Chim Việt Cà nh Nam [ Trở VỠ]
Sóng
từ trưá»ng II
Khánh Trưá»ng |
Rồi má»™t ngà y nà o đó, ngưá»i ta sẽ
phải là m công việc tổng kết những tác phẩm viết vỠcuộc
chiến hai mươi năm, sẽ tìm thấy những khác biệt sâu xa
giữa những ngòi bút Bắc-Nam, hải ngoại-trong nước vỠcùng
má»™t đỠtà i. Biết đâu từ những khác biệt ấy, ngưá»i
ta có thể lần hồi vẽ lại được một thứ chân dung chiến
tranh gần vá»›i sá»± thá»±c hÆ¡n, gần vá»›i con ngưá»i hÆ¡n những
tấm bÃch chương phóng đại, tô mà u, đã từng được dán
trên tưá»ng, trên đưá»ng, khắp nÆ¡i, thá»i bình cÅ©ng như thá»i
chiến.
Khánh Trưá»ng là má»™t trong những tác giả mà ngưá»i Ä‘á»c sẽ có ngà y tìm đến, khi muốn tái nháºn bá»™ mặt chiến tranh, tìm hiểu những lÅ©y tÃch đạn bom trên cÆ¡ thể và tâm linh những ngưá»i sống sót. Những truyện ngắn cá»§a Khánh Trưá»ng được in trong ba táºp: Có Yêu Em Không do Tân Thư xuất bản năm 1990, tái bản năm 1997, Chá»— Tiếp Giáp Vá»›i Cánh Ãồng, Tân Thư và Thá»i Văn năm 1991, Chung Cuá»™c, Tân Thư 1997 ở California, Hoa Kỳ. Có Yêu Em Không chứa đựng má»™t
thứ bạo vũ dục tình, nẩy sinh từ bạo táp chiến tranh,
và không khà nà y xuất hiện trong hầu hết những truyện ngắn
hay nhất cá»§a Khánh Trưá»ng. Mưa Ãêm là cuá»™c cãi vã
cá»§a cặp nhân tình: cô gái Ä‘iếm và gã lÃnh bại tráºn, tá»
thương, là mà n ẩu đả giữa sống và chết, giữa ngưá»i
và ma, là cuá»™c giao tranh giữa má»™ng và thá»±c, giữa hồn vÃ
xác hay là tráºn ác chiến giữa những thá»±c tại tối tăm
nhất cá»§a con ngưá»i. Bà Máºt Cá»§a Rừng Già giao lưu
thú tÃnh và nhân tÃnh trong lòng má»™t tên thảo khấu cuồng
sát, đà n em Pol Pot.
Giữa mùi tá» khÃ, giữa những xú uế
dòi bỠuất lên nơi những xác chết đã thối rữa chương
sình, phả ra một tình bạn dai hoi thắm đặm, một tình
bạn chết ngưá»i, má»™t thứ tình bạn đỉa đói,
nó theo con ngưá»i và o cõi chết và cứ sống dai, sống dà i
sau cái chết. Ngưá»i ta thưá»ng thấy những đối thoại giữa
lÃnh sống và lÃnh chết, những cãi lá»™n, Ä‘anh đá cá cầy
giữa gái Ä‘iếm sống vá»›i những gã tình nhân lÃnh đã chết
toi chết tiệt từ kiếp nảo kiếp nà o.
* Khánh Trưá»ng xuất hiện cùng thá»i
với Cao Xuân Huy và Hoà ng Khởi Phong ở hải ngoại (1), cả
ba là những ngòi bút lÃnh viết vá» chiến tranh, vá» cuá»™c
Ä‘á»i, vá»›i đặc Ä‘iểm thẳng thừng : nói thẳng, nói tháºt.
Năm 1988, xuất bản táºp Ãoản Thi
Khánh Trưá»ng. Từ tháng 10 năm 1991, chá»§ biên táºp san Hợp
Lưu, đăng các sáng tác, biên khảo, cả trong lẫn ngoà i nước.
Khánh Trưá»ng là kẻ ngược dòng thá»i
đại, ngược dòng nước chẩy. Khi ngưá»i ta khóc thương quê
hương, nhớ nhung lãng mạn, ca tụng tình yêu, ca tụng cái
chết sÄ© khà thì Khánh Trưá»ng lăng nhục thứ văn chương
điếm đà ng, lừa thầy, gạt bạn.
Ãể rồi, nhiá»u năm sau trên đất Mỹ, trên "thiên đưá»ng má»›i", anh nháºn thấy "sá»± bÆ¡ vÆ¡ cùng cá»±c cá»§a mình, trên má»™t xứ sở sống gần 15 năm, sao vẫn như kẻ lạ." Thế giá»›i cá»§a Khánh Trưá»ng là thế
giới của những kẻ ngoại đạo, tà đạo, ngược lộ, ngạo
nghá»…, nghênh ngang, du côn, sống còm, chết bá», đối chất
vá»›i má»™t thế giá»›i chÃnh giáo, khép kÃn trong những công thức
cảm tình, những nhá»› nhung vá» vÄ©nh, những thiên đưá»ng giả
hiệu của những kẻ không tuần chay nà o là không có nước
mắt.
Những nhân váºt cá»§a Khánh Trưá»ng
coi thưá»ng tá»™i lá»—i, xỉ nhục đạo đức, má»™t thái độ
giới hạn giữa có luân và vô luân.
Ở Khánh Trưá»ng là những thái quá.
Là hiện tượng chiến tranh nổ cháºm trên thể xác và tâm
linh sau ngà y đình chiến.
Nhân váºt cá»§a Khánh Trưá»ng là những kẻ dù là nh mạnh thể xác, cÅ©ng tà n táºt tâm linh, nam hay nữ, già hay trẻ, Ãt nhiá»u há» Ä‘á»u đã bị dÃnh và o mìn cá nhân, mang những mảnh đạn chiến tranh trong cÆ¡ thể. Những truyện ngắn Có Yêu Em Không, Bà Máºt Cá»§a Rừng Già , Biến Cố Trong Rừng Trà m,... Ä‘á»u có dấu vết cá»§a tạc đạn, cá»§a bạo tà n, cá»§a thần chết, cá»§a giết chóc, dẫn đến quẫn trÃ, dục tình và bạo lá»±c. Nhưng trên tất cả các hung hãn bạo lá»±c ấy, bao giá» cÅ©ng le lói chút tình ngưá»i. Chỉ má»™t chút thôi. Ãá»§ cho thấy cái tình ngưá»i nhá» nhoi và khan hiếm ấy nếu cứ bị cưỡng hiếp lâu dà i thì sẽ có ngà y tuyệt kiếp. "Kh. đứng trên gò đất cao, hét khản giá»ng: Thằng Toà n mang cây M60 qua góc trái... Rồi, bắn và o chá»— bụi cây kia cho tao... Không phải, bụi cây lá»›n sau đám tranh kia kìa... Ãụ mẹ ngu như con bò. Tao bảo bụi cây sau đám tranh. Mầy không thấy lá»a khạc ra chá»— đó sao? Tiếng đại liên nổ thà nh chuá»—i giòn giã, lá cây tung tóe, những chiếc nón tai bèo phóng chạy như biến và o góc rừng. Tiểu đội khinh binh đâu? Theo tao. Kh. nhảy xuống gò đất, khoát tay ra lệnh cho bá»n lÃnh, miệng không ngá»›t: Lên, lên... lên mau... Tôi chạy lúp xúp sau Kh., má»™t thằng lÃnh vượt qua mặt tôi, nó hét: Chuẩn úy cúi thấp cái đầu xuống, coi chừng không có chá»— đội nón... Tôi chưa kịp nhìn xem thằng lÃnh là ai thì hắn bá»—ng báºt ngá»a ra sau, giãy đà nh đạch, cái nón sắt văng khá»i đầu, lăn long lóc và o đám cá» cao, cánh tay trái cá»§a hắn bung lên, Ä‘áºp và o ngá»±c tôi, rÆ¡i xuống chân, co giáºt liên hồi. Tôi Ä‘iếng ngưá»i khiếp đảm, vá»™i nhá»§i và o má»™t gốc cây, úp mặt sau lá»›p vá» sần sùi, tay chân tôi run bắn, cây súng trên tay chá»±c muốn rá»›t. Mẹ Æ¡i, mẹ Æ¡i, mẹ Æ¡i... Tôi lắp bắp như má»™t thằng Ä‘iên. Chung quanh tôi, tiếng đạn rÃt, tiếng B40 bùng bùng. Trên trá»i, chiếc phóng pháo cÆ¡ chúi thấp đầu, hai tia lá»a dà i ngoằng phóng ra. Tiếng nổ váng óc, cá»™t khói bùng cao...
Khánh Trưá»ng là má»™t tác giả cần
dán nhãn hiệu cấm trẻ em dưới mưá»i tám tuổi. Có những
khốc bạo thái quá. Có những sex sỗ sà ng. Có những triết
lý dà i dòng không cần thiết.
Chú thÃch: (1) Hoà ng Khởi Phong viết từ trước 1975, ở Sà i gòn.Khánh Trưá»ng © 1995-2001 Thụy Khuê |
[ Trở VỠ]