đang
có những ý niệm nào trong tâm tưởng và diễn tiến của chúng như thế nào.
Chúng ta cũng làm tương tự như vậy khi các cảm xúc được sinh ra, chẳng
hạn như sự buồn phiền, vui mừng, giận dữ hoặc bực tức...
Nhưng thường xuyên nhận biết hoàn toàn không có nghĩa là phân tích, suy diễn. Khi chúng ta phân tích, suy nghĩ về một vấn đề, chúng ta thực sự làm việc đầu óc và tất yếu phải mệt mỏi. Khi chúng ta ngồi yên chỉ để tỉnh thức và nhận biết, đầu óc ta không hề mệt mỏi. Ngược lại, thời gian ngồi thiền còn có tác dụng khôi phục năng lực làm việc của đầu óc một cách kỳ diệu mà bất cứ ai đã trải qua đều có thể cảm nhận được.
Để tỉnh thức và nhận biết, chúng ta phải thường xuyên chú ý quán sát. Nhưng sự chú ý ở đây là một sự chú ý đơn thuần. Chúng ta cần dẹp bỏ mọi nỗ lực theo thói quen chia chẻ, phân tích với bất cứ sự việc nào mà chúng ta tiếp cận. Thiền không đòi hỏi và thậm chí là tối kỵ việc chia chẻ, phân tích. Khi một ý niệm khởi lên trong lúc bạn ngồi thiền, bạn chỉ cần nhận biết nó, quán sát nó trong sự tỉnh thức. Điều đó có nghĩa là bạn không được đánh giá, phân tích, xếp loại... hay thực hiện bất cứ điều gì với ý niệm ấy. Hầu hết các công án thiền đều thuộc
Nhưng thường xuyên nhận biết hoàn toàn không có nghĩa là phân tích, suy diễn. Khi chúng ta phân tích, suy nghĩ về một vấn đề, chúng ta thực sự làm việc đầu óc và tất yếu phải mệt mỏi. Khi chúng ta ngồi yên chỉ để tỉnh thức và nhận biết, đầu óc ta không hề mệt mỏi. Ngược lại, thời gian ngồi thiền còn có tác dụng khôi phục năng lực làm việc của đầu óc một cách kỳ diệu mà bất cứ ai đã trải qua đều có thể cảm nhận được.
Để tỉnh thức và nhận biết, chúng ta phải thường xuyên chú ý quán sát. Nhưng sự chú ý ở đây là một sự chú ý đơn thuần. Chúng ta cần dẹp bỏ mọi nỗ lực theo thói quen chia chẻ, phân tích với bất cứ sự việc nào mà chúng ta tiếp cận. Thiền không đòi hỏi và thậm chí là tối kỵ việc chia chẻ, phân tích. Khi một ý niệm khởi lên trong lúc bạn ngồi thiền, bạn chỉ cần nhận biết nó, quán sát nó trong sự tỉnh thức. Điều đó có nghĩa là bạn không được đánh giá, phân tích, xếp loại... hay thực hiện bất cứ điều gì với ý niệm ấy. Hầu hết các công án thiền đều thuộc
dạng “không
thể giải quyết bằng suy luận”, bởi vì chúng được đưa ra chỉ như một mục
tiêu quán sát cho người ngồi thiền mà không phải là để suy luận và đi
tìm đáp án theo cách như thông thường. Nhiều người tìm cách lý giải các
công án thiền theo cách này hoặc cách khác, những người ấy chưa hiểu
được mục đích của chúng.
Trong trạng thái thông thường của ý thức, chúng ta thường rơi vào sự quên lãng, mê muội. Bởi vì chúng ta suy nghĩ mà không nhận biết là mình đang suy nghĩ; chúng ta buồn, vui, thương, ghét... mà không biết là mình đang buồn, vui, thương, ghét... Chính vì thế, rất thường khi chúng ta làm việc mà không để tâm vào công việc; làm một việc này, suy nghĩ về việc khác; sống trong hiện tại mà buông thả suy nghĩ về quá khứ hoặc tương lai...
Mặc dù cũng có những lúc chúng ta tỉnh thức, nhưng quãng thời gian ấy chẳng là bao nhiêu so với thời gian buông thả tư tưởng. Hơn thế nữa, ngay cả sự tỉnh thức như thế thường cũng không được chúng ta chủ động đạt đến, và vì thế mà chúng không hiện diện thường xuyên. Sống mà không có sự tỉnh thức và nhận biết như thế không phải là sống theo đúng nghĩa. Trong cuốn tiểu thuyết Kẻ xa lạ (l’Étranger), Albert Camus gọi trạng thái này là sống như một người chết.[2] Và trạng thái tinh thần như thế quả là một trạng thái tối tăm, u ám, mê lầm.
Khi chúng ta thắp lên ngọn đèn chánh niệm, chúng ta nhận diện đầy đủ về sự hiện hữu của mình. Mọi tư tưởng, cảm xúc tức thời đều thay đổi, được nhận thức dưới một góc nhìn hoàn toàn khác. Chánh niệm là ánh sáng để chuyển hóa bóng tối, chánh niệm đưa chúng ta từ sự mê lầm chuyển sang sự tỉnh thức. Chính sự tỉnh
Trong trạng thái thông thường của ý thức, chúng ta thường rơi vào sự quên lãng, mê muội. Bởi vì chúng ta suy nghĩ mà không nhận biết là mình đang suy nghĩ; chúng ta buồn, vui, thương, ghét... mà không biết là mình đang buồn, vui, thương, ghét... Chính vì thế, rất thường khi chúng ta làm việc mà không để tâm vào công việc; làm một việc này, suy nghĩ về việc khác; sống trong hiện tại mà buông thả suy nghĩ về quá khứ hoặc tương lai...
Mặc dù cũng có những lúc chúng ta tỉnh thức, nhưng quãng thời gian ấy chẳng là bao nhiêu so với thời gian buông thả tư tưởng. Hơn thế nữa, ngay cả sự tỉnh thức như thế thường cũng không được chúng ta chủ động đạt đến, và vì thế mà chúng không hiện diện thường xuyên. Sống mà không có sự tỉnh thức và nhận biết như thế không phải là sống theo đúng nghĩa. Trong cuốn tiểu thuyết Kẻ xa lạ (l’Étranger), Albert Camus gọi trạng thái này là sống như một người chết.[2] Và trạng thái tinh thần như thế quả là một trạng thái tối tăm, u ám, mê lầm.
Khi chúng ta thắp lên ngọn đèn chánh niệm, chúng ta nhận diện đầy đủ về sự hiện hữu của mình. Mọi tư tưởng, cảm xúc tức thời đều thay đổi, được nhận thức dưới một góc nhìn hoàn toàn khác. Chánh niệm là ánh sáng để chuyển hóa bóng tối, chánh niệm đưa chúng ta từ sự mê lầm chuyển sang sự tỉnh thức. Chính sự tỉnh
thức là mục đích của việc ngồi thiền.
Trong thực tế, chúng ta không thể nhất thời – hoặc thậm chí qua một thời gian – đạt đến sự tỉnh thức thường xuyên. Ngọn đèn chánh niệm rất dễ bị thổi tắt đi bởi quán tính mê lầm đã có từ trong quá khứ. Tuy nhiên, như đã nói trước đây, chỉ cần ta nhận biết được sự mất đi đó thì chánh niệm sẽ tức khắc trở về mà không cần có bất cứ một nỗ lực nào khác.
Với thời gian và sự kiên trì thực hành thường xuyên, chúng ta sẽ trở nên thuần thục hơn và có nhiều thời gian tỉnh thức hơn. Người đầu tiên đã dạy cho chúng ta về thiền được tôn xưng là Phật, vốn là một từ phiên âm của Buddha trong tiếng Phạn, có nghĩa là “người tỉnh thức”. Ngài cũng không khác gì chúng ta ngoài việc là luôn luôn tỉnh thức. Nếu chúng ta có được một đôi khi tỉnh thức, ấy là những lúc chúng ta làm Phật.
Trong thực tế, chúng ta không thể nhất thời – hoặc thậm chí qua một thời gian – đạt đến sự tỉnh thức thường xuyên. Ngọn đèn chánh niệm rất dễ bị thổi tắt đi bởi quán tính mê lầm đã có từ trong quá khứ. Tuy nhiên, như đã nói trước đây, chỉ cần ta nhận biết được sự mất đi đó thì chánh niệm sẽ tức khắc trở về mà không cần có bất cứ một nỗ lực nào khác.
Với thời gian và sự kiên trì thực hành thường xuyên, chúng ta sẽ trở nên thuần thục hơn và có nhiều thời gian tỉnh thức hơn. Người đầu tiên đã dạy cho chúng ta về thiền được tôn xưng là Phật, vốn là một từ phiên âm của Buddha trong tiếng Phạn, có nghĩa là “người tỉnh thức”. Ngài cũng không khác gì chúng ta ngoài việc là luôn luôn tỉnh thức. Nếu chúng ta có được một đôi khi tỉnh thức, ấy là những lúc chúng ta làm Phật.
Thiền để tỉnh thức
SÁCH NÓI 
Mời xem phần:
Thiền để tỉnh thức
Sống thiền
MỤC LỤC
- Thay lời tựa
- CHƯƠNG I: CUỘC SỐNG NHIỆM MẦU - Thử nhìn vào cuộc sống
- Và quay lại với chính mình
- Sự lắng đọng tư tưởng
- Tỉnh thức và nhận biết
- Tuy hai mà một
- Sáng và tối
- Thân tâm thường an lạc
- Thời gian và cuộc sống
- Sống trong mỗi việc làm
- Hiện thân của sự tỉnh thức
- Nhịp điệu của cuộc sống
- Điều nào quan trọng hơn
- »» Thiền để tỉnh thức
- Chỉ quán và định tuệ
Quý vị đang truy cập từ IP 3.145.62.26 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
Việt Nam (161 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Hoa Kỳ (12 lượt xem) - Saudi Arabia (1 lượt xem) - ... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... Việt Nam (161 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Hoa Kỳ (12 lượt xem) - Saudi Arabia (1 lượt xem) - ... ...