Trở Về   ]         [  Tác giả  ] 

Laiquangnam giới thiệu
Tiết Đào

薛濤 

Đôi  dòng về tác giả

Tiết Đào 薛 濤 (768-831), tự Hồng Độ, người Trường An.. Bà là một  trong số các nữ thi nhân đời Đường hiếm hoi được giới thiệu trong các bản dịch thơ Đường thời nay.  Là con một vị quan tại chức trên đất Thục, là người có nhan sắc nên Bà được các thi nhân đại quan lừng danh đương thời như Nguyên Chẩn, Bạch Cư Dị, Lệnh Hồ Sở, Bùi Độ, Trương Tịch, Lưu Vũ Tích, Đỗ Mục thường đến nhà chơi và kết bạn thơ văn. Là người khéo tay ,bà đã sáng tạo một loại giấy hoa văn màu đỏ thẫm rất đặc trưng được  mang tên bà là giấy hoa văn Tiết  Đào. Bài được lưu truyền là Vọng xuân từ .

Ngày xưa cách đây 1300 năm, nàng Tiết Đào cũng " khổ " với các chàng "được lắm " ,tuồng như họ yêu mình mà cứ dấu mãi trong lòng.Tại sao ?.  Nay đã hoa râm ngồi hoài niệm, nhớ lứa tuổi hai mươi sôi nổi của mình,  chàng ấy ngày xưa    " ám mình trong giấc ngủ " thì nay "hổng" biết của nàng của họ giờ này ra sao?, Bổng nhiên sùi sụt! Còn gì nữa đâu ! 

hỏi đâu miền nhớ khói sương ?
_miền hoa đương sắc! ! _ miền vương hoa tàn!.
 ( thơ Đường của Bà Tiết Đào  ) 

Ai thương nhớ ai?,thương nhớ chính nhan sắc mình ,hay thương nhớ thời công danh của chàng. Theo bạn ? 

Laiquangnam chọn hai trong số bốn bài là Vọng xuân từ kỳ I &kỳ  IV .
 

Bài I
Nguyên tác

春望詞 (其一)

花開不同賞, 
花落不同悲。 
欲問相思處, 
花開花落時。
 

Phiên âm

Vọng xuân từ (kỳ 1) 

Hoa khai bất đồng thưởng, 
Hoa lạc bất đồng bi. 
Dục vấn tương tư xứ, 
Hoa khai hoa lạc thì.

Chú vài từ và tạm dịch nghĩa 

bài thơ có các từ Hán Việt không quá xa lạ trong Việt ngữ .

Dich thơ quốc âm

I
Lời vọng xuân  (Kỳ I) 

Hoa khai chẳng tưởng cùng nhau
Hoa tàn chẳng tưởng cùng đau nỗi buồn 
Hỏi đâu "Miền nhớ" khói sương? 
_Miền hoa đương sắc!, _.Miền vương hoa tàn! 
laiquangnam 

Tâm tình cùng khách thơ 
1-tưởng ,có bộ tâm sâu khác hơn  chữ  thưởng [] là ngắm bằng mắt. Tưởng là ngắm bằng cả tấm lòng, bằng cả cái tâm của mình . "Tình thương mến thương" nằm ở hai thái cực trong câu cuối, nó là mắt thơ.  You đẹp ta thương nhớ thì đã hẳn, You già thì ta "cũng" thương! . Ô là là ! . 

Bài II
Nguyên tác

春望詞 (其四) 

那堪花滿枝, 
翻作兩相思。 
玉簮垂朝鏡, 
春風知不知。
 

Phiên âm

Vọng xuân từ  (kỳ 4)

Na kham hoa mãn chi 
Phiên tác lưỡng tương tư 
Ngọc trâm thùy triêu kính 
Xuân phong tri bất tri. 

Chú vài từ và tạm dịch nghĩa 

Vài từ  Hoa ngữ và Hán Việt có thể  xa lạ với người Việt mình 
1- na kham (Hoa ngữ ) là nào có thể , có thể nào
2- thùy (Hoa ngữ ) là rũ xuống 
3- phiên là chuyển ( Hán việt) như trong phiên dịch  ,
4- tác là làm , Hán Việt có chữ tạo tác 
5- Triêu là buổi sớm mai trong cổ văn Việt Nam có dùng như 
Ba hồi triêu mộ chuông gầm sóng  ( thơ BHTQ )
Tiếng Việt ta nay còn dùng cụm "tiếng chuông triêu mộ "( tiếng chuông sớm chiều). 

Tạm dịch xuôi toàn bài 

lòng nào (nhìn ) hoa đầy cành, 
luân phiên (chia) hai ngả tương tư. 
Ngọc  trâm  rũ (trong) gương buổi sớm mai, 
Gió xuân biết hay không biết  ?

Câu ; "Ngọc trâm  thuỳ triêu kính", Hàm ý : buổi sáng mai người phụ nữ đứng trước gương chải lại mái tóc nhàu nát qua đêm, nhìn lại dung nhan mình, đâm sợ !. Ngày xưa hoa bướm vờn quanh "mệt nghỉ !", mà nay thì ....! 
 

Dich thơ quốc âm

Kỳ IV 

Vọng xuân từ  (kỳ 4)

Lòng nào thấy sắc hoa khai 
Tương tư nhớm dậy chia hai phương hoài 
Trước gương trâm rũ sớm mai 
Gió xuân có biết lòng ai như dzầy!
Laiquangnam 

Ghi thêm 

Nếu khách thơ thấy chưa đã có thể đọc thêm hai bản này,các khách thơ thấy kết "moden" thì dịch tưới xượi, sợ gì ! . laiquangnam làm được thì các bạn làm càng tốt hơn. Lai tôi tin như vậy .Chắc cú . 

1

Hoa khai không thưởng cùng nhau, 
Hoa tàn không đặng cùng màu thở than 
Khi nao hồn thả mơ màng ?
Là khi hoa nở, hoa tàn là khi!
laiquangnam

2
Sao không đồng cảm ,hoa khai?
Sao không đồng sớt hoa phai, thầm thì ?
_Miền thương miền nhớ?  ..._miền chi?.
_Miền khi khoe sắc, Miền khi hoa tàn!
Laiquangnam