Laiquangnam giới thiệu
* Phong Kiều dạ bạc |
Bối cảnh bài thơTrong một đêm trăng thi nhân thuyền dừng lại neo bến Phong Kiều, cảnh sắc nơi đây có núi Côtô, có chùa Hàn Sơn đối diện. Thấy CôTô khách thơ nhớ lại nơi nầy trước đây đã xảy ra bao thăng trầm của lịch sử, cuộc chiến tranh Ngô Việt tàn khốc thời chiến quốc với bao nhiêu anh hùng và gian hùng , bao nhiêu người khôn và kẻ dại , và cả niềm đau của thân phận nữ nhi đan xen nhau ...
Nguyên tác
楓橋夜泊
月落烏啼霜滿天,
江楓漁父對愁眠。
姑蘇城外寒山寺,
夜半鐘聲到客船。Phiên âm
Phong Kiều dạ bạc
Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,
Giang phong ngư hoả (1)đối sầu miên.
Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,
Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền.
Trương KếDịch thơ :
Quạ kêu sương đậm trăng tà ,
Đèn thuyền phong rủ đối qua 1giấc hồ .
(2) Hàn San tầm thấy (3) Cô tô ,
Nửa khuya chuông gióng bước vô khách thuyền .
Laiquangnam dịchChú thích vài từ
1 - đối vừa là cùng nhau ,như ”đôi ẩm ", vi dụ , đối mặt nhau cùng uống rượu , đối vừa là tương phản nhau như "đối thủ” kẻ thù của nhau . .
2 - giấc hồ .là giấc mơ hóa thấy mình bướm của Trang Sinh
3 - Hàn San , tên chùa, địa danh, nghe âm như núi lạnh vào thời điểm của tác giả bài thơ .
4 - Cô Tô , là địa danh, là kinh đô của Ngô ...
5 - gióng là đánh , dộng , // 4 gióng là giở chân lên bước nhẹ nhàng vào ..Đôi điều thưa với khách thơ khi đọc bản dịch Viêt ngữ
1-trong tâm thức Việt
Quạ kêu sương là nỗi buồn bàng bạc trong trong ca dao VN
2- Âm ,đấu giọng Quảng nam hỏi ngã đọc như nhau ví dụ rủ ,rũ ...
3-nó là bài thơ đẫm tính chất Vô thường, diệt khổ... của Phật giáo.Ý thơ còn vương lại
Theo laiquangnam mắt thơ chính là địa danh Cô Tô ,Khách thơ chợt suy luận khôn dại khi xem Đông châu liệt quốc , www.vnthuquan.com
Khách thuyền tại Cô Tô thành đêm nay là những ai ?
Họ là khách Ngô hay khách Việt ?
I_Nếu Họ là khách Ngô thì có lẽ nào họ lai là :
(1) Ngũ Tử Tư người năm xưa qua một đêm bạc trắng ,
(2) Vua Ngô Phù Sai , kẻ đang say men chiến thắng ,hay đang chờ chết
(3) Bá Hỉ .quan tướng quốc tham ăn nhận tiền hối lộ của Việt Câu Tiển .II_Nếu Họ là khách Việt thì có lẽ nào họ lại là:
(1) Việt Câu Tiển đang lo nghĩ không biết mọi việc ra sao ..hành xử thế nào sau khi đã dành được tổ quốc , giết ai , giữ ai .
(2) là mưu sĩ Phạm Lãi đang nghĩ mình nên trốn đi vào lúc nào?.
(3) tướng quốc Văn Chủng,ta có nên nghe lời Phạm Lãi hay không?
(4) Tây Thi, Ngô phù Sai hay Viêt Câu Tiển ai là người mang đến lẽ sống cho mình.III_ có khi lại chính là khách thơ (?)
Yêu nước như Tây Thi là ngu hay khôn đây ? .Khách thơ thấy gì qua hai câu :
Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,
(2) Hàn San tầm thấy (3)Cô tô ,thì ra "Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,” (2Hàn San tầm thấy 3Cô tô ) Nhà Phật luôn tìm về cứu độ chúng sinh.Phật đâu có bỏ ai .
Ngoài ra khách thơ giật mình khi thấy rằng kẻ đang làm quan gục mặt ăn cho cố vào như Bá Hỉ của Ngô ,y đã để mất nước. Việt Câu Tiển sai giết ngay cả nhà y, bởi chính y khi làm tướng quốc nước Ngô đã nhận tiền hối lộ của ngoại bang (của Việt Câu Tiển ) làm tiêu tổ quóc mình. Giết làm gương cho trăm họ và cũng để cảnh giác quan lại của mình. Bá Hỉ và đồng bọn quan lại đâu còn tổ quốc mình để mà dấu hay tiêu pha cho hết vàng bạc châu báu mà mình đã tích lũy trước đó .
Ghi thêm
Khách thơ nào thích thì đọc bản này ,trong này laiquangnam dùng hai từ tượng thanh Boong...boong! ...u! u....
khi chuông chùa ngân trong đêm. BOONG .... U ......như vòng lặp luân hồi , Boong tiếng chuông khởi kêu lớn .....rồi U tắt dần rồi lại BOONG ! .... U ...! BOONG !.... U! ... ....Quạ kêu sương đậm trăng tà ,
Đèn thuyền phong rủ đối qua ( 1) giấc hồ .
(2) Hàn San tầm thấy (3) Cô tô ,
Nửa khuya chuông gióng boong...! –u....! đáo thuyền .
Laiquangnam dịchXin tham khảo thêm :Tham khảo lạm bàn bài "phong kiêu dạ bạc " trong www.caliweekly.com