Chim Việt Cành Nam            [  Trở Vá»  ]          [ Trang chá»§ ]           [ Tác giả
 
Mưa rước cá
Cát Hoàng
Äã chá»›m gió chướng non thổi rong con nước lá»›n. Äồng ruá»™ng bạt ngàn lúa mùa no đòng lác đác trổ bông bung xuống mặt nước quanh gốc lúa loang loáng cánh sữa lúa - là món đặc sản cá»§a há» hàng nhà cá.

Khi ngá»n chướng mạnh dần Ä‘i cùng vá»›i những đợt mưa cuối mùa, kích thích bao hàng so đũa trổ bông từng chùm trắng muốt hình trăng khuyết, chính là lúc các lang quân (Ä‘ang tá»± do tìm chả); mệnh phụ (Ä‘ang hoài thai tượng trứng); công tá»­; tiểu thư (Ä‘ang thăm dò tìm hiểu tiến tá»›i hôn nhân) rô - trê - lóc giung giăng giung giẻ say mồi, tích trữ năng lượng chuẩn bị cho mùa động tình - cưới - sinh má»›i.

Bổng nhiên má»™t ngày Bà Tạo giật mình Ä‘oái thương há» hàng nhà cá. Bà khiến sấm chá»›p vang rá»n kín đất kèm má»™t trận mưa đêm thiệt là bá»± mà bà con nông dân mình quen gá»i là mưa rước cá.

Gá»i là mưa rướt cá có lẽ do sau trận mưa nầy là "Tổng kết má»™t mùa mưa bão"; hoạ hoằn lắm má»›i có vài cÆ¡n mưa nhá» lẻ tẻ vì ảnh hưởng khí áp. Và phải chăng sấm chá»›p động rá»n nhằm thức tỉnh bản năng sống cá»§a loài cá? (Muốn sống phải chuồn nhanh, chậm Ä‘uôi là cầm chắc hổng bị xẻ khô cÅ©ng kho dừa sả).

Trá»i muốn cứu bấy nhiêu thì ngược lại là chừng ấy Ngưá»i muốn diệt. Há» chá»n hướng đào thoát cá»§a cá để đào hầm ngăn bắt. Những cái hầm loại nầy thưá»ng rất sâu cá lá»t vào là vô phương, chỉ còn nước bó Ä‘uôi chịu trận. Lòng hầm được ngưá»i ta nhận khạp tương, mái đầm bên dưới. Miệng hầm được đấp đất chà láng (mấy cha có kinh nghiệm còn rà nhá»›t cá cho cá lầm tưởng con đưá»ng quen, an toàn đã lắm cá qua) và nguỵ trang cây cá» bên trên dẫn dụ cá tá»± chui vào.

Những con cá sẩy được, tìm đưá»ng ra sông rạch tá»± tìm kiếm hang ổ ẩn cư chá» mùa mưa tá»›i để quay lại đồng ruá»™ng làm má»›i cuá»™c sống bằng mùa cưới - sinh má»›i.

Những thập ká»· 50, 60 thế ká»· 20, quê tôi chiến tranh ách liệt đạn pháo Ä‘au thương mất mát, nhưng thú vui săn cá vẫn đủ sức cuốn hút nhiá»u ngưá»i dá»± phần. Vui hÆ¡n nữa là thích dá»± phần cá»§a nhau - anh lén bắt cá hầm tôi, tôi lén bắt cá hầm ngưá»i khác, ngưá»i khác lại lén bắt cá hầm cá»§a anh. Lòng vòng lẩn quẩn khích bác thế. Song, không ai giận nhau lâu. Cùng thua quạo lắm thì trật quần ị xuống má»™t bãi, lỡ tay xuống bốc nhầm thúi rình chỉ dám chưởi thầm trong bụng (Chứ hổng lẽ chá»­i lá»›n tụi nó biết cưá»i cho thúi mÅ©i).

Nay, nhá»› lại nghÄ© thiệt tiếc thiệt uổng, vì đồng ruá»™ng bây giá»... may mắn lắm má»›i còn. Äồng ruá»™ng còn đã nhiá»…m tràn ứ thuốc trừ sâu cá nào ở nổi. Nhảy vô vuông tôm bị dây thuốc cá; nhảy vô hồ nuôi bị thằng câu vịt; thà nhảy đại vô trại giống... chết còn sướng hÆ¡n.

Bà nội thương đứa cháu đích tôn lặn lội khắp chợ quê mua được con lóc cửng đuôi dài (nghe đồn cá đuôi dài là cá đồng, tin đại hổng biết đúng không?) mừng muốn nhảy cửng. Bà ngoại chăm chỉ rỉa từng chút từng chút thịt cá chắt mót mớm cho trẻ mà vui... lệ rơm rớm.

Ngưá»i viết má»™t hôm vá» Cần ThÆ¡ được bạn chiêu đãi cá trê trắng nấu chua cÆ¡m mẻ bắp chuối, cÅ©ng mừng muốn tá»­ng, khi vá» Bến Tre khoe kể hết má»­ng.

Mấy đêm nằm chỠmưa rước cá chợt nẩy tứ thơ:

Äêm vật vã mưa rước cá
Ai rước ta qua vÅ©ng Ä‘á»i?
Nhớ ruộng đồng quá, ăn tạm cá nuôi thịt bở nhạt nhẽo, mà nghĩ còn may mắn, biết đâu sẽ đến một ngày chẳng còn cá đồng nuôi ăn cho đỡ nhớ ruộng đồng, nhớ mưa rước cá!
Cát Hoàng
Bến Tre
  Trở Vá»   ]