Eight Assemblies

^^^^^

22. "Now there are eight kinds of assemblies, Ananda, that is to say, assemblies of nobles, brahmans, householders, ascetics, of the Four Great Kings, of the Thirty-three gods, of Maras, and of Brahmas.

22. N�y Ananda, c� t�m ch�ng. Thế n�o l� t�m? Ch�ng S�t-đế-Lỵ, ch�ng B�-la-m�n, ch�ng Cư sĩ, ch�ng Sa-m�n, ch�ng Bốn Thi�n vương, ch�ng Tam thập tam thi�n, ch�ng Ma, ch�ng Phạm thi�n.

23. "And I recall, Ananda, how I have attended each of these eight kinds of assemblies, amounting to hundreds. 28 And before seating myself and starting the conversation or the discussion, I made my appearance resemble theirs, my voice resemble theirs. And so I taught them the Dhamma, and roused, edified, and gladdened them. Yet while I was speaking to them thus, they did not know me, and they would enquire of one another, asking: 'Who is he that speaks to us? Is it a man or a god?'

23. N�y Ananda, Ta nhớ lại Ta đ� đến ch�ng S�t -đế-lỵ hơn một trăm lần. Tại đ�y trước khi Ta ngồi, trước khi Ta n�i chuyện, v� trước khi cuộc đối thoại bắt đầu, dung sắc của ch�ng S�t-đế-lỵ như thế n�o, dung sắc của Ta cũng như vậy; giọng n�i ch�ng như thế n�o, giọng n�i của Ta cũng như vậy. V� với b�i ph�p thoại, Ta giảng dạy, kh�ch lệ, l�m cho phấn khởi, khiến t�m hoan hỷ. Khi Ta đang n�i, ch�ng kh�ng biết: "Kẻ n�i ấy l� ai, l� chư Thi�n chăng, l� Người chăng?" sau khi Ta giảng dạy, kh�ch lệ, l�m cho phấn khởi, khiến t�m hoan hỷ với b�i ph�p thoại, Ta biến mất. Khi Ta biến mất, ch�ng kh�ng biết: "Kẻ biến mất ấy l� ai, l� chư Thi�n chăng, l� Ngươi chăng?".

"Then having taught them the Dhamma, and roused, edified, and gladdened them, I would straightaway vanish. And when I had vanished, too, they did not know me, and they would enquire of one another, asking: 'Who is he that has vanished? Is it a man or a god?'

N�y Ananda. Ta nhớ lại Ta đ� đến ch�ng B�-la-m�n hơn một trăm lần... ch�ng Cư sĩ... ch�ng Sa-m�n... ch�ng Bốn Thi�n vương... ch�ng Tam thập tam thi�n... ch�ng Ma... ch�ng Phạm thi�n hơn trăm lần, tại đ�y trước khi Ta ngồi, trước khi Ta n�i chuyện v� trước khi cuộc đối thoại bắt đầu dung sắc của ch�ng Phạm thi�n như thế n�o, dung sắc của Ta cũng vậy; giọng n�i của ch�ng như thế n�o, giọng n�i của Ta cũng vậy. V� với b�i ph�p thoại, Ta giảng dạy, kh�ch lệ, l�m cho phấn khởi, khiến t�m hoan hỷ. Khi Ta đang n�i, ch�ng kh�ng biết: "Kẻ n�i ấy l� ai, l� chư Thi�n chăng, l� Người chăng?" Sau khi Ta giảng dạy, kh�ch lệ, l�m cho phấn khởi, khiến t�m hoan hỷ, Ta biến mất. Khi Ta biến mất, ch�ng kh�ng biết: "Kẻ biến mất đ� l� ai, l� chư Thi�n chăng, l� Người chăng?"

"And such, Ananda, are the eight kinds of assemblies.

N�y Ananda, như vậy l� t�m ch�ng.

Eight Fields of Mastery

^^^^^

24. "Now there are eight fields of mastery, 29 Ananda. What are those eight?

24. N�y Ananda, c� t�m thắng xứ. Thế n�o l� t�m?

25. "When one, perceiving forms subjectively, 30 sees small forms, beautiful or ugly, external to himself, 31 and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the first field of mastery.

25. Một vị qu�n tưởng nội sắc, thấy c�c loại ngoại sắc, c� hạn lượng, đẹp, xấu. Vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ nhất.

26. "When one, perceiving forms subjectively, sees large forms, beautiful or ugly, external to himself, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the second field of mastery.

26. Một vị qu�n tưởng nội sắc, thấy c�c loại ngoại sắc v� lượng, đẹp, xấu. Vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ hai.

27. "When one, not perceiving forms subjectively, 32 sees small forms, beautiful or ugly, external to himself, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the third field of mastery.

27. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc c� hạn lượng đẹp, xấu. Vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ ba.

28. "When one, not perceiving forms subjectively, sees large forms, beautiful or ugly, external to himself, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the fourth field of mastery.

28. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc v� lượng, đẹp, xấu. Vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ tư.

29. "When one, not perceiving forms subjectively, sees forms external to himself that are blue, blue in color, of a blue luster like the blossoms of flax, or like fine Benares muslin which, burnished on both sides, is blue, blue in color, of a blue luster — when such a one sees forms external to himself that are blue, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the fifth field of mastery.

29. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u xanh, tướng sắc xanh, h�nh sắc xanh, �nh s�ng xanh - như b�ng gai m�u xanh, tướng sắc xanh, h�nh sắc xanh, �nh s�ng xanh - như lụa Ba-la-nại, cả hai mặt l�ng trơn, m�u xanh, tướng sắc xanh, h�nh sắc xanh, �nh s�ng xanh. Như vậy vị n�y qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u xanh, tướng sắc xanh, h�nh sắc xanh �nh s�ng xanh. Vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ năm.

30. "When one, not perceiving forms subjectively, sees forms external to himself that are yellow, yellow in color, of a yellow luster like the Kanikara blossom, or like fine Benares muslin which, burnished on both sides, is yellow, yellow in color, of a yellow luster — when such a one sees forms external to himself that are yellow, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the sixth field of mastery.

30. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u v�ng, sắc m�u v�ng, tướng m�u v�ng, h�nh sắc v�ng, �nh s�ng v�ng - như b�ng Kanik�ra m�u v�ng, tướng sắc v�ng, h�nh sắc v�ng, �nh s�ng v�ng - như lụa sa Balanại, cả hai mặt l�ng trơn m�u v�ng, tướng sắc v�ng h�nh sắc v�ng - như vậy vị n�y qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u v�ng, tướng sắc v�ng, h�nh sắc v�ng, �nh s�ng v�ng, vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ s�u.

31. "When one, not perceiving forms subjectively, sees forms external to himself that are red, red in color, of a red luster like the Bandhujivaka blossom, or like fine Benares muslin which, burnished on both sides, is red, red in color, of a red luster — when such a one sees forms external to himself that are red, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the seventh field of mastery.

31. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u đỏ, sắc m�u đỏ, tướng sắc đỏ, h�nh sắc đỏ, �nh s�ng đỏ - như b�ng bandhuj�vaka m�u đỏ, sắc m�u đỏ, tướng m�u đỏ, h�nh sắc đỏ, �nh s�ng đỏ - như lụa sa Balanại, cả hai mặt l�ng trơn m�u đỏ, sắc m�u đỏ, tướng m�u đỏ, h�nh sắc đỏ, �nh s�ng đỏ. Như vậy vị n�y qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u đỏ tướng sắc đỏ, h�nh sắc đỏ, �nh s�ng đỏ, vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ bảy.

32. "When one, not perceiving forms subjectively, sees forms external to himself that are white, white in color, of a white luster like the morning star, or like fine Benares muslin which, burnished on both sides, is white, white in color, of a white luster — when such a one sees forms external to himself that are white, and mastering them, is aware that he perceives and knows them as they are — this is the eighth field of mastery.

32. Một vị qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u trắng, tướng sắc trắng, h�nh sắc trắng, �nh s�ng trắng - như sao mai Osadhi m�u trắng, tướng sắc trắng, h�nh sắc trắng, �nh s�ng trắng - như lụa sa Balanại, cả hai mặt l�ng trơn m�u trắng, tướng sắc trắng, h�nh sắc trắng, �nh s�ng trắng. Như vậy vị n�y qu�n tưởng v� sắc ở nội t�m, thấy c�c loại ngoại sắc m�u trắng, tướng sắc trắng, h�nh sắc trắng, �nh s�ng trắng, vị ấy nhận thức rằng: "Sau khi nhiếp thắng ch�ng, ta biết, ta thấy", đ� l� thắng xứ thứ t�m.

"These, Ananda, are the eight fields of mastery.

N�y Ananda như vậy l� t�m thắng xứ.

Eight Liberations

^^^^

33. "Now there are eight liberations, Ananda. What are those eight? 33

33. N�y Ananda, t�m giải tho�t. Thế n�o l� t�m?

34. "Oneself having form, 34 one perceives forms; this is the first liberation.

34. Tự m�nh c� sắc, thấy c�c sắc; đ� l� sự giải tho�t thứ nhất.

35. "Being unaware of one's own form, one perceives forms external to oneself; this is the second liberation.

35. Qu�n tưởng nội sắc l� v� sắc, thấy c�c ngoại sắc; đ� l� sự giải tho�t thứ hai.

36. "Experiencing loveliness, one is intent upon it; 35 this is the third liberation.

36. Qu�n tưởng (sắc l�) tịnh, ch� t�m tr�n suy tưởng ấy; đ� l� sự giải tho�t thứ ba.

37. "By utterly transcending the perceptions of matter, by the disappearance of the perceptions of sense-reaction, and by giving no attention to diversity-perceptions, one becomes aware of, attains to, and abides in the sphere of infinite space; this is the fourth liberation.

37. Vượt khỏi ho�n to�n sắc tưởng, diệt trừ c�c tưởng hữu đối, kh�ng t�c � đến những tưởng kh�c biệt, với suy tư "hư kh�ng l� v� bi�n", chứng v� tr� Kh�ng v� bi�n xứ; đ� l� sự giải tho�t thứ tư.

38. "By utterly transcending the sphere of infinite space, one becomes aware of, attains to, and abides in the sphere of infinite consciousness; this is the fifth liberation.

38. Vượt khỏi ho�n to�n Kh�ng v� bi�n xứ, với suy tư "thức l� v� bi�n", chứng v� tr� Thức v� bi�n xứ; đ� l� giải tho�t thứ năm.

39. "By utterly transcending the sphere of infinite consciousness, one becomes aware of, attains to, and abides in the sphere of nothingness; this is the sixth liberation.

39. Vượt khỏi ho�n to�n Thức v� bi�n xứ, với suy tư "kh�ng c� vật g�", chứng v� tr� V� sở hữu xứ; đ� l� sự giải tho�t thứ s�u.

40. "By utterly transcending the sphere of nothingness, one attains to and abides in the sphere of neither-perception-nor-non-perception; this is the seventh liberation.

40. Vượt khỏi ho�n to�n V� sở hữu xứ, chứng v� tr� Phi tưởng phi phi tưởng xứ; đ� l� sự giải tho�t thứ bảy.

41. "By utterly transcending the sphere of neither-perception-nor-non-perception, one attains to and abides in the cessation of perception and sensation; this is the eighth liberation.

41. Vượt khỏi ho�n to�n Phi tưởng phi phi tưởng xứ, chứng v� tr� Diệt thọ tưởng; đ� l� sự giải tho�t thứ t�m.

"These, Ananda, are the eight liberations.

N�y Ananda, như vậy l� t�m giải tho�t.

Mara's Former Temptation

^^^^^

42. "There was a time, Ananda, when I dwelt at Uruvela, on the bank of the Nerañjara River, at the foot of the goatherds' banyan-tree, soon after my supreme Enlightenment. And Mara, the Evil One, approached me, saying: 'Now, O Lord, let the Blessed One come to his final passing away! Let the Happy One utterly pass away! The time has come for the Parinibbana of the Lord.'

42. N�y Ananda, một thời Ta ở tại Uruvel�, tr�n bờ s�ng Neranjara, dưới gốc c�y Ajap�lanigrodha khi Ta mới th�nh đạo. N�y Ananda, l�c bấy giờ �c ma đến tại chỗ Ta ở, khi đến xong liền đứng một b�n. N�y Ananda, sau khi đứng một b�n, �c ma n�i với Ta: "Bạch Thế T�n, nay Thế T�n h�y diệt độ, Thiện Thệ h�y diệt độ. Bạch Thế T�n nay đ� đến thời Thế T�n diệt độ".

43. "Then, Ananda, I answered Mara, the Evil One, saying: 'I shall not come to my final passing away, Evil One, until my bhikkhus and bhikkhunis, laymen and laywomen, have come to be true disciples — wise, well disciplined, apt and learned, preservers of the Dhamma, living according to the Dhamma, abiding by appropriate conduct and, having learned the Master's word, are able to expound it, preach it, proclaim it, establish it, reveal it, explain it in detail, and make it clear; until, when adverse opinions arise, they shall be able to refute them thoroughly and well, and to preach this convincing and liberating Dhamma.

43. N�y Ananda, khi được n�i vậy, Ta n�i với �c ma: - "N�y �c ma, Ta sẽ kh�ng diệt độ khi n�o những Tỷ-kheo của ta chưa th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu Ch�nh ph�p v� T�y ph�p, sống chơn ch�nh, sống theo Ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l� chưa c� thể tuy�n bố, diễn giảng, tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p; khi c� t� đạo khởi l�n, chưa c� thể chất vấn v� h�ng phục một c�ch kh�o l�o, chưa c� truyền b� Ch�nh ph�p thần diệu. N�y �c ma, Ta sẽ kh�ng diệt độ khi n�o những Tỷ-kheo ni của Ta chưa trở th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu Ch�nh ph�p v� t�y ph�p, sống chơn ch�nh, sống theo Ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l� chưa c� thể tuy�n bố, diễn giảng, tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p; khi c� t� đạo khởi l�n, chưa c� thể chất vấn v� h�ng phục một c�ch kh�o l�o, chưa c� thể truyền b� Ch�nh ph�p thần diệu. N�y �c ma, Ta sẽ kh�ng diệt độ khi n�o những nam cư sĩ của Ta chưa trở th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu ch�nh ph�p v� t�y ph�p, sống chơn ch�nh, sống theo ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l� chưa c� thể tuy�n bố diễn giảng tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p; khi c� t� đạo khởi l�n, chưa c� thể chất vấn v� h�ng phục một c�ch kh�o l�o, chưa c� thể truyền b� ch�nh ph�p thần diệu. N�y �c ma, Ta sẽ kh�ng diệt độ khi n�o những nữ cư sĩ của Ta chưa trở th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu ch�nh ph�p v� t�y ph�p, sống chơn ch�nh, sống theo ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l� chưa c� thể tuy�n bố diễn giảng tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p; khi c� t� đạo khởi l�n, chưa c� thể chất vấn v� h�ng phục một c�ch kh�o l�o, chưa c� thể truyền b� ch�nh ph�p thần diệu.

44. "'I shall not come to my final passing away, Evil One, until this holy life taught by me has become successful, prosperous, far-renowned, popular, and widespread, until it is well proclaimed among gods and men.'

44. N�y �c ma, Ta kh�ng diệt độ khi n�o phạm hạnh m� Ta giảng dạy chưa được th�nh tựu, thịnh đạt, phổ biến, quảng b�, biến m�n, nghĩa l� được kh�o giảng dạy cho lo�i Người.

45. "And again today, Ananda, at the Capala shrine, Mara, the Evil One, approached me, saying: 'Now, O Lord, bhikkhus and bhikkhunis, laymen and laywomen, have come to be true disciples of the Blessed One — wise, well disciplined, apt and learned, preservers of the Dhamma, living according to the Dhamma, abiding in the appropriate conduct, and having learned the Master's word, are able to expound it, preach it, proclaim it, establish it, reveal it, explain it in detail, and make it clear; and when adverse opinions arise, they are now able to refute them thoroughly and well, and to preach this convincing and liberating Dhamma.

45. N�y Ananda, h�m nay tại điện thờ C�p�la, �c ma đến Ta, sau khi đến liền đứng một b�n. N�y Ananda, �c ma đứng một b�n n�i với Ta như sau: "Bạch Thế T�n, nay Thế T�n h�y diệt độ, Thiện Thệ h�y diệt độ. Bạch Thế T�n, nay đ� đến thời Thế T�n diệt độ. Bạch Thế T�n, đ�y l� lời Thế T�n đ� n�i: "N�y �c ma, Ta sẽ kh�ng diệt độ khi n�o những Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ni, cư sĩ của Ta chưa trở th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu Ch�nh ph�p v� t�y ph�p, sống ch�n ch�nh, sống theo Ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l�, chưa c� thể tuy�n bố, diễn giảng, tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p; khi c� t� đạo khởi l�n, chưa c� thể chất vấn v� h�ng phục một c�ch kh�o l�o, chưa c� thể truyền b� Ch�nh ph�p thần diệu". Bạch Thế T�n, nay những Tỷ-kheo,Tỷ-kheo ni, cư sĩ của Thế T�n đ� trở th�nh những đệ tử chơn ch�nh, s�ng suốt, c� kỷ luật, sẵn s�ng, đa văn, duy tr� Ch�nh ph�p, th�nh tựu Ch�nh ph�p v� t�y ph�p, sống ch�n ch�nh, sống theo Ch�nh ph�p, sau khi học hỏi gi�o l� đ� c� thể tuy�n bố, diễn giảng, tr�nh b�y, x�c định, khai minh, ph�n t�ch v� giải th�ch r� r�ng Ch�nh ph�p, khi c� t� đạo khởi l�n, đ� c� thể chất vấn v� h�nh phục một c�ch kh�o l�o, đ� c� thể truyền b� Ch�nh ph�p một c�ch thần diệu. Như vậy, nay Thế T�n h�y diệt độ, Thiện Thệ h�y diệt độ. Bạch Thế T�n, nay đ� đến thời Thế T�n diệt độ.

"'And now, O Lord, this holy life taught by the Blessed One has become successful, prosperous, far-renowned, popular and widespread, and it is well proclaimed among gods and men. Therefore, O Lord, let the Blessed One come to his final passing away! Let the Happy One utterly pass away! The time has come for the Parinibbana of the Lord.'

Bạch Thế T�n, nay phạm hạnh Thế T�n giảng dạy đ� được th�nh tựu, thịnh đạt, phổ biến, quảng b�, biến m�n nghĩa l� được kh�o giảng dạy cho lo�i Người. Như vậy, nay Thế T�n h�y diệt độ, Thiện Thệ h�y diệt độ. Bạch Thế T�n nay đ� đến thời Thế T�n diệt độ".

46. "And then, Ananda, I answered Mara, the Evil One, saying: 'Do not trouble yourself, Evil One. Before long the Parinibbana of the Tathagata will come about. Three months hence the Tathagata will utterly pass away.'

46. Khi được n�i vậy, Ta n�i với �c ma: "N�y �c ma, h�y an t�m, kh�ng bao l�u Như Lai sẽ diệt độ. Sau ba th�ng bắt đầu từ h�m nay Như Lai sẽ diệt độ".

47. "And in this way, Ananda, today at the Capala shrine the Tathagata has renounced his will to live on."

47. N�y Ananda, h�m nay tại điện thờ C�p�la, Như Lai ch�nh niệm, tỉnh gi�c, từ bỏ thọ, h�nh (kh�ng duy tr� mạng sống l�u hơn nữa).

Ananda's Appeal

^^^^^^

48. At these words the Venerable Ananda spoke to the Blessed One, saying: "May the Blessed One remain, O Lord! May the Happy One remain, O Lord, throughout the world-period, for the welfare and happiness of the multitude, out of compassion for the world, for the benefit, well being, and happiness of gods and men!"

48. Khi được n�i vậy, t�n giả Ananda bạch Thế T�n: - Bạch Thế T�n, Thế T�n h�y ở lại cho đến trọn kiếp, Thiện Thệ h�y ở lại cho đến trọn kiếp, v� lợi �ch cho ch�ng sanh, viứ hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c cho lo�i Trời v� lo�i Người.

49. And the Blessed One answered, saying: "Enough, Ananda. Do not entreat the Tathagata, for the time is past, Ananda, for such an entreaty."

49. Th�i đi, n�y Ananda, đừng c� thỉnh cầu Như Lai nữa. N�y Ananda, nay thỉnh cầu Như Lai kh�ng c�n kịp thời.

50-51. But for a second and a third time, the Venerable Ananda said to the Blessed One: "May the Blessed One remain, O Lord! May the Happy One remain, O Lord, throughout the world-period, for the welfare and happiness of the multitude, out of compassion for the world, for the benefit, well being, and happiness of gods and men!"

50-51. Lần thứ hai, t�n giả Ananda... Lần thứ ba, t�n giả Ananda bạch Thế T�n: - Bạch Thế T�n, Thế T�n h�y ở lại cho đến trọn kiếp, Thiện Thệ h�y ở lại cho đến trọn kiếp, v� lợi �ch cho ch�ng sanh, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người.

52. Then the Blessed One said: "Do you have faith, Ananda, in the Enlightenment of the Tathagata?" And the Venerable Ananda replied: "Yes, O Lord, I do."

52. N�y Ananda, Ngươi c� tin sự gi�c ngộ Thế T�n kh�ng? - Bạch Thế T�n, con c� tin!

"Then how, Ananda, can you persist against the Tathagata even up to the third time?"

- Vậy, n�y Ananda, sao Ngươi lại l�m phiền Như Lai đến ba lần.

53. Then the Venerable Ananda said: "This, O Lord, I have heard and learned from the Blessed One himself when the Blessed One said to me: 'Whosoever, Ananda, has developed, practiced, employed, strengthened, maintained, scrutinized, and brought to perfection the four constituents of psychic power could, if he so desired, remain throughout a world-period or until the end of it. The Tathagata, Ananda, has done so. Therefore the Tathagata could, if he so desired, remain throughout a world-period or until the end of it.'"

53. Bạch Thế T�n, ch�nh con được tận mặt, đ�ch th�n nghe Thế T�n dạy như sau: "N�y Ananda, những ai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu muốn, người ấy c� thể sống đến một kiếp, hay phần kiếp c�n lại. N�y Ananda, nay Như Lai đ� tu bốn thần t�c... Như Lai c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại".

54. "And did you believe it, Ananda?"

- N�y Ananda, Ngươi c� tin tưởng kh�ng?

"Yes, O Lord, I did."

- Bạch Thế T�n, con c� tin tưởng!

"Then, Ananda, the fault is yours. Herein have you failed, inasmuch as you were unable to grasp the plain suggestion, the significant prompting given by the Tathagata, and you did not then entreat the Tathagata to remain. For if you had done so, Ananda, twice the Tathagata might have declined, but the third time he would have consented. Therefore, Ananda, the fault is yours; herein have you failed.

- N�y Ananda, như vậy l� lỗi của Ngươi, như vậy l� khuyết điểm của Ngươi, đ� kh�ng nhận hiểu sự gợi � qu� r� r�ng, sự hiện tướng qu� r� r�ng của Như Lai, Ngươi kh�ng thỉnh cầu Thế T�n: "Bạch Thế T�n, Thế T�n h�y ở lại cho đến trọn kiếp, Thiện Thệ h�y ở lại cho đến trọn kiếp, v� lợi �ch cho ch�ng sanh, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người". N�y Ananda, nếu Ngươi thỉnh Như Lai, Như Lai c� thể b�c bỏ hai lần cầu thỉnh, nhưng đến lần thứ ba, Như Lai c� thể nhận lời. N�y Ananda như vậy l� lỗi của Ngươi, như vậy l� khuyết điểm của Ngươi.

55. "At Rajagaha, Ananda, when dwelling at Vultures' Peak, I spoke to you, saying: 'Pleasant, Ananda, is Rajagaha; pleasant is Vultures' Peak. Whosoever, Ananda, has developed... Therefore the Tathagata could, if he so desired, remain throughout a world-period or until the end of it.'

55. N�y Ananda, một thời Ta ở tại Vương X�, n�i Linh Thứu (Gijjha Kuta). Tại đấy Ta n�i với Ananda: "N�y Ananda, khả �i thay th�nh Vương X� ! Khả �i thay n�i Linh Thứu ! N�y Ananda, những ai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu người ấy muốn, c� thể sống đến một kiếp, hay phần kiếp c�n lại. N�y Ananda, nay Như Lai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo. N�y Ananda, nếu muốn, Như Lai c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại".

56. "So also at the Banyan Grove, at Robbers' Cliff, at the Sattapanni Cave on the Vebhara Mountain, at the Black Rock of Isigili, at the Serpents' Pool in the Cool Forest, at the Tapoda Grove, at the Bamboo Grove in the Squirrels' Feeding-ground, at Jivaka's Mango Grove, and at Small Nook in the Deer Park I spoke to you in the same words, saying: 'Pleasant, Ananda, is Rajagaha, pleasant are these places. Whosoever, Ananda, has developed... Therefore the Tathagata could, if he so desired, remain throughout a world-period or until the end of it.'

56. N�y Ananda, tại đấy Ta n�i: "N�y Ananda, khả �i thay th�nh Vương X�, khả �i thay n�i Linh Thứu, khả �i thay Nigrodh�r�ma, khả �i thay Corapap�ta, khả �i thay hang Sattapanni tr�n n�i Vebhara, khả �i thay hang đ� K�la tr�n n�i Isigili, khả �i thay hang đ� Sappasondika trong rừng S�ta, khả �i thay suối nước n�ng Tapod�r�ma, khả �i thay hồ con s�c ở tại Tr�c L�m, khả �i thay rừng J�vakambavana, khả �i thay vườn Nai ở tại Maddakucchi"! "N�y Ananda, những ai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu người ấy muốn, c� thể sống đến một kiếp, hay phần kiếp c�n lại. N�y Ananda, nay Như Lai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo. N�y Ananda, nếu muốn, Như Lai c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại".

"But you, Ananda, were unable to grasp the plain suggestion, the significant prompting given you by the Tathagata, and you did not entreat the Tathagata to remain. For if you had done so, Ananda, twice the Tathagata might have declined, but the third time he would have consented. Therefore, Ananda, the fault is yours; herein you have failed.

Dầu vậy, n�y Ananda, Ngươi kh�ng thể nhận hiểu sự gợi � qu� r� r�ng, sự hiện tướng qu� r� r�ng của Thế T�n. Ngươi kh�ng thỉnh cầu Thế T�n: "Bạch Thế T�n, Thế T�n h�y ở lại cho đến trọn kiếp, Thiện Thệ h�y ở lại cho đến trọn kiếp, v� lợi �ch cho ch�ng sanh, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người". N�y Ananda, nếu Ngươi cầu thỉnh Như Lai, Như Lai c� thể b�c bỏ hai lần cầu thỉnh, nhưng đến lần thứ ba, Như Lai c� thể nhận lời. N�y Ananda, như vậy l� lỗi của Ngươi, như vậy l� khuyết điểm của Ngươi".

57. "So also at Vesali, Ananda, at different times the Tathagata has spoken to you, saying: 'Pleasant, Ananda, is Vesali; pleasant are the shrines of Udena, Gotamaka, Sattambaka, Bahuputta, Sarandada, and Capala. Whosoever, Ananda, has developed... Therefore the Tathagata could, if he so desired, remain throughout a world-period or until the end of it.'

57. N�y Ananda, một thời Ta ở th�nh Ves�li tại điện thờ Gotamaka... ta cũng ở th�nh Ves�li tại điện thờ Sattambaka... Ta cũng ở th�nh Ves�li tại điện thờ Bahuputta... Ta cũng ở th�nh Ves�li tại điện thờ S�randada... N�y Ananda, h�m nay tại điện thờ C�p�la, Ta n�i với ngươi: "N�y Ananda, khả �i thay Ves�li, khả �i thay điện thờ Udena, khả �i thay điện thờ Gotamaka, khả �i thay điện thờ Sattamba, khả �i thay điện thờ Buhuputta, khả �i thay điện thờ S�randada, khả �i thay đền C�p�la. N�y Ananda, những ai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu muốn, người ấy c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại. N�y Ananda, Như Lai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo. N�y Ananda, nếu muốn, Như Lai c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại". Tại đấy, n�y Ananda, Ta cũng n�i. "N�y Ananda, khả �i thay Ves�li, khả �i thay điện thờ Udena. N�y Ananda, những ai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu người ấy muốn, c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại. N�y Ananda, nay Như Lai đ� tu bốn thần t�c, tu tập nhiều lần, thật l�o luyện, thật chắc chắn, thật bền vững, đi�u luyện, thiện xảo thời, nếu muốn, Như Lai c� thể sống đến một kiếp hay phần kiếp c�n lại".

"But you, Ananda, were unable to grasp the plain suggestion, the significant prompting, given you by the Tathagata, and you did not entreat the Tathagata to remain. For if you had done so, Ananda, twice the Tathagata might have declined, but the third time he would have consented. Therefore, Ananda, the fault is yours; herein you have failed.

Dầu vậy, n�y Ananda, Ngươi kh�ng thể nhận hiểu sự gợi � qu� r� r�ng, sự hiện tướng qu� r� r�ng của Như Lai, Ngươi kh�ng thỉnh cầu Như Lai: "Bạch Thế T�n, Thế T�n h�y ở lại cho đến trọn kiếp, Thiện Thệ h�y ở lại cho đến trọn kiếp, v� lợi �ch cho ch�ng sanh, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lời Trời v� lo�i Người". N�y Ananda, nếu Ngươi cầu thỉnh Như Lai, Như Lai c� thể b�c bỏ hai lần cầu thỉnh, nhưng đến lần thứ ba, Như Lai c� thể nhận lời. N�y Ananda, như vậy l� lỗi của Ngươi, như vậy l� khuyết điểm của Ngươi.

58. "Yet, Ananda, have I not taught from the very beginning that with all that is dear and beloved there must be change, separation, and severance? Of that which is born, come into being, is compounded and subject to decay, how can one say: 'May it not come to dissolution!' There can be no such state of things. And of that, Ananda, which the Tathagata has finished with, that which he has relinquished, given up, abandoned, and rejected — his will to live on — the Tathagata's word has been spoken once for all: 'Before long the Parinibbana of the Tathagata will come about. Three months hence the Tathagata will utterly pass away.' And that the Tathagata should withdraw his words for the sake of living on — this is an impossibility.

58. N�y Ananda, phải chăng ngay từ ban đầu Ta đ� từng tuy�n bố rằng mọi vật ưu �i, th�n h�nh đều phải bị thay đổi, trở về hư kh�ng, biến dịch ? N�y Ananda, l�m sao c� thể được như vầy: Những g� sanh khởi, tồn tại, hữu vi, chịu sự biến hoại m� lại mong khỏi c� sự biến diệt ? Thật kh�ng c� sự trạng ấy. N�y Ananda, những g� Như Lai đ� từ bỏ, dứt kho�t, xả ly, ph�ng xả, khước từ, ch�nh l� thọ, h�nh. Như Lai đ� n�i v� n�i một c�ch dứt kho�t: "Kh�ng l�u, Như Lai sẽ diệt độ. Sau ba th�ng bắt đầu h�m nay, Như Lai sẽ diệt độ". N�i rằng Như Lai v� muốn sống m� phản lại lời tuy�n bố tr�n thời thật kh�ng c� sự trạng ấy.

The Last Admonition

^^^^^^

59. "So, then, Ananda, let us go to the hall of the Gabled House, in the Great Forest." And the Venerable Ananda replied: "So be it, Lord."

59. N�y Ananda, ch�ng ta h�y đi đến giảng đường K�tag�ra tại rừng Đại L�m. - Xin v�ng, bạch Thế T�n ! T�n giả Ananda v�ng lời Thế T�n.

60. Then the Blessed One, with the Venerable Ananda, went to the hall of the Gabled House, in the Great Forest. And there he spoke to the Venerable Ananda, saying: "Go now, Ananda, and assemble in the hall of audience all the bhikkhus who dwell in the neighborhood of Vesali."

60. Rồi Thế T�n c�ng t�n giả Ananda đi đến giảng đường K�tag�ra vườn Đại L�m, khi đi đến, Thế T�n n�i với t�n giả Ananda: - N�y Ananda, h�y đi mời tất cả Tỷ-kheo sống ở gần Ves�li tụ họp tại giảng đường n�y.

"So be it, Lord." And the Venerable Ananda gathered all the bhikkhus who dwelt in the neighborhood of Vesali, and assembled them in the hall of audience. And then, respectfully saluting the Blessed One, and standing at one side, he said: "The community of bhikkhus is assembled, Lord. Now let the Blessed One do as he wishes."

- Xin v�ng, bạch Thế T�n ! T�n giả Ananda v�ng lời Thế T�n, đi mời tất cả vị Tỷ-kheo sống ở gần Ves�li tụ họp tại giảng đường, rồi đi đến chỗ Thế T�n, đảnh lễ Ng�i v� đứng một b�n. Sau khi đứng một b�n, t�n giả Ananda bạch Thế T�n : - Bạch Thế T�n, ch�ng Tỷ-kheo đ� tụ họp. Bạch Thế T�n, Ng�i h�y l�m những g� Ng�i nghĩ l� hợp thời.

61. Thereupon the Blessed One entered the hall of audience, and taking the seat prepared for him, he exhorted the bhikkhus, saying: "Now, O bhikkhus, I say to you that these teachings of which I have direct knowledge and which I have made known to you — these you should thoroughly learn, cultivate, develop, and frequently practice, that the life of purity may be established and may long endure, for the welfare and happiness of the multitude, out of compassion for the world, for the benefit, well being, and happiness of gods and men.

61. Thế T�n liền đi đến giảng đường v� ngồi tr�n chỗ đ� soạn sẵn. Sau khi ngồi, Thế T�n n�i với c�c vị Tỷ-kheo: - N�y c�c Tỷ-kheo, nay những ph�p do Ta chứng ngộ v� giảng dạy cho c�c Ngươi, c�c Ngươi phải kh�o học hỏi, thực chứng tu tập v� truyền rộng để phạm hạnh được trường tồn, vĩnh cửu, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� an lạc cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người.

62. "And what, bhikkhus, are these teachings? They are the four foundations of mindfulness, the four right efforts, the four constituents of psychic power, the five faculties, the five powers, the seven factors of enlightenment, and the Noble Eightfold Path. These, bhikkhus, are the teachings of which I have direct knowledge, which I have made known to you, and which you should thoroughly learn, cultivate, develop, and frequently practice, that the life of purity may be established and may long endure, for the welfare and happiness of the multitude, out of compassion for the world, for the benefit, well being, and happiness of gods and men."

62. N�y c�c Tỷ-kheo, thế n�o l� c�c ph�p do Ta chứng ngộ v� giảng dạy, c�c Ngươi phải kh�o học hỏi, thực chứng, tu tập v� truyền rộng để cho phạm hạnh được trường tồn, vĩnh cửu, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� an lạc cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng cho đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người? Ch�nh l� Bốn Niệm xứ, Bốn Ch�nh cần, Bốn Thần t�c, Năm Căn, Năm Lực, Bảy Bồ-đề phần, T�m Th�nh đạo phần. N�y c�c Tỷ-kheo, ch�nh những ph�p n�y do Ta chứng ngộ v� giảng dạy, m� c�c Ngươi phải kh�o học hỏi, thực chứng, tu tập v� truyền rộng để phạm hạnh được trường tồn, vĩnh cửu, v� hạnh ph�c cho ch�ng sanh, v� l�ng thương tưởng của đời, v� lợi �ch, v� hạnh ph�c, v� an lạc cho lo�i Trời v� lo�i Người.

63. Then the Blessed One said to the bhikkhus: "So, bhikkhus, I exhort you: All compounded things are subject to vanish. Strive with earnestness. The time of the Tathagata's Parinibbana is near. Three months hence the Tathagata will utterly pass away."

63. Rồi Thế T�n n�i với c�c Tỷ-kheo: - N�y c�c Tỷ-kheo, đ�y l� lời Ta nhắn nhủ c�c Ngươi. C�c h�nh l� v� thường. H�y tinh tấn l�n để tự giải tho�t, kh�ng l�u Như Lai sẽ diệt độ. Sau ba th�ng bắt đầu từ h�m nay, Như Lai sẽ diệt độ.

64. And having spoken these words, the Happy One, the Master, spoke again, saying:

64. Đ� l� lời Thế T�n dạy. Sau khi n�i vậy, Thiện Thệ lại n�i th�m:

My years are now full ripe, the life span left is short.
Departing, I go hence from you, relying on myself alone.
Be earnest, then, O bhikkhus, be mindful and of virtue pure!

With firm resolve, guard your own mind!
Whoso untiringly pursues the Dhamma and the Discipline
Shall go beyond the round of births and make an end of suffering.

Ta đ� gi�, dư mạng chẳng c�n bao,
Từ biệt c�c Ngươi, Ta đi một m�nh.
Tự m�nh l�m sở y cho ch�nh m�nh,
H�y tinh tấn, ch�nh niệm, giữ giới luật,

Nhiếp th�c � ch�, bảo hộ tự t�m.
Ai tinh tấn trong ph�p v� luật n�y
Sẽ diệt sanh tử, chấm dứt khổ đau.

Trang trước|Trang kế | trở về đầu trang | Home page |