Laiquangnam tản mạn
|
Khuyến tửu thi của Bạch Cư Dị |
Laiquangnam giới thiệu cùng bè bạn cùng thế hệ sinh thập niên 40 nay đang ngồi ở phương trời nào đó trên cõi đời này một bài thơ xưa của Bạch cư Dị. Là thân ly khách, Bạn thường than quá buồn. Tôi đã gặp Bạn ở xứ người, tôi đã cảm khi Bạn than mình đang gởi thân tại đó. Này Bạn ơi! Bạn hạnh phúc lắm đó , có khi hơn mà bạn không biết đấy thôi. Bạn "ít bực nhưng có lẽ hơi buồn", trong khi tại quê nhà thì ngược lại. laiquangnam không ngạc nhiên tí nào khi thấy các Bạn ở quê người luôn trẻ hơn chúng tôi chừng mươi tuổi cả trong sự thể hiện tiếng cười và giọng nói ..."Trời đã sinh buồn nay còn sinh bực cho có đôi mần chi !" . Hạnh phúc thay cho người Việt mình trong ngôn ngữ đã có được một cặp từ ghép "buồn bực " thật quá tuyệt vời đến như vậy!. Tuyệt khi mà thấy giáo sư Việt văn đắm mình trong thao giảng trước đám học cấp hai,ba trước tụi nhỏ thân thương của mình đang yên lặng lắng nghe .
Của trời trăng gió kho vô tận
Cầm hạc tiêu dao đất nước này ,
NCT++
白居易Bạch cư Dị sống cách Lý Bạch chừng trên dưới 100 năm, đây là một bài thơ "mời rượu " của Bạch cư Dị ."Mời rượu " cũng cùng là đề tài cùng với bài "Tương tiến tửu" của Lý Bạch. Đây là hai bài thơ về rượu có thể hay nhất của dòng thơ Đường. Do bài này khó tìm thấy trên mạng internet, hoặc có nhưng có thể tam sao thất bổn nên laiquangnam gởi đến các bạn như là món quà từ quê nhà .
Bạch Cư Dị勸酒詩
Khuyến tửu thi
I -Nguyên tác
勸酒詩
勸君一杯君莫辭
勸君兩杯君莫疑
勸君三杯 君始知
麵上今日老昨日
心中醉時勝醒時
天地迢遥自長久
白兔赤烏相趁走
身後堆金拄北鬥
不如生前一杯酒君不見
春明門外天欲明
喧喧歌哭半死生
游人駐馬出不得
白輿紫車爭路行
歸去來 ,
頭已白
典錢將用買酒吃
白居易II- Phiên âm
Khuyến tửu thi
Bạch cư DịKhuyến quân nhất bôi quân mạc từ ,
Khuyến quân lưỡng bôi quân mạc nghi ,
Khuyến quân tam bôi quân thủy tri .
Diện thượng kim nhật lão tạc nhật ,
Tâm trung túy thì thắng tỉnh thì ,
Thiên địa điều điều tự trường cửu .
Bạch thố xích ô tương sấn tẩu ,
Thân hậu kim tinh trú Bắc đẩu ,
Bất như sanh tiền nhất bôi tửu .Quân bất kiến
Xuân minh môn ngoại thiên dục minh
Huyên huyên ca khốc bán tử sinh
Du nhân trú mã xuất bất đắc
Bạch dư tử xa tranh lộ hành
Quy khứ lai ,
Đầu dĩ bạch
Điển tiễn tương dụng mãi tửu khiết cật
Bạch cư Dị
III - Dịch thơ quốc âm
Khuyến tửu thi
Một mời!..., xin Bác chớ từ,
Hai mời !..., Huynh Bác ưu tư chớ ngờ,
Ba mời !... Huynh đã [+đả!] " lơ mơ "?...
Bữa nay đối mặt...ngó lơ!, "_sọm nhiều!"._Say hoài, tỉnh có... bi nhiêu!
Đất trời dằng dặc thỏ điều chay bay ."Xuôi tay" vàng táng đầy sao Bắc ,
"Rục rịch" sao bằng lưng chén say !Huynh có hay?
"_Ngoài cổng Xuân Minh nay đã sáng,
Ồn ào tiếng khóc loãng tiếng ca ,
Ngựa dừng... bí rị... lối ra,
Xe tang ,xe tía chen qua tối trời!" ,_Lui về thôi,
_tóc bạc rồi!,
_Cầm đồ.. mua rượu
_mấy hồi cùng say ! .IV -Chú ý thơ
Sau ba chén rượu mời sơ thành thân ; Bác ( giữ ý ) > Huynh Bác( đà thân )> Huynh (nói trổng đà thân lắm rồi ) .. Người Tàu, sau ba chén rượu là đã thông hiểu cơ trời, thiên địa nhân .Đạt đạo Cái gì họ cũng ba ...Trong một bài của Lý Bạch,cũng là ba nhịp như vậy, bài Sơn trung dữ u nhân đối chước, tạm dịch "Uống rượu cùng bạn trong núi"
Hai ta ngồi uống ngắm hoa ,
Một ly! ly nữa! "Huynh à! ...một ly!. ...
"_Mình say ,_về trước chờ chi! ,
Sáng mai mà nhớ ! gùi đi cây đàn " .
lqnĐúng ra trong bàn thì bài trên của Bạch cư Dị phải đọc lại như ri nì :
_Lui về thôi,
_.tóc bạc rồi!,
_Cầm đồ.. mua rượu
_mấy hồi cùng say !
....Hỉ !
............,dô! dô ! 100%Bởi năm xưa Lý Bạch viết Tương tiến tửu ,laiquangnam dịch ăn theo
You có biết?
Nước sông Hòang từ trời rơi xuống,
chảy tuôn ra biển có quay về?Dại tái tê !
Đứng trước gương thương thay tóc bạc
sáng đang xanh chiều xác xơ phai!Lần ngón tay bạn bè mấy mống
Sáng đang xung chiều đứt bóng đi luôn
(thơ ăn theo Tương tiến tửu ,của Lý Bạch )V- Chú từ trong thơ
1-Khuyến tửu thi là bài thơ mời rượu
2-Thỏ điều , Thỏ điều là cụm từ ‘Bạch thố , ô điều" , mặt trăng mặt trời ,vầng nhật nguyệt
3-Xuân Minh , Xuân Minh là cổng ra vào thành Trường An, thủ đô đời ĐƯỜNG .
4-Bắc là sao Bắc đẩu
5-Xe tía là " tử xa’ , xe dành cho bậc đại phu.,xưa bên Tàu có chức "kim tử quang lộc đại phu" 金紫光祿大夫 nghĩa là chức quan được dùng ấn vàng dây thao tím, vì thế nên gọi những người bỗng dưng mà phú quý là "thủ thanh tử như thập giới" 取青紫如拾芥.(chú của tự điển Việt hoc) ,
6- "tối trời !" Trong tiếng Việt từ ...là chen chúc nhau che khuất không gian, kéo dài theo dòng thời gian bất tận ,"tối trời !" trong tiếng Quảng nam là nhiều lắm lắm. ví dụ nói ,"muỗi bay tối trời " là muỗi bay đen kịt trời, ngoài ra tối trời còn có nghĩa là suốt ngày , ví dụ nói "mi đi đâu mà đi tối trời vậy mi "
7-_"đã [đả!] " , âm giọng Quảng nam , hỏi ngã như nhau, đã,đả, Chữ này mang âm sắc và ngữ nghĩa nước đôi .
8- gạch đàu giòng ,là ngôn ngữ đối thoại .
Ví dụ_Lui về thôi,
_.tóc bạc rồi!,
_Cầm đồ.. mua rượu
_mấy hồi cùng say !
_.Hỉ !
............,dô! dô ! 100%++++ Tháng năm , 2009
Quê nhà
Laiquangnam