Chim Việt Cà nh Nam [ Trở VỠ] [ Trang chủ ] [ Tác giả ]
Äã chá»›m gió chướng non thổi rong con nước lá»›n. Äồng ruá»™ng bạt ngà n lúa mùa no đòng lác đác trổ bông bung xuống mặt nước quanh gốc lúa loang loáng cánh sữa lúa - là món đặc sản cá»§a há» hà ng nhà cá.
Mưa rước cá Cát Hoà ng Khi ngá»n chướng mạnh dần Ä‘i cùng vá»›i những đợt mưa cuối mùa, kÃch thÃch bao hà ng so đũa trổ bông từng chùm trắng muốt hình trăng khuyết, chÃnh là lúc các lang quân (Ä‘ang tá»± do tìm chả); mệnh phụ (Ä‘ang hoà i thai tượng trứng); công tá»; tiểu thư (Ä‘ang thăm dò tìm hiểu tiến tá»›i hôn nhân) rô - trê - lóc giung giăng giung giẻ say mồi, tÃch trữ năng lượng chuẩn bị cho mùa động tình - cưới - sinh má»›i.
Bổng nhiên má»™t ngà y Bà Tạo giáºt mình Ä‘oái thương há» hà ng nhà cá. Bà khiến sấm chá»›p vang rá»n kÃn đất kèm má»™t tráºn mưa đêm thiệt là bá»± mà bà con nông dân mình quen gá»i là mưa rước cá.
Gá»i là mưa rướt cá có lẽ do sau tráºn mưa nầy là "Tổng kết má»™t mùa mưa bão"; hoạ hoằn lắm má»›i có và i cÆ¡n mưa nhá» lẻ tẻ vì ảnh hưởng khà áp. Và phải chăng sấm chá»›p động rá»n nhằm thức tỉnh bản năng sống cá»§a loà i cá? (Muốn sống phải chuồn nhanh, cháºm Ä‘uôi là cầm chắc hổng bị xẻ khô cÅ©ng kho dừa sả).
Trá»i muốn cứu bấy nhiêu thì ngược lại là chừng ấy Ngưá»i muốn diệt. Há» chá»n hướng đà o thoát cá»§a cá để đà o hầm ngăn bắt. Những cái hầm loại nầy thưá»ng rất sâu cá lá»t và o là vô phương, chỉ còn nước bó Ä‘uôi chịu tráºn. Lòng hầm được ngưá»i ta nháºn khạp tương, mái đầm bên dưới. Miệng hầm được đấp đất chà láng (mấy cha có kinh nghiệm còn rà nhá»›t cá cho cá lầm tưởng con đưá»ng quen, an toà n đã lắm cá qua) và nguỵ trang cây cá» bên trên dẫn dụ cá tá»± chui và o.
Những con cá sẩy được, tìm đưá»ng ra sông rạch tá»± tìm kiếm hang ổ ẩn cư chá» mùa mưa tá»›i để quay lại đồng ruá»™ng là m má»›i cuá»™c sống bằng mùa cưới - sinh má»›i.
Những tháºp ká»· 50, 60 thế ká»· 20, quê tôi chiến tranh ách liệt đạn pháo Ä‘au thương mất mát, nhưng thú vui săn cá vẫn đủ sức cuốn hút nhiá»u ngưá»i dá»± phần. Vui hÆ¡n nữa là thÃch dá»± phần cá»§a nhau - anh lén bắt cá hầm tôi, tôi lén bắt cá hầm ngưá»i khác, ngưá»i khác lại lén bắt cá hầm cá»§a anh. Lòng vòng lẩn quẩn khÃch bác thế. Song, không ai giáºn nhau lâu. Cùng thua quạo lắm thì tráºt quần ị xuống má»™t bãi, lỡ tay xuống bốc nhầm thúi rình chỉ dám chưởi thầm trong bụng (Chứ hổng lẽ chá»i lá»›n tụi nó biết cưá»i cho thúi mÅ©i).
Nay, nhá»› lại nghÄ© thiệt tiếc thiệt uổng, vì đồng ruá»™ng bây giá»... may mắn lắm má»›i còn. Äồng ruá»™ng còn đã nhiá»…m trà n ứ thuốc trừ sâu cá nà o ở nổi. Nhảy vô vuông tôm bị dây thuốc cá; nhảy vô hồ nuôi bị thằng câu vịt; thà nhảy đại vô trại giống... chết còn sướng hÆ¡n.
Bà ná»™i thương đứa cháu Ä‘Ãch tôn lặn lá»™i khắp chợ quê mua được con lóc cá»ng Ä‘uôi dà i (nghe đồn cá Ä‘uôi dà i là cá đồng, tin đại hổng biết đúng không?) mừng muốn nhảy cá»ng. Bà ngoại chăm chỉ rỉa từng chút từng chút thịt cá chắt mót má»›m cho trẻ mà vui... lệ rÆ¡m rá»›m.
Ngưá»i viết má»™t hôm vá» Cần ThÆ¡ được bạn chiêu đãi cá trê trắng nấu chua cÆ¡m mẻ bắp chuối, cÅ©ng mừng muốn tá»ng, khi vá» Bến Tre khoe kể hết má»ng.
Mấy đêm nằm chỠmưa rước cá chợt nẩy tứ thơ:
Nhá»› ruá»™ng đồng quá, ăn tạm cá nuôi thịt bở nhạt nhẽo, mà nghÄ© còn may mắn, biết đâu sẽ đến má»™t ngà y chẳng còn cá đồng nuôi ăn cho đỡ nhá»› ruá»™ng đồng, nhá»› mưa rước cá!Äêm váºt vã mưa rước cá
Ai rước ta qua vÅ©ng Ä‘á»i?
[ Trở VỠ]Cát Hoà ng
Bến Tre