Nh�n duy�n ở S�vatthi. Thế T�n n�i với vua Pasenadi nước Kosala đang ngồi một b�n: -- Thưa �ại vương, �ại vương đi từ đ�u lại?

"Just now, lord, I was engaged in the sort of royal affairs typical of head-anointed noble-warrior kings intoxicated with the intoxication of sovereignty, obsessed by greed for sensual pleasures, who have attained stable control in their country, and who rule having conquered a great sphere of territory on earth."

-- Bạch Thế T�n, con rất l� bận rộn với những sự việc c�c vua ch�a bận rộn. C�c vua ch�a S�t-đế-lỵ đ� l�m lễ qu�n đảnh, say đắm ki�u h�nh với vương quyền, thọ hưởng tham lam vật dục, đạt được sự an to�n quốc độ, v� sống chinh phục cả v�ng đất đai rộng lớn.

"What do you think, great king? Suppose a man, trustworthy and reliable, were to come to you from the east and on arrival would say: 'If it please your majesty, you should know that I come from the east. There I saw a great mountain, as high as the clouds, coming this way, crushing all living beings [in its path]. Do whatever you think should be done.' Then a second man were to come to you from the west... Then a third man were to come to you from the north... Then a fourth man were to come to you from the south and on arrival would say: 'If it please your majesty, you should know that I come from the south. There I saw a great mountain, as high as the clouds, coming this way, crushing all living beings. Do whatever you think should be done.' If, great king, such a great peril should arise, such a terrible destruction of human life — the human state being so hard to obtain — what should be done?"

-- Thưa �ại vương, �ại vương nghĩ thế n�o? Ở đ�y, nếu c� người đến với �ại vương từ phương ��ng, một người th�n t�n, đ�ng tin cậy. Người ấy đến �ại vương v� thưa: "T�u �ại vương, mong �ại vương được biết, con từ phương ��ng lại v� c� thấy tại đấy một ngọn n�i cao như hư kh�ng, đang di chuyển v� ch� đạp, đ� bẹp tất cả loại hữu t�nh. T�u �ại vương, �ại vương h�y l�m những g� cần phải l�m". Rồi một người kh�c đến từ phương T�y... Rồi một người thứ ba đến từ phương Bắc... Rồi một người thứ tư đến từ phương Nam, th�n t�n đ�ng tin cậy. Người ấy đến �ại vương v� thưa: "T�u �ại vương, mong �ại vương được biết, con từ phương Nam lại v� c� thấy tại đấy một ngọn n�i cao như hư kh�ng, đang di chuyển v� ch� đạp, đ� bẹp l�n tất cả loại hữu t�nh. T�u �ại vương, �ại vương h�y l�m những g� cần phải l�m". Như vậy, thưa �ại vương, một khủng bố lớn khởi l�n cho �ại vương, sự diệt tận nh�n loại thật khủng khiếp, được t�i sanh l�m người thật kh� khăn, thời �ại vương c� thể l�m được những g�?

"If, lord, such a great peril should arise, such a terrible destruction of human life — the human state being so hard to obtain — what else should be done but Dhamma-conduct, right conduct, skillful deeds, meritorious deeds?"

-- Như vậy, bạch Thế T�n, một khủng bố lớn khởi l�n, sự diệt tận nh�n loại thật khủng khiếp, được t�i sanh l�m người thật kh� khăn, thời con c� thể l�m được những g�, ngoại trừ sống đ�ng ph�p, sống chơn ch�nh l�m c�c hạnh l�nh, l�m c�c c�ng đức!

"I inform you, great king, I announce to you, great king: aging and death are rolling in on you. When aging and death are rolling in on you, great king, what should be done?"

-- Thưa �ại vương, Ta n�i cho �ại vương biết, Ta c�o cho �ại vương hay. Thưa �ại vương, gi� v� chết đang tiến đến chinh phục �ại vương. Khi �ại vương bị gi� chết chinh phục, �ại vương c� thể l�m được g�?.

"As aging and death are rolling in on me, lord, what else should be done but Dhamma-conduct, right conduct, skillful deeds, meritorious deeds?

-- Bạch Thế T�n, khi con bị gi� v� chết chinh phục, thời con c� thể l�m được g�, ngoại trừ sống đ�ng ph�p, sống chơn ch�nh, l�m c�c hạnh l�nh, l�m c�c c�ng đức!

"There are, lord, elephant battles [fought by] head-anointed noble-warrior kings intoxicated with the intoxication of sovereignty, obsessed by greed for sensual pleasures, who have attained stable control in their country, and who rule having conquered a great sphere of territory on earth; but there is no use for those elephant battles, no scope for them, when aging and death are rolling in. There are cavalry battles... chariot battles... infantry battles... but there is no use for those infantry battles, no scope for them, when aging and death are rolling in. In this royal court there are counselors who, when the enemies arrive, are capable of dividing them by their wits; but there is no use for those battles of wits, no scope for them, when aging and death are rolling in.

Bạch Thế T�n, những sự việc như c�c vua ch�a S�t-đế-lỵ đ� l�m lễ qu�n đảnh, say đắm, ki�u h�nh với vương quyền, thọ hưởng tham lam vật dục, đạt được sự an to�n quốc độ v� sống chinh phục cả v�ng đất đai rộng lớn c�ng c�c trận chiến với tượng binh. Bạch Thế T�n, c�c trận chiến với tượng binh kh�ng đem lại một hướng đi (gati), một điểm tựa cho c�c vua ch�a ấy, mội khi bị gi� chết chinh phục. Bạch Thế T�n, những sự việc như c�c vua ch�a S�t-đế-lỵ đ� l�m lễ qu�n đảnh, say đắm, ki�u h�nh với vương quyền, thọ hưởng tham lam vật dục, đạt được sự an to�n quốc độ v� sống chinh phục cả một v�ng đất đai rộng lớn c�ng c�c trận chiến với m� binh...,... với xa binh..., ... với bộ binh. Bạch Thế T�n, c�c trận chiến với bộ binh kh�ng đem lại một hướng đi, một điểm tựa cho c�c vị vua ch�a ấy một khi bị gi� chết chinh phục.

In this royal court there is abundant bullion and gold stored in vaults and depositories, and with such wealth we are capable of buying off enemies when they come; but there is no use for those battles of wealth, no scope for them, when aging and death are rolling in.

Bạch Thế T�n, trong vương cung n�y c� nhiều số v�ng được chứa cất trong những nh� hầm hay những lầu thượng, v� với số v�ng ấy ch�ng con c� thể ph� tan qu�n địch tấn c�ng t�i ch�nh. Nhưng bạch Thế T�n, c�c trận chiến t�i ch�nh kh�ng đem lại một hướng đi, một điểm tựa cho c�c vị vua ch�a ấy một khi bị gi� chết chinh phục.

As aging and death are rolling in on me, lord, what else should be done but Dhamma-conduct, right conduct, skillful deeds, meritorious deeds?"

V� bạch Thế T�n, khi con bị gi� chết chinh phục, thời con c� thể l�m được g�, ngoại trừ sống đ�ng ph�p, sống chơn ch�nh, l�m c�c hạnh l�nh, l�m c�c c�ng đức!

"So it is, great king! So it is, great king! As aging and death are rolling in on you, what else should be done but Dhamma-conduct, right conduct, skillful deeds, meritorious deeds?"

-- Như vậy l� phải, thưa �ại vương. Như vậy l� phải, thưa �ại vương. Khi �ại vương bị gi� chết chinh phục, �ại vương c� thể l�m được g�, ngoại trừ sống đ�ng ph�p, sống chơn ch�nh, l�m c�c hạnh l�nh, l�m c�c c�ng đức!

That is what the Blessed One said. Having said that, the One Well-Gone, the Teacher, further said this:

Thế T�n n�i như vậy. Sau khi n�i như vậy Bậc Thiện Thệ, bậc Đạo Sư n�i th�m:

Như n�i đ� rộng lớn,
Dựng đứng l�n hư kh�ng,
Tiến tới tr�n xung quanh,
�p đ� cả bốn ph�a.
Cũng vậy, gi� v� chết
Di chuyển đến hữu t�nh,
Giai cấp S�t-đế-lỵ,
B�-la-m�n, Phệ-x�,
Thủ-đ�, Chi�n-đ�-la
Kẻ đổ r�c, đổ ph�n,
Kh�ng một ai tho�t khỏi,
Tất cả bị chinh phục.
Ở đ�y kh�ng tượng binh,
Kh�ng xa binh, bộ binh,
Kh�ng trận chiến ch� thuật,
Kh�ng trận chiến t�i sản
C� thể gi�p chiến thắng,
Chống với gi�, với chết.
Do vậy người hiền tr�,
Thấy r� phần tự lợi,
Người tr� đặt tin tưởng,
V�o Phật, Ph�p v� Tăng.
Ai với th�n, khẩu, �,
H�nh tr� đ�ng Ch�nh ph�p,
Đời n�y được t�n th�n,
Đời sau, hưởng phước trời.

| | trở về đầu trang | Home page |