e)
Tác giả và
hoàn cảnh sáng tác:
Xuất xứ:
Shin-Kokin-shuu (Tân
Cổ kim tập), thơ mùa đông,
quyển 6, bài 675.
Tác giả:
Yamabe no Akahito (Sơn Bộ, Xích
Nhân, năm sinh năm mất không rõ).
Akahito sống giữa thế kỷ
thứ 8 và là nhà thơ tiêu
biểu của thế hệ thứ ba trong
Man.yô-shuu. Ông tuy có tài
thơ lớn ngang hàng với “ca thánh”
Hitomaro (theo ý kiến của Ki no Tsurayuki)
nhưng cũng như ông ấy, chỉ là
một chức quan nhỏ trong triều. Giỏi
về thơ vịnh cảnh, được
xưng tụng là một trong 36 “ca
tiên”. Trong Man.yô-shuu ông có
13 bài chôka và 37 bài tanka,
có bài được viết vào
khoảng năm 783 nên có thể suy
luận ông sống trong khoảng này.
f) Thưởng
ngoạn và phẩm bình:
Đề tài:
Ngọn núi Fuji chiếm lĩnh
trung tâm toàn bộ phong cảnh.
Trong bài thơ, tác giả
đã tả núi Fuji từ xa, khi đứng
trên bãi biển Tago, nay thuộc vùng
Shizuoka, một nơi ông có thể nhìn
thấy toàn bộ ngọn núi hùng
vĩ trang nghiêm.
Chữ
gối shirotae (白妙bạch
diệu) hay tấm vải trắng đẹp,
để nói lên màu trắng tinh
khôi của núi tuyết. Hai chữ
tsutsu
để diễn tả cảnh tượng
tuyết vẫn tiếp tục rơi, làm
cho cảnh vật có một không khí
huyền ảo.
g)
Dư Hứng:
|
Hán dịch:
Điền Tử Phố 田 子 浦
Nhất xuất Điền
Tử Phố, 一出 田 子 浦
Dao kiến Phú Sĩ
Sơn. 遥 見 富 士 山
Cao cao thanh phong thượng, 高 高 青 峰 上
Phân phân bạch tuyết
hàn. 紛 紛 白 雪 寒
|
|
Anh dịch:
From where my home, -
My lonely home, - on Tago’s shore
Doth stand, the wandering eye may roam
O’er Fusiyama’s summit hoar,
Whose lofty brow
Is whitened by th’ new-fallen snow.
(Dickins)
When to Tago's coast
I the way have gone, and see
Perfect whiteness laid
On Mount Fuji's lofty peak
By the drift of falling snow.
(Mac Cauley)
|
|
Thơ vịnh núi Fuji đã
có nhiều tự thời xưa. Thi nhân
thời Vạn Diệp như Takahashi no Mushimaro
(Cao Kiều, Trùng Ma Lữ), các tác
giả của Truyện Ise (Ise Monogatari) và
Truyện Ông Già Đốn Trúc
(Taketori Monogatari) đều có ghi lại
thơ về cảnh núi ấy.
Nói thêm về tài vịnh
cảnh của Yamabe no Akahito, cần nhắc
lại bài thơ của ông được
ghi lại trong tập số 6 của Man.yô-shuu
như sau:
Waka-no-ura ni Shio michi koreba Kata wo nami
Ashibe wo sashite Tazu naki wataru
(Bến Waka nước triều đầy,
Bãi cạn chìm hết xua bầy
hạc bay, Vừa kêu, đáp xuống
lau dày)
|